🔻 پەرلەمانێكی 150 كەسی دادەمەزرێت بێ‌ بەشداری هیچ پێكهاتەیەك
🔻 لیژنەیەكی 11 كەسی پێكهێنراوە بۆ دامەزراندنی پەرلەمانی ئینتیقالی، تەنها یەك كوردی ئیخوان-ی تێدا
🔻 رێككەوتنەكەی نێوان عەبدێ‌ و شەرع تەنها وەك بەیاننامەیەك بوو، هیچ پێشكەوتنێك لەوبارەیەوە نییە
🔻 كوردو دیمەشق و ئەمریكا، پەلەی دانوستاندنیان نییە، چونكە زەمینە لەبار نییە.

✍️ سەرتیپ جەوهەر – بەشی یەكەم

تائێستا هیچ پێشكەوتن و دۆخێكی نوێ‌ لەپەیوەندی نێوان كورد و دیمەشقدا نییە. ئەوەی هەیە تەنها رێككەوتنێكی نێوان مەزلوم عەبدێ‌ و ئەحمەد شەرع بوو كە لەسەرەتای بەهاری رابردوو كرا، بێئەوەی هیچ پێشكەوتنێكی نوێ‌ بەخۆیەوە ببینێت. 

رێككەوتنەكە لەسەر كاغەز مایەوەو رێككەوتنەكەش تەنها وەك بەیاننامەیەك تەماشا دەكرێت نەك نەخشەڕێیەك بۆ یەكلاییكردنەوەی پرسی كوردو بەشداری لەحوكمڕانی نوێی دیمەشق.

لەماوەی چەند هەفتەی رابردوو وەفدێكی رۆژئاوای كوردستان سەردانی دیمەشقی كرد، بەڵام زیاتر بۆ جێبەجێكردنی رێككەوتنەكەی حەلەب و گەڕەكە كوردییەكان (ئەشرفیەو شێخ مەقسود) بوو، كە بووەهۆی گۆڕینەوەی هەندێك گیراو و جێبەجێكردنی چەند كاروبارێكی گەڕەكەكان. 

چەند رۆژێكیشە كۆبونەوەی لایەنی پەیوەندیدار لە پەروەردەی دیمەشق و ئیدارەی رێڤەبەری خۆسەر دەكرێت بۆ چارەسەركردنی پرسی تاقیكردنەوەی خوێندكارانی پۆلە كۆتاییەكانی خوێندنگاكانی دەوڵەت كە ژمارەیان دەگاتە 70 هەزار خوێندكار.

ئەوەی ئێستا دەیبینین پێناچێت هەردوولا (كورد و دیمەشق) لەم كاتەدا پەلەی رێككەوتنیان بێت، حەماسی دان و ستاندنیان نییە، چونكە زەمینە بۆ قبوڵكردنی واقعی نوێ‌ لەبار نییە، بەتایبەتیش لەلایەن دیمەشقەوە كە هەموو شێوازێكی لامەركەزیی رەتدەكاتەوە. 

هاوكات ئەمریكاش هەڵوێستی روون نییە و ئیدارەی ترەمپیش جێگەی متمانە نییە، رەنگە ئەمریكاش پەلەی هەڵدانەوەی دۆسیەی كوردو دیمەشقی نەبێت تا پرس و دۆسیە گرنگەكانی دیكەی یەكلایی نەبنەوە بەتایبەتیش پرسی ئێران لەناوچەكە، بۆیە پێدەچێت دۆخی ئێستای كورد لەسوریا بەبێ‌ یەكلایی بوونەوە بۆ كاتێكی درێژ بەردەوام بێت. 

هاوكات لەگەڵ ناڕۆشنیی داهاتووی سوریا، ئەحمەد شەرع سەرۆكی ئیدارەی دیمەشق بەردەوامە لەهەنگاوەكانی بەرەو تاكڕەویی و بەناوەندیكردنی دەسەڵات و پەراوێزخستنی پێكهاتەكان. دەبینین لەماوەی چەند رۆژی رابردوو بەپێی مەرسومێكی كۆماریی لیژنەیەكی 11 كەسی پێكهێناوە كە بەپێی ماددەی 24ی ئەو دەستورەی كاتیەی رایگەیاند كاریان دەستنیشانكردنی ئەندامانی پەرلەمانی كاتی سوریایە كە لەمەرسومەكەدا هاتووە 150 ئەندام دەبێت و لە 30% شەرع بەخۆی دەستنیشانیان دەكات. لەو لیژنە 11 كەسیە تەنها یەك كوردی تێدا بەناوی (محەمەد خزر وەلی) كەخەڵكی شاری عامودایەو لەئیخوانەكانی سوریایە، زیاتر لە 10 ساڵە رۆژئاوای كوردستانی نەبینیوە. 

بەپێی مەرسومەكە ئەو 150 ئەندامە بەسەر پارێزگاكان دابەشكراوەو رۆژئاوای كوردستان بەهەرسێ‌ پارێزگای (حەسەكە، رەققە، دێرزۆر) تەنها 15 ئەندامی بەردەكەوێت، كە دەكاتە لە 10%ی ئەندامان، ئەمە لەكاتێكدا تەواوی ئەو ئەندامانە لەلایەن ئەحمەد شەرع و لیژنەكە دەستنیشان دەكرێن بەبێ‌ گەڕانەوە بۆ ئیدارەی رۆژئاوای كوردستان. واتە پەرلەمانێك بۆ قۆناغی گواستنەوە دادەمەزرێنرێت تەواوی ئەندامەكانی لەلایەن خودی ئەحمەد شەرع و گروپەكەی دەستنیشان دەكرێن بەبێ‌ گەڕانەوە بۆ هیچ بنەمایەكی دیموكراسی و بێ‌ نوێنەرایەتی و بەشداری پێكهاتە گرنگەكانی وەك كوردو عەلەویی و دروز و مەسیحییەكان. 

هەروەك چۆن لەنوسینەوەی دەستورو هەنگاوەكانی دیكەی دوای رووخانی رژێمی ئەسەد هیچ گروپێكی سیاسی و هیچ پێكهاتەیەك بەشدارنەبووە.
لەماوەی 8 مانگی دوای گۆڕانی رژێم لەسوریا، دەبوو بەرچاوروونیەك لەبارەی داهاتووی سوریا دروست ببێت، بەڵام ئەوەی ئەو هەنگاوانەی دەیبینین تەنها گۆڕانی رژێمێكی دیكتاتۆرە بەرژێمێكی دیكە كە لەهێڵە گشتییەكان جیاوازییەكی ئەوتۆیان نییە. بۆ نمونە لەبارەی چارەسەركردنی خواستی پێكهاتەكان بۆ بەیەكەوە ژیان بەشداریكردنیان لەحوكمڕانیی نوێی ئەو وڵاتە، هەمان تێروانینی رژێمی بەعسیان هەیە كە بریتیە حوكمڕانیەكی مەركەزیی دوور لە هاوبەشبوون و بێ هیچ بەشدارییەك لەحوكمڕانیی. سەبارەت بەپرۆسەی گواستنەوەی دەسەڵاتیش، دەبینین هەنگاوەكانی ئەحمەد شەرع بەدەرە لە بنەماكانی دیموكراسیی، بگرە هەنگاوەكان برتییە لەگواستنەوەی لەدەسەڵاتدارێتیەكی دیكتاتۆری شۆڤینی قەومیی كەبریتی بوو لەرژێمی بەعس بۆ دەسەڵاتدارێتیەكی دیكتاتۆری قەومیی ئاینیی. ئەوەتا هەشت مانگ بەسەر رووخانی رژێمی بەشار ئەسەد تێدەپەڕێت كەچی تائێستا هیچ مەرجەعیەتێكی شەرعیی و دەستەجەمعیی بەبەشداری پێكهاتە قەومیی و مەزهەبیی و سیاسی لەدیمەشق دروستنەكراوە، بەڵكو ئەوەی دیارە تەنها ئەحمەد شەرع وەك حاكمی ئێستای سوریا بەپێی بەرژەوەندی خۆی و گروپەكەی نەخشەڕێی چەسپاندنی دەسەڵاتدارێتی بڕیار دەدات، نە حزبێكی سیاسی و نەگروپێك و نەهیچ پێكهاتەیەك لەبڕیاردانی سوریای نوێ‌ بەشدار نین.