لاهور شێخ جەنگى: لە ڕۆژئاواى کوردستان کورد کارتى گرنگى بەدەستەوەیە

  هاوسەرۆکی پەیوەندییەکانی دەرەوەی رۆژئاوای کوردستان ئاشکرای دەکات، لە ئێستادا گفتوگۆی ناڕاستەوخۆیان لەگەڵ تورکیا هەیە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان و ئەگەری هەیە گفتوگۆی راستەوخۆش ئەنجام بدەن، جەخت لەسەر سیستمی لامەرکەزیی بۆ سوریا و پاراستنی مافی سەرجەم پێکهاتەکان دەکاتەوە. ئیلهام ئەحمەد هاوسەرۆکی پەیوەندییەکانی دەرەوەی ئیدارەی خۆسەریی باکورو رۆژهەڵاتی سوریا، لە میانی بەشداریی کردنی لە نۆیەمین دیداری سلێمانی کە لە زانکۆی ئەمەریکی بەڕێوەدەچێت، لەبارەی پرسی کشانەوەی هێزەکانی ئەمەریکا لە سوریا رایگەیاند: هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە شەڕی داعشدا رۆڵی گرنگیان هەبوو، بەڵام لەئێستادا ژمارەیەکی کەم و دیاریکراوی هێزەکانیان لە رۆژئاوای کوردستانن، لە ئەگەری کشانەوەی ئەو هێزانەش، پێشتر و ئێستا و لە داهاتووش پشت بە هێزی خۆمان دەبەستین و بۆ پارێزگاری و بەرگری کردنی لە خۆمان، لەگەڵ ئەوەشدا خۆمان بۆ هەموو ئەگەرەکان ئامادە کردووە. سەبارەت بە مەترسییەکانی تورکیا لە سەر باکور و رۆژهەڵاتی سوریا لە ئەگەری کشانەوەی ئەمەریکا، ئیلهام ئەحمەد رایگەیاند: تورکیا هەڕەشە و مەترسیی سەرەکییە لەسەرمان، هەرچەندە ئێستا گفتوگۆ هەیە لەگەڵ تورکیا، بەڵام بەشێوەیەک ناڕاستەوخۆ، هەندێکجار راستەوخۆش، ئەوەش گرنگە بۆ گەیشتن بە چارەسەری کێشەکان. یەکێکی دیکە لە رێگاچارەکان، گەیشتنە بە رێککەوتن و ئەنجامی باش لەگەڵ ئیدارەی نوێی سوریاش، دەکرێت هاوپەیمانی و هەماهەنگی و رێگەچارەی دیکەش هەبێت. سەبارەت بە ئەگەری دەستوەردانی ئیسرائیل لە دۆخی سوریا لە ئەگەری کشانەوەی ئەمەریکا، ئیلهام ئەحمەد ووتی: "هیوامان وایە سوریا نەبێتە گۆڕەپانی ململانێی وڵاتانی ناوچەکە، دەمانەوێت سوریای نوێ بەرەو ئاشتی و  سەقامگیری بڕوات". لە وەڵامی پرسیارێکیشدا دەربارەی پەیوەندی ئیدارەی خۆسەر لەگەڵ ئیسرائیل، بەرپرسەکەی رۆژئاوای کوردستان رایگەیاند: دروستکردنی هاوپەیمانی نوێ گرنگە بۆ ئێمە، پەیوەندی لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ گرنگە، ئیتر هەر وڵاتێک بێت، ئەوەش تەنها لە پێناو بەرقەراربوونی ئاسایش و سەقامگیری لە سوریا و ناوچەکەدا". ئیلهام ئەحمەد جەختی کردەوە، ئامانجی سەرەکیی ئەوان چارەسەرکردنی کێشەی کوردە لە چوارچێوەی سوریادا، تورکیا لەوبارەیەوە رۆڵی هەیە و بەردەوام دەستوەردان دەکات و رێگریی دەکات لە چارەسەرکردنی کێشەکانی کورد لە سوریا". وتیشی: "تورکیا هەر لەسەرەتاوە دەستوەردانی کردووە لە ناوخۆی سوریا، رێگریی دەکات لە ئەنجامدانی رێککەوتنی نێوان پێکهاتەکانی سوریا، بەردەوام ئەو وێنایەی کردووە کە کورد هەوڵی جیابونەوە دەدات، لەکاتێکدا پڕۆژەی ئێمە هەر لە سەرەتاوە، سوریایەکی دیموکرات و لامەرکەزیی و گەیشتنە بە چارەسەر لەگەڵ دیمەشق، بەشێوەیەک گرەنتی مافی کورد و پێکهاتەکانی دیکە بکات لە چوارچێوەی دەستوردا". بەوتەی ئیلهام ئەحمەد، یەکەمجار نییە کورد داوای سیستمی لامەرکەزی بکات، لە پەنجاکانی سەدەی رابردوو و تەنانەت لەسەردەمی داگیرکاریی فەرەنساشەوە کورد داوای سیستمی لامەرکەزی کردووە، لەئێستاشدا رەتکردنەوەی لامەرکەزی دروستبوونی ناکۆکی و کێشەو قەیرانی زیاترە. بەرپرسەکەی رۆژئاوای کوردستان، رەخنەی لە ئیدارەی نوێی سوریا گرت، کە بەهەمان عەقڵیەتی رژێمی پێشووی بەشار ئەسەد کار دەکات، ئیدارەی نوێی پێکهێناوە ئیعلانی دەستوریی کردووە، بەبێ بەشداریی پێکهاتەکانی دیکەی سوریا. لەوبارەیەوە دەڵێت: ئێمە لەسەرەتای گفتوگۆداین لەگەڵ ئیدارەی نوێ، داوا دەکەین رۆڵی سەرەکیمان هەبێت و هاوبەش بین لە نوسینەوەی دەستور و پێکهێنانی ئیدارەی نوێ، بەڵام ئەوەی ئەوان دەیکەن لە ئێستادا مەترسییە و بەوردی دۆخەکەیان نەخوێندوەتەوە و لێکۆڵینەوەیان لەهەموو لایەنەکانی نەکردووە. ئیلهام ئەحمەد سەرنجی خستە سەر دۆخی ئێستا و رایگەیاند: دروز و بەشێکی زۆری پێکهاتەی سونە و عەلەوی و مەسیحییەکان و کوردیش دژی سیستمی مەرکەزیین، زۆرینەی سورییەکان لامەرکەزییان دەوێت، دۆخ و قۆناغی نوێی سیاسی وا دەخوازێت سوریا لامەرکەزی بێت، بەڵام ئیدارەی نوێ دەیەوێت لەسەر ئەو سیستمەی رژێمی پێشوو بەردەوام بێت لە بەڕێوەبردنی وڵات بەشێوەیەکی مەرکەزی و پەراوێزخستنی پێکهاتەکانی دیکە. بەرپرسەکەی رۆژئاوای کوردستان رونکردنەوەی زیاتری دا لەسەر بەڕێوەبردنی سوریا، کە دروزەکان ئێستا ناوچەی ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی خۆیان هەیە و لە دەرەوەی سیتمی ئیدارەی نوێن، ئیدلەب هەمان دۆخی هەیە، عەلەوییەکان بەو ئیدارەیە رازی نیین و روداوەکانی کەناراوەکان و کۆمەڵکوژییەکان بەڵگەی روونن، ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی لە باکورو رۆژهەڵاتی سوریا کارەکانی خۆی دەکات و پارێزگاریی لە سیستمەکەی دەکات، لەگەڵ ئەوەشدا دەیەوێت بەشدار بێت لە پرۆسەی نوێی سوریا و نەخشاندنی ئایندەی وڵاتەکە. "بۆیە چارەسەری سەرەکیی بۆ بەڕێوەبردنی سوریا تەنها سوریایەکی نا ناوەندییە بەبەشداریی سەرجەم پێکهاتەکان و پاراستنی مافەکانیان"، ئەوەش بەوتەی ئیلهام ئەحمەد.

  لە چوارچێوەی کەمکردنەوەی تێچووە فیدراڵییەکانی حکومەت، ئیدارەی ئەمەریکا پلانی هەیە ژمارەیەک لە کونسوڵخانە و باڵیۆزخانەکانی لە سەرانسەری جیهاندا دابخات، بەغداد و هەولێر بەدەرنابن لە پلانە نوێیەکەی ئیدارەی ئەمەریکا. بەپێی یاداشتێک کە دەست رۆژنامەی نیویۆرک تایمز کەتووە، ئیدارەی ترەمپ پلانی هەیە 10 باڵوێزخانە و 17 کونسوڵخانەی خۆی لە سەرانسەری جیهاندا دابخات. بەشێکی دیکەی پلانەکەی ئیدارەی ترەمپ کەمکردنەوەی تێچوونەکان و زیادکردنی ستافە بۆ بەشێکی دیکە بۆ ئەرکەکانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا. ئەو بەڵگەنامەیەی باس لە داخستن و کەمکردنەوەی خەرجی باڵیۆزخانەی و کونسوڵخانەکانی ئەمەریکا دەکات، کاریگەریی راستەوخۆی دەبێت لەسەر ئامادەیی ویلایەتەیەکگرتووەکانی لە نیوە هەموو کیشوەرەکاندا. وەک لە راپۆرتەکەی نیویۆرک تایمزدا هاتووە، کەمکردنەوەکان بەشێکە لە پلانەکانی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا بۆ کەمکردنەوەی خەرجییە فیدراڵیەکان لە حکومەتدا، هەروەها پێشنیازێکە کە بەرپرسانی وەزارەتی دەرەوە بیریان لێکردوەتەوە بۆ کەمکردنەوەی نزیکەی 50% خەرجییەکانی وەزارەتەکە. کەمکردنەوەی ئامادەیی ئەمەریکا لە سەرانسەری جیهاندا نیگەرانییەکی نوێیە بۆ وڵاتەکە کە لەکاتێکدا لە ململانێیەکی تونددایە لەگەڵ چین و بۆشاییەکەی زۆر بە چین دەدات بۆ پڕکردنەوەی ئەرکە دیپلۆماسییەکان، لەنێوانایاندا ئەو ناوچانەی جیهان کە واشنتن ئامادەیی زیاتری هەیە بەراورد بە پەکین. ئەوەش زیانێکی زۆر لە ئەمەریکا دەدات بۆ کۆکردنەوەی زانیاری هەواڵگریی. وەک لە راپۆرتی رۆژنامە ئەمەریکییەکەدا هاتووە، زۆرینەی ئەو کونسوڵخانانەی پێشنیازی داخرانیان کراوە لە کیشوەری ئەوروپان. پێنج لە کونسوڵخانەکان لە فەڕەنسان، لە شارەکانی بۆردیۆکس، لیۆن، مارسیلیا، رێنس و ستراسبۆورگ. دوو لە کونسوڵخانەکانیش لە شارەکانی دوسلدۆرف و لایپزیگی ئەڵمانیان. هەر یەکە لە کونسوڵخانە ئەمەریکییەکان لە وڵاتانی ئیتاڵیا، یۆنان و  پۆرتوگالی پێشنیازی داخستنیان کراوە. بەپێی راپۆرتەکەی نیویۆرک تایمز، هەولێر و بەغداد بەدەرنابن لە کەمکردنەوەی چالاکییەکانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا. سەنتەری پاڵپشتی دیپلۆماسی بەغداد لە عێراق دادەخرێت، هەروها تێچوونەکانی پۆستە دیپلۆماسییەکان لە هەولێر و بەغداد کەمدەکرێنەوە. نیویۆرک تایمز نوسیویەتی، شەش باڵیۆزخانەی ئەمەریکا لە کیشوەری ئەفەریقا پێشنیازی داخرانیان بۆ کراوە. 

وەزیرى نەوتى عێراق رایگەیاند، شەممەی داهاتوو شاندێکى وەزارەتى سامانە سرووشتیەکانی هەرێمی کوردستان سەردانى بەغدا دەکات بۆ دەستپێکردنەوەى دانوستاندنەکان بۆ هەناردەکردنەوەى نەوت. دەشڵێت، "وەزیرى دارایی بە نووسراو بەڵێنى داوە پارەى کۆمپانیاکانى نەوت خەرج بکات".        حەیان عەبدولغەنی، وەزیرى نەوتى عێراق رۆژی چوارشەممە پانێلێکی تایبەت لە کۆڕبەندی سلێمانی رایگەیاند زیاتر لە ساڵ و نێوێک پەیوەندى لەگەڵ حکومەتى هەرێمى کوردستان و بەدیاریکراوى لەگەڵ وەزارەتى سامانە سرووشتییەکان هەبووە، لە بارەى میکانیزمى هەناردەکردنەوەى نەوت، چونکە پێویستییەکى زۆر هەیە بۆ  زیادکردنى داهات و بۆ پاڵشتى بودجەى عێراق، کە سوودیشى بۆ حکومەتى هەێمى کوردستان هەیە.   حەیان عەبدولغەنی گوتى: "یاسای بودجە شەش بۆ حەوت دۆلارى بۆ بەرهەمهێنانى نەوت لە هەرێمى کوردستان دیاری کردبوو، ئەو پارەیە پێویستى گرێبەستەکانى نەوتى پڕ نەدەکردەوە و نرخى راستەقینەى بەرهەمهێنانى نەوتى کۆمپانیاکانى دەستەبەر نەدەکرد".   پەرلەمانى عێراق رۆژی دووى شوباتى 2025، یەکەم هەموارى یاسای بودجەى سێ ساڵی عێراقى پەسندکرد وەک هەنگاوى یەکەمى دەستپێکردنەوەى هەناردەى نەوتى هەرێمى کوردستان، کە لە کۆتایی مانگى ئادارى 2023ـەوە راگیراوە.   وەزیرى نەوتى عێراق ئاماژەى بەوەدا، بەگوێرەى هەموارى یاسای بودجە ئەو پارەیەى دەدرێتە کۆمپانیاکانى نەوت کە 16 دۆلارە بۆ بەرهەمهێنان و گواستنەوەى هەر بەرمیلێک پێشینەیەکى بەراییە.   حەیان عەبدولغەنی گوتى: "کێڵگەکانى هەرێمى کوردستان لە رووى سرووشتى جوگرافییەوە سەختە و هەڵکەندنى بیرەکان تێچووى زۆرە و بەرهەمیشیان کەمترە، کێڵگە هەیە بەرهەمی دەگاتە 20 بۆ 25 هەزار بەرمیل، بەراورد بە کێڵگەى رومیلە زۆر کەمە، کە رۆژانە یەک ملیۆن و 450 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەم دەهێنێت، لە کێڵگەى بەدرە و ئەحدەب بەرهەمهێنانى هەر بەرمیلێک زیاتر لە 36 دۆلارى تێدەچێت، لەکاتێکدا گرێبەستى بەرهەمهێنانى نەوت لە کێڵگەکانى رومێلە 4 دۆلار تێپەڕ ناکات".    کێڵگەى رومێلە لە سنوورى پارێزگاى بەسرەیە، هەردوو کێڵگەى ئەحدەب و بەدرە لە پارێزگاى واست-ن.   هەموارى یاسای بودجە لە 17ـی شوباتى 2025 کەوتە بوارى جێبەجێکردنەوە، بەڵام هەناردەکردەوەى نەوتى هەرێمى کوردستان دەستى پێنەکردووەتەوە کە زیاتر لە دوو ساڵە راگیراوە.   بڕى نەوتى رادەستکراوى هەرێمى کوردستان یەکێکە لە بەربەستەکانى بەردەم رێککەوتنى هەولێر و بەغدا،  حەیان عەبدولغەنی دەڵێت:" لە یاسای بودجەدا رۆژانە 46 هەزار بەرمیل نەوت بۆ بەکارهێنانى نەوت بۆ ناوخۆ، دیاریکراوە، بەگوێرەى ئەو ژمارانەى کە پێمانگەیشتووە هەرێمى کوردستان 286 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەمدەھێنێت و 115 هەزار بەرمیل دیاریکراوە بۆ بەکارهێنانى ناوخۆیی"   بە گوێرەى هەموارى یاساى بودجە ئەو 16 دۆلارە بۆ کۆمپانیاکانى نەوت تاوەکو ئەو کاتەیە لایەنێکى نێودەوڵەتیی راوێژکاری لە 60 رۆژدا نرخێکى خەمڵێندراوى بەرهەمهێنان و گواستنەوەى نەوت دیاری دەکات.   وەزیرى نەوتى عێراق گوتى: "سێ کۆبوونەوەمان لەگەڵ بەرپرسانى تەکنیکى هەرێمى کوردستان کردووە و لەسەر چارەسەرکردنى چەند تێبینییەک رێککەوتین، بەڵام کۆمپانیاکان ویستیان بزانن چۆن شایستە داراییەکانیان دەستدەکەوێت؟ نووسراوێک بە واژۆى وەزیرى دارایی کراوە کە بەڵێنى خەرجکردنى ئەو پارانە دەدات بۆ کۆمانیاکانى نەوت".   یەکێکى دیکە لەو کێشانەى کە بەربەستن بوون لە بەردەم رێککەوتنى هەولێر و بەغدا قەرزى کۆمپانیاکانى نەوت بووە لە هەرێمى کوردستان. بەگوتەى وەزیرى نەوت کۆمپانیاکانى نەوت داوایان کردووە حکومەتى فیدراڵى ئەو قەرزانە بداتەوە  و ئەوە لە هەموارى یاساکەدا نەهاتووە و دەکرێت لەدواى جێبەجێکردنى هەموارەکە گفتوگۆى لەبارەوە بکرێت.    حەیان عەبدولغەنی گوتى: "دەرگاکان دانەخراون لە بەردەم دانوستاندن، رۆژى شەممە شاندى وەزارەتى سامانە سرووشتییەکان سەردانى بەغدا دەکات بۆ تەواوکردنى دانوستاندنەکان، چوار کۆمپانیا رێککەوتنیان لەگەڵ وەزارەتى سامانە سرووشتییەکان هەیە بۆ هەناردەکردنى نەوت و کۆمپانیاى بەبازاڕکردنى نەوت (سۆمۆ) گرێبەستى لەگەڵ ئەو کۆمپانیایانە کردووە و نوێ کراوەتەوە بۆ ئەوەى ئامادە بن بۆ هەناردەکرنەوەى نەوت".

وەزارەتى پێشمەرگەى حکومەتى هەرێمى کوردستان دوو هۆکار بۆ سستى هەنگاوەکانى یەکخستنەوەى پێشمەرگە دیاریدەکات، لەکاتێکدا ساڵى داهاتوو مۆڵەتى هاوپەیمانان کۆتایی دێت لەو بارەیەوە، تا هاوکارییەکانیان بۆ پێشمەرگە بەردەوام بێت. بەختیار محەمەد ئەمینداری گشتی وەزارەتی پێشمەرگە رۆژى چوارشەممە لە پەراوێزى بەشداریکردنى لە دیدارى ئەمەریکى لە سلێمانى جەختیکردەوە، پڕۆسەى رێکخستن و یەکگرتنەوەى پێشمەرگە بەردەوامە، بەڵام لە تموحى ئەواندا نییە و خاوى تێدەکەوێت، بەهۆى پێکهێنانى حکومەت و پەیوەندییەکانیان لەگەڵ عێراق. وتیشى لەساڵى 2026 یاداشتى لێکتێگەیشتنیان لەگەڵ هاوپەیمانان کۆتایی دێت بۆ رێکخستن و یەکگرتنەوەى پێشمەرگە ئەگەر تا ئەو کاتە پڕۆسەکە کۆتایی بێت چانسیان هەیە بۆ نوێکردنەوەى یاداشتەکە. رۆژى حەوتى ئەم مانگە، شۆڕش ئیسماعیل وەزیری پێشمەرگە جەختیکردەوە، وەزارەتی پێشمەرگە لە چاکسازییەکانی بەردەوامە، سەرەڕای ئاستەنگەکانی بەردەم پرۆسەکە، توانیویانە هەنگاوی خێرا و جددی تر بنێن، بە پشتیوانی و پاڵپشتی بەردەوامی ئەمەریکا و هاوپەیمانەکانیان لە هەرێمی کوردستان. ئەمەریكا مانگانە 20 ملیۆن دۆلار دەداتە هێزەکانى پێشمەرگە، سەرەڕاى هاوکارى دیکەى وەک مەشق، چەک، پێداویستییە سەربازییەکان، تەقەمەنی و راوێژکاریی و تەندروستی، ئەوەش بەپێی لێکتێگەیشتنێکى نێوان وەزارەتی پێشمەرگە و وەزارەتی بەرگریی ئەمەریکا (پنتاگۆن) کە ساڵی 2016 واژۆکرا و ساڵى 2022 نوێکرایەوە. بەپێی لێکتێگەیشتنەکە کە تا مانگی 10ی ساڵی 2026  بەردەوام دەبێت، ئەمەریکا لە ناردنى هاوکارییەکان بەردەوام دەبێت، بەڵام ساڵانە 25% لەو بڕە پارەیە کەمدەکرێتەوە. ئەو بڕە پارەیە لەلایەن وەزارەتى پێشمەرگەوە وەک هاوکاریی دەدرێتە ئەو هێزانەى کە یەکیانگرتووەتەوە. لە لێکتێگەیشتنەکەدا دوو مەرج دانراوە بۆ بەردەوام بوونى هاوکارییەکان لەدواى کۆتایی هاتنى، کە بریتین لە یەکخستنەوەی هێزی پێشمەرگە، چاکسازیی و ریفۆرم. جەعفەر شێخ مستەفا جێگری سەرۆكی هەرێمی كوردستان دوو مانگ لەمەوبەر جەختیکردبووەوە، پرۆسەی یەكخستنەوەی هێزی پێشمەرگە، بە خاوی دەڕوات و كێشە و كۆسپ و گرفت زۆرن، جگە لە كێشە و گرفتە ناوخۆییەكان، كێشەی دیكەش هەیە، یەكێك لەوانە نەبوونی بودجەیەكی دیاریكراو بۆ ئەو پرۆسەیە، كە پێویستی بەوەیە بودجەیەكی باش دابنرێت بۆ وەزارەتی پێشمەرگە. بەپێی ئامارە نافەرمییەکان، ژمارەی هێزی پێشمەرگەی کوردستان گەیشتووەتە 125 هەزار کەس، بەشێکیان لە چوارچێوەی لیوا هاوبەشەکان و بەشەکەی دیکەیان بەسەر هێزەکانی 80ی سەر بە پارتی دیموکراتی کوردستان و هێزەکانی 70ی سەر بە یەکێتی نیشتیمانی کوردستان و چەند یەکە و لیوایەکی دیکەی سەر بە بەرپرسانی ئەو حیزبانەدا دابەش بوون. بەپێی دەستوری هەمیشەیی عێراق کە لە ساڵی 2005 لە راپرسی سەرتاسەری پەسەندکراوە، هێزی پێشمەرگەی کوردستان دامەزراوەی بەرگری نیشتیمانی سەر بە هەرێمی کوردستانە و بەهێزەکانی پاراستنی هەرێمی کوردستان ناسێنراوە، کە بەشێکە لە سیستمی بەرگری عێراق.

  سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، "زۆر ناخۆشە بابەتی مووچە ببێت بە هەواڵی مانگانە، وڵاتێکی وەکو عێراق بە هەرێمی کوردستانیشەوە، نەدەبوو ئەمە بابەت بێت".   مەسرور بارزانی باسی کێشەیەکی کرد و رایگەیاند، "کێشە لە سیستم هەیە، عێراق خۆی ئابوورییەکی هەیە لەسەر پارەی کاش دروستکراوە، ئەو وڵاتانەی پارەی کاش بنەمای ئابوورییانە، ناتوانن بە ستاندارێکی نێودەوڵەتی پێشبکەون".   سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان باسی لە پڕۆژەی 'هەژماری من' کرد و رایگەیاند، "پشتگیریی زۆری سیاسی لێ نەکرا بەتایبەت لەلایەن ئۆپۆزیسیۆنە، من دەتوانم بە راشکاوی بڵێم، ئەوانەی بەشدارن لە پڕۆژەکە، خۆیان باشترین وەڵامیان هەیە. سەرووی 95٪ـی ئەو کەسانەی بەشدارن لە پڕۆژەکە رازین".   سەرۆکوەزیران زیاتر لەسەر 'هەژماری من' قسەی کرد، گوتی، هیچ هۆکارێک نییە کە بەردەوام نەبێت، بە هەڵە پڕوپاگەندەی بۆ کراوە، هاووڵاتی دەبێتە خاوەن هەژماری خۆی و حکومەت مووچەی پێدەدات".   باسی سوودێکی دیکەی پڕۆژەکەیشی کرد و گوتی "ژێرخانی ئابووری دروستدەکات بۆ وڵات. خەڵک دەتوانێت قەرزی بانکی وەربگرێت. بۆ شەفافیەتیش باشترە" مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە میانی گفتوگۆیەکی تایبەتدا، لە نۆیەمین دیداری سلێمانی، لەبارەی بارودۆخی ئێستای ناوچەکە و جیهان، ڕایگەیاند "پێموایە لەوانەیە زۆر زەحمەت بێت، نەک بۆ من، بۆ هەر کەسێک کە خوێندنەوەیەکی  تەواو و ورد بۆ هەموو ئەو ڕووداوانە بکات کە ئێستا لە ئارادان، بەڵام ئەوەی دیارە گۆڕانکارییەکی خێرا و هەستیار لە ناوچەکەدا ڕوو دەدات. ئەو گۆڕانکارییانەش هەندێکیان لەوانەیە چاوەڕواننەکراو بووبن، وەکوو ئەوەی کە بینیمان ئەو گۆڕانکارییە خێرایەی لە سووریا ڕووی دا. پێموایە لە ئاستی چاوەڕوانکردنی خودی دەسەڵاتی ئێستای سووریا و دەسەڵاتی پێشووتریش نەبوو، بەڵام ئەو گۆڕانکارییانە زۆر خێرا هاتنە کایەوە و بارودۆخێکی نوێیان خوڵقاند بە تایبەتی لە وڵاتی سووریا. " مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە میانی گفتوگۆیەکی تایبەتدا، لە نۆیەمین دیداری سلێمانی، ڕایگەیاند "هەڵبژاردنەکانی ئەمەریکا وایکردووە، ئێستا حکوومەتێکی نوێ بە سیاسەتێکی جیاواز، حوکمڕانی لە ئەمەریکا دەکات کە سیاسەتێکی جیاوازتریان هەیە سەبارەت بە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. هەروەها ئەو شەڕ و پێکدادان و ناخۆشییانەی لە ناوچەکەدا هەن دیسان ئەمانەش هەمووان کاریگەریی ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆیان لەسەر  تەواوی ڕووداوەکانی ناوچەکە هەیە. ئێمەش بەدەرنابین لەو گۆڕانکارییانەی هەیە، بەڵام چۆن ئێمە بتوانین خۆمان بگونجێنین؟ هەروەک پێشتریش ئێمە باسمان کردووە، سیاسەتی حکوومەتی هەرێمی کوردستان دەبێت بە جۆرێک بێت کە ئێمە بە هیچ جۆرێک لەگەڵ تەشەنەکردن و خراپترکردنی باری ئاسایش و سەقامگیریی ناوچەکە نەبین." مەسرور بارزانی گوتیشی: "ئێمە ئەگەر بتوانین دەورێکی کاریگەر لە یەکنزیکردنی لایەنەکان و باشترکردنی بارودۆخی ئاسایشی ناوچەکە و ئاشتی بگێڕین، ئەوە زۆر باش دەبێت، بەڵام نابێت هەرێمی کوردستان ببێتە بەشێک لەم ململانێیە خوانەخواستە و کێشەکان ئاڵۆزتر بکات. نە لە بەرژەوەندیی خەڵکی کوردستاندایە و نە لە بەرژەوەندیی خەڵکی ناوچەکەدایە و خەڵکی ئێمەش ماندوو بووە. خەڵکی ئێمەش چاوەڕێی ژیانێکی باشترە و ئاییندەیەکی باشترە. هەر هەنگاوێک بۆ باشترکردنی ئاشتی و سەقامگیریی لە ناوچەکەدا هەبێت، هەرێمی کوردستان پێویستە خۆی لەو بەرەیەدا ببینێتەوە."  مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، لە میانی گفتوگۆیەکی تایبەتدا، لە نۆیەمین دیداری سلێمانی، لەبارەی سیاسەتی کابینەی نوێی ئەمەریکا گوتی: "من خوێندنەوەیەکی جیاوازم نییە لەوەی کە ئێمە دەیبینین، ئەوەی کە لە خودی ئەمەریکییەکان دەبیستین، ئەوان دەیانەوێت بە تایبەتی ئەم دەسەڵاتەی ئێستا دەڵێت، ئێمە دەمانەوێت ئاشتی بەرقەرار بکەین. بەڵام چۆنییەتی گەیشتن بە ئاشتی ڕێکاری جیاوازتریان هەیە؛ ئەوان باس لەوە دەکەن، ئاشتی لە ڕێگەی هێزەوە، کەواتا بە کارهێنانی هێز بۆ ئەوەی ئاشتی بەرقەرار بکرێت. ئینجا ئەگەر ئەم سیاسەتەکەیان بێت، دەبێت لایەنەکانی تریش بتوانن چۆن تەعامول لەگەڵ ئەم سیاسەتە نوێیەی ئەمەریکا بکەن." سەرۆک وەزیرانی هەرێمی کوردستان دووپاتی کردەوە: "ئێمە پەیوەندییەکی دوورودرێژمان لەگەڵ ئیدارەی ئەمەریکا هەیە، بەتایبەت ئەو  برادەرانەی ئێستا لە دەسەڵاتدان. بەڕێز وەزیری دەرەوەی ئەمەریکا دۆستێکی کۆنی ئێمەیە، هەر وەختی خۆیشی کە سیناتۆر بووە، زۆر پشتیوانیی مافەکانی کوردستان بووە و چەندان بەرپرسی تریش لە شوێنە گرنگەکانی ئەم ئیدارەیە هەن کە دیسان ئەوانیش دۆستی نزیکی ئێمەن. ئێمە هەمیشە ئامادەین بۆ ئاڵوگۆڕکردنی بیروبۆچوونەکانمان لەگەڵیان، بەڵام هەمیشەش هەوڵی ئەوەمان داوە کە عاملی خێر بین و هەرچی بتوانین لە بەرژەوەندیی خەڵکی ناوچەکەدا بێت، بەتایبەتی خەڵکی کوردستاندا بێت، ئێمە جەختمان لەو خاڵانە کردووەتەوە." مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە میانی گفتوگۆیەکی تایبەتدا، لە نۆیەمین دیداری سلێمانی، لەبارەی چارەنووسی ڕۆژئاوای کوردستان، ڕایگەیاند "دەکرێت خوشک و برایانمان لە سووریا سوود لەو تەجروبەیەی هەرێمی کوردستان وەربگرن کە بێگومان تەجروبەیەکی دەوڵەمەندە. ئێمە خۆشی و ناخۆشی زۆرمان بینیوە، دەکرێت سوود لە کارە باشەکانمان وەربگرن و کارە هەڵەکانیشمان دووبارە نەکەوە. ئەمە پێموایە باشترین ئاموژگارییە بۆ خوشک و برایانمان لە سووریا. ئەوەی کە گرنگە بەلای ئێمەوە، ئەوەیە کە ئەوان یەکگرتوو بن، تاوەکوو کوردانی سووریا یەکگرتوو بن، ئەوان دەتوانن زیاتر داکۆکی لە مافە ڕەواکانی خۆیان بکەن بۆ ئەوەی لەگەڵ دەسەڵاتی دیمەشق بگەنە ڕێککەوتنێک کە هەموو مافەکانی کە خۆیان تەمانەی دەکەن و خۆیان مەبەستیانە، بەدەست بهێنن."

  سەرۆکی هەرێمی کوردستان و سەرۆکوەزیرانی عێراق لە سلێمانی کۆبوونەوە. سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان و نووسینگەی سوودانی دوو راگەیێندراویان لەسەر کۆبوونەوەکە بڵاوکردەوە.  کۆبوونەوەی نێچیرڤان بارزانی و محەممەد شیاع سوودانی لە پەراوێزی دیداری سلێمانی بوو. سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان دەڵێت، له‌ كۆبوونه‌وه‌كه‌دا دۆخی سياسى عێراق و دۆسیە هاوبەشەكان تاوتوێ كران و "جەخت لەسەر بەردەواميی هەماهەنگی و هاوكاريی هه‌ولێر ـ به‌غدا" کرایەوە.   باسی لەوەش کردووە، جەخت لە بەهێزکردنی "هاوكاريی نێوان هێزە نیشتمانییەكان بۆ پاراستنی ئارامى و سەقامگیرى كرايه‌وه‌، بەشێوەیەك كە خزمەتی يه‌كڕيزيى نيشتمانى و بەرژەوەندییە باڵاكانی وڵات بكات و هاوكار بێت بۆ هەوڵەكانی حكوومەتی فیدراڵ لە جێبەجێكردنی گەشەپێدان لە سەرتاسەری عێراق".   نێچیرڤان بارزانی "داكۆكى له‌ گرنگيی مسۆگه‌ر‌كردنى ماف و شایستە دەستووریيەكانی هەرێمی كوردستان كرد، هه‌روه‌ها پابەنديی هه‌رێمى كوردستانى بۆ بەهێزكردنی هاوكاريی بنیاتنەر لەگەڵ حكومەتی فیدراڵ بۆ چاره‌سه‌ركردنى هه‌موو پرسه‌كان دووپات كرده‌وه‌، بە جۆرێك كە یارمەتیدەر بێت لە بەهێزكردنی لێكگەییشتن و هاوبەشی له‌نێوان هه‌ردوولادا و هاوسەنگی و سەقامگیريی وڵات بپارێزێت".   نووسینگەی محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراقیش لەبارەی کۆبوونەوەکە راگەیێندراوێکی بڵاوکردەوە و دەڵێت، باسیان لە "دۆخی سیاسی وڵات و دۆسیە هاوبەشەکان کرد، لەگەڵ جەختکردنەوە لەسەر بەردەوامبوونی هەماهەنگی و هاوکاری لە نێوان حکومەتی فیدراڵی و حکومەتی هەرێمی کوردستان بە شێوەیەک کە یەکڕیزیی نیشتمانی بەهێز بکات و خزمەت بە بەرژەوەندییە باڵاکانی عێراق بکات".   نێچیرڤان بارزانی و سوودانی "جەختیان لەسەر گرنگیی دەستەبەرکردنی مافە دەستوورییەکانی هەموو پێکهاتەکان و بەهێزکردنی هاوکاری لە نێوان هەموو هێزە نیشتمانییەکان کردەوە، بۆ پاراستنی ئاسایش و سەقامگیریی وڵات و پشتگیریی هەوڵەکانی حکومەتی فیدراڵی لە جێبەجێکردنی پڕۆژەکانی گەشەپێدان لە سەرتاسەری عێراقدا".   لە بەشێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا، پەرەسەندنەکانی دۆخی هەرێمی و نێودەوڵەتی و کاریگەرییەکانیان لەسەر عێراق تاوتوێ کران: "لەگەڵ جەختکردنەوە لەسەر پێویستی دوورخستنەوەی عێراق لە ململانێکان و پشتگیریکردنی دەستپێشخەرییەکان کە رێگای چارەسەری ئاشتییانە و دیالۆگ دەگرنەبەر بۆ چارەسەرکردنی قەیرانە هەرێمییەکان".

  رێبەر ئەحمەد وەزیری ناوخۆی هەرێمی کوردستان دەڵێت نابێت ئۆتۆمبێلی قاچاخ بێتە هەرێمی کوردستانەوە. لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەنووسیدا رێبەر ئەحمەد وەزیری ناوخۆی هەرێمی کوردستان  باسی لە ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاکان و کارەکانی لیژنەی ئەمنی نێوان هەرێمی کوردستان و ئێران کرد و رایگەیاند، نابێت ئۆتۆمبێلی قاچاخ بێتە هەرێمی کوردستانەوە، ئەگەر ئەم بابەتە چارەسەربوو بابەتی ئۆتۆمبێلی بێسەرەتاش بە رێگەی یاسایی چارەسەردەبێت. رێبەر ئەحمەد وتیشی، لیژنەی ئەمنی هەرێمی کوردستان و ئێران کاری خۆی تەواوکردووە، پەیوەندییەکان لە ئاستێکی باشدایە، چیتر هێزە کوردییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان مەترسی سەربازی و ئەمنی نین بۆ سەر سنوورە هاوبەشەکان. لەلایەکى دیکەوە بەگوێرەی زانیارییەکان، ئەو دوو لیژنەیەی کە بافڵ تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتی بۆ چارەسەری کێشەی ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاکان پێکیهێنابوو هەڵوەشانەوە، بەرپرسێکی وەزارەتی ناوخۆش دەڵێت، دەستبەسەر ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاکاندا ناگیرێت، بەڵام هاتوچۆیان لەنێوان پارێزگاکاندا سنوردار دەکرێن. بەرپرسێکی وەزارەتی ناوخۆ لەو بارەیەوە ڕاگەیاند، هەواڵی دەستبەسەرداگرتنی ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاکان تەنها بۆ ئەوەیە مامەڵەکردن و کڕین و فرۆشتنیان فراوان نەبێت، بەڵام دەستیان بەسەردا ناگیرێت و تەنها هاتوچۆی نێوان سنووری پارێزگاکان سنوردارکراوە. پەیامنێرمان قسەی لەگەڵ چەند نوێنەرێکی خاوەن ئۆتۆمبێلە بێسەرەتاکاندا کرد و ئەوان دەڵێن، کەس ناتوانێت دەستبەسەر ئۆتۆمبێلەکانیاندا بگرێت، لەئەگەری دەستبەسەرداگرتنیشیاندا هەڵوێستی توندیان دەبێت کە ژمارەیان زیاتر لە 70 هەزار کەسە لە هەریمی کوردستان، چونکە ژیانیان لەسەر ئەو ئۆتۆمبێلانەیە.

سەرۆکی هەرێمی کوردستان، لە گوتارێکدا لە "دیداری سلێمانی" جەختی لە گرنگیی ئاشتی، دیالۆگ و چارەسەری کێشەکان لەسەر بنەمای دەستوور و بەرژەوەندی هاوبەش کردەوە. هاوکات داوای لە پارتی و یەکێتی کرد هەرچی زووە پەرلەمانی کوردستان کارا بکەنەوە و کابینەی نوێی حکومەت پێکبهێنن.   نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە گوتارەکەیدا کە بە ئامادەبوونی محەمەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق پێشکێشی کرد، ئاماژەی بە گۆڕانکارییە جیۆپۆلەتیکییەکانی جیهان و ناوچەکە و ئاڵنگارییە هاوبەشەکانی وەکو گۆڕانی کەشوهەوا کرد و رایگەیاند، "هەرێمی کوردستان باوەڕی بە گرنگیی هاریکاری و کاری هاوبەشی نێودەوڵەتی هەیە بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئەم ئاڵنگارییانە."   نێچیرڤان بارزانی پێشوازی و پشتیوانی هەرێمی کوردستانی بۆ پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا دووپاتکردەوە و گوتی، "ئاشتی هێزە... هێزی ئاشتی لە هێزی هەموو شەڕەکان گەورەترە." هەروەها باسی لەوە کرد، نکۆڵیکردن لە مافی کورد لە رابردوودا تەنها شەڕ و ماڵوێرانی بەدوای خۆیدا هێناوە و ئێستا کاتی ئەوەیە بە دیالۆگ و لێکتێگەیشتن کێشەکان لە چوارچێوەی وڵاتاندا چارەسەر بکرێن.   سەبارەت بە پەیوەندییەکانی هەولێر و بەغدا، سەرۆک بارزانی پابەندبوونی هەرێمی بە دەستووری عێراق وەکو چوارچێوەی رێکخستنی پەیوەندییەکان دووپاتکردەوە و ستایشی هەوڵەکانی سەرۆکوەزیران سوودانی کرد بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان، داواشی کرد کار لەسەر جێبەجێکردنی ماددەی 140 و یاسای گێڕانەوەی موڵکداری بکرێت.   سەرۆکی هەرێمی کوردستان جەختی لە پێویستیی کاراکردنەوەی پەرلەمانی کوردستان و پەلەکردن لە پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێمی کوردستان کردەوە و ئەوەشی بە کاری هەرە لەپێشی پارتی و یەکێتی ناوبرد. هەروەها پیرۆزبایی لە خەڵکی هەڵەبجە کرد بەبۆنەی بەپارێزگابوونی شارەکەیانەوە.   دەقی گوتارەکەی نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە دیداری سلێمانی:   به‌ڕێز جه‌نابى محه‌ممه‌د شياع سوودانى، سه‌رۆك وه‌زيرانى عێراقى فيدراڵ؛ ئاماده‌بووانى به‌ڕێز، ميوانانى ئازيز له‌ هه‌ر كوێوه‌ هاتوون، به‌يانيتان باش، هه‌موو لايه‌كتان زۆر به‌خێر بێن.   زۆر خۆشحاڵم ئه‌مڕۆ پێكه‌وه‌ لە شاری خۆشه‌ويست و دێرینی سلێمانى، بەشداری لەم كۆڕبه‌نده‌دا ده‌كه‌ين. سلێمانی هەمیشە چرای رووناکيی بیر و کولتوور و فرەیی سیاسەت و قەڵایەکی به‌رزى نیشتمانپەروەری بووه‌. كۆڕبه‌ندى سلێمانی، بووەتە مینبەرێکی گرنگ بۆ گفتوگۆ و گۆڕینەوەی بیروڕا دەربارەی پرسە هەرێمی و نێوده‌وڵه‌تييه‌كان.   ده‌ستخۆشى له‌ براى به‌ڕێزم جه‌نابى د. به‌رهه‌م ساڵح و هەموو رێكخه‌رانى ئه‌م كۆڕبه‌نده‌ و زانكۆى ئه‌مريكى له‌ عێراق ـ سلێمانى ده‌كه‌م. دڵنيام كۆڕبه‌نده‌كه‌تان لە دەوڵەمەندکردنی گفتوگۆ لەسەر پرسه‌كان و داڕشتنی بیرۆکەی داهێنەرانە بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ ئاڵنگارييه‌كان، ده‌ره‌نجامى باشى ده‌بێت.   ئامادەبووانى به‌ڕێز،   ئەمڕۆ ئه‌م كۆڕبه‌نده‌ له‌ كاتێكدايه كۆمه‌ڵێك گۆڕانكاريى گه‌وره‌ى جیۆپۆلەتیکی، جیهانى گرتووه‌ته‌وه کە سرووشتی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان ده‌گۆڕێت و لەوانەیە گۆڕانکاری لە هەندێک هاوسەنگيی هەرێمی و جیهانیدا دروست بکات‌. شه‌ڕ و ململانێكان لە شوێنه‌كانى وه‌كو ئۆکراینا و غەززە و فراوانبوونى کێبڕکێى ئابووریی زلهێزه‌كان، هەموویان کاریگەرييان لەسەر ناوچەی ئێمەش دەبێت.   لە هەمان کاتدا ئێستا‌ جیهان رووبەڕووی ئاڵنگاريى هاوبه‌ش دەبێتەوە، بەتایبەتی لە بواری گۆڕانی ئاووهه‌وادا كه‌ مه‌ترسيى له‌سه‌ر ئاسایشی خۆراک، کۆچ، تيرۆر و چه‌ندين مه‌ترسيى ديكه دروست دەکات و هه‌ڕه‌شه‌ له‌ ئێستا و داهاتووى جيهان و مرۆڤايه‌تى ده‌كه‌ن‌. ئەو کاریگەرییە لە زۆر شوێنی عێراق بە روونی لێمانەوە دیاره‌ و هەزاران کەس لەبەر نەمانی ئاو، ناچار بوون شوێنی نیشتەجێبوونیان بگۆڕن.   ئێمە لە هەرێمی کوردستان باوەڕمان بە گرنگيی هاريكارى و کاری هاوبەش و هەماهەنگيی نێودەوڵەتی هەیە بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئەم ئاڵنگارييانه‌. پێمان وایە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەبێت بەرپرسیاريه‌تیی هاوبه‌شى خۆی بەرامبەر بە پرسە جیهانییەکان بگرێتە ئەستۆ، کە بۆ هەموو مرۆڤایەتی، گرنگن.   له‌نێو هه‌موو ئه‌م ئاڵنگارييانه‌دا، مايه‌ى خۆشحاڵييه‌ كه‌ له‌ ناوچه‌كه‌دا پەرەسەندنی ئەرێنيیش دەبینین لەپێناو به‌ديهێنانى ئاشتیدا. ئه‌وه‌ى ئه‌م ماوه‌يه‌ له‌ توركيا بۆ ئاشتى هاتووه‌ته‌ ئاراوه‌، پرۆسه‌ و ده‌رفه‌تێكى مێژوويييه‌، به‌ هه‌موو شێوه‌يه‌ك پێشوازی و پشتيوانيى خۆمان بۆ سه‌رخستنى، دووپات ده‌كه‌ينه‌وه‌. ئه‌مه‌ دەرفەتێکه‌ بۆ بەهێزکردنی سەقامگیری لە ناوچەکەدا و کردنەوەی لاپەڕەیەکی نوێی هاوکاريی بنیادنەرانه‌يه‌ كه‌ سوودى بۆ هه‌موو ناوچه‌كه‌ ده‌بێت.   ئاشتی، هێزە و ئاشتیخوازی رێبازی کەسانی خاوەن باوەڕ و بەهێزە. لە ئاشتیدا هیچ کەس و لایەنێک تێکناشکێت، هەموویان سەردەکەون و وڵاتانی ناوچەکە گەشە دەکەن. هێزى ئاشتى، له‌ هێزى هه‌موو شه‌ڕه‌كان گه‌وره‌تره‌.   كورد و گه‌لى كوردستان به‌گشتى، ئاشتيخوازن‌. هەر کاتێک و له‌ هه‌ر كوێ ترووسكاييه‌ك بۆ ئاشتى هه‌بووبێت، گەلی کوردستان هه‌ميشه‌ به‌ ئومێده‌وه‌، به‌پيريه‌وه‌ چووه‌. دەبێت هەموو کەس و رێکخراوێکی سیاسيی کوردستان، باوەڕی بەو رێباز و ویستەی گەلی کوردستان هەبێت.   جێگەی دڵخۆشییە کە هەموو پارت و لایەنە کوردستانییەکان کۆکن لەسەر داواکاريی ئاشتییانەی چارەسەری کێشەی کورد لە سووریا، بۆ ئەو مەبەستە هەنگاوی باشیان هه‌ڵناوه‌ بە یەکخستنی داواکارییەکانیان. هیوادارین لەگەڵ حکومەتی سووریا، بتوانن سووریایەکی دیموکرات و دابینکەری مافی هەموو نەتەوە و پێکهاتەکان دابمەزرێنن کە ببێتە سەرچاوەی سەقامگیری بۆ ناوچەکە. پێويسته‌ حكومه‌تى سووريا ره‌نگدانه‌وه‌ى هه‌موو پێكهاته‌كانى وڵاته‌كه‌ بێت به‌بێ جياوازى و هاوبه‌شى و مافى هه‌مووان تيايدا پارێزراو بن.   به‌ڕێزان،    هەرێمی کوردستان هه‌ميشه‌ سەلماندوویەتی کە فاکتەری ئارامى و سەقامگیرییە و ده‌توانێت رۆڵێکی ئەرێنی و گرنگ لە بەهێزکردنی ئاسایش و ئاشتيی ناوچه‌كه‌دا بگێڕێت. لێره‌وه‌ پابەنديى هه‌رێمى كوردستان بە بەردەواميی ئەم رۆڵە، لەڕێگەی بەهێزکردنی پەیوەندییەکانمان لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی، لەسەر بنەمای رێز له‌يه‌کگرتن و بەرژەوەنديی هاوبەش، دووپات ده‌كه‌ينه‌وه‌.   بڕواى ته‌واومان به‌ يه‌كتر ته‌واوكردنى هه‌رێمى كوردستان و عێراق و وڵاتانى ناوچه‌كه‌ پێكه‌وه‌ هه‌يه‌ بۆ سه‌قامگيرى و په‌ره‌پێدانى به‌رده‌وام له‌ هه‌موو بواره‌كاندا. هاوكارى و پێكه‌وه‌كاركردنى هه‌رێمى كوردستان و عێراق و هه‌ردووكيان له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ و ناوچه‌كه‌دا بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان، بۆ هێنانه‌ديى ئاشتى، له‌ڕێگه‌ى ديپلۆماسى و گفتوگۆوه،‌ ده‌رفه‌تى گه‌وره‌ له‌به‌رده‌م گه‌لان و وڵاتانى ناوچه‌كه‌دا بۆ ئێستا و داهاتوويه‌كى باشتر ده‌كاته‌وه‌. گەشەکردنی هەرێمی کوردستان وەکو بەشێکی عێراق پەیوەستە بە سەقامگیريی عێراقەوە، پێشکەوتنی هەرێمی کوردستانیش هێزێکی گەورەیە بۆ عێراق.   زياتر له‌ 100 ساڵى رابردوو زۆر به‌ روونى سه‌لماندى كه‌ پشتگوێخستن و نكۆڵيكردن له‌ مافه‌كانى كورد و گه‌لى كوردستان، جگه‌ له‌ شه‌ڕ و ئاشووب، له‌ ماڵوێرانى و نه‌هامه‌تى و دواكه‌وتوويى بۆ ناوچه‌كه‌ و گه‌لانى ناوچەکە، هيچ ئه‌نجامێكى ديكه‌ى نه‌بووه‌ و نابێت.   رابردوو، وانه‌ و په‌ندێكى مێژوويى به‌ نرخێكى گران پێشكێش كردین، ئه‌ويش ئه‌وه‌يه‌: هه‌وڵى بێهووده‌ى سڕينه‌وه‌ى ميلـله‌تێكى ده‌يان مليۆنى له‌ رۆژهه‌ڵاتى نێوه‌ڕاست كه‌ له‌ نيشتمان و له‌سه‌ر خاكى ره‌سه‌نى خۆى ده‌ژی، هه‌رگيز ئارامى و سه‌قامگيرى بۆ ناوچه‌كه‌ ناهێنێت، به‌ڵكو به‌پێچه‌وانه‌وه‌، هه‌ميشه‌ ناوچه‌كه‌ له‌به‌رده‌م چاره‌نووس و جۆره‌ها ئه‌گه‌رى ترسناكدا ده‌هێڵێته‌وه‌.   بۆيه‌ دواى ئه‌و هه‌موو رابردووه‌ تاڵه‌، پێمان وايه‌ ئيتر كاتى ئه‌وه‌يه‌ ئاوڕێكى جددى له‌م پرسه‌ بدرێته‌وه‌. هه‌موومان له‌م ناوچه‌يه‌ به‌ گيانى پێكه‌وه‌يى، ته‌بايى، يه‌كترقبووڵكردن، هاريكاريى هاوبه‌ش و پێكه‌وه‌ژيانى ئاشتييانه‌ و ئاره‌زوومه‌ندانه‌، ده‌ستى دۆستايه‌تى بخه‌ينه‌ ده‌ستى يه‌كتر‌ و ئاشتييه‌كى هه‌ميشه‌يى‌ به‌دى بهێنين. ئاشتييه‌ك، داهاتوويه‌كى رووناك بۆ نه‌وه‌كانى ئێستا و داهاتووى هه‌موو میلـله‌تانى ناوچه‌كه‌، مسۆگه‌ر بكات. داهاتوويه‌ك تيايدا ئه‌م ناوچه‌يه‌ ببێته‌ ناوه‌ندێكى گرنگى جيهان و مرۆڤايه‌تى.   بۆ ئه‌م‌ مه‌به‌سته‌، له‌ هه‌موو ئه‌و وڵاتانه‌ى كورد و نه‌ته‌وه‌كانى دیکە پێكه‌وه‌ ده‌ژين، كه‌ په‌يوه‌نديى مێژوويى و دێرينى هه‌زاران ساڵه‌يان پێكه‌وه‌ هه‌يه‌، ده‌رفه‌ت له‌باره‌ و بارودۆخ گونجاوه‌ بۆئه‌وه‌ى‌ له‌ هه‌ر وڵاتێك به‌پێى دۆخ و سرووشت و تايبه‌تمه‌نديى خۆى، له‌ چوارچێوه‌ى سنوورى ئه‌و وڵاتانه‌دا، به‌ ديالۆگ و لێكگه‌يشتن و ئاشتييانه‌، كێشه‌كان چاره‌سه‌ر بكرێن و ئاسووده‌يى و سه‌قامگيريى هه‌ميشه‌يى به‌دى بێن، تاكو هه‌مووان پێكه‌وه‌ ڕوو له‌ داهاتوويه‌كى دڵنيا و بێ ترس، بكه‌ن.   کورد یەکێکە لە نەتەوە ره‌سه‌ن و گەورەکانی ناوچەکە. بە ئاشتی، رۆڵی کورد له‌ پێشکەوتنی ناوچەکەدا زۆر بەهێز دەبێت، هەروەها وڵاتانی ناوچەکە دەبنە خاوەن هێزێکی زۆر زیاتر.   ئاماده‌بووانى به‌ڕێز..   لێره‌، له‌ هه‌رێمى كوردستان، سەبارەت بە پەیوەندییەکانمان لەگەڵ حکومەتی فیدراڵی لە بەغدا، پابەنديی جێگیریمان بە دەستووری عێراقه‌وه‌ دووپات دەکەینەوە وەکو چوارچێوەیەک کە ئەم پەیوەندییە رێکدەخات. ئێمە پێمان وایە دەستوور بە پرەنسیپەکانی فیدراڵی و فرەیی و هاوبه‌شى، گه‌رەنتيی راسته‌قينه‌يه‌ بۆ مافەکانی هەموو پێکهاتەکانی عێراق به‌بێ جياوازى.   به‌ سوپاس و پێزانينه‌وه‌ بۆ هه‌وڵه‌كانى سه‌رۆكوه‌زيران به‌ڕێز محه‌ممه‌د شياع سوودانى، ماوەی رابردوو پێشکەوتنی بەرچاو لە چارەسەرکردنی پرسه‌كانى نێوان هەولێر و بەغدا بينرا. ڕوانگەی بەڕێز سوودانى لە بەهێزکردنی هاوبەشییەکان و کەمکردنەوەی ناکۆکییەکان، ڕوانگەیەکی ڕاسته‌ بۆ چارەسەری.  لێرەدا جەخت له‌سەر خێرا جێبەجێکردنی یاسای گێڕانەوەی موڵکداری و چالاکترکردنەوەی لیژنەی جێبەجێکردنی مادەی ١٤٠ی دەستووری عێراق، ده‌كه‌مه‌وه‌.    ئێمه‌ بەردەوام دەبین لە گفتوگۆی بنیادنەر لەگەڵ حکوومەتی فیدراڵی بۆ گەیشتن بە چارەسەری هەمیشەیی بۆ هه‌موو کێشه‌كان بە شێوەیەك کە خزمەت بە بەرژەوەنديی عێراق بە هەموو پێکهاتەکانييه‌وه‌ بكات و ماف و شايسته‌ ده‌ستوورييه‌كانى هه‌مووان ده‌سته‌به‌ر و مسۆگه‌ر بكات.   كوردستانييانى خۆشه‌ويست، ئاماده‌بووانى به‌ڕێز..   له‌ دۆخ و ئاڵنگارييه‌كانى ئێستاى ناوچه‌كه‌دا، پێويسته‌ پەرلەمانی کوردستان کارا بێت، بۆ ئەوەش ئه‌ركى هه‌ره‌ له‌ پێشى پارتى و يه‌كێتى و لايه‌نه‌ براوه‌كانى هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى كوردستانه‌ كه‌ په‌له‌ بكه‌ن و چى زووتره‌ كابينه‌ى تازه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پێك بهێنن. حكوومه‌تێك وه‌ڵامده‌ره‌وه‌ى چاوه‌ڕوانييه‌كانى هاووڵاتييان بێت و بتوانێت وه‌ك پێويست مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ پێشهات و ئاڵنگارييه‌كاندا بكات.    هه‌ر له‌م بۆنه‌يه‌دا ده‌مه‌وێ جارێكى ديكه‌، به‌ گه‌رمى پيرۆزبايى له‌ خه‌ڵكى خۆشه‌ويستى هه‌ڵه‌بجه‌ بكه‌م بۆ به‌پارێزگابوونى شاره‌كه‌يان. دڵنيايان ده‌كه‌مه‌وه‌‌ كه‌ هه‌موومان كار ده‌كه‌ين بۆ ئه‌وه‌ى ئه‌مه‌ بكه‌ينه‌ ده‌رفه‌تێكى ديكه‌ بۆ خزمه‌تكردنى زياترى هه‌ڵه‌بجه‌ و خه‌ڵكى ناوچه‌كه‌.     هيواى ڕۆژێكى خۆش و سه‌ركه‌وتن بۆ هه‌مووتان ده‌خوازم.    زۆر سوپاس..

  بەهۆی ئەو شەپۆلە بەفربارینەی لە ئێوارەی سێشەممەوە هەرێم و  باكور و رۆژهەڵاتی كوردستانی گرتووەتەوە هاوتوچۆ و ژیانی ئاسایی لە هەندێك ناوچە روبەڕوی ئاستەنگ  بوەتەوە و لە چەند پارێزگایەكی رۆژهەڵاتیش پشوو راگەیەنرا. بەفربارین و سەرما لە پارێزگاكانی كرماشان و ورمێ و سنە لە رۆژهەڵاتی كوردستان بوە هۆی ئەوەی لە خوێندگە سەرەتاییەكان پشو رابگەیەنرێ و  لێپرسراوانی كەشناسیش دەڵێن ئەو بەفر و سەرمایەی ناوچەكەی گرتوەتەوە چاوەڕوان نەكراو بوە. بەڕێوبەرایەتی هاتوچۆی ورمێ رایگەیاندوە تەنها لە ماوەی 24 سەعاتی رابردودا چوار هەزار كیلۆمەتر لە رێگا سەرەكەییەكانی هاتوچۆی پارێزگاكە لە بەفر پاككراونەتەوە و هۆشداریشیدا لە دروستبونی تەم و مژ و كەمبوونەوەی مەودای بینین بە تایبەت بۆ شۆفێران. لە باكوری كوردستانیش شەپۆلی بەفربارین و سەرما چەند پارێزگایەكی ئەو بەشە لە كوردستانی گرتوەتەوە و لە شرناخ درورستبونی تەم و مژی چڕ هاتوچۆی روبەڕوی ئاستەنگ  كردوەتەوە. ئەو شەپۆلە چاوەڕوانكراوەی بەفربارین و سەرما سەرەڕای كاریگەریە ژینگەییەكان رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیای ناچار كرد بەوەی كە دڵخۆشیی جوتیارانی وڵاتەكە بداتەوە و رایگەیاند، ئەو سەرماو سۆڵەیە زیان بە بەرهەمە كشتوكاڵی و ستراتیژییەكان ناگەیەنێت.

  سرری سوورەیە ئۆندەر ئەندامی شاندی ئیمراڵی و جێگری سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا، بە هۆی جەڵتەی دڵ ڕەوانەی نەخۆشخانە کراوە و ئێستا لە بەشی چاودێریی چڕە. دەم پارتی لە بارەی تەندروستی سرری سورەییا ئۆندەر ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردووەتەوە و ئاماژەی بەوە داوە، ئەندامی شاندی ئیمرالی و دەم پارتی و جێگری سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا کاتژمێر 11ی شەوی ڕابردوو بەهۆی جەڵتەی دڵەوە ڕەوانەی یەکێک لە نەخۆشخانەکانی ئیستەنبۆڵ کراوە. هەر لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە، سرری سورەییا ئۆندەر نەشتەرگەرییەکی قورسی بۆ دەکرێت و ئێستا لە بەشی چاودێری چڕە. بە گوێرەی ئەو زانیارییانەی بەشێک لە میدیاکانی تورکیا بڵاویان کردووەتەوە، نەشتەرگەرییەک بۆ سرری سوورەییا ئۆندەر کراوە و زیاتر لە حەوت کاتژمێری خایاندووە، بەڵام بۆ دڵنیابوونەوە لە جێگریی تەندروستی، ئێستاش لە بەشی چاودێری چڕ خەوێندراوە. بڕیارە دەم پارتی دواتر لە ڕاگەیەندراوێکدا، سەبارەت بە دۆخی تەندروستی سرری سوورەییا ئۆندەر ڕوونکردنەوەیەک بڵاو بکاتەوە. سیری سورەیا ئۆندەر، پەرلەمانتاری ئەستەنبوڵى دەم پارتییە، یەکێکە لە ناوە گرنگ و ڕەنگاوڕەنگەکانی سیاسەتی تورکیا، هەروەها سیناریۆنووس و دەرهێنەر و نووسەرە. سری سورەیا ئۆندەر، یەکێکە لە ئەکتەرەکانی "پرۆسەی یەکلاکردنەوەی ئاشتى"، لە شاندی ئیمرالیشدایە کە لە چەند مانگی ڕابردوودا لەگەڵ عەبدوڵا ئۆجەلان سەرۆکی پەکەکە و حکومەت گفتوگۆیان ئەنجامداوە. ئۆندەر لە مانگی شوباتی ٢٠٢٥دا وتاری دەستپێکی بەیاننامە ڕۆژنامەوانییەکەی ئۆجەلان بە ناوی "بانگەواز بۆ ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک" پێشکەش کرد.

  ئەمڕۆ و سبەى نۆیەمین دیداری سلێمانی، لە زانکۆی ئەمریکی لە سلێمانی بەڕێوەدەچێت، زیاتر لە 700 کەسایەتیى سیاسیى ناوخۆى و نێودەوڵەتی، دیپلۆماتکار و توێژەر ئامادەى دەبن. دیدارەکە کاتژمێر نۆ و 30 خولەکى بەیانى دەستپێدەکات، گرینگترین گۆڕانکارییەکانى عێراق و ناوچەکە و جیهان تاوتوێدەکرێن و بابەتی سەرەکیی دیدارەکە ئاشتیی ناوچەکەیە. لە دیدارەکەدا، چاوەڕوان دەکرێت هەریەک لە محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق و چەند وەزیرێکی حکومەتی عێراق و نێچیرڤان بارزانى، سەرۆکى هەرێمى کوردستان و مەسرور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان و بافڵ تاڵەبانى، سەرۆکى یەکێتى و چەندین کەسایەتى سیاسیى عێراقى و هەرێمى کوردستان و جیهانى و چەند وەزیرێکی حکومەتی هەرێمی کوردستان ئامادە دەبن.

  لە پاش کۆبوونەوەی ئەمڕۆیان لە پیرمام، پارتی و یەکێتی راگەیێندراوێکی هاوبەشیان بڵاوکردەوە و دەڵێن: لە کۆبوونەوەی ئەمڕۆماندا هەنگاوى ئیجابى و بەرەوپێشچوونى باش هەبوو. لە رۆژانى داهاتوودا کۆبوونەوەکان بەردەوام دەبن.   ئەمڕۆ سێشەممە، 15-4-2025، لە بارەگاى مەکتەبى سیاسى پارتى دیموکراتى کوردستان لە پیرمام، هەردوو شاندى دانوستانکارى یەکێتی نیشتمانى کوردستان و پارتى دیموکراتى کوردستان کۆبوونەوە.   بەپێی راگەیێندراوە هاوبەشەکە، "لە کۆبوونەوەکەدا، کە لە کەشێکى دۆستانە و ئەرێنیدا بەڕێوەچوو، گفتوگۆ لەبارەى هەنگاوەکانى پێکهێنانى کابینەى نوێى حکومەت کرا و هەنگاوى ئیجابى و بەرەوپێشچوونى باش هەبوو. لە رۆژانى داهاتوودا کۆبوونەوەکان بەردەوام دەبن".   بەپێی زانیارییەکان، کۆبوونەوەکەی ئەمڕۆی پارتی و یەکێتی لەبارەی دابەشکردنی پۆستەکانی کابینەی 10 بووە.   دانوستاندنەکە لە ئاستی باڵادا بوو، شاندی پارتی هەریەک لە هۆشیار زێباری، پشتیوان سادق، دڵشاد شەهاب و ئومێد سەباح. شاندی یەکێتی هەریەک لە قوباد تاڵەبانی، رێواس فایەق، دەرباز کۆسرەت رەسووڵ، نزار ئامێدی، شاڵاو سەڵاح شێخ شەرەف و ئامانج رەحیم بەشدار بوون.   پێشتر چەند گەڕێکی دانوستاندن لەنێوانیان بەڕێوەچووە و هەردوولا ئاماژە بەوە دەکەن، بەرەوپێشچوونی باش لە گفتوگۆکان هەیە.   مەسعود بارزانی لە کۆتایی هەفتەی رابردوو لە میانی بەشداریکردن لە پێشانگەی کتێب لە هەولێر، داوای لە پارتی و یەکێتی کرد کە پەلە بکەن لە هەنگاوەکانی پێکهێنانی حکومەت.   هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستان لە 20ى تشرینى یەکەمی 2024 ئەنجامدرا. پارتى لە ریزبەندى یەکەم بوو بە بەدەستهێنانى 39 کورسی و یەکێتى بە 23 کورسی لە ریزبەندى دووەم بوو. لەدوای تێپەڕبوونی نزیکەی شەش مانگ، هێشتا لایەنەکان لەسەر پێکهێنانی حکومەت رێکنەکەوتوون.

  مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات، لە گرتەیەكی ڤیديۆیدا، ئاماژە بەلایەنە نادیارەكانی ناكۆكییەكانی نێوان هێزەكانی سوریای دیموكرات و حكومەتی دیمەشق دەكات. مەزڵوم عەبدی لە قەسەكانیدا دوو خاڵی جەوهەری ئاشكرادەكات، وەك خاڵی ناکۆک لە گفتوگۆكانی نێوان دیمەشق و هەسەدەو دەڵێت، لایەنی سوری پێیانووتوە، باسی کورد بکەو عەرەب بۆ ئێمە بەجێبهێڵە. دیمەشق لەمبارەیەوە داوای لە هێزەكانی سوریای دیموكرات كردووە، دەست لەكاروباری عەرەبەكانی ناوچەی رۆژئاوای فورات وەرنەدات، كە زۆرینەی دانیشتوانی ناوچەكە پێكدەهێنن و بەشێكی زۆریان بوونەتە بەشێك لە هێزەكانی سوریای دیموكرات و بەرپرسیارێتیان بەڕێوەبەردنی ناوچەكانیان لە ئەستۆدایە لە چوارچێوەی ئیداری خۆسەر، دیمەشق داوایكردووە، رۆڵی هەسەدە تەنها پەیوەست بێت بە كورد، ئەوەش لەلایەن فەرماندی هێزەكانی سوریای دیموكراتەوە رەتكراوەتەوە. خاڵێكی تری ناكۆكییەكان لەگەڵ دیمەشق وەك مەزڵوم عەبدی ئاماژەی پێداوە، ماوەی کاتی یەکخستنی هێزەکانی سوریای دیموكراتە لەناو وەزارەتی بەرگری کە لە دوو ساڵ کەمتر نابێت. لەكاتێكدا رێككەوتنەكەیان لەگەڵ دیمەشق داوا دەكات تاكۆتایی ئەمساڵ تەواوی ئەو خاڵانەی لەسەری رێككەوتون یەكلابكرێتەوە بە تێكەڵكردنی هێزەكانی سوریای دیموكراتیشەوە. رێككەوتنی هێزەكانی سوریای دیموكرات لەگەڵ حكومەتی دیمەشق، لەسەروبەندی روداوی كۆمەڵكوژییەكانی ناوچەی ساحیلی سوریادا هات، كە دەسەڵاتدارانی نوێی لە دیمەشق روبەڕوی دۆخێكی ناهەمواركردەوە، رەنگە هەر ئەوەش وایكردبێت حكومەتەكەی ئەحمەد شەرع بە پاڵپشتی توركیاو وڵاتانی تر، فشارەكانیان چڕبكەنەوە بۆ ئەنجامدانی رێككەوتنی خێرا لەگەڵ كورد، بەبێ نەخشە رێگای روون بۆ جێبەجێکردنی یان بەدواداچوونی شێواز و میکانیزمەکانی جێبەجێکردنی، لەپێناو رزگاركردنی دەسەڵاتدارانی دیمەشق لەو دۆخە خراپەی تێكەتبوون.

  وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان بڕیارێکی لە بەرژەوەندی خانەنشینە نوێیەکان دەرکردووە و شەش مووچەی بنەڕەتییان پێدەدرێت. بەگوێرەی زانیارییەکان، گەنجینەکانی هەرێمی کوردستان راسپێردراون بە دابەشکردنی شەش مووچەی بنەڕەتی خانەنشینە نوێیەکان، پارەکەش لەسەر داهاتی ناوخۆی هەرێمی کوردستان دەبێت و چاوەڕوانی هاتنی پارەی بەغداد ناکرێت. وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان رەزامەندی دەربڕیوە لەسەر پێدانی ئەو شەش مووچەیە و چاوەڕواندەکرێت بە زووترین کات دەست بە دابەشکردنی بکرێت. لە لایەکى دیکەوە بەشێک لە خانەنشینانی سەربازی لە سلێمانی گردبونەوە و دەڵێن: ماوەی چەند مانگێکە دەرماڵەی هاوسەر و منداڵ لە موچەکانیان بڕدراوە و تا ئێستا بۆیان خەرج نەکراوەتەوە. بەیانی ئەمڕۆ، ژمارەیەک لە خانەنشینانی سەربازی لەبەردەم بەڕێوبەرایەتی خانەنشینی سلێمانی گردبونەوە، بەشێک لەو خانەنشینانە ڕایانگەیاند، ژمارەی خانەنشینانی سەربازی لە یەکەی 70 و 80 لە هەولێر و سلێمانی زیاتر لە 13 هەزار خانەنشینە، بەڵام زیاتر لە پێنج هەزار خانەنشین بەبێ هیچ بیانویەک لە مانگی یەکی ئەمساڵەوە دەرماڵەی خێزان و منداڵیان لێبڕاوە.

  بۆ خوانی بەربانگی ڕەمەزانی ئەمساڵ کە شارەوانیی گەورەشاری دیلۆک (عەنتاب) خەرجییەکەی گرتبووە ئەستۆ، گۆشتی گوێدرێژ دەرخواردی ڕۆژوەوانان دراوە. وەزارەتی کشتوکاڵ و دارستانەکانی تورکیا بەردەوامە لە ئاشکراکردنی ناوی ئەو کۆمپانیا و بڕاندانەی خۆراکی ساختە بەسەر خەڵکدا ساغ دەکەنەوە. لە لیستی نوێکراوەی وەزارەتەکەدا ناوی بڕاندی مەڕوە بەدی دەکرێت و دەرکەوتووە ئەو بڕاندە گۆشتی گوێدرێژ و گۆشتی ئەسپی وەک گۆشتی حەڵاڵ فرۆشتووە. بۆ خوانی بەربانگی ڕەمەزانی ئەمساڵ شارەوانیی گەورەشاری دیلۆک و شارەوانیی ژمارەیەک پارێزگا و قەزای دیکەیش، گۆشتیان لەو بڕاندە کڕیووە و دەرخواردی ڕۆژوەوانان دراوە. ئەم بڕاندە کە جگە لەو تەندەرەی شارەوانی، هەروەها تەندەری ئامادەکردنی خوانی ژەمەکان بۆ چەند ناوەندێکی خوێندنیشی بۆ دەرچووە، لە کاتی پشکنین بۆ گۆشت لە چێشتخانەکەیدا لە ناوچەی شەهیدکەمال لە دیلۆک، دەرکەوتووە گۆشتەکە هیی گوێدرێژ و ئەسپە. ساڵانە بەشێک لە شارەوانییەکانی تورکیا و باکوری کوردستان خوانی بەربانگ بۆ خەڵک ڕێک دەخەن و ژەمەخۆراک بەسەر هەزاران کەسدا دابەش دەکەن.  لە هەڵبژاردنی شارەوانییەکان کە لە 31ی ئاداری 2024 بەڕێوە چوو، فاتمە شاهین، کاندیدی ئاک پارتی توانی بە بەدەستهێنانی لە سەدا 38.82ی دەنگەکان بە سەرۆکی شارەوانیی دیلۆک هەڵببژێردرێت. لە بەرامبەردا کاندیدەکەی جەهەپە لە سەدا 28.11، کاندیدی سەرلەنوێ ڕەفاه لە سەدا 17.23 و کاندیدی دەم پارتی لە سەدا 5.47ی دەنگەکانی بەدەست هێنا.