وردەکارییەکانی ئاگربەستەکەى غەززە ئاشکرا دەکرێت

7 كاتژمێر لەمەوپێش
بەپێی ڕاپۆرتی کەناڵی 14ی ئیسرائیل، ڕێککەوتنەکە خشتەیەک بۆ ئازادکردنی 10 زیندانی زیندووی ئیسرائیلی لە بەرامبەر هەزار زیندانی فەلەستینی پێشنیار دەکات.
وردەکارییەکانی پێشنیاری ئەمریکی بۆ ماوەى ئاگربەستەکە بەم شێوەیە:
- ئازادکردنی 10 زیندانی زیندوو ئیسرائیلی و 18 تەرمی زیندانییە ئیسرائیلییەکان و حەماس ناسنامەی ئەو کەسانە دیاری دەکات کە ئازاد دەکرێن.
زیندانییە کوژراوەکانی ئیسرائیل بە سێ وەجبەی جیاواز لە ماوەی ٦٠ ڕۆژدا ئازاد دەکرێن، ئاڵوگۆڕی زیندانییەکان بەبێ ئاهەنگ و نمایش ئەنجام دەدرێت.
خشتەی ئاڵوگۆڕی زیندانیان و تەرمەکان بەم شێوەیە دەبێت، بەپێی ئەوەی لەلایەن دەسەڵاتی پەخشی ئیسرائیلەوە بڵاوکراوەتەوە:
ڕۆژی یەکەم: هەشن بارمتەی زیندوو ئازاد دەکرێت.
ڕۆژی حەوتەم: پێنج تەرم ڕادەست دەکرێت.
ڕۆژی ٣٠ (مانگێک): پێنج تەرمی دیکە ڕادەست دەکرێت.
ڕۆژی ٥٠: دوو بارمتەی زیندوو ئازاد دەکرێت.
ڕۆژی ٦٠ (کۆتایی دوومانگ): هەشت تەرم ڕادەست دەکرێت.
لە بەرامبەردا لانیکەم هەزار بەندکراوی فەلەستینی ئازاد دەکرێن کە زیاتر لە ١٠٠ کەسیان سزای هەتاهەتایییان بەسەردا سەپێنراوە.
لە پێشنیازەکەدا هاتووە کە دەیان هەزار بارهەڵگری بارهەڵگر بە هاوکاری لە ماوەی ئاگربەستدا دەچنە ناو کەرتی غەززە.
ئیسرائیل لەم کاتەدا دەستبەرداری بەردەوامی کارکردنی ناوەندەکانی دابەشکردنی یارمەتییەکان لە باشووری کەرتی غەززە نابێت.
بەپێی ئەو پێشنیازە، دوای ئازادکردنی هەشت دیل، سوپای ئیسرائیل لە ناوچەکانی باکووری غەززە دەکشێتەوە، بەپێی نەخشە ڕێککەوتنەکان. هەروەها کشانەوەی ئیسرائیل لە ناوچەکانی باشوور لە ڕۆژی حەوتەمدا ئەنجام دەدرێت، بەپێی نەخشە ڕێککەوتنەکان.
سوپای ڕژێمی زایۆنیستی بە جێبەجێکردنی ڕێککەوتنەکە دەستبەجێ هەموو ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکانی کەرتی غەززە ڕادەگرێت.
هەروەها گەشتە ئاسمانییەکان ڕۆژانە بۆ ماوەی ١٠ کاتژمێر ڕادەگیرێن، یان ١٢ کاتژمێر لەو ڕۆژانەی کە ئاڵوگۆڕی زیندانییەکان ئەنجام دەدرێت.
ڕەنگە دانوستانەکان بۆ کۆتایی هێنان بە شەڕ لە دوای کۆتایی هاتنی ماوەی ئاگربەست (٦٠ ڕۆژ) بەردەوام بن، بە مەرجێک بە نیازپاکی بەڕێوە بچێت. ئەمریکا دەبێتە گەرەنتی جێبەجێکردنی ئەم بڕگەیە.
لە کاتێکدا هیچ پابەندبوونێکی ئیسرائیل نییە بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕەکە، بەپێی ئەو کەناڵە ئیسرائیلییە.
لەگەڵ چوونە بواری جێبەجێکردنی ڕێککەوتنەکە، دانوستانەکان لەسەر ئاگربەستی هەمیشەیی دەست پێدەکات، کە باس لە چوار خاڵی سەرەکی دەکات:
1- ئاڵوگۆڕی زیندانیانی ماوەتەوە.
2- ڕێکخستنی ئەمنی درێژخایەن لە غەززە.
3- ڕێکخستنی "ڕۆژی دوای" لە ستریپ.
4- ڕاگەیاندنی ئاگربەستی هەمیشەیی.
لە ڕۆژی دەیەمدا حەماس هەموو زانیاری و بەڵگەکان لەسەر ئەو زیندانیانەی کە ماون، جا لە ژیاندا بن یان مردوون، لەگەڵ ڕاپۆرتی پزیشکی دەخاتە ڕوو.
لەبەرامبەردا ئیسرائیل زانیاری تەواو لەسەر ئەو زیندانییە فەلەستینییانە دەدات کە لە ٧ی ئۆکتۆبەری ٢٠٢٣ەوە لە غەززەوە دەستگیرکراون.
ناوبژیوانان (ئەمریکا، میسر و قەتەر) گەرەنتی ئەوە دەدەن کە دانوستانی جددی لە ماوەی ئاگربەستەکەدا ئەنجام بدرێت.
ماڵپەڕی ینێتی ئیسرائیلی ئەمڕۆ هەینی بڵاویکردەوە، حەماس "وەڵامێکی ئەرێنی"ی بە پێشنیاری ناوبژیوانان داوە بۆ ئاگربەست بۆ ماوەی ٦٠ ڕۆژ لە کەرتی غەززە.
بەگوێرەی کەناڵی 11ی ئیسرائیل، دوێنێ بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیلیش ڕایگەیاند، ئیسرائیل ڕێککەوتنەکەی پەسەند کردووە و چاوەڕێی وەڵامی حەماس دەکات.
دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکا ئەمڕۆ سێشەممە لە پۆستێکدا لە پلاتفۆرمی (توث سۆشیال)ی خۆیدا ڕایگەیاند، ئیسرائیل ڕەزامەندی دەربڕیوە لەسەر مەرجەکانی ئاگربەست بۆ ماوەی 60 ڕۆژ لە غەززە و ڕایگەیاند، نێوەندگران پێشنیازی کۆتایی دەخەنەڕوو. ئاماژەی بەوەشکرد، هیوادارم حەماس ئەم ڕێککەوتنە قبوڵ بکات، چونکە شتەکان باشتر نابن، خراپتر دەبن.

