وەزارەتی ناوخۆی هەرێم دواین زیانەکانی لافاوەکەی بڵاو کردەوە

پڕۆژەیاسایەکی فراوانی بەرگری و سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا، مەرجی نوێ بۆ پێدانی بودجە بە هێزە ئەمنییەکانی عێراق دادەنێت، لە هەمان کاتدا گەرەنتیی بەهێز بۆ کورد لە باشوور و رۆژئاوای کوردستان دەستەبەر دەکات و نەخشەڕێی داهاتووی واشنتن بۆ قەیرانی سووریا دیاری دەکات. پڕۆژەیاساکە بە روونی ئاماژە بەوە دەکات کە دەبێت هەسەدە بمێنێتەوە و "بەشێک بێت لە هەر چوارچێوەیەکی سیاسیی داهاتووی سووریا." پڕۆژەیاساکە کە بەشێکە لە پاکێجی ساڵانەی تەرخانکردنی بودجەی ئەمریکا بۆ کاروباری بەرگری، کۆتوبەندی تووند دەخاتە سەر شێوازی بەکارهێنانی هاوکارییەکانی ئەمریکا لەلایەن بەغداوە، لە بەرامبەردا پارێزبەندیی ئاشکرا بۆ هێزی پێشمەرگەی کوردستان دادەنێت و جەخت لە بەردەوامیی هاوکارییەکان بۆ هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) دەکاتەوە.   بەپێی پڕۆژەیاساکە، ئەو کۆتوبەند و مەرجانەی ئەمریکا خستوویەتە سەر هاوکارییە ئەمنییەکان بۆ عێراق، ئەو بودجەیە "ناگرێتەوە" کە بۆ هێزی پێشمەرگە تەرخان کراوە. ئەمەش دووپاتکردنەوەی پابەندبوونی واشنتنە بە پاڵپشتیکردنی هێزەکانی هەرێمی کوردستان، تەنانەت ئەگەر مەرجی نوێش بەسەر دامەزراوە فیدراڵییەکانی بەغدادا بسەپێنرێت. لە بەڵگەنامەکەدا هاتووە، پێشمەرگە وەک "هاوبەشێکی ئاسایشی نیشتمانی" دەمێنێتەوە و نابێت بەهۆی ناکۆکییە سیاسییەکانی نێو عێراقەوە، بودجەکەی دوا بکەوێت یان بلۆک بکرێت.   لە هەمان کاتدا، بەڵگەنامەکە بەشێک لە هاوکارییەکانی ئەمریکا بۆ عێراق دەبەستێتەوە بەوەی بەغدا تاوەکو چەند دەتوانێت هەژموونی گرووپە چەکدارەکانی نزیک لە ئێران سنووردار بکات. بۆ ئەوەی یارمەتیی ئەمریکای پێبدرێت، پێویستە بەغدا بیسەلمێنێت کە "جڵەوی چالاکییە نایاساییەکانی گرووپە چەکدارەکان دەکات"، دەسەڵاتی سەرۆکوەزیران بەسەر کەرتی ئەمنیدا بەهێز دەکات و لێپرسینەوە لەو گرووپانەی حەشدی شەعبی دەکات کە لە "پێشێلکاریی مافی مرۆڤ" یان هێرشکردنە سەر هاوپەیمانان تێوەگلاون. هەروەها واشنتن کۆتایی بە "مۆڵەتی بەکارهێنانی هێز" هێنا کە پەیوەست بوو بە جەنگی کەنداوی 1991 و هێرشکردنە سەر عێراق لە ساڵی 2002، واتە چیدیکە بۆ ئۆپەراسیۆنی سەربازی لە نێو عێراق، کار بەو یاسایە ناکرێت.     پڕۆژەیاساکە بڕگەی وردی لەسەر سووریا و رۆژئاوای کوردستان تێدایە و پێنتاگۆن پابەند دەکات بەوەی ساڵانە راپۆرتی ئاشکرا لەسەر هەزاران زیندانیی داعش بڵاوبکاتەوە کە لەژێر دەستی هەسەدەدان لە رۆژئاوای کوردستان و باکووری رۆژهەڵاتی سووریا. بە گوێرەی پڕۆژە یاساکە، پێنتاگۆن دەبێت هەڵسەنگاندنی ورد بۆ دۆخی زیندانەکان، هەوڵە نێودەوڵەتییەکان بۆ ناردنەوەی زیندانییەکان و مەترسییە درێژخایەنەکانی زیندانەکان بدات، کە فەرماندە ئەمریکییەکان هۆشدارییان داوە ئەگەر چارەسەر نەکرێن، دەبنە خاڵی تەقینەوەی دۆخەکە.   هێزەکانی ئەمریکا لە سووریا رادەسپێردرێن کە بەردەوامبن لە پاڵپشتیکردنی هەسەدە - وەک هاوبەشی سەرەکیی واشنتن دژی داعش - و کارکردن لەگەڵ ئەنجوومەنە خۆجێییەکان بۆ سەقامگیریی ئەو ناوچانەی لەژێر دەستی داعش دەرهێنراون. پڕۆژە یاساکە بە روونی دەڵێت: "دەبێت هەسەدە بەشێک بێت لە هەر چوارچێوەیەکی سیاسیی داهاتووی سووریا" و داوای "حکومەتێکی گشتگیری سووری" دەکات کە مافی پێکهاتەکان، بە کورد و ئەوانی دیکەوە بپارێزێت. هەروەها دەسەڵاتی پێدانی هاوکارییەکانی ئەمریکا بۆ "گرووپە ئۆپۆزیسیۆنە پەسەندکراوەکانی سووریا" تاوەکو ساڵی 2026 درێژکرایەوە.

وەزیری پەروەردەی حكومەتی هەرێم باس لە هێنانە پێشەوەی تاقیكردنەوەكان بۆ پێش سەری ساڵ دەكات، كە “لەپێناو بەرژەوەندی خانەوادەكان” بووە و دەشڵێت: پشووی وەرزی یەكەم لە 25ی 12ەوە دەستپێدەكات. ئالان حەمەسەعید، وەزیری پەروەردەی هەرێم ڕایدەگەیەنێت، سەبارەت بە تاقیكردنەوەكان بەڕێوەبەرایەتی گشتی پەروەردەی پارێزگاكان و پەروەردەی قەزاكان كارەكانی خۆیان ئەنجام دەدەن و هاتنەپێشەوەی تاقیكردنەوەكان كارێكی ئاساییە و ساڵی پێراریش وابووە. وتیشی، “ئەمساڵ بەراورد بە ساڵی ڕابردوو 4 ڕۆژ خوێندن پێشخراوە و لەگەڵ ئەوەشدا دەمانەوێت خانەوادەكات دوودڵ نەبن، چونكە ساڵی پار ئەو ئەزموونەمان كرد، بەڵام گلەییمان لێكرا، چونكە ڕاستەوخۆ دوای سەری ساڵ تاقیكردنەوە بوو”. ئاماژەی بەوەشدا، بۆتە عورفێك زیاتر لە 25ی 12ەوە دەبێتە پشوو بۆ ناوەندەكانی خوێندن، بەڵام ئەگەر خوێندكاران هەر بە خوێندنەوە خەریك بن خانەوادەكانیان سوود لە پشووەكە نابینن. جەختیشی كردەوە، ئەوە تاقیكردنەوەی وەرزی یەكەمە و لەناو ناوەندەكانی خوێندن دەكرێت و دواتر ماوەی وەرزی دووەم درێژترە و دەتوانن پڕۆگرامەكان تەواو بكەن.

گوتەبێژی قوباد تاڵەبانی، سەرپەرشتیاری سکرتاریەتی مام جەلال رایگەیاند، ئێوارەی ئەمڕۆ شاندێکی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان بە سەرۆکایەتی قوباد تاڵەبانی دەچێتە بەغدا و لەگەڵ سەرکردە و لایەنە سیاسییەکانی عێراق کۆدەبێتەوە. ئەمڕۆ یەکشەممە، سەمیر هەورامی بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، ئامانجی سەردانەکەی شاندی یەکێتی گفتوگۆکردن دەبێت لەگەڵ لایەنە سیاسییەکان تایبەت بە پێکهێنانی حکومەتی داهاتووی عێراق. لەبارەی گفتوگۆکانی پێکهێنانی حکومەتی داهاتووی عێراق، سەمیر هەورامی گوتی: "یەکێتی وەک بەشێک لە هێزە سیاسییە کاریگەرەکان بەشدار دەبێت لەو رێککەوتنانەی کە بڕیارە بۆ پێکهێنانی حکومەت و دیاریکردنی سیاسەتی حوکمڕانی داهاتووی عیراق بکرێن." یەکێتی لە دوایین هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق 18 کورسی بەدەستهێنا، شیعەکان لە چوارچێوەی هاوئاهەنگیدا خۆیان وەک گەورەترین فراکسیۆن راگەیاند، پێنج لایەنی سەرەکی سوننەکانیش ئەنجوومەنی سیاسیی نیشتمانییان پێکهێنا، ئەوەی ماوەتەوە کوردە کە تاوەکو ئێستا هیچ هاوپەیمانێتییەکان پێکنەهێناوە.

ژەنەراڵ مەزڵوم عەبدی فەرماندەی هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ رۆژنامەی (ئۆرشەلیم پۆست)ی ئیسرائیلی باس لەچەند پرسیکى جیاواز دەکات و دەڵێت: ـ لە باكوری رۆژهەڵاتی سوریا 100 هەزار هێزی پشتیوانیمان هەیە، 70 هەزار كەسیان جەنگاوەرو 30 هەزاری تریان پۆلیس و ئاسایشن و بەرپرسن لە پاراستنی ناوچەكانیان.  ـ سەرۆك ترەمپ دەیەوێت سوریا سەرلەنوێ مەزن بكاتەوە، لەپێناو ئەمەشدا دەبێت پاڵپشتی هێزە سوریای دیموكرات بكرێت و بەشداری پێ بكرێت لە هاوپەیمانی نێودەوڵەتیی دژ بە داعش و لە حكومەتی نوێی سوریا. ـ یارمەتی ئەمریکا زۆر پێویستە بۆ لامەرکەزی دەسەڵات لە سوریا. ـ رێككەوتنێكی بەرایمان هەیە بۆ تێكەڵكردنی پەیكەرە سەربازی و مەدەنییەكان لە دەوڵەتی نوێی سوریادا كە بە رێككەوتنی 10ی ئازار ناسراوە.  ـ چاومان بە تۆم باراك نوێنەری تایبەتی ئەمریكا بۆ سوریاو سوپای ئەمریكا كەوت، گفتوگۆمان كرد لەبارەی تێكەڵبوونمان لەگەڵ وەزارەتی بەرگریی سوریا و سوپای نیشتمانی و وەزارەتی ناوخۆی سوریا.  ـ رێككەوتووین لەسەر هێشتنەوەی سێ فیرقەی هێزەكانی سوریای دیموكرات و دوو كەتیبەی تایبەت، یەكێكیان بۆ پاراستنی ئاسایشی سنورو ئەوی تریان كەتیبەیەكی ژنانەو، هەموومان بەشێك دەبین لە وەزارەتی بەرگریی.  ـ سەقامگیری لە ناوخۆی دیمەشق پێویستی بە ئەمریکا هەیە بۆ ئەوەی لێرە لە باکوری ڕۆژهەڵاتی سوریا بمێنێتەوە. ـ پێویستمان بە گفتوگۆیەکی فراوانترە لەسەر سزاکانی قەیسەر. پشتگیرییەکە پێویستە مەرجدار بێت. پشتیوانی ئەمریکا نابێت بێ مەرج بێت. لە ئێستادا هیچ مەرجێک بۆ (سەرۆکی کاتی سوریا) ئەحمەد شەرع نییە. ـ لەوكاتەوە كە فەرماندەی دەستەی تەحریر شامە ئەحمەد شەرع دەناسین، ئەزموونی پێشوومان پێکەوە هەیە، زۆر باش سروشتی هێزەکانی دەزانین. ـ ئێستا ئەحمەد شەرع كار بۆ قایلكردنی خۆرئاوا دەكات بۆ ئەوەی دەرفەتێكی نوێ بە سوریا بدەن، بەڵام هێشتا مەترسی راستەقینە هەیە، لە لازقیە 2 هەزار عەلەوی كوژران، لە سوەیدا هەزار دروز كوژراون. ڤیدیۆكان بڵاودەكرانەوە، ئەوە پەیام بوو كە دواتر نۆرەی كوردە.  ـ هێزەكانی سوریای دیموكرات هاوپەیمانی كوردو عەرەب و عەلمانی و مەسیحی و نەتەوە جیاوازەكانەوەو كێشەی ناوخۆیی و ململانێی و تائیفەگەریمان كەمترە، چونكە ئێمە فرەچەشنین. ـ ئاڵنگاری گەورە هەیە لە تێكەڵكردنی هێزەكان، چۆن دەكرێت كەتیبەیەكی ژنان تێكەڵ بكەن لەكاتێكدا ئەوان (مەبەستی حكومەتی سوریایە) كەتیبەی ژنانیان نییە. ـ پێش ئەوەی ئەمریکا لەگەڵ هێزەكانی سوریای دیموكرات هاوكاری بكات، لە ساڵی 2013 تا 2014 حیزبوڵڵا هێزێکی شەڕکەری جددی بوو لە باکوری ڕۆژهەڵاتی سوریا، ئەوان زیانیان بۆ دۆزی کورد هەبوو، هەرچەندە ئێران ئێستا لاوازترە، بەڵام هێشتا هەوڵی دووبارە بنیاتنانەوەی گروپە بە وەکالەتەكان دەدات. ـ ئێمە دەزانین هەندێک لە ئەفسەرانی پێشووی ڕژێم لە دەرەوەی وڵاتن و، پێشتر پەیوەندییان پێوەکراوە پێدەچێت لە هەوڵی دروستکردنی گروپی بە وەکالەتدا بن.  ـ نازانم ئەحمەد شەرع بەهێزتر دەبێت یان لاواز، ئەمە لەسەر خۆی وەستاوە، ئایا عەقڵانی دەبێت. ئەگەر پێداویستییەكانی گەلی سوریا دابین بكات سەردەكەوێت. ساڵی 2026 یەكلاكەرەوە دەبێت.

هەریەکە لە بەرەی هەڵوێست، کۆمەڵی دادگەری و یەکگرتووی ئیسلامی لە هەولێر کۆبوونەوە و لە راگەیاندراوێکدا دەڵێن: گفتوگۆمان کرد لەسەر هەماهەنگی و كاری هاوبەش لە بەغدا، چۆنیەتی چارەسەركردنی كێشەکان و بەدەستهێنانی شایستە داراییەكانی هاووڵاتییانی هەرێمی كوردستان لە کۆبوونەوەکدا بڕیاریانداوە درێژە بە کۆبوونەوە و گفتوگۆکانیان بدەن دەقى ڕاگەیەنراوى کۆبوونەوەکە: بەناوی خوای بەخشندەی میهرەبان ئەمڕۆ یەكشەممە 2025/12/7 لەبارەگای سەركردایەتی كۆمەڵی دادگەریی كوردستان لە هەولێر، ئەم سێ لایەنە: (یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان، رەوتی هەڵوێست، كۆمەڵی دادگەریی كوردستان) كۆبوونەوە بۆ گفتوگۆكردن لەسەر هەماهەنگی و كاری هاوبەش لە بەغداد و چۆنیەتی چارەسەركردنی كێشە و گرفتەكان، پاراستن و بەدەستهێنانی شایستە داراییەكان و مافە دەستوریەكانی هاوڵاتیانی هەرێمی كوردستان. لە كۆتاییدا هاوڕابون لەسەر درێژەدان بە كۆبوونەوەو گفتوگۆكان.

ڕێباز حەملان ڕایگەیاند، لە لقی بانکی ناوەندیی هەولێر کێشەی سیوولە نییە و بەشی سێ مووچە پارەی تیایە. لەبارەی مووچەی مانگی 10ـش دەڵێت، لەگەڵ دابەشکردنی مووچەی مانگی 12ـی فەرمانبەرانی عێراق، ڕەوانە دەکرێت. ئەمڕۆ یەکشەممە  ڕێباز حەملان، بە ئاڤا میدیای ڕاگەیاند: ئەمڕۆ یەکشەممە، لیستی مووچەی مانگی 11 لەگەڵ میزان موراجەعەی مانگی 10 ڕەوانەی بەغدا دەکرێت، هەروەها سبەی دەبرێتە وەزارەتی دارایی فیدراڵ. ڕێباز حەملان لە درێژەی وتەکانیدا باسی لەمانەش کرد: - لیستی مووچەی مانگی 10 وردبینی و کارەکانی تەواو بووە، ئەوەی ماوەتەوە بەغدا دەست بە خەرجکردنی مووچەی مانگی 12ی خۆی بکات، دواتر مووچەی مانگی 10ی هەرێمی کوردستان دەنێرێت. - سیوولەی پێویست بۆ دابەشکردنی سێ مووچە لە لقی هەولێر بانکی ناوەندی عێراق هەیە و كێشە لەوە نییە. - لە 29-9-2025 تا 7-12-2025، لە ماوەیەدا ئێمە 14 ملیۆن و 500 هەزار بەرمیل نەوتمان ڕادەستی سۆمۆ کردووە، بۆ ئەوەی هەناردەی دەرەوەی بکات و بیفرۆشێت. - نەوتەکە بە نرخی برێنت فرۆشراوە و هەموو حسابەکە چووەتەوە وەزارەتی دارایی فیدراڵ و نایەتەوە بۆ هەرێمی کوردستان. - 120 ملیار لە داهاتی ناوخۆ هەموو مانگێک ڕادەستی بەغدا دەکەین، عێراق نزیکەی 270 ملیار دیناری دەخاتە سەر، کەواتە پێویست ناکات منەت بەسەر هەرێمی کوردستانی بکات. - عێراق لە ڕووی سیاسییەوە دەیەوێت کارتی نەوت و داهاتی ناوخۆ بەرامبەر هەرێمی کوردستان بەکاربهێنێت. -بەگوێرەی یاسای ئیدارەی مالی، دەبێت پشت بە (قەید ئیستحقاق) ببەسترێت بۆ خەرجکردنی مووچەی مانگەکانی 11 و 12، بەگوێرەی ئەم یاساییە مووچەکان ئیستحقاقە لەسەر عێراق و خەرج نەکردووە، بەڵام ئەوان ناچنە ژێر باری ئەمە و دەڵێن دەبێتە قەرز لەسەر ئێمە، بەڵام حکومەتی هەرێمی کوردستان بەردەوام لەسەر ئەم خاڵە لەگەڵ بەغدا قسە دەکات. -هەوڵێک هەیە لەم هەفتەیە یەکێتی و پارتی جارێکی دیکە کۆببنەوە و لەسەر پێکهێنانی حکومەتی نوێ گفتوگۆ بکەن. -لەسەر بنەماکانی حکومڕانی گەیشتووینەتە ڕێککەوتن، بەڵام کێشە لەسەر پۆست هەیە، پارتی زیاتر لە هەشت پۆستی وەزاری و دەستەی بە یەکێتی داوە. -پارتی 50+50ی بۆ پێکهێنانی حکومەت قبووڵ نییە، چونکە دوو هێندەی یەکێتی دەنگی بەدەست هێناوە. -دەبێت کێشەی مووچە و بودجە لە ڕێککەوتنی نوێ بۆ پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق جێگیر بکرێت. -پارتی ژمارەیەک مەرجی بۆ پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی عێراق هەیە، کە پەیوەندی بە بابەتی سیاسیی و ئابووری هەرێمی کوردستانەوە هەیە.

پارێزگاری هەولێر بە توندی ئەو دەنگۆیانەی ڕەتکردەوە کە باس لە داگیرکردنی زەوی پاڵاوگەکە دەکەن و ڕایگەیاند، ئەو زەوییە بە پارە لە خاوەنەکانیان کڕدراوەتەوە و نە حکوومەت پێیداوە و نە داگیرکراوە. یەکشەممە، 7ـی کانوونی یەکەمی 2025، ئومێد خۆشناو، پارێزگاری هەولێر، لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا دەربارەی ڕووداوەکانی گوندی لاجان گوتی: ژمارەیەک کەسایەتی سیاسی لە هێز و لایەنە سیاسییەکان لەسەر ئەو بابەتە زۆر قسەی ناڕاستیان کرد، ئەمڕۆ ئێمە ڕاستییەکان دەخەینە ڕوو. گوتیشی: یەکەم بابەت کە زۆر زەق کراوە و بە جۆرێک قسەی دەربارەوە کرا کە گوایە ئەو زەوییەی پاڵاوگەی "لاناز"ـی لەسەر دروستبووە، ئەو زەوییە داگیرکراوە. ئەو بابەتە هیچ بنەمایەکی نییە، دوورە لە ڕاستییەوە. ئەو پاڵاوگەیە کاتێک لەو شوێنە پاڵاوگەکەی دروستکردووە، زەوییەکەی کڕیوەتەوە، نە حکوومەت پێیداوە، نە زەوی خەڵکی داگیرکردووە. ئومید خۆشناو باسی لەوەشکرد، نزیکەی 70 کەسی گوندەکە لەو پالاگەیە دامەزراون، داواکاری دیکەش هەبووە خەڵکی دیکە دابمەزرێت، بەڵام کۆمپانیاکە بە ڕوونی و بە ڕاشکاوی بەو خەڵکەیان گوتووە ئەوەی بەشی ئێوە بووە بە زیادەوە بۆتان کراوە، لەوە زیاتر ناتوانین بیکەین. واتە وەکو هەندێک کەناڵی میدیایی و هەندێک کەس باسی لێوە دەکەن بەڵێن بە خەڵک دراوە، بە هیچ جۆرێک بەڵێن بە خەڵک نەدراوە. ڕاشیگەیاند، 67 بارهەڵگری ئەو گوندە دەرفەتی کاریان بۆ ڕەخساوە بەپێی ئەو میکانیزمەی کە دیاری کراوە و ئەنجوومەنیان هەبووە و ڕۆژانە لەوێ کاریان کردووە، هەروەها لە کارگەی شیشی سنوورەکە 300 کارمەندی دیکەی خەڵکی ئەو گوندە کار دەکەن. 73 کەسیش خەڵکی "لاجان" لە "لاناز" دامەزراون و کار دەکەن. ئومێد خۆشناو، جەختیشی کردەوە، پێش ئەوەی پاڵاوگەی لاناز لەو سنوورە دروست بکرێت، ئەو گوندە ژمارەی خێزانەکانی نەدەگەیشتە 100 کەس، ئێستا 425 خێزانە. واتە بوونی پاڵاوگەکە لەوێ، زەمینەی کارکردنی ڕەخساندووە، بەمەش بووەتە هۆکاری ئەوەی خەڵکی دیکەش بگەڕێتەوە ئەو گوندە. سەبارەت بە زیانە گیانییەکانی ڕووداوەکە، پارێزگاری هەولێر ڕایگەیاند، بەداخەوە شۆفێرێکی خەڵکی کەرکووک و پاسەوانێکی شوێنەکە گیانیان لەدەستداوە و شەش کەسی دیکە بریندار بوون. ئومێد خۆشناو پەنجەی تۆمەتی بۆ لایەنێکی سیاسی درێژ کرد و ڕایگەیاند، ئەو کەسەی لە دانپێدانانەکاندا دەرکەوتووە کە هاندەر بووە، "بەرپرسی کۆمیتەی یەکێتییە"، داواشی لە یەکێتی نیشتمانی کوردستان کرد هەڵوێستی خۆیان ڕوون بکەنەوە کە ئایا ئەمە سیاسەتی ئەوانە یاخود نا. لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا، ئومێد خۆشناو ئەو خزمەتگوزارییانەی خستەڕوو کە کۆمپانیای لاناز پێشکەشی گوندەکەی کردووە، لەوانە، دروستکردنی بنکەی تەندروستی و قوتابخانە و نۆژەنکردنەوەیان. هەروەها مانگانە بڕی 14 هەزار دۆلار وەک هاوکاری دراوە بە سندوقی گوندەکە،  ئاو و کارەبایان بۆ دابینکراوە و سێ هۆڵی بۆنەکانیشی بۆ دروستکردوون، خەرجی چارەسەری نەخۆشیشی لە دەرەوەی وڵات وەکوو (هیندستان و تورکیا) بۆ دابینکردوون. ئاماژەی بەوەشدا، خۆپیشاندان بە "ئارپیچی" ناکرێت و ئەوەی ڕوویدا ئاژاوەگێڕی بوو، ڕاشیگەیاند، تا ئێستا 16 کڵاشینکۆف و ئارپیچییەک ڕادەستی پۆلیس کراون و لیژنەیەک بۆ تۆمارکردنی چەکەکانی ئەو گوندە پێکهێنراوە. لە کۆتاییدا ئومێد خۆشناو، دڵنیایی دایە هاووڵاتیان کە دۆخەکە بە تەواوی کۆنتڕۆڵ کراوە و یاسا سەروەر دەبێت بەسەر ئەوانەی دەستیان لە ئاژاوەکەدا هەبووە، هەروەها ڕەخنەی توندی لەو میدیایانە گرت کە بە گوتەی ئەو "بە چەواشەکاری بوونە هۆی ترساندنی ئافرەت و منداڵ و چۆڵکردنی گوندەکە."

کەشی پێشبینیکراوی 48 کاتژمێری داهاتوو ئەمڕۆ یەک شەممە 7-12-2025 کەش / کەشی ناوچەکەمان بەگشتی هەور و باران بارین و زیادبوونی خێرای با و نزم بوونەوەی پلەکانی گەرما دەبێت, لە هەرێمی کوردستان لە ئێستادا شەپۆلێکی باران بارین ڕووی لە ناوچەکەمان کردووە و باران لە سەرجەم ناوچەکەمان دەبارێت , سەرەتا لە سنووری پارێزگای دهۆک و ناوچە شاخاوییەکان دەبارێت , لە کاتەکانی نیوەڕۆ و دوای نیوەڕۆ درێژ دەبێتەوە بۆ سەرجەم ناوچە جیاجیاکانی هەرێم , ئاستی دابارین بەشێوەی بارانی پچڕ پچڕ و مامناوەند دەبێت .  خێرای با / مام ناوەند – بۆ خێرا ( 15 – 25 ) کم/ک.  ئاراستەی با / لە گۆڕاندایە . پلەکانی گەرما / کەمێک نزم دەبێتەوە بە (1 – 2) پلە بەراورد بە تۆمارکراوەکانی دوێنێ، وەک لەسەر نەخشەی خوارەوە ئاماژەی پێدراوە. مەودای بینین / لەنێوان ( 7 – 8 ) کم دەبێت  سبەی دووشەممە 8-12-2025 کەش/ لە ئەنجامی زیادبوونی کاریگەری شەپۆلی باران بارین و نزمە پاڵەپەستۆی دەریای ناوەڕاست و دەریای سوور و قووڵ بوونەوەی نا جێگیری لە کەشی ناوچەکەمان, شێوازی باران بارین لە پچڕ پچڕەوە دەگۆڕێت بۆ بارانی مامناوەندی بەردەوام و لە هەندێ کات و ناوچە بۆ لێزمە باران لەگەڵ زیادبوونی خێرای با لە هەندی کات .  خێرای با / مام ناوەند – بۆ خێرا ( 15 – 30 ) کم/ک  ئاراستەی با / لە گۆڕاندا دەبێت . پلەکانی گەرما / نزم دەبێتەوە بە ( 4-6 ) پلە و لە ناوچە شاخاوییەکان بە (6-8) پلە بەراورد بە تۆمارکراوەکانی ئەمڕۆ وەک لە خوارەوە ئاماژەیان پێدراوە. مەودای بینین / ( 6 – 8 ) کم دەبێت. بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی هەولێر : 17 پلەی سیلیزی سلێمانی : 16 پلەی سیلیزی دهۆک : 15 پلەی سیلیزی زاخۆ : 16 پلەی سیلیزی کەرکوک : 18 پلەی سیلیزی  هەڵەبجە : 17 پلەی سیلیزی سۆران: 13 پلەی سیلیزی ئاکرێ : 15 پلەی سیلیزی ئامێدی: 10 پلەی سیلیزی گەرمیان : 18 پلەی سیلیزی

قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆک وەزیرانی هەرێم پێشوازیکرد لە دانێل کرێبەر، باڵیۆزی ئەڵمانیا لە عیراق و پێکەوە تاوتوێی رەوشی سیاسیی هەرێمی کوردستان و عیراقیان کرد. لە کۆبوونەوەکەدا کە ئەمڕۆ بەڕێوەچوو، باس لە رەوشی سیاسیی هەرێمی کوردستان و بابەتی پێکهێنانی حکومەتی نوێ کرا. لەمبارەیەوە قوباد تاڵەبانی جەختی کردەوە ئامادەین بۆ پێکهێنانی حکومەت لەسەر بنەمای هاوبەشی راستەقینە کە بەبێ جیاوازی خزمەتی هەموو هاووڵاتییان و هەموو ناوچەکانی کوردستان بکات. سەبارەت بە پرۆسەی سیاسیی عیراقیش، جێگری سەرۆک وەزیران ئاماژەی بەوەدا عیراق پێویستی بە حکومەتێکی بەهێز و کارا هەیە کە بتوانێت لەلایەکەوە سەروەری و سەربەخۆیی عیراق بپارێزێت و لەلایەکی دیکەشەوە هەنگاوی بنەڕەتی بنێت بۆ گەشەپێدانی ئابوریی عیراق. جێگری سەرۆک وەزیران روونیشی کردەوە، دەبێت ئەولەوییەتی هەردوو حکومەتی داهاتووی عیراق و هەرێم چارەسەرکردنی بنەڕەتی کێشەکانی نێوانیان بێت.

حکومەتی کوردستان هەموو پابەندییەکانی خۆی بۆ مووچەی مانگی 10 جێبەجێ کردووە، لیست و میزان موراجەعە و داهاتی ناوخۆ ئامادەیە، کۆتایی ئەم مانگە پارە دەنێردرێت و دابەش دەکرێت. دوای خەرجکردنی مووچەی مانگی نۆ، حکومەتی کوردستان لە جێبەجێ کردنی پابەندییەکان بەردەوامە بۆ خەرجکردنی مووچەی مانگی 10، بۆ دوو مانگەکەی دیکەش لەگەڵ بەغدا گفتوگۆ دەکەن بۆ خەرجکردنیان لە ساڵی داهاتوو. بۆ مووچەی مانگەکانی 11 و 12، حکومەتی کوردستان لە هەوڵەکانی بەردەوامە، بەڵام دەکەونە ساڵی داهاتوو، بۆ نەفەوتانیان گفتوگۆ لەگەڵ بەغدا دەکەن. سەرچاوەیەک لە وەزارەتی دارایی کوردستان بە ئاڤای وت، دەستمان بە ئامادەکردنی لیستی مووچە و میزان موراجەعەی مانگی 11 کردووە و چەند ڕۆژێکی تر تەواو دەبن و بۆ بەغدای دەنێرین، بەهەمانشێوە دەستیش بە کۆکردنەوەی داهاتی ناوخۆ کراوە. بۆ مانگی دوانزەش بە هەمانشێوە هەموو شتێک ئامادە دەکرێت بۆ ئەوەی بەغدا هیچ بیانوویەکی نەمێنێت، ئیتر کات و شێوازی ناردنی پارە دەکەوێتە سەر ئەنجامی گفتوگۆکان.

چاوەڕوان دەکرێت لە چەند ڕۆژی داهاتوودا، مەسعود بارزانی- سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان، دەستپێشخەرییەک بخاتەڕوو بۆ کۆبوونەوەی حزب و لایەنە کوردییەکان. بەپێی زانیارییەکانی پەنجەرە، ئامانجی بارزانی لە دەستپێشخەرییەکە، هەم بۆ کۆکردنەوەی حزب و لایەنەکانە، هەمیش بۆ یەکخستنی بۆچوونی لایەنە کوردییەکان و ئەنجامدانی گفتوگۆ لەگەڵ لایەنە شیعەکانی عێراق بە یەک تیم. سەرچاوەیەکی باڵای پارتی کە نەیویست ناوی ئاشکرا بکرێت، بە پەنجەرەی ڕاگەیاند: ئەگەر دەستپێشخەرییەکەی بارزانی سەربگرێت، پێدەچێت دواتر هەوڵی ئەنجامدانی کۆبوونەوەی لوتکەی حزبەکان بدرێت. سەرچاوەکە دەڵێت: دەستپێشخەرییەکە لەژێر لێکۆڵینەوەدایە و ئەگەر بزانرێت سەردەگرێت، ڕەنگە ڕۆژانی سێشەممە یان چوارشەممە بخرێتەڕوو، ئەگەر بشزانرێت بەدەنگەوەهاتن بۆ دەستپێشخەرییەکە نابێت، ئەوا ڕەنگە دوابخرێت. بەپێی زانیارییەکانی پەنجەرە، بارزانی داوای لەلایەنە شیعەکان کردووە گفتوگۆ لەگەڵ هیچ لایەنێکی کوردیدا ئەنجام نەدەن کە بیەوێت بەتەنها دانوستان بۆ پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق، ئەنجام بدات.

ئیلهام ئەحمەد، هاوسەرۆکی بەشی پەیوەندییەکانی دەرەوەی ئیدارەی خۆسەری باکور و رۆژهەڵاتی سوریا، لە میانی بەشداریكردنی لە رێگەی ڤیدیۆ کۆنفرانسەوە، لە کۆنفرانسی نێودەوڵەتی بۆ ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک کرد کە لە ئەستەنبوڵ بەڕێوەدەچێت: گرنگترین وتەکانى ئیلهام ئەحمەد.. ـ دەخوازین  گفتوگۆ لەگەڵ تورکیا بكەین لەسەر پرسەکانی ئاشتی و دیموکراسی و سەقامگیری. ـ  ئاشتی لە سوریا بە واتای ئاشتی دێت لە تورکیا. ـ بەستنی ئەم کۆنفرانسە ئەرکێکی جوامێرانەیە. ـ دەمانەوێت سوریایەکی ئازاد بونیاد بنێین. ـ  پێویستمان بە دیالۆگ هەیە و لەگەڵ شەڕدا نین ـ ئیدارەی خۆسەر ڕۆڵی سەرەکی دەگێڕێت لە بەدیهێنانی ئاشتی لە سوریا ـ  سوریایەکی ئازاد بەبێ کورد مەحاڵە. ـ حکومەتی تورکیا توانای پشتیوانیكردنی ئاشتی هەیە. ـ  ئەگەر رێبەر ئاپۆ ئازاد بکرێت، ئەم پرۆسەیە بە ئاسانی بەرەوپێش دەچێت ـ ڕێبەر ئۆجالان ڕۆڵێکی گرنگی هەبوو لە پرۆسەی ئاشتیدا و سڵاوی بۆ دەنێرم ـ ئاستتەنگی گەورە هەیە لە بنیاتنانەوەی سوریای نوێ ـ دەرفەت هەیە لە سوریادا هەموو پێکهاتەکان پێمەوە بە ئاشتی بژین ـ ئارامی سوریا گرێدراوە بە ئارامی تورکیاشەوە ـ پێویستە کێشەکانمان لەگەڵ تورکیا بە گفتوگۆ چارەسەر بگەین ـ  حکومەتی تورکیا و ڕاگەیاندنی تورکیا ئەتوانن ڕۆڵی باش بگێڕن لە پرۆسەی ئاشتیدا ـ لە دانانی چەک گرنگتر ئەویە گفتوگۆی پرۆسەی ئاشتی پێکەوە بکەین  ـ داوا لە سەرۆکی ئەمریکا دەکەم ڕۆڵی زیاتری هەبێت لە ئاشتی لە سوریا و تورکیا  ـ ڕێبەر ئۆجالان ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕێت، سەرکردایەتی ئەم پرۆسەیە دەکات لەکاتێکدا لە گۆشەگیری تەواودایە.

لە پەیامێکی نوێدا عەبدوڵڵا ئۆجەلان ڕایگەیاند: " لە ڕێگەی بونیادنانی ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیکەوە، سۆسیالیزم سەرلەنوێ بەدەست دەهێنینەوە." دەشڵێت، "وەک کورد، ئێمە تێکۆشانی پەکەکەم بۆ هەبوون و شکۆمەندی کە 52 ساڵە تەواو کرد و ئێستا چووینەتە قۆناغێکەوە کە کۆماری دیموکراتیک و کۆمەڵگای دیموکراتیک سەرلەنوێ بونیاد دەنرێتەوە".   کۆنفرانسی ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک کە پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان (دەم پارتی) لە ئیستەنبوڵ سازی دەکات، دەستی پێکرد. کۆنفرانسەکە بۆ ماوەی دوو ڕۆژ بەردەوام دەبێت. لە کۆنفرانسەکەدا پەیامی عەبدوڵڵا ئۆجەلان، خوێندرایەوە. پەیامەکە لەلایەن وەیسی ئاکتاشەوە خوێندرایەوە کە 10 ساڵ لە زیندانی ئیمراڵیدا ڕاگیرابوو و لە مانگی تەمموزدا ئازاد کرا. دەقی پەیامەکەی عەبدوڵڵا ئۆجەلان: ڕوناکبیرانی بەڕێز، هەڤاڵانی هێژا، نوێنەرانی بەڕێز و هەموو ئەو کەسانەی کە باوەڕیان هێشتا بە سۆسیالیزم هەیە؛ "من لە کاتێکدا قسە لەگەڵ ئێوە دەکەم کە لە دوورگەی ئیمراڵی، لەژێر مەرجەکانی گۆشەگیری 26 ساڵەدا، بۆ پرسی کورد لە تورکیا بە گەڕان بەدوای ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک، دانوستاندن لەگەڵ دەوڵەت سەرلەنوێ دەستی پێکردووەتەوە. بۆ من زۆر بەنرخ و واتادارە کە ئەمڕۆ لێرە لە کۆنفرانسی نێودەوڵەتی ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیکدا سەبارەت بە 'بونیادنانەوەی سۆسیالیزم' لەگەڵ ئێوە دەدوێم. وەک کورد، تێکۆشانی پەکەکەم بۆ هەبوون و شکۆمەندی کە 52 ساڵە تەواو کرد و ئێستا چووینەتە قۆناغێکەوە کە کۆماری دیموکراتیک و کۆمەڵگای دیموکراتیک سەرلەنوێ بونیاد دەنرێتەوە.  پەکەکە بە مسۆگەرکردنی هەبوونی نەتەوەیی گەلی کورد ئەرکی مێژوویی خۆی بەجێ گەیاند، لە هەمان کاتدا بنبەستبوونی سۆسیالیزمی نەتەوە-دەوڵەتی دەرخست. سۆسیالیزمی سەدەی 20ەم وەک هەنگاوێکی شۆڕشگێڕیی نەرێنی دەرکەوت، بەڵام نەیتوانی شوێنەکەی پڕ بکاتەوە. لە ساڵانی 1990ەکاندا کە زۆرینەی خەڵک لە سۆسیالیزم ڕایاندەکرد، من وتم 'پێداگری لەسەر سۆسیالیزم پێداگرییە لەسەر مرۆڤبوون' و من تەواوی ژیانی خۆم بۆ بونیادنانەوەی ئەم هیوا‌یە تەرخان کرد. ئەم تێکۆشانە کە بە باجی گەورە بەڕێوەچوو، ئەمڕۆ بووەتە میراتێک کە بە ڕەخنەی تیۆری و پراکتیکی دروست کراوە. بۆ ئەوەی بە شێوەیەکی ڕاست خاوەندارێتی لەم میراتە بکەین، دەبێت ئێمە سۆسیالیزم لە یادەوەرییەکەوە بگۆڕین بۆ هێزێکی کۆمەڵایەتیی زیندوو کە لەگەڵ گەلدا دەنگ بداتەوە. دەبێت نەریتی سۆسیالیستی لە مێژوودا هەم بۆ بونیادنانی ئاشتی و هەمیش بۆ بونیادنانی کۆمەڵگای دیموکراتیک وەک میراتێک سەیر بکرێت و ڕێگای بەدەستهێنانی ئەمەش بە جێبەجێکردنی ئەرکە نێودەوڵەتییەکان لە تیۆری و پراکتیکدا مومکینە. هەرچەندە سۆسیالیستە یۆتۆپی و مارکسییەکان لە سەدەی 19هەم و بەدواوە بە فراوانی ڕەخنەیان لە سیستەمی هەژموونی کاپیتالیست گرتووە، بەڵام نەیانتوانی هەڵوێستێکی ئەنجامگیر پێش بخەن. کاپیتالیزمی ئەمڕۆیی ئیتر قەیران نییە، گەیشتووەتە ئاستی نەخۆشییەک کە هەڕەشە لە ڕەگەزی مرۆڤ دەکات. قۆرخکاریی توندوتیژی (مۆنۆپۆلی توندوتیژی) بە شێوەی نەتەوە-دەوڵەت لەم هەڵوەشاندنەوەیەدا دیارکەرە. هەروەک چۆن کاپیتالیزم تەنیا بە بنەما ئابوورییەکان شیکار ناکرێت، ئێمە ناتوانین تێکچوونی بزوتنەوە سۆسیالیستەکان تەنیا بە زۆردار‌ی کاپیتالیست شیکار بکەین. هەڵە مێژووییەکان و هەڵەکانی ئێستاش لەم پاشەکشەیەدا دیارکەرن. دەبێت ڕەخنەکانی من لەسەر مارکسیزم بە ڕاستی تێبگەیەنرێن. من مارکس تاوانبار ناکەم؛ لە کاتی ئەودا، مێژوو وەک ئەمڕۆ ڕووناک نەکرابووەوە، قەیرانی ئیکۆلۆژی نەبوو و کاپیتالیزم لە سەردەمی هەڵکشانی خۆیدا بوو. وێڕای هەموو ئەوانە، مارکس ئایدۆلۆگێکی زۆر بەخۆباوەڕ بوو کە هەمیشە ڕەخنەی لە خۆی دەگرت. ئەو ڕزگاریی ژنانی دەبینی، بەڵام بەهۆی ئەوەی ئەو بە شێوەیەکی سەرەتایی شیکاری دەکرد و قوڵاییەکەی تێنەگەیشتبوو، ئەو باوەڕی وابوو کە ئەگەر چەوساندنەوەی ئابووری تێپەڕێنرێت، ئەویش تێدەپەڕێنرێت. ئەو هەوڵی دەدا مێژووی کۆمەڵایەتی تەنیا لە ڕێگەی چینەوە شیکار بکات و نەیتوانی دەوڵەت و نەتەوە-دەوڵەت بە شێوەیەکی تێرکەر شی بکاتەوە. بۆیە ئەنجامی گران دەرکەوتن. لەگەڵ هەموو ئەم ڕەخنانەدا، من دەمەوێت ئەوەش زیاد بکەم کە من ڕێز لە خەباتی مارکس دەگرم، گومانم لە نییەتی ئەو نییە و من مارکسیزم لە مارکس جیا دەنرخێنم. هەرچەند ئێمە لەسەر هەندێک بابەتی بنەڕەتی ڕەخنە لە مارکسیزم و سۆسیالیزمی ڕیال دەگرین، ئەو شتەی کە ئێمە وەک سۆسیالیست هەستی پێ دەکەین ڕەخنە لەخۆگرتنە. پێویستە هێزەکانی دژە-سیستەم، ماتریالیزمی مێژوویی سەرلەنوێ بنرخێننەوە بۆ ئەوەی لەگەڵ ڕاستیی کۆمەڵگای مرۆڤایەتی بگونجێت. گرنگە مرۆڤ تێبگات کە کاپیتالیزم لە سەدەی 16دا "لە ئاسمانەوە نەکەوتە خوارەوە"، ڕەگەکانی دەگەڕێتەوە بۆ پێشکەوتنی شارستانیەتی 10,000-12,000 ساڵە لە باشووری میزۆپۆتامیا. ناوەندەکانی وەک گرێ میرزان (گوبەکلی تەپە) و گرێ کەچەل ئەم دەستپێکە مێژووییە ڕووناک دەکەنەوە. بۆیە، من بە ڕاستتری دەبینم کە سیستەمی شارستانیەتی ئێستا وەک "سیستەمی کوژەری کۆمەڵایەتیی کاست" ناو بنێم. بەڵگە شوێنەوارناسی و ئەنسرۆپۆلۆژییەکان نیشانی دەدەن کە کاستەکانی نێچیرڤانی نێر، بە بەکارهێنانی تەکنیکەکانی کوشتن کە ئەوان پەرەیان پێ داوە، کۆمەڵگاکانی کلان کە ناوەندەکەیان ژن بوو، سەرکوت کرد و ژنانیان کردە کۆیلە. ئەمە لە مێژووی مرۆڤایەتیدا شکانێکی هەرە قووڵە. لە هەمان کاتدا دژە-شۆڕشێکی گەورەیە کە هەموو پێشکەوتنەکانی شارستانیەتیی پێش خۆی دیاری کردووە. شیکردنەوەی کاپیتالیزم لە پەر‌سێپکتیڤێکی مێژووییەوە ئاسۆی ئێمە زۆر بەرفراوان دەکات. ئەم سیستەمە نە تەنیا ناکۆکییەکانی ناوخۆیی لەناو کۆمەڵگادا گور (توند) دەکات، بەڵکو لە هەمان کاتدا بە پێشخستنی سیستەمی چەکی کیمیایی و ئەتۆمی کە دەتوانن هەسارەکە هەڵوەشێننەوە، بە پیسکردنی کەشوهەوا و بە تاڵانکردنی سەرچاوەکانی ژێرزەوی و سەرڕووی زەوی سروشت وێران دەکات و بەم شێوەیە کۆتایی بە مرۆڤایەتی دەهێنێت. لەناو ئەرکە بنەڕەتییە نێودەوڵەتییەکاندا دایە کە گرێدراو بەم ڕاستییە، شیکارییەکی کاپیتالیستی نوێ پێشکەش بە مرۆڤایەتی بکرێت. دەبێت مێژووی بندەستان بە پەر‌سێپکتیڤی کۆمونەکان کە پێکهاتەیەکی خۆپاراستنە و لە چین لە پێشترە، لێکۆڵینەوەی لەسەر بکرێت. بۆ ئەم مەبەستەش پەر‌سێپکتیڤێکی مێژوویی پێویستە کە ئێڵەکانی سەرەتا وەک دەستپێکی کۆمونەکان دەبینێت و دەگاتە ئەو چینەی کە ئێمە ئەمڕۆ پێی دەڵێین پرۆلیتاریا یان دەگاتە هەموو گەلانی بندەست. لە سەر ئەم بنەمایە ئێمە دەڵێین کە مێژوو بە تێکۆشانی چینایەتی سنووردار نییە. ئەمەش لەخۆ دەگرێت و ڕاستترە کە مێژوو وەک پرۆسەی پەیوەندی و ململانێ لە نێوان پێشکەوتنی کۆمونال و پێشکەوتنی دژە-کۆمونالدا بخوێندرێتەوە کە مێژووەکەی بۆ نزیکەی 30 هەزار ساڵ لەمەوبەر دەگەڕێتەوە. من باوەڕم وایە کە کۆنفرانسەکەتان لەسەر بنەمای شیکارییە تیۆرییەکان کە من پێشکەشم کردوون، گفتوگۆی گرنگ پێش دەخات کە هاوکاری دەکات بۆ تێگەیشتنێکی نوێ بۆ بەرنامە و ڕێکخستنی سیاسی. ڕێبازی بنەڕەتی لەم پرۆسەیەدا ماتریالیزمی دیالێکتیکە. بەڵام، دەبێت ڕۆڵەکانی دیالێکتیکی کلاسیک تێپەڕێنرێن. دەبێت ئێمە ناکۆکییەکان نە وەک بەشێک کە یەکتر هەڵدەوەشێننەوە، بەڵکو وەک دیاردەی کۆمەڵایەتی کە یەکتر بەهێز دەکەن ببینین. چونکە بێ کۆمون دەوڵەت نییە، بێ بۆرژوازی پرۆلیتاریا نییە. بۆیە، دەبێت ئێمە ناکۆکییەکان نە بە زهنیەتێکی هەڵوەشێنەر، بەڵکو بە پەر‌سێپکتیڤێکی مێژوویی وەرچەرخێنەر دەستنیشان بکەین. پێشکەوتنە زانستییەکانیش نیشانی دەدەن کە ڕێبازی دیالێکتیک هەتا ئەو کاتەی نەکرێتە ڕەها (موڵەق)، لە شیکاریی کۆمەڵایەتیدا ئامرازێکی کاریگەرە. لەم چوارچێوەیەدا، نوێکردنەوەی دیالێکتیکی کۆمون-دەوڵەت و چین-دەوڵەت پێویستە. تێکچوونی سۆسیالیزمی ڕاستەقینەی سەدەی ٢٠ەم لە شیکردنەوەی هەڵەی ئەم دیالێکتیکە مێژووییە دەرکەوت: هەرچەند سۆسیالیزمی دەوڵەتپارێز دەوڵەتی بەدەست هێنا، بەڵام لە کۆتاییدا لەبەرامبەر ئەو تێکچوو. بە بەستنەوەی مافی چارەی خۆنووسینی نەتەوەکان بە دەوڵەتی نەتەوەییەوە، ئەو لەناو سنوورەکانی سیاسەتەکانی بۆرژوادا قەتیس ما. چەمکی "نەتەوە-دەوڵەتی پرۆلیتێر" جگە لە بەرهەمهێنانی زهنیەتی دەوڵەتپەرستی ئەنجامێکی دیکەی دروست نەکردووە. من ئەم حەقیقەتەم بە شێوەیەکی ڕاست شیکار کرد و وتم: سۆسیالیزمی نەتەوە-دەوڵەتی مرۆڤ بەرەو تێکچوون دەبات، سۆسیالیزمی کۆمەڵگای دیموکراتیک مرۆڤ بەرەو سەرکەوتن دەبات. ئەمڕۆ کات کاتی ڕێپێوانە بەرەو ڕزگاریی دیموکراتیک لەسەر بنەمای سۆسیالیزمی دیموکراتیک. من لەم ڕێگایەدا باوەڕم وایە کە ئێمە لە شوێنی دەوڵەت بە پەر‌سێپکتیڤی کۆماری دیموکراتیک، نەتەوەی دیموکراتیک و بە پارادیگمای کۆمەڵگای دیموکراتیک، ئیکۆلۆژیک و ئازادیخوازی ژنان سەردەکەوین. ئەم زهنیەتە بزوتنەوەکەمانی گەیاندووەتە نوێبوونەوەی ئایدۆلۆژی و سیاسی، دینامیزمی ڕێکخستنی و گەلپارێزی و ئەوی بەرەو بەرنامەیەکی سۆسیالیستی بردووە کە بتوانێت بۆ پێداویستییەکانی ئەم سەدەیە ببێتە وەڵام. پەیوەندیی سۆسیالیزمی دیموکراتیک لەگەڵ دەوڵەت لە پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریدا سەرلەنوێ فۆرم وەردەگرێت. من پەیوەندیی خۆم لەگەڵ دەوڵەت وەک پەیوەندییەکی دیموکراتیزەکردن پێناسە دەکەم. لە تێگەیشتنی کۆماری دیموکراتیکدا پێویست دەکات کە دەوڵەت نە وەک هێزێکی ئیلاهی لەسەر کۆمەڵگا بێت، بەڵکو لە چوارچێوەی پەیمانێکی دیموکراتیکدا لەگەڵ کۆمەڵگا کار بکات. بە ستراتیژیی سیاسیی دیموکراتیک، مومکینە کە لەناو دەوڵەتدا گۆڕان و وەرچەرخان دروست ببێت و کۆمەڵگا لەسەر بنەمایەکی دیموکراتیک سەرلەنوێ بونیاد بنرێتەوە. جێگیرکردنی ئەم ستراتیژییە لەسەر یاسا (حقوق)، بنەمایەکی ماییندە بۆ ئاشتی دروست دەکات. یاسا، وەک میکانیزمی پاراستن و هاوسەنگیی پەیوەندیی دیموکراتیک لە نێوان دەوڵەت و کۆمەڵگادا ئامرازێکی چارەسەرییە کە پێشی لە توندوتیژی دەگرێت. لە هەمان کاتدا ئەو ڕۆڵێکیش دەبینێت لە دامەزراندنی بونیاد و مەشروعییەتی کۆماری دیموکراتیک و بونیادنانەوەی سیستەمی کۆمەڵایەتی. یەکێک لە ئارگومێنتانەی کە من وەک ستراتیژییەکی بنەڕەتیی تێکۆشان پێشکەشم کرد، ئینتێگراسیۆنی (تێکەڵبوونی) دیموکراتیک و چەمکی یاسایی ئەو بوو. یاسای ئینتێگراسیۆنی دیموکراتیک، کە تێیدا یاسا لە ڕێگەی نۆرمی تاکەکەسی و گەردوونی و مافە بەکۆمەڵەکان (کۆلێکتیک) بۆ بەرژەوەندیی کۆمەڵگا سەرلەنوێ بونیاد دەنرێتەوە، دەبێت لەسەر سێ پرەنسیبی سەرەکی دابڕێژرێت: یاسای هاوڵاتیبوونی ئازاد، یاسای ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک، یاساکانی ئازادی. یاسای ئینتێگراسیۆنی دیموکراتیک هەم دەوڵەت وەردەچەرخێنێت بۆ دەوڵەتی نۆرمەکان (یاسا) و هەمیش هەبوونی بەدەستهاتووی کۆمەڵگا بە شێوەیەکی دامەزراوەیی مسۆگەر دەکات و بەم شێوەیە ئازادیی خۆی بەدەست دەهێنێت. پرۆسەی 'بانگەوازی ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک' کە من دەستم پێکرد، پرۆسەیەکی گفتوگۆیە. لە هەرێمێکی وەک ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست کە ئەتنیسیتە، ئایین و مەزهەبی تێکەڵاوی لێیە، زۆر شت هەن کە بە گفتوگۆ و دانوستانی دیموکراتیک بەدەست دەهێنرێن. بە ڕاستی، من باوەڕم وایە کە سۆسیالیزمێکی واتادار جگە لە نزیکبوونەوەیەکی شۆڕشگێڕیی توندوتیژ، گونجاوترە کە خۆی وەک سیستەمێکی ئەرێنی (پۆزەتیڤ)ی بونیادنان و هەبوون ڕێک بخات و ئەمەش بە شێوازی گفتوگۆی دیموکراتیک پێک بهێنێت. زەحمەتە کە مرۆڤ باوەڕ بکات کە سۆسیالیزم بەبێ ئەوەی لەسەر گفتوگۆیەکی دیموکراتیکی بەرفراوان و قووڵ بونیاد بنرێت، ئەگەر بونیادیش بنرێت ماییندە بێت. لینینیش وتوویەتی، 'سۆسیالیزم بەبێ دیموکراسییەکی بەرفراوان و پێشکەوتوو بونیاد نانرێت.' بەم بیر و باوەڕەوە، من هیوادارم کە کۆبوونەوەکەمان بە سەرکەوتوویی تێپەڕێت و سڵاو و خۆشەویستیی هەڤاڵێتیی بێ کۆتاییم پێشکەش بە ئێوە دەکەم." دەم پارتی لە ئەستەنبوڵ کۆنفرانسی” ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیکی نێودەوڵەتی” ساز دەکات. پارتی یەکسانیی و دیموکراسیی گەلان (دەم پارتی)، کۆنفرانسی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیکی نێودەوڵەتی لە ناوەندی جەم کاراجای باکرکۆی ئەستەنبووڵ ساز دەکات. کۆنفرانسەکە ماوەی دوو ڕۆژ دەخایەنێت و لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی ژمارەیەکی زۆر کەسایەتی سیاسی و یاسایی و چالاکوان بەشدار دەبن و لە پرۆسەی ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک، کە دوای بانگەوازی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵڵا ئۆجالان، کە لە ٢٧ـی شووبات دەستی پێکرد، ئەزموونەکانی جیهان هەڵدەسەنگێندرێت.

لە سنووری پارێزگای هەولێر ئامادەکاری بۆ گۆڕانی کەشوهەوا و هاتنی شەپۆلێکی باران دەکرێت.  د. کارزان هادی، سەرۆکی شارەوانیی هەولێر ئەمڕۆ شەممە، 06ـی کانوونی یەکەمی 2025، ڕاگەیاند، لەسەر ڕاسپاردەی ساسان عەونی، وەزیری شارەوانی و گەشتوگوزار و ئومێد خۆشناو، پارێزگاری هەولێر؛ لەگەڵ هەموو بەڕێوەبەری بەڕێوەبەرایەتییەکان، سەرپەرشت و ژمارەیەک لە سەرۆک بەشەکانی سنوری سەرۆکایەتیی شارەوانیی پارێزگاکە کۆبووەتەوە.  سەرۆکی شارەوانیی هەولێر گوتی "لەو کۆبوونەوەدا، پلان و ئامادەکاریەکان بۆ پێشگرتن لە کۆبوونەوەی ئاو و کەمکردنەوەی مەترسیەکانی دروستبوونی لافاو خرانەڕوو و ئەوەی پێویست بووبێت بۆ ڕێگری لە لافاو کراوە." کارزان هادی ئاماژەی بەوەش دا "لەو کۆبوونەوەیەدا جەخت لە هەماهەنگیی شارەوانییەکان و لایەنە پەیوەندیدارەکان کرایەوە هەروەها لەگەڵ لیژنە و تیمەکان لە حاڵەتی ئامادەباشیدا دەمێننەوە لەگەڵ پێداچوونەوە و بەدواداچوون بۆ هەموو کەند و ڕێڕەوەکانی ئاوەڕۆ و خاوێنکردنەوەی مەنهۆڵ و چەپەرەکانی ئاو وەگرن" . ئەمە لە کاتێکدایە، کەشناسی پێشبینی کردووە، ئەم هەفتەیە شەپۆلێکی بارانبارین هەرێمی کوردستان بگرێتەوە و بۆ ماوەی چەند ڕۆژێک بەردەوام بێت. 

بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی کەشناسی و بوومەلەرزەزانیی هەرێمی کوردستان راپۆرتی پێشبینییەکانی بۆ رۆژانی 7 تاوەکو 11ی ئەم مانگە بڵاوکردەوە کە تێیدا هاتووە، بەهۆی کاریگەریی دوو نزمەپاڵەپەستۆی دەریای سوور و دەریای ناوەڕاست، کەشوهەوای هەرێمی کوردستان گۆڕانکاریی گەورەی بەسەردا دێت و هۆشداری دروستبوونی لافاو دەدات. کەشناسی هەرێمی کوردستان رایگەیاندووە: "پلەی گەرما لە سەنتەری شارەکان 5 بۆ 8 پلە و لە ناوچە شاخاوییەکان 5 بۆ 12 پلە دادەبەزێ و ئەو ناوچە شاخاوییە سنوورییانەی کە بەرزییان لە 2500 مەتر زیاترە، بەفر دەبارێ."   بەگوێرەی کەشناسیی هەرێمی کوردستان، "رۆژی یەکشەممە 7ی مانگ، شەپۆلی بارانبارینەکە لە رۆژئاواوە دەستپێدەکات. بەڕێوەبەرایەتی کەشناسی پێشبینی دەکات لە رۆژی یەکەمدا، زۆرترین بڕی باران لە ئیدارەی سۆران ببارێت کە بڕەکەی 20 بۆ 30 میلیمەتر دەبێت." کەشناسی دەڵێ: "رۆژی دووشەممە بارانبارین بەردەوام دەبێت و لە ناوچە شاخاوییەکانی هەولێر و دهۆک باران بە لێزمە دەبارێت کە ئەگەری دروستبوونی لافاو هەیە لەو ناوچانەی بارانی زۆریان تێدا دەبارێت." بەڕێوەبەرایەتییەکە هۆشداری لە بارانبارینی رۆژی رۆژی سێشەممە دەدات و ئاماژە بەوە دەکات: "لە نیوەڕۆوە تا درەنگی شەوی سێشەممە لەسەر چوارشەممە، بارانی بەخوڕ و بەلێزمە دەبارێ و هۆشداری لە دروستبوونی لافاو لە ناوچە جیاوازەکانی سلێمانی، هەڵەبجە و گەرمیان دەدرێت." پێشبینییەکە بەوجۆرەیە کە رۆژی سێشەممە، لە گەرمیان 50 میلیمەتر، سلێمانی 40 میلیمەتر و لە کەرکووکیش 35 میلیمەتر باران ببارێت.