عەتا شەمیرانی

لە سەردەمێکدا کە دیموکراسی لەگەڵ نوێنەرایەتییەکی ناتەواودا تێکەڵ بووە و ژمارەکان دەبنە ئاوێنەیەکی شکاو کە ڕەنگدانەوەی کەموکوڕییەکانی دادپەروەری پێش ئەوەی ڕەنگدانەوەی ئیرادەی خەڵک بن،  پرسیارێکی پڕ لە ئازار دێتە پێشەوە .... ئایا هێشتا دەنگی هەڵبژاردن بە بەهای نیشتمانی دەپێورێت یان بە هاوکێشەی جوگرافی؟!!

کاتێک پارتی دیموکراتی کوردستان،  بە یەک ملیۆن دەنگ بیست و نۆ کورسی بەدەست دەهێنێت، لە کاتێکدا لیستەکەی شیاع سوودانی لەبەغداد تەنها بە سەد و شەست و نۆ هەزار دەنگ، هەژدە کورسی بەدەست دەهێنێت، ئێمە لەبەردەم حیساباتێکی سادەی هەڵبژاردندا نین، بەڵکو لەبەردەم بۆشایییەکی فەلسەفیداین لە خودی مانای دیموکراسیدا. وەک ئەوە وایە تەرازووەکان نووکیان لێکرابێت و ژمارەکان چیتر زمانی دادپەروەری نین، بەڵکو زمانی زاڵبوونن!!

لە بێدەنگی ناوچەیەک کە خووی بە زمانی شاخ گرتووە، لە سکی سەبرەوە پرسیارەکان سەرهەڵدەدەن .. چۆن دەنگێک لە شوێنێکدا قورسایی هەبێت و لە شوێنێکی تردا تەنها سێبەرێک بێت؟!!
چۆن یەکسانی دەبێتە یاری ژمارە، کە ڕۆحی دیموکراسی لەسەر کوشتارکەی دەسەڵات دەکرێتە قوربانی؟!!

کاتێک هەرێمی کوردستان داوای هەموارکردنەوەی یاسای هەڵبژاردن دەکات، نەک لەبەر توڕەیی، بەڵکو لەبەر هۆشیاریی داوای دەکات چونکە دادپەروەری تەنها بڕگەیەکی دەستوری نییە، بەڵکو هەستی بەهای کەسێکە کاتێک دەنگەکەی وەک دەنگی هەموو کەسێک هەژمار بکرێت. یاسایەک کە شکست دەهێنێت لە دەستەبەرکردنی دادپەروەری بۆ هەمووان، میللەت دەگۆڕێت بۆ فەزای نایەکسانی و ئازار ، دیموکراسی دەکاتە ڕووبەرێکی جوان کە تەرازوویەکی چەقبەستووی شاردوەتەوە!!

کێشەکە لە سندوقەکانی دەنگدان نییە، بەڵکو لە ئەقڵەکاندایە کە یاسایان بۆ خزمەتکردنی کاریگەری داڕشتووە نەک دادپەروەری!

هەرێمی کوردستان بێزارە لەوەی جوانترین تێبینی ژێرەوەی کتێبێکی نەخوێندراو بێت، بێزارە لەوەی کە دەنگدانەوەی دەنگێکی دوور لە بەغداوە سەرچاوەی گرتووە، نەک هاوبەشی بڕیاردان.

کورد کاتێک داواکارییەکانی بەرز دەکاتەوە، داوای ئیمتیاز ناکات، بەڵکو داوای یەکسانی ڕاستەقینە لە سەنگی سیاسیدا دەکات. ئەوان دەیانەوێت دادپەروەری لە سیاسەتدا ڕەنگێکی هەبێت و لە جوگرافیادا ڕەنێکی دی،  دەنگێک بەو ئازار و مێژوو و بەشدارییەی کە لە بنیاتنانی میللەتدا هەڵیگرتووە بپێورێت، ئەو عێراقەی هەموومان دەمانەوێت ،نابێ عێراقێکی ژمارە جیاواز بێ بەڵکو عێراقێک بێ  کە قەبارەکەی  هاوسەنگ بێت.نەک عێراقێکی ناوەند و سێبەر، بەڵکو عێراقێکی ڕووناکی هاوبەش، کە دەنگی باکوور بەهەمان شێوەی  دەنگی باشوور بیسترێت و مرۆڤ بە کەرامەتی خۆی بپێورێت نەک بە شوێنی خۆی لەسەر نەخشە جوگرافیەکەی!

کاتێک یاسا دادپەروەری بۆ هەموو دەنگەکان مسۆگەر بکات ٫ سندوقەکانی دەنگدان وەک دڵێک دەبن کە بە ژیانەوە لێدەدەن، نەک خەزێنەیەک کە کورسییەکان وەک غەنیمەتی شەڕ دابەش بکرێن.

تەنها ئەو کاتە دادپەروەری لە سکی سیاسەتەوە لەدایک دەبێت نەک لە هاواری چەوساوەکان.

چونکە لە کۆتاییدا پرسیارەکە ئەوە نییە کە چەند کورسی دەدەین، بەڵکو ئەوەیە کە چەند کەرامەتێک دەپارێزین. دیموکراسی تەنها ژمارە نییە کە دەبێ بنووسرێتەوە، بەڵکو تەرازوویەکە کە ڕۆحەکان لەبەردەم کاغەزەکاندا لەسەری کێش دەکرێن.

تا ئەو تەرازووە دەستکاری نەکرێت، هەموو هەڵبژاردنێک لە عێراقدا وەک شیعرێکی تەواونەکراو دەمێنێتەوە٫  بەم شێوەیە بانگەوازەکە بەردەوامە لە بەرزبوونەوە لە شاخەکانی کوردستانەوە، نەک بۆ شکاندنی بێدەنگی، بەڵکو بۆ ئەوەی بیرمان بخاتەوە. بانگەوازێک بۆ ئەوەی دادپەروەری لە تاوەرە بەرزەکانیەوە دابەزێت و لەناو خەڵکدا لە دەشت و دۆڵەکاندا دابنیشێت، گوێ لە دەنگەکان بگرێت کە وەک پێویست حسابیان بۆ نەکراوە و بۆ ئەو دڵانەی کە هێشتا پێیان وایە یەکسانی دروشم نییە، بەڵکو چارەنووسی میللەتێکە کە تامەزرۆی لەدایکبوونەوەیە.

لەوێشەوە کە هەورەکان لەگەڵ بەردەکاندا یەکدەگرنەوە، کورد بە هەموو عێراق دەڵێت: پێش ئەوەی مێژوو هەموارتان بکاتەوە،  یاسا هەموار بکەنەوە. چونکە گەلان بە ژمارەی کورسیەکانیان ناپێورێت، بەڵکو بە توانای بەدەستهێنانی دادپەروەری بۆ خۆیان پێش هەر کەسێک. هەرکەسێک مافی خۆی بە دەنگی نەدات، ڕۆژێک دێت گوێی لە دەنگدانەوەیەکی سەیر دەبێت کە لە خۆی ناچێت... دەنگدانەوەی نیشتمانێک کە بیری دێتەوە کە دەکرا دادپەروەرتر بوایە، ئەگەر هەرگیز گوێی لە بانگەوازی شاخەکان بگرتبا.