.jpeg)
هاوڵاتى وه‌زیرى دادى حكومه‌تى هه‌رێم رایگەیاند:" ئەو تەفسیراتەی کە دادگای فیدراڵی پشتی پێبەستووە، لەڕووی زمانەوانی‌و شکڵیشەوە، بەلای ئێمەوە لەهەرێمی کوردستان، پەسەندنین". فرسه‌ت ئه‌حمه‌د وه‌زیرى دادى هه‌رێم ڕایگه‌یاند، "هەرچەندە ڕێزمان بۆ ئەو دادگایەو بڕیارەکانی هەیە، بەڵام پێمانوایە بەدەرکردنی ئەو بڕیارە وەکو ئەوە وایە سەرلەنوێ دووبارە جارێکی تر دەستوور نووسرابێتەوە، چونکە مادە دەستوورییەکان‌و ئەحکامەکانیان لەناوەڕۆکەکانیان دەرهێنراون، بەوەش زیانێکی زۆر بەر هەرێمی کوردستان دەکەوێت". ئه‌وه‌شخراوه‌ته‌ڕوو، "ئەگەربێت‌و مادەکان لەڕێگەی تەفسیرکردنیانەوە بێنەگۆڕین، ئەو تەفسیراتەی کە دادگای فیدراڵی پشتی پێبەستووە، لەڕووی زمانەوانی‌و شکڵیشەوە، بەلای ئێمەوە لەهەرێمی کوردستان، پەسەندنین". ڕۆژى 15ى شوبات، دادگاى فیدڕاڵى عێراق ڕایگه‌یاند، بونى یاساى نه‌وت‌و غازى هه‌رێمى كوردستان ناده‌ستوریه.
هاوڵاتى ئه‌ندامێكى سه‌ركردایه‌تى پارتى ڕایگه‌یاند:" پارتى دانى پێداده‌نێت سه‌ركه‌وتوو نه‌بوون له‌ئه‌نجامندانى ڕیفراندۆم‌و ته‌نها یه‌ك پرسیاریان له‌خه‌ڵك كرد دینیا به‌وشێوه‌یه دژى هه‌رێم وه‌ستایه‌وه". ئارى هه‌رسین ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى سه‌ركردایه‌تى (سلێمانى ـ هه‌ڵه‌بجه)ى پارتى ڕایگه‌یاند: "پارتى دانى پێداده‌نێت سه‌ركه‌وتوو نه‌بوون له‌ئه‌نجامندانى ڕیفراندۆم‌و ته‌نها یه‌ك پرسیاریان له‌خه‌ڵك كرد دینیا به‌وشێوه‌یه دژى هه‌رێم وه‌ستایه‌وه بۆیه كاریان به‌پلانى جێگره‌وه كرد كه ڕۆیشتن بوو به‌ره‌و به‌غدا". وتیشى:"پارتى ڕێگه‌ى ترى له‌به‌رده‌م ئه‌وه‌بوو چه‌ك هه‌ڵبگرێت دژى به‌غداو شه‌ڕبكات كه ئه‌وه عێراقى هاوشێوه‌ى ئۆكرانیا لێده‌كرد، به‌ڵام چونه به‌غداو ده‌ڵێت:"ئه‌وانى تر 1000 ساڵه به‌ڕێگه‌ى به‌غداوه‌ن با ئێمه‌ش بچین".
.jpg)
هاوڵاتى سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق رایگەیاند:" دەوڵەت پێویستی بە یاسای زیاتر هەیە بۆ پاراستنی ژنان و کچانی رزگاربووی دەستی داعشی و رێگەگرتن لە دووبارەبوونەوەی ئەو رووداوەی روویدا". دەڵێت، "بە هێزە سیاسییە نیشتمانییەکان دەڵێم، هاووڵاتی بەرپرسیارێتیمانە، نیشتمان بەرپرسیارێتیمانە، پێویستە لەپێناو وڵات کاربکەین". ئەمڕۆ یەکشەممە بەبۆنەی تێپەڕبوونی ساڵێک بەسەر پەسندکردنی یاسای کچان و ژنانی ئێزدی رزگاربووی دەستی داعش لیژنەی دیالۆگ و ئاشتیی کۆمەڵایەتی سەر بە نووسینگەی سەرۆکوەزیرانی عێراق و بەڕێوەبەرایەتیی گشتی کاروباری رزگاربووان لە وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتی بە هاوئاهەنگی لەگەڵ رێکخراوی نێودەوڵەتی کۆچ "IOM"، کۆنفڕانسێکی لە بەغدا بە ئامادەبوونی مستەفا کازمی رێکخست. مستەفا کازمی لە وتارێکدا رایگەیاند: "ئەو تاوانەی دەرهەق بە کچ و ژنانی ئێزدی کرا پەڵەیەکی گەورەیە بە مێژووی چەتەکانی داعشی تیرۆریست و هەموو گرووپە تاریکپەرستەکان کە بانگەشەی ئەوە دەکەن بەو بیرۆکانە فەرمانڕەوایەتی دەکەن کە کاتیان بەسەرداچووە، ئەوەش بەڵگەیە لەسەر مەترسیی بیری یەکلاییان و پێویستە پێکەوە کاربکەین بۆ دووبارەنەبوونەوەی ئەوەی روویدا". هەروەها وتی، "پێویستە رێز لەو کەسانە بگرین کە رزگاریان بوو و خۆڕاگربوون و تاوانەکانەیان بۆ گێڕاینەوە، هەروەها ئەوانەشی کە دووپاتیان کردەوە ئەو گرووپە چەتەیە ئایینییان وەکو پاساوێک بەکارهێناوە بۆ بەدیهێنانی ئامانج و پڕۆژەگەلێک کە عێراق و ناوچەکە و جیهانی پێوێران دەکەن، ویستیان ئاین بەکاربهێنن بۆ پاساوهێنانەوە بۆ تاوانەکانیان و ئایین لێیان بێبەرییە". مستەفا کازمی راشیگەیاند: "ئەو تاوانە رکابەرایەتییەک بوو بۆ هەڵوێستی مرۆییانەی جیهانی، نەوەک بە تەنها لە عێراق، بەڵکو هاوسۆزی و کارلێکێکی مرۆیی جیهانی لەگەڵ نەهامەتییەکان ئەو تاوانە هەبوو". بەپێی نوێترین ئامارەکانی نووسینگەی رزگارکردنی رفێنراوانی ئێزدی لە ساڵی 2014دا شەش ھەزار و 417 کوردی ئێزدی لەلایەن چەکدارانی داعشەوە رفێنرابوون، سێ ھەزار و 548 یان کچن و دوو ھەزار و 869 یان کوڕن، سێ ھەزار و 552 ئێزدی لە دەستی داعش رزگارکراون کە ھەزار و 207یان کچ و ئافرەتن، 339یان پیاون، ھەزار و 50 یان کچن و 956 دیکەیشیان کوڕن. سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق وتیشی: "حکومەت و دامەزراوە ئەمنییەکانی بەردەوامن دژ بەهەموو ئەو کەسانەی کە بەشدارییان لەو تاوانە کردووە و توانیومانە بگەینە ژمارەیەکی زۆر لەو تاوانبارانە، ئێستا بەشێکیان لە گرتووخانەکاندان و هەندێکی دیکە سزایان بۆ دەرچووە و حکومەت راوەدوونان و لێپرسینەوە لە هەموو ئەوانەی سووکایەتییان بە خوێنی عێراقییەکان کردووە لەهەرکوێیەک بێت لە عێراق بێت یان لە دەرەوەی خستووەتە ئەستۆی خۆی". دەشڵێت، "دەوڵەت پێویستی بە یاسای زیاتر هەیە بۆ پاراستنی ژنان و کچانی رزگاربوو و رێگەگرتن لەوەی روویدا". سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق لە کۆنفرانسەکەدا لەبارەی رەوشی عێراقیشەوە قسەیکرد و وتی، "داوا لە هەموو هێزە سیاسییەکان دەکەم کاربکەن و بەخێراترین کار حکومەت پێکبهێنن بۆ خزمەتکردنی گەلەکەی و لەنێویاندا رزگاربووانی ئێزدییەکان، رێزگرتنی وادە دەستوورییەکان رێزگرتنی دەستوور و رێزگرتنە لە لۆژیکی دەوڵەت و رێزگرتنی پێویستییەکانی خەڵک". هەروەها دەڵێت، "پێویستە بەدوای چارەسەری لۆژیکی بگەڕێن کە وێنای پێگەیشتووی سیاسیی هەمووان وێنا بکات، هەروەها نیشاندەری ئاستێکی بەرزی بەرپرسیارێتیی هێزە سیاسییەکان بێت بەرامبەر بە ئەرکەکانیان و بوونیان لە پەرلەمان بێت یان لە دەرەوەی پەرلەمان". سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق سەبارەت بە پرسە سیاسییەکانی عێراق قسەی کرد و لەو کۆنفرانسەدا وتی، "پێویستە لەسەر هێزە سیاسییەکان بەخۆیاندا بچنەوە بۆ ئەوەی ئەو قوناخە تێپەڕێنین، ئەمڕۆ قەیرانێکی جیهانی هەیە کاریگەریی لەسەر هەموو ناوچەکانی جیهان هەیە، لەپاڵ ئەو قەیرانە، ناوچەکەمان زۆر قەیران و کێشەی ئاڵۆزی تێدایە، بەڵێ ئەم دیمەنە تاریکە، بەڵام ئومێد هەیە و دەتوانین کە دیمەنەکە بکەینە دەرفەتێک بۆ سەرکەوتن و دەرفەتیش هەیە، ئەم دەرفەتە ناکرێت بەشێوەیەکی کردەیی بە حکومەتی کاربەڕێکەر جێبەجێ بکرێت". لەکۆتایی قسەکانیدا سەرۆکوەزیرانی عێراق دەڵێت، "قەیرانی ئێستا سیاسییە، کرانەوەی سیاسی واتە کرانەوەی حکومەتیش، بەو پێیە پێویستە حکومەتێکی بەرهەمداری کاریگەر پێکبهێنرێت کە خزمەتی هاووڵاتی بکات لەم قۆناخەدا و بتوانێت ئاسایش و ئاسایشی خۆراک بونیادبنێت". سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق رووی دەمیشی کردە سیاسەتمەدران و دەڵێت، "بە هێزە سیاسییە نیشتمانییەکان دەڵێم، هاووڵاتی بەرپرسیارێتیمانە، نیشتمان بەرپرسیارێتیمانە، پێویستە لەپێناو وڵات کاربکەین و بڕۆین بۆ قۆناخێکی نوێ لەپێناو ئایندەی عێراق و رۆڵەکانی و نەوەکانی".
هاوڵاتى زیندانیانی شیڵادزێ له‌نامه‌یه‌كدا رایانگەیاند:" ڕه‌وشی ته‌ندروستیان زۆر خراپه‌و به‌شێك له‌زیندانیانیش دوچاری نەخۆشی پێست بوون‌و جه‌سته‌یان بریندارەو بەدروشمی "یان مردن یا ئازادی" دەستیان بەمانگرتن کردووە". ده‌شڵێن:"لەسەرەتای ڕفاندنمان لەلایەن ھێزە ئەمنیەکانەوە زۆر بەتوندی ئەشکەنجدراوین‌و لەژێر ھەڕەشەو تەعزیبدا دانپێدانانیان لەسەر ھەندێک تاوان پێکردوین‌و ڤیدیۆ کراوین‌و بڵاویشى دەکەنەوە". "تکایە فریامان کەون، لەژێر ئازارا خەریکە لێرە دەمرین" "زیندانیانی شێلادزێ ره‌وشی ته‌ندروستيان زوور خراپه به‌شێك له زيندانيان دوچاری نەخوشی پێست بوون و جه‌سته‌يان بریندارە و بە دروشمی یان مردن یا ئازادی دەستیان بە مانگرتن کردوە و داوای بەھانەوە چونیان دەکەن" بۆ/ ڕای گشتی دوای تێپه‌ربونی زیاتر لە ساڵێک و سێ مانگ زياتر لە رفاندنیان بە شێوازێکی ناشارستانی و نایاسایی، پێنج زیندانیانی بادینان کە خەلکی شێلادزێن ماوه‌ی ٢٠ رۆژە و چواریشیان ماوەی ٣ رۆژە دەستیان بە مانگرتن کردوە لە خواردن و دۆخیان زۆر خراپە و رونکردنەوە و داواکاریان لە زیندانەوە بۆ رای گشتی دەخەینەروو: (رونکردنەو داواکاری زیندانیان وەک خۆی دادەنێم) یەکەم: لەسەرەتای ڕفاندنمان لە لایەن ھێزە ئەمنیەکانەوە زۆر بە توندی ئەشکەنجدراوین و لەژێر ھەڕەشەو تەعزیبدا دانپێدانانیان لەسەر ھەندێک تاوان پێ کردوین و ڤیدیۆ کراوین و بڵاویشدەکەنەوە. دووەم: بێ جگە لەوەی رێگەمان پێ نادەن پارێزەری خۆمان ببینن، شەڕی دەرونیمان لەگەڵ دەکرێت. سێیەم: لەکاتی لێکولینەوەدا گشت وتە و ئیفادەکانمان گۆڕدراون و پێیان ئیمزا کردوین کە نەمان زانیوە چی نوسراوە. چوارەم: ئەمجەد رێکانی ماوەی ٢٠ رۆژە و ئێمەش ماوەی ٣ێ رۆژە دەستمان بە مانگرتن کردوە لە خواردن، دۆخی تەندروستیمان و بەتایبەتی ئەمجەد زۆر خراپە. لێرەوە بۆ رای گشتی رادەگەیێنین و داواکارین لە UN، رێکخراوە ناوخۆ و جیھانیەکانی مافی مرۆڤ، میدیاکان، پەرلەمانتاران، لایەنە سیاسیەکان و گشت خەلکی کوردستان فریامان کەون و دۆخمان زۆر خراپە و داواکارین: یەکەم: بە زووترین کات رێگە بدەن چاومان بە پارێزەرەکانمان بکەوێت و رۆژی دادگاییکردنمان دیاری بکرێت. دوه‌م: نوێنەری نەتەوەیەکگرتوەکان و یونامی بێن لە نێزیکەوە سەیری دۆخەکەمان بکەن. ناو و رۆژی رفاندنی کچالاکوانە دەستگیرکراوەکان کە تا ئێستا دادگایی نەکراون مەحمود ناجی صديق (چاڵاکڤان) .. شێلادزێ ٩/١٢/٢٠٢٠ کوڤان طارق جبرائیل (چاڵاکڤان) .. شێلادزێ ٩/١٢/٢٠٢٠ یوسف شەریف ئیبراهیم (چاڵاکڤان) .. شێلادزێ ٩/١٢/٢٠٢٠ ئەمجەد یوسف موستەفا (چاڵاکڤان) .. شێلادزێ ١٤/١٢/٢٠٢٠ نێچیرڤان بەدیع حاجی (چاڵاکڤان) .. شێلادزێ ١٤/١٢/٢٠٢٠ بۆ مێژوو و ڕای گشتی تەحەدا دەکەین زیندانیانی شێلادزێ و بادینان یەک تاوانیا نیە و ئەگەر یاسا سەروەرە بێت، دەبێت ئازادبکرێین تەنیا تاوانیان رەخنە و بیرورای جیاواز و خۆپیشاندان و خەباتێکی مەدەنی بوە، بویە تکایە زیاتر سومعەی ھەرێمەکەمان ناشیریتر مەکەن و دەستبەجێ ئازادیان بکەن . تێبینی: زیندانیانی بادینان پێیان وتین ئەگەر کەیسەکەمان یەکلایی نەکرێت تا مردن لە مانگرتن بەردەوام دەبین. گروپی کەسوکاری زیندانیانی بادینان ٢٧ی ٣ی ٢٠٢٢
عەمار عەزیز لە 18ئەم مانگەوە لەگوندی پیرەفات لەسنوری ناحیەی زاویتە سەر بەدهۆک، کەسێک دەکۆژرێت، دوای 9رۆژ بە سەر رووداوەکە ئەمڕۆ دیندار نەجمان دوسکی وەزێری پێشووی کۆچ و کۆچبەرانی عیراق خۆی رادستی پولیس کرد . هێمن سلێمان ، ووتەبێژی پولیسی پارێزگای دهۆک بە هاوڵاتی ی وت" لە18ئەم مانگە سێ هاوڵاتی دەچنە گوندی پیرەفات، دیارە ئەو سێ هاوڵاتەیە کەسێکی تر لەگەڵ خویان دەبەنە سەر زەویەک، دەمەقاڵە و لێک تێنەگەیشتن لەنێوان ئەوسێ کەسە و کەسەکەی تر روودەدات ، بەداخەوە ئەوکەسەی لەگەڵ خویان بردوە بەناوی کامیران یونس تەمەن54ساڵ بە فیشەکێک دەکوژن، هەرلە روژە یەکێک لە تاوانبارەکان خۆی رادستی پولیس کرد". هێمن سلێمان ووتیشی"ِ دوای لێکۆڵێنەوە لسەر روداوەکەفەرمانی دەستگیرکردن بۆ دوو کەسی تریش دەرکرا،دوێنێ ئەو دووکەسەش کەیەکێک یان دیندار نەجمان دوسکی یە خۆی رادەستی پولیس کرد، پێشتر فەرمانی دەستگیرکردنی دەرچو بۆ بۆیەدوێنێ خۆی رادەستی پولیس کرد". هێمن سلێمان ووتیشی"ئەوسێ کەسەیە بە پێی یاسای 405لەیاسای سزادانی عیراق دەستگیرکراون، چاوەریێ بڕیاری دادگا دەکەین کە چ سزایەک بۆ ئەوسێ کەسانە دەردەکات، بەدڵنیایەو جیاوازی لەنێوان هیچ کەسێک ناکەین لای ئێمە هاوڵاتی ئاسایی یە و بەپێی یاسا مامەڵە لەگەڵ یان دەکەین". هەر لە رۆژی كوشتنەكەیدا ئەیهان سەعید، نوینەری زیندانیانی بادینان، راگەیاندراوێكی بلاوكردەوە و داوای لە لایەنی بەرپرس كرد دەست بەجێ فرمانی گرتن بۆ وەزیرەكەی دهۆك دەربكەن. نوێنەری زیندانیانی بادینان وتویەتی:" داوا لە لایەنی پەیوەندیدار دەکەم یاسا لە ئاغا و بکۆژ گەورەتر بێت و سەروەر بێت و ھەر ئێستا بکۆژەکە دەستگیر بکەن و بگاتە سزای خۆی، مەگەر نا خەڵک بێدەنگ نابێت و ئەمە سەردەمی دەرەبەگایەتی و دارستان نیە ھەر کەس بە ویستی خۆی مۆلک داگیر بکات و خەڵکی بێ تاوان تیرۆر بکات".
هاوڵاتى سەرۆکی پێشوی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا سەرزەنشتی ئەو بارودۆخە دەکات، کە لە ئێستادا ئۆکرانیای تێدایە دەشڵێت :"جۆ بایدن، خەونی ئەمریکای لە ناو بردووە". لە لێدوانێکدا دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی پێشووی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، لە ویلایەتی جۆرجیا وتی:" پێنج خراپترین سەرۆکەکانی ئەمریکا، بە ڕێژەی جۆ بایدن زیانیان بە ئەمریکا نەگەیاندووە لە ماوەی 15 مانگدا، ئاماژەی بەوەشدا، بایدن بە ڕاستی خەونی ئەمریکای کوشتووە. ترەمپ ئاماژە بۆ ئەوە دەکات، ئەگەر بێت و ئەو لە کۆشکی سپی بوایە هەرگیز ئەو داگیرکارییەی ئۆکرانیا ڕووی نەدەدا. ڕوونیشی کردەوە، سەبارەت بە بەرزبوونەوەی نرخی سوتەمەنی وتی دیموکراتەکان خراپن لە بابەتی ئابوری و هەڵئاوسان هەروەها ڕووداوەکانی ئۆکرانیا هەر بۆیە بەدڵنیایەوە ئەو ڕووداوانە ڕوو دەدات.
هاوڵاتى وەزارەتی کارەبای حکومەتی هەرێم ڕایگەیاند:" لە مانگی نیسان، 300 مێگاوات کارەبا بۆناو تۆڕی نیشتمانی دەگەڕێتەوە". ئەمڕۆ یەکشەممە لە ڕاگەیەندراوێکی وەزارەتی کارەبادا ئاماژە بەوەکرا:" کاتژمێرەکانی پێدانی کارەبای نیشتمانی زیاد دەبێت و لە مانگی نیسان، 300 مێگاوات کارەبا بۆ ناو تۆڕی نیشتمانی دەگەڕێتەوە”. ئەوەش خراوەتەڕوو، “لە کاتی ئێستادا، ماوەکانی پێدانی کاتژمێرەکانی کارەبا لە نێوان 10 بۆ 12 کاتژمێرە، بەرهەمهێنانی ئێستای کارەبا 3200 مێگاواتە و خواست لەسەر کارەبا 5950 مێگاواتە”. ئەوەش ئاشکراکراوە، “هەندێ یەکەی بەرهەمهێنانی کارەبا، بەهۆی چاکسازییەوە لە کار کەوتوون و لە مانگی نیسانی داهاتوو دەکەونە کار”.
هاوڵاتى عەلی حەمە ساڵح رایگەیاند:" بەڵگەی ڕون لە بەردەستە کە دەتوانن پێش مانگی ڕەمەزان موچەیەک و پێش جەژنیش موچەی دوەم بدەن عەلی حەمە ساڵح لە فەیسبوكی تایبەتی خۆی نوسیویەتی:" بەڵگەی ڕون لە بەردەستە کە دەتوانن پێش مانگی ڕەمەزان موچەیەک و پێش جەژنیش موچەی دوەم بدەن". بەدواداچون: بەڵگەی ڕون لە بەردەستە کە دەتوانن پێش مانگی ڕەمەزان موچەیەک و پێش جەژنیش موچەی دوەم بدەن وردەکاری: موچە( ٦٠٠ ملیۆن )دۆلاری پێویستە.. یەک: داهاتی نەوت مانگی پێشو نرخی بەرمیلێک نەوت تێکڕا (٩٧ دۆلار) بوو، داهاتی نەوت کە دراوە بە وەزارەتی دارایی (٤٨٨ ملیۆن دۆلار) بووە، ئەم مانگە تێکڕای نرخی نەوت (١١٧ دۆلارە) بەمەش بەلای کەم داهاتی نەوت دەگاتە( ٥٥٠ ملیۆن دۆلار) دەبێت.. دوو: داهاتی ناوخۆ بۆ تەواوکردنی موچە( ٥٠ ملیۆن دۆلار) پێویستە، هەولێر (٢٨.٥ ملیۆن دۆلار)و سلێمانی (٢١.٥ ملیۆن دۆلار).. تەنیا داهاتی خاڵە سنوریەکان( ١٠٠ ملیۆن )دۆلارە.. جگە لە باج و رسومات.. بۆیە سەرباری هەموو گەندەڵی و قاچاخیەکان، ئێستا ٣٠٠ ملیار دینار پارەی زیاتر لە موچە هەیە.. بۆ پرۆژەو خەرجی دیکە.. عەلی حەمە ساڵح
شاناز حەسەن نوێنەرى حكومەتی هەرێم لە بەغدا ئاشكرایكرد، رێكارەكانی ناردنی 200 ملیار دینارەكە تەواو بووەو ئەمڕۆ دەگاتە هەرێمی كوردستان. فارس عیسا، نوێنەرى حكومەتی هەرێم لە بەغدا، لە لیدوانێكدا بە هاوڵاتی وت:" ئەمرۆ 200 ملیار دینارەكەی بەغدا دەگاتە هەرێمی كوردستان". ئەمەش لەكاتێكدایە رۆژی 17-03-2022 وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، پێش جەژنی نەورۆز مووچەی سەرجەم فەرمانبەران دابەشدەکرێت کە لە رۆژی هەینی 18-03-2022 تاوەکو رۆژی یەکشەممە 20-03-2022 دەبێت و سەرجەم فەرمانبەران مووچە وەردەگرن. بەڵام تائێستاش دابەشكردنی مووچەی مانگی شوبات تەواو نەبووە.
شاناز حەسەن نوێنەرى حكومەتی هەرێم لە بەغدا ئاشكرایكرد، رێكارەكانی ناردنی 200 ملیار دینارەكە تەواو بووەو ئەمڕۆ دەگاتە هەرێمی كوردستان. فارس عیسا، نوێنەرى حكومەتی هەرێم لە بەغدا، لە لیدوانێكدا بە هاوڵاتی وت:" ئەمرۆ 200 ملیار دینارەكەی بەغدا دەگاتە هەرێمی كوردستان". ئەمەش لەكاتێكدایە رۆژی 17-03-2022 وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، پێش جەژنی نەورۆز مووچەی سەرجەم فەرمانبەران دابەشدەکرێت کە لە رۆژی هەینی 18-03-2022 تاوەکو رۆژی یەکشەممە 20-03-2022 دەبێت و سەرجەم فەرمانبەران مووچە وەردەگرن. بەڵام تائێستاش دابەشكردنی مووچەی مانگی شوبات تەواو نەبووە.
(13).jpg)
هاوڵاتى کۆنسەی بەڕێوەبەریی کۆما جڤاکێن کوردستان (کەجەکە) رایگەیاند:" بەگوێرەی زانیارییەکانیان سوپای تورکیا پلانی هێرشکردنەسەر گەریلای هەیە". دەشڵێت:" نابێت پارتی دیموکراتی کوردستان (پەدەکە) بەشداری لەم پلانە داگیرکارییانەدا بکات". ئەمڕۆ شەممە 26-3-2022، کۆنسەی بەڕێوەبەریی کۆما جڤاکێن کوردستان "کەجەکە" لەراگەیەنراوێکدا باسی لەوەشکردوە، "لە میدیاکانی باشوری کوردستان باس لەوە دەکرێت، کە دەوڵەتی تورک دەستی بە جموجوڵێکی داگیرکەری کردووە و بۆ ئەوەش لەگەڵ پارتی دیموکراتی کوردستان (پەدەکە) ڕێککەوتوون و پلانێکی هاوبەشیان داڕشتووە.. هەروەها (پەدەکە) پێداگری لە بەشداریکردن لە ئۆپەراسیۆنی داگیرکەری دەکات و خۆی بۆ جەنگ ئامادە دەکات." ئەوەش هاتووە، "پارتی وەک ئامادەکاری بۆ چونە ناو پلانەکە، دەستیکردووە بە بڵاوکردنەوەى هەواڵی درۆ و چەواشەکارانە رای گشتیی کورد لە دژی گەریلاکانی ئازادیی کوردستان دەوروژێنن. ئەگەر ئەوە شکست بهێنێت، پێشمەرگە چەند هێرشێک ئەنجام دەدات، کە زیان بە گەلی باشور دەگەیەنن و ئەو هێرشانەش دەخەنە ئەستۆی گەریلاکان.. هەروەها لەڕۆژانی ڕابردوودا هێزە تایبەتەکانی پارتی بەچەکی قورسەوە خۆیان لەو ناوچانەدا جێگیرکردووە، کە ئەو ناوچانەی ماوەی 20 ساڵە لە ژێر کۆنترۆڵی گەریلاکاندان". کەجەکە ئەوەشی خستوەتەڕو، "ئەگەر پارتی دیموکراتی کوردستان (پەدەکە) بچێتە پاڵ دەوڵەتی تورک بۆ هێرشکردنە سەر ناوچەکانی گەریلا، ئەمەش بە واتای هێرشکردنە سەر دۆخی باشور و دەستکەوتەکانیەتی. نابێت پارتی دیموکراتی کوردستان (پەدەکە) بەشداری لەم پلانە داگیرکارییانەدا بکات. بەم بۆنەیەوە داوا لە پەرلەمانی باشوری کوردستان و لایەنە سیاسییەکان و ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و دامەزراوە فەرمییەکان و ڕای گشتی دەکەین، کە لە بەرامبەر پلانی داگیرکەری بوەستنەوە و هۆشداری بە پارتی دیموکراتی کوردستان (پەدەکە) بدەن و ئاگاداری بکەنەوە".
هاوڵاتى وتەبێژى گۆڕان، رایگه‌یاند:" ئەم دوو ھێزە کە نوێنەرایەتی زۆرایەتی دەنگی کوردستان لە بەغدا دەکەن، لەبری رێککەوتن لەسەر ستراتیجێکی نیشتیمانی بۆ پاراستنی دەستکەوتە دەستورییەکانی ھەرێم، ئاو دەکەنە ئاشی بەرەی دابەشبوی شیعە و سونەی بە زۆر رێکخراو". دەشڵێت: "دابەشبوونی پارتی و یەکێتی بەسەر دوو بەرەی دژ بەیەک لە عێراق، یاریکردنە بە ئاگر و چارەنوسی نەتەوەیەکی شەکەت و ستەمدیدە".". ئه‌مڕۆ شه‌ممه 26ى ئایارى 2022، دلێر عەبدولخالق رێکخەرى ژوورى رۆژنامەوانى بزوتنەوەى گۆڕان، لە ڕاگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوەکردووە، گەڕانەوە بۆ زۆرایەتی لە عێراق بە کۆتایی ئەو سەرەتایە ناو دەبات کە کورد ھەیەتی و دەڵێت، "دابەشبوونی پارتی و یەکێتی بەسەر دوو بەرەی دژ بەیەک لە عێراق، یاریکردنە بە ئاگر و چارەنوسی نەتەوەیەکی شەکەت و ستەمدیدە". ئاماژە بەوەشکردووە، " ئەم دوو ھێزە کە نوێنەرایەتی زۆرایەتی دەنگی کوردستان لە بەغدا دەکەن، لەبری رێککەوتن لەسەر ستراتیجێکی نیشتیمانی بۆ پاراستنی دەستکەوتە دەستورییەکانی ھەرێم، ئاو دەکەنە ئاشی بەرەی دابەشبوی شیعە و سونەی بە زۆر رێکخراو". ئەوەشدەخاتەڕوو، "لە دروستبونی دەوڵەتی عێراقەوە بۆ راپەڕینی 1991 بۆ پرۆسەی رزگاری عێراق، کورد تەنھا ئەوکاتانە لە (چەوساندنەوە و کوشت و کوشتار) رزگاری بوە و بڕێک دەستکەوت و بەرھەمی چنیوەتەوە، کە جۆرێک لە سازان و ھاوسەنگی و ھاوبەشی لە دەزگای بڕیاردانی سیاسیی عێراق ھەبوە". رێکخەرى ژوورى رۆژنامەوانى بزوتنەوەى گۆڕان دەشڵێت، "گەڕانەوە بۆ حکومەتی زۆرینە و دروستکردنەوەی سیاسیی ڕەھا و توڕدانی پرەنسیپی سازان؛ دەرگای مەترسیە گەورەکە بە رووی کورد و چارەنوسی ھەرێمی کوردستان دەکاتەوە، ئەمەش ئۆباڵی مێژویی لە ئەستۆی بڕیاربەدەستانی پارتی و یەکێتیە".
هاوڵاتى چوارچێوەی هەماهەنگی بەمەبەستی دواخستنی کۆبونەوەی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆمار، نامەیەکی بە واژۆی 126 پەرلەمانتار ئاڕاستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان کرد. ئه‌مڕۆ شه‌ممه 26ى ئایارى 2022، چوارچێوەی هەماهەنگی بە واژۆی 126 پەرلەمانتار نامەیەکیان ئاڕاستەی سەرۆکایەتی پەرلەمانی عێراق کردوە و بایکۆتکردنی کۆبونەوەی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماریان راگەیاندوە.
هاوڵاتى چوارچێوەی هەماهەنگی بەمەبەستی دواخستنی کۆبونەوەی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆمار، نامەیەکی بە واژۆی 126 پەرلەمانتار ئاڕاستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان کرد. ئه‌مڕۆ شه‌ممه 26ى ئایارى 2022، چوارچێوەی هەماهەنگی بە واژۆی 126 پەرلەمانتار نامەیەکیان ئاڕاستەی سەرۆکایەتی پەرلەمانی عێراق کردوە و بایکۆتکردنی کۆبونەوەی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماریان راگەیاندوە.
هاوڵاتى شه‌ڕ و پێکدادانه‌کان له نزیک فڕۆکه‌خانه‌ى شارى خێرسون له‌نێوان سوپاى رووسیا و ئۆکرانیا توندتر بووه‌ته‌وه‌و ئه‌مڕۆ حه‌وته‌مین ژه‌نه‌راڵى روسیا له‌و ناوچه‌یه‌دا کوژرا. ئه‌مڕۆ شه‌ممه 26ى ئایاى 2022، میدیا جیهانییه‌کان بڵاویانکرده‌وه، یاکۆف زازانتسێڤ، ئه‌و جه‌نڕاڵه روسییه‌ى گرتنى ئۆکرانیاى به چه‌ند کاتژمێریک دانابوو له نزیک فڕۆکه‌خانه‌ى شارى خێرسون کوژراوه. کوژرانى یاکۆف حه‌وته‌مین گه‌وره جه‌نه‌ڕاڵى روسیایه تا ئێستا له هێرشه‌کانى سوپاى ئه‌وڵاته بۆ سه‌ر ئۆکرانیا کوژرابێت. هه‌روه‌ها، تا ئێستا وه‌زاره‌تى به‌رگرى روسیا و هیچ ده‌زگایه‌کى فه‌رمى ئه‌و وڵاته هه‌واڵه‌که‌ى پشتڕاست نه‌کردووه‌ته‌وه. ئه‌مڕۆ مانگێک و دوو رۆژ تێپه‌ر ده‌بێت به‌سه‌ر هێرشه‌کانى رووسیا بۆ سه‌ر خاکى ئۆکرانیا و له‌و ماوه‌یه‌دا زیاتر له 10 هه‌زار سه‌ربازى روسیا کوژراوه‌و 12 تا 14 هه‌زار سه‌ربازى دیکه‌شى بریندار بووه. سه‌ره‌راى هۆشدارییه‌کانى وڵاتانى ئه‌وروپاو ئه‌مریکا، پوتن ناوه‌ستێت له جه‌نگه‌که‌ى، له‌کاتێکدا سه‌رۆکى ئۆکرانیا ئاماده‌یى نیشانداوه بۆ رێککه‌وتن له‌گه‌ڵ مۆسکۆدا. هاوکات سه‌رۆکایه‌تى سوپاسالارى ئۆکراینا رایگه‌یاند، له ماوه‌ى ته‌نها 24کاتژمێرى رابردوودا، 170 سه‌ربازى روسى کوژراون و 42 ئامێر و ئۆتۆمبێلى سه‌ربازیشیان تێکشکاندووه. شارى خێرسون زۆینه‌ى له‌لایه‌ن روسیاوه کۆنترۆڵ کراوه، به‌ڵام وه‌زاره‌تى به‌رگرى ئۆرکانیا ئه‌مڕۆ رایگه‌یاندووه که به‌م وزانه کۆنترۆڵى ده‌که‌نه‌وه و له‌ده‌ستى رووسه‌کان ده‌ریده‌هێنن.
