دوای ساڵێک لە کەوتنی ئەسەد چی روویدا؟

ئەحمەد شەرع، سەرۆکی سووریا لە میانی بەشداریکردنی لە ڕێوڕەسمی یەکەمین ساڵیادی گۆڕانکارییەکانی وڵاتەکەیدا، هەڵسەنگاندنی بۆ سیاسەتی دەرەوەی دیمەشق کرد و ڕایگەیاند: سەرکەوتوو بوون لە دروستکردنی هاوسەنگی لە پەیوەندییە هەرێمی و نێودەوڵەتییەکاندا، شەرع جەختی کردەوە، پەیوەندییەکانیان لەگەڵ عێراق و میسر ئاساییە، بەڵام هەوڵدەدەن بیگەیننە ئاستێکی بەرزتر. ئەحمەد شەرع، سەرۆکی سووریا لە گوتارێکیدا بەو بۆنەوە، باسی ئاستی پەیوەندییە دیپلۆماتییەکانی وڵاتەکەی کرد و ئاماژەی بەوە دا، پەیوەندییەکانی دیمەشق لەگەڵ هەر یەک لە تورکیا، سعودیە، قەتەر و ئیمارات گەیشتووەتە ئاستێکی نموونەیی. سەبارەت بە پەیوەندییەکانی لەگەڵ عێراق و میسر، ئەو پەیوەندییانەی بە قبووڵکراو وەسف کرد و هیوای خواست لە داهاتوودا گەشەسەندنی گەورە بەخۆیانەوە ببینن.  هاوکات ئاستی پەیوەندییەکانیشی لەگەڵ زلهێزە جیهانییەکانی وەک ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا، ڕووسیا و چین بە باش لە قەڵەم دا. لەلایەکی دیکەوە و وەک بەشێک لە ڕێوڕەسمەکانی ساڵیادی لابردنی بەشار ئەسەد لە دەسەڵات، ئەحمەد شەرع دوای ئەنجامدانی نوێژی بەیانی لە مزگەوتی ئەمەوی لە دیمەشق، جەختی لەسەر گرنگیی یەکخستنی هەوڵەکان کردەوە بۆ بنیاتنانی سووریایەکی بەهێز.  ناوبراو بە هەمان ئەو جلوبەرگە سەربازییە سەوزەی کە ساڵێک لەمەوبەر پێی گەیشتە دیمەشق، دەرکەوتەوە و ڕایگەیاند، ئەرکی سەرەکیی ئێستای هەموو سوورییەکان پارێزگاریکردنە لەو سەرکەوتنە و بنیاتنانەوەی وڵاتە بە شێوەیەک شایستەی مێژوو و قوربانییەکانی گەلەکەی بێت.

بەهۆی گرفتێکی تەکنیکی و دزەکردن لە بۆرییەکی هەناردەکردندا، عێراق بەرهەمهێنانی نزیکەی نیو ملیۆن بەرمیل نەوتی ڕۆژانەی لە کێڵگەی زەبەلاحی (ڕۆژئاوای قورنە 2) لە بەسڕە ڕاگرت. دووشەممە 8ـی کانوونی یەکەمی 2025، ئاژانسی هەواڵی ڕۆیتەرز لە زاری دوو بەرپرسی کەرتی وزەی عێراق بڵاوی کردووەتەوە، بەهۆی دزەکردنی نەوت لە یەکێک لە بۆرییەکانی هەناردەکردندا، عێراق تەواوی پرۆسەی بەرهەمهێنانی نەوتی لە کێڵگەی "ڕۆژئاوای قورنە 2" لە پارێزگای بەسڕە ڕاگرتووە. بەپێی زانیارییەکان، ئەو کێڵگەیە کە لەلایەن کۆمپانیای "لوکۆیل"ی ڕووسییەوە کاری تێدا دەکرێت، ڕۆژانە نزیکەی 460 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەم دەهێنێت. کێڵگەی "ڕۆژئاوای قورنە 2" بە یەکێک لە گەورەترین کێڵگە نەوتییەکانی جیهان دادەنرێت و قەبارەی بەرهەمهێنانی نزیکەی 0.5%ی (نیو لە سەدی) کۆی بەرهەمهێنانی نەوتی جیهان پێکدەهێنێت.

وەفدی باڵای یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بە سەرپەرشتیی قوباد تاڵەبانی لە بەغداد لەگەڵ محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکی هاوپەیمانیی ئاوەدانکردنەوە و گەشەپێدان کۆبووەوە.  لە کۆبوونەوەکەدا کە رۆژی دووشەمە (8/12/2025) بەڕێوەچوو، هەردوولا بەڕێوەچوونی سەرکەوتووانەی هەڵبژاردنەکانی ئەنجومەنی نوێنەرانیان بە دەستکەوتێکی گرنگی دیموکراسی بۆ هەموو گەلی عیراق وەسف کرد و هیوایان خواست لایەنە عیراقییەکان بەپێی دەرەنجامەکانی هەڵبژاردن و لەسەر بنەمای داواکاری هاووڵاتییان و پێویستییەکانی عیراق هەرچی زووتر بگەنە رێککەوتن بۆ پێکهێنانی حکومەتێکی کارا و بەهێز کە بتوانێت بەبێ جیاوازی خزمەتی هەموو ناوچەکانی عیراق بکات. قوباد تاڵەبانی دید و بەرنامەی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانی بۆ پێکهێنانی حکومەتی داهاتوو و پەیوەندییەکانی نێوان هەرێم و بەغدا روون کردەوە و رایگەیاند یەکێتی پێیوایە حکومەتی داهاتوو دەبێت لەلایەکەوە هەوڵی جدی بدات بۆ پاراستنی سەرەوەری و سەربەخۆیی عیراق و لەلایەکی دیکەشەوە زەمینەی گونجاو بڕەخسێنێت بۆ گەشەپێدانی ئابووری هەموو ناوچەکانی عیراق. ئاماژەی بەوەشدا یەکێتیی پێداگرە لەسەر ئەوەی کە دەبێت ئەولەوییەتی هەردوو حکومەتی داهاتووی عیراق و هەرێم چارەسەرکردنی هەرچی زووتری کێشەکانی نێوانیان بێت بەتایبەتیش کێشەی بەشە بودجەی هەرێم و رایگەیاند بودجە وەک مافێکی دەستووری هاووڵاتییانی کوردستان نابێت ببێتە بابەتی ناکۆکی و ململانێی سیاسی.

لە یەکەمین ساڵیادی ڕووخانی ڕژێمی بەعسی سووریادا، هێزەکانی سووریای دیموکرات (قەسەدە) دووپاتیان کردەوە، قۆناغی داهاتوو پێویستی بە دەستپێکردنی دیالۆگێکی نیشتمانی ڕاستەقینە و هەمەلایەنەیە، كە دوور لە جیاکردنەوە و بڕیارى تاکلایەنەبێت،  هەروەها پێویستمان بە گرێبەستێکی کۆمەڵایەتی نوێ هەیە، کە ڕێگری لە گەڕانەوەی عەقڵییەتی بەعس بکات و ماف و هاوبەشی بۆ هەموو سوورییەکان دەستەبەر بکات. فەرماندەیی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات بە بۆنەی تێپەڕبونی ساڵێك بەسەر روخانی رژێمی بەشار ئەسەددا، دەڵێت: لەكاتێكدا هاوڵاتیانی سوریا چاویان لە بونیادنانی ئایندەیەكی نوێیە، هێشتا زمانی دنەدان و رق و كینە لەلایەن هەندێك لەلایەنەكانی دەسەڵات و نزیكەكانیەوە بەكاردەهێنرێن، كە لە هەوڵی دووبارەكردنەوەی هەمان گوتاری دابەشكاری رابردودان. راشیدەگەیەنێت: ئەم گوتارە گرژو خۆبەزلزانە چیتر قبوڵكراونیەو ناكرێت ببێتە بنەمایەك بۆ بونیادنانی وڵاتێكی نوێ‌، بەڵكو بەردەوامییەكی راستەوخۆیە بە عەقڵییەتی رژێم كە رووخاو ناگەڕێتەوە. فەرماندەیی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات لەبەشێكی تری راگەیەندراوەكەیدا جەخت دەكات: لەم قۆناغە هەستیارەدا، وەك هێزێكی بنەڕەتی دەمێنێتەوە بۆ پارێزگاریكردن لە گەلەكەی، روبەڕوی هەر دوژمنكاری و هەڕەشەیەكيش دەبێتەوە بكرێتە سەر ئاسایش و سەقامگیری ناوچەكانی باكورو رۆژهەڵاتی سوریا.

سەرۆکوەزیرانی عێراق، ئاشکرای دەکات کە دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا، لە پەیوەندییەکی تەلەفۆنیدا داوای لێکردووە عێراق پاڵپشتیی بکات بۆ وەرگرتنی خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی. محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق، بۆ یەکەمجار دوای ڕاگەیاندنی ئەنجامەکانی هەڵبژاردن و دەستپێکردنی گفتوگۆکانی پێکهێنانی حکومەت، لە چوارچێوەی بەرنامەیەکی تەلەڤیزیۆنیی لەگەڵ کەناڵی ڕابیعە، باسی لە چەند دۆسیەیەکی گرنگ کرد، لەوانە هەڵبژاردن و ئاسایش و دۆسیەی چەک. سوودانی ئاشکرای دەکات، دۆناڵد ترەمپ لە پەیوەندییەکی تەلەفۆنیدا داوای لێکردووە عێراق پاڵپشتیی بکات بۆ وەرگرتنی خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی. هەروەها ڕایدەگەیێنێت، پەیوەندییەکانی عێراق لەگەڵ سووریا لە بەرژەوەندیی ئاسایش و سەقامگیریی عێراقدایە. لەوەڵامی تۆمەتەکانی پشتگیریکردنی ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکان لەگەڵ ئیسرائیل پاش بەشداریکردنی لە کۆنفرانسی شەرم ئەلشێخ، سوودانی ڕایدەگەیێنێت، حکومەتەکەی ڕووبەڕووی زۆرترین چەواشەکاری و درۆ بووەتەوە. محمەد شیاع سودانی، سەرۆك وەزیرانی عێراق، لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ كەناڵی "الرابعە" : 🔹پرسی رۆژنامەی فەرمی عێراق و دەستنیشانکردنی حزبوڵا و حوسییەکان، بەشێکە لە بەئامانجکردن و زانیاری چەواشەكاری و بە شەیتانکردنی حکومەت. 🔹ئایا بڕیارێک لەلایەن ئەنجومەنی وەزیرانەوە دەرچووە؟ وەڵامەکە نەخێرە، ئایا بڕیارێک لەلایەن ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانییەوە دەرچووە؟ وەڵامەکە نەخێرە، ئایا بڕیارێک راستەوخۆ لەلایەن سەرۆکی حکومەتەوە دەرچووە؟ وەڵامەکە نەخێرە. 🔹وەڵامەکە ئەوەیە کە لیژنەیەکی تایبەت بە بەرەنگاربوونەوەی سپیکردنەوەی پارە، بە سەرۆکایەتی جێگری پارێزگاری بانکی ناوەندی، دەیان پەیوەندی نێودەوڵەتی لە هاوتاکانی لە وڵاتانی دیکە وەردەگرێت.  🔹ئەم پەیوەندیانە ناوی ئەو کەس و لایەنانە لەخۆدەگرن کە کەوتوونەتە ژێر بڕیارەکانی ئەنجومەنی ئاسایشەوە، نە لیژنەکە و نە حکومەتی عێراق ئەو کەس و قەوارانەیان دەستنیشان نەکردووە. 🔹ئەوەی روویدا ئەوەیە کە تەواوی ئەم لیستانە بەبێ جیاكردنەوەی قەوارەكان رەوانەی ڕۆژنامەی فەرمی کران.  🔹ئێمە هەڵوێستی سیاسیمان نییە بەرامبەر حزبوڵاو حوسییەکان، بەڵکو هەڵوێستی پاڵپشتمان هەیە بەرامبەر بە هەموو بزووتنەوە رزگاریخوازەکان و خەباتەکانی دژ بە دەستدرێژی و سیاسەتی نادادپەروەری کە گەلانی عەرەبی دەکەنە ئامانج، هیچ قین لە دڵێك ناتوانێت لەوەدا لە ئێمە تێپەڕێت. 🔹ئەوەی روویدا هەڵەیەکی کارگێڕی بووە، ناتوانین وەڵامی ئەو پرسیارە بدەینەوە کە ئایا بە مەبەست شەرمەزارکردنی حکومەت بووە. 🔹چاوەڕێی ئەنجامی لیژنەی لێکۆڵینەوەو چۆنێتی بڵاوکردنەوەیان لە رۆژنامەی فەرمیدا دەکەین و ئەنجامەکانی رادەگەیەنین. 🔹حزبوڵاو حوسییەكان هیچ حسابێکی دارایی یان بانکیان نییە لە بانکەکانی عێراقدا بۆ ئەوەی سزا بەسەریاندا بسەپێندرێت. تەنانەت ئەگەر ئەو جۆرە هەژمارانەش هەبووایە، بانکە عێراقییەکان ناتوانن حەواڵەی دارایی بۆ بکەن. 🔹هەڵمەتێکی رێکخراو و بە ئەنقەست هەیە بۆ ئیستغلالکردنی هەر هەڵەیەک و زەقكردنەوەی بەشێوەیەكی  نەرێنی. 🔹کاتێک لە بەسرە گەڕامەوە، داوای وردەکاریم کرد سەبارەت بە هێرشەی دەكرێتە سەرمان سەبارەت بەو شتانەی لە رۆژنامەی فەرمیدا بڵاوکراونەتەوە. 🔹راپۆرتێکی وردم پێدراوە كە ئاشكرای دەكات کێ لە پشت ئەو هەژمارو لاپەڕانەوەیە، كە بەدەرنییە لە دەستوەردانی دەرەكی و پشتیوانیکردنی ئەم هێرشە. 🔹هەموو شتێک لە کاتی خۆیدا ئاشکرا دەکرێت و رادەگەیەنرێت، چونکە ئەم پێشێلکارییانە و ئەم هێرشە بەردەوامانە، کە ئامانجیان پشێوی لەناو عێراق و کاریگەری لەسەر سەقامگیری دیارە، بە دڵنیاییەوە روبەڕوی دەبينەوە و بە توندی مامەڵەیان لەگەڵدا دەکرێت. 🔹گۆڕینی پۆستی سەرۆک وەزیران بۆ کارێک (وەزیفە) قبوڵکراو نییە و حکومەت لاواز دەکات . 🔹حکومەتەکەم کەوتووەتە بەردەم گەورەترین هەڵمەتی ناوزڕاندن و درۆ. 🔹هێنانی بەڕێوەبەرێک دەبێتە هۆی حکومەتێکی لاواز کە بەرگە ناگرێت. 🔹پێویستە دەرفەت بدەین بە چوارچێوە لە هەڵبژاردنی سەرۆکی حکومەتدا، هەڵبژاردنی سەرۆکوەزیرانیش نابێت قورسایی هەڵبژاردنەکان پشتگوێ بخات. 🔹یاخیبوون بە هیچ جۆرێک لە لایەن منەوە دژی چوارچێوەی هەماهەنگی نەبووە.  🔹من تاکە سەرۆک وەزیرانم کە پابەند بووم بە کۆبونەوەو دیدارەكان لەگەڵ چوارچێوەکە و هاوپەیمانی ئیدارەی دەوڵەت، چونکە باوەڕم بە هاوبەشی هەیە. 🔹کاندیدکردنی ترەمپ بۆ خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی لەڕێگەی پەیوەندییەکی تەلەفۆنی نێوان من و ترەمپەوە هاتە ئاراوە، بەتایبەتی دوای کۆتاییهاتنی شەڕی 12 ڕۆژە، دەستدرێژی دژی ئێران.  🔹لە پەیوەندییەکەدا، جەختم لەسەر سوپاس و پێزانینمان کرد بۆ ئەو هەوڵانەی کە دراون بۆ وەستاندنی ئەم شەڕە و بۆ بەردەوامبوونی ئەم ئاگربەستە غەززە .  🔹ترەمپ بەدواداچوون و ئاراستەی خۆی بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕەکان لە ناوچەکە و گەیشتن بە ئاشتی  دووپاتکردەوەو وتى،  کاندید دەکرێت بۆ خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی و هیوای خواست عێراق پشتگیری لە کاندیدکردنی بکات، ئێمەش ڕازی بووین گفتوگۆکەمان لەم چوارچێوەیەدا بوو. 🔹چەکداماڵینی گروپەكان چەكدارەكان بە بڕیاری حکومەت چارەسەر ناکرێت، بەڵکو بە رێککەوتنێکی سیاسی بەرپرسیارانە چارەسەر دەکرێت.

ئەو هەنگاوە هەڵەی رێنووسیی و زمان بوو یان شتێکی دیکە بوو؟ تەڵەیەک بۆ بەرپرسێکی گەورە نراوەتەوە و گومان دەکرێت بکرێتە قوربانی ئامادەکردنی هاوڵاتی رۆژی پێنجشەممەی رابردوو وەزارەتی دادی عێراق بە بڵاوکردەوەی راگەیەندراوێک لە رۆژنامەی وەقائعی عێراق کە مێژووی دەرکردنی بۆ مانگی رابردوو دەگەڕێتەوە، گڕی لە شەقامی سیاسی وڵاتەکە بەردا کە تێیدا حزبوڵای لوبنانی و حوسییەکانی یەمەن خرانە لیستی تیرۆرەوە و بڕیاردرا دەست بەسەر سەروەرت و سامانیاندا بگیرێت.  زۆری نەبرد حکومەتی عێراق هاتە دەنگ و رایگەیاند، ئەو راگەیاندراوە هەڵەیە و پێش بڵاوکردنەوە پاکنووسی تێدا نەکراوە.  بەڵام، زۆربەی سیاسییەکانی عێراق ئەم هەنگاوە بە هەڵەی زمانەوانی لێکنادەنەوە و دەڵێن نهێنییەکی دیکەی لە پشتە کە پەیوەندی بە دۆخی سیاسیی وڵاتەکەوە هەیە. محەممەد شیاع سودانی هەرزوو بڕیارەکەی هەڵوەشاندەوە و لە راگەیاندراوێکدا گوتی، لیژنەیەکی لێکۆڵینەوە پێکهێنراوە بۆ بە بەرپرسیار دانانی ئەو کەسانەی "هەڵەکەیان" کردووە.  پێگەی زە ناشناڵی ئیماراتی لە زاری چەند سیاسییەکی عێراقەوە بڵاویکردەوە کە گروپەکانی سەر بە ئێران فشارێکی زۆریان لە بەغدا کردووە بۆ ئەوەی حزبوڵا و حوسییەکان لە لیستەکەدا لاببات. یەکێک لە سیاسییەکان دەڵێت، ئێستا حکومەت لەژێر تووڕەییەکی زۆری چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەکاندایە بەهۆی ئەو نووسراوەوە و چوارچێوەی هەماهەنگی پێیوایە بە ناساندنی حزبوڵا و حوسییەکان لەلایەن بەغداوە هەنگاوێکە بۆ ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکان لەگەڵ ئیسرائیل. هەرچەندە پێشتر سودانی بە پشتگیری چوارچێوەی هەماهەنگی بووە سەرۆکوەزیران، بەڵام لەدوای هەڵبژاردنی ئەمساڵ پەیوەنییەکانی هەردوولا گرژی تێکەوتووە، بۆیە سودانی بە لیستێكی جیا بەشداری هەڵبژاردنی کرد.  چەند رۆژێک لەمەوبەر گوتەبێژی دەوڵەتی یاسای نوری مالیکی هەموو شتێکی ئاشکرا کرد و گوتی، سودانی لە گروپی وەتسئەپی چوارچێوەی هەماهەنگی دەرکراوە و خولی دووەم نابینێتەوە، بەو مانەیەی چوارجێوەی هەماهەنگی ناهێڵێت ببێتەوە بە سەرۆکوەزیران. چەند بەرپرسێکی عێراق بە پێگەی زە ناشناڵیان راگەیاندووە، ئەوان بڕوایانوایە نووسراوی بە تیرۆریست ناساندنی حزبوڵا و حوسییەکان بە ئەنقەست نووسراوە بۆ ئەوەی پێگەی سودانی لاواز بکەن تا نەتوانێت ببێتەوە سەرۆکوەزیران و پەیوەندییەکانی لەگەڵ گروپەکانی سەر بە ئێران تێکبچێت.  یەکێک لە بەرپرسەکان دەڵێت، ئەو هەنگاوە بۆ ئەوە بوو تا زامنی ئەوە بکرێت سودانی نەتوانێت بۆ خولی دووەم ببێتەوە بە سەرۆکوەزیران. ئەو نووسراوەی باسی حزبوڵا و حوسییەکانی تێدایە بووەتە جێی باس لە ناوخۆی وڵاتەکە و هەرای ناوەتەوە. مستەفا سەنەد، پەرلەمانتارێکی عێراقی کە نزیکە لە ئێرانەوە، لە پەیجی فەرمی خۆی لە فەیسبووک نوسیوویەتی: عێراق هەڵوێستێکی شەرمەزارانەی گرتووەتەبەر کە هیچ وڵاتێکی دیکەی عەرەبی ئەوەی نەکردووە، شەرمەزار بن. هەرچەندە بەغدا گوتی، کارەکە هەڵە بووە و لیستێکی نوێ بڵاودەکرێتەوە کە ئەو دوو گروپەی تێدا نەبێت، بەڵام بەرپرسێکی عێراقی دەڵێت، نووسراوەکە چونکە لە وەزارەتی دادەوە دەرچووە هێشتا هێزی یاسایی خۆی هەیە چونکە رۆژنامەی وەقائیعی عێراق قەوارەی یاسایی و زمانحاڵی فەرمی حکومەتە. هۆشیار زێباری، وەزیری پێشووی دەرەوەی عێراق پێیوایە، پاشگەزبوونەوە لە بڕیارەکە بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە حکومەت لەژێر دەستی گروپەکانی سەر بە ئێرانە. هحشیار زێباری پشتگیری لە بڕیارەکە دەکات و دەڵێت: لیژنەکە کاری پیشەیی خۆیان کردووە بۆ ناساندن و دەستبەسەرداگرتنی سامانی گروپە تیرۆریستییەکان.  

گەڕی دووەمی شەڕەکە کەی دەستپێدەکات؟ ئامادەکردنی هاوڵاتی  ئەمانە قسەی یۆرام ئیتینگەر، راوێژکاری پەرلەمانی ئیسرائیلە و دەڵێت، ئەمجارە ئێران بەهێزێکی گەورەتر خۆی ئامادە کردووەتەوە و سەکۆ موشەکییەکانی نۆژەنکردووتەوە، گرووپەکانی بەرەی مقاومە و حزبوڵای لوبنان و حوسییەکانی یەمەنی پڕ چەک کردووە. هەر ئەوەش نا رۆژنامەی  یه‌دیعۆت ئه‌حره‌نۆت ئیسرائیل نووسیویەتی، ئێران دەستی کردووتەوە بە بەرهەمهێنانی سووتەمەنی شل بۆ موشەکەکانی و هەرەوەها 10 بۆ 12 کەشتی لە چینەوە بۆ هاتووە کە جۆرێکی تایبەتی سۆدیۆمی تێدایە و لە بواری مووشەکی بالیستیکیدا بەکاردەهێنرێت، ئەو بڕەی لە چینەوە بۆی هاتووە بە نزیکەی دوو هەزار تۆنە و بەشی 500 مووشەکی بالیستکی دەکات.  رۆژنامەی تایمزی ئیسرائیلیش دەڵێت، هێرشی ئیسرائیل بۆ سەر ئێران تەنها لەسەر کات ماوە، ئێران کار دەکات بۆ ئەوەی لە ئەگەری هەر هێرشێکدا دوو هەزار مووشەک لە یەککاتدا هەڵبدات. رۆژنامەکە باس لەوەش دەکات، ئێران بەشی 11 چەکی ئەتۆمی یۆرانیۆمی پیتاندووە و بەردەوامیش مووشەک و درۆن بۆ گرووپەکانی سەر بەخۆی دەنێرێت. لەسەر چاککردنەوەی شوێنە زیان پێگەیشتووەکانی شەڕە 12 رۆژەکەی ئێران و ئیسرائیل، دەزگای پەخشی ئیسرائیل دەڵێت، ئێران هەر زوو سەکۆ مووشەکییەکانی چاککردووەتەوە و ئێستا سەرقاڵی ئەوەیە چەک بۆ حزبوڵا، مووشەکی بالیستیکی و درۆن بۆ حوسییەکان بنێرێت. بەگوێرەی راپۆرتێکی دەزگای هەواڵگیریی ئیسرائیل [مۆساد]، تێبینی چەند کەشتییەکیان کردووە کە چەکیان بۆ گرووپەکانی نزیک لە ئێران ناردووە. تایمز ئاشکرای کردووە، رەنگە ئیسرائیل بەر لە کۆتایی ساڵ هێرش بکاتەوە سەر دامەزراوە ئەتۆمیی و سەکۆ مووشەکییەکان و سیستمی بەرگریی ئاسمانی بۆ ئەوەی ئێران توانای نەبێت بەرگری لە خۆی بکات.  لە 13ـی حوزیران ئیسرائیل هێرشی کردە سەر ئێران و ئۆپەراسیۆنەکەی بە "هەستاوەنەی شێر" ناوبرد و ئێرانیش لە زاری خامنییەوە کردی بە  "بەڵێنامەی راستگۆیی سێیەم". هەرچەند ژمارەی کوژراو بریندارەکان لە هەردوولا بە تەواوی ئاشکرا نەکرا، بەڵام ئێران دەڵێت، هەزار و 62 کوژراومان هەیە و ئیسرائیلیش دەڵێت 28 کەس لە وڵاتەکەی کوژراوە.

وەزیری دەرەوەی عێراق ڕایگەیاند، داوایان لە ئەمەریکییەکان کردووە، بڕیاری هۆشداریی چوونی هاووڵاتییانیان بۆ عێراق هەمووار بکەنەوە. یەکشەممە 7ـی کانوونی یەکەمی 2025، فوئاد حوسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق لەکاتی بەشداریکردنی لە کۆڕبەندی گفتوگۆی دەوحە لە قەتەر گوتی: هەڵوێستی ئەمەریکا لە بارەی گرووپە چەکدارەکانی عێراق ڕوونە، بەڵام ئەمە پرسێکی ناوخۆییە و پەیوەستە بە دەستووری عێراق، هەروەها جەختی کردەوە، ئەو گفتوگۆیانەی لە نێوخۆدا ئەنجامدەدرێن، تەواو جیاوازن لەو گوشارانەی لە دەرەوە دەکرێن و بە ئەمەریکییەکانیشیان ڕاگەیاندووە، سیستەمی سیاسی لە عێراق لەسەر بنەمای بەرژەوەندیی نیشتمانی دەبێت. وەزیری دەرەوەی عێراق گوتیشی: عێراق پێویستی بە گفتوگۆی ناوخۆیی هەیە. پێشبینیشی کرد، بەم زووانە لایەنەکان لەسەر پێکهێنانی حکوومەت بگەنە ڕێککەوتن. سەبارەت بە پرسی چەک لە دەرەوەی دەسەڵاتی حکوومەت، فوئاد حوسێن ئاماژەی بەوەدا، دەبێت چەک تەنیا لە دەستی دەوڵەت دابێت. وەزیری دەرەوەی عێراق ئاشکرای کرد، لە کۆبوونەوەکانی ئەم دواییەیاندا لەگەڵ ئەمەریکییەکان، داوایانکردووە، بڕیاری هۆشداری چوونی هاووڵاتییانیان بۆ عێراق هەمووار بکەنەوە. ئەمەریکا لە بوونی گرووپە چەکدارەکان لە عێراق نیگەرانە و لەماوەی ڕابردووشدا، چەند جارێک داوای لە حکوومەتی عێراق کردووە، کار بۆ کۆنترۆڵکردنی ئەو گرووپانە بکات و چەک تەنیا لە کۆنترۆڵی حکوومەتی عێراق دابێت. لەلایەکى دیکەوە،  بە گوێرەی بەیاننامەیەکی وەزارەتی دەرەوە فوئاد حسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق، سەرسوڕمانی حكومەتی عێراقی لە لێدوانەكانی ئەم دواییەی سەبارەت بە دۆخی ناوخۆی عێراق بە تۆماس باراک، نێردەی تایبەتی ئەمریکا بۆ کاروبارى سوریا گەیاندووە، لای خۆیەوە باراک وتویەتی: لێدوانەکانی پەیوەندی بە ئەزمونی ئەمریکاوە هەیە لە عێراق. بە گوێرەی بەیاننامەیەکی وەزارەتی دەرەوەی عێراق، فوئاد حسێن لەمیانی دیدارەكەیدا بە باراكی راگەیاندووە: بژاردەكانی گەلی عێراق رێزلێگیراوەو دیموکراسی و سیستەمی فیدراڵیش لە دەستوردا چەسپاوە و هیچ جێگرەوەیەكیان نییە سەرەڕای  ئاڵنگارییەكان.  لای خۆیەوە، تۆماس باراك رایگەیاندووە: ئیدارەی ئەمریکا بە رێزەوە تەماشای ئەزمونی عێراق دەکات و لێدوانەکانی پێشووی تەنیا پەیوەندی بە ئەزمونی ئەمریکاوە هەیە لە عێراق. جەختیشیكردووە لە گرنگی مامەڵەکردنی دادپەروەرانە لەگەڵ هەموو پێکهاتەکانی سوریا و پاڵپشتیکردنی هەوڵەکان بە ئامانجی دۆزینەوەی چارەسەر بۆ دۆخی سوریا، ئاماژەی بەوەشداوە، بڕیاری کۆتایی سەبارەت بە داهاتووی سوریا پەیوەستە بە گەلی سوریا و پرۆسەی سیاسی دەبێت گشتگیر بێت و بەرژەوەندی هەموو لایەنەکان لەبەرچاو بگیرێت.

گوتەبێژی قوباد تاڵەبانی، سەرپەرشتیاری سکرتاریەتی مام جەلال رایگەیاند، ئێوارەی ئەمڕۆ شاندێکی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان بە سەرۆکایەتی قوباد تاڵەبانی دەچێتە بەغدا و لەگەڵ سەرکردە و لایەنە سیاسییەکانی عێراق کۆدەبێتەوە. ئەمڕۆ یەکشەممە، سەمیر هەورامی بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، ئامانجی سەردانەکەی شاندی یەکێتی گفتوگۆکردن دەبێت لەگەڵ لایەنە سیاسییەکان تایبەت بە پێکهێنانی حکومەتی داهاتووی عێراق. لەبارەی گفتوگۆکانی پێکهێنانی حکومەتی داهاتووی عێراق، سەمیر هەورامی گوتی: "یەکێتی وەک بەشێک لە هێزە سیاسییە کاریگەرەکان بەشدار دەبێت لەو رێککەوتنانەی کە بڕیارە بۆ پێکهێنانی حکومەت و دیاریکردنی سیاسەتی حوکمڕانی داهاتووی عیراق بکرێن." یەکێتی لە دوایین هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق 18 کورسی بەدەستهێنا، شیعەکان لە چوارچێوەی هاوئاهەنگیدا خۆیان وەک گەورەترین فراکسیۆن راگەیاند، پێنج لایەنی سەرەکی سوننەکانیش ئەنجوومەنی سیاسیی نیشتمانییان پێکهێنا، ئەوەی ماوەتەوە کوردە کە تاوەکو ئێستا هیچ هاوپەیمانێتییەکان پێکنەهێناوە.

وەزیرانی دەرەوەی عێراق و تورکیا لە پەراوێزی کۆڕبەندی دەوحە کۆبوونەوە و جەختیان لەسەر کەمکردنەوەی گرژییە هەرێمایەتییەکانی پەیوەست بە ئێران و پاڵپشتیکردنی سەقامگیریی سووریا کردەوە، هاوکات فوئاد حوسێن دواین پێشهاتەکانی پێکهێنانی حکوومەتی نوێی عێراقی بۆ هاوتا تورکییەکەی ڕوون کردەوە. وەزارەتی دەرەوەی عێراق ڕاگەیەندراوێکی بڵاو کردووەتەوە و تێیدا ئاماژەی داوە، یەکشەممە 7ی کانوونی یەکەمی 2025، لە پەراوێزی کارەکانی بیست و سێیەمین خولی "کۆڕبەندی دەوحە"، فوئاد حوسێن، جێگری سەرۆک وەزیران و وەزیری دەرەوەی عێراق لەگەڵ هاکان فیدان، وەزیری دەرەوەی تورکیا کۆبووەوە. بەگوێرەی ڕاگەیەندراوەکە، لە دیدارەکەدا گفتوگۆ لەبارەی پەیوەندییە دووقۆڵییەکانی نێوان عێراق و تورکیا کرا، لەگەڵ ڕێگاکانی بەهێزکردنی هاوکاری لە بوارەکانی سیاسی، ئابووری و ئەمنیدا بە جۆرێک کە خزمەت بە بەرژەوەندییەکانی هەر دوو وڵات بکات و سەقامگیریی ناوچەکە پتەوتر بکات. وەزارەتی دەرەوەی عێراق دەشڵێت: سەبارەت بە دۆسیەکانی ناوچەکە و بەتایبەتی دۆخی سووریا، هەر دوو لا جەختیان لە گرنگیی پشتیوانیکردنی هەوڵەکان کردەوە بۆ بەدەستهێنانی سەقامگیریی سیاسی و ئابووری لەو وڵاتە، هەروەها هاندانی وەبەرهێنان و دەستپێشخەرییەکانی پەرەپێدان بۆ کەمکردنەوەی مەینەتییەکانی گەلی سووریا. ئاماژەشی داوە، تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکە تایبەت بوو بە دۆسیەی ئێران؛ هەر دوو وەزیر هاوڕا بوون لەسەر پێویستیی کەمکردنەوەی گرژییەکان لە ناوچەکە و پاڵنانی دۆخەکە بەرەو چارەسەری سیاسی لەسەر بنەمای دیالۆگ و لێکتێگەیشتن بە ئامانجی پاراستنی ئاسایشی ناوچەیی. هەروەها لە لایەکی دیکەوە، فوئاد حوسێن ڕوونکردنەوەیەکی تێروتەسەلی سەبارەت بە پێشهاتە سیاسییەکانی عێراق خستەڕوو، ئاماژەی بە سەرکەوتنی پرۆسەی هەڵبژاردن و گفتوگۆ بەردەوامەکان کرد بۆ پێکهێنانی حکوومەتی نوێ، کە بە گوتەی ئەو ڕەنگدانەوەی پێشکەوتنە لە چەسپاندنی دیموکراسی و سەقامگیریی ناوخۆیی عێراق. لە کۆتاییدا هەر دوو لا سووربوونی خۆیان نیشاندا بۆ بەردەوامبوونی هەماهەنگی و ڕاوێژ لەسەر پرسە جێ بایەخە هاوبەشەکان و بنیاتنان لەسەر پەیوەندییە مێژوویی و جوگرافییەکانی نێوان هەر دوو وڵات.

پێگەی فەرمیی بازاڕی دراوی ئێران، بڵاوی کردەوە، بۆ یەکەمجار لە مێژوودا بەهای تومەن نزمترین ئاستی تۆمار کرد. یەکشەممە، 7ـی کانوونی یەکەم 2025، بەهای تومەن بەرانبەر بە زێڕ و دراوە جیهانییەکان نزمترین ئاستی لە مێژووی خۆیدا تۆمار کردووە.  ئەمڕۆ لە بازاڕەکانی تاراندا، 100 دۆلاری ئەمەریکی بە 12  ملیۆن و 231 هەزار و 80 تومەن مامەڵەی پێوە کراوە. بەهای 100 یۆرۆ، 14 ملیۆن و 420 هەزار تومەنی تێپەڕاند. هەزار دیناری عێراقی بەرانبەر 94 هەزار تومەن فرۆشراوە. هەروا یەک ئەفغانی ئەفغانستان بە هەزار و 886 تومەن فرۆشراوە. پێگەکە، نرخی یەک مسقاڵ زێڕی 18 عەیاری بە 54 ملیۆن تومەن، ڕاگەیاندووە. دابەزینی بەهای تومەن و بەرزبوونەوەی لە ڕادەبەدەری نرخەکان، لە کاتێکدایە کۆمیسیۆنی ئابووریی پەرلەمانی ئێران، هێلی هەژاریی لە تاران بە 30 ملیۆن تومەن دیاری کردووە و ڕایگەیاندووە، نزیکەی 30 ملیۆن کەس لە ئێراندا لەژێر هێڵی هەژاریدان. پەرلەمانی ئێران 5ـی مانگی ڕابردووی ئەمساڵدا، دەنگی لەسەر پرۆژە یاسایەک دا بۆ لابردنی چوار سفر لە دراوی وڵاتەکە، ئەمەش دوای ئەوەی پەرلەمانتاران تاوتوێی تێبینییەکانی ئەنجوومەنی پارێزەرانی دەستووریان لەسەر پڕۆژە یاسای هەموارکردنی یاسای دراو و بانکی ناوەندیی کرد. لە تێپەراندن و پەسەندکردنی یاسای لادانی سفرەکانی سەر تومەن، لە کۆی 262 پەرلەمانتاری ئامادەبوو، 144 ئەندام بە بەڵێ دەنگیان دا و 108 پەرلەمانتاریش بە نەخێر، تەنیا سێ ئەندام بێلایەن بوون. جگە لەوەش بەپێی هەموارکردنی نوێ دراوی فەرمی وڵات لە بری ڕیال دەبێتە تومەن، کە هەر تومەنێک یەکسان دەبێت بە 10 هەزار ڕیاڵی ئێستا.

وەزارەتی دارایی عێراق وەڵامی لێدوانەکانی پەرلەمانتارێک دەداتەوە و رەتیدەکاتەوە خەرجیی مانگانەی مووچە 8.5 ترلیۆن دینار بێت. جەختیش دەکاتەوە کە ئەو "دوو ترلیۆن"ـەی باس دەکرێت کورتهێنان نییە، بەڵکو پارەی تەرخانکراوە بۆ مانگی داهاتوو. ئەمڕۆ شەممە 6-12-2025، وەزارەتی دارایی عێراق لە روونکردنەوەیەکدا رایگەیاند، "بەدواداچوونیان بۆ قسەکانی پەرلەمانتارێک کردووە کە لە کەناڵێکی تەلەڤزیۆنییەوە ژمارەی نادروستی لەبارەی داهات و خەرجیی مووچە خستووەتەڕوو." وەزارەتی دارایی دەڵێت، "ئەو دەنگۆیانە رەتدەکەینەوە کە دەڵێن خەرجیی مانگانەی مووچە 8.5 ترلیۆن دینارە بەرامبەر داهاتی 6 ترلیۆن دینار." هەروەها ئاماژە بەوە دەکات، "بەپێی داتا فەرمییەکان، کۆی گشتیی خەرجیی مووچە (فەرمانبەران، خانەنشینان و تۆڕی چاودێریی کۆمەڵایەتی) مانگانە دەگاتە 6 ترلیۆن دینار، ئەمەش یەکسانە بە تێکڕای داهاتی بەدەستهاتوو." لەبارەی ئەو دوو ترلیۆن دینارەی پەرلەمانتارەکە بە "کورتهێنان" ناوی بردووە وەزارەتی دارایی رایگەیاندووە، "ئەو لێکدانەوەیە لەڕووی ژمێریارییەوە هەڵەیە، ئەو پارەیە لە راستیدا داهاتی نەوتی بەدەستهاتووە و تەرخانکراوە بۆ مووچەی مانگی داهاتوو، کە بەشێکە لە سووڕی سرووشتیی سیولەی نەختینە بۆ بەهێزکردنی باڵانسی وەزارەت، نەک کورتهێنانی دارایی." سەبارەت بە گۆڕینی وادەی دابەشکردنی مووچەی خانەنشینان و چاودێریی کۆمەڵایەتی لە رۆژی 17ـی مانگەوە بۆ رۆژی 2ـی مانگ، وەزارەتەکە روونیکردووەتەوە، "هۆکارەکەی پەیوەستە بە رێکارەکانی گۆڕینەوەی داهاتی نەوت لە دۆلارەوە بۆ دینار و تەواوکردنی رێکارە بانکییەکان، بەتایبەت کاتێک سەرەتای مانگ دەکەوێتە رۆژانی هەینی و شەممە." وەزارەتی دارایی دڵنیایی دەداتە مووچەخۆران، "تەواوی شایستە داراییەکان بە تەواوی مسۆگەر کراون." بەگوێرەی ئامارەکانی وەزارەتی دارایی عێراق، جیاوازی 9 مانگی 2024 و 2025 بۆ داهات و خەرجییەکانی عێراق دەری دەخات، ئەم ساڵ کۆی داهاتی عێراق 9 تریلیۆن دینار و کۆی خەرجییەکانی 5 تریلیۆن دینار زیاتر بووە، بە جۆرێک بەپێی داتاکانی وەزارەتی دارایی، لە 9 مانگی 2025دا کۆی خەرجییەکان 99.976 تریلیۆن دینار بوون، بەڵام لەهەمان ماوەی 2024دا  94 تریلیۆن دینار بوون. لەماوەی ئەو 9 مانگەدا لەنێو خەرجییەکانی بەکارخستندا تەنیا ئەوەی وەک مووچە دابەشکراوە گەیشتووەتە 75.3 تریلیۆن دینار، بەشێوەیەک کۆی خەرجییەکان بۆ فەرمانبەران 45.563 تریلیۆن دینار، کۆی هاوکاری و پاداشت و خەرجی دیکە 8.9 تریلیۆن دینار و کۆی مووچەخورانی چاودێری کۆمەڵایەتی 20.9 تریلیۆن دینار بووە. لەرووی داهاتەوە لە 9 مانگی سەرەتای ئەم ساڵدا کۆی داهات 168. 91 تریلیۆن دینار بووە، بەڵام لە 9 مانگی ساڵی رابردوودا کۆی داهات 114 تریلیۆن دینار بووە.  لەکۆی خەرجکراوی عێراق لەو 9 مانگەدا هەرێمی کوردستان بە رێژەی 8.3٪ بووە، لەکاتێکدا دوایین سەرژمێری رێژەی دانیشتوانەکەی 14.2٪ کۆی عێراق پێکدەهینێت. لەماوەی 9 مانگەکەدا هیچ دینارێکی عێراق بۆ هەرێمی کوردستان لەرووی وەبەرهێنانەوە خەرجنەکراوە.

کونسوڵخانە و باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە هەولێر و بەغدا خەریکی چین؟ عێراق گەرەترین هەڵەی ئەمریکا بوو کە نابێت دووبارەی بکاتەوە ئامادەکردنی: هاوڵاتی ئەمانە هەمووی قسەی تۆم باراک، نێردەی تایبەتی ترەمپ بۆ سوریا بوون، کە لە چاوپێکەوتنێکدا ئەوەی لەژێر بەڕە بوو خستییە سەر بەڕە.  تۆم باراک بە چاوپێکەوتنێکی 13 خولەکی لەگەڵ میدیای زە ناشناڵی ئیماراتی نهێنی زۆری لەبارەی سیاسیەتی ئێران و ئەمریکا لە عێراق دەرکاند و باسی هەژموونی گەورەی تارانی بەسەر بەغداوە کرد، سەرەڕای ئەو هەموو بودجەیەی واشنتن بۆ حێراقی تەرخانکردووە.  تۆم باراک بەهۆی ئەوەی خۆی خەڵکی رۆژهەڵاتی ناوەراستە، بۆیە چۆنیەتی رووداوەکان دەزانێت و بەوەش ناسراوە کە زۆر راشکاوە و لەبەر دڵی کەس قسە ناخواتەوە.  نێردەی تایبەتی ترەمپ دانی بەوەدا نا، سیاسیەتی ئەمریکا لە عێراق نمونەیەکی گەورەیە کە نابێت هەرگیز دووبارە بکرێتەوە و گوتی: دوای تەرخانکردنی سێ ترلیۆن دۆلار و کوژرانی هەزارەها کەس، ئەمریکا بەدەستبەتاڵی لێی دەرچوو، ئێرانیش هەموو هەژموونی خۆی لە عێراقدا جێگیرکردووە.  تۆم باراک زۆر راشکاوانە گوتی، کاتێک ئەمریکا هات، کورد و شیعە و سوونەی رێکخست و پیشتریش رێی بە دروستبوونی هەرێمی کوردستاندا، لێرەدا واشنتن بۆ ماوەیەک عێراقی فیدڕاڵی بۆ رێکخستن، بەڵام دواتر گوتی، خۆتان مامەڵە لەگەڵ خۆتان بکەن چونکە ئەمە بۆ ئەمریکا ئاسانتر بوو، ئیتر لەنێو خۆیاندا بوو بە شەڕ و ململانێ و بۆشاییەکی ئەمنی دروستبوو، ئێرانیش ئەمەی قۆستەوە و بۆشاییەکەی پڕکردەوە. ئەو دەڵێت، لە عێراق تەنها میلیشیاکانی ئێران دەسەڵاتییان هەیە و سەرۆکوەزیران هیچ دەسەڵاتێکی نییە، باسی لە کونسوڵخانە نوێیەکەی ئەمریکا لە هەولێریش کرد کە 800 ملیۆن دۆلاری تێچووە، بەڵام بە قسەی خۆی لەگەڵ باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە بەغداد "سوودێکی وایان بۆ ئەمریکا نییە" بەهۆی هەژمووی ئێرانەوە. ----  باراک پێیوایە ئێران بە ئاسانی دەستبەرداری عێراق نابێت، چونکە حەماس و حزبوڵا و تەنانەت بەشار ئەسەدی لەدەستدا، بەڵام عێراق تاکە شوێنە تاران ئێستا پێگەیەکی گەورەی خۆی تێدا جێگیرکردووە و وەک ناوچەکانی دیکە نایدات بەدەستەوە.

ئەنجوومەنی راگەیاندنی کەتائیبی سەیدولشوهەدا لە راگەیێندراوێکدا وەڵامی ئەو دەنگۆیانە دەداتەوە باس لە تێوەگلانیان دەکەن لە رووداوەکانی ئەم دواییەی قەزای خەباتی سەر بە پارێزگای هەولێر و رایدەگەیێنێت: "ئەو تۆمەتانە بێ بنەمان و بەشێکن لە هەڵمەتێکی رێکخراو دژی ئێمە." ئەمڕۆ شەممە 6-12-2025، کەتائیبی سەیدولشوهەدا روونکردنەوەیەکی بڵاوکردەوە و تێیدا هاتووە: "بەشێک لە پلاتفۆرمەکان گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردووەتەوە کە تێیدا کەتائیبی سەیدولشوهەدا تۆمەتبار دەکرێت بەوەی لە پشت ئەو رووداوە ناخۆشانەوە بووە کە لە قەزای خەباتی سەر بە هەولێر روویانداوە و ژمارەیەک قوربانی لێکەوتووەتەوە." کەتایبی سەیدولشوهەدا لە راگەیێندراوەکەدا دەڵێت: "وێڕای دەربڕینی هاوخەمی و هاوسۆزیمان بۆ کەسوکاری قوربانییانی هەردوولا، چونکە خوێنی عێراقی لای ئێمە هەمووی پیرۆزە، بەڵام ئێمە ئەو تۆمەتە بێ بنەمایانە رەتدەکەینەوە." کەتائیبی سەیدولشوهەدا هەڕەشەی گرتنەبەری رێکاری یاسایی دەکات و دەڵێت: "ئەمانە بەشێکن لە زنجیرەیەک تۆمەتی هەڵبەستراو و بە نیازی جووڵاندنی سکاڵای سزایین دژی ئەوانەی ئەو تۆمەتانە بڵاودەکەنەوە." داوا لە لایەنەکان دەکات، "هەوڵەکانیان بۆ خزمەتکردنی خەڵک چڕبکەنەوە و لەبری گەڕان بەدوای پاساوی بێهێز بۆ داپۆشینی کەمتەرخەمییەکانیان، گرنگی بە دابینکردنی مافە سەرەتاییەکان بدەن." نیوەڕۆی رۆژی 1ـی کانوونی یەکەمی 2025، بەشێک لە دانیشتووانی گوندی لاجان گوندەکەیان چۆڵکرد. کێشەکانی گوندی لاجان دوای ئەوە سەریان هەڵدا کە بەشێکی دانیشتووانی گوندەکە "بۆ هەلی کار" خۆپیشاندانیان کرد و دواتر سێ رۆژ ئاڵۆزیی کەوتەوە.  شەوی دووشەممە، 1-12-2025، لیژنەی ئەمنیی پارێزگای هەولێر راگەیێندراوێکی بڵاوکردەوە، تێیدا هاتبوو: "کۆمەڵێک کەسی هاندراو هەوڵی کردەوەی ئاژاوەگێڕی، تەقە و سووتاندنی شوێنە گشتی و فەرمییەکانیان لە قەزای خەبات دا، هێزە ئەمنییەکان بە شێوەیەکی هێمنانە کۆنترۆڵی دۆخەکەیان کرد."

وەزیری دەرەوەی تورکیا ڕایگەیاند، هەرچەندە دیمەشق و هەسەدە دەتوانن ڕێککەوتن لەنێوان خۆیاندا بکەن، بەڵام مەرجی تورکیا ئەوەیە دەبێت ئەو یەکە و هێزانەی ناو هەسەدە کە دژی تورکیا جەنگاون و مەترسین بۆ سەر ئاسایشی وڵاتەکەی، هەڵبوەشێنرێنەوە. هاکان فیدان، وەزیری دەرەوەی تورکیا لە میانەی بەشدارییکردنی لە "کۆڕبەندی دەوحە"، تیشکی خستە سەر پرسی یەکگرتنەوەی هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) لەگەڵ سوپای سووریا و ئاماژەی بەوە کرد، لەم پرسەدا دوو بابەتی سەرەکی هەن؛ یەکەمیان پەیوەستە بە گەرەنتییە ئەمنییەکانی سووریا خۆی، دووەمیشیان پەیوەستە بەوەی تورکیا چی دەوێت بۆ چارەسەرکردنی هەڕەشە ئەمنییەکانی سەر وڵاتەکەی. فیدان ڕوونی کردەوە، ئەنقەرە زۆر بە ڕوونی بە هەسەدەی ڕاگەیاندووە چییان دەوێت، هەروەها دیمەشقیش لە ساڵی ڕابردووەوە هەمان کاری کردووە. وەزیری دەرەوەی تورکیا دەشڵێت: ئێمە دەزانین هەسەدە بەشێک بووە لە پەکەکە و چەند پێکهاتە و لایەنێکیش لەناو هەسەدە دژی تورکیا جەنگاون. هاکان فیدان جەختی کردەوە کە بۆ ئەوان چەند خاڵێک گرنگە و گوتی: هەموو ئەو هێز و یەکانەی دژی ئاسایش و بەرژەوەندییەکانی تورکیان، دەبێت هەڵبوەشێنرێنەوە. هەر ئەمڕۆ ،ئیلهام ئەحمەد، بەرپرسی پەیوەندییەکانی دەرەوەی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەری باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا، لە ڕێگەی ڤیدیۆ کۆنفرانسەوە بەشداری لە کۆنفرانسێکی ئاشتی لە ئیستەنبوڵ کرد و ڕایگەیاند، پرۆسەی ئاشتی لە نێوان تورکیا و پەکەکە کاریگەریی ئەرێنییان لەسەر کوردانی سووریا هەیە و ئەوانیش خوازیاری دەستپێکردنی گفتوگۆن لەگەڵ ئەنقەرە. چوارشەممە، 19ی تشرینی دووەمی 2025، مەزڵووم عەبدی، فەرماندەی گشتیی هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) لە میانی بەشدارییکردن لە شەشەمین کۆڕبەندی ئاشتی و ئاسایشی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست (مێپس25)، گوتارێکی پێشکەش کرد و لە بەشێکی گوتارەکەیدا تیشکی خستە سەر کێشەکانیان لەگەڵ تورکیا و بە پێویستی زانی کە ئەو وڵاتە هەسەدە "وەکوو مەترسی نەبینێت" و جەختی لەوە کردەوە، ئەوان "نابنە مەترسی بۆ سەر تورکیا."