.jpeg)
ئەو گەریلایانەى لەمەراسیمەکەى ئەمڕۆدا چەکەکانیان لەناوبرد، بە ناوی گرووپی (ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی) راگەیەندراوێکیان بڵاوکردەوە. گروپەکە دەڵێن: لە چوارچێوەی بانگەوازەکەی رێبەر ئۆجالان چەکەکانمان لەناودەبەین، وەک نیازپاکییەک بۆ سەرکەوتنی ئاشتی و بە ئیرادەی ئازادی خۆمان چەکەکانمان لەناودەبەین. هاوکات هەر لەو ڕاگەیەندراوەیاندا هاتووە: ئێمە به ئامانجی شه‌ڕكردن دژی هێرشه‌كانی قڕكردنی كورد به‌شداریمان له پەکەکە كردووه، هیوادارین ئه‌م هه‌نگاوه‌مان ببێت به مایه‌ی خێر و خۆشی بۆ گه‌له‌كه‌مان. ڕاگەیاندراوەکەی گرووپی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیکی بەم شیوەیەیە: "بۆ ڕای گشتی و گه‌له‌كه‌مان به‌ناوی گرووپی "ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتیک"یه‌وه كه بۆ برەودان به پرۆسه‌ی گۆڕان و وه‌رچه‌رخانی دیموكراتیکی پێكهێندراوه؛ سڵاو و ڕێزی خۆمان پێشكه‌شی ئاماده‌بووان و هه‌موو شاهیدانی ئه‌م چالاكییه دیموكراتییه مێژووییه‌مان ده‌كه‌ین. ئێمه‌ی ژنان و پیاوانی شه‌ڕڤانانی ئازادی كه له مێژوویی جیاجیادا به ئامانجی شه‌ڕكردن له دژی هێرشه‌كانی نكۆڵیكردن و قڕكردنی كورد به‌شداریمان له ریزه‌كانی پەکەکەدا كردووه، چه‌كمان هه‌ڵگرتووه و له هه‌رێم و شوێنی جیاجیا تێكۆشانمان بەڕێوەبردووە، ئه‌مڕۆ وه‌ك وه‌ڵامێك بۆ بانگه‌وازییه‌كه‌ی رێبه‌ری گه‌لی كورد عەبدوڵا ئۆجالان كه له راگه‌یه‌ندراوه‌كه‌ی ڕێکەوتی ١٩ـی حوزه‌یرانی ٢٠٢٥ییدا بڵاوی كردبووه‌وه؛ هاتووین بۆ ئێره. هاتنه‌كه‌مان له‌سه‌ر بنه‌مای بانگه‌وازی ٢٧ـی شوباتی ٢٠٢٥ بۆ "ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتیک"ـی ڕێبەر عه‌بدوڵا ئۆجالان و بڕیاره‌كانی ١٢هه‌مین كۆنگره‌ی پەکەکەیە كه له رۆژانی ٥-٧ـی ئایاردا ئه‌نجامی دا. وه‌ك نیازپاكی و هه‌نگاوی بڕیارداری له پێناوی به‌كرداریی سه‌ركه‌وتنی پرۆسه‌ی (ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی) و له ئێستاشه‌وه به ئامانجی به‌رده‌وامیدان به تێكۆشانی ئازادی و دیموكراسی و سۆسیالیزمیمان به رێبازی سیاسه‌تی دیموكراتی و یاسایی و هاوكات له‌سه‌ر بنه‌مای ده‌ركردنی یاساكانی ئێنتیگراسیۆنی دیموكراتی؛ له حزوری ئێوه‌دا به ئیراده‌ی ئازادی خۆمان، چه‌كه‌كه‌مان له‌ناو ده‌به‌ین. هیوادارین ئه‌م هه‌نگاوه‌مان ببێت به مایه‌ی خێر و خۆشی بۆ گه‌له‌كه‌مان به تایبه‌تی بۆ ژنان و گه‌نجان و بۆ گه‌لانی توركیا و ڕۆژهه‌ڵاتی ناوین و سه‌رجه‌م مرۆڤایه‌تی و ئاشتی و ئازادی له‌گه‌ڵ خۆی بهێنێت. پڕ به‌دڵ هاوڕاین له‌گه‌ڵ بانگه‌وازییه‌كه‌ی ڕێبەر عه‌بدوڵا ئۆجالان كه ده‌ڵێت: "بڕوام به هێزی سیاسه‌ت و ئاشتی كۆمه‌ڵایه‌تی هه‌یه، نه‌ك چه‌ك. بانگه‌وازی له ئێوه‌ش ده‌كه‌م ئه‌م پره‌نسیپه پەیڕەو بكه‌ن" و مایه‌ی شانازی و سه‌ربه‌رزییه‌كی گه‌وره‌یه كه هه‌ڵده‌ستین به جێبه‌جێكردنی بنه‌ماكانی ئه‌م پره‌نسیپه مێژووییه. ده‌زانین كه تا ئێستا هیچ شتێك به ئاسانی و بێ قوربانی و به‌بێ تێكۆشان به‌دینه‌هاتووه، به‌پێچه‌وانه‌وه هه‌موو شتێك رۆژانه به قوربانی گه‌وره و به تێكۆشانی بێ وێنه به‌ده‌ستخراوه. هه‌ڵبه‌ت له ئێستا به‌دوایشه‌وه هه‌ر به تێكۆشانی سه‌خت و دژوار به‌رده‌وام ده‌بێت. زۆر باش لەم ڕاستییه تێگەیشتووین و له‌سه‌ر ئه‌م بنه‌مایه بۆ به‌ده‌ستهێنانی سه‌ركه‌وتنی گه‌وره و ده‌ستكه‌وتی دیموكراتییانه له‌ناخی دڵمانه‌وه بڕوامان به فیكر و پارادایمی ڕێبەر عەبدوڵا ئۆجالانە و متمانه‌مان به خۆمانە و هاوکات وه‌كو كۆمه‌ڵه‌ی هاوڕێیانیش متمانه‌مان به‌هێزی هه‌ره‌وه‌زیمان هه‌یه. له ژینگه‌یه‌كی وه‌هادا كه گوشار و تاڵانكاری فاشیستی پەرەی سه‌ندووه، ناوچه‌كه‌مان؛ ڕۆژهه‌ڵاتی ناوین بووه به گۆمی خوێن و گه‌له‌كه‌مان له هه‌موو كاتێك زیاتر پێویستی به ژیانی ئاشته‌وایی، ئازادی و یه‌كسانی و دیموكراتییه، گرنگی و ڕاست و پێویستی هه‌نووكه‌یی ئه‌م هه‌نگاوه مێژووییه‌مان ده‌بینین و هه‌ستی پێده‌كه‌ین. به‌و هیوایه‌ین كه هه‌موو لایه‌ك لە؛ ژنان، گه‌نجان، كرێكار و ره‌نجده‌ران، هێزه سۆسیالیستی و دیموكراته‌كان، واتا سه‌رجه‌م گه‌لان و مرۆڤایه‌تی؛ درك بە بەها و بایه‌خی ئه‌م هه‌نگاوه ئاشتی و دیموكراتیانه‌یه‌مان بكه‌ن، تێیبگه‌ن و ڕێزی بگرن. هه‌ر له‌م سۆنگه‌یه‌وه بانگ له سه‌رجه‌م هێزه هەرێمی و جیهانییه‌كان ده‌كه‌ین كه به‌رپرسن له هه‌موو ئێش و ئازاره‌كانی گه‌له‌كه‌مان، رێز له مافه ڕه‌وا و نه‌ته‌وه‌یی و دیموكراتییه‌كانی گه‌له‌كه‌مان بگرن و پشتیوانی له پرۆسه‌ی ئاشتی و چاره‌سه‌ری دیموكراتییانه بكه‌ن. بانگه‌وازی له گه‌لان بەگشتی، وە به‌تایبه‌تی ژنان و گه‌نجان، كرێكار و ڕه‌نجده‌ران، هێزه دیموكرات و سۆسیالیستییه‌كان، ڕۆشنبیر، نوسه‌ر، ئه‌كادیمیست، مافناس، هونه‌رمه‌ند و سیاسه‌تمه‌داران ده‌كه‌ین به‌شێوه‌یه‌كی ڕاست و درووست له‌م هه‌نگاوه مێژووییه‌مان تێبگه‌ن و له‌پاڵ ئێمه و گه‌له‌كه‌ماندا بن. هه‌روه‌ها داواده‌كه‌ین بۆ ئازادی جه‌سته‌یی ڕێبەر عەبدوڵا ئۆجالان و چاره‌سه‌ری سیاسی و دیموكراتییانه‌ی پرسی كورد چالاكانه‌تر تێبكۆشن و له ئاستی جیهانیدا تێكۆشانی دیموكراتییانه، سۆسیال ئینته‌رناسیۆنالی و پشتگیری و پشتیوانی بكه‌ین. بانگه‌وازیش له گه‌له‌كه‌مان و سه‌رجه‌م هێزه سیاسییه‌كانی ده‌كه‌ین، به‌شێوه‌یه‌كی ڕاست تێبگه‌ن له تایبه‌تمه‌ندییه‌كانی ئه‌م قۆناخه مێژووییه‌ی ئێستا و ئه‌م پرۆسه‌ی 'ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتیک'یەیی کە ڕێبه‌ر ئاپۆ ده‌ستی پێكردووه، ئه‌ركه‌كانیان له هه‌موو بواره‌كانی په‌روه‌رده‌یی، ڕێكخستنی و چالاكییدا به‌سه‌ركه‌وتوویی جێبه‌جێ بكه‌ن و پەرە به ژیانی دیموكراتییانه بده‌ن. ستەم و داگیركاری كۆتایی دێت و ئازادی و هاوخه‌باتی سه‌رده‌كه‌وێت. پرۆسه‌ی ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتیکی مسۆگه‌ر سه‌رده‌كه‌وێت. ١١ـی ته‌ممووزی ٢٠٢٥ گرووپی ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی."
پەروین بوڵدان، پەرلەمانتاری دەم پارتی و ئەندامی شاندی ئیمراڵی، لەتۆڕى کۆمەڵایەتى ئێکس پۆستێکى کردووەو وێنەیەکى سرى سورەیائۆندەرى داناوەو دەڵێت: ئارام بگرە هەڤاڵ سری دایکان چیتر ناگرین. پەروین بوڵدان، پەرلەمانتاری دەم پارتی لە بازنەی وان و بریکاری سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا رۆژی هەینی، 11ی تەممووزی 2025 لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی ئێکس بۆ سری سورەییا ئۆندەری نووسی: ''بەهیوای هەینیێکی خێردار. دەزانم چاودێری دەکەیت، دەبینیت، دڵخۆش و ئاسوودەیت. بە ئاسوودەیی بخەوە سری هاوڕێباز. ئەمڕۆ چەکەکان رادەست دەکرێن''. بوڵدان هەروەها نووسیویەتی: ''ئایندەیەک لەبەردەممانە، تێیدا ئیدی گەنجەکان نامرن و دایکەکان ناگرین. ئاشتیت بە دیاری پێشکەش بێت''. ئەو گوتەیەی بریکاری سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا لەکاتێکدایە، بڕیارە پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ هەینی، گرووپێکی گەریلاکانی پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) لە رێوڕەسمێکدا بەشێوەیەکی سیمبوولی چەکەکانیان لەناو دەبەن. لەبارەی شوینی بەڕێوەچوونی رێوڕەسمەکە، د. حەکیم عەبدولکەریم، ئەندامی کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان و بەشدار لە رێوڕەسمەکە وتى: "ئێمە لە شوێنی رێوڕەسمەکەین و رێوڕەسمەکە لە ئەشكەوتی جاسەنە بەڕێوەدەچێت لە سنووری ناحیەی سوورداش لە پارێزگای سلێمانی". سری سورەییا ئۆندەر، بریکاری پێشووری پەرلەمانی تورکیا و ئەندامی شاندی ئیمرالیی دەم پارتی، رۆژی 3-5-2025 بەهۆی لاوازبوون و لەکارکەوتنی بەشێک لە ئەندامانی جەستەی، لە نەخۆشخانەیەکی ئیستەنبووڵ گیانی لەدەستدا. ئۆندەر رۆڵێکی گرنگی لە پرۆسەی چارەسەریی 2013-2015 لە تورکیا هەبوو، هاوکات لە پرۆسەی چارەسەریی ئەم جارەی تورکیاشدا ئەندامی شاندی ئیمرالیی دەم پارتی بوو بۆ دیدارەکانی ئۆجەلان.
بەرپرسێکی ئیسرائیلی بە رۆژنامەی نیویۆرک تایمزی راگەیاند، ئیسرائیل گەیشتووە بەو ئەنجامەی یۆرانیۆمی ئێران لەدەست هێرشەکانی مانگی رابردووی ئەمریکا و ئیسرائیل رزگاری بووە. بەگوێرەی زانیارییەکانی ئەو بەرپرسە، هەندێک لە یۆرانیۆمە فرەپیتێنراوەکانی ئێران کە نزیکبوون لە ئاستی بەرهەمهێنانی بۆمبی ئەتۆمی، لە هێرشەکان رزگاریان بووە و لەوانەیە لە دەستی زانایانی ئەتۆمی ئێراندا بن. بەرپرسە ئیسرائیلییەکە دەڵێت، کۆتاییەکانی ساڵی رابردوو ئیسرائیل ئامادەکاری بۆ هێرشەکانی ئەم دواییە کرد، ئەوەش دوای ئەوەی بە پرۆسەی نهێنیی تارانی زانی و زانیاری لەسەر ئەوە دەستکەوت کە خەریکە لە بەرهەمهێنانی بۆمبی ئەتۆمی نزیکدەبێتەوە. ئاشکراشی کرد، دوای ماوەیەکی کورت لە کوژرانی حەسەن نەسروڵا، ئەمینداری گشتیی حزبوڵا، دەزگای هەواڵگریی وڵاتەکەی زانیاری لەسەر چالاکی ئەتۆمی ئێران پێگەیشتووە، هەربۆیە بنیامین نەتانیاهۆ، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل بڕیاری هێرشەکانی ئەم دواییەی داوە.
ئەمڕۆ بۆ بەدەنگەوەچوونى پەیامەکەى عەبدوڵا ئۆجەلان و جێبەجێکردنى بڕیارەکانی کۆنگرەى 12ـى پارتى کرێکارانى کوردستان، لە رێوڕەسمێکدا و بە ئامادەبوونى بەرپرسانى تورکیا و عێراق و هەرێمى کوردستان، ٣٠ گەریلا چەکەکانیان لەناودەبەن. پێش مەراسیمەکە، رێوشوێنی ئەمنیی توند بۆ بەڕێوەچوونی چەکدانانی گەریلا گیراوەتەبەر، شاندێکی فراوانی دەم پارتی و لایەنە سیاسییەکانی باکووری کوردستان بەشداری رێوڕەسمەکە دەکەن. شاندێکی دەزگای هەواڵگیریی عێراق بەشداری لە رێوڕەسمی چەکدانانی گەریلاکان دەکات، شێوازی چەکدانانی گەریلا دەدرێت بە رۆژنامەنووسان و بۆ رای گشتی بڵاودەکرێتەوە. نووسینگەى راگەیاندنى کەجەکە ئاماژەى بەوەکردووە، ئەمڕۆ لە رێوڕەسمێکدا ژمارەیەک لە گەریلاکانیان لە شوێنێکى دیاریکراودا چەکەکانیان دادەنێن. راشیگەیاندووە، لە شوێنێکى نزیک رێوڕەسمەکە شاشەیەکی گەورە ئامادە دەکرێت، لە پاش رێوڕەسمەکە ڤیدیۆی پرۆسەکە لەو شاشەیە پیشاندەدرێت و رۆژنامەوانان دەتوانن ماددەی دەنگی و ڤیدیۆیی دەستکارینەکراو بەدەستبهێنن، بەڵام بەهۆی دۆخی ئەمنییەوە، ناتوانرێت دیمانە لەگەڵ ئەندامانی گرووپەکە بکرێت، تەنیا دەتوانرێت قسە لەگەڵ چاودێرانی رێوڕەسمەکە بکرێت. رێوڕەسمەکە بە بەشداریی دەیان میوانی دەرەوە و نێوخۆی هەرێمی کوردستان بەڕێوەدەچێت. بەشێک لە بەشداربووانی رێوڕەسمەکە: - بەسێ هۆزات و مستەفا قەرەسوو، نوێنەرانی پارتی کرێکارانی کوردستان. - هێمن هەورامی، نوێنەری ،مەسعود بارزانی - دڵشاد شەهاب، نوێنەری نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان. - نوێنەری یەکێتی نیشتمانیی کوردستان - لیوا تارق ئەحمەد، نوێنەری وەزارەتی نوخۆی هەرێمی کوردستان. بۆ بەشداریکردن لە رێوڕەسمەکە دوو شاند لە تورکیا و باکوورى کوردستانەوە گەیشتوونەتە هەرێمى کوردستان، شاندى یەکەم ئەحمەد تورک سەرۆکایەتیی دەکات و شاندى دووەمیش تونجەر باکرهان، هاوسەرۆکی گشتیی پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان (پارتی دەم) سەرۆکایەتى دەکرێت. زاگرۆس هیوا، گوتەبێژی پەیوەندییەکانی دەرەوەی"کەجەکە" رایگەیاندووە "گەریلاکان لەژێر چاودێریی رێکخراوەکانى کۆمەڵگەی مەدەنی و لایەنە پەیوەندیدارەکان" چەکەکانیان لەناودەبەن. رۆژى سێشەممە 9ـى تەمموز یەکەم پەیامى ڤیدیۆیی عەبدوڵا ئۆجەلان لە پاش زیندانیکردنى بڵاوکرایەوە، ئۆجەلان لە پەیامەکەیدا جەختى لە بانگه‌وازه مێژووییه‌كه‌ی 27ـی شوباتی 2025 بۆ (ئاشتی و كۆمه‌ڵگه‌ی دیموكراتی) کردەوە و رایگەیاند، پەکەکە دەستبەرداری ئامانجی دەوڵەتى نەتەوەیی بووە، لەو سۆنگەیەشەوە دەستبەرداری ستراتیجی شەڕ بووە و کۆتایی بە بوونی خۆی هێناوە.
راپۆرتی: تیمی کوردستانی عێراقی ڕێکخراوی CPTی ئەمریکی هێرش و بۆردوومانەکانی سوپای تورکیا لە شەش مانگی یەکەمی ئەمساڵدا: • لە ١ی کانوونی دووەم بۆ ٣٠ی حوزەیران، سوپای تورکیا (١،٦٧٨) هێرش و بۆردوومانی بۆ سەر خاکی هەرێمی کوردستان ئەنجامداوە. • (١،٤٨٤) هێرش بۆ سەر سنوری پارێزگای دهۆک، (١٤٠) هێرش بۆ سەر سنوری پارێزگای هەولێر، (٥٤) هێرش بۆ سەر سنوری پارێزگای سلێمانی و (سفر) هێرشیش بۆ سەر سنوری پارێزگای نەینەوا بووە. • بە هۆی هێرش و بۆردوومانەکانی سوپای تورکیا لە شەش مانگی یەکەمی ئەمساڵدا، (٩) هاووڵاتی مەدەنی بونەتە قوربانی بە شێوەیەک (٣) هاووڵاتی شەهید و (٦) هاووڵاتی تری مەدەنی برینداربوون. • لە شەش مانگی یەکەمی ئەمساڵدا، سوپای تورکیا (١،٢٣٢) هێرشی لە ڕێگەی تۆپباران، (٣٩٧) هێرشی لە ڕێگەی فڕۆکەی جەنگی و فڕۆکەی بێفڕۆکەوان، (٤٣) هێرشی لە ڕێگەی هەلیکۆپتەر، (٥) هێرشی لە ڕێگەی بەکارهێنانی چەکی سوک و (١) هێرشی لە ڕێگەی تەقینەوە ئەنجامداوە. • بە تەنیا لە مانگی حوزەیراندا، سوپای تورکیا، (٥٥٠) هێرشی بۆ سەر هەرێمی کوردستان ئەنجامداوە کە (٥٤١) هێرشیان بۆسەر سنوری پارێزگای دهۆک و (٩) هێرشیان بۆ سەر سنوری پارێزگای هەولێر بوون. بە بەراورد بە مانگی ئایار، ژمارەی هێرشەکان لە مانگی حوزەیراندا بە ڕێژەی (٨٪) زیادیانکردووە. • لە دوای ڕاگەیاندنی ئاگربەستی یەکلایەنەی پەکەکە لە مانگی ئادار، سوپای تورکیا هیچ هێرش و بۆردوومانێکی بۆ سەر سنوری پارێزگای سلێمانی ئەنجامنەداوە. تیمی کوردستانی عێراقی ڕێکخراوی CPTی ئەمریکی بۆ خوێندنەوەی تەواوی ڕاپۆرتەکە، گرتە لەسەر ئەم بەستەرەی خوارەوە بکە: https://static1.squarespace.com/.../%28Kurdish%29+Turkish...
سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل هەڕەشەى توند لەحەماس دەکات، ئەوەش دەخاتەڕوو دوای گەیشتن بە ڕێککەوتنی ئاگربەست، کۆتایی بە شەڕدەهێنێت. کەناڵی ١٣ی ئیسرائیلی بڵاویکردەوە، بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل، لە ماوەی ٦٠ ڕۆژدا دوای گەیشتن بە ڕێککەوتنی ئاگربەست، کۆتایی بە شەڕی کەرتی غەززە دەهێنێت و ئامادەیی خۆی بۆ ئەو پرسە دەربڕیوە. ناتانیاهۆ لە میانی دیداری لەگەڵ بنەماڵەی دەستگیرکراوەکان لە واشنتۆن وتی: ئێمە دەمانەوێت کۆتایی بە شەڕی غەززە بهێنین دوای ئاگربەستی 60 ڕۆژە. ڕوونیشیکردەوە، ئیسرائیل هەوڵدەدات بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕی کەرتی غەززە و گەڕاندنەوەی سەرجەم دەستگیرکراوان دوای ئەو ئاگربەستەى کە لە ڕێککەوتنەکەدا هاتووە لەگەڵ حەماس. سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل وتی: ڕێگە نادەم حەماس لە ستریپدا بمێنێتەوە، ئەوە ڕوونادات، من دەستبەرداری ئەم بابەتە نابم، بەڵام دڵنیا دەبمەوە کە هەمووان دەڕۆن، تەنانەت دوا دەستگیرکراویش. مەحاڵە بگەینە ڕێککەوتنێکی هەمەلایەنە. بەڵام لە نێوان ڕۆیشتنی هەشت دەستبەسەرکراوی یەکەمی زیندوو و ڕۆشتنی دواهەمینیان وەک بەشێک لە پلانی ویتکۆف، ئێمە لەو ماوەیەدا کاردەکەین بۆ کۆتاییهێنان بە تەواوی دەستبەسەرکراوەکە جەنگ. لەلایەکى دیکەوە، مارکۆ رۆبیۆ، وەزیری دەرەوەی ئەمەریکا رایگەیاند، ئەمریکا گەشبینە بە گەیشتن بە رێککەوتنی ئاگربەست لە غەززە و پرسی ئاگربەستی بە چەکدانانی حەماسەوە بەستەوە لە غـەززە. رۆبیۆ لە لێدوانێکی ڕۆژنامەوانیدا رایگەیاند، پرسی ئاگربەست بە چەکدانانی حەماس چارەسەر دەبێت و سەبارەت بە کشانەوەی ئیسرائیلیش لە غەززە، وتی؛ "ئیسرائیل بە کشانەوەی تەواوەتی لە غەززە رازی نابێت." ناوبراو لە کۆبوونەوەی لوتکەی کۆمەڵەی گەلانی باشووری رۆژهەڵاتی ئاسیا (ئاسیان) لە مالیزیا وتی: پێموایە ئێمە نزیکترین، رەنگە نزیکتر لەوەی کە لە ماوەی پێشوودا بووین. ئاماژەی بەوەشکرد، ئێوارەی چوارشەممە لەگەڵ ویتکۆف قسەی کردووە سەبارەت بە شەڕی غەززە.
وتەبێژی سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان دەڵێت، دامودەزگا حکومیەکان هەموو ئامادەکارییەکان کردوە بۆ ئەوەى ئەو پرۆسەیە بەسەرکەووتویی بەڕێوەبچێت لەوناوچەیەى کە پێشتر ڕێککەوتنى لەسەر کراوە. لەکۆنگرەیەکى ڕۆژنامەوانیدا لەزاخۆ، ئێوارەى ئەمڕۆ دڵشاد شەهاب وتەبێژی سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان لەبارەی چەکدانان و هاتنی شاندەکان قسەى کرد. دڵشاد شەهاب وتى: سەرکردایەتى هەرێمى کوردستان لە قۆناغى سەختیشدا لایەنگرى ئاشتى بووە، دەمانەوێت ئەم پرۆسەیە بەسەرکەوتوویی بەڕێوەبچێت، سەرکەوتنى ئەمە سەرکەوتنى ئاشتییە، دەمانەوێت هێمنایەتى بگەڕێتەوە بۆ ناوچەکە. ئەو باسى لەوەشکرد: ڕەئى نەگۆڕو بەردەوامى جەنابى سەرۆکى هەرێمیش ئەوەیە ئاشتى و پێکەوە ژیانە چ لەناوخۆى کوردستان چ لەعێراق چ لەڕۆژهەڵاتى ناوەڕاست، داموو دەزگاپەیوەندیدارەکانیش ڕاسپێردراون بۆ ئەوەى هاریکارى تەواوى ئەو پرۆسەیەبن کە سبەینێ لەشوێنێکى دیاریکراو بەرێوە دەچێت کەپێشتر رێککەوتنى لەسەر کراوە. ئەو وتى: ئێمە هێشتا لەسەرەتای پرۆسەکەداین، هەرچەندە پرۆسەکە بابەتێکی نێوخۆی تورکیایە، بەڵام ئێمەش وەکو هەرێمى کوردستان یاریدەدەر دەبین سوپاسى ئەو متمانەیەشیان دەکەین. لەبارەى کێن ئەوانەى بەشدارى مەراسیمەکە دەکەن، دڵشاد شەهاب وتى: ئێمە هیچ لایەکمان بانگهێشت نەکردوە تەنها میواندارى پرۆسەکە دەکەین و هاریکار دەبین ئەمە پرۆسەیەکى ئەمنیە زیاتر، چونکە لایەنێکى ڕاستەوخۆى پرۆسەکە نین، هەمووئەوانەى دێن میوان نین ماڵى خۆیانە، دەم پارتى و بەشێکى شاندەکان هاتوون، حەتمەن لایەنى تورکى و پەکەکەش ئاگادارى ئەم بابەتەن. وتەبێژی سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان ئەوەشى خستەڕوو هەرێمی کوردستان لایەنێکی زیانمەندی شەڕی تورکیا و پەکەکە بوو و دڵنیام هەرێمی کوردستان بایەخێکی زۆر بەو ناوچانە دەدات کە لە شەڕەکە زیانیان بەرکەوتبوو. گوتەبێژی سەرۆکایەتیی هەرێم جەختی لەوە کردەوە، لە داهاتوودا حکوومەتی هەرێم گرنگی زۆر بە ئاوەدانکردنەوەی هەموو ئەو ناوچە دەڤەرانە دەدات، بەهۆی شەڕ و ئاڵۆزییەکان زیانیان بەرکەتووە و دانیشتوانەکانیان نەیتوانیوە تێیدا به ئارامی بژین. بڕیار وایە سبەی هەینی، 11ـی تەممووزی 2025، ڕێوڕەسمی چەکدانانى پەکەکە لە سنووری پارێزگای سلێمانی بەڕێوە بچێت.
گروپێک کە پێکهاتبوون لە نوێنەری ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و ڕۆشنبیران و نووسەران لە شارى ئامەدى باکورى کوردستانەوە بەڕێکەوتن بۆ شارى سلێمانى بۆ ئامادەبوون لە مەراسیمى چەک لەناوبردن. بڕیارە سبەینێ 11ی تەمموز، گروپی یەکەمی چەکدارانی پەکەکە چەکەکانیان لە ناوچەیەکی سنوری پارێزگای سلێمانی دابنێن بکەن و چەکدانانی فەرمی دەستپێبکات. ئاژانسی میزۆپۆتامیا ڕایگەیاند ئەو گروپە کە نزیکەی 150 کەسن و لەبەردەم یاریگای ئامەدەوە کۆبوونەوە کەمێک لەمەوبەر بەڕێکەوتن بەرەو سلێمانى بۆ چاودێرێکردن و ئامادەبوون لە مەراسیمى چەک لەناوبردنەکە سبەینێ هەینى بەرێوەدەچێت. بەگوێرەی ئەو زانیارییانەی لە سەرچاوە جیاجیاکانەوە بڵاوکراونەتەوە، بڕیارە سبەینێ هەینی 11ـی تەمموز، گروپی یەکەمی چەکدارانی پەکەکە کەژمارەیان ٣٠ گەریلایە چەکەکانیان لە ناوچەیەکی پارێزگای سلێمانی لەناوببەن. كۆما جڤاكێن كوردستان "كەجەكە" لەبارەی مەراسیمی "لەناوبردنی چەك" لەلایەن گەریلاكانی پەكەكە راگەیەندراوێكی بڵاوكردەوە و رایگەیاند "شوێنی دیاریكراو ئاشكراناكرێت بەڵام پاس بۆ گواستنەوەی ئامادەبووان دابینكراوە". كۆما جڤاكێن كوردستان "كەجەكە" لە راگەیەندراوێكدا رایگەیاند:" مەڕاسیمی لەناوبردنی چەك، سەرلەبەیانی ڕۆژی هەینی 11ـی تەمموز، كاتژمێر 8:00 بۆ 9:00 بەڕێوەدەچێت، شوێنی دیاریكراو ئاشكرا ناكرێت، بەڵام پاس دابینكراوە و هەموو بەشداربوان دەگەنێتە شوێنێك نزیك لە شوێنی دیاریكراوی مەڕاسیمەكە، بۆ ئەو مەبەستە لە (هۆتێل ئاشوور) لە شارۆچكەی دوكان ئامادە بن". “بەشداربوونی ڕۆژنامەنووسان پێویست بە هیچ خۆتۆمارکردنێکی پێشوەختە ناکات، بەڵام پێویستە باجی تایبەتی ڕۆژنامەوانیی و ناسنامەتان پێ بێت و خۆتان بناسێنن، لەو شوێنەی کە بۆی دەبرێن بۆ ڕووماڵکردن، مەڕاسیمەکە لە شاشەیەکی گەورەوە نیشان دەدرێت، هەروەها دەتوانن بە خواستی خۆتان دیمەن و دەنگی خامی مەڕاسیمەکە بەدەستبهێنن، ئەو شوێنە کارەبای لێ دەبێت، بە هۆکاری ئەمنیی ناتوانن لێدوان لە ئەندامانی گرووپەکە وەربگرن، بەڵام قسەکردن لەگەڵ چاودێرەکان ئاساییە”. کەجەکە وا دەڵێت. هەرچەند تا دوو رۆژ لەمەوبەر بڕیار بوو ڕێوڕەسمی چەكدانانەكە لە لایەن ڕۆژنامەنووسانەوە ڕووماڵ بكرێت و بە شێوەی ڕاستەوخۆ پەخش بكرێت، كەچی ڕاگەیەندراوێكی ناوەندی ڕاگەیاندنی كەجەكە لە درەنگانی شەودا بووە جێی سەرنج.
وەزارەتى بازرگانیى عێراق، رایگەیاند، بڕیارى باج خستنەسەر عێراق لەلایەن ئەمریکاوە، هەناردەى نەوتى عێراق بۆ ئەمریکا ناگرێتەوە. پاشئەوەى دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکى ئەمریکا، حکومەتى عێراقى ئاگادار کردەوە، کە لە 1ـى ئابى داهاتووەوە، باجى گومرگى بەرێژەى لە 30% دەخاتەسەر هەر بەرهەمێکى عێراق، هاوردەى ناوخۆى ئەمریکا بکرێت، وەزارەتى بازرگانیى عێراق، روونیکردەوە، ئەو بڕیارەى ترەمپ، هەناردەى نەوتى عێراق بۆ ئەمریکا ناگرێتەوە و لێخۆشبوونى بۆ کراوە. رۆژى چوارشەممە، 9ـى تەمموز، دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکى ئەمریکا، نامەیەکى ئاڕاستەى محەمەد شیاع سودانى، سەرۆکوەزیرانى عێراق کرد و تیایدا لەبارەى پێناسی گومرگیى ئەمریکا، عێراقى ئاگادار کردووەتەوە، کە واشنتن لە 1ـی ئابەوە باجی گومرگی بەرێژەی %30 بەسەر هەر بەرهەمێکی عێراقدا دەسەپێنێت، کە هەناردەی ئەمريکا دەکرێت، ترەمپ لە دەقی نامەکەيدا ئاماژەی بەوەکردووە، نامەکە هێزی پەيوەندييە بازرگانييەکانی نێوان عێراق و ئەمريکا پيشاندەدات، هەرچەندە ئەمريکا بازرگانييەکی کەمی لەگەڵ عێراق هەيە. رۆژی سێشەممە، دۆناڵد ترەمپ لە رێگەی نامەوە 14 وڵاتی ديکەی ئاگادارکردەوە لە سەپاندنی باجی گومرگی بەرێژەی %40 بەسەر کاڵای هاوردەی ئەو وڵاتانەدا لەنێویاندا بەنگلادیش، ژاپۆن و کۆریای باشوور.
هاوسەرۆکایەتی کۆنسەی بەڕێوەبەریی کۆما جڤاکێن کوردستان ڕایدەگەیەنێت بڕیارمان داوە ئەو هەنگاوانەی کە ڕێبەر ئاپۆ لە ئێمەی دەوێت، جێبەجێ بکەین. ئێمە ئەم هەنگاوە نوێیە بە لەبەرچاوگرتنی گەلەکەمان و گەلان دەنێین. بەڵام دەبێت لەوە تێبگەن کە پرۆسەکە بە شێوەیەکی یەکلایەنە یان تەنها بە هەنگاونانی ئێمە پێش ناکەوێت. لە بەیاننامەکەیدا کەجەکە بڵاویکردەوە کۆماری تورکیا و حکومەتی ئێستای هێشتا بەگوێرەی پێویستییەکانی پرۆسەکە و ئەو هەنگاوە بەرچاوانەی کە ئێمە گرتوومانەتەبەر، هیچ هەنگاوێکیان نەناوە. دەقی ڕاگەیاندراوەکە بەم شێوەیەیە: "ڕێبەر عەبدوڵا ئۆجالان بۆ بەرەو پێشبردنی پرۆسەی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک، بانگەوازییەکی نوێی کرد. ئەم بانگەوازە دوێنێ بڵاوکرایەوە و ڕای گشتی لە ناوەڕۆکی ئاگادارکرایەوە. پێش هەموو شتێک خۆشحاڵین کە دەنگ و دیمەنی ڕێبەر عەبدوڵا ئۆجالان گەیشتە دەرەوە. ئێمە لەو باوەڕەداین ئەمە بۆ گەلەکەمان و هەموو دۆستانمان بەهەمان شێوە جێگای دڵخۆشی بووە. بەم بۆنەوە کە ڕێبەر عەبدوڵا ئۆجالان لەلایەن گەل و دۆستانەوە بە جۆشەوە گرنگی پێدەرێت، بە ڕێزدارییەوە سڵاویان لێدەکەین و حەسرەتی خۆشەویستی و پیزانینی خۆمان پێشکەش دەکەین. ئەم بانگەوازییە کە لەلایەن ڕێبەر ئاپۆ دەستی پێکردووە، دووەم بانگەوازییە لە دوای بانگەوازییەکی ٢٧ی شوباتی ٢٠٢٥. ئەم بانگەوازییە هاوشێوەی بانگەوازییەکەی ٢٧ی شوبات مێژووییە. ڕێبەر ئاپۆ لەو بانگەوازە مێژووییەدا پڕۆسەی "ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک"ی لە ڕووی ڕێباز و ئامانجە بنەڕەتیەکانیەوە کۆکردەوە، ئەو پێشکەوتنانەی تا ئێستا بەرهەم هاتووە و ئەو هەنگاوە پێویستانەی بۆ داهاتوو دەبێت بنرێت، پێشکەش کرد. ڕێبەر ئاپۆ جارێکی تر بە وتنی: "بەردەوامم لە پشتیوانیکردنی 'بانگەوازی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک' کە لە ٢٧ی شوباتی ٢٠٢٥ ڕاگەیەندرا" ئیرادەی بەهێز و ئاشکرای خۆی نیشاندا. ئێمە وەک تەڤگەری ئازادی ئەم بانگەوازییە مێژووییەی ڕێبەر عەبدوڵا ئۆجالانمان هەڵسەنگاند و بەپێویستی دەزانین ئەو ئەنجامانەی کە لەسەری یەکدەنگین بە ئاشکرا بۆ گەلەکەمان و ڕای گشتی بڵاو بکەینەوە. تەواوی پشتیوانی خۆمان بۆ پرۆسەی "ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک" کە بە بانگەوازی ٢٧ی شوباتی ٢٠٢٥ ڕاگەیەندرا، نیشاندا و بە تەواوەتی ئەرکەکانمان جێبەجێ دەکەین. تا ئێستا بە گوێرەی باوەڕی خۆمان بۆ بانگەوازی "ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک" و ئەرکی مێژوویی کە بۆ بەدیهێنانی ئامانجەکانی ئەم بانگەوازە، بڕیاری ستراتژیمان داوە ولەو چوارچێوەدا هەنگاومان ناوە. گەلەکەمان بە وریایی و هەستیارییەوە و بە باوەڕێکی گەورەوە لە پشت ئەم پرۆسە مێژووییەوە کە ڕێبەر ئاپۆ پەرەی پێداوە وەستاوە. لەم قۆناغەدا کە پێ گەیشتووین، کۆماری تورکیا و حکومەتی ئێستای هێشتا بەگوێرەی پێویستییەکانی پرۆسەکە و ئەو هەنگاوە بەرچاوانەی کە ئێمە گرتوومانەتەبەر، هیچ هەنگاوێکیان نەناوە. ئێمە ئەمانە دەبینین و دەزانین. لەگەڵ ئەوەشدا، بە پێی ئەو باوەڕەی کە بە ئامانجەکانی 'بانگەوازی ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک' بەدەستهاتووە، ئێمە پشتیوانیمان لە پرۆسەکە کردووە. هەروەها بە هەستیارییەکی گەورەوە هەوڵماندا ئەم هەڵوێستە درێژە پێبدەین. لەو بڕوایەداین ئەو هەوڵدانانەمان کە لەم بوارەدا دیارە، بۆ ئەم بانگەوازە مێژووییە نوێیە، ڕایدەگەیەنین کە هەنگاوی ڕوونتر کە ڕێبەر ئاپۆ لە ئێمەی دەوێت جێبەجێ دەکەین. ئێمە ئەم هەنگاوە ڕوونە، وەک هەنگاوەکانی دیکە کە ناومانە، بۆ نیشاندانی گرێدراوبوونمان بە ڕێبەرعەبدوڵا ئۆجالان نیشان دەدەین و بەو باوەڕەی کە گەلەکەمان و مرۆڤایەتی بە ڕێگەی مانیفێستی کۆمەڵگای دیموکراتیک بە ئازادی بژین، هەنگاو دەنێین. ڕێبەر ئاپۆ لە بانگەوازییەکەی لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٥ ڕایگەیاند، پێویستە هەمووان بەرپرسیارێتی خۆیان جێبەجێ بکەن و ئەو هەنگاوە پێویستانەی کە دەبێ بنرێن دەست نیشانکرد و ئەوەی کە چۆن پرۆسەکە بڕواتە پێشەوە خستەڕوو. بۆیە پێویستە دەست نیشانکردنەکانی ڕێبەر ئاپۆ لەبەرچاو بگیردرێن و لێی تێبگەین. ئەم بانگەوازییە تەنها پەیوەندیی بە ئێمەوە نییە، بەڵکو لەهەمان کاتدا بۆ دەوڵەتیشە، بەتایبەتی پەرلەمان، هەموو دامەزراوە سیاسییەکان و کەسانی بەرپرسیاریش دەگرێتەوە. هەتا ئەمڕۆ ئێمە بەگوێرەی بەرپرسیارێتی مێژوویی خۆمان و بە هەستیارییەکی گەورەوە هەنگاوی ستراتژیمان ناوە. ئێستا، بڕیارمان داوە ئەو هەنگاوانەی کە ڕێبەر ئاپۆ لە ئێمەی دەوێت، جێبەجێ بکەین. ئێمە ئەم هەنگاوە نوێیە بە لەبەرچاوگرتنی گەلەکەمان و گەلان دەنێین. بەڵام دەبێت لەوە تێبگەن کە پرۆسەکە بە شێوەیەکی یەکلایەنە یان تەنها بە هەنگاونانی ئێمە پێش ناکەوێت. بۆیە پێویستە بە شێوەیەکی ڕاست و دروست لە پرۆسەکە نزیک ببنەوە و هەنگاوی پێویست بنرێت. لەسەر ئەو بنەمایە دەبێت دیل گرتنی ڕێبەر ئاپۆ کە پرۆسەی کۆمەڵگای دیموکراتیکی پەرە پێداوە، کۆتایی بێت و ئازاد بکرێت. چونکە ئەگەر ڕێبەر ئاپۆ ئازاد بکرێت، ئەم پرۆسەیە دەتوانێت بەرەو پێشەوە بچێت و بگات بە ئامانجەکانی. هەروەها بە پێچەوانەوە مەحاڵە بە بەردەوامبوونی بارودۆخی ئێستا پرۆسەکە بەرەو پێش بچێت. دووەم، بۆ سیاسەتی دیموکراتیک و سەروەری یاسا، پێویستە هەموو ئەو کارانەی پێویستە بکرێت. پێویستە سیاسەت و پەرلەمان لەم بوارەدا دەستپێشخەری بکەن و بەو پێیە هەنگاو بنێن. پرۆسەیەک و پێشکەوتنێکی مانادار تەنها بەمشێوەیە بەدی دێت. لە ئەنجامدا، لە کاتێکدا کە ئێمە ئیرادەی خۆمان بۆ هەڵگرتنی ئەم هەنگاوە مێژووییە نیشان دەدەین، هەروەها بە پێویستی دەزانین بە هەمان هەستی بەرپرسیارێتیەوە ئەوەی کە پێویستە بکرێت دووپاتی بکەینەوە. هیوادارین ئەوەی وتوومانە لێی تێبگەن و لەو بارەوە کاری لەسەر بکرێت. ئێمە بەو باوەڕەوە هەنگاو دەنێین کە وەک چۆن تا ئێستا ناومانە، لەمەو بەدواش بۆ ئەوەی دەستکەوتی گەورەی بۆ گەلەکەمان بێت، بەردەوام دەبین. ئێمە هێشتا بەو باوەڕەی کە ئەم هەنگاوە وەڵامی خۆی دەدۆزێتەوە و پرۆسەی "ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک" سەردەکەوێت هەنگاو دەنێین."
.jpg)
دووشەممەی داهاتوو دادگای فیدراڵی دادبینی بۆ سکاڵایەکی تایبەت بە مووچەی هەرێمی کوردستان دەکات، سکاڵاکە داوا لە دادگای فیدراڵی دەکات فەرمانی وەلائی بۆ خەرجکردنی مووچە دەربکات. دادگای فیدراڵی، ڕۆژی دووشەممەی داهاتوو 14ـی تەممووزی 2025ـی دیاریی کرد بۆ کۆبوونەوە لەبارەی خەرجکردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان و دەرکردنی بڕیاری وەلائی لەم بارەوە. سکاڵا ئاڕاستەی دادگای فیدراڵی کراوە و داوای گرەنتی لە وەزارەتی دارایی عێراق کراوە بۆ خەرج کردنی مانگانەی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان بێ دواکەوتن، بێ ئەوەی پرسەکە تێکەڵ بە ناکۆکییەکە سیاسییەکانی نێوان حکوومەتی هەرێمی کوردستان و حکوومەتی فیدراڵ بکرێت. 7ـی تەممووزی 2025، کۆبوونەوەی یەکەمی ڕاوێژکاریی بە سەرۆکایەتییە تازەکەی و ئامادەبوونی ئەندامەکانی کرد، بە مەبەستی گفتوگۆ دەربارەی شێوازی کاری دادگا. 19ـی حوزەیرانی 2025 "شەش ئەندامی سەرەکی و سێ ئەندامی یەدەگی دادگای فیدراڵی عێراق، دەستیان لە کار کێشایەوە، لە کاتێکدا بڕیار بوو هەمان ڕۆژ دادگا، دەربارەی کێشەی مووچە و شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستان کۆببێتەوە و بڕیارێکی وەلائی دەربکات." دەقى ڕاگەیەندراوەکە.. دادگای باڵای فیدراڵی عێراق بڵاویكردەوە: رۆژی (14)ی ئەم مانگەی دیاریكردووە بۆ كۆبونەوە لەبارەی سكاڵایەك كە لەلایەن فەرمانبەررانی هەرێمەوە پێشكەشەكراوە، تیایدا داوای فەرمان سالاری كراوە لە دادگا، بۆ پابەندكردنی وەزارەتی دارایی فیدراڵی بە پێدانی دەستبەجێ مووچە بە فەرمانبەران و خانەنشینان و کەسوکاری شەهیدان و سودمەندانی چاودێری کۆمەڵایەتی لە هەرێم، تا ئەو کاتەی ئەم داوایە یەکلایی.
عەبدولزەهرە هینداوی گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق ڕایگەیاند، ئەمڕۆ کۆبوونەوەی لیژنە وزارییەکە بەڕێوەناچێت و وادەی کۆبوونەوەی داهاتووش دیارنییە. ئەو لیژنە وەزارییەی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بۆ چارەسەری کێشەی نەوت و مووچەی هەرێمی کوردستان پێکیهێنا، دوێنێ یەکەم کۆبوونەوەی ئەنجامدا و بەگوێرەی راگەیەندراوی كۆبوونەوەكەش هەردوو پێشنیازی هەرێمی کوردستان و عێراق لەبارەی هەناردەکردنەوەی نەوت، بڕی نەوتی پێویست بۆ بەکاربردنی ناوخۆ، رادەستکردنی داهاتی نانەوتی و تەوتینکردنی مووچەی مووچەخۆران تاوتوێکراون. ئەندامانی لیژنەکە جەختیان لە گرنگی بەردەوامبوونی گفتوگۆكان کردووتەوە بۆ چارەسەری کێشەکان و دەستەبەرکردنی مافی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان، بەڵام گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانان بەزوومی گوت، دیارنییە کەی گفتوگۆکان دەستپێدەکەنەوە. لەلایەکی دیکەوە و هەر لەبارەی هەوڵەکان بۆ چارەسەری کێشەکان، رێباز حەملان راوێکاریی ئابووریی سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان گوتی، چارەسەری کێشەی مووچەخۆران لە کۆتا رۆژەکانیدایە و یەکلادەبێتەوە.
فراكسیۆنی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا لە پەرلەمانی عێراق دەڵێت: نوری مالیکی، سەرۆکی هاوپەیمانێتیەكەیان، تاکە کاندیدی سەرۆک وەزیران دەبێت لە خولی داهاتووی پەرلەماندا. عەقیل فەتلاوی، وتەبێژی فراكسیۆنی دەوڵەتی یاسا، لە لێدوانێكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند: تاکە کاندیدی ئێمە بۆ سەرۆک وەزیران نوری مالیکیە، بە لەبەرچاوگرتنی ئەزموون و شارەزاییەکەی، کە وایكردووە شایستەی ئەوە بێت سەرکردایەتی قۆناغی داهاتوو بکات. ئاماژەی بەوەشکرد:خەڵک بە جۆش و خرۆشەوە پێشوازی لەم کاندیدکردنە دەكەن و، مالیکی بە گونجاوترین بژاردە دەزانن بۆ تێپەڕاندنی ئەو ئاستەنگانەی روبەڕوی وڵاتەکە دەبێتەوە، جەختیشیکردەوە لەوەی "مالیکی چارەسەرە". ئەم لێدوانەی فەتلاوی، یەکەم راگەیاندنی فەرمی هاوپەیمانییەتیەكەیە، لەبارەی كاندیدەكەی بۆ پۆستی سەرۆک وەزیران، دوای بڕیاری دياريكردنى نورى مالیکی وەک کاندیدی ژمارە (١)ى هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا لە چوارچێوەی بازنەی بەغداد.
كۆما جڤاكێن كوردستان "كەجەكە" لەبارەی مەراسیمی "لەناوبردنی چەك" لەلایەن گەریلاكانی پەكەكە راگەیەندراوێكی بڵاوكردەوە و رایگەیاند "شوێنی دیاریكراو ئاشكراناكرێت بەڵام پاس بۆ گواستنەوەی ئامادەبووان دابینكراوە". كۆما جڤاكێن كوردستان "كەجەكە" لە راگەیەندراوێكدا رایگەیاند:" مەڕاسیمی لەناوبردنی چەك، سەرلەبەیانی ڕۆژی هەینی 11ـی تەمموز، كاتژمێر 8:00 بۆ 9:00 بەڕێوەدەچێت، شوێنی دیاریكراو ئاشكرا ناكرێت، بەڵام پاس دابینكراوە و هەموو بەشداربوان دەگەنێتە شوێنێك نزیك لە شوێنی دیاریكراوی مەڕاسیمەكە، بۆ ئەو مەبەستە لە (هۆتێل ئاشوور) لە شارۆچكەی دوكان ئامادە بن". دەقی ڕاگەیاندراوەکەی کەجەکە پەیوەست بە مەراسیمی چەک لەناوبردن وەهایە: مەڕاسیمی لەناوبردنی چەک، سەرلەبەیانی ڕۆژی هەینی ١١ـی تەمووز، کاتژمێر ٨:٠٠ بۆ ٩:٠٠ بەڕێوەدەچێت، شوێنی دیاریکراو ئاشکرا ناکرێت، بەڵام پاس دابینکراوە و هەموو بەشداربوان دەگەیەنێتە شوێنێک نزیک لە شوێنی دیاریکراوی مەڕاسیمەکە، بۆ ئەو مەبەستەش لە (هۆتێل ئاشوور) لە شارۆچکەی دوکان ئامادە بن. بەشداربوون پێویست بە هیچ خۆتۆمارکردنێکی پێشوەختە ناکات، بەڵام پێویستە باجی تایبەتی ڕۆژنامەوانیی و ناسنامەتان پێ بێت و خۆتان بناسێنن، لەو شوێنەی کە بۆی دەبرێن بۆ ڕووماڵکردن، مەڕاسیمەکە لە شاشەیەکی گەورەوە نیشان دەدرێت، هەروەها دەتوانن بە خواستی خۆتان دیمەن و دەنگی خامی مەڕاسیمەکە بەدەستبهێنن، ئەو شوێنە کارەبای لێ دەبێت، بە هۆکاری ئەمنیی ناتوانن لێدوان لە ئەندامانی گرووپەکە وەربگرن، بەڵام قسەکردن لەگەڵ چاودێرەکان ئاساییە. هەرچەند تا دوو رۆژ لەمەوبەر بڕیار بوو ڕێوڕەسمی چەكدانانەكە لە لایەن ڕۆژنامەنووسانەوە ڕووماڵ بكرێت و بە شێوەی ڕاستەوخۆ پەخش بكرێت، كەچی ڕاگەیەندراوێكی ناوەندی ڕاگەیاندنی كەجەكە لە درەنگانی شەودا بووە جێی سەرنج. كەجەكە لە ڕاگەیەندراوەكەیدا ئاماژەی بەوە داوە كە بەهۆی دۆخی ئەمنیەوە، ناچاربوون لە ماوەیەكی كورتدا وردەكارییەكان سەبارەت بەو مەراسیمە بگۆڕن كە پلانی بۆ دانرابوو لە سلێمانی بەڕێوەبچێت و دەڵێت: "مەراسیمەكە بەو شێوەیەی كە پلانی بۆ دانرابوو ئەنجام دەدرێت، بەڵام ڕاستەوخۆ پەخش ناكرێت و ڕۆژنامەنووسانیش ناتوانن ئامادەی بن".
سەرچاوەیەکى ئاگادار ڕایگەیاند، حکومەتى هەرێمی کوردستان تەنیا 48 کاتژمێر مۆڵەت بە بەغدا دەدات بۆ ناردنی مووچەی فەرمانبەران، ئەگەر وەڵامێکی ئەرێنی نەداتەوە، ئەوا دەست دەکات بە جێبەجێکردنی ئەو بژاردانەی کە لەبەردەمیدان، کشانەوەش لە پڕۆسەی سیاسی عێراق یەکێکە لە بژاردەکان. ئەمڕۆ لیژنە پێنج کەسیەکە یەکەم کۆبونەوەی خۆی لە بەغدا ئەنجامدا، دوای ئەوەی رۆژی 8-7-2025 لەلایەن سەرۆک وەزیرانەی عێراقەوە پێکهێنرا بۆ چارەسەرکردنی کیشەکانی نێوان هەولێر و بەغداد. فراکسیۆنی پارتی بڕیاریداوە ئیتر بەشداری هیچ دانیشتنێکی پەرلەمانی عێراق نەکات هەتا بەغدا بە ئەرێنی وەڵام دەداتەوە و شایستە داراییەکانی خەڵکی کوردستان دەنێرێت، ئەمە وەکو هەنگاوی یەکەمە. لەلایەکى دیکەوە لیژنە وەزارییەکەى عێراق بۆ چارەسەرى کێشەکانى نێوان هەولێر و بەغدا یەکەم کۆبووونەوەی خۆی کرد، بە گوێرەى راگەیێنراوێکى وەزارەتى پلاندانانى عێراق، کۆبوونەوەکە بۆ تاوتوێکردنی دۆسیە هەڵپەسێراوەکانی نێوان حکومەتی فیدراڵی و حکومەتی هەرێمی کوردستان بووە. لە راگەیێنراوەکەدا هاتووە: "لە کۆبوونەوەکەدا، هەردوو کارنامەی پێشکێشکراوی حکومەتی فیدراڵی و هەرێمی کوردستان خرانەڕوو، کە چەند تەوەرێکی گرنگیان لەخۆگرتبوو؛ لەوانە، دۆسیەی هەناردەکردنی نەوت و میکانیزمەکانی رێکخستنی، بڕى بەکارهێنانى ناوخۆیی بەرهەمە نەوتییەکان، هەروەها رادەستکردنی پشکی گەنجینەی فیدراڵی لە داهاتە نانەوتییەکان لەلایەن هەرێمی کوردستانەوە، جگە لە گفتوگۆکردن لەبارەی بەجێکردنى مووچەی فەرمانبەران." لیژنەکە سێشەممە 8ـی تەممووز پێکهێنرا بۆ ئەوەى هەردوو رەشنووسی هەولێر و بەغدا لە بارەى داواکارییەکانى نێوانیان لەبارەى پرسى نەوت و مووچە یەکبخەن.
