نیگار عومەر

ئاوی خواردنەوەی قەزای كفری شیاوی خواردنەوە نیەو زۆرینەی دانیشتوانی قەزاكەش فلتەر بەكاردەهێنن و پسپۆرێكی دەرامەتی ئاوو ژینگەش دەڵێت: بەهۆی كاریگەری جیۆلۆجی خاكی قەزاكە كەڕێژەی كلس و گۆگردێكی  زۆرە ئاوی ژێرزەوی كفری كەسەرچاوەی ئاوی خورادنەوەی قەزاكەیە هیچ شیاوی خواردنەوە نیە، بەڵام بەڕێوەبەری ئاوی كفری رەتیدەكاتەوە ئاوی خواردنەوەی قەزاكە شیاوی خواردنەوە نەبێت.

قەزای كفری بەوتەی لایەنی پەیوەندیدار نزیكەی 45 هەزار كەس  دەبێت پشت بەئاوی ژێرزەوی دەبەست بۆ خواردنەوە كە لەڕێگەی بیری ئیرتیوازیەوە بەسەر ماڵاندا دابەش دەكرێت.

سەڵاح عەزیز، هاووڵاتیەكی قەزای كفریەو باس لەخراپی ئاوی خواردنەوەی قەزاكەیان بۆ هاوڵاتی دەكات و دڵێت،" بەهۆی شۆری ئاوی خواردنەوەی كفریەوە كە شیاوی خواردنەوە نیە زۆربەی زۆری ماڵەكانی كفری بۆ پاكبوونەوەی ئاو خواردنەوە فلتەریان داناوە تاوەكو تووشی نەخۆشی نەبین، خراپی ئاوەكەمان وایكردوە  ساڵانە لەوەرزی گەرمادا سێجار دەبێت پووشی موبەریدەكانمان بگۆڕین بەهۆی ئەوەی كە كلس دەیگرێت جا ئەمە بگات بەوەی كە مرۆڤ بیخواتەوە دەبێت چی لێبكات بەم هۆیەشەوە زۆربەی دانیشتوانی كفری تووشی نەخۆشی گورچیلە بوونە".

عەبدولموتەلیب رەفعەت، پسپۆری دەرامەتی ئاوو ژینگە، بۆ هاوڵاتی رایگەیاند،" بەپێی ئەو تووێژینەوانەی كە ئێمە كردوومانە جیۆلۆجی خاكی كفری وایكردووە لەنێو ئاوی ژێرزەوی كفریدا كەبڕێكی زۆر مادەی كلس و مادەی گۆگردێكی تێدایە و رێژەی ئەو مادانە لەگەڵ رێژەی سوێری لەئاوەكەدا زۆر بەرزە".

وتیشی:" بەپێی ستاندەری جیهانی لەنێو هەموو ئاوێكی شیاودا رێژەی گۆگردێك دەبێت 250ملیگرام لەسەر لیتر بێت، بەڵام لەنێو ئاوی كفریدا لەهەندێك لەبیرەكاندا گەیشتۆتە  700ملیگرام لەسەر لیتر، رێژەی كلس بەهەمان شێوە زۆر بەرزە لەنێو ئاوەكەدا ئەمانە وایكردووە كەئاوی كفری شیاوی خواردنەوە نەبێت".

حەمید رەشید بەڕێوەبەری ئاوی كفری رەتیدەكاتەوە ئاوی قەزاكە شیاوی خواردنەوە نەبێت و لەو رووەوە بۆ هاوڵاتی دواو وتی:" ئاوی كفری شیاوە بۆ خواردنەوە" بەڵام هەر خۆشی دەڵێت ئاوەكە هەندێك مادەی تێدایە بەم هۆیەشەوە زۆربەی زۆری ماڵەكان فلتەر بەكاردێنن بۆ  بۆ پاككردنەوەی ئاوەكە و بەم رێگایە ئاوەكە كێشەی نابێت بۆ خواردنەوە گەر فلتەر بەكاربێنن.

بەڵام عەبدولمتەلیب رەفعەت، پسپۆری دەرامەتی ئاوو ژینگە دەڵێت: بەپێی ئەو توێژینەوانەی كە كراوە بۆ بیری ئاوەكانی كفری لەكۆی 36 بیر تەنها دوو بیری ئاو گونجاوە بۆ خواردنەوە.

عوسمان عەلی، هاووڵاتیەكی دیكەی شارەكەیە باس لەنەشیاوی ئاوەكە دەكات و دەڵێت،" بەگوێرەی قسەی شارەزایانی ئاو بێت كەقسەمان لەگەڵیان كردووە ئەم ئاوە  نەك نابێت مرۆڤ بەكاربێنیت بەڵكو نابێت بدرێت بەئاژەڵیش، بەهیچ شێوەیەک نابێت خۆتی پێ بشۆیت".

وتیشی، "لایەنی پەیوەندیداری شارەكە بێباكن لەم بابەتەو سەرەڕای تووێژینەوەكان كەكراوە لەسەر ئاوی ژێرزەوی كفری، ئەوان بەشیاوی خواردنەوەی دەزانن كەئەمەش بۆ خۆی گرفتێكی دیكەیە وا دەكات خەڵك بەكاری بێنێت ".

محەمەد ئیجران هاووڵاتیەكی دیكەی كفریە، بۆ هاوڵاتی وتی، " ئێمە لەماڵەوە فلتەر بەكاردێنین بۆ پاكبوونەوەی ئاوەكەو تەنانەت ئەوندە پیسە ئاوەكە، دەبێت بەردەوام ئاوی فلتەرەكەش بگۆڕیت ئەوندە كلس دەیگرێت، وتیشی: "ئەمەش شتێكی ئاشكرایە، رێژەی سوێری و كلس لەهەر ئاوێك بەرزبێت گەر بۆ خواردنەوە بەكاری بێنیت تووشی چەندین نەخۆشیت دەكات.

ئەو هاووڵاتییەی كفری ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد: "كفری ئەوندە قەزایەكی پشتگوێخراوە چەندین گرفتی هەیە، ئێمە گرفتی ئاوی خواردنەوەمان لەبیرچووەتەوە".

بەڕێوەبەری ئاوی كفری دەڵێت:"ئێمە لەماوەكانی رابردوودا بەبۆری ئاوی خواردنەوەمان لەقەزای خورماتووەوە راكێشابوو بۆ كفری، بەڵام لەدوای ساڵی 2016ەوە بەهۆی كێشەی ناوچە كێشەلەسەرەكانەوە ئەو ئاوەش ئێستا ناگات بەدەستمان، هەوڵمانداوە پاڵاوگەیەك دروست بكەین بۆ ئەوەی ئاوەكە بپاڵێوین و دواتر دابەشی بكەین بەسەر ماڵاندا، دەرخستەكەمان ئامادەكردووە دەیگەیەنین بەئیدارەی گەرمیان".

دكتۆر فەرهاد كەریم، پسپۆری گورچیلەو میزەڕۆ، بۆ هاوڵاتی رایگەیاند، " لەهەر ئاوێكدا رێژەی گۆگردو كلسی سوێری زۆر بێت ئەو كەسانەی كە ئەو ئاوە بەكاربێنن تووشی دوو گرفتی تەندروستی دەبن، رێژەی زیادی گۆگرد مرۆڤ تووشی ژەهراویبوون دەكات لەگەڵ هەندێك لەنەخۆشیەكانی پێست، رێژەی زیادی كلسی سوێری لەئاودا دەبێتە هۆی دروستبوونی بەردی گورچیلە، گرفت بۆ گورچیلە دروستدەكات".