وەزارەتی ناوخۆی هەرێم دواین زیانەکانی لافاوەکەی بڵاو کردەوە

دادگای باڵای فیدراڵی عێراق ئەنجامی خولی شەشەمی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی پەسەندكرد، بەمەش وادە دەستورییەكان بۆ دانیشتنی پەرلەمان و هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆكایەتی پەرلەمان، پاشان هەڵبژاردنی سەرۆك كۆمارو دواتریش متمانەبەخشین بە حكومەت دەستپێدەكات. دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق ئەمڕۆ یەکشەممە بە سەرۆکایەتیی دادوەر مونزیر ئیبراهیم حوسێن و بە ئامادەبوونی تەواوی ئەندامەکانی، دانیشتنێکی داخراوی کرد بۆ وردبینیکردن لە ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردنی گشتیی خولی شەشەمی پەرلەمانی عێراق بۆ ساڵی 2025، کە بە نووسراوی ژمارە (خ/25 ر.م/79) لە 8ی کانوونی یەکەمی 2025 لەلایەن کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانەوە نێردرابوو. بەگوێرەی راگەیێدراوێکی دادگەکە، "دوای وردبینی و گفتوگۆ، بۆ دادگە دەرکەوت "پڕۆسەی دەنگدانی گشتی بۆ هەڵبژاردنی ئەندامانی پەرلەمانی عێراق (خولی شەشەم)، بەپێی مەرجە دەستووری و یاساییەکان بەڕێوەچووە و هیچ تێبینییەک لەسەر دروستییەکەی نییە." جومانە غەلای، وتەبێژی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق، رۆژی دووشەممەی رابردوو (8ـی كانوونی دووەمی 2025) رایگەیاند: ئەنجامەكانی هەڵبژاردنیان رەوانەی دادگای باڵای فیدراڵی كردوە بۆ پەسەندكردنی. بەپەسەندكردنی ئەنجامەكانیش خولی شەشەمی ئەنجومەنی عێراق دەستپێدەكات بۆ هەڵبژاردنی سەرۆكایەتییەكان و رێكارەكان بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی. بەپێی رێكارە دەستورییەكان، دوای پەسەندكردنی ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردن، سەرۆك كۆمار بانگهێشتی پەرلەمانتارانی خولی نوێ دەكات بۆ ئەنجامدانی دانیشتنی یەكەم و هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆكایەتی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، دوای هەڵبژاردنی دەستەكە، پێویستە لەماوەیەكدا كە لە 30 رۆژ تێپەڕنەكات ئەنجومەنی نوێنەران سەرۆك كۆماری نوێ هەڵبژێردرێت، بۆ ئەوەی كاندیدی فراكسیۆنی گەورەی پەرلەمان راسپێرێت بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێ ئەویش لەماوەیەكدا كە لە 30 رۆژ تێپەڕنەكات. بەپێی نەریتی سیاسی و سازانی نێوان پێكهاتە سەرەكییەكانی كورد، شیعە و سوننە و دەرئەنجامی كۆتایی دوایین هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، شیعەكان كە ئێستا زۆرینەیان لە چوارچێوەی هەماهەنگیدا كۆبونەتەوە، پۆستی سەرۆك وەزیران وەردەگرن، سوننەكانیش كە زۆرینەیان لە ئەنجومەنی سیاسی نیشتیمانی كۆبونەتەوە پۆستی سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەران بەركەوتەی ئەوانە، لایەنە كوردییەكانیش كە تائێستا هیچ هاوپەیمانی تەنانەت كۆبونەوەیەكیشیان ئەنجامنەداوە، سەرۆك كۆمار بەركەوتەی ئەوانە، بەڵام تائێستا قسەیان لەسەر هیچ كاندیدێك نەكردووە. رۆژی (11ـی تشرینی دووەمی 2025) دەنگدانی گشتی بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بەڕێوەچوو، كە هەرێمی كوردستانیشی گرتەوە، زیاتر لە 50% ی دەنگدەران بەشداری پڕۆسەكەیان كرد.

بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێمی کوردستان، پێشبینییەکانی کەشوهەوای 48 کاتژمێری داهاتووی بڵاوکردەوە و ئاماژە بەوە دەکات کە لە ناوچە شاخاوییە سنوورییەکان ئەگەری بەفر و نمەباران هەیە. بەگوێرەی ڕاگەیەندراوەکەی کەشناسی، ئەمڕۆ یەکشەممە، 14-12-2025، ئاسمان بە گشتی نیمچە هەور دەبێت لەگەڵ دروستبوونی تەم لە ناوچە جیاجیاکاندا، لە دوای نیوەڕۆوە لە هەندێک ناوچەی شاخاوی سنووری ئەگەری بەفربارین هەیە و لە ناوچە شاخاوییە بەرزەکانیش ئەگەری نمەباران هەیە. سەبارەت بە سەنتەری پارێزگاکان، کەشناسیی هەرێم پێشبینی دەکات، ئاسمان نیمچە هەور بێت و هەندێک کات دەگۆڕێت بۆ ساماڵ و پەڵە هەور. خێرایی با لەسەرخۆ دەبێت 5 - 10 کم لە کاتژمێرێکدا و ئاراستەکەی بەرەو باکووری خۆرهەڵاتە. پلەکانی گەرما بەراورد بە دوێنێ نزم دەبنەوە. کەشناسی سەبارەت بە کەشوهەوای سبەی دووشەممە، 15-12-2025، ڕایگەیاند، پێشبینی دەکرێت، ئاسمان ساماڵ و پەڵە هەور دەبێت، لە کاتەکانی بەیانیدا لە ناوچە شاخاوییەکان ئەگەری دروستبوونی تەم هەیە، پلەکانی گەرما بەراورد بە ئەمڕۆ 1 بۆ 2 پلەی سیلیزی بەرزدەبنەوە. بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بۆ ئەمڕۆ بەم شێوەیە دەبێت: هەولێر 13 پلەی سیلیزی سلێمانی 12 پلەی سیلیزی دهۆک  11 پلەی سیلیزی زاخۆ 13  پلەی سیلیزی کەرکوک  14 پلەی سیلیزی  هەڵەبجە  12 پلەی سیلیزی سۆران 9 پلەی سیلیزی ئاکرێ 13 پلەی سیلیزی ئامێدی 8 پلەی سیلیزی گەرمیان  15 پلەی سیلیزی

هاکان فیدان، وەزیری دەرەوەی تورکیا دەڵێت: هێزەكانی سوریای دیموكرات، كە رێكخراوی پەکەکە/یەپەگە بڕبڕەی پشتی پێكدەهێنن، بوێری و پشتیوانی راستەوخۆ لە ئیسرائیلەوە وەردەگرێت و هەرگیز شانبەشانی ئۆپۆزسیۆنی سوریا دژی رژێمی ئەسەد جوڵەی نەکردووە. وتیشی: چارەسەری دۆخی باکوری رۆژهەڵاتی سوریا دەبێت لە ڕێگەی دیالۆگەوە چارەسەر بکرێت نەک هێز، وەک لە رێککەوتنی 10ی ئازاردا هاتووە، بەردەوامی دۆخی ئێستا هەڕەشە لە ئاسایشی سوریا و تورکیا و وڵاتانی دراوسێ دەکات. وەزیری دەرەوەی توركیا، لە میانی چاوپێکەوتنێکی تەلەفزیۆنیدا لە " تیڤی نێت"ی توركی، بەپێویستی زانی دەستبەجێ هێزەکانی سوریای دیموكرات دەستبەرداری تاکتیکی دەستی دەستی بێت و بەرەو یەکگرتن و جێبەجێکردنی رێککەوتنی ١٠ی ئازار هەنگاو بنێت. ئاماژە بەوەشكرد: بیانوی بەرەنگاربونەوەی داعش چیتر پاساوێک نییە بۆ درێژکردنەوەی هەژموون و دەسەڵاتی هەسەدە. سەبارەت بە پڕۆسەی داماڵینی چەک لەلایەن پارتی كرێكارانی كوردستانیشەوە وتی: تورکیا بە شەفافیەتێکی بەرز و زۆر باش مامەڵە لەگەڵ ئەو بابەتە دەکات و هیچ شتێكیشمان نەبیستووە لەبارەی ئەوەی رێکخراوەکە بەنیازە چی بکات. هاكان فيدان جەختیشی کردەوە: کێشەی باشوری سووریا لە خودی قەبارەكەیدا نییە، بەڵکو لەوەدایە ئیسرائیل بووەتە لایەنی دەستوەردانەكەر، کە ژینگەیەکی مەترسیدار دروست دەکات و، دۆخی باشوری سوریا رەنگە لە ئێستادا گەورەترین ناوچەی مەترسیداربێت بۆ ئێمە.

چەمچەماڵ، ئەو شارەی کە ساڵانێکە نازناوی "شاری تینوو"ـی هەڵگرتووە، لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا دیمەنێکی پێچەوانەی پێشاندا. لەبری وشکی، ئاو شەقام و ماڵەکانی گرتەوە. ئەم ڕاپۆرتە لە سێ بەشی سەرەکیدا وردەکاریی ئەم ڕووداوە و هۆکارەکانی دەخاتەڕوو. جوگرافیا و خاک؛ بۆچی زەوییەکە ئاوەکە هەڵنامژێت؟ بۆ تێگەیشتن لە لافاو، سەرەتا دەبێت لەو زەوییە تێبگەین کە ئاوەکەی بەسەردا دەڕوات. قەزای چەمچەماڵ و دەوروبەری (بە تایبەت ناحیەی شۆڕش و تەکیە) خاوەنی تایبەتمەندییەکی جوگرافیی هەستیارن کە لەم خاڵانەدا کورتیان دەکەینەوە: ١. تۆپۆگرافیای نیمچە دۆڵی: چەمچەماڵ لە ڕووی جوگرافییەوە وەک "ناوچەیەکی نزم" یان "دۆڵ" دەکەوێتە نێوان زنجیرە چیاکانی سەگرمە و ناوچە بەرزەکانی کەرکوک و بازیان. کاتێک باران لە چیاکانی دەوروبەر دەبارێت، ئاڕاستەی ئاوەکە بە شێوەیەکی سروشتی بەرەو نزماییەکانی چەمچەماڵ و شۆڕش شۆڕ دەبێتەوە. ٢. پێکهاتەی خاک (جیۆلۆجی): خاکی ناوچەکە بە زۆری لە جۆری "قوڕین و تێکەڵەی سیڵت"ـە. ئەم جۆرە خاکە کاتێک وشک دەبێت (وەک ئەوەی لە وەرزی هاوین و پایزدا هەیە) ڕەق دەبێت، کاتێکیش بارانی بەخوڕ دەبارێت، زەوییەکە توانای مژینی کەمە. واتە لەبری ئەوەی ئاوەکە بچێتە ناخی زەوی، بەسەر ڕووی خاکەکەدا دەخلیسکێت و دەبێتە هۆی دروستبوونی لێشاوی خێرا و لافاو. ٣. دۆڵ و شیوەکان: چەمچەماڵ و ناحیەی شۆڕش لەسەر یان لە نزیک چەندین "شیو" و ڕێڕەوی ئاوی وەرزیی دروستکراون. ئەم شیوانە لە کاتی ئاساییدا وشکن، بەڵام سروشتیان وایە لە کاتی بارانی بەخوڕدا دەبنە ڕووباری هار. ئاسمانی تووڕە و زەویی تێرنەبوو هاوکات بە گرنگیی تێگەیشتن لە تایبەتمەندیی تۆپۆگرافی، زانینی تایبەتمەندیی سروشتیی و ژینگەیی ناوچەکەش گرنگە، بەتایبەتیش دەستنیشانکردنی ئەو گۆڕانکارییانەی لەم بوارەدا درووست بوون، وەک: ١. گۆڕانی شێوازی باران: بەپێی داتاکانی بەڕێوەبەرایەتی کەشناسی و بومەلەرزەزانی هەرێم، شێوازی بارانبارین لە ساڵانی ڕابردوودا گۆڕانی بەسەردا هاتووە. پێشتر باران بە هێواشی و بۆ ماوەیەکی درێژ دەباری، بەڵام ئێستا دیاردەی "بارانی چڕ و کورتخایەن" ڕوودەدات. واتە بڕی بارانی مانگێک لە ماوەی ٣ کاتژمێردا دەبارێت. ٢. ئامارەکانی بارانبارین: تێکڕای بارانبارینی ساڵانە لە چەمچەماڵ لە نێوان (٣٠٠ بۆ ٤٥٠ ملم)ـە. بەڵام لە شەپۆلەکەی ئەم دواییەدا، ڕێژەیەکی زۆر بەرز لە ماوەیەکی کەمدا تۆمار کراوە کە نزیکە لە نیوەی تێکڕای دابارینی ساڵانە. ئەمەش فشارێکی گەورە دەخاتە سەر ژێرخانی ئاوەڕۆکان کە بۆ ئەو بڕە زۆرە دیزاین نەکراون. ٣. وشکەساڵی و لافاو: توێژینەوەکان دەریدەخەن کە چەمچەماڵ یەکێکە لەو ناوچانەی زۆرترین کاریگەریی گۆڕانی کەشوهەوای لەسەرە. وشکەساڵیی بەردەوام ڕووەکی سروشتیی لەناوبردووە؛ نەبوونی ڕووەک و پووش و پاوان وا دەکات هیچ بەربەستێک لەبەردەم ئاوی باراندا نەبێت و خێراییەکەی دوو هێندە زیاد بکات. خەڵک و حکومەت؛ دەستی مرۆڤ لە کارەساتەکەدا؟ لێرەدا پرسیارێکی تر دێتە ئاراوە: ئایا ئەمەی ڕوویدا تەنها سروشت بوو یان دەستی مرۆڤی تێدابوو؟ سەرچاوە ڕۆژنامەوانیی و زانستییەکان، پەیوەست بەم بوارەوە ئاماژە بە چەند هۆکارێک دەدەن، لەوانە: ١. تەجاوز بۆ سەر ڕێڕەوی ئاو: بەپێی بەدواداچوونەکان، لە ناحیەی شۆڕش و بەشێک لە گەڕەکەکانی چەمچەماڵ و تەکیە، خانووبەرە و پرۆژەی نیشتەجێبوون لەسەر یان زۆر نزیک لە "دۆڵ و شیوە سروشتییەکان" دروستکراون. کاتێک ئاو دێت، ڕێڕەوە سروشتییەکەی گیراوە، بۆیە دەچێتە ناو ماڵەکانەوە. ٢. کەمتەرخەمیی حکومی و لاوازیی ژێرخان: سیستەمی ئاوەڕۆی ناوچەکە کۆنە و توانای وەرگرتنی ئاوی بارانی بەخوڕی نییە. زۆربەی مەنهۆڵ و ئاودەرە و پردەکان بچووکن و بە خاشاک و پاشماوە گیراون، کە ئەمەش ڕێگە لە ڕۆیشتنی ئاو دەگرێت. ٣. نەبوونی پۆند و بەنداوی بچووک: ئاوی بارانەکە لە بەرزاییەکانەوە بە بێ هیچ بەربەستێک دێتە خوارەوە. ئەگەر پۆند و بەنداوی بچووک لە دەوروبەری شارەکە هەبوایە، هەم لافاوەکە کۆنترۆڵ دەکرا و هەم ئاوەکە بۆ هاوین گل دەدرایەوە. دەرسێک بۆ داهاتوو ناوچەکە مێژوویەکی دوور و درێژی لەگەڵ لافاوی لەناکاودا هەیە، بەڵام بەهۆی فراوانبوونی شار بە شێوەی هەڕەمەکی، زیانەکان لە ساڵانی کۆتاییدا زۆر زیاتر بوون. شارەزایان پێیانوایە دەتوانرێت بە گرتنەبەری هەندێک رێکار، ئەگەری دووبارە بوونەوەی کارەساتەکە کەم و لاواز بکرێت، لەنمونەی: لادانی زیادەڕۆیی: دەبێت بەپەلە ئەو خانوو و بەربەستانەی لەسەر ڕێڕەوی دۆڵەکان دروستکراون لاببرێن یان ڕێڕەوەکە فراوان بکرێت. پاککردنەوەی وەرزانە: پێش دەستپێکی وەرزی باران، دەبێت شارەوانییەکان سەرجەم ئاوەڕۆ و پردەکان لە خاشاک پاک بکەنەوە. دروستکردنی پشتێنەی سەوز و بەنداو: چاندنی دار لە دەوروبەری شار و دروستکردنی پۆند و بەنداوی بچووک بۆ شکاندنی تەوژمی ئاوەکە، باشترین چارەسەری درێژخایەنە. گۆڕینی ژێرخانی ئاوەڕۆ دەبێت ژێرخانی ئاوەڕۆ بەهێزبکرێت و بەشێوەیەک دیزاین بکرێت کە توانای گرتنەخۆی ئاوی لافاوی زۆریشی هەبێت. دواجار ئەم کارەساتە وانەیەکی تاڵ بوو. وانەیەک پێمان دەڵێت: سروشت ڕەحم ناکات کاتێک دەستکاریی یاساکانی دەکەین. سەرەڕێگرتن لە دۆڵەکان، گیرانی ئاوەڕۆکان، بایەخنەدان بە ژێرخانی شار لە سەوزکردن و کۆگاکردنی ئاو و لەهەمویشی گرنگتر:  بێباکی بەرامبەر گۆڕانی کەشوهەوا، باجەکەی قورسە؛ بەداخەوە ئەم باجەش زۆربەی کات هەژارەکان دەیدەن!

بەپێی زانیارییەکانی پەنجەرە، محەمەد شیاع سودانی لیژنەیەکی ڕەوانەی قەزای چەمچەماڵ کردووە، ئامانج لە ناردنی لیژنەکە بۆ ئەو شارۆچکەیە خەمڵاندنی زەرەر و زیانەکانی سێشەمەی ڕابردوە کە بەهۆی لافاوەوە دروست بوو.  لیژنەکە لە ئێستادا لە قەزای چەمچەماڵن و دوور لە چاوی میدیاکان سەرقاڵی لێکۆڵینەوەن و پێدەچێت سبەینێش بەردەوام بن لە کارەکانیان. ڕۆژی سێشەمەی ڕابردوو، دوای بارینی بارێکی زۆر بەشێک لە قەزای چەمچەماڵ و ناحیەی شۆڕش ژێر ئاو کەوتن و زیانێکی زۆریش بەر موڵک و ماڵی هاوڵاتیان کەوت، جگە لەزیانی مادیش، بەهۆی لافاوەکەوە ژمارەیەک هاوڵاتی بوون بە قوربانی. پێشتریش سەرۆکوەزیرانی عێراق، محەمەد شیاع سوودانی ناوەندی نیشتمانی بۆ بەڕێوەبردنی قەیران و کارەساتەکانی سەربە وەزارەتی ناوخۆ و لایەنە پەیوەندیدارەکان ڕاسپارد، بۆ ئەوەی ھاوکاری و پاڵپشتی بەو ھاووڵاتییانەی دانیشتووانی ھەرێمی کوردستان بکەن کە بەھۆی لافاوەوە زیانیان بەرکەوتووە. نووسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆکوەزیرانی عێراق لە ڕاگەیاندراوێکدا ئاماژەی بەوەداوە کە ناوەندی نیشتمانی بۆ بەڕێوەبردنی قەیران و کارەساتەکان سەربە وەزارەتی ناوخۆ و لایەنە پەیوەندیدارەکان لەلایەن محەمەد شەیاع سوودانییەوە ڕاسپێردراون، بۆ ئەوەی ھاوکاری و پاڵپشتی بەو ھاووڵاتییانەی دانیشتووانی ھەرێمی کوردستان بکەن کە بەھۆی لافاوەوە زیانیان بەرکەوتووە. ھەروەھا ڕاشیگەیاندووە کە سەرۆکوەزیرانی عێراق، وەزارەتی دارایی ڕاسپاردووە کە بە خێرایی بوودجەیەک بە ئامانجی دابینکردنی ھەموو پێدوایستییەکی فریاگوازری پێویست بۆ ھاووڵاتییانی ھەرێمی کوردستان، تەرخان بکات، ئەمەش دوای ئەو کەشوھەوا سەختییەی کە شارو شارۆچکەکانی ھەرێمی گرتووەتەوە.

فكر دادگایی ناكرێت سلێمانی، 13ی كانوونی یەكەمی 2025: تۆڕی هاوپەیمانی 19 پشتیوانی خۆی بۆ د.یونس راوی رادەگەیەنێت، داوا لە حكومەتی هەرێمی كوردستان دەكات هەوڵی فیكریی رۆشنبیران ڕێزی لێ بگیرێت و نەبێتە مایەی هەڕەشە بۆ خۆی و كەسوكاری و رێگە نەدات دەنگی داهێنەرانمان كۆتوبەند بكرێت، جەختدەكەینەوە فكر بە فكر وەڵام دەدرێتەوە نەك بە دادگایی كردنی. د.یونس ڕاوی، نووسەر و پسپۆری یاسایی و ئەكادیمییە لە بواری شەریعە و فەلسەفە، رەخنەگرێكی دیارە لە هەڵوێست و بیكردنەوەی ئیسلامی سیاسی، شەوی 11ی كانوونی یەكەمی 2025، لە رێی گرتەیەكی ڤیدیۆیی لە لاپەڕەی خۆی لە فەیسبووك، نامەیەكی كراوەی بۆ سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیرانی حكومەتی هەرێمی كوردستان و جێگری سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران نارد. دەڵێت "ماوەی 7 ساڵە لە رێگەی دامودەزگای ئەمنی هۆشداری دەدرێت و كەسوكارم سەغڵەت دەكرێت لەسەر نوسینەكانم، هەراسانكردن و بەرتەسكردنەوەی ئازادی بیركردنەوە لەسەر نوسینەكانم بەسە كە مافێكی نێودەوڵەتیە و دەستوری عێراقیش ئەم مافەی پاراستووە" تۆڕی هاوپەیمانی 19 كە سەنتەری میترۆ سەرپەرشتی دەكات پەیوەندی بە د.یونس ڕاوی كرد، لە بارەی جۆری هەراسان و هەرەشەكان پرسیاری لێكرد، باسی لەوەكرد كە لە هەولێر و دهۆكەوە ئاگاداركراوەتەوە كە داوای یاسایی لەسەرە تەنانەت كاتێك سەردانی بەرێوبەرایەتی كارتی نیشتمانی هەولێری كردووە، پێیان راگەیاندووە كە داواكراوە پاشان دوو كەس بە بەرگی مەدەنییەوە ویستویانە دەستگیری بكەن. گووتی" ئێستا لە پۆلیسی دهۆكەوە بە پێی مادەی 372 و داواكراوم بچمە بەردەم دادوەر تەنانەت فەرمانی دەستگیركردنیشم بۆ دەرچووە" پرسیاری كرد، "بۆ لە دهۆكەوە؟ تێناگەم "جەختیكردەوە"، تەنانەت پەیوەندی بە ماڵی باوكم كراوە، بێزاركراوە پێی دەڵێن كوڕەكەت فەرمانی دەستگیركردنی هەیە و دێین ماڵەكەتان دەپشكنین"  د.یونس ڕاوی دەپرسێت بەرتەسکكردنەوەی ئازادییەكانی لە لایەن حكومەتی هەرێمەوە چیمان پێ دەڵێت؟ وڵات جێبهێڵین بۆ ئیرهابی فكری و خورافە؟  لە ماددەی 372 ماوەی سێ ساڵ سزا یان غەرامەكردن بۆ ئەو كەسانە داندراوە كە بە ئاشكرا سوكایەتی بە بیروباوەڕی ئایینی دەكەن یان ڕێوڕەسمەكانی بێزراو دەكەن.  هەروەها گووتی، "ئەوەی ئاگاداری بیركردنەوەی فەلسەفی و ئەدەبی و قانونی و ئاینی من بێت دەزانێت من لە رەخنەكانمدا كەلێنێكی یاساییم جێنەهێشتووە و دەزانم چی دەڵێم و نابێ رەخنەگرتن وەك ناوزڕاندن تەماشا بكرێت"  تۆڕی 19 جەختدەكاتەوە كە ئازادی ڕادەربڕین و بیركردنەوە و داهێنان لە ڕێككەوتننامە نێودەوڵەتییەكان، وەك جاڕنامەی گەردوونی مافەكانی مرۆڤ، ئەم ئازادییانە وەك مافی بنەڕەتی چەسپاندووە و تەماشا دەكرێن.  كاتێك ئەم ئازادییانە پارێزراو بن ئەدەب و زانست و هونەر و فەلسەفە گەشە دەکەن. داهێنان دەبێتە پردێك بۆ گفتوگۆ، بیركردنەوە دەبێتە ئامرازێك بۆ بەرەنگاربوونەوەی نەزانی و دواكەوتوویی. دەبێت دەنگی داهێنەرانمان ببیسترێت و كۆتوبەند نەكرێت و هەوڵی فیكریی بیرمەند ڕێزی لێ بگیرێت و نەبێتە مایەی هەڕەشە بۆ خۆی و كەسوكاری. تۆڕی 19 لە لایەن كۆمەڵێك رێكخراو داكۆكیكارانی مافی مرۆڤ دامەزراوە، سەنتەری میترۆ سەرپەرشتی دەكات، داكۆكی لە پرنیسپەكانی جاڕنامەی گەردوونی مافی مرۆڤ و بەڵگەنامە نێودەوڵتەییەكانی تری تایبەت بە ماف و ئازادییەكان دەكات، بە تایبەتیش بەندی 19ی جاڕنامەی گەردوونی مافی مرۆڤی نەتەوە یەكگرتووەكان.

سامان به‌رزنجی، وه‌زیری ته‌ندروستیی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان، به‌ سه‌ردانێكی مه‌یدانی چووه‌ چه‌مچه‌ماڵ و له‌ نزیكه‌وه‌ نه‌خۆش و برینداره‌كانی لافاوه‌كه‌ی چه‌مچه‌ماڵ، شۆڕش و ته‌كیه‌ی به‌سه‌ركرده‌وه. وەزیری تەندروستی، له ‌لێدوانێكی تایبه‌تدا به‌ كوردستان24ـی ڕاگه‌یاند، "لە یەکەم ڕۆژی ڕووداوەکەوە لەگەڵ بەرپرسانی تەندروستیی چەمچەماڵ و سلێمانی لەسەر هێڵ بووین. هەموو بریندارەکان بە سەلامەتی گەیەنرانە نەخۆشخانە و کاری پێویستیان بۆ کراوە، هەندێکیشیان نەشتەرگەرییان بۆ ئەنجام دراوە." سامان بەرزنجی ئاماژەی بەوەش کرد، پاڵەپەستۆیەکی زۆر لەسەر دامودەزگاکانی تەندروستیی سنوورەکە هەیە بەهۆی وەرزی سەرما و نەخۆشییە وەرزییەکان. گوتیشی: "لەسەر ڕاسپاردەی مەسرور بارزانی، سەرۆکی حكوومەتی هەرێمی کوردستان، ئەمڕۆ بڕێکی زۆر باش دەرمان و پێداویستیی پزیشکیمان گەیاندە نەخۆشخانەی گشتیی چەمچەماڵ. هاوکارییەکان نزیکەی 25 تۆن دەبن و دەرمانی فریاکەوتن، نەخۆشییە درێژخایەنەکان، پێداویستیی نەشتەرگەری و تاقیگە لەخۆدەگرن." ناوبراو باسی لەوەش کرد، بینای نەخۆشخانەی ناحیەی شۆڕش کۆنە و پێویستی بە نۆژەنکردنەوە هەیە. هەروەها هەوڵەکان بەردەوامن بۆ دابینکردنی بودجە بۆ کڕینی دەرمان لە پارێزگای سلێمانی، تاوەکو پاڵپشتییەکان بۆ سنوورەکە بەردەوام بن. ئەمە لە کاتێکدایە، بەهۆی ئەو شەپۆلەی بارانبارینەی چەند ڕۆژێکە هەرێمی کوردستانی گرتووەتەوە، لافاو لە سەنتەری قەزای چەمچەماڵ و دەوروبەری ڕوویدا و بەهۆیەوە دوو کەس گیانیان لە دەستدا و 12 کەسیش بریندار بوون. هاوکات زیان بە زیاتر لە 500 خانوو و دەیان فەرمانگە و قوتابخانەی سنوورەکە کەوت. 

وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان رایدەگەیێنێت، هەموو ئامادەکارییەکیان کردووە و هەرکاتێک بەغدا بڕیاری خەرجکردنی مووچە بدات، لە ماوەی 24 کاژێردا 120 ملیار دیناری داهاتی ناوخۆ دەخەنە سەر هەژماریان. هێشتا مووچەی مانگی 10ی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان دابەش نەکراوە، ئەوەش بەهۆی ئەوەی تاوەکو ئێستا وەزارەتی دارایی عێراق پارەکەی نەناردووە. ئەمڕۆ شەممە 13-12-2025، سەرچاوەیەک لە وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان بە تۆڕی میدیایی رووداو راگەیاند: "هەموو ئامادەکارییەکانمان کردووە، هەرکات لە بەغدا بڕیاردرا مووچە خەرج بکرێت، راستەوخۆ و لە ماوەی 24 کاژێردا 120 ملیار دینارەکە دەخەینە سەر هەژماری گەنجینەی وەزارەتی دارایی عێراق." بەپێی زانیارییەکان، پرۆسەی وردبینی لە لیستی مووچەی مانگی 10 کۆتایی هاتووە، کە رۆژی 25ی تشرینی دووەم لەلایەن هەرێمی کوردستانەوە رەوانەی بەغدا کرابوو؛ ئێستا تەنیا ماوە تەیف سامی، وەزیری دارایی عێراق واژۆ لەسەر خەرجکردنی پارەکە بکات و ئاراستەی فەرمانگەی ژمێریاریی بکات. بەگوێرەی رێککەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا، بۆ ئەوەی مووچەی مانگانە لەلایەن عێراقەوە خەرج بکرێت، دوو مەرج جێبەجێ کراون کە بریتین لە رادەستکردنی نەوت و ناردنی 120 ملیار دیناری داهاتی نانەوتیی مانگانە بۆ بەغدا.

لێپرسراوی مەڵبەندی سێی یەکێتی نیشتمانی کوردستان دەڵێت: پێشبینی دەکەین ڕۆژی سێشەممە، پارتی و یەکێتیی کۆ ببنەوە، کە ناوەرۆکی گفتۆگۆکانیش زیاتر پەیوەستە بە پێکهێنانی کابینەی نوێی حکوومەتی هەرێمی کوردستان.  مەجید حەمەدەمین، لێپرسراوی مەڵبەندی سێی یەکێتی، ئەمڕۆ شەممە، 13ـی کانوونی یەکەمی 2025، لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، بۆ پێکهێنانی کابینەی نوێی حکوومەتی هەرێمی کوردستان ئیرادەیەک هەیە و دەبێت هەموو لایەنەکان کار بۆ سەرخستنی ئەم ئیرادەیە بکەن، گوتیشی: ئیرادەکە شلۆقە و ڕەنگە بە بچووکترین بوومەلەرز بڕووخێت. هەروا ئاماژەیدا: ئەگەر یەکێتی و پارتی ڕێکبکەون، بە دڵنیاییەوە پەرلەمان کارا دەکرێتەوە، دواتر سەرۆکی هەرێم هەڵدەبژێردرێت و کەسایەتییەک بۆ پێکهێنانی کابینەی نوێی حکوومەت ڕادەسپێردرێت. مەجید حەمەدەمین لە بارەی ناکۆکییەکان لەسەر پۆستی وەزیری ناوخۆی حکوومەتی هەرێمی کوردستان دەڵێت: تا ڕادەیەک لە نێوان پارتی و یەکێتی نەرمی نواندنێک هەیە.

مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی گشتی هێزەکانی سوریای دیموکرات، لە وتەیەكدا بە بۆنەی  یادی (١٠) ساڵەی دامەزراندنی ئەنجومەنی سوریای دیموکرات، جەختى کردەوە کە دەبێت رێککەوتنی ١٠ی ئازار  بناغەی سوریای نوێ بێت. هەروەها وتیشى: ئێمە وەک هێزەکانی سوریای دیموكرات و  هێزە سەربازییەکانی باکوری رۆژهەڵاتی سووریا، پابەندین بە رێککەوتنی ١٠ی ئازار. بەشێکى دیکەى پەیامەکە.. ــ کێشەکانمان لە سوریا  لەچەند رۆژێکی كەمدا چارەسەر نابن. ــ وڵاتانی دراوسێ وەک جاران دوژمنایەتیمان ناکەن و گۆڕانکارییان بەسەردا هاتووە.  ــ کارکردن لەسەر بابەتەکانی پەیوەست بە حەسەکە، دێرزور و رەقە بەردەوامە، پێویستە ئەم شارانە بە پێی پرەنسیپی نا ناوەندی خۆیان بەڕێوەببەن. ــ ئەنجومەنی سوریای دیموکرات رۆڵێکی گرنگی هەیە لە سوریای نوێدا، بەو پێیەی چەتری سیاسی هێزەکانی سوریای دیموكراتە. ــ زۆر بابەتی تر هەیە کە کاری لەسەر دەکرێت، چ لە ڕووی ئیداری و چ لە ڕووی دیکەوە.

مارك ساڤایا، نێردەی تایبەتی سەرۆكی ئەمریكا بۆ عێراق دەڵێت:سوپاسی ئەنتۆنیۆ گۆتێریش، سكرتێری گشتی نەتەوە یەكگرتووەكان دەكەم بۆ هەڵبژاردنی سەركردەی لێهاتوو و بیر تیژ، بەرهەم ساڵح، سەرۆكی پێشوی عێراق دەكەم، بۆ سەرۆكایەتیەكردنی كۆمیسياریای كاروباری پەنابەرانی سەربە نەتەوە یەكگرتووەكان. ساڤایا لە نتوسینێكدا لە سەكۆی "ئێكس"، وێڕای پیرۆزبایكردنی لە بەرهەم ساڵح، رایگەیاندووە: هیچ كەس لەو شایستە تر نییە بۆ وە رگرتنی بەرپرسیارێتیەو بەتایبەت كە ئەو ژیانی پەنابەری ئەزموون كردووە. دكتۆر بەرهەم ساڵح،  سەرۆك كۆماری پێشوی عێراق پۆستی کۆمیسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکانی بۆ کاروباری پەنابەران وەرگرت.  پۆستی کۆمیسیاری باڵای پەنابەرانی نەتەوە یەکگرتووەکان یەکێکە لە پۆستە هەرە باڵا و کاریگەرەکان لە دوای سكرتێری گشتی  لە رێکخراوەکانی سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان. لیژنەی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بە سەرۆکایەتی  ئەنتۆنیۆ گوتێرێس، سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان چاوپێکەوتنی لەگەڵ کاندیدەكان كردووە بۆ وەرگرتنی پۆستی کۆمیسیاری گشتیی بۆ کاروباری پەنابەران. پێشتر سەرچاوە دیپلۆماسییەکان لە نیویۆرک ئاشكرایان كرد، بەرهەم ساڵح، سەرۆک کۆماری پێشووی عێراق بۆ پۆستی کۆمیسیاری باڵای كاروباری پەنابەرانی نەتەوە یەکگرتووەکان کاندید کراوە،  كە  لەدوای پۆستی ئەمینداری گشتی، یەکێکە لە دیارترین پۆستەكانی ناو ئەو رێکخراوە نێودەوڵەتییەو، لە ماوەی حەوت دەیەی رابردوودا، هیچ کەسایەتییەک لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئەم پۆستەی وەرنەگرتووە. جگە لە "سەدرەدین ئاغاخان" کە بە ڕەچەڵەک ئێرانییەو، لە چوارچێوارچێوەی ئەرستۆکراتی ئەوروپی هەژماركراوە، لە ماوەی (٧٥) ساڵی رابردوودا هیچ کەسایەتییەکی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئەو پۆستەی وەرنەگرتووە،  پێشتر ئەو پۆستە لەلایەن ئەنتۆنیۆ گۆتێرێس، سکرتێری گشتی ئێستای نەتەوە یەکگرتووەکانەوە بەڕێوەبراوە. بەگوێرەی سەرچاوە ئاگادارەگان، ژمارەی کاندیدەکانی بۆ ئەو پۆستە زیاتر لە (10) کەس تێناپەڕێت، کە زۆرینەیان كەسایەتی ئەوروپی بوون.

لافاو بۆنەیەك نییە بۆ دەستكەوتی سیاسی سلێمانی، 12ی كانونی یەكەمی 2025: سەنتەری میترۆ رایدەگەیەنێت، كارەساتی لافاوەكەی چەمچەماڵ و كەلار و ناوچەكانی تری گەرمیان، بۆنەیەك نیین بۆ دەخستنی رقی سیاسی و ململانێی نێوان هێزە سیاسییەكان، دەبێت میدیا جیاوازی بكات لە نێوان هاوپشتی لێقەماوان و بانگەشەی سیاسی و حزبی. كاری میدیا لەكاتی كارەسارەساتی وەك لافاو، پێدانی زانیاریییە لەسەر گۆڕانكارییەكانی كەشوهەوای ناوچەكە، رێڕەوەكانی لافاوەو مەترسی سەرهەڵدانەوەی، هۆشیاركردنەوەی كردنەوەی هاوڵاتیان لە مەترسییەكانی هەروەها ئاسانكاری پەیوەندی نێوان هاوڵاتیان و دەزگای رەسمی و رێكخراوە خێرخوازەكان، دەستنیشانكردنی پێداویستییەكانی خەڵكی زیان لێكەوتوو، نەك گوتاری سیاسی بێزاركەرو دووبارەی سەردەمی بانگەشەكانی هەڵبژادن. سەنتەری میترۆ جەختدەكاتەوە بەكارهێنانی ئەم كارەساتە مرۆییە بۆ قازانجی حزبی یان ئەجیندای سیاسی، تەنیا پێشێلكردنی ئەخلاقی ڕۆژنامەوانی نییە، بەڵكو بێ بایەخكردنی ئازارەكانی خەڵكی لێقەوماوە كە قوڕو لیتەی لافاوەكە ژیانی گەمارۆ داون، شەرم بكەن. هەروەها داوا دەكەین حكومەت بە بەرپرسیارێتی تەواوی خۆی هەستێت، بە تایبەتیش كە پێشبینی شەپۆلی تری بارانی بەخوڕ دەكرێت، ئێستا كاتی خۆدیزنەوەو  پاساو نییە، كاری موزایەداتی سیاسی نییە، كاتی كاری مەیدانی و هەماهەنگی كاریگەرە، بە تایبەتیش كارەساتەكە دەریخست توێژێكی پەراوێزخراوی بێ ماف چۆن ژیانیان بەسەر بردووە. سەنتەری میترۆ بەرێزەوە دەڕوانێتە كەمپین و هەوڵی رێكخراوە خێرخوازییەكان بۆ بەهاناوە چوونی لێقەماوان. سەنتەری میترۆ چاودێری كارەكانی كۆمسیۆنی فریاگوزاری و بوژانەوەی مرۆیی چەمچەماڵ دەكات، كە قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكوەزیرانی هەرێمی كوردستان بۆ كۆنترۆڵكردنی قەیران و قەرەبووكردنەوەی دەستنیشانكردنی كەموكوڕییەكان و لێپرسینەوە لە كەمتەرخەمییەكان، پێكهێناوە، داوا لە رۆژنامەنووسان دەكەین وەك سەرچاوەی رەسمی هەمئاهەنگی لەگەڵ بكەن.

پەروین بوڵدان، جێگری سەرۆكی پەرلەمانی توركیا، دوای كۆبونەوەیەكەیان لەگەڵ دەوڵەت باخچەلی، سەرۆكی پارتی نەتەوەپەرستی توركیا، لە لێداوانێكدا بە رۆژنامەنوسانی راگەیاند: ئەمڕۆ لێرەین بۆ دیدار لەگەڵ بەڕێز باخچەلی، بەناوی شاندەکەمانەوە سوپاسی باخچەلی و تیمەکەی دەکەم، جەختیش دەکەمەوە کە کۆبونەوەکەمان زۆر بەرهەمدار بوو، بەرێز باخچەلی و شاندەکەیمان ئاگادار كرد لەبارەی ئەو کۆبونەوەیەی کە لە رۆژی ٢ی کانوونی دووەم لە ئیمرالی ئەنجاممان دا و گفتوگۆکانی دواترمان خستەڕوو. باسمان لەو قۆناغە كرد پرۆسەکە پێیگەشیتووە، لەبارەی هەنگاوەکانی داهاتوو بیروڕامان ئاڵوگۆڕ کرد، دەمەوێت جەخت لەسەر گرنگی و بەهای ئەم دیدارە بکەمەوە، بە لەبەرچاوگرتنی قۆناغی ئێستای پرۆسەکە، پێمان وایە زۆر گرنگە لەسەر بنەمایەکی نوێ، یان لە قۆناغێکی نوێدا بەرەو پێشەوە بچین، گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە چووینە قۆناغی دووەم. پەروین بوڵدان لە درێژەی قسەكایندا ئاماژەی بەوەشكرد: لە قۆناغی دووەمدا چوارچێوەی یاسایی پێویستە، ئەم چوارچێوەیە دەبێت "یاسای ئاشتی" بێت، ئێمە دەمانەوێت بە تایبەتی جەخت لەسەر ئەم خاڵە بکەینەوە.  ئەو کارەی کە کۆمیسیۆن و لایەنە سیاسییەکان لەمەودوا ئەنجامی دەدەن، لەم ئاستەدا زۆر گرنگ دەبێت، بۆچوونەکانمان گەیاندووەتە بەڕێز باخچەلی و چاوەڕوانییەکانمان سەبارەت بە یاساکە روون کردووەتەوە، بەشدارییەکی بەرچاوی لەم پرۆسەیەدا کردووە و پێمان وایە بەردەوام دەبێت لەو کارە. دوابەدوای قسەكانی بوڵدان، باخچەلی وتی: پەروین خانم بە روونی هەڵوێستی خۆی راگەیاندووە؛ من پشتگیری لە هەموو وشەیەک دەکەم کە وتویەتی. ئەمڕۆ شاندێکی پارتی یەكسانی و دیموکراسی كە پێکهاتبون لە پەروین بوڵدان، جێگری سەرۆکی پەرلەمان، میتحەت سانجار پەرلەمانتاری دەم پارتی و فایک ئۆزگور ئەرۆڵ، پارێزەر لە فەرمانگەی یاسایی ئەسرین، سەردانی دەوڵەت باخچەلی سەرۆکی پارتی نەتەوەپەرستی توركیا (مەهەپە)یان لە پەرلەمان کرد.

دوران کاڵکان ئەندامی ئەکادیمیای زانستە کۆمەڵایەتییەکانی عەبدوڵا ئۆجالان ئاماژەی بە گرنگی قۆناغی ئێستای پرۆسەکە کرد و گوتی: "پرۆسەیەکی یەکلاکەرەوەیە، مرۆڤ دەبێت زۆر ئاگاداربێت، چونکە پرۆسەیەکی کاتیی نییە بەڵکو پرۆسەیەکی ژیانییە." دوران کاڵکان ئەندامی ئەکادیمیای زانستە کۆمەڵایەتییەکانی عەبدوڵا ئۆجالان دوێنێ ئێوارە لە بەشداری بەرنامەیەکی تایبەتی مەدیا خەبەر تیڤییدا هەڵسەنگاندنی بۆ بابەتەکانی؛ قۆناغی ئێستای پرۆسەکە و گرنگی کۆبوونەوەکەی ئیمراڵیی کۆمیسیۆن کە لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆدا ئەنجامدرا و  پێشهاتە سیاسییەکانی تورکیا و هەرێمەکە کرد. 'پێویستە بە گرنگ تەماشای کۆبوونەوەکەی ئیمراڵی بکرێت' دوران کاڵکان سەرنجی خستە سەر ئەو ڕەخنانەی پەیوەست بە کۆتایهاتنی کارەکانی کۆمیسیۆنەوە لە ئارادان و گوتی: "لە کۆتاییدا شاندێک ڕۆشتنە ئیمراڵی و لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆ کۆبوونەوە. بەشێک لە تێبینی و کۆنووسەکانی کۆبوونەوەکەدا بۆ ڕای گشتی بڵاوکرایەوە. پوختەی کۆبوونەوەکە لە کۆمیسیۆنی پەرلەماندا ئاشکرا کرا و لە ڕێگەی میدیاکانەوە لە ناو ڕای گشتییدا بڵاوبووەوە. هەموو ئەمانە هەنگاوی گرنگن. بەشداری پەرلەمان لەم ئاستەدا بە کۆیی کارەکانییەوە، بە کۆبوونەوەیشی لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆ هەموو هەنگاوی گرنگ بوو، پێویستە مرۆڤ بە گرنگییەوە لەم کارانە بروانێت." 'پرۆسەیەکی ژیانییە، نەک کاتی' کاڵکان لە بەردەوامییدا ئەمەی گوت: "ئەنجامی کۆبوونەوەکەی شاندەکەی کۆمیسیۆن و ڕێبەر ئاپۆ، ڕاگەیاندنی  ئەنجامەکەی لە کۆمیسیۆندا گفتوگۆی لەسەر دەکرێت. بێگومان ئاساییە مشتومڕ و بۆچوونی جیاواز هەبێت. ئەم گفتوگۆیانە دەرخەری دۆخێکی تەندرووستە. دەگوترێت، کارەکانی کۆمیسیۆن لەسەر ئەم بنەمایە گەیشتووە بە خاڵێکی گرنگ و کاریگەر. خودی سەرۆکی پەرلەمان ئاماژەی بەم خاڵە دا و بە ڕای گشتی ڕاگەیاند. لە ئێستادا ڕاپۆرتی لایەنەکانی کۆمیسیۆن وەدەگیرێت. کۆمیسیۆن دەڵێت، لەسەر شێوەی چوارچێوەی سیاسی و یاسایی پرۆسەکە، ڕاپۆرتێکی بەرفروان پێشکەشی پەرلەمان دەکات. بەڕاستی ئەمە گرنگە. یانی ئەنجامی کارەکانی خۆی ڕادەگەیەنێت و کۆمیسیۆن پێشنیارەکانی ڕادەستی پەرلەمان دەکات. خاڵێکی یەکلاکەرەوەیە کە پەرلەمان سیاسەتی پرۆسەکە بەڕێوەدەبات، پێویستییەکانی پرۆسەکە جێبەجێ دەکات. چۆن دەبێت؟ چ ڕاپۆرتێک ئامادە دەکرێت و پێشکەش دەکرێت؟ ناوەڕۆکەکەی چۆنە؟ بێگومان ڕاوەستە لەسەر ئەمانە دەکەین و بەدواداچوونی بۆ دەکەین و دەیبینین. درووست نییە لە ئێستاوە هیچ شتێک لەسەر ئەم بابەتە بگوترێت، باشترە لە کاتی خۆییدا بۆچوونمانی لەسەر دەربرین. بۆیە لە ئێستادا ئێمە و ڕای گشتیش سەیری دۆخەکە دەکەین. بێگومان کاتێک هەنگاوێ نوێمان بینی بۆچوومانی لەسەر دەڵێیین، هەموو کەسێک هەڵوێستی خۆی دەردەبڕێت. قۆناغێکی یەکلاکەرەوەیە، دەبێت مرۆڤ زۆر ئاگاداربێت. پێویستە بە هەستیارییەوە مامەڵەی لەگەڵ بکرێت. هەمیشە جەختمان لەمە کردووەتەوە؛ ئەم پرۆسەیە پرۆسەیەکی کاتیی نییە، بەڵکو پرۆسەیەکی هەمیشەیی و ژیانییە. ڕێبەر ئاپۆیش چەندین جار جەختی لەمە کردووەتەوە. پرۆسەکە بۆ تورکیا و داهاتووی کورد و هەموو ناوچەکە و مرۆڤایەتیش گرنترین پرۆسەیە. ئەوانەی بەم شێوەیە مامەڵە لەگەڵ پرۆسەکەدا ناکەن زۆر بە هەرزانی هەڵسەنگاندی بۆ دەکەن. بێگومان مرۆڤگەلێکی لەم شێوەیەش هەیە. پلانسازی سەد ساڵی، هەزار ساڵی بەڵام دەبێت مرۆڤ گوێ لەوانە نەگرێت. دەبێت مرۆڤ جددیەت و مانای پرۆسەکە ببینێت، بزانێت پرۆسەکە ڕێگری لە چ جۆرە کارەساتێک دەکات، چ جۆرە ئاییندەیەک درووست دەکات، چ ئاییندەیەکی دیموکراتیک درووست دەکات. ڕێبەر ئاپۆ گوتی: 'پلانسازی سەد ساڵ، هەزار ساڵە دادەڕێژین. لەسەر بنەمای خوشک-برایەتی و گەلانی تورک-کورد و گەلان، جیهانێکی نوێ بنیات دەنێین کە پشت بە خوشک-برایەتی گەلانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و یەکێتی دیموکراتیک دەبەستێت.' بە واتایەکی تر ئێمە دەڵێین سیستەمێکی جیهانی هەیە. خەریکە هەموو جیهان دەبێتە گوندێک. هەمووان ئیدی بە شێوەیەکی جیهانیی مامەڵە دەکەن. سیستەمی سەرمایەداری پێکهاتەیەکی هەژموونخوازی جیهانیی درووست کردووە. دەبینرێت سەد ساڵە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستیان خستۆتە چ حاڵێکەوە. ئەم دۆخە نەرێنییەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست کاریگەری لەسەر هەموو جیهان داناوە. فشار و داگیرکاری ئەزموونکردووە. ئەوەندە خراپەکاری، شەڕ، برسێتی، قەیران لە جیهاندا هەیە، لە ئێستادا کە کێشەی ئاو سەرهەڵدەدات و ڕێشەکەی لە سەختبوونی شەڕەکاندایە. ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستیان گەیاندووەتە دۆخێک، کە پرسی کورد بنکەکەیەتی. ڕێبەر ئاپۆ گوتی، 'هەوڵ دەدەین هەموو ئەمانە چارەسەر بکەین'. دەبێت مامەڵەیەکی درووست نیشان بدرێت لەم دواییانەدا شاندی دەم پارتی لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆ کۆبوونەوەی ئەنجام دا. لەسەر بۆچوونەکانی وی ڕاگەیاندراوێک بە میدایاکان درا. ڕاگەیاندراوەکان زۆر گرنگ بوون. ڕێبەر ئاپۆ جگە لەوەی جەختی لەسەر گرنگی پرۆسەکە بۆ ئاستی نێونەتەوەیی کردەوە، بانگەوازی لە ڕای گشتیی ناوخۆیی و کۆمەڵگەش کرد. بە واتایەکی دیکە جەخت لەوە دەکرێتەوە کە دەبێت هەمووان بە درووستی لە پرۆسەکە نزیک ببنەوە. ڕاشیگەیاند، دەبێت کۆمەڵگە بە درووستی درکی پێ بکات. هەموو ئەمانە بانگەوازی یەکێتی و یەکگرتووین. پەیامی زۆر گرنگ بوون. بێگومان ئەگەر دەرفەتی بەهێزتری بۆ بڕەخسێت پەیامی گرنگتر بە ڕاگشتیی دەدات". 'دەزانین پڕۆسەکە سەختی و دژواری خۆی هەیە' کاڵکان ئاماژەی بەوەشدا، هەمووان پەرلەمان وەک ناونیشانی چارەسەریی نیشان دەدەن  و گوتی: "لەو کاتەدا دەبێت پەرلەمان ئەم ئیرادەیە نیشان بدات، توانای خۆی دەرخات. هەربۆیە دەبێت بتوانێت زیاتر خاوەنداری لە پرۆسەکە بکات. بە واتایەکی تر شەڕ هەیە ڕێگەی چارەسەری دادەڕێژرێتەوە. ئەو لایەنانەی شەڕیان کردووە کۆدەبنەوە. دەبێت ئەم کۆبوونەوەیە بە جدی هەڵسەنگاندنی بۆ بکرێت و بەشداری تیدا بکرێت. ئەمە سەرەتاییترین شت بوو، هەندێک فشار هەیە. لە ڕاستیدا لە پرۆسەکەدا سەختی و دژواری هەیە، هەست بەمە دەکەین. بە واتایەکی تر بۆ هەموو کەسێک سەختی هەیە. سەختی و دژوارییەکان لایەنێکن، بەردەنگمان هەیە، بەڵام هەبوونی ئەم سەختییانە نابێت بکرێتە بیانوویەک بۆ ئەوەی سیاسەت بێدەنگ بکرێت و بە لاوازی نزیک ببنەوە. سیاسەتی تورکیا لەم چوارچێوەیەدا ڕووبەڕووی ئەزموونێکی مێژوویی و جدی بووەتەوە. نەیتوانی ئەزموونێکی باش لە پرۆسەی ڕابردوودا نیشان بدات. ئێستا دەتوانێت ئەزموونێکی باش نیشان بدات و هەنگاوێک بنێت یا نا؟ گرنگترین لایەن ئەم پرسیارەیە. واتە دەبوو ئەزموونێکی درووست دەرکەوتایە بەڵام وانەبوو." 'جەهەپە بەم ئەزموونەوە خاڵێکی لەدەستدا' کاڵکان سەبارەت بەو لایەنانەی نەچوونە ناو شاندەکە و ڕەخنەدانی خۆیانیان دایەوە وتی: "ئەو لایەنانەی نەچوونە ناو شاندەکە دواتر ڕەخنەدانی خۆیانیان نیشاندا، بەڵام بۆ هەندێک کەس دەتوانین بڵێین 'داوای لێبوردنیان لە کەموکورتیەکانیان گەورەتر بوو'. کردەوە و قسەکانی جەهەپە لە گەڵ یەک نەهاتنەوە. جەهەپە بۆ ئەمە وڵامێکی دەبێت. یانێ ئێستا مشتومڕ لە نێوانیان هەیە و دەڵێن لە نێوان هاوڕیانماندا دەستوەردان هەیە. باسی ئەوە دەکەن هەم لەناو فراکسیۆنی یەنی یۆل و هەم لە ناو جەهەپەدا دەستوەردان هەیە. ڕێبەر ئاپۆش هۆشداریی دابوو و وتبووی؛ 'دەتوانرێت میکانیزمی کودەتا لە هەر کاتێکدا بەکار بهێنرێت، لە ژێروە کار دەکرێت'. بۆیە دەبێت کاریگەری ئەوانەش هەبێت. بەڵام قسە و کردەوەیان یەکی نەگرت، یانێ بەو ئەزموونەوە خاڵێکیان لەدەستدا. لەوانەیە هێشتا یەکگرتوو بن بۆ نموونە، لایەنەکانی فراکسیۆنی یەنی یۆل زۆر قسەیان دەکرد. تەنانەت ئەگەر بۆچوونەکەشیان لە پەرلەمان پەسەند نەکرا، کاتێک شاند پێکهێنرا، دەبوو ئامادە بووان بۆ ڕۆیشتن بۆ ئیمراڵی. پاشان جەهەپە باسی لە چارەسەری دیموکراسیانەی پرسی کورد دەکرد. ئەگەر بەڕاستی یەکگرتوو ببووان، بێگومان بەردەنگی چارەسەری پرسی کورد ڕێبەر ئاپۆیە. ئۆزگور ئۆزەل لە ئامەد بەڵێنێکی بە ڕای گشتی دا و وتی؛ 'گەلی کورد هەرچییەک بڵێت، لەلای ئێمەش پەسەندکراوە. گەل دەڵێن 'ئیرادەمان لە ئیمراڵییە' بەڵام ئێوە ئەو ئیرادەیە قبوڵ ناکەن، دەڵێن ئێمە ئیرادەی کورد دیاری دەکەین. ئەی لە کۆێیە دیموکراسی؟ ئەی کوا چارەسەری دیموکراسی؟ زۆر و گوشارەکانی جەهەپە هێشتا گەورەترن. گۆڕانکاری شەڕی دەسەڵاتداری دەکرێت. بەڵام ئەگەر بەهەمان شێوەش بەردەوام بێت دیسان ناتوانێت شتێکی جیاواز بخوڵقێنێت، بۆیە دەبێت وریاتر بێت. بە کورتی دەبێت یەکدەنگ و یەکگرتوو بێت. هەروەها دەبوو ئەنجامی کۆبوونەوەکەی ئیمراڵی بەشێوەیەکی دروست و ڕەزامەندانە پێشکەشی کۆمسیۆنی پەرلەمان بکرێت. لەبەر ئەوە هیچ شتێکی شاراوە نییە. بۆچی لە بۆچوونەکانی رێبەر ئاپۆ دەترسن؟ من لەمە تێناگەم." 'دەبێت پەرلەمان نەترسێت' دوران کاڵکان ئاماژەی بەوەشکرد، ئەوەی کە پێشکەشی کۆمیسیۆن کرا، لە قسەکانی ڕێبەر ئاپۆ زیاتر، قسەکانی شاندەکە بۆ خۆیان بوون و وتی: "بۆچوونەکانی ڕێبەر ئاپۆ ڕانەگەیەندراون. ئێوە چوون بۆ کۆبوونەوە، ئێوە پێویستتان بە کۆبوونەوە بینی، بۆیە دەبوو لەو کاتەدا کارێک بکرایە. ئیمە چۆن باسی بکەین؟ دەبوو باسی ئەو بۆچوونانە بکرایا. بەڵام لەوە دەترسن. ئەمە ڕاستیەکەیە، ئایا دەکرێت بەمە بوترێت شۆڤێنیزم؟ دەتوانین بڵێین ئەمە نزیکبوونەوەیەکی نەتەوە پەرەستانەیە. جەهەپە لەبری ئەوەی بچێت بۆ ئیمراڵی، بەدوای بەردەنگێکی جیاوازدا دەگەڕا. ئەوانەی لەبری گواستنەوەی بۆچوونەکانی ڕێبەر ئاپۆ، بۆچوونەکانی خۆیان پێشکەش کرد. وەک ئەوەی بڵێن ئەوەی ئێمە بڕیار دەدەین جێبەجێ بکرێت، بەردەنگێکی جیاواز نییە. نا بەو شێوەیە ڕوونادات. لەلایەک دەڵێین شەڕ هەیە، تیرۆر هەیە. دەوڵەت دەچێت کۆبوونەوە ئەنجام دەدات، بەڵام سیاسەت لەوە دەترسێت ببێتە بەردەنگ. ئەی پەرلەمان بۆچی دەترسێت؟ نابێت ئەوەندە بترسێت. ئەم کۆبوونەوانە بەناوی دەوڵەتەوە ئەنجام دەدرێن. هەروەها مەهەپەش وتی؛ 'پڕۆژەیەکی دەوڵەتە'. سەرۆککۆمار ئەردۆغانیش ڕایگەیاند، ئەوەی دەکرێت پڕۆژەیەکی دەوڵەتە. باشە جەهەپە و پارتەکانی دیکەی ئۆپۆزسیۆن بۆ دەترسن؟ بۆ لە بەشداربوونیان لە پرۆژەی دەوڵەتدا ترسیان هەیە؟ ڕاپۆرتی کۆمیسیۆن پێویستە خاوەن ناوەڕۆکی چارەسەری بێت  لە ڕاستیدا ئەم هەڵوێستە دروست و بەپێی پێویست نییە. ڕێبەر ئاپۆ دەڵێت، 'ئێمە لە سێدارەوە بەرەو مێزی گفتوگۆمان هێنا' کاتێک لەگەڵ شاندەکەی دەم پارتی دیداری کرد. ئێمە هەوڵدەدەین دیدار لەگەڵ دەوڵەتتدا بەرەو ئاستی دیدار لەگەڵ سیاسەتدا ببەین. ئەمانە هەنگاوی زۆر گرنگن، ئێمە دەمانەوێت چارەسەری لە ڕێی سیاسەتەوە ئەنجام بدرێت. هەمووان باس لەوە دەکەن کە سیاسەت بە گرنگ دەبینن. ئێمەش باوەڕمان بەوە هەیە، هەمیشە ویستوومانە باوەڕمان پێی هەبێت. بەڵام دامەزراوەی سیاسی هێشتا لاوازە. پێویستە بەدڵنیاییەوە ئەم لاوازییە بنبڕ بکات.  ڕاپۆرتەکەی کۆمیسیۆن، هەربۆیە ئەو کارەی کە پەرلەمان دەیکات، پێویستە خاوەن ناوەڕۆکی چارەسەریی ڕاستەقینە بێت. واتا پێویستە درێژە بە کێشەکە نەدات. لەم چوارچێوەیەدا یاسا پێویستە. باسی یاساکانی ئازادی، یاساکانی ئەنتێگراسیۆنی دیموکراتیک، یاساکانی قۆناغی ڕاگوزەر دەکرێت. ئەگەر کێشەکە تەنها لە ئاستی 'تیرۆر' و 'کۆتاییهێنان بە تیرۆر'دا هەڵبسەنگێنرێت و ڕێوشوێنی کۆتاییهێنان بە سەرچاوەکانی 'تیرۆر'، هۆکارەکانی نەدۆزرێتەوە، یاسا و سیاسەت دەستوەردان نەکات، ئەوا چارەسەریش نایەتە دی. بێگومان لێرەدا مامەڵەیەکی دروست، چارەسەریی ڕاستەقینە دێنێتە دی. بەڕاستی پێویستە گوێ لە مشتومڕەکانی ئەم لایانانە نەگیرێت. مشتومڕی سەیرن، قسەی سەیر دەکرێت. هەرخۆی ئێمە بە هەندێک لایەنمان گوت کە ڕانتخۆرن، دوژمنانی سوێندخواردوون، هێرش دەکەن. ڕاگەیاندنیش وەک بڵێی بەقووڵی خزمەتییان دەکات. بەشێکی گرنگی ڕاگەیاندنە. پێویستە بەم شێوەیە نەبێت. بەرامبەر ئەوە پێویستە درێژە بە تێکۆشانێکی بەهێز بدرێت. ڕۆژنامەیەک دەڵێت، 'لە ئەڵمانیا ١٤ هەزار پەکەکەیی هەن. لە ٢٦ـی تشرینی دووەمی ١٩٩٣ـەوە پەکەکە لە ئەڵمانیا قەدەغەیە. کاتێک پەکەکەییەک دێتە سنوورەکەیەوە دەستگیری دەکات. چەند لە هاوسۆزانی پەکەکە لە ئەڵمانیا دەستگیرکران؟ هێشتا زۆرێکیان دەستبەسەرن. هەرخۆی پەکەکەیی نین، لایەنگرن.لە ئێستادا ١٤ هەزار وڵاتپارێزی کورد، بە هەرحاڵێک بێت کۆمەڵەیان دامەزراندووە، چالاکیی کەلتووری ئەنجام دەدەن. مەگەر بەم شێوەیە دەبێت؟ کورد نەبێت، کوردی ڕێکخراو نەبێت. پێویستە ئەم زیهنییەتە کۆتایی پێبێت.  هەڕەشەکانی تورکیا لەسەر ڕۆژئاوا  لە سووریا گیری خواردووە. بەهەموو هێزی خۆی تورکیا هەموو ڕۆژێک هەڕەشە دەکات. هەرچۆنێک بێت ئەو زانیاریانەی پێمان دەگات ئەوەیە کە دەگوترێت، خۆبەڕێوەبەریی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا خوازیاری بەجێهێنانی ڕێکەوتننامەی ١٠ـی ئادارە. لایەنەدەرەکییەکانیش وا دەڵێن. واتا هیچ شتێکی وا لە ئارادا نییە کە شتێک ڕەتدەکاتەوە، ئەوان بۆچوونیان ئاشکرایە. لە ڕاستیدا دەسەڵاتی جۆلانی لەژێر فشاری زۆر هێزدایە، کاریگەریی هێزی دەرەکی و ناوچەییشی لەسەرە. هەوڵدەدات هەمووان بەڕێوەبەرێت. تورکیا خۆبەڕێوەبەریی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا وەکو بەرپرسیاری هەموو شتێک دەبینێت. بۆچی؟ لەبەرئەوەی کورد لەناویدا کاریگەری هەیە. ئەگەر تۆ ئەوەندە دوژمنایەتی کورد بکەیت، ئایا دەتوانی پرسی کورد چارەسەر بکەیت؟ بە کوردی بێهێز، کوردی لەناوچوو، تورکبوون بەرەو کوێ دەچێت؟ تۆ لە لایەکەوە بڵێیت، 'تورک بێ کورد، کوردیش بێ تورک نابێت'، لە لایەکی ترەوە بتەوێت کورد لەناوبەریت. ئەو کاتە تۆ تورک لەناودەبەیت. ئایا ئەمە ئاشکرا نییە؟ مەگەر ئەوەی ١٠٠ ساڵە تورکیای لاوازکردووە، ئەو سیاسەتە نییە بەرامبەر کورد؟ مەگەر ئەو سیاسەت و زیهنییەتە نییە کە نکۆڵی لە کورد دەکات؟ ئاشکرایە کە ئەمە هۆکارە. هەمووان دەزانن.  جەهەپە بیوری لە قاچی خۆیدا  پێویستە درێژە بەم پارادایمە نەدرێت. پێویست بە گۆڕانی پارادایم هەیە. چۆن؟ پێویستە ئەو سیاسەت و زیهنییەتە بگۆڕێت کە نکۆڵی لە کورد دەکات. پێشتریش گوتم. ئەگەر سیاسەت و زیهنییەتێکی دروست سەبارەت بە پرسی کورد هەبێت، ئەوا چارەسەری ئاسانە. لە ڕاستیدا چارەسەری هێندە زەحمەت نییە. ئەگەر سیاسەت و زیهنییەتێکی دیموکراتیک بوونی نەبێت، ئەگەر تۆ بە سیاسەت و زیهنییەتێکەوە مامەڵە بکەیت کە نکۆڵی لە بوونی کورد دەکات، ناتوانی چارەسەر بکەیت. ئەمە چەندە کورد لاواز دەکات، هێندەش تورک لاواز دەکات. جەهەپە نەچووە ئیمراڵی بۆ دیدارەکە، چی کرد؟ بیوری لە قاچی خۆیدا. سەرچاوەکانی هێزی خۆی وشککرد. مەگەر بەهێزتر بوو؟ لەوانەیە دڵی یەک، دوو دانە شۆڤێنی، نەتەوەپەرستی خۆش کردبێت. ئایا سوودیان لێ دەبینیت؟ بەم شێوەیە دەبیتە دیموکرات؟ نابیت. هەربۆیە هێشتا لاوازی لە گۆڕانی پارادایمدا هەیە. هەندێک لایەن هەوڵدەدەن ئەنجامی بدەن. لەناو مەهەپە، لەناو ئاکەپە هەندێک هەوڵدەدەن بەم پێیە مامەڵە بکەن، بەڵام هی دژبەریش هەن. پێویستە سیاسەت کراوەتر و بوێرانەتر بێت.  واتا پێویستە پێکهاتەی سیاسەت و زیهنییەتی دیموکراتیک بەهێزتر بکرێت. پێویستە بەهێزانە دەست بە دیموکراسییەوە بگرێت. بوونی خۆی، خزمەتکردنی بەخۆی، پێشبینیکردنی داهاتوویەکی باشتر بۆ تورکیا بەستراوەتەوە بەمەوە. بەهۆی ئەم لاوازییەوە، وەک بڵێی دەچنە شوێنێکی شاراوە، چوونە ئیمراڵی. دواتریش قسە دژبەرەکان هێندە زۆر و بەرز بوون. هیچ سیاسەتێکی دیموکراتیک نییە کە وەڵامدەرەوەی ئەوانە بێت. کەسیش خاوەندارێتی لێ ناکات. پێویستە ئەمە نەهێڵدرێت.  'پێویستە گۆشەگیری بەتەواوی لاببرێت'  بەڕاستی ئەمە پێویستە. بەم مەبەستەش پێویستە دەرگاکانی ئیمراڵی زیاتر بکرێنەوە. بەر لە هەر شتێک پێویستە دەرفەتەکانی ڕاگەیاندنی ڕێبەر ئاپۆ زیاد بکرێن. ئەگەر خۆیان نایکەن، هیچ نەبێت، با ڕێ بە خۆی بدەن. با ڕێبەر ئاپۆ ئەم شتانە بکات. خۆی دەڵێت، 'دەیکەم'. بەڵێ، وەکو وتمان، دیدار دەکرێن. بەڵام هێشتا بە تەواوی گۆشەگیری لانەبراوە، هەلومەرجەکانی کار و ڕاگەیاندنی ئازاد دەستەبەر نەکراون. ڕاگەیاندنێکی زۆر کەم هەیە. بە چوون و هاتنی شاندان نابێت. بەم شێوەیە پرۆسەکە سەرناکەوێت. هەربۆیە پێویستە هەلومەرجەکانی ئازادیی جەستەیی، ژیانی ئازاد، مەرجەکانی کارکردنی ئازاد دەستەبەر بکرێن، کە بەردەنگی پرۆسەکە ئەوە، ئەو پێشەنگایەتی و ڕێبەرێتی پرۆسەکە دەکات. لە هەمان کاتدا مکوڕ و پێداگرە. دەڵێت، 'دەرفەت بدەن، من سەری دەخەم'. مادام ئێمە لایەنگری ئەمەین، ئەوا پێویستە دەرفەت بڕەخسێنین. با ئەم کارە بکات و سەری بخات. پێویستە ئەم شتانە بنبڕ بکرێن، کە ئاستەنگن لەبەردەم کارکردن. لەبەرئەوە هێشتا هەنگاوی زۆر کەم دەنرێن. لە ڕاستیدا ئەوانەی کراون، تەنانەت ناشێت ناوی هەنگاویشیان لێ بنرێت. ئێمە بە گرنگی دەبینین، بەڵام پێویستە ئەمە دوانەخرێت." 

گەڕان بەدوای ئەندازیارە بێسەروشوێنەکە لە نزیک بازیان بەردەوامە خۆبەخشەکان دەڵێن لوزەکەی ئەحمەدمان دۆزیوەتەوە، لە پاش ئەو لافاوەی چەند ناوچەیەکی هەرێمی کوردستانی گرتەوە، سێ ڕۆژە ئەندازیارێک کە لە شارۆچکەی بازیان بێسەروشوێنە، تاوەکو ئێستا هیچ سۆراغێکی نییە. ئیسماعیل ئەحمەد، قایمقامی بازیان بە کەناڵ8ـی گوت، ئەو ئەندازیارە ناوی (ئەحمەد حامید)ـە، دانیشتووی بەغدادە و خێزاندارە، بۆ کۆمپانیایەک کاری کردووە لە بازیان بەناوی (ڕۆیاڵ کان)ـە. گوتیشى "ڕۆژى بارانە زۆرەکە لەکاتی پشوودا بووە لەناو کابینەیەکی تایبەت بەخۆی، لەناکاو لافاو دروستبووەو بەهەر هۆکارێک بێت، کە نازانرێت، کەمتەرخەمى بووە یان بێئاگایی، لافاوەکە بردوویەتی". ئیسماعیل ئەحمەد، ئاماژەى بەوەشکرد، لەساتی دروستبوونی رووداوەکەوە، تاوەکو ئێستا تیمی غەواس و تیمەکانی دیکەی فریاگوزاری، بەدوای ئەندازیارەکەدا دەگەڕێن، لە ئاکامدا مۆبایلەکەی دۆزراوەتەوە، لەڕێگەی تیمی شارەزاوە توانراوە پاسۆردەکەی ئاشکرابکرێت و پاش پەیوەندیکردن بە هاوسەرەکەی لە بەغداد، دڵنیابووینەوە کە لافاوەکە بردوویەتی و نەگەڕاوەتەوە بۆ ماڵ. قایمقامی بازیان، دەڵێت، لەڕێگەی هاوسەرەکەیەوە زانیویانە کاتژمێرێکی زیرەکی لەدەستدایە، پاش سەیرکردنی لۆکەیشنی کاتژمێرەکە، دەرکەوت ناونیشانەکەی لە گۆمێکدایە لە گۆپاڵە، پاش ئەوەی چووینەسەر شوێنەکە، دەرکەوت لەوێش نییە. قایمقامی بازیان، هەرچەندە پڕۆسەکەی بە قورس و گران ناوبرد، بەڵام گوتی " لە گەڕان و پشکنین بەردەوام دەبین تاوەکو دۆزینەوەی تەرمەکەى. باوکی ئەندازیارەکە قسەی بۆ کەناڵ8 کردووە و چیرۆکی کوڕە ئەندازیارە بێسەروشوێنەکەی دەگێڕێتەوە و لە ڕێگای کەناڵ8ـەوە داوای گەڕانی بەرفراوان بۆ دۆزینەوەى تەرمى کوڕەکەی دەکات.