حەمەدەمین سڵێمان

ڕۆژاوای کوردستان کە لە ئێستادا بووتە یاریکەرێکی سەرەکیی و بەهێزی نێو گۆڕەپانی سوریا و ململانێکانی ناوچەکە، تا دێ کاریگەر و بەهێزتر دەردەکەوێ و باشتر جێ دەگرێت؛ ئەوەش بەهۆی قۆستنەوەی ئەو دەرفەتەی لەناو  ئەو بارودۆخەی لەدوای سەرهەڵدانی ئەوەی پێی دەگوترا بەهاری عەرەبی و ناڕەزایەتی و خۆپێشاندانەکانی گەلانی سووریادا دەرکەوت ،کە هەر لەسەرەتاوە کورد لەو بەشەی کوردستاندا دەستەوەستان نەبوو و توانی دەست و پەنجە لەگەڵ سیاسەتێکی ژیرانەدا نەرم بکات، باش پێشهاتەکان هەڵسەنگێنێ و لەگەڵ ڕەوتی ڕووداوەکاندا تەریب ڕێکات .

لەدوای دەرکەوتنی ئەو بۆشاییە کارگێڕیی و ئەمنییەی بەهۆی وەدەرنانی دەستەڵاتی حکومەتی پێشووی سوریا لە ڕۆژاوای کوردستاندا دروست بوو.. دامەزراندنی هێزی لەشکریی تۆکمە و خاوەن دیسپلینی سەربازیی و  یەکەی بەڕێوەبەریی گونجاو لەچوارچێوەی چەند کانتۆنێکی جیاوازدا بە لەبەرچاوگرتنی واقیع و بارودۆخی فرە ڕەنگیی ناوچەکە و بەشداریپێکردنی هەموو پێکهاتەکان، بناغەی ئەو سیستەمی حوکمڕانیی و ئەزمووەنە بەهێزەی داڕشت کە تا ئێستا نەک هەر توانیویەتی  بەرگەی مەترسیی و هەڕەشەکان بگرێت، بەڵکو بووەتە جێی تێڕامانی دۆست و دوژمن و ناکرێت نادیدە بگیرێت .

سەنگ و پێگەی کورد لە سوریا هەر لەسەرەتاوە تورکیای زۆر نیگەرەران کردوە، بەتایبەت لە ئێستادا کە ڕۆڵی بزێوی هەسەدە لە هاوپەیمانێتیی نێودەوڵەتیی دژی داعش و گەمەی سیاسیی و ململانێکاندا تا ئاستی ئەوە سەری کێشاوە ئەمریکا لە مانەوەی ئەو هێزەدا وەک بەشێک لەئاسایشی نەتەوەیی خۆی بڕوانێ و وڵاتانی زلهێزی تریش لەوانە "فەڕەنسا-بەریتانیا" ڕاشکاوتر بن لە پشتیوانی ڕۆژاوای کوردستاندا، کە ئەوەش ئەنقەرەی ئەوەندەی دی شێتگیر و بێ ئۆقرە تر کردووە .

فراوان بوونی هەژموونی ئیسڕائیل لە سووریا و دەرکەوتنی ئاکارەکانی دابەشبوونی ئەو وڵاتەو هەڵنانی هەنگاوی کردەیی بۆ جێبەجێ کردنی پڕۆژەی ڕێڕەوی داود کە دەمێکە باسی لێدەکرێت، بێگومان ڕۆژاوای کوردستان دەهاوێتە نێو قۆناغێکی زۆر باڵای ستراتیجی، چونکە لەئایندە دا دەبێتە دەروازەیێک بۆ کرانەوەی باشوری کوردستانیش بەڕووی جیهاندا، هەر بۆیە لەئێستادا ئەو بەشەی کوردستان وەک سەنگەری پێشەوەی بەرگری کورد لە ناوچەکەدا دەردەکەوێ و هەر سەرکەوتن و شکستێکی کاریگەری ڕاستەوخۆ لەسەر هەموو بەشەکانی کوردستاندا دادەنێت، هەڵبەت ئەوەش ئەنقەرەی هەراسان و بێ ئۆقرە کردووە و بەردەوام هەڕەشە لە هێزەکانی هەسەدە دەکات تا چەکەکانیان دابنێن و بچنە پاڵ سوپای سوریا، فشاریش دەخاتە سەر حکومەتی سوریا تا لە ژێر چاودێریی وڵاتانی دەرەوەدا هیچ جۆرە دانوسانێک لەگەڵ ئەو هێزەدا نەکات و پرسی کورد لەبازنەیێکی تەسکی ناوچەیی و دوور لەهەر ڕەهەندێکی نێودەوڵەتیی لە قاوبدات، بەڵام پێناچێت لەو یاریەدا سەرکەوتوو بێ و هەموو ئاماژەکان بۆ ئەویە تورکیا ئەو گرەوە بدۆڕێنێت .