حامد محمد علی

بەتێگەیشتنی متەوازیعی خۆم، هیچ کاتێک هەرێمی کوردستان چ وەک قەوارەیەکی سیاسی دەستوری و چ وەک پێکهاتەیەکی کۆمەڵایەتی خاوەن تایبەتمەندیی، وەک ئەمڕۆ لەبەردەم هەڕەشەو مەترسییە جددیەکاندا نەبووە.

هەرەشەکانیش تەنها دەرەکی نین، بەڵکو هەڕەشە ناوخۆییەکان زۆرترن و رێخۆشکەریشن بۆ زیادبوونی هەڕەشە دەرەکییەکان. (دار پوازی لەخۆی نەبێ ، سەد ساڵ ئەژی).

یەکەم / هەڕەشە دەرەکییەکان ..

١ / هەڕەشەی هەندێ لەسەرکردە شیعەکانی بەغدا کە سەر بەئێرانن، لەڕێگەی میلیشیاکانیانەوەو هەوڵەکانیان بۆ کۆنترۆڵکردنی عێراق بەکوردستانیشەوە.

ئەوان لە١٦ی ئوکتۆبەری  ٢٠١٧وە زیاتر لەنیوەی خاکی باشوری کوردستانیان کۆنترۆڵ کردووەو هیچ دەسەڵاتێکیان بۆ کورد لەناوچە دابڕێنراوەکان نەهێشتۆتەوە. بەردەوامیش بەپشت قایمی و هاندانی وڵاتێکی دراوسێ ، بەچەکی سەردەمانەو بەپاساوی بوونی هێزەکانی ئەمریکاو ئیسرائیلی ( دوژمن) لەکوردستان ، پەلاماری هەولێری پایتەخت و فڕۆکەخانەکەی دەدەن و دەیانەوێ وەکو بەغدا بڕیاری سیاسی هەولێریش رادەستی تاران بکرێ .

٢ / لەشکرکێشی  سوپای تورکیا بۆ ناو خاکی هەرێم بەهەنجەتی بوون و هەڕەشەی پارتی کرێکارانی کوردستان ( پەکەکە) لەو ناوچانەو بۆمبارانی بەردەوامی گوندەکان بۆ تێکدانی سەقامگیری و ئارامی  هەرێم و هەروەها سوتاندنی رەزو باخی هاووڵاتیان و لەناوبردنی مەڕو ماڵاتیان، وەک لێدانی گورزێکی ئابوریش  لەهەرێم .

هەندێ جاریش وروژاندنی پرسی ویلایەتی موسڵ ، ئەگەر بەئاماژەش بێت.

٣ / گۆڕانی، یان ئەگەری گۆڕانی هەڵوێستی وڵاتانی زلهێزو  رۆژئاوا بەگشتی ، بەرامبەر هەرێمی کوردستان بەهۆی ئەو راپۆرتانەی کەڕێکخراوە نێودەڵەتیەکان لەسەر پێشێلکارییەکانی مافی مرۆڤ و ئازادی رادەربڕین بەگشتی و ئازادی رۆژنامەنوسی و کاری میدیایی لەهەرێمی کوردستاندا بڵاوی دەکەنەوە .. بەتایبەتی لەم شەش مانگەی یەکەمی ساڵی ٢٠٢١دا کە ژمارەیەک  لەچالاکوان و رۆژنامەنوسانی بادینانی تێیدا دەسبەسەرکران و حوکمدران .

دووەم / هەڕەشە ناوخۆییەکان ..

 ١ / پەرتەوازەیی و ناکۆکی نێوان هێزە سیاسیەکان و ناتەبابوونیان لەسەر زۆربەی پرسەکان، بەجۆرێک تەنانەت سێ لایەنی (هاوپەیمان) و پێکهێنەری کابینەی نۆیەمی حکومەتی هەرێمیش ، بەردەوام لەهەوڵی تۆمەتبارکردن و قۆڵ بادانی یەکتردان و تەنها لەناو ئەنجومەنی وەزیراندا بەرامبەر یەکتر بێدەنگن، ئەگینا لەهەموو مەحفەل و بۆنەکاندا، خەریکی هێرشکردنن بۆسەر یەکتری و نەک لەمیدیای سێبەرو سۆشیال میدیادا، تەنانەت زۆرجار لەمیدیای  زمانحاڵیشیاندا لەیەکتر دەخوێنن.

ئەم ناکۆکی و ململانێ گەرمانەش، رەنگە لە سەروبەندی پرۆسەی هەڵبژاردنەکانی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقدا، زیاتر قووڵ ببێتەوەو  پەرەبسێنێت و  دەرهاویشتەی نەخوازراویشی لێبکەوێتەوە .

٢ / گەورەبوونی قەبارەی گەندەڵی و ناعەدالەتیەکان و بەردەوامی  لێبڕینی موچەو بێزاربوون و ناڕەزایی چینی فراوانی موچەخۆران لەدەسەڵات ، کە بەردەوام وەک بۆمبێکی کات بۆدانراو، ئەگەری تەقینەوەی هەیەو زەنگێکی ترسناکە..هەروەها بڵاوبونەوەی بێکاری و هەژاریی..

  ٣/ لاوازبوون ، یان داڕوخانی کەرتی پەروەردەو فێرکردن و دابەزینی ئاستی زانستی بەگشتی، لەخوارەوە بۆ سەرەوە.

رەنگە ئاسەوارەکانی ئەم هەڕەشەیەش ، دواترو لەمەودایەکی دوورتردا دەرکەوێ.

٤ / دابەزینی ئاستی خزمەتگوزارییەکان بەگشتی و خزمەتگوزاریی تەندروستی و پزیشکی بەتایبەتی، لەکەرتی گشتیداو فراوانبونی کەرتی تایبەت لەم بوارەشدا، کە بەشی زۆری بەئاشکرا بازرگانی  بەژیان و گیرفانی نەخۆشەوە دەکەن و دەیچەوسێننەوە.

٥ / بڵاوبوونەوەی ماددە هۆشبەرەکان لەنێو گەنج و لاوەکانداو ساڵ بەساڵ زیادبوونی رێژەی تووشبوان و بازرگانانی ئەم بوارە، کە لەڕێگەی وڵاتانی دراوسێوە وەک چەکێکی ترسناکی تر، لەدژی هەرێم  بەکاردێت.

 ٦ / کۆچی بەکۆمەڵی گەنجان و لاوانی کوردستان، کەساڵانە لەنێوان (٢٠ بۆ ٢٥) هەزارکەس  بەڕێگەی قاچاخ یان بەڤیزەی گرانبەها، سەری خۆیان هەڵدەگرن و بەرەو چارەنووسی نادیار مل دەنێن.

بێگومان، ئەم کۆچە بێ ئامانە لێکەوتەو دەرهاویشتەی زۆر ترسناک بەدوای خۆیدا دەهێنێ، کە گەڕەنگە مەترسییەکانی لەمەودای چەندساڵی داهاتوودا دەرکەوێ ، کە چ ناهاوسەنگییەکی دیموگرافی- کۆمەڵایەتی بەدیدەهێنێت، هەم لەڕووی کەمبوونەوەی ڕێژەی کورد لەعێراقدا، هەم لەڕووی تێکچونی هاوسەنگی رەگەزی و زیادبوونی بەرچاوی ژمارەی رەگەزی مێ لەهەرێمداو بڵاوبوونەوەی دیاردەی قەیرەیی و لێکەوتە خراپەکانی.

هەروەها تێکچوونی هاوسەنگی لەتەمەنەکانداو گۆڕانی کۆمەڵگەی کوردستان لەکۆمەڵگەیەکی گەنجەوە، بۆکۆمەڵگەیەکی پیرو پەککەوتە..  کەئەوەش مەترسییەکی یەکجار گەورەی دیکەیە لەسەر داهاتوی هەرێم.

بەداخەوە کە دەسەڵاتی حوکمڕانیمان هیچ پلانێکی نیە بۆ رێگری لێکردنی.

 بەدڵنیاییەوە ئەو هەڕەشەو گوڕەشەو مەترسییە دەرەکی و ناوەکییانە، بوونەتە مایەی نائومێدبوونی بەشێکی زۆر لەخەڵکی هەرێم و لەدەسدانی متمانە بەدەسەڵاتی کوردی و لاوازبوونی ئینتیما بۆ گەل و نیشتمانەکەیان، کە ئەوەش بۆ خۆی گەورەترین مەترسییە لەسەر داهاتووی هەرێمەکە .

ئەرکی لەپێشینەی بڕیاربەدەستانی  ئەم هەرێمەیە، کە ئەم مەترسییانە بەهەند وەرگرن و لەو داهاتە زۆرەی کە مانگانە لەفرۆشتنی نەوت و باج و گومرکی خاڵە سنورییەکان و باج و رسوماتی ناوخۆ، کۆیدەکەنەوە، کۆتایی بەلێبڕینی موچە بهێنن و سنورێک بۆ کێشەی بێکاری و کەمبوونەوەی خزمەتگوزاریە بنەڕەتیەکان دابنێن و پەلە بکەن لەجێبەجێکردنی تەواوی یاسای چاکسازیی و  رووخاندنی قەڵای گەندەڵی و ناعەدالەتی و مەحسوبیەت و مەنسوبیەت، کە هەرێمی کوردستان و دانیشتوانەکەی گەیاندۆتە لێواری هەرەسێکی تر..

ئەمڕۆ هێزە سیاسییە سەرەکییەکانی هەرێم ، حوکمڕانەکان بەتایبەت، لەبەردەم بەرپرسیارییەتی و تاقیکردنەوەیەکی مێژوویی یەکجار قورسدان، تا پەلەبکەن لەبەدەمەوەچوونی ئەرکەکانیان بەرامبەر بەخواو گەل و نیشتمانەکەیان، هێشتا کەمە. ئەگینا لێکەوتەکانی ئەو هەڕەشەو مەترسیانەی کە ئاماژەم پێکردن، یەکجار ترسناک و بێ ئامانن و رەنگە هەرەسێکی دیکەی لێبکەوێتەوە.

حاجی قادری کۆیی هەزار رەحمەتی لێبێ ، دەفەرموێ : (حاجی کەسێکە بێکەس، بۆ ئێوە قوڕ دەپێوێ .. بەقسەم دەکەن زەریفە، ناکەن، بەڵا لەخۆتان).