گرنگ نییە کێ حوکمڕانی دەکات، بەڵکو گرنگ چۆنییەتی حوکمڕانییە؟!
سیروان حهمه رهشید
4 ساڵ لەمەوپێش
سیروان حهمه رهشید
جارێ دەکرێت ئەو پرسیارە بکەین و بزانن لەهەرێمی کوردستان کام جۆرە لەفۆرم و مۆدێلی حوکمڕانی هەیە، یان ئەوەی پێیدەوترێت حکومەتی هەرێم سەر بەچ جۆرە پەرادایمێکەو لەکام قاموس و فەرهەنگی سیاسیدا هاتووە.؟!!! بەگشتی دوو جۆر مۆدیلی سەرەکی حوکمڕانیی پیادە دەکرێت (دیکتاتۆری و دیموکراتی).
هەڵبەتە لەدونیای دیموکراسیشدا سێ شێوە سیستەمی سیاسی دیارکراوە..
کەبریتین لەسیستەمەکانی (سەرۆکایەتی_ پەرلەمانی_ تێکەڵاو) بەڵام گەر لەم مۆدێلەی هەرێم رابمێنین بێگومان نە لەهیچ قاموس و فەرهەنگێکی سیاسیدا هەیەو نە هیچ چەشنە خەسڵەت و بنەمایەکی فەڕمانڕەوایی تێدا دەبینرێت،!!!
بەڵێ بەشکڵ و ناو هەرێم دامەزراوەکانی ( یاسادان .. جێبەجێکردن... دادوەری) هەیە، بەڵام هیچیان دەسەڵاتی فعلی و کارایان نییە، دەتوانین بڵێین ئەو رەگەزو تایبەتمەندییانەی کەپێویستە لەسیستەمی سیاسی مەعقولدا هەبن، لەم قەوارەیەدا بوونی نییە، کەواتە دەبێت چۆن ئەم حوکمڕانە پێناسە بکەین و ئەوە بڵێین خەڵکی کوردستان دەرگیری چ جۆرە عەقڵیەتێکی سیاسی و مۆدێلی حوکمڕانییەکە؟!!
لەکاتێکدا دەسەڵاتێک بەو هەموو سەرەوت و سامانەو توانا مرۆییەی لەبەردەستدا بووەو پاش نزیکەی (30) ساڵ لەئەزمونی بەناو حوکمڕانی و بەرئەساسی ئەو عەقڵانیەت و فۆڕمەی کوردستانی ئیدارە داوە ئێجگار دەستکورت و هەژار بووە لەوەی سەرەتاییترین کێشە و قەیران چارەسەر بکات، کەبریتین: لەچاککردنی دۆخی کارەباو ئاوو رێگاوبانەکان، تەنانەت لەئێستادا توانای نییە موچەی فەرمانبەران بدات و ئیرادەی یەکخستنن و بەنیشتیمانیکردنی هێزی پێشمەرگە و هێزەکانی ناوخۆی نەبووە.
کارڵ پۆپەر لەبارەی (حوکمڕانی رەشید)ەوە دەڵێت: «گرنگ ئەوە نییە کێ حوکم دەکات، بەڵکو گرنگ چۆنییەتی حوکمڕانیە، بۆیە حکومەتی دیموکراتیک بەپلەی یەکەم ئەو حکومەتەیە پارێزەری مافی ژیان و ئازادیی هاووڵاتییانەو لەکاتی پێویستدا بەرگرییان لێبکات».
سەرەڕای ئەوەش حزبی کوردی بەتایبەتی پارتی و یەکێتی کەم و زۆر پەیوەندییان بەدونیای دیموکراتییەوە نییە و هاوکات پەیڕەوی سیاسەتی مۆنۆپوڵیکاری تەواوی سەروەت و سامانی سەرو ژێر زەوی ئەم پارچە بچووکەی کوردستانیان کردووەو باکیان بەخراپی ژیان و گوزرانی خەڵک نییە..
چونکە چوارچێوەی ئیدارەدانی هەرێم بەسیستەم و دەستورو یاسا ڕێکنەخراوە،
بەڵکو بەمەزاج و مەزاجکاری ئەم و ئەو خێزانی سیاسی بەڕێوەدەچێت و بڕیار لەچارەنووسی زیاتر لە (5) ملیۆن هاووڵاتی دەدات.
ئەزمونی چەندساڵەی رای گشتی و ئۆپۆزسیۆن و رەخنەگرتنی نووسەران و رووناکبیران ئەو فاکتەیە کەدۆخ و هەلومەرجی هەرێم بەدروشمبازی و چاکسازیی درۆینە تروسکایی چارەسەر نییە و شکستی هێناوە.. گەر هێزگەلێک هەبن چاویان لەگۆڕانکاری و کۆتایپێهێنانی ئەم جۆڕە لەحوکمڕانییە بن و خەڵکی کوردستان لەو ئاستە خراپ و دژوارە رزگار بکەن،. پێویستە بیر لەبەدیل و تەرحکرنی پڕۆژەیەکی سیاسیی نوێی گونجاوتر بکەنەوە...