.jpeg)
گه‌مارۆکان، نه‌یاره کوردو به‌لوچ‌و چه‌په‌کانى ئێران کۆده‌کاته‌وه
6 ساڵ لەمەوپێش
هاوڵاتی
به‌شێک له حزبه کوردییه‌کانى ڕۆژهه‌ڵاتى کوردستان ده‌یانه‌وێت به‌کارکردن له‌گه‌ڵ حزبه ئۆپۆزسیۆنه‌کانى دیکه‌ى ئێران، سود له گه‌مارۆکانى سه‌ر ئێران و گۆشه‌گیرى ئه‌و وڵاته له‌سه‌ر ئاستى جیهان وه‌ربگرن، تا ڕۆڵیان هه‌بێت له‌داهاتووى ئه‌و وڵاته له‌ئه‌گه‌رى هه‌ر گۆڕانکارییه‌کدا، به‌شێکى دیکه‌ى حزبه‌کانیش پێیانوایه ناکرێت دۆخى گه‌مارۆ بۆ ئامانجى سیاسی بقۆزرێته‌وه.
کۆمارى ئیسلامى روبه‌ڕووى گه‌مارۆیه‌کى سه‌ختى ئابورى بووه‌ته‌وه له‌لایه‌ن ئه‌مریکاوه، پێنجى ئه‌م مانگه قۆناغى دووه‌مى سزاکانى ئه‌و وڵاته که زیاتر که‌رتى وزه‌ى گرتوه‌ته‌وه به‌سه‌ر ئێراندا سه‌پێنرا، ئه‌وه‌ش ڕه‌وشى ئابورى ئه‌و وڵاته‌ى روبه‌ڕووى قه‌یران کردووه‌ته‌وه.
هاوکات له‌گه‌ڵ توندبونه‌وه‌ى گه‌مارۆکاندا، له‌چه‌ند ڕۆژى ڕابردوودا چوار حزبى ڕۆژهه‌ڵاتى کوردستان که پێکهاتوون له (حزبى دیموکراتى کوردستانى ئێران، حزبى دیموکراتى کوردستان، کۆمه‌ڵه‌ى شۆڕشگێرى کوردستانى ئێران، کۆمه‌ڵه‌ى زه‌حمه‌تکێشانى کوردستان) یاداشتێکى لێک تێگه‌یشتنیان له‌گه‌ڵ شه‌ش حزبى ئۆپۆزسیۆنى ئێران واژۆکرد، به‌ئامانجى کارکردنى هاوبه‌ش و فشار خستنه سه‌ر ئێران.
ئه‌و شه‌ش حزبه که نوێنه‌رایه‌تى به‌شێک له نه‌ته‌وه‌کانى دیکه‌ى ئێران ده‌که‌ن پێکهاتوون له (یه‌کێتى دیموکراتیکى ئازه‌ربایجان – بیرلیک، بزووتنه‌وه‌ى کۆماریخوازه دێموکرات و لاییکه‌کانى ئێران، حزبى ته‌زامۆن دێموکراتیکى ئه‌هواز، حزبى خه‌ڵکى به‌لوچستان، ڕێکخراوى یه‌کیه‌تى فیداییانى خه‌ڵکى ئێران، شوراى کاتیى سوسیالیسته چه‌په‌کانى ئێران).
ئه‌مه یه‌که‌مجاره ژماره‌یه‌ک حزبى نه‌ته‌وه جیاجیاکانى ئێران یاداشێتکى لێکتێگه‌یشتنى هاوبه‌ش واژۆبکه‌ن و ئامانجه‌کانیان یه‌کبخه‌ن.
محه‌مه‌د ساڵح به‌رپرسى په‌یوه‌ندییه‌کانى حزبى دیموکراتى کوردستانى ئێران (حدکا) به هاوڵاتی ڕاگه‌یاند «ئێران له‌ناوخۆ توشی قه‌یرانى جۆراوجۆر بووه‌ته‌وه، جگه له‌وه‌ش روبه‌ڕووى گه‌مارۆى نێوده‌وڵه‌تى بووه‌ته‌وه، که ده‌کرێت ئۆپۆزسیۆن سود له‌و ده‌رفه‌ته وه‌ربگرێت، بۆ ئه‌وه‌ى ئه‌و بۆشاییه پڕبکاته‌وه«.
وتیشى «ئامانج له کارکردن له‌گه‌ڵ ئه‌و لایه‌نانه‌ى دیکه که نوێنه‌رایه‌تى نه‌ته‌وه ژێرده‌سته‌کانى ئێران ده‌که‌ن، ئه‌وه‌یه وه‌کو ئۆپۆزسیۆن کاربکه‌ین له‌دوو ڕه‌هه‌ندى جیاوه، رێبه‌رایه‌تى ناڕه‌زایی خه‌ڵک بکه‌ین و لایه‌نى ده‌ره‌کیش وه‌کو به‌ره‌یه‌کى ئۆپۆزسیۆن مامه‌ڵه‌مان له‌گه‌ڵدا بکات و ئۆپۆزسیۆنى ئێران له‌و په‌رته‌وازه‌ییه ڕزگارى بێت».
حزبه ئۆپۆزسیۆنه‌کانى ئێران تائێستا سه‌رجه‌میان له‌به‌ره‌یه‌کى هاوبه‌شدا کۆنه‌بوونه‌ته‌وه به په‌رته‌وازه‌یی هه‌وڵیانداوه روبه‌ڕووى ئێران بنه‌وه، ئه‌وه‌ش به هۆکارێکى لاوازى چالاکى و کاره‌کانى ئه‌و حزبانه داده‌نرێت، ته‌نانه‌ت ئه‌و حزبانه له‌سه‌ر جۆرو شێوازى کارکردنیان جیاوازن، به‌شێکیان بڕوایان به به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ى چه‌کدارى و به‌شێکى دیکه‌شیان بڕوایان به کارى سیاسی هه‌یه.
محه‌مه‌د ساڵح که حزبه‌که‌ى خاوه‌نى هێزى چه‌کدارییه و چه‌ندینجار رووبه‌ڕووى پێکدادان بوونه‌ته‌وه له‌گه‌ڵ هێزه‌کانى ئێران وتى «ئێمه خه‌باتى خۆمان ته‌نها به‌وه گرێنه‌داوه که خه‌باتى چه‌کدارى هه‌بێت یاخود نا، له‌کاتى پێویستدا هاوکاریمان له‌گه‌ڵ هێزه‌کانى دیکه‌ى ڕۆژهه‌ڵات کردووه بۆ به‌هێزکردنى ناڕه‌زایی جه‌ماوه‌رى».
ئه‌و 10 حزبه‌ى که یاداشته‌که‌یان واژۆکردووه پابه‌ندبوونى خۆیان نیشانداوه به «پێویستى یه‌کیه‌تییه‌کى به‌ربڵاو بۆ سه‌قامگیرکردنى سیستمێکى دێموکراتیکى کۆمارى و فێدراڵ له ئێران و بایه‌خدان به تۆلێرانس، پلۆرالیزم، جیایى دین له ده‌وڵه‌ت له‌سه‌ر بنه‌ماى جاڕنامه‌ى مافه‌کانى مرۆڤ و پێکه‌وه‌ژیانى هه‌موو ڕه‌وت و بیره سیاسییه دێموکراتیکه‌کان».
هه‌روه‌ها ئاماژه‌یان به‌وه‌کردووه، وڵاتى ئێران له‌ئاکامى پێکه‌وه‌ژیانى نه‌ته‌وه‌کانى فارس، تورک، کورد، عه‌ره‌ب، به‌لووچ، تورکمان و باقى پێکهاته زمانییه‌کان و که‌مینه مه‌زهه‌بى و فه‌رهه‌نگییه‌کان پێکهاتووه، بۆ یه‌کیه‌تییه‌کى هه‌میشه‌یى و پێکه‌وه مانه‌وه‌ى خه‌ڵکانى ئێران پێویسته شوناس و مافه نه‌ته‌وه‌یى – دیموکراتیکه‌کانى خه‌ڵک قبوڵ بکرێت و مافى دیاریکردنى چاره‌نووسیان به فه‌رمى بناسرێت.
له‌پاڵ کارى هاوبه‌ش له‌نێوان ئه‌و 10 حزبه‌ى نه‌ته‌وه جیاجیاکانى ئێران، پێنج حزبەکەى رۆژهه‌ڵاتى کوردستان له‌کۆى حه‌وت حزب، دوو ساڵ له‌مه‌وبه‌ر به‌ره‌یەکى کارى هاوبه‌شیان پێکهێنا، به‌مه‌به‌ستى هه‌ماهه‌نگى کردن و پێکهێنانى مه‌رجه‌عێک بۆ کارى سیاسی، به‌ڵام بۆچونى جیاوازیان هه‌یه له‌باره‌ى چالاکى چه‌کدارییه‌وه له‌م کاته‌دا له دژى ئێران.
ئه‌و پینج حزبه بریتین له (کۆمه‌ڵه‌ى شۆڕشگێڕى زه‌حمه‌تکێشانى کوردستان، حزبى دیموکراتى کوردستانى ئێران، حزبى دیموکراتى کوردستان، سازمانى خەباتى کوردستان، کۆمه‌ڵه‌ى زحمه‌تکێشانى کوردستان).)
ئه‌و حزبانه بڕوایان به «روخانى کۆمارى ئیسلامى و پێکهێنانى ئێرانێکى دیموکراتی، فیدراڵ و سیکۆلاره که تێدا مافه نه‌ته‌وایه‌تییەکان له‌وانه مافه‌کانى گەلى کورد تێیدا ره‌چاو بکرێت».
هێشتا هیچ کام له‌و دوو به‌ره‌یه سه‌رجه‌م حزبه‌کان به‌تایبه‌تى حزبه‌کانى ڕۆژهه‌ڵاتى کۆنه‌کردووه‌ته‌وه، یه‌کێک له‌و حزبانه‌ش که نه‌چووه‌ته ناو هیچ کام له‌و به‌رانه‌وه، رێکخراوى کوردستانى حزبى کۆمۆنیستى ئێرانه، که بۆچونى جیاوازه له‌گه‌ڵ حزبه کوردییه‌کانى دیکه‌ى ڕۆژهه‌ڵاتى کوردستان و جه‌خت له گۆڕانکارى له‌ڕێگه‌ى ناڕه‌زایی و کارى سیاسیی ده‌کاته‌وه نه‌ک به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ى چه‌کدارى.
ئه‌و حزبه هه‌روه‌ها پێیوایه، ناکرێت دۆخى ئێستاى ئێران بقۆزرێته‌وه بۆ ئه‌وه‌ى کار بکرێت له‌سه‌ر ئامانجێکى سیاسی دیاریکراو.
حه‌سه‌ن ڕه‌حمان په‌نا ئه‌ندامى کۆمیته‌ى ناوه‌ندى رێکخراوى کوردستانى حزبى کۆمۆنیستى ئێران به هاوڵاتی وت «هه‌ر حزبه و سیاسه‌تى خۆى هه‌یه و بیرکردنه‌وه‌مان جیاوازه، پێمانوانییه حزبه‌کان بتوانن سود له‌و گه‌مارۆیانه وه‌ربگرن، چونکه خه‌ڵکى ئێران به‌گشتى زیانمه‌ندێکى سه‌ره‌کى گه‌مارۆکانن».
وتیشى «خه‌ڵک زۆرتر نیگه‌رانه و ناڕه‌زایی زیاتر بووه، به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ى ئێمه له‌سه‌ر ئه‌وه دامه‌زراوه که ئه‌و رژێمه سه‌رکوتکه‌ره‌و ده‌بێت بگۆڕدرێت».
حه‌سه‌ن ڕه‌حمان په‌نا باسى له‌وه‌شکرد، که حزبه‌که‌ى ئه‌وان له به‌ره‌ى حزبه‌کانى ڕۆژهه‌ڵاتدا نییه و ڕه‌خنه‌یان لێده‌گرن، «به‌شێکیان پێیانوایه له رێگه‌ى ئه‌مریکاوه ده‌توانن کارێک بکه‌ین، به‌شێکى دیکه پێیانوایه به خه‌باتى چه‌کدارى ده‌توانن ئامانجه‌کانیان به‌دى بهێنن، به‌ڵام ئێمه پێمانوایه ئێستا که پرسی دیکه له ئارادایه کاتى ئه‌وه نییه، پێمان باشه په‌یوه‌ست بین به‌و ناڕه‌زاییه سه‌رتاسه‌رییه‌ى که هه‌یه له‌ناو چینى کرێکاران و خوێندکاران و ژنان و توێژه‌کانى دیکه‌دا».
تا ئێستا دیار نییه گه‌مارۆکانى ئه‌مریکا بۆ سه‌ر ئێران تاچه‌ند درێژه‌ده‌کێشێت و کاریگه‌رى له‌سه‌ر ده‌سه‌ڵاتى ئه‌و وڵاته و ئه‌نجامدانى گۆڕانکارى ده‌بێت له ده‌سه‌ڵاتدا، یان کاریگه‌رییه‌که هه‌ر له‌ئاستى ئابوریدا ده‌مێنێته‌وه.
ده‌سه‌ڵاتدارانى ئه‌مریکا که جه‌خت له توندکردنه‌وه‌ى زیاترى گه‌مارۆکان ده‌که‌نه‌وه تا ئێستا ئاماژه‌یان به‌وه‌نه‌کردووه که ئامانج له‌و گه‌مارۆیانه گۆڕینى ده‌سه‌ڵاتى ئێرانه، به‌ڵکو باسیان له‌وه‌کردووه که ئه‌وان نایانه‌وێت رژێمى ئه‌و وڵاته بگۆڕن، به‌ڵکو ده‌یانه‌وێت ناچاریان بکه‌ن له‌سه‌ر مێزى دانوستان دابنیشن.
.png)
.png)
.png)
