هاوڵاتی

سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان لەگەڵ بەرپرسی یەكەمی میدیاكاندا كۆبووەوەو لە سێ كاتژمێردا زۆر پرسی گرنگ وەڵامدرانەوە، مەسرور بارزانی وتی:" چاكسازی تەنها سزادانی گەندەڵكاران نییە، چاكسازی بە سیستم دەكرێت".

مەسرور بارزانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان ئەوەشی دووپاتكردەوە كە "بێگومان سیاسەتی حكومەتی هەرێم ئەوە نییە هیچ كەسێك لەسەر بیروبۆچوونی سیاسی بگیرێت بەهیچ شێوەیەك، هەرگیز لەگەڵ ئەوە نیم ئازادی رادەربڕین سنووردار بكرێت".

مەسرور بارزانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان رۆژی دووشەممە 20ـی حوزەیرانی 2022 لەشاری هەولێر لەدیدارێكدا لەگەڵ بەڕێوەبەرو نوێنەرانی ژمارەیەك لە دەزگاكانی راگەیاندنی هەرێمی كوردستان، كە تاریق فاتیح سەرنووسەری رۆژنامەی هاوڵاتی ئامادەیبوو لەسەر پرسەكانی پەیوەست بە دۆخی ژیانی هاووڵاتیان، ئازادی رادەربڕین، كێشەكانی نێوان هەرێم و بەغدا، چاكسازیەكانی حكومەت، كاری رۆژنامەوانی، پرسی نەوت و فەرمانبەران و چەندین پرسی دیكە قسەیكرد.

سەبارەت بەئینتیمای خەڵك و خۆشەویستی وڵات لەوەڵامی یەكێك لەپرسیارەكان سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان، وتی: "كاتێك رەخنە دەگیرێت یان باسی ئەدای حكومەت یان دەسەڵات دەكرێت، ئەركی رۆژنامەنووس ئەوەیە چۆن بتوانن خۆشەویستی وڵات لەناو دڵی خەڵكدا بهێڵێتەوە، هەر هیچ نەبێ ئێوە نابێ دەسەڵات بەخاوەنی ئەو وڵاتە بزانن، بەڵكو دەبێ خەڵك بە خاوەنی وڵات بزانن".

هەروەها وتیشی:" كەواتە نابێ خەڵك دڵ رەش بكرێت لە خۆشەویستی بۆ نیشتمان، خۆتان كە رەخنە لە دەسەڵات و كەموكوڕییەكان دەگرن، هیچ نەبێ بەرنامەیەكیشتان هەبێت كە چی بكەن، بۆ ئەوەی پەیوەندی خەڵك لەگەڵ نیشتمان دروستبكەنەوە، یان بەرنامەتان چی بووە، من نەمبینیوە بەرنامەتان هەبێت بۆ ئەوەی ئینتیمای هاووڵاتیان بۆ نیشتمان زیاد بكەن، سەرۆكی حكومەتی هەرێم باسی لەوەشكرد كە" ئەمە رەخنەیەكە هەقە خۆتان ئەو رەخنەیە لەخۆتان بگرن، من دان بەوەدادەنێم رەنگە ئێمە لەحكومەت كەمتەرخەمی ئەوەمان هەبووبێت كە هەموو زانیارییەكان بەئێوەو هاووڵاتیان نەگەیشتووە، هەرچەند بەدڵنیاییەوە دەڵێم لەم كابینەی حكومەتدا زیاتر لەهەموو كابینەكانی تر لێدوان دراوە، روونكردنەوە دراوەو دیدار ئەنجامدراوە، هەروەها لەگەڵ پەرلەمانی كوردستان زۆرترین بەشداری لەدانیشتنەكانی پەرلەمان هەبووە، جگە لەوەی وەزیرەكان ئامادەی كۆبوونەوەكانی پەرلەمان بوونە، لەئاستی بەڕێوەبەرە گشتییەكان بەشداریكردن هەبووە لەكۆبوونەوەی لیژنەكانی پەرلەمان، بەڵام دیارە هێشتا لەو ئاستەدا نییە كە ئێوە رازی بن، هاووڵاتی هەقی خۆیەتی لەهەموو ورەكارییەكانی حوكمداری و حوكمڕانی ئاگادار بێت".

كاتێك دەستمان بەو كابینەیە كرد، وتم دەبێت بزانین حكومەت چ مومتەلەكاتێكی هەیە، لە هەموو حكومەت ئەوەی كە تۆماركرابوو و بۆیان هێنام، وتیان 28 مومتەلەك لەسەر ناوی حكومەت تۆماركراوە، ئەمەش نەك لەبەر ئەوەی نەبوو، بەڵام تۆمارنەكرابوو، ئێمە هەر لەم كابینەیە لیژنەمان پێكهێنا بۆ ئەوەی بزانین ئێمە چیمان هەیە، دوای ماوەیەك هاتنەوە 36 هەزار مومتەلەكات بەناوی حكومەت هەبوون كە ئێستا تۆماركراون

بەراوردكاری

سەبارەت بەخۆ بەراوردكردنی هەرێمی كوردستان لەگەڵ وڵاتانی پێشكەوتوو، مەسرور بارزانی، لەوەڵامی پرسیارێكدا وتی: "ئەوە تموحێكی زۆر باشە كە ئێمە هەوڵبدەین باشتر هەنگاو بنێین، نەك لەئاستی ناوچەكەدا بمێنینەوە، بەڵام بیرتان نەچێت لە هەموو كۆمەڵگەیەكی دیموكراسی و پێشكەوتوو تەنها دروشم نییە، بەڵكو بەرپرسیاریەتی هاوبەش هەیە، هاووڵاتیش بەرپرسیاریەتی هەیە بەرامبەر نیشتمانەكەی، تەنیا ئەرك ناكەوێتە سەرشانی دەسەڵات و حكومەت، دەبێ هاووڵاتیش ئەركی خۆی لەبەرچاوبگرێت، باسی ئەوروپا دەكەن، فەرموون بزانن بەرپرسیاریەتی هاووڵاتی لەئەوروپا چییە، ئایا ئەو بەرپرسیاریەتییە لەلایەن هاووڵاتییان و میدیاكاران هەڵگیراوە، ئەمە پرسیارێكە خۆتان وەڵامەكەی دەزانن".

لەوەڵامی پرسیارێك سەبارەت بەدەستگیركردنی رۆژنامەنووسان و ئازادی كاری رۆژنامەوانی، سەرۆكی حكومەت وتی: "باسی ئەوە دەكەن رۆژنامەنووس لەسەر كۆمێنت گیراوە، من ناڵێم بەشێوەیەكی قەتعی ئەوە نەبووە، بەڵام بێگومان سیاسەتی حكومەتی هەرێم ئەوە نییە هیچ كەسێك لەسەر بیروبۆچوونی سیاسی بگیرێت بەهیچ شێوەیەك، هەرگیز لەگەڵ ئەوە نیم ئازادی رادەربڕین سنووردار بكرێت، بەڵام ئازادی و تۆمەت بەخشینەوە دوو شتی جیاوازن، هاوڵاتی لەهەر ئاستێك بێت، رۆژنامەنووس یان پزیشك بێت یان دەسەڵاتدار بێت بەرامبەر بە یاسا ئەركێكی هەیە نابێ پێشێلی مافی خەڵكی تر بكات و نابێ تۆمەت بەخشینەوە بەئازادی پێناسە بكات، هەروەها دەبێ هەموو كەس لەبەردەم یاسا یەكسان بێت، لەلایەك ئێوە وادەڵێن و لەلایەكی دیكەش رەخنە لەدادگاكان دەگرن، كاتێك دادگا بڕیار لەسەر كارێكی نادروستی كەسێك دەدات ئێوە جارێكی تر دێن دادگا تاوانبار دەكەن دەڵێن بۆچی ئەو بڕیارەی داوە، رۆژنامەنووس وەك هەر هاووڵاتییەكی دیكە بەرپرسیارە بەرامبەر بەیاسا، ئەگەر كەسێك بەناوی پزیشك بێت مومارەسەی پیشەی پزیشكی بكات و پزیشك نەبێت لە ئەنجامی ئەو كارەی دەیكات خوا نەخواستە هاووڵاتییەك لەناو دەستی گیان لەدەستبدات، ئێوە وەك رۆژنامەنووس هەڵا دەنێنەوە و دەڵێن دەبێ ئیجرائات بەرامبەر ئەو كەسە بكرێت، چونكە پیشەكەی ئەو نەبووە سوو ئیستیفادەی كردووە، ئەمە راستە بۆ هەموو پیشەكانی دیكەش، كەسێك رۆژنامەنووس نەبێت نابێ بەناوی رۆژنامەنووس مامەڵەی لەگەڵ بكرێت، رۆژنامەنووسیش وەك هەموو هاووڵاتیانی دیكە تاكێكی ئەم كۆمەڵگەیە دەكرێ هەڵە و شتی نایاسایی بكات، هەموومان بەخۆشمەوە پێویستە بەرامبەر یاسا ملكەچ بین".

 با بە ژمارە پێتان بڵێم پێشتر 25%ی داهاتی نەوت بۆ مووچە دەگەڕایەوە، من ناڵێم داهاتی كوردستان لەبەر ئەوەی هەندێكی بۆ كولفەی كۆمپانیاكان دەگەڕێتەوە هەندێك بۆ قەرزەكان دەچێت، هەندێكی بۆ گواستنەوەی نەوت ئەمە هەمووی داهاتە بەڵام كولفەیە، حكومەتی هەرێم ناچارە ئەو پارەیە بداتەوە، لەگەڵ ئەوەش ئێمە هاتین ئەو رێژەیەمان لە 25% بۆ 42% بەرز كردەوە، كە وایە داهاتی زیاتر بۆ گەنجینەی حكومەت دەگەڕێتەوە تەنها بۆ مووچە".

 

شەڕی گەندەڵی

سەبارەت بە بەشداریكردنی رۆژنامەنووسان لەشەڕی گەندەڵی، مەسرور بارزانی رایگەیاند: "لەوانەیە وابێت، دەبێ ئەم كەمتەرخەمییە لەبەرچاو بگیرێت، لەمەودوا زیاتر سوود لە توانای رۆژنامەنووسان وەربگیرێت، بۆ ئەوەی ئەو بەرنامە چاكسازییە كە حكومەت هەیەتی و ئەو كارانەی دەیكات زیاتر روونبكرێنەوە، منیش دەمەوێت ئێوەی رۆژنامەنووس بەشدارو پشتیوان بن، بۆ ئەوەی بەیەكەوە شەڕی بنبڕكردنی گەندەڵی بكەین، زۆرم پێمخۆشە ئێوەش بەشداربن ئەگەر ئێوە ئامادەیی ئەوەتان هەبێت، ئامانجی ئەم كۆبوونەوەیەش ئەوە بووە كە ئەم پچڕانە نەبێت، هیوادارم ئەم كۆبوونەوەیە بە خاڵێكی ئیجابی وەربگرن، كە ئەم دانیشتنە دەكەین دیارە هەست بەوەكراوە كە بۆشاییەك هەیەو دەمانەوێت ئەو بۆشاییە پڕبكەینەوە، دانیشتنەمان لێرە پێكەوە نیشانەی ئەوەیە نیەتی ئەوەمان هەیە دەمانەوێت زیاتر لێك نزیك بینەوە و سوود لەتواناكانی ئێوەش وەربگرین".

لە وەڵامی پرسیارێك سەبارەت بە پارەی سیاسییەكان بۆ راگەیاندن، مەسرور بارزانی، ئاماژەی بەوەدا: "بەڕێزێك باسی ئەوەی كرد فڵان و فڵان خاوەن پڕۆژەی میدیایین، راستە من نایبینم هیچ یەكێك لە ئێوە بێلایەن بن، هەر یەكێكتان لەلایەن كەسێك یان لایەنێكی سیاسی پاڵپشتی دەكرێن، بۆیە داوا لەوەزارەتی رۆشنبیری و خۆشتان دەكەم، ئەوانەی لەلایەن لایەنە سیاسییەكان پاڵپشتی دەكرێن دیارن راگەیاندنی فەرمی حزبەكان سەرچاوەی داراییان دیارە لە كوێوە دێت، بەڵام هەقە ئەوانەی سەرچاوەی داراییان دیار نییە با ئەوانیش ئەو راستیە بۆ خەڵك روونبكەنەوە، پێویستە وەزارەتی رۆشنبیری بۆ خەڵك ئاشكرای بكات كە سەرچاوەی دارایی ئەمانە لەكوێ هاتووە، بۆ ئەوەی خەڵكیش بزانێت".

یاسای كاری رۆژنامەوانی

سەرۆكی حكومەت، سەبارەت بەكاری رۆژنامەوانی رایگەیاند: "پێویستە یاسای رۆژنامەگەری كە لەكوردستان هەیە رەچاو بكرێت، بۆ ئەوەی هیچ رۆژنامەنووسێك بەدەر لەیاسا كار نەكات و ئەو ئەرك و بەرپرسیاریەتییەی لەسەر شانیەتی جێبەجێی بكات، ئێوە وەك رۆژنامەنووس ئەركی ئەوەتان هەیە هاووڵاتییان ئاگادار بكەنەوە، لەهەمانكاتدا ئەركی ئەوەشتان هەیە خەڵك لەنیشتمان و كوردستان نزیك بكەنەوە، خۆشەویستی وڵات و دەسەڵات تێكەڵ نەكەن، دوو شتی جیاوازن، بەڵام من ئەوەم نەبینیوە، نەمبینیوە ئێوە پڕۆژەیەك پێشكەش بكەن كە هاووڵاتی نیشتمانەكەی خۆی خۆشبوێت، نەمبینیوە كار لەسەر ئەوە بكەن هاووڵاتی شانازی بەمێژووی پڕ سەروەری گەلەكەی بكات كە هەزاران شەهیدو قوربانی داوە، ئەگەر لەدەسەڵات یان لایەن و كەسایەتیەك ناڕازین، مانای ئەوە نییە حوكم بەسەر مێژوودا بدەن و پەلاماری بدەن، پێموانییە لەهیچ وڵاتێك ئەمە قبووڵ بكرێت، بەتایبەتی لەوڵاتی دەوروبەر، ئەوەی ئێوە دەتوانن لە هەرێمی كوردستان ئەنجامی بدەن تەحەداتان دەكەم ئەگەر بتوانن لە هیچ وڵاتێكی دراوسێ بەو جۆرە قسە بكەن، فەرموون بڕۆن لەوڵاتێكی دراوسێ تۆمەت ببەخشنەوە یان ئیهانەی مەرجەعیەت و موقەدەساتی ئەو وڵاتانە بكەن بزانن لێتان قبووڵ دەكەن، كەس لێتان قبووڵ ناكات، كەواتە رادەی ئازادی دەربڕین لە هەرێمی كوردستان بەراورد ناكرێت بەوڵاتانی ناوچەكە، ئازادی رادەربڕین لە هەرێمی كوردستان زۆر لەوە زیاترە كە هەندێك كەس دەیانەوێت پێناسەی بۆ بكەن".

بازگەكان

لەوەڵامی پرسیارێك لەبارەی خراپی رێگاو بازگەكان لەنێوان شارەكانی هەرێمی كوردستان، سەرۆكی حكومەت وتی: "ئەمە 30 ساڵە حوكمڕانی لە هەرێمی كوردستان هەیە، هەموو ئەو كەموكوڕیانەی دەیبینن هی ئەم كابینەیە نییە، دەبوایە لەماوەی ئەم 30 ساڵە ژێرخانێكی ئابووری بەهێز دروست بكرێت، كە پێویست نەبوایە ئێستا ئێمە باسی ئەو كێشانە بكەین، منیش پێم خۆشبوو لە حكومەتێكدا حوكمڕانی بكەم كە هەموو شت زۆر باش بوایە و ئیشی زیاترم كردبا، بەڵام ناكرێ ئەوەی خراپ كراوە هەمووی رووبەڕووی ئەم كابینەیە بكرێتەوە، منیش خۆزگەم دەخواست هیچ بازگەیەك لە هەرێمی كوردستان نەبوایە، بەڵام ئەوە لەبەر ئەوە نییە تەنها لەبەر ئەوەی لەنێوان هەولێر و سلێمانی هەبن، لەنێوان هەولێر و دهۆكیش هەیە لەنێوان هەموو شارەكانی كوردستان بازگە هەن، ئەمەش لەبەرئەوەی هێشتا مەترسی تیرۆر لەسەر كوردستان ماوە، هێشتا شانە نوستووەكانی داعش و تیرۆرستان لەلایەن هێزە ئەمنییەكان دەستگیر دەكرێن، ماددە هۆشبەرەكان لەم شار بۆ ئەو شار هاوردە دەكرێن، كە ئەمە دەبن بە مەترسی گەورەتر لەسەر كۆمەڵگەی ئێمە، بازگەكان بۆ ئەوە نییە سنوورەكانی ئیداری ئەم پارێزگا لەگەڵ ئەو پارێزگا لە یەكتر جیا بكاتەوە، بەڵكو بۆ ئەوەیە ئەم مەترسیانە بڕەوێننەوە، هیوادرم رۆژێك بێت هیچ مەترسییەك لە هەرێمی كوردستان نەمێنێت و بازگەكان هەڵبگیرێن، سەرەڕای ئەوەش دەبێ پێداچوونەوەیەكی جددی بكرێت، كە بە هیچ شێوەیەك بازگەكان رەنگدانەوەی دوو ئیدارەییان پێوە دیار نەبێت".

وڵاتانی دراوسێ بە تەنیا ناتوانن ئەوە بكەن ئەگەر یارمەتیان نەدرێت، ئەو درۆنانە لەكوێوە دێن؟ لەلایەن توركیاوە بۆردومانی ناوچەكانی هەرێمی كوردستان دەكرێت بە حیساب پەكەكەی لێیە، ئەگەر پەكەكە خەمی هەرێمی كوردستانیەتی و دەزانێت توركیا ئەوان وەك بیانوو بەكاردێنێت بۆ پەلاماردانی هەرێمی كوردستان بۆ ئەو بیانووە نابڕن و شوێنەكان چۆڵ ناكەن

زیندانی سیاسیی؟!

مەسرور بارزانی، لە وەڵامی پرسیاری رۆژنامەنووسێك لەبارەی زیندانیانی سیاسی وتی: "خۆم لەگەڵ ئەوە نیم هیچ كەسێك لەسەر بیروباوەڕی سیاسی بگیرێت، بەڵام سوو ئیستیفادە كردن لەپیشەی رۆژنامەنووسی یان سیاسەت یان هەر پیشەیەكی تر نابێ قبووڵ بكرێت، كەسێك بیەوێت خزمەتی وڵاتەكەی بكات و بەئازادی رادەربڕێت هەقی خۆیەتی، بەڵام سوو ئیستیفادەكرن لە پیشەكەی بۆ مەرام و ئامانجی دیكە، ئەمە كاری یاساو دادگایە، باوەڕ بكەن خۆم حوكمم بەسەر هیچ كەس نەداوە، لەگەڵ ئەوەش نیم هیچ دەسەڵاتێكی سیاسی مافی ئەوەی هەبێت حوكم بەسەر هیچ كەسێكدا بدات، ئەگەر ئێوە كێشەتان لەگەڵ دادگا هەیە رەخنەكان ئاراستەی دادگا بكەن نەك حكومەت، من متمانەم بە دادگاكانی خۆمان هەیە و رێزیان دەگرم، ئەگەر دادگا بڕیارێك بدات ئەركی حكومەتە جێبەجێی بكات".

مەسرور بارزانی: میدیای سێبەرم نییە

دەربارەی كاری میدیای سێبەر، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان رایگەیاند: "باسی ئەوە كرا كە من میدیای سێبەرم هەیە، من هیچ میدیای سێبەرم نییە، بەهیچ شێوەیەكیش پاڵپشتی میدیایەكی سێبەری واناكەم پەلاماری خەڵك بدات، دووپاتیدەكەمەوە هەقە وەزارەتی رۆشنبیری سەرچاوەی داهاتی هەموو دەزگاكانی راگەیاندن بۆ خەڵك ئاشكرا بكات، بۆئەوەی دیاربێت لە كوێوە پشتیوانی دەكرێن و لە كوێ ئاراستە دەكرێن".

بێئومێدی خەڵك

لەوەڵامی هەندێك لە رۆژنامەنووسان كە دەڵێن "خەڵك بێئومێدە و رۆژانە وڵاتانی دراوسێ بۆردومانی ناوچە سنوورییەكانی هەرێمی كوردستان دەكرێت"، مەسرور بارزانی، ئەوەی خستەڕوو: "ئەوە راستە، بەڵام دەبێ بپرسین خەڵك نائومێدە یان نائومێد كراوە، یان هەوڵی نائومێدكردنی خەڵك دەدرێت، ئەمە دوو شتی جیاوازن، بەداخەوە من دەبینم لەجیاتی هەوڵی بەرزكردنەوەی مۆڕاڵی خەڵك بدرێت، بە بەرنامەیەكی رێكخراو هەوڵی دابەزاندنی مۆڕاڵی خەڵك دەدرێت، كێشەی بچووك زۆر گەورە دەكرێن و دەستكەوتەكان بەبێ نرخ پێشان دەدرێن، كە پەلاماری هەرێمی كوردستان دەدرێت خەتای حكومەتی هەرێم نییە، ئەگەر خوێندنەوەیەكی قوڵی سیاسی و ستراتیژی بۆ دۆخی ناوچەكە بكەن، راستە لەناوچەیەكی زۆر قەیراناویی و ناخۆشداین، قەزیەی كورد هێشتا چارەسەر نەبووە، هێشتا لەگەڵ حكومەتی عێراق نەگەیشتووینەتە چارەسەر لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ كێشە هەیە، هەندێك لایەن لەجیاتی هاوكاریكردنی كیانی هەرێمی كوردستان وەك كیانێكی دانپێدانراوی یاسایی بكەن، بەداخەوە هەوڵی تێكدانی دەدەن، دەستی هەندێك لایەنی سیاسیشی تێدایە، وڵاتانی دراوسێ بە تەنیا ناتوانن ئەوە بكەن ئەگەر یارمەتیان نەدرێت، ئەو درۆنانە لەكوێوە دێن؟ لەلایەن توركیاوە بۆردومانی ناوچەكانی هەرێمی كوردستان دەكرێت بەحیساب پەكەكەی لێیە، ئەگەر پەكەكە خەمی هەرێمی كوردستانیەتی و دەزانێت توركیا ئەوان وەك بیانوو بەكاردێنێت بۆ پەلاماردانی هەرێمی كوردستان بۆ ئەو بیانووە نابڕن و شوێنەكان چۆڵ ناكەن، بەڵام بەداخەوە هەندێك لە راگەیاندنەكانی خۆمان كە دێن باسی ئەوە دەكەن لەجیاتی راستی بابەتەكە بۆ خەڵك باس بكەن، لایەنگری دەكەن و ناتوانن خۆتان لەوە دەرباز بكەن، ئەگەر پەكەكە نەبێ توركیا هیچ بیانووێكی نابێ بۆردومانی هەرێمی كوردستان بكات، هەموو ئەو بۆردومانانەی دەكرێنە سەر هەرێمی كوردستان دروستكراون، بەهیچ شێوەیەك هەرێمی كوردستان نەبووەتە پەناگە بۆ دروستكردنی مەترسی لەسەر شوێنێكی دیكە بەتایبەتی دراوسێكانی، بەڵام كەس ناڵێ لەخۆڕایی بۆردومانت دەكەم، بەڵكو دەبێ بیانوێك بدۆزێتەوە، وەك بینیمان لە بۆردومانكردنی هەولێر چەندین تۆمەت خرانە پاڵ هەرێمی كوردستان، هیچ بەڵگەیەكیش نەخرایەڕوو كە راستی و دروستی ئەو تۆمەتانە پشتڕاست بكاتەوە ئەسڵ و ئەساسی نەبوو، هەرێمی كوردستان نەبووەتە شوێنێك بۆ دروستكردنی مەترسی لەسەر وڵاتانی دراوسێ، هەروەها لە عێراق هەندێك هێزی لەیاسا دەرچوو بەدرۆن و مووشەك بۆردومانی هەرێمی كوردستان دەكەن، ئەگەر باوەڕیان بە پێكەوەژیان و بنەماكانی دەستوور هەبێت نایەن بەبێ بڕیاری حكومەتی فیدراڵ ناوە ناوە بۆردومانی هەرێمی كوردستان بكەن، ئێمە بەپێی توانا رووبەڕووی هەڕەشەكان بووینەتەوە، ئێمە نە لەگەڵ شەڕین نە دەمانەوێت شەڕ لە ناوچەكە هەبێت، دەمانەوێت چۆن ئێمە رێزی دەوروبەر دەگرین ئەوانیش رێز لە هەرێمی كوردستان بگرن".

دەبێت سیستەم رێكبخەین

مەسرور بارزانی لەوەڵامی پرسیارێكی دیكەدا وتی: "باوەڕناكەم ئەو بێئومێدییە هەبێت ئێمەش خەڵك دەبینین، راستە كەموكوڕی هەیە و تموحی ئێمە زۆر لەوە زیاترە و دەمانەوێت خزمەتێكی زیاتری خەڵكی خۆمان بكەین، بەو ئیمكانیەتەی لەبەر دەستە و ئەو هەموو ساڵەی رابردوو نابێ وا سەیر بكرێت كە ئێمە لێی بەرپرسین لەو قەیران و گرفتانەی كە تووشی خەڵك بوونە، سەرەڕای ئەوەش بەرنامەمان هەبووە و كارمان لەسەر كردووە، بەڵام هەنێك لەو هەنگاوو چاكسازییەی گرتوومانەتە بەر رەنگە ماوەیەكی دیكە ئەنجامەكەی دەربكەوێت، دروستكردنی ژێرخانێكی ئابووری دروستكردنی بینایەك نییە ئێوە بەچاو بیبینن، دوای ماوەیەكی دیكە ئێوە دەبینن ئێمە چیمان كردووە لە كەرتی كشتوكاڵ و پیشەسازی و ریفۆرم".

لەبارەی پرۆسەی چاكسازی و رووبەڕووبوونەوەی گەندەڵكاران،  سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان وتی: "چاكسازی تەنها سزادانی گەندەڵكاران نییە، چاكسازی لە سیستەم دەكرێت نەك تەنیا لەخەڵك، ئەگەر سیستمێك هەبێ و هەركەسێك بێت بتوانێت بەردەوام بێت لەگەندەڵی ئەوە هەرگیز گەندەڵی كۆتایی نایەت، دەبێ سیستمەكە وا رێكبخرێتەوە كە دەرفەتی گەندەڵی تێدا نەمێنێت، ئێمە میكانیزمان هەیە بۆ چاكسازی و ریفۆرم لەسیستمەكە، ئەوەی تر بۆ دادگا دەمێنێتەوە، هەر كەسێك سكاڵای لەسەر گەندەڵی فڵان و فڵان كەس هەیە با پێشكەشی دادگای بكات با دادگا بە ئەركی خۆی هەڵسێ و ئیجرائات بكات، بەڵام سەبارەت بە حكومەت ئێمە دەمانەوێت چاكسازی لە سیستەم و ژێرخانی ئیدارەدا بكەین، كە چۆن بتوانین رێگری لە گەندەڵی و بەهەدەردانی سامانی گشتی بكەین".

ئەمە 30 ساڵە حوكمڕانی لە هەرێمی كوردستان هەیە، هەموو ئەو كەموكوڕیانەی دەیبینن هی ئەم كابینەیە نییە، دەبوایە لەماوەی ئەم 30 ساڵە ژێرخانێكی ئابووری بەهێز دروست بكرێت...بەڵام ناكرێ ئەوەی خراپ كراوە هەمووی رووبەڕووی ئەم كابینەیە بكرێتەوە

دۆسیەی نەوتی هەرێم

سەبارەت بەدۆسیەی نەوت لەهەرێمی كوردستان، مەسرور بارزانی، ئاماژەی بەوەدا: "ئێوە پرسیارتان لە هەموو شت كردووە و ئێمەش وەڵامان داونەتەوە، بەڵام ئەگەر بە كورتیش بێت جارێكی دیكە لێرە باسی دەكەم، جێی سەرنج و پێكەنینە كە دەوترێت خەڵك بە بڕیاری دادگای فیدراڵی دژی هەرێمی كوردستان دڵخۆشن یان بەهۆی نەوتەوە هەرێم قەرزدار بووە، دەوترێ پێشتر حكومەتی فیدراڵی بودجەی بۆ هەرێمی كوردستان هاتووە و بەهۆی هەناردەكردنی نەوت بڕاوە، لە نووسینی دەستوور خۆم یەكێك بووم لەو شاندەی لە بەغدا بووین لەنووسینەوەی دەستوور بەشداربووین، یەكێك لەخاڵە گرنگەكان ئەوەیە كە ئەو سامانە سروشتییەی لە هەرێمی كوردستان هەیە لە خزمەتی خەڵك بەكاربهێنرێت، ئەگەر سەیر بكەن تاساڵی 2003 هەرچی سەروەت و سامانی سروشتی هەرێمی كوردستان بووە دزراوە و بڕدراوە، داهاتەكەی دراوە بە بۆمب وڵاتەكەی ئێمەیان پێ خابوور كردووە، سەروەت و سامانی ئێمە دژی هاووڵاتیانمان بەكارهێنراوە، كراوە بە چەك و كیمیایی و ئەو هەموو تاوانە دەرهەق بەگەلی كورد كراوە.

سەبارەت بەنەوتی كەركووك مەسرور بارزانی وتی :"ئەگەر ئێوە نەوتی كەركووك بە نەوتی كوردستان بزانن، كە من پێموایە كەركووك بەشێكە لەكوردستان و ئەو نەوتەی چەندین ساڵ لەوێ بڕدراوە، دەبوایە بۆ ئاوەدانی كوردستان و هەموو عێراق بەكاربهێنرێت، بەڵام بەشی كوردستان لەو داهات و سەروەت و سامانە چی بووە؟ جگە لە وێرانكاری و ئەنفالكردن و ئەو هەموو تاوانكارییەی دژی هەرێمی كوردستان كراوە، لە نووسینەوەی دەستوور ئێمە ویستمان ئەو مافە بۆ خەڵكی كوردستان بگەڕێتەوە، هەوڵدرا یاسای نەوت و غاز لە حكومەتی فیدراڵی پەسەند بكرێت، ساڵی 2007 رەشنووسێك ئامادەكرا بۆ ئەوەی یاسای نەوت و غاز دروست بكرێت، بەڵام حكومەتی عێراقی نەهاتە پێشەوەو ئەو یاسایە نەچووە پەرلەمان، ئەگەر ئەوە هەبوایە ئێمە لە چوارچێوەی ئەو یاسایە رەفتارمان دەكرد، دواتر بەپێی دەستوور یاسای نەوت و غاز لەپەرلەمانی كوردستان پەسند كرا، هەرچی لە هەرێمی كوردستان ئەنجامدراوە بەپێی ئەو یاسایە بووە، ئێمە یاسای نەوت و غازمان هەبووە، بەڵام تائێستاش حكومەتی فیدراڵی ئەو یاسایەی نییە، ئەوكاتە لێكتێگەیشتن لەنێوان حكومەتی فیدراڵی و حكومەتی هەرێم هەبوو تا یاسای نەوت و گاز لەپەرلەمانی عێراق پەسند دەكرێ، حكومەتی هەرێم دەتوانێت كاری خۆی بكات، ئێستا دادگای فیدراڵی پەنا دەباتەبەر یاسایەك كە لەساڵی 1976 بۆ حكومەتێكی مەركەزی نووسراوە، دوای ئەوە عێراق گۆڕانكاری بەسەرداهاتووە لەحكومەتێكی دیكتاتۆری بووەتە حكومەتێكی فیدراڵی، بەڵام ئایا ئەو یاسایەی لەساڵی 1976 نووسراوە رەنگدانەوەی دەستووری عێراقە؟ بەهیچ شێوەیەك وا نییە، حكومەتی عێراق یاسای نییە، جگە لەوە كە دەوترێت حكومەتی فیدراڵ بەهۆی هەناردەكردنی نەوتی هەرێم بودجە بۆ هەرێمی كوردستان نانێرێت راست نییە، ساڵی 2014 یەك بەرمیل نەوت هەناردە نەدەكرا كە بودجەی هەرێمی كوردستان بڕدرا، ئەگەر پێیانوایە هۆكارەکە نەوتی كوردستانە ئەوكاتە هیچ نەوتێك هەناردە نەدەكرا، دوای بڕینی بودجەی هەرێم بۆ چارەسەركردنی قەیرانی دارایی و ئابووری بڕیاری هەناردەكردنی نەوتی دا، كۆمپانیاكانیان بەپێی ئەو یاسایەی لە پەرلەمانی كوردستان دەركرا هێنایە كوردستان و دوای ئەوە نەوتی هەرێمی كوردستان هەناردەی دەرەوە كرا، دوای ئەوەش رێككەوتنی تر كراوە جار بەجار بودجە بۆ هەرێم هاتووە، بەڵام بڕینی بودجە بە هیچ شێوەیەك پەیوەندیدار نەبووە بەوە، چونكە دوای بڕینی بودجە هەرێم نەوتی هەناردە كردووە، ئینجا خەڵك پێی خۆشە دادگای بەناو فیدراڵی ئەو بڕیارەی دەركردووە، ئێمە دژی بڕیاری دادگای فیدراڵی نین، بەڵام كوا دادگای فیدراڵی لەعێراق، لەدەستوور هاتووە دەبێ دادگای فیدراڵی بەپێی ئەو رێكارانە دروستبكرێ و كارا بكرێت، كام دادگای فیدراڵی لەعێراق بەپێی دەستوور دروستكراوە، ئەم دادگایە لەسەردەمی برێمەر هەبووە و تائێستا بەردەوامە، بەڵام بەهیچ شێوەیەك بەپێی ماددەی دەستووری دروست نەكراوە، تائێستا دادگای فیدراڵی كە بگونجێت لەگەڵ دەستوور لەعێراق بوونی نییە، ئێمە دژی دادگای فیدراڵی نین، بەڵام حكومەتی عێراق دادگای فیدراڵی نییە، بەڵكو دادگایەكە بەناوی فیدراڵی ئیشوكارەكان دەكات، ئەگەر هەشبێت هیچ دادگایەكی فیدراڵی ماددەیەكی دەستووری هەموار بكاتەوە، بەبێ ئەوەی ئەو ماددە دەستوورییە بچێتە ریفراندۆم، دەستوور بە ریفراندۆم هەموار دەكرێتەوە نەك بە بڕیاری دادگا، هەڵوێشتی هەرێمی كوردستان دیار بوو، هەر چوار سەرۆكایەتی بڕیارەكەیان رەتكردووەتەوە، چونكە نا یاساییە و سیاسیی بووە و لایەنێكی سیاسیی لە پشت بڕیارەكە بووە، ئەم هەموو ساڵە بۆچی تا ئەمساڵ هەڵبژاردنەكان كران و هاوپەیمانیەتی سیاسی كرا ئەو بڕیارە كارا نەكرا، هۆكارەكە چی بوو، ئەگەر هۆكارێكی سیاسی لە پشت بڕیارەكە بووبێت دەبێ وەكو خۆی باس بكرێت، ئینجا كە خەڵك بڕیارەكەی پێخۆشە چی، هەرێمی كوردستان وەكو عێراقی لێبێت؟ وەكو كام شاری عێراق؟ تكایە پێم بڵێن كام شاری عێراق لە هەولێر و سلێمانی و دهۆك خۆشترە؟ كام خزمەتگوزاری عێراق لەهی هەرێمی كوردستان باشترە؟ 95%ی داهاتی عێراق بەدەستی حكومەتی فیدراڵییەوەیە ئەگەر بەو داهاتە نەیانتوانی بێت خزمەتگوزاری بكەن، كە هێشتا ئاوی خواردنەوەو بابەتی تەندروستی و پەروەردە ئەگەر بەراوردی بكەیت بەهەرێمی كوردستان لە قۆناغێكی زۆر پاشكەوتوودایە و ئێمە زۆر لە پێشترین بە 5%ی داهاتی عێراق ئێمە ئەوەمان كردووە، بە هەموو كەموكوڕییەكان كوردستان بووەتە پەناگەی ملیۆنان مرۆڤ كە شوێنەكانی دیكەی عێراق بەهۆی قەیرانی ئابووری و ئەمنی هاتوونەتە هەرێمی كوردستان و بەشوێنێكی ئارامیان بینیوە بۆیە هاتوونەتە ئێرە".

ئێوە وەك رۆژنامەنووس ئەركی ئەوەتان هەیە هاووڵاتییان ئاگادار بكەنەوە، لەهەمانكاتدا ئەركی ئەوەشتان هەیە خەڵك لە نیشتمان و كوردستان نزیك بكەنەوە، خۆشەویستی وڵات و دەسەڵات تێكەڵ نەكەن، دوو شتی جیاوازن

سەبارەت بەدۆسیەی نەوت و غاز

سەرۆكی حكومەتی هەرێم وتی :"حكومەتی عێراق 12 ملیار دۆلاری داناوە بۆ لێگەڕان و پێشخستن و دەرهێنانی نەوت كە لەسەر بودجەی نەوت حیساب نییە، بەڵكو لە بودجەی سیادی عێراق تەرخانكراوە، بە هیچ شێوەیەك ناچێتە سەر كولفەی دەرهێنانی نەوت، ئەگەر ئەوە حیساب بكرێت كولفەكە زیاترە، دووەم كێڵگەكانی نەوت لە شوێنێك بۆ شوێنێكی دیكە جیاوازییان هەیە لەهەندێك شوێن ئاسانترە و لە هەندێك شوێن زەحمەتترە، سێیەم كۆمپانیای سۆمۆ كە بە حیساب كۆمپانیای بەرپرسە لەدەرهێنان و فرۆشتنی نەوتی عێراقی كۆمپانیایەكە لە سەردەمی رژێمی بەعس دروستكراوە و تاكو ئێستا گۆڕانكاری بەسەردا نەهاتووە بە هیچ شێوەیەك رەنگدانەوەی حكومەتێكی فیدراڵی پێوە دیار نییە، ئەگەر سۆمۆ گۆڕانكاری بە ستراكچەرەكەی دا بكرێت و بۆ كۆمپانیایەكی فیدراڵی و جێگری سەرۆكی سۆمۆ ببێت بەكەسێكی خەڵكی كوردستان و مافی ڤیتۆی هەبێت لەسەر بڕیارەكان بۆ ئەو نەوتەی لەهەرێمی كوردستان دەفرۆشرێت، وەكو هی عێراقی لێبێت كە چۆن و بەچەند دەیفرۆشن، هەروەها لە یاسای نەوت و غازی هەرێم باسی ئەوە كراوە هەرێم دوو كۆمپانیا دروست بكات كۆمپانیانی نیشتمانی، كۆمپانیانی فرۆشتنی نەوت، كە كۆمۆ ناونراوە و هاوشێوەی سۆمۆ بێت و لەگەڵ سۆمۆ ئیش بكات بۆ هەناردەكردنی نەوت، سۆمۆ هاتووە هەر كەسێك نەوتی كوردستان بكڕێت هەڕەشەیان لێكردووە و پێیان وتون ئێوە هەقی كڕینی نەوتی كوردستانتان نییە بە نایاسایی لەقەڵەمی داوە، كۆمپانیایەك ئەو حەقە بە خۆی دەدات كە بڕیار لەسەر نەوتی هەرێمی كوردستان بدات، ئەمە وایكرد كڕیارەكان بێن بەوەزارەتی سامانە سرووشتییەكانی هەرێم بڵێن نەوتی ئێوە مەترسی لەسەرە، لەبەر ئەوە دەبێ بەنرخێكی هەرزانتر پێمان بفرۆشن ئەگەرنا ئێمە ناتوانین بیكڕین، كەواتە هۆكارێك بۆ هەرزانتر فرۆشتنی نەوتی كوردستان خودی كۆمپانیای سۆمۆیە، دواتریش هاتووە رەخنەی لە هەرێمی كوردستان گرتووە و دەڵێ نەوتی ئێوە هەرزانتر فرۆشراوە، لەم كابینەیە ئێمە هاتین بانگی هەموو كڕیارەكانی نەوتمان كرد، پێمان وتن بەو داشكاندنەی كە بەئێوە دراوە، ئێمە چیتر ئەوە قبووڵ ناكەین، دەبێ ئەو نرخە كەم بكرێتەوە، لەهەر بەرمیل نەوتێك 3 تا 4 دۆلارمان بۆ خەزێنەی حكومەت گێڕاوەتەوە، ئەگەر ئەو هەڕەشانەی سۆمۆ نەبێت ئەو جیاوازییە لە نرخی هەرێم لەگەڵ عێراق نابێت، كە بەردەوام ئەو هەڕەشانە لەسەر كۆمپانیاكانی كڕیاری نەوتی هەرێمی كوردستانن، با بە ژمارە پێتان بڵێم پێشتر 25% داهاتی نەوت بۆ مووچە دەگەڕایەوە، من ناڵێم داهاتی كوردستان لەبەرئەوەی هەندێكی بۆ كولفەی كۆمپانیاكان دەگەڕێتەوە هەندێك بۆ قەرزەكان دەچێت، هەندێكی بۆ گواستنەوەی نەوت ئەمە هەمووی داهاتە بەڵام كولفەیە حكومەتی هەرێم ناچارە ئەو پارەیە بداتەوە، لەگەڵ ئەوەش ئێمە هاتین ئەو رێژەیەمان لە 25% بۆ 42% بەرز كردەوە، كە وایە داهاتی زیاتر بۆ گەنجینەی حكومەت دەگەڕێتەوە تەنها بۆ مووچە".

فەرمانبەرانی هەرێم

سەبارەت بەزۆری ژمارەی مووچەخۆران لەهەرێمی كوردستان مەسرور بارازانی، وتی: "پرسیار ئەوەیە بۆچی ئەوەندە مووچەخۆرمان هەیە؟ من حەزدەكەم ئەو پرسیارە لە 30 ساڵی رابردوو بكەن، لەجیاتی ئەوەی هەلی كار بۆ خەڵك دروست بكرێت كە ئەو هەموو فشارە نەخرێتە سەر حكومەتی هەرێم بۆ دامەزراندن، تەنیا ئەوە كراوە كە خەڵك لە حكومەت دابمەزرێت هەر نەوەیەك  هاتووە ئەو قوتابیانەی لە زانكۆ دەرچوونە چاویان لەوە بووە كە حكومەتی هەرێم دایانبمەزرێنێت رێژەی مووچەخۆر زیاد بوو، مووچەخۆرو فەرمانبەر دوو شتی جیاوازن كە بەداخەوە من نەمبینی لە راگەیاندنەكان ئاماژەی پێبكرێت لە جیاوازی نێوان حكومەتی هەرێم و حكومەتی فیدراڵ، حكومەتی عێراقیش رێژەی مووچەخۆری زۆرە، بەڵام ئەوان چیان كردووە هاتوون جیایان كردووەتەوە شەهیدانە، پەككەوتووان، زیندانی سیاسیی لەمیزانیەی سیاسی پێیان دەدەن، تەنها مووچەی فەرمانبەران بەناوی مووچە دەدرێت، لەكوردستان هەموویان مووچەخۆرن بەفەرمانبەر و زیندانی سیاسی و شەهیدانەو پەككەوتووان، بۆیە لەهەرێمی كوردستان ژمارەكە زۆرە، بەڵام دیسان ئێمە بەردەوام بین لەسەر ئەوەی ژمارەی مووچەخۆر زیاتر بكەین یان هەلی كار بۆ خەڵك دروستبكەین، بۆ ئەوەی حكومەت لە دوای توانای خەڵك بگەڕێت، كێ بەتوانایە بێتە ناو حكومەت، نەك خەڵك هیچ توانای نەبێت بكرێت بە مووچەخۆر، ئەمە لە روانگەی ئابوورییەوە كارێكی هەڵەیە كە حكومەت تەنها شوێنی دامەزراندن بێت، دەبێ هەلی كار دروستبكرێت و كەرتی تایبەت پەرەی پێبدرێت، شتی وا دروستبكرێت كە حكومەت مەمنون بێت خەڵك ئیشی بۆ بكات، هێندە هەلی كار زیاد بكرێت مووچەی لە كەرتی تایبەت زیاتر بێت هەوڵبدات لە كەرتی تایبەت ئیش بكات نەك لە حكومەت، بەڵام ئەمە خەتای ئەو كابینەیە نییە ئێستا خەریكی ئەوەین بیگۆڕین گرنگی زیاتر بە كەرتی تایبەت بدەین و هەلی كاری زیاتر بڕەخسێنین، ئەوكاتە خەڵك لەجیاتی بێت لە حكومەت بە ملیۆنێك یان دوو ملیۆن ئیش بكات با بچێت لە كەرتی تایبەت بە 5 ملیۆن ئیش بكات، بەو شێوە داهاتی حكومەتیش زیاتر دەبێت و فشار لەسەر حكومەت كەمتر دەبێت هەروەها لەكەرتی تایبەت باجی زیاتر بە حكومەت دەدرێت كەواتا داهاتی حكومەت زیاتر دەبێت، ئەم پرۆسەیە بە رۆژێك و دوو رۆژ ناكرێت، بەڵام پرۆسەیە و كاری لەسەر دەكەین".

جیاوازی شارەكان؟!

لەوەڵامی ئەوەی كە دەوترێت سەرۆكی حكومەت جیاوازی لەنێوان شارەكان كردووە، مەسرور بارزانی رایگەیاند: "بەهیچ شێوەیەك ئەوە وانییە، من لەو رۆژەی كە سوێندم خواردووە وتوومە دەبێ سەرۆكی حكومەتێك بم لەزاخۆ تاوەكو كەلار و خانەقین حوكمڕانی بكات، هەروەها جێگری سەرۆكی حكومەتیش، جێگری سەرۆكی حكومەت  بێت لە زاخۆ تا خانەقین، بەهیچ شێوەیەك جیاوازی نەبێت و رەنگدانەوەی دوو ئیدارەیی نەبێت، ئەوە شتە ناخۆشەكانی پێشترە تائێستا ماوە، هەرچەند هەوڵیش دەدرێت، بەڵام رێگری هەیە بۆ ئەوەی ئەو سنوورە خاوبێتەوە، ئەگینا من حەز دەكەم لەهەموو كوردستان وەكو یەك حوكمڕانی تێدا بكرێت، بەڵام تەداخولاتی سیاسی لە حوكمڕانیدا تائێستا ئەو كێشەی ‌هێشتووەتەوە، بەڵام مانای ئەوە نییە ئیشی لەسەر ناكرێت، ئیشی لەسەر دەكرێت و ئومێد دەكەم رۆژێك دابێت ئەو هەڵە تێگەیشتنە بڕەوێنینەوە".

سەبارەت بەنەمانی پارە لەبانكەكانی سلێمانی

مەسرور بارزانی وتی:"ئەم قسەیە زۆر كرا، راست نییە، سلێمانی بە موڵكی هیچ لایەنێك نازانم، تا گەمارۆی ئابووری بخرێتەسەر، هەولێر و دهۆك بەموڵكی هیچ لایەنێك نازانم، تا بڵێم لەبەر ئەو لایەنە یارمەتی دەدەم، كوردستان هی هەموومانە، هەموومان خاوەنی ئەم كوردستانەین، دەبێت بەم جۆرەش كاربكەین. بە هیچ شێوەیەك فشار نەخراوەتە سەر سلێمانی، سەرچاوەی داهاتی هەرێمی كوردستان سێ شتە، لەعێراقەوە دێت، یاخود لە نەوت و سەرچاوە نانەوتییەكانەوە دێت، داهاتی ناوخۆی هەر پارێزگایەك جیاوازە، هەندێك پارێزگا زیادی كردووە و هەیە زیادی نەكردووە، لەسلێمانی داهاتی نانەوتی وەك پێویست كۆنەكراوەتەوە و نەگەڕاوەتەوە بۆ حكومەت،كە دەبوایە ئەو كورتهێنانە پڕ بكرێتەوە.

نرخی نەوت

سەبارەت بەنرخی نەوت مەسرور بارزانی وتی :"نرخی نەوت راستە هەڵكشاوە، بەڵام پێشتر بەشی مووچە و بودجەی نەكردووە، حكومەتی عێراق لە 29 مانگی رابردوو تەنیا 13 مانگ پارەی ناردووە. هەرێمی كوردستان تەنیا حكومەت نییە، هاووڵاتیانی كوردستانیشە، ئێوە بەرگریتان لەمافی هاووڵاتیان كردووە بەرامبەر بەحكومەتی فیدراڵی، حكومەت بێ هاووڵاتی نرخی چییە، ئەگەر ئێوە پشتیوانی حكومەت و هاووڵاتی نەبن، كێ پشتیوانییەتی. دەبێت ئێوە پشتیوانی هاووڵاتیان و حكومەتی هەرێم بن بۆ ئەوەی داكۆكی لەمافە پێشێلكراوەكانمان بكەین. دەبوایە ئاراستەی رەخنەتان بەرامبەر بە حكومەتی فیدراڵی بێت، نەك حكومەتی هەرێم. داواكاری یاسایی و سیاسیی و داراییمان كردووە، كە پێشێلی مافی دەستووریمان كردووە، دەبێت بەیەكەوە بەرگری بكەن و پشتیوانی بكەین، ئێمە هیچ جۆرە جیاوازییەكمان نەكردووە، دوای ئەوەی هەستمان كردووە، داهاتی زیاترمان لەبەردەستە، لەگەڵ بەرپرسانی ئیداری سلێمانی و هەڵەبجە كۆبووینەوە و بڕیارمان داوە هەرچی داهات هەیە تەرخان بكرێت، بۆ مووچە، راستە دواكەوتووە، بەڵام هەبووە، ئێوە پێویستە وەك خۆیان شتەكان بە خەڵك بگەیەنن، حەز دەكەم بیر لەوە بكەینەوە لە رابردوو چیمان بەسەرهات، دوای چەند مانگێك لە پێكهێنانی حكومەت كۆرۆنا هات، جووڵە وەستا، بەغدا ناردنی پارەی راگرت، داهاتی نەوت بووە سفر، ئێمە بەچاكسازیی و كەمكردنەوەی خەرجیی بەردەوامیمان دا بەكارەكان، خەرجی حكومەت لە 200 ملیۆن دۆلارەوە كەمكرایەوە بۆ 30 ملیۆن دۆلار، داهاتی ناوخۆمان زیاد كرد، توانیمان تەنیا بەوە، لە 79%ی مووچە دابین بكەین، تەنیا ئەوەمان پێكرا، دەبوایە بەغدا هاوكاریمان بكات، بەڵام نەیكرد، ملیۆنێك ئاوارە و پەنابەر لەكوردستان هەن، دەبوایە لەخەرجی سیادی عێراق پشكیان بۆ تەرخان بكرێت، بەڵام هیچیان بۆ نەدراوە، ساڵانە زیاتر لە ملیارێك و نیو دۆلار بۆ خەرجی ئاوارە و پەنابەران و كەمپەكانە. بەدەیان هەزار قوتابی لەشوێنەكانی دیكەی عێراقەوە هاتوون ئێمە پێداویستیان بۆ دابین دەكەین و بوونەتە بار بەسەرمانەوە و حكومەتی عێراق هیچی نەكردووە.

سەبارەت بە پشكی بەرپرسان و پڕۆژەكان سەرۆكی حكومەت وتی : "پێم خۆشە نموونەم بۆ بنێرن و هەر پڕۆژەیەك داوای پشكیان لێكرد، با بێت من رووبەڕووی یاسایان دەكەمەوە، دەوترێت قاچاغچێتی زیادی كردووە، راستە، بەڵام لە هەموو سنوورەكان وەك یەك نییە. من داوام كرد، ئێستاش داوا دەكەم، وەزارەتی ناوخۆ و پێشمەرگە هێزی هاوبەش دروست بكەن و یەكەمجار لە بادینانەوە دەستپێبكەن، ئینجا بچنە شوێنەكانی دیكە بۆ ئەوەی رێگری لەو قاچاغچێتییە بكەن و ئێستاش سوورم لەسەر ناردنی ئەو هێزانە. نامەوێت بچمە ناو ئەو وردەكارییە، بەڵام سیاسەتی حكومەت ئەوە نەبووە، رێگری نەكرێت، بەڵام كە هەوڵەكە دراوە، وتراوە ئەوە بكرێت شەڕ دەبێت، ئێستا خەریكین رێگەیەك دەدۆزینەوە بۆ كۆنترۆڵكردنی ئەو بابەتە، من نامەوێت كێشە قووڵتر بكرێت و دەمەوێت چارەسەری كێشەكە بكرێت.

مەسرور بارزانی وتیشی: "دەوترێت لە بوارەكانی كۆمەڵایەتی و پەیوەندییەكان پاشەكشێ كراوە، ئەمە بە رەهایی نابێت، دەبێت داتاو پێوەر هەبێت بۆ هەڵسەنگاندنی حكومەت و بزانین پاشەكشەی كردووە یان پێشكەوتووە.

سەبارەت بە رێگری لەپەیامنێران، مەسرور بارزانی وتی :"من لەگەڵ ئەوە نیم، ئاگاداریش نیم، سیاسەتی حكومەت نەبووە، رێگری لە هیچ پەیامنێرێك بكات، بە راگەیاندنی دەسەڵات و دەرەوەی دەسەڵات، هەندێك كات كێشەیەك بووە، یان لە شەڕی داعشدا دەچوون لایڤیان دەكرد، ئەمە لایەنی ئەمنیی پێی خۆش نییە، رەنگە مەترسی دیكەی بەدواوە بێت، ئەم شتانە نابێت راستەوخۆ باس بكرێن، رێگری لەوە ناكرێت بە رێگری لەئازادی رادەربڕین و رووماڵی هەواڵ پێناسە بكرێت، دەمانەوێت لە میدیا نزیك بین و هیوادارم ئەم كۆبوونەوەیەش وا لێكبدەنەوە.

لەوەڵامی پرسیارێك سەبارەت بەكۆبوونەوەی حكومەت لە سلێمانی، سەرۆكی حكومەتی هەرێم وتی :"هیچ جیاوازییەك لەنێوان هیچ شوێنێك و بستێكی خاكی كوردستان ناكەم، شوێنی كۆبوونەوەكان دیارە، رەنگە رێك نەكەوێت لە رووی تەكنیكییەوە، ئەگینا هیچ كێشەم نییە لەهەر كوێیەك بێت.

سەبارەت بە بیست هەزار یەكەی نیشتەجێبوون لەهەرێمی كوردستان كە بڕیاری دروستكردنی دراوە، مەسرور بارزانی وتی :"وتوومانە هەمووی بكرێتە ئۆنلاین و دەبێت شتێكی باش درووست بكرێت و ئەوەی دەكرێت، دەبێت كوالێتی بەرز بێت و مەترسی لەسەر ژیانی داهاتووی خەڵك درووست نەكات.

لەوەڵامی پرسیارێكی دیكەدا مەسرور بارزانی وتی :"پەیوەندی بە كونسوڵخانەكانەوە دەكرێت و هەرچی خراپە لەپەنای دەرگا شاراوەكان بەو خەڵكە دەوترێت، باسكردن و خراپكردنی وڵات و نەتەوەو دەسەڵاتی خۆت بۆ خۆت خراپە، رەخنەت هەبێت بە دەسەڵاتی خۆتی بڵێ، بۆ بە بیانییەكانی دەڵێی، چی پێ دەكرێت؟ یارمەتیت دەدات؟ با حكومەتی خۆت یارمەتیت بدات، ئێمە ناترسین لە كەموكورتییەكان، بەڵام وەڵامی خۆمان هەیە، هەندێك شت هەیە كاریگەری لەسەر پرسی نیشتمانی و نەتەوەیی هەیە و دەبێت خۆتان لەبەرچاوی بگرن.

سەبارەت بە مەترسی كەمئاوی لەوەڵامی پرسیارێكدا سەرۆكی حكومەت وتی :"ئەولەویەتی ئێمە دابینكردنی ئاوی خواردنەوەیە، سەرچاوەی ئاومان بارانە، رووبارەكانە، كە دراوسێكان گرتوویانن، ئاوی ژێرزەوییە، كە بە داخەوە سەدان مەتر دابەزیوە، ئاو پێویستە هەبێت، كە نەبێت دەبێت بزانین چۆن چارەسەری بكەین، ئاوی قورس پاككراوەتەوە و بۆ خواردن ناشێت و بۆ ئەو جۆرە شتانە بەكاردەهێنرێت.

ئێمە نین رێكناكەوین، ئێمە چەندین جار شاندمان نادرووەتە بەغدا بۆ ئەوەی رێكبكەوین، بەڵام ئێمە دەستوورمان هەیەو رێككەوتن لەگەڵ خۆڕادەستكردن دوو شتی جیاوازن، ئێمە دەڵێین: با دەستوور حەكەم بێت و هەرچی ئەركی دەستوورییە لەسەر شانی ئێمە جێبەجێی دەكەین، بەڵام هەرچی مافی دەستووریشمان هەیە دەبێت رێزی لێبگیرێت، بەغدا دەیەوێت ئێمە ئەركەكە جێبەجێ بكەین، بەڵام مافی ئێمە نەدات، ئەگەر بەغدا ئامادە بێت بێتە پێشەوە لەگەڵ ئێمە رێكبكەوێت، ئێمەش ئامادەین لەگەڵ بەغدا رێكبكەوین

ئینتیما

مەسرور بارزانی لەوەڵامی پرسیارێكدا سەبارەت بەئینتیمای نیشتیمانی وتی :"زۆر لەو دیدارانەم بینیوە، كە پەیامنێرەكە تەحریكی خەڵك دەكات، پێی دەڵێت: كاكە تۆ نانت نییە و ئاوت نییە، رات لەسەر فڵان شت چییە، ئەمە بۆ خۆی هاندانە، خەڵك ئینتیمای هەیە، بەڵام هەندێك سەریان لە خەڵك تێكداوە، ئەگینا خەڵك وڵاتی خۆی خۆشدەوێت، ئەركی ئێوەیە خەڵك هانبدەن وڵاتی خۆی خۆش بوێت.

لەبارەی دۆخی پێشمەرگە، سەرۆكی حكومەت وتی :"دەوترێت لە نۆرەی بەنزینم ناتوانم بەرگری بكەم، ئەی ئەو پێشمەرگەیەی لە هێڵی پێشەوەیە، ئەویش ماڵ و منداڵ و ژیانی نییە؟ بۆچی ئەو دەتوانێت بەرگری بكات، بەڵام كەسێكی دیكە لە نۆرەی بەنزینە ناتوانێت! لەكوردستان زیاتر لە 2 ملیۆن ئۆتۆمبێل تۆمار كراون، ئەگەر رەوشی ژیانی خەڵك ئەوەندە خراپە بۆچی دوو ملیۆن ئۆتۆمبێلی تۆمار كراو لەكوردستان هەن؟!

لەدرێژەی قسەكانیدا سەبارەت بە قەیرانەكانی هەرێم، مەسرور بارزانی وتی :"لافاو بووە، گرانی بووە، كۆرۆنا بووە حكومەت لەوێ بووە، بە هەموو جومگەكانییەوە ئامادەیی هەبووە، بۆ نموونە لە رووی سووتەمەنی، بەداخەوە حكومەتی عێراق بڕی پێویست بۆ سووتەمەنی نەنارد، بە مووشەك لەپاڵاوتگەیەك درا، ئەمە وایكرد قەیرانێك درووست بێت، ئێوەی راگەیاندنكاران داواتان كرد، كە رێگری لەهێنانی ماددەی خراپ بكرێت، لەسەر پێشنیازی ئێوە حكومەت كۆمەڵێك رێكاری بۆ كۆنترۆڵكردنی هاوردەی بەنزین گرتەبەر، حكومەت دەیەوێت تەنیا بازرگان سوودمەند نەبێت، بەڵكو هاووڵاتی سوودمەند بێت. پشتیوانی لە بازرگانانیش دەكات، بەڵام نایەوێت بارگرانی تەنیا لەسەر هاووڵاتیان درووست بێت. دوای قەیرانەكە، حكومەتی هەرێم بڕیاری پێویستیی دا بۆ هەڵگرتنی گومرگ. سوپاس بۆ خوا قەیرانەكە تا رادەیەك چارەسەر بووە، بەڵام هەمووی چارەسەر نەبووە، چونكە لەهەموو جیهاندا ئەو قەیرانە هەیە لەبەریتانیا و ئەمریكاش، كاتێك نرخی سووتەمەنی بەرز بوو، نرخی هەموو شتێك بەرز دەبێتەوە، چونكە هەموو شتێك بە سووتەمەنی دەكرێت، تائەو ئاستەی كەرەستەی خواردن كە بۆ كوردستان دێت، گواستنەوەشی زیاد دەبێت، چونكە پەیوەستە بە گرانبوونی نرخی سووتەمەنی، بۆیە گرانییەكە دەچێتە سەر نرخی خواردنەكە، بۆ ئەوەی بارگرانی نەكەوێتە سەر خەڵك، حكومەتی هەرێمی كوردستان هاتووە هەندێك رێككاری گرتووەتەبەر، بۆ نموونە گومرگی لەسەر هاوردەكردنی ئەم جۆرە شتانە كەمكردووەتەوە، لەهەندێك شوێن 10 سەموون بوو بە هەزار دینار، بوو بەهەشت سەموون، یەكسەر خەڵك هاواری لێهەڵسا، حكومەت بۆ ئەمە كارەباكەی لەسەر فڕنەكان كردە بێ بەرامبەر، حكومەت شتی كردووە، ئەمە نییە نەیكردبێت، زۆر شت كراوە، جیا لەمە، زیاتر لە 20 ملیۆن دۆلار بۆ پشتیوانیكردن لە نرخی بەنزین خەرجكراوە، بۆ مەسەلەی پڕۆژەكان، ئێمە جیاوازیمان لەهیچ پڕۆژەیەك نەكردووە، بەڵام بازرگانەكان خۆیان دێن داوای ئەنجامدانی پڕۆژە دەكەن، حكومەت ناتوانێت پڕۆژە بكات، كاتێك بازرگان دێت حكومەت تەنیا هەڵسەنگاندنی بۆ دەكات، دواتر بڕیاری لەسەر دەدات، لەهەر شوێنێك یاخوود لە پارێزگایەك خەڵك هاتبێت داوای ئەنجامدانی پڕۆژەی كردبێت، ئەمە خەتای حكومەت نییە".

سەبارەت بەدۆخی سلێمانی مەسرور بارزانی وتی :"بەڕێزێك دەڵێت، لە سلێمانی هیچی بەسەر هیچەوە نەماوە، یاخوود نۆرەی بەنزین هەشت سەعاتە، مووچەخۆر گلەیی دەكات، بەڕێزان كاتی خۆی داوایەك كرا، وتم ئێمە دەبێت بزانین سەرچاوەی داهاتی ئەم حكومەت و وڵاتە چەندە، داهاتی نەوت دیارە، دیلۆیتە یاخوود فڵانە، ئەمانە هەموویان دیارن، بەڵام سەرچاوەی داهاتی ناوخۆمان دیار نییە دەبێت بزانین چەندە، وتمان دەبێت هەمووی بگەڕێتەوە بۆ وەزارەتی دارایی، هەموو وەزارەتێكیش چوارچێوەی دیاریكراوی هەیە، داوامان كرد بزانین داهاتەكە چەندە، دوای ئەوە داوایەكی زۆر كرا بەحیساب ئەوكات تۆمەت خرایە پاڵ من بەحیساب من قۆرخی دەسەڵاتم كردووە، دەسەڵاتەكان بۆ خوارەوە شۆڕ ناكەمەوە، هەر لەسەر ئەم داوایە پێیانم وت فەرموون ئەمە دەسەڵات، بەڵام دەسەڵات لەگەڵ بەرپرسیارێتی دەبێت، تەنیا ئەوە نییە كە تۆ تەنیا دەسەڵاتت هەیە، دەبێت بەرپرسیارێتی ئیداری و داراییش وەربگریت، دەسەڵاتەكەن هەمووی دراوەتەوە پارێزگاكان، من باسی سلێمانی ناكەم، هەموو پارێزگاكان وەك هەڵەبجە، هەولێر و دهۆك، چونكە مەسەلە ئەوە نییە تەنیا هەولێرە بەرامبەر بەسلێمانی، هەموو پارێزگاكان دەسەڵاتیان بۆ شۆڕ كراوەتەوە، ئەگەر كێشە لە پارێزگایەك هەبووبێت، دەبێت لەئیدارەی محەلی پارێزگاكە بپرسم بۆچی ئەم كێشە سەریهەڵداوە، ئەگینا حكومەت بە چاوێكی یەكسان لەگەڵ هەموو پارێزگاكان مامەڵەی كردووە، من حەز دەكەم هەموو خەڵك لە تەلاری ئاڵتوونیدا بژین، بەڵام ئیمكانییەتی ئەم وڵاتە ئەمەیە، ئێمە دەمانەوێت زیاتری بكەین، زیادكردنی ئیمكانییات و داهات پێویستی بەكاری هاوبەشە، ئێوەش دەبێت یارمەتیدەری ئێمە بن، ئەگەر كارێكی باشمان كرد دەستخۆشییمان لێبكەن، بۆ ئەوەی ئێمە بتوانین هەنگاوێكی باشتر بهاوێژین، بەڵام چی باشەت كرد، هەر بەخراپە لێكدرایەوە، رێگەت لێگیرا، خەڵكێك هەیە بەرژەوەندی تێكچووە، ئیتر لەسەر ئاستی سیاسی بێت یاخوود لەسەر ئاستی كەسی بێت، دەسەڵاتیشی هەیە بیەوێت بەرامبەر بەحكومەتەكە هەرچی باشە بەخراپ پیشانی بدات، چونكە خۆی هەست بەمەترسی دەكات نایەوێت ئەم حكومەتە سەركەوتوو بێت، ئێمە هەمیشە باسمان لەمەترسییەكان كردووە، وتوومانە مەترسی داعش هێشتا ماوە، مەترسی قەیرانی تەندروستی باسكراوە، بەخۆشمان و بەوەزیرەكانیشەوە، ئەگەر قەیرانی ئابووری هەبووبێ باسمان كردووە، سووتەمەنی و زیادبوونی نرخ هەمووی باسكراوە، لەبەرامبەردا رێكاریشمان گرتووەتەبەر، یەك لەوانە مەسەلەی ئاسایشی خۆراك، پێشبینی ئەوەمان كردووە ئەگەر قەیرانێك هەبێت، خوانەخواستە هیچ نەبێت لە برسان نەمرین، چەندین كۆگاكامان دروستكرد و پڕۆژەی حكومەتمان دروستكرد، بە پشتیوانی كەرتی تایبەت پڕۆژەی ئاسایشی خۆراك و كارگەكانمان دروستكرد، بۆ ئەوەی ئێمە هیچ نەبێت پشت بەخۆمان ببەستین، بەڵام هەمووشی بەدەست خۆمانەوە نییە، بەداخەوە ئەمساڵ بەهۆی كەمبارانی، داهاتی جووتیاران وەك ساڵانی پێشوو نەبووە، نەك لەبەر ئەوەی حكومەت بەرهەمەكانیان وەرنەگرتووە، داوامان لە جووتیاران كردووە، بەرهەمەكانیان زیاد بكەن، بۆ ئەوەی نەك تەنیا بەشی خۆمان بكات، بەڵكو بتوانین هەناردەی دەرەوەش بكەین".

پاراستنی زمانی كوردی

مەسرور بارزانی وتی: "من داوامكردووە، كە نابێت پرسی زمان بكرێتە قوربانی هیچ شتێك و دەبێت گرنگیی پێبدرێت، دەبێت هەموومان گرنگی بەزمانی كوردی بدەین، ئێستا هەر یەكێكمان بچێتە دەرەوەو لەهەر وڵاتێكی دیكە بیەوێت بخوێنێت دەبێت زمانی ئەو وڵاتە بزانێت، ئەی بۆچی یەكێك بیەوێت بێت لە كوردستان بخوێنێت‌ زمانی كوردی نەزانێت! دەبێت گرنگیی پێبدەین، ئینجا ئەگەر كەمتەرخەمی هەیە، ئەوا‌ بێگومان كاری زیاتری لەسەردەكەین.

كێشەكانی كارەبا

سەبارەت بەكێشەی كارەبا، سەرۆكی حكومەتی هەرێم وتی :" ئێمە دوو كێشەی كارەبامان هەیە، یەكێكیان پەیوەندی بەسووتەمەنییەوە هەیە، ئەوی دیكەشیان پەیوەندی بەوێستگەكانەوە هەیە، چونكە هەرچەند من پسپۆڕی كارەبا نیم، بەڵام وەك بۆم باسكراوە، لەگواستنەوەدا كارەبایەكی زۆر بەهەدەر دەچوو، بەهۆی ئەو سیمەی بۆ گواستنەوە بەكارهاتووە، ئەوەی كێشەیە ئەوە نییە كە ئێمە توانای دابینكردنی كارەبامان نەبێت، تا ئێستاش ئێمە نزیكەی 7 هەزار مێگاوات توانای بەرهەمهێنانی كارەبامان هەیە، لەوانەیە بۆ دوو ساڵی داهاتوو ئەو رێژەیە زیاتریش بكرێت، بەڵام سووتەمەنیمان نییە بۆ بەكارخستنی ئەو هەموو كارەبایە، چونكە بەشێكی غازەو پەیوەندیی بەكورد ئۆیڵەوە هەیە، كە ئەمە بەداخەوە تێچووەكەی زۆرە و ببوو بەتاكە داهات و سەرچاوەی مووچەش بۆ هەرێمی كوردستان، بۆیە لەبری ئەوەی بدرێت بە كارەبا، دەفرۆشرا، چونكە تەنها ئەوەمان هەبوو، ئێمە سیاسەتمان هەیە بۆ ئەوەی غازەكە لەماوەیەكی كەمدا زیاد ببێت و ئەو غازەش بەر لەهەموو شتێك بۆ بەرژەوەندی خەڵكی كوردستان بەكاردەهێنرێت.

رێكارەكان بەرامبەر شوێنە نەشیاوەكان

سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان وتی :"لەسەر ئەوەی كە چی كراوە بەرامبەر بەو شوێنە نەشیاوانە، جارێ هیچ پیشەیەكی یاسایی گوناه نییە، لەسەر مۆدێلكردن بێت، ئەگەر یاسایی بێت گوناه نییە، ئێمە وڵاتێكی داخراو نین و نەمانوتووە ئەمە رێگەپێدراوە و ئەمە رێگەپێدراو نییە، بەڵام رێكار لەسەر شوێنی نایاسایی لەهەموو شارەكانی كوردستان كراوە نەك تەنها لەهەولێر، لەهەموو ئەو شوێنانەی نایاسایین كاری نایاسایی و بەدڕەوشتی كراوە، داخراون و رێكاری یاسایی بەرامبەر بەتاكەكان و بەرپرسەكان و خاوەن خانەكان و ئەو كەسانەی خراپ بەكارهێنانیان كردووە، گیراوەتەبەر".

لەبارەی دروستكردنی پەیوەندییەكی پتەوتر بۆ گەیاندنی زانیاری بۆ راگەیاندن، مەسرور بارزانی وتی:" منیش داوا دەكەم لەوتەبێژ و حكومەت میكانیزمێكی باشتر بدۆزنەوە بۆ ئەوەی ئەو پەیوەندییە پتەوتر بكرێت و زانیاری زیاتر بەهاووڵاتییان و رۆژنامەنووس و دەزگاكانی راگەیاندن بدرێت، بۆ ئەوەی ئەوانیش زیاتر هاوكارمان بن".

رێككەوتن لەگەڵ بەغدا

سەرۆكی حكومەت لەوبارەیەوە وتی :"ئێمە نین رێكناكەوین، ئێمە چەندین جار شاندمان نادرووەتە بەغدا بۆ ئەوەی رێكبكەوین، بەڵام ئێمە دەستوورمان هەیەو رێككەوتن لەگەڵ خۆڕادەستكردن دوو شتی جیاوازن، ئێمە دەڵێین: با دەستوور حەكەم بێت و هەرچی ئەركی دەستوورییە لەسەر شانی ئێمە جێبەجێی دەكەین، بەڵام هەرچی مافی دەستووریشمان هەیە دەبێت رێزی لێبگیرێت، بەغدا دەیەوێت ئێمە ئەركەكە جێبەجێ بكەین، بەڵام مافی ئێمە نەدات، ئەگەر بەغدا ئامادە بێت بێتە پێشەوە لەگەڵ ئێمە رێكبكەوێت، ئێمەش ئامادەین لەگەڵ بەغدا رێكبكەوین، پێموایە دەبێت ئێوە ئەو شاهێدییە بۆ ئێمە بدەن، كە چوونی چەندین شاندی هەرێمی كوردستان بۆ بەغدا چەندین جار، یان بانگهێشتكردنی ئەوان بۆ ئەوە بووە لەگەڵ بەغدا رێكبكەوین، بەڵام ئێمە ‌ناتوانین نە من و نە هیچ كەسێك لەم حكومەتە مافی ئەوەی نییە لەسەر حیسابی مافە دەستوورییەكانی هەرێمی كوردستان سازش بكەین".

خراپ بەكارهێنانی رۆژنامەوانی و یاسای دیجیتاڵی

سەرۆكی حكومەت وتی :"لەناو هەموو پیشەیەكدا مەرج نییە هەموو كەسێك وەك یەك بن، مرۆڤی باش و خراپ لەهەموو شوێنێك هەیە، مرۆڤ هەیە كە ئەجێندای تایبەتی هەیە، ئەم جۆرە شتانەش هەمووی دیارە، بۆیە پێویستە وەزارەتی رۆشنبیری هەندێك موكومتر بێت لەسەر ئەوەی كە هەم بۆ پشتیوانیكردنی كاری رۆژنامەوانی و هەمیش بۆ رێگریكردن لە خراپ بەكارهێنانی رۆژنامەوانی بەناوی رۆژنامەگەری، ئەوەی یاسای دیجیتاڵی بێت دەبێت تێگەیشتبێت، من خۆم یەكێك بووم لەوانەی كە زۆر پاڵپشتی ئەوە بووم و ئێستاش دەڵێم: با بچێتە پەرلەمان، بەڵام بەداخەوە لایەنەكانی دیكە لەحكومەت پێیان وابوو ئەم یاسای دیجیتاڵە رادەربڕین سنووردار دەكات، بۆیە ئەوان گەڕاندییانەوە".

خاوەندارێتی میدیا

سەرۆكی حكومەت رایگەیاند:كە دەڵێن بەحیساب من میدیام هەیەو پشتگیری میدیا دەكەم و فڵان كەس میدیای هەیە و پشتگیری میدیا دەكات، لە هەموو جیهان میدیا لەلایەن كەسانێك یان لایەنێكەوە پشتگیری دەكرێت، ئیتر ئەوە چ رێكخراو، كەسایەتی سیاسی یانیش حزب بن، بەڵام گرنگ ئەوەیە ئاشكرا بێت كێ پشتگیری میدیا دەكات، گرنگ ئەوە نییە كێ لەپشتییەتی، گرنگ ئەوەیە كەسەكە دیار بێت، جا هەر كەسێك بێت، بۆ ئەوەی بۆ هەموو كەسێك دیار بێت، بەڵام ئەوانەی دیار نین با ئەوانیش دیار بن، كێ پشتیوانی ئەم راگەیاندنانە دەكەن، ئەگەر خەڵكە با ئەو خەڵكەش دیاربێت و سەرچاوەی داهاتیان دیار بێت".

تۆمەتبەخشینەوە بەناوی رۆژنامەوانی

لەوەڵامی پرسیارێكی دیكەدا مەسرور بارزانی وتی :" بەهیچ شێوەیەك ئێمە رێگریمان نەكردووە لە رۆڵی میدیا، بەپێچەوانەوە، من بە هەموو شێوەیەك پشتیوانی میدیام و دەمەوێت میدیایەكی بەرپرس و راستگۆ لەگەڵ خۆی و لەگەڵ خەڵك هەبێت، بەڵام ناشبێت تۆمەتبەخشینەوە بەناوی راپۆرت و میدیاو میدیاكاری پێناسە بكەین، هەموو كەسێك مافی ئەوەی هەیە رێگری لەوە بكات كەتۆمەتی پێ ببەخشرێتەوە؟، جا ئەمەش یەكێكە لەتۆمەتەكان، من لەسەرەخۆم قبووڵی ناكەم، زۆر جار ئەوە هەبووە كاتێك پرێسكۆنفرانس سازدەكرێن هیچ كەسێك بانگهێشت ناكرێن، ئەوەی دێت و ئەوەی ناهێت كەس رێگری لێناكات، بەرپرسان هەن لەگەڵ فڵان و فڵان كەناڵ قسە ناكەن، ئەوە نیشاندانی هەڵوێستە، چونكە بەداخەوە ئەو كەناڵانە لەبری ئەوەی پرۆفیشناڵانە كار بكەن، بەئەجێندایەكی پێشوەختە دێن، وەزیر لەوانەیە قەناعەتی نەبێت بەشێوەیەكی بێلایەنانە قسەی لەگەڵ بكرێت، ئەگینا كەس رێگەی لەوەزیر نەگرتووە لەگەڵ هیچ میدیاكارێك قسە بكات".

سەبارەت بەتوندوتیژی بەرامبەر ژنان سەرۆكی حكومەت وتی :"توندوتیژی لەگەڵ ئافرەتان زیادیكردووە، جگە لەكاك قوباد كەسی دیكە هیچی نەكردووە، كاك قوباد بەناوی حكومەت كردوویەتی، كاك قوباد ئەگەر بەشێك بێت لە حكومەت، كەواتە حكومەت كردوویەتی، ناكرێت هەر كەسێكمان كارێك بكەین بەناوی خۆمانەوە بیكەین، دەبێت بەناوی حكومەت هەر هەموومان بەرپرسیار بین، بەداخەوەش كە رێژەی توندوتیژی نەك تەنها بەرامبەر بە ئافرەت، بەڵكو بەرامبەر هەموو هاووڵاتیان زیادیكردووە، دەبێت رێگری لێبكرێت، ئێمەی چیمان كردووە! زۆر شتمان كردووە، مەسەلەی كۆكردنەوەی چەكی نایاسایی، گرتنی تاوانباران، رێگریكردن، بەڵام لەوە گرنگتر ئەوەیە كە لەڕووی پەروەردەییەوە كۆمەڵگەی خۆمان وا پێبگەیەنین لە توندوتیژی دووربكەوێتەوە".

خستنەڕووی داتاكان

لەوەڵامی پرسیارێكی دیكەدا مەسرور بارزانی وتی :"من سوپاستان دەكەم، تۆزێك بە خێرایی یەك دوو شتی دیكە هەیە بۆتان باس دەكەم لەڕووی دارایی و ئابووری، ئێمە داهاتی دەروازەكان بەڕێژەیەكی بەرچاو و بەجۆرێك بۆ سێ بەرامبەر زیادیكردووە، لە ساڵی 2016 داهاتەكە 563 ملیار دینار بووە، لە ساڵی 2021 گەیشتووەتە ملیارێك و 690 ملیۆن دینار، خەرجی حكومەت لە 200 ملیۆن بۆ 70 ملیۆن دۆلار كەمكراوەتەوە، داهاتی نەوت لە رێژەی 25% كە بۆ وەزارەتی دارایی گەڕاوەتەوە، بۆ 41% بەرزكراوەتەوە، كەمكردنەوەی هەر بەرمیلێك نەوت بۆ نزیكەی 4 دۆلار كەمكراوەتەوە، ئەمەش بۆ گەنجینەی گشتی گەڕاوەتەوە، كاتێك دەستمان بەو كابینەیە كرد، وتم دەبێت بزانین حكومەت چ مومتەلەكاتێكی هەیە، لەهەموو حكومەت ئەوەی كە تۆماركرابوو و بۆیان هێنام، وتیان 28 مومتەلەك لەسەر ناوی حكومەت تۆماركراوە، ئەمەش نەك لەبەر ئەوەی نەبوو، بەڵام تۆمارنەكرابوو، ئێمە هەر لەم كابینەیە لیژنەمان پێكهێنا بۆ ئەوەی بزانین ئێمە چیمان هەیە، دوای ماوەیەك هاتنەوە 36 هەزار مومتەلەكات بەناوی حكومەت هەبوون كە ئێستا تۆماركراون".

هەنگاوەكانی چاكسازی

مەسرور بارزانی وتی :"لەوەزارەتی ناوخۆ زۆر شت كراوە، بۆ ئەوەی چاكسازییەكان بەئاراستەی كەمكردنەوەی رۆتین و فەراهەمكردنی خزمەتگوزارییەكان بن، بۆ نموونە بنكەی دەرهێنانی پاسپۆرت، 5 بنكەی نوێی دەرهێنانی پاسپۆرت كراونەتەوە لەسۆران، كۆیە، چەمچەماڵ، ئاكرێ و زاخۆ و لەپلانیشدایە، یەكەیەكی دیكە لە قەزای ئامێدی بكرێتەوە و یەكێكیش بۆ قەزای پێنجوێن لە پلاندایە، 50 بنكەی تۆماری كارتی نیشتمانی لە سەرانسەری هەرێمی كوردستان كراونەتەوە، دامەزراندنی سیستەمی نوێی شۆفێری و ساڵانەی ئۆتۆمبێل بەپێی ستانداردی جیهانی، كە بەم نزیكانە دەكەوێتە ‌كار و بەپێی پلان ئەم خزمەتگوزارییە نوێیە لە 22 بنكە پێشكەش بەهاووڵاتییان دەكرێت، بەگەڕخستنی سیستمی گرێبەستی ئەلیكترۆنی بۆ كڕین و فرۆشتنی ئۆتۆمبێل، زیادكردنی داهات بە رێگەی دانانی رسووماتی ڤیزا و نشینگە، دانانی رێنمایی بەرگری شارستانی و سەلامەتی گشتی، كە تایبەتە بەدانانی ستانداردەكانی بەرگری شارستانی لەباڵاخانە و شوێنە گشتییەكان و وێستگەكانی سووتەمەنی، لەئاستی یاسایی دوو پڕۆژەیاسای گرنگ پەسەندكران و دەركران، كە یاسای كۆمپانیا ئەمنییەكان و یاسای چەكە لەهەرێمی كوردستان، كە ئەمە بۆ ئەوەیە چەكە نایاساییەكان لەهەرێمی كوردستان كۆبكرێنەوە، لەسێكتەری ئاوەدانكردنەوە و نیشتەجێكردن، ئاوەدانكردنی 60 پڕۆژەی رێگەوبان بە بودجەی 854 ملیار دینار كە 1212 كیلۆمەتر بەرهەمیان هەبووە، لەوەش 92 كیلۆمەتر دووسایدە و چەندین رێگەی یەكساید و توونێل و پردی گەورەی لەخۆگرتووە، بەگشتی 12 ملیۆن مەتردووجا قیرتاوكردنی لەخۆگرتبوو، ئەمە هەموو كراوە كاتێك ئێمە لەقەیرانی ئابووریشدا بووین، لە سێكتەری وەبەرهێنان، كابینەی نۆیەم گرنگی تایبەتی بەپڕۆژەی پیشەسازی و كشتوكاڵ داوەو هانی وەبەرهێنانی داوە،‌، تائێستا لە كابینەی نۆیەم 194 پڕۆژە لە سێكتەری جۆراوجۆر مۆڵەتیان پێدراوە بەسەرمایەی 11 ملیار و 155 ملیۆن دۆلار، سێكتەری كشتوكاڵ، كە خاڵێكی گرنگ بووە بۆ ئەم كابینەیەو بیستوومانە، دەبێت زۆر زۆر گرنگی بەو سێكتەرە بدەین، بۆ هەمەجۆركردنی داهات و پێموایە ئەمە سەروەتێكی لەبننەهاتووە، دەبوایە گرنگییەكی زۆر زیاتری پێ بدرابایە و لە ئێستادا بۆ ئێمە ببایە جێگرەوەی نەوت و غازیش، بەڵام ئێستاش درەنگ نییە، بۆ ئەوەی كاری زیاتری لەسەر بكەین، لەم كابینەیەدا كەرتی كشتوكاڵ هەشت بەرامبەر ئاستەكەی بەرز بووەتەوە، لە رێگەی دەرچواندنی یاسای سەرپەرشتیارانی پڕۆژە كشتوكاڵییەكان، كەدەبێتە هۆكاری رەخساندنی زیاتر لە 5 هەزار هەلی كار لەسەرجەم پڕۆژەكانی كەرتی تایبەتی بواری كشتوكاڵییەكان بۆ بەشەكانی كشتوكاڵ و ڤێتەرنەری، هەروەها دامەزراندنی پڕۆژەكانی بەبازاڕكردنی گەنم كە خۆی لە 13 كارگەی جۆراوجۆر دەبینێتەوە، بۆ پاراستنی ئاسایشی خۆراك و توانای ئەمباركردنی  500 هەزار تۆن گەنمی جوتیارانی هەیە،‌ جگە لەوەی لە كەرتی تایبەتیش كارگەی تایبەتی خۆراك دامەزراوە، لەم كابینەیەدا زیاتر لە 280 پڕۆژەی سێكتەرە جۆراوجۆرەكانی سامانی ئاژەڵی مۆڵەتی پێدراوە، جگە لە 30 هەزار خانووی پلاستیكی بۆ بەرهەمە كشتوكاڵییەكان دروستكراوە، مۆڵەت بە 2659 كۆمپانیای خۆماڵی دراوە، جیا لە مۆڵەتدان بە  87 كۆمپانیای بیانی و 553 كارگە،  جیا لەوەش 3 سایلۆ بەگوژمەی 58 ملیار دینار و  19 كۆگاش دروستكراون، لە سێكتەری كارەبادا، لە ئێستادا 310 مێگاوات كارەبا بەرهەم دەهێنین، بەڵام توانای بەرهەمهێنانی 6903 مێگاوات وەك ژێرخان هەمانە، تاساڵی 2023 بڕی 2493 مێگاواتی دیكەش دەتوانین بەرهەم بهێنین، تا مانگی تشرینی یەكەم ئێمە دەتوانین 650 مێگاواتی دیكە بخەینە سەر سیستمەكە، كە 2493 مێگاواتە لە (كۆمباڵ سایكڵ)، (هایدرۆ پاوەر)، (سۆڵار) و (فڵایدگارس)و ئەمانە ئیزافەی سەر سیستمی كارەبا دەكرێن، لەم كابینەیەدا 615 مێگاوات بەڕێژەی 19.4% كارەبا زیادی كردووە، یەكەمجارە لەهەرێمی كوردستان و عێراق توانیمان بڕی 165 مێگاوات كارەبا لەگازی راكێشراو بەرهەم بهێنین، هەروەها ئەنجامدانی پڕۆژەی پێوەری زیرەك بووە هۆی كەمكردن و بەفیڕۆچوونی لە 45% بۆ 31%، هێشتا زۆرە دەبێت ئەوەش كەمبكرێتەوە، بەم پڕۆژەیە توانیمانە 14% داهاتی كارەبای بەفیڕۆچوو بۆ گەنجینەی حكومەت بگەڕێنینەوە، كەواتە پێوەری زیرەك كارەبا زیاتر ناكات، بەڵام داهاتی بەفیڕۆچوو بۆ گەنجینەی حكومەت دەگەڕێنیتەوە، لەبارەی سێكتەری شارەوانی و گەشتوگوزار، بریتین لەبنبڕكردنی زێدەڕۆیی لەسەر موڵكی گشتی، ئەنجامدانی پڕۆژەی ستراتیژی رێگاوبان لەهەموو شارە گەورەكانی هەرێمی كوردستان، وەك شەقامەكانی 150 مەتری لەهەولێر، 100 مەتری لەسلێمانی، شەقامی بارزان لە دهۆك، بەداخەوە كاتێك تەمویل دەكرێن هەندێجار ئەو پارەیە وەك خۆی نادرێت، لێرەوە دەمەوێ سوپاسی كەرتی تایبەت بكەم، لەكارەكانیان بەردەوامن بۆ جێبەجێكردنی ئەم پڕۆژانەو تۆماركردنی بەرزترین ئاستی هاتنی گەشتیار بۆ ساڵی 2021 كە گەیشتووەتە زیاتر لە 4 ملیۆن گەشتیار، ئەمەش بەبەراورد بەساڵانی پێشتر بەرزترین ئاست بووە، ئەگەر ئێمە ئەم جۆرە پڕۆژانە ئەنجام بدەین، ئاستی هاتنی گەشتیار بۆ كوردستان زیاتر دەبێت، لە سێكتەری پەروەردە، شوێنی نوێ بۆ زیاتر لە 60 هەزار قوتابی دابینكراوە، لە رێگەی دروستكردنی 57 باڵەخانەی تازە، تاكۆتایی كابینەی نۆیەم ئەم ژمارەیە دەگاتە 100 هەزار شوێن بۆ قوتابی، لەكەرتی خوێندنی باڵاو توێژینەوەی زانستی پڕۆژەكان بریتین لەكەمكردنەوەی كرێی خوێندن بۆ قوتابیان لەم كابینەیەدا بە رێژەی 100%، لەماوەی سێ ساڵی كابینەی نۆیەم ئەو قوتابیانەی لە رێگەی زانكۆ لاینەوە داواكارییان پێشكەشكردووە، دەرفەتی خوێندن بۆ هەر هەموویان رەخسێندراوە، هەروەها دابینكردنی كورسی خۆڕایی بۆ سەرجەم منداڵانی شەهیدان، دابینكردنی كورسی خوێندن بۆ سەرجەم قوتابیانی كەركووك، شەنگال و خانەقین، جیا لەدابینكردنی 6 هەزار كورسی خوێندنی باڵا بۆ دیبلۆم، ماستەرو دكتۆرا، هەروەها دابینكردنی پاڵپشتی دارایی بۆ خوێندنی ئەكادیمی بۆ ساڵی 2022 مانگانە بە بڕی 7 ملیار و 500 ملیۆن دینار، لەكەرتی تەندروستیشدا دانانی دوو یاسای بەرەنگابوونەوەی ماددەی هۆشبەر و یاسای مافی نەخۆش، هەروەها رێكخستنەوەو دانانی رێنمایی تایبەت بە نەخۆشخانە و سەنتەرە تایبەتەكان و كەمكردنەوەی نرخ بە رێژەی 40%، دابینكردنی ئامێرەكانی چارەسەری تیشك و كردنەوەی سەنتەری زیاتر بۆ شێرپەنجە، لەبواری چارەسەریدا، زیاتركردن و فراوانكردنی دامودەزگا تەندروستییەكان و ئەنجامدانی نەشتەرگەرییەكان بە رێژەی 76% لە كەرتی گشتی و 24% لە كەرتی تایبەت، خزمەتكردنی كەسوكاری شەهیدان و ئەنفالكراوان، خەرجكردنی زیاتر لە 19.5 ملیار دینار كرێی خوێندنی كەسوكاری شەهیدان و ئەنفالكراوان و زیندانیانی سیاسی، دەركردنی زیاتر لە 11 هەزارو 141 فەرمان بۆ دابەشكردنی زەوی بەسەر كەسوكاری شەهیدان، ئەنفالكراوان و زیندانیانی سیاسی، تاپۆكردنی 200 شوقە و 75 خانووی سەروەران و هەروەها تاپۆكردنی 1500 پارچە زەوی بۆ كەسوكاری شەهیدان، ئەنفالكراوان و زیندانیانی سیاسی كە لەساڵی 2011 پێیان دراوە، وێڕای دانانی داتابەیسێكی دابینكردنی خزمەتگوزاری بۆ كچ و كوڕی شەهیدان و ئەنفالكراوان، بۆ دابینكردنی خزمەتگوزاری بۆیان، لەوەزارەتی داد، 57 فەرمانگەی دادنووسی بە ئەلیكترۆنی كراوە، لەكۆی 68 فەرمانگە، هەروەها كردنەوەی 13 فەرمانگە و جێگرایەتی داواكاری گشتی تۆماركردنی خانووبەرە، دادنووس و جێبەجێكردنی مناڵە ناكامەكان، لەسێكتەری پاراستن و چاككردنی ژینگە، هەلی كار بۆ 807 دەرچووانی بواری ژینگە دابینكراوە، كە وەك چاودێری ژینگەیی لەسەر پڕۆژەكانی كەرتی تایبەت دامەزراون، كە مووچەیان لەسەر خاوەنی پڕۆژەكە دەبێت، لە كابینەی نۆیەمدا 24 پڕۆژە یاسا ئاراستەی پەرلەمانی كوردستان كراوە، لەلایەن لیژنەكانی حكومەت لەئاستی وەزارەت و بەڕێوەبەرە گشتییەكان زیاترین سەردانی پەرلەمان كراوە، جیا لەوەش زیاترین كۆبوونەوە لەم كابینەیەدا كراوە، هەروەها زیاترین روونكردنەوەو پێدانی زانیاری لەم كابینەیەدا دراوە، دانانی داتا سەنتەرێكی ناوەندی بۆ بە ئەلیكترۆنیكردنی خزمەتگوزارییەكان كە لەماوەیەكی نزیكدا لەهەرێمی كوردستان دەكەوێتە كار، كە هەموو وەزارەتەكان و بەڕێوەبەرایەتییەكان بەم داتابەیسە دەبەسترێنەوە، دەبوایە زۆر زووتر لە ئێستادا بكرێت، كە دەبووە كارئاسانی زیاتر لەسەر خوێندنەوەو دیراسەتكردن و پلاندانان لەهەموو پڕۆژەكانی حكومەت، لەداهاتوودا كاری زیاتریش دەكەین، من تەواو بووم، سوپاس بۆ پشوودرێژی و گوێگرتنان، پەنا بەخوا لەداهاتوودا پەیوەندییەكی باشتر لەنێوان ئێمە و ئێوە دروست بێت، ئێوەش بتوانن ئەركی خۆتان بەشێوەیەكی پڕۆفیشناڵانە جێبەجێ بكەن، هەر هەموومان بتوانین خزمەتی زیاتری خەڵكی خۆمان بكەین، ئەوانیش لێمان رازی بن.