د. كامەران مەنتك

بەشی بیستەم

لەسەر هەمان ئەو بنەمایەی، كە شرۆڤەی دۆخی رێكەوتننامەكانمان پێكرد لەكاتی قەیران و گۆڕانكارییە گەورەكانی جیهاندا، ئەگەر سەیری بنەماكانی رێككەوتنەكەی نێوان پەیەدەو ئەنەكەسە بكەین، وەك باس دەكرێت لەسەر بنەمای ئەو رێكەوتنە كراوە، كە هەسەدەو حكومەتی سوریا لەسەری رێككەوتوون، كە ئەو رێكەوتنە خۆی لەخۆیدا بناغەیەكی پتەوی نییە و توانای جێبەجێكردنی زۆر ئاستەنگە، تاوەكو ئێستا هەموو ئەو رەفتارانەی حكومەتەكەی شەرع ئەنجامی دەدات، رۆژ لە دوای رۆژ زیاتر ئەوە دەسەلمێنێت، كە تاكە ئامانج لە رێكەوتنەكە قۆستنەوەو بەدەستهینانی كاتە، بۆئەوەی جێپێی خۆی پتەو بكات و دواتر خۆی بۆ رووبەرووبوونەوەی كورد ئامادە بكات، واتە رۆژئاوای كوردستان بخاتە بەردەم دوو بژاردەوە، یا دەبێت تەسلیم بەداواكانی توركیا بێت، لەبەرامبەر ئەمەشدا وەكو هەرێم خۆی بخاتە ژێر چنگی توركیاو لەپێناو مانەوەی بەرپرسەكانی و لەپەنای سەربەخۆییەكی روكەشدا هەموو شتێك قبووڵ بكات، ، واتە ببێتە داردەستێك و ستراتیژە مەترسیدارەكانی ئەو وڵاتە لەسەر خاك و نەتەوەی خۆی جێبەجێ بكات، لەو حالەتەشدا ئەوەی ئەو دەوڵەتە خۆی نەتوانێت لە حكومەتێكی یەكگرتووی سوریدا جێبەجێی بكات، بە خودی كوردەكان خۆی جێبەجێی دەكات، وەك ئەوەی لەباشووری كوردستان دەیبینین، كە چۆن بە ناوی حكومەتی كوردییەوە تاوانی وا بەرامبەر كوردو مەسەلەی كورد دەكرێت، كە ئەگەر توركیا خۆی راستەوخۆ دەستی بەسەر ئەو بەشەدا گرتبوایە، هەرگیز نەیدەتوانی بەو شێوەیە ئەو بەشە هەتك بكات، بەڵام ئەو ئەگەرە هەرگیز رێی تێناچێت، ئەو مێژووەی رۆژئاوا لەو ماوە كەمەی رابردوودا دروستیكردووە، بەئاسانی ئەوەمان بۆ دەسەلمێنێت، كەتەسلیمبوون و خۆبەدەستەوەدان لە فەرهەنگی ئەواندا نییە و هەر كاتێك بخرێنە بەردەم پێشنیازی ئەوەی بەو شێوەیە تەسلیم بن یا بەرخۆدان و مردن هەڵبژێرن، ئەوە بە بێ دوودڵی مردن هەڵدەبژێرن، وەك لەشەڕی عەفریندا برادەرێك لە بەرپرسی هێزەكانی یەپەگە، بە واتا سەربازییەكەی ئەو فەرماندەیەی سەركردایەتی هەموو شەڕەكەی دەكرد، پرسیبوو، ئێوە چۆن ئەو شەڕە دەكەن لەكاتێكدا جوگرافیا لەبەرژەوەندی ئێوەدانییەو هاوسەنگی هێز بەلای توركیاوەیەو بەراورد ناكرێت، گوتبووی ئێمە هەموو ئەمانە دەزانین بەڵام شەڕ دەكەین، تەسلیم نابین بەرگری لە وڵاتەكەی خۆمان دەكەین، لەكۆتایشدا شەڕەكەی دۆڕاند بەڵام تەسلیم نەبوون، یاخود دەبێت بەرامبەر حكومەتی سوریا بووەستێتەوەو خۆی بخاتە چارەنووسی شەڕێكی نادیار، كە لەكۆتایدا خۆی زەرەرمەند دەبێت و ناتوانێت ماوەیەكی زۆر خۆی رابگرێت، چونكە تا ئێستا دیارنیە ململانێیە جیهانییەكان بە چ ئاقارێكدا دەشكێتەوە، ئەوەی لە هەموو شتێك روونترە تەنیا ئەوەیە، كە رۆژ بەرۆژ هێزی زیاترو ترسناكتر بەرەو ناوچەكە دەنێردرێت.

ئەوەی لەبەرژەوەندی رۆژئاوای كوردستاندایە، ئەوەیە، وەكو باشوورى کوردستان بەو شێوەیە تۆکمەیە داخراو نییە، بە دەربڕێنێكی تر نەكەوتۆتە سنووری چواردەوڵەتەوە، بەڵكو تەنیا هاوسنوورە لەگەڵ توركیاو ئێراق، ئەمە جگە لەوەی خۆی وەك بەشێك لە سوریا دیزاین كراوە، ئەو بەشەی كەوتۆتە ئێراق، درێژترین بەشی كەوتۆتە هەرێمی كوردستان و بەشێكی كەمی هاوسنوورە لەگەڵ ئێراق، هەرچەندە ئەوە جێگەی دلخوشییە، كە ئەو هێڵە دریژەی سنوورەكانی كەوتۆتە سەر هەرێم، بەڵام بە پێچەوانەی ئەوەی پێشبینی دەكراو دەكرێت، ئەو دەروازەیەی بە توندی بە رووداخراوەو تەنانەت لە هەستیارترین چركە ساتەكاندا، كاتێك داعش پەلاماری رۆژئاوای دەدا، سنووری رۆژئاوا لە هەرێم بە خەندەقێكی قووڵ لەیەكتر جیا كرایەوە، هەرچەندە دوای شەڕەكانی رەبیعەو شەنگال، هەر ئەو هێزانەی خەندەقەكەیان لێدا، خۆیان كەوتنەوە داوی خۆیان و كاتێك لەبەردەم هێرشی داعش رایانكردوو پەنایان بۆ رۆژئاوا برد، بە ناچاری و لەژێر سەرپەرشتی هێزەكانی رۆژئاوا ئەو خەندەقانەیان پڕ كردەوە بۆئەوەی بگەڕێنەوە هەرێم!.

هەرگیز ناكرێت پشت بە رێككەوتنێك ببەسترێت، كە بنەماكەی لەسەر داخستنی سنوورو مەشقیپێكردنی ئەفسەرەكانی سوپای توركیاوە بەند بێت. لەگەڵ ئەوەشدا، بەهۆی ئەو دۆخە جیۆپۆلەتیكییەی رۆژئاوای كوردستان هەیەتی، بواری ئەوەی كەمتر تیایە، كە وەك باشووری كوردستان بەسەر دوو زۆنی جیاوازدا دابەش بكرێت، هەرچەندە هەندێك هەوڵیاندا و هاریكاری توركیایان كرد، بۆئەوەی دوای دەركردنی هێزەكانی رۆژئاوا لە عەفرین و شارەكانی تر، واتە ئەو ناوچانەی دەكەونە رۆژئاوای فورات، وەك پاداشتێك بۆ پشتگیریكردنی توركیا لەو شەڕە دەسەڵاتی ئەو ناوچانە بدرێتە دەست ئەوان، بەڵام بەهۆی گرنگی ئەو ناوچانە و بە پرد بوونیان بۆ سەر دەریای سپی ناوەڕاست، ئەو خەونەیان نەهاتە دی و لەهاوكێشەكە هیچ شوێنێكیان بۆ نەكرایەوە، ئێستاش ئەگەر هەر گۆڕانكارییەك بێتە پێشەوەو ئەگەری پاشەكشەپێكردنی سوپای توركیا بۆ ناو خاكی خۆی، واتە گەڕاندنەوەی ئەو خاكانەی توركیا لە رۆژئاوای كوردستان داگیریكردووە بێتە ئارا، ئەوە باشترین و سەركەوتووترین هێز، كە شایەنی ئەوە بێت و بتوانێت ئیدارەی ئەو ناوچانە بگرێتەوە دەست، هێزەكانی سوریای دیموكرات، هەسەدەیە، لەبەرئەوەی جگە لەوەی قوربانییەكی زۆری داوە، توانیویەتی شوێن پێی خۆی لە هاوكێشەدا بكاتەوە و متمانەی نێودەوڵەتی بەدەست بێنێت، ئەوانەی تر دەكەونە بەرەی ئەو توركیایەی، كە هەموو ئاماژەكان پێمان دەڵێن دوارۆژێ ئێجگار ناروونە!.

هەرچەندە ئەو سیناریۆیەش لە ئێستادا زۆر دوور دێتە بەرچاو تا ناوچەكە بەگشتی رووبەڕووی تەقینەوەیەكی گەورە، وەك چاوەڕوان دەكرێت، نەبێتەوە كشانەوەی توركیا، یاخود راستتر دمگۆی كشانەوەی توركیا لە رۆژئاوا كوردستان، واتە لەو ناوچە سنوورییانەی داگیری كردووە و تەسلیمكردنەوەی بە حكومەتەكەی شەرع، لە بواری پراكتیكدا جێگەی نابێتەوەو تا  گۆڕانكارییانەكان بەو ئاستە سستەی ئێستا بەردەوام بیت توركیا نەك لەو ناوچانە ناكشیتەوە، بەڵكو لەرێگەی حكومەتی سوریا خۆیەوە هەوڵی بندەستكردن و داگیركردنی ناڕاستەوخۆی خاكی زیاتر دەدات لەو وڵاتە.

بەشێوەیەكی گشتی دابەشبوونی رۆژئاوا هاوشێوەی باشوور بەسەر دوو زۆنی جیاواز، كارێكی ئاستەنگە، هەرچەندە ئەو رێكەوتننامەیەی نێوان پەیەدەو ئەنەكەسە، رێگە بۆ ئەمە خۆش دەكات، بەڵام گومانی تیا نییە بناغەی ئەو رێككەوتنامەیە پووچەو ئەوەی لەسەر پووچیش بونیاتبنرێت پووچ دەبێت، بۆیە وەك هەردوو رێككەوتنامەی هەولێرو دهۆك، ناگاتە ئامانج، ئەمە سەرباری ئەوەی ئەو دۆخەی ئێستا بە بەراورد بەو دۆخەی ئەو دوو كۆنگرەیەی تیا ئەنجامدرا زۆر جیاوازەو زیاتر لە بەرژەوەندی ئەو هێزەدایە، كە راستەوخۆ ئەو ناوچەیە بەڕێوە دەبات، لەپاڵ ئەمەشدا جیۆپۆلەتیكی رۆژئاوای كوردستان رێگە نادات ئەو ناوچەیە بۆ دوو زۆنی جیاواز دابەش بكرێت، كە هەر زۆنەی سەر بەدەولەتێك بێت و ببێتە بەربەست لەبەردەم دروستكردنی هێزێكی یەكگرتوو، بەپێچەوانەی ئەمە دەرفەتی ئەوە دەڕەخسێنێت و زەمینەیەكی لەبار دێنێتە ئاراوە، بۆ دروستبوونی هێزیكی یەكگرتوو و رێكخراو، كە لە ئێستادا لەبەرچاوەو توانیویەتی نمونەیەكی لەبارو باش پێشكەش بكات، هەر هەوڵێك بۆ دروستكردنی هێزێكی تر لەلایەن توركیاوە، ئامانج تیایدا راكێشانی كێشە جیۆپۆلەتیكییەكانی باشوورە بۆ رۆژئاوای كوردستان، واتە هەوڵدەدرێت هاوشێوەی باشوور، دووبەرەییەك لەنێوان كورد دروست بكرێت و بەمەش سەرەداوی هەموو هەنگاوێكی كوردو هەموو چارەسەرییەك بۆ ئەو كێشانەی، كە لە ئەنجامی ئەو دوو بەرەییەوە دەكەوێتەوە، بكەوێتە دەست ئەوان، لەم روانگەیەوە دەتوانین ئەو ریككەوتنەی نێوان پەیەدەو ئەنەكەسە، وەك هەوڵێكی توركیا لێكبدەینەوە، بۆ پەرتەوازە كردنی رێزەكانی پەیەدەو چرووك كردنی ئەو ئەزموونە لە ناوەوە،  دەبێت رۆژئاوا خۆی لەو تەپكەیە بپارێزێت و بەكۆمەڵێك دروشمی گەورەوە فریو نەخوات، دەبێت بە تەنیا، یاخود خۆی جڵەوی گفتوگۆكان و بەڕێوەبردنی پەیوەندییەكان لەگەڵ دەرەوەو ناوەوە، بە تایبەتیش لەگەڵ حكومەتی نوێی سوریا، كە لەم قۆناغەدا بایەخێكی گرنگی هەیە بگرێتە دەست و رێگە نەدات بەهیچ شێوەیەك سیمای دووئیدارەیی پێوە بلكێت، بوار بۆ هیچ هێزێكی تر نەڕەخسێنێت خۆیان بئاخننە نێو ئەو دانوستانەوە، ئەمەش ئەوە ناگەیەنێت، كە تەواوی هێزەكانی ئەنەكەسە بخەینە بەرەی خائینانەوە، بەڵكو دەیان گەنجی وڵاتپارێزو شۆڕشگێڕ لەخۆوە دەگرێت، كێشە كە لەمەدا نییە، بەڵكو كرۆكی كێشەكە لەوەدایە، كە لە بنەڕەتەوە ئەو هێزە بەرهەمی هزری كوردی نییەو لەلایەن توركیاوە دروستكراوە، واتە بەشێكی زۆر لەوانەی ئیدارەی ئەو بەرەیە بەڕێوە دەبەن، ئیرادەی سیاسییان لەدەستداوە، هاوبەشیكردن بەهێزیكی وا لە پڕۆسەی بڕیاردانی ستراتیژی، كارێكی ترسناكەو سەرەڕۆییەكی گەورەیە، بەڵام دەكرێت لە پێناو كەمكردنەوەی كێشەكانی ناوەخۆ، وەك هەر هێزێكی تر پەیوەندییان لەگەڵ ببەستن، ئەمە دەروازەی سیاسەتە خۆجێیەكانەو لەسیاسەتی نوێدا ناكرێت هیچ لایەنێك پەڕاوێز بكرێت، بەڵام بە بڕی ئەوەی دەكرێت سوودی لێوەربگیرێت، نەك بەبڕی ئەوەی چەند سوودی پێدەبەخشرێت.

هەرچۆنێك بێت، هەرگیز ناتوانین نكووڵی لەوە بكەین، كە كورد لە رۆژئاوا پێوستی بە ئاشتییە بۆ بەهێزكردنی جێپێی خۆی، هاوكات پێویستی بەوە هەیە پەیوەندییەكی باش لەگەڵ هەموو لایەك لە ناوەخۆو دەرەوە دروست بكات، هەروەك چۆن هەموو پارچەكانی تریش پێویستیان بەو جۆرە پەیوەندییە هەیە، بەدوژمن كردنی دەورەبەر و كاوێژكردن لەسەر پڕۆسەی بەدوژمن پیناسەكردنی هەمووان، سیاسەتێكی شكستخواردووەو بزووتنەوەی كورد لە باشووری كوردستان لە ماوەی سەد ساڵی رابردوودا پیادەی كردووە، دەبێت رۆژئاوا، كە لەسەربنەمای خەڵك و چینی ناوەڕاست و خوارەوەی كۆمەڵگە دروست بووە، ئەو سیاسەتە تێپەڕێنێت و لە جێگەی ئەو سیاسەتی بە دۆستكردنی هەمووان بگرێتە بەر، راستە هێزی دروستكراوی ركابەری وا هەیە، هەرگیز ئامادە نییە، نەك تەنیا وەك قەوارەیەكی سیاسی سەربەخۆ دان بە كورد بنێت، بەڵكو ئامادە نییە دان بە بوونی كورد وەك مرۆڤ و نەتەوەیەكی سەربەخۆشدا بنێت، هەروەك چۆن ئاسان نییە لەو هاوسەنگی هێزەی لە ئارادایە، دەولەتانی ناوچەكەش ئەو واقعە نوێیەی لە قۆناغی دروست بووندایە بە ئاسایی قبووڵ بكەن، بەڵام بەلایەنی كەم لەسەر ئاستی جەماوەری ، پێویستە پەیوەندییەكان لەگەڵ هەموو نەتەوەكانی دەوروبەر رێكبخرێتەوە ، بە مەرجێك داڕشتنەوەو بەهێزكردنەوەی ئەو پەیوەندیانە لەسەر حیسابی هیچ لایەك نەبێت!.

راستەقینەیەك هەیە ناكرێت فەرامۆشی بكەین، ئەویش ئەوەیە، كاتێك باس لە پەیوەندییەكان دەكەین، دەبێت بزانین، هاوشێوەی رێكەوتنەكان، ئەویش لە دۆخێكی ئاڵۆزی وەك ئێستادا ناتوانێت تا سەر بەردەوام بێت و ئەوە بەرژەوەندییەكانن چارەنووسی ئەو پەیوەندیانە دیاردەكەن، بەلایەنی كەم لەگەڵ هێزە سیاسییەكاندا، بەڵام سەرباری ئەوەش كورد دەبێت، دەستپێشخەر بێت لەهەموو پڕۆسەیەك بۆ داڕشتنەوەی پەیوەندییەكان وهێنانەدی ئاشتی، لەبەرئەوەی ئاشتی لە ئێستادا رەنگ بێت لە هەمووان زیاتر خزمەت بە كورد بكات، كاتێك باس لە داڕشتنەوەی پەیوەندییەكان و سەقامگیری و ئاشتیش دەكەین، خاڵێك هەیە دەبێت هەڵوەستەی لەسەر بكەین، یاخود پرسیارێكەو لە شوێنێكی وادا خۆی دەوروژێنێت، پێویستە وەڵامی بدەینەوەو شیكردنەوەی بۆ بكەین، ئەویش ئەوەیە ئایا تاكەی ئەو دوژمندارییەی نێوان تورك و كورد بەردەوام دەبێت؟ ناكرێت كورد بیر لەوە بكاتەوە پەیوەندییەكانی لەگەڵ توركیا، كە هاوسێی خۆیەتی و باشترە لەهێزێكی تر، كە لەوپەڕی دنیاوە هاتبێت و هەركاتێك بەرژەوەندییەكانی لە ناوچەكە نەمێنێت بگەڕێتەوە وڵاتی خۆی؟! رێكبخاتەوەو هەوڵبدات لاپەڕەیەكی نوێ هەڵبداتەوە!؟

بیگومان دروستكردنی پەیوەندی لەگەڵ توركیاو هەر دەوڵەتێكی تری هەرێمی، پێداویستییەكی سیاسییە و ناتوانرێت لە هەرێمێكدا وڵات بەڕێوەبەریت بە بێئەوەی پەیوەندیت لەگەڵ دەوروبەرەكەتدا هەبێت، بەڵام كێشەی پەیوەندی دروستكردن لەگەڵ توركیا و تەنانەت ئێران و ئەو دەوڵەتانەی كوردستانیان بەسەر دابەشكراوە،  چەندە پێداویستییەو دەیان هێندەش مەترسیدارە، لەبەرئەوەی ئەو خاڵە هاوبەشانەی لەنێوان بەرژەوەندییەكانی ئەو دەوڵەتانە، بۆ نمونە توركیا وەك دەوڵەتێكی نەتەوەیی و راسیست، لەگەڵ قەوارەیەكی سیاسی رزگاریخواز، هێندە كەمە، كە رەنگ بێت بە چاوی ئاسایی هەر نەبینرێت، كورد دەبێت كار لەسەر ئەو خاڵە بچووكانە بكات، لەهەمان كاتدا خۆی لەو مەترسییە گەورانە بپارێزێت، كە بە ژمارە نایەت، چونكە بێئەوەی هەست بكات، دەكەوێتە داوی ئەو وڵاتانەو هەڵدەلووشرێت، وەك ئەوەی لە باشووردا روویدا. بۆیە دەتوانین بڵێین تاوەكو ئەو مەنزومە هەرێمییەی لە ئارادایە هەڵنەوەشێتەوەو نەخشەیەكی سیاسی نوێ لە ناوچەكەدا جێگەی نەگرێتەوە، هیچ بەشێكی كوردستان ناتوانێت پەیوەندییەكی ستراتیژی تەندروست لەگەڵ ئەو دەوڵەتە هەرێمییانە ببەستێت، بە بێبوونی ستراتیژێكی باڵای نەتەوەیی و نیشتمانی گشتگیر، لەبەرئەوەی لەلایەك هاوسەنگییەكی هێز لەنێوان كوردو ئەو وڵاتانەدا نییە و هاوكات تا ئێستا كورد وەك قەوارەیەكی یاسایی لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكاندا جێگەی نەكراوەتەوە، كە ئەمە جڵەوی بەستن و رێكخستنەوەی پەیوەندییەكان تا رادەیەكی زۆر لەدەست كورد دەسەنێتەوە و دەیخاتە دەست داگیركەرانی كوردستان، لەلایەكی تر ئەو دەوڵەتانە هەموو پێشكەوتنێكی كورد بە مەترسی لەسەر خۆیان تێدەگەن، لەمبارەیەوە راستیش دەكەن، هەر گۆڕانێك لە مەسەلەی كورد لە هەر بەشێكی كوردستان رووبدات، بە دژی ئەوان دەشكێتەوە، هەرچەندە ئەوان دڵنیان، كە كورد مافی خۆیەتی قەوارەیەكی سیاسی سەربەخۆی هەبێت، بەڵام ئەوانیش لە چوارچێوەی مەنزومە هەرێمییەكە دا دەخولێنەوەو ناتوانن لێی دەربچن، ئەوانیش هاوشێوەی كورد ئیرادەی سیاسیان لەدەست خۆیاندا نییەو لەدوای جەنگی یەكەمی جیهانیەوە ئەو رۆڵەیان بۆ دیاریكراوە و دەبێت بیگێڕن!.

 لە دۆخێكی وەكو ئێستادا باشترین پەیوەندی ئەو پەیوەندییە تەكتیكییەیە، كە بتوانیت بۆ ماوەیەكی كەمیش بێت، یارمەتی  بدات خۆی لە شەڕانگێزی ئەو وڵاتە هەرێمیانە بپارێزێت و بەجدی كار لەسەر ستراتیژێكی نیشتمانی باڵای خۆی بكات، كە بێگومان ئەمەش كارێكی ئاسان نییە، نەك تەنیا لەسەر بنەمای پەیوەندییە سیاسییەكان، بەڵكو لەسەر بنەمای پەیوەندی نێوان نەتەوەكانیش، چۆن كورد لە پەنای ناسیونالیستێكی ساختەوە، زیاتر لە یەك سەدەیە تورك و عارەب و فارس بە دوژمن دەكات، بە هەمان شێوە ئەو وڵاتانەش لە هەمان گۆشەنیگاو بە هەمان ئامانجەوە كاریان كردووە، ئەگەرچی دۆخی فارسەكان تا رادەیەك باشترەو جیاوازە، لە رۆژهەڵاتی كوردستان كێشەكە زیاتر لەگەڵ سیستەمی سیاسیدایە، بەڵام لە دەوڵەتێكی وەكو توركیا، لەو ماوە درێژەدا، كۆمەڵگەی توركی وا پەروەردە كراوە، كە نایەوێت گوێی لە وشەی كورد بێت، چجای ئەوەی دانی پیابنێت و پەیوەندی لەگەڵدا ببەستێت، لە ئێراقیش تا ئەم دواییە كورد بە دڕندە تێدەگەیشتن، بۆ نمونە لە ناو خەڵكە سادە وا بڵاودەكرایەوە، كە پێشمەرگە دڕندەیەو قۆچی هەیە، تا ئێستا ئەو دوژمندارییە، ئەگەر لە رووكەشیشدا كاڵ بووبێتەوە، هەركاتێك دەرفەتیان بۆ بڕەخسێت، هەمان قەوان دووبارە دەكەنەوەو بەهەمان شێوە مامەڵە لەگەڵ كورد دا دەكەن، نمونەش لەمبارەیەوە ئێجگار زۆرە، لەوانە بەشێكی زۆر لەو بەرپرسانەی ئێستا لە ئێراق فەرمانڕەوایی دەكەن، بەسەر پلیكانەكانی كورددا سەركەوتوون، بەڵام، كە دەستی خۆیان بینیوە، گەڕاینەوە بۆ خووە كۆنەكانیان، تەنانەت بەرامبەر ئەو لێبوردەییەی كۆمەڵگەی كورد هەیبووە، ئامادەنەبووینە دەست لە پڕۆسەی تەعریبیش هەڵگرن، هۆكاری ئەمەش وەك ئاماژەی پێكرا، لەلایەك ئەو مەنزومە هەرێمییەیە، كە لەئارادایە، هاوكات ئەو پەروەردە راسیزمەیە، كە پیادە كراوە، ئەمە جگە لەوەی، كە سروشتی داگیركەر خۆی لە بنەڕەتدا تواندنەوەو تێكشكاندنی ئەو نەتەوەو وڵاتانەیە، كە داگیری دەكەن، ناكرێت پشكی ئەو بزووتنەوەیە چەكدارییەش فەرامۆش بكەین، كە بەهۆی ئەوەی ئەویش ئیرادەی لەدەست خۆیدا نەبووە، هەرگیز نەیویستووە و لە تواناشیدا نەبووە ئەو پەیوەندیانە رێكبخاتەوە یاخود دایانبڕێژێتەوە!