هاوڵاتی

كورد لەسەر پۆستی سەرۆك كۆمار لەناو خۆیدا ناكۆكەو شیعەش لەسەر پۆستی سەرۆكوەزیران، ئەوەش گەورەترین گرفتی بەردەم پێكهێنانی كابینەی نوێیە، لەكاتێكدا ناوماڵی شیعە لەسەر ئەو پۆستە دابەشبوون.

موقتەدا سەدر وەكو خاوەنی گەورەترین لیستی شیعە كە 73 كورسی هەیە، هەوڵی دانانی سەرۆكی حكومەت دەدات، بەڵام نوری مالكی بە 33 كورسیەوە هەوڵی كۆكردنەوەی بەرەكانی دیكە دەدات بۆ ئەوەیە سەر بكەوێت بەسەر سەدردا.

كورد جگە لەوەی لەسەر پۆستی سەرۆك كۆمار ناكۆكە، هاوكات پارتی و یەكێتی لەگەڵ یەكێك لەو گروپانە نزیكایەتیان هەیەو بەجیا گفتوگۆیان هەیە.

هێشتا كورد و شیعە لەنیو خۆیاندا یەكلایی نەبوونەتەوە لە دیاریكردنی پۆستەكانی سەرۆكی حكومەت و سەرۆك كۆمار، بەڵام سوننە تا رادیەك بێكێشەن و پیدەچێت محەمەد حەلبوسی سەرۆكی ئیستای پەرلەمان پۆستەكە وەرگرێتەوە بەو پێیەی زۆرینەی كورسی سوننەكانی بەدەستهێناوە.

سیناریۆكانی پێكهێنانی حكومەت

بەپێی نەریتێكی سیاسی كە لەدوای رووخاندنی رژێمی سەدام لە ٢٠٠٣ لەعێراقدا پەیرەو دەكرێت، پۆستی سەرۆكی حكومەت بۆ شیعەكانەو سەرۆك كۆمار بۆ كوردو پەرلەمانیش بۆ سوننەكانە.

ئەگەرچی شیعەكان مەرجەعێكی ئاینییان هەیەو زۆرجار بڕیارەكانی لەنیو ماڵی شیعەدا كاریگەری یەكلایی كەرەوەی هەیە، بەڵام لە ١٨ ساڵی رابردوودا ناوماڵی شیعە یەك نەبوون.

دیارترین دووبەرەی شیعەی سیاسی لەعێراقدا هەن، كە رەوتێكیان بە حەوزەی نەجەف ناسراون و موقتەدا سەدر رابەرایەتیان دەكات، رەوتەكەی دیكەش بە نزیك لەئێرانن و حەوزەی قوم و سوپای پاسدارانی ئێران ناسراون كە مالكی و هادی عامری و قەیس خەزعەلی نوێنەرایەتیان دەكەن.

لەم هەڵبژاردنەدا هەردوو بەرەكە زیاتر لە ١٣٢ كورسیان بەدەستهێناوە، كەزۆرینەیان رەوتەكەی موقتەدا سەدر بەدەستیهێناوە كە خۆی دەبینێتەوە لە ٧٣ كورسی، بەوەش نیوەی زیاتری دەنگی شیعەكانی بردووە، بەڵام نوری مالكی كە ٣٣ كورسی هەیە گەڵ ١٥ كورسی لیستی فەتح و بەنیازە هاوپەیمانێتیەك بكات بۆ ئەوەی كورسیەكانیان بگەیەننە ٩٠ كورسی و پێشی سەدر بكەون.

بەڵام موقتەدا سەرد بەتوندی ئەوەی رەتكردەوەو رایگەیاند كە مالكی پێشتر تاقیكراوەتەوەو سەركەوتوو نەبووە.

لەئێستادا سێ سیناریۆی دیار هەن بۆ پێكهێنانی حكومەت، كە رەنگە دیارترینیان سیناریۆی سازان بێت ئەوەش بۆ رێگریكردن لەشەڕو ئاژاوە لەنیوان رەوتە شیعییەكاندا.

سیناریۆی یەكەم ئەوەیە كە موقتەدا سەدر لەگەڵ سوننەكان و یەكێتی و پارتی حكومەت پێكبێنێت و باڵە شیعەكەی ئێران دوربخاتەوە، كەبریتین لە مالكی و گروپەكانی سەر بەحەشدی شەعبی. لەم سیناریۆیەدا رەنگە یەكێتی رازی نەبێت چونكە لەژیر فشاری ئێراندایەو هەروەها نزیكە لەبەرەی مالكی و فەتحەوە.

سیناریۆی دووەم ئەوەیە كە مالكی و سوننەكان و یەكێتی و پارتی حوكمەت پێكبێنن و سەدر ببێتە ئۆپۆزسیۆن، پێشتر موقتەدا سەدر لەكابینەكانی پێشوودا چەندین جارێك وەزیرەكانی كشاندۆتەوە لەحكومەت و زۆرجار خۆی وەكو ئۆپۆزسیۆن نیشانداوە. ئەگەرچی بەهۆی زۆری كورسیەكانیەوە پێناچێت ئەمجارە بەئۆپۆزسیۆن رازی بێت.

سیناریۆی سێیەم كە پێشبینی دەكرێت لەهەموویان زیاتر بەرجەستە بێت ئەوەش پێكهێنانی حكومەتێكە لەنێوان كوردو سوننەو هەردوو باڵەكەی شیعە بەسازان، لەو كاتەشدا ئەگەری هەیە كەسێكی هاوشێوەی كازمی دابنرێتەوە كە سەرجەم باڵەكان و ئەمریكاو ئێرانیش پێی رازی بن.

موقتەدا سەدر لەچەند رۆژی رابردوودا وتی: «حكومەتی داهاتوو نە سەر بە رۆژئاوا دەبێت نە سەر بە رۆژهەڵات» ئەمەش وەكو ئاماژەیەك بۆ ئێران و ئەمریكا، كە ئەم قسەیەش تا رادەیەك لەسیناریۆی سێیەمەوە نزیكە.

سیناریۆی چوارەم بریتیە لەكورد و سوننەو سەرجەم هێزە شیعەكان و سەربەخۆكان و لیستی خۆپیشاندەرەكان، كە ئەم ئەگەرەیان تا رادەیەك دوورە، چونكە پێدەچێت لیستی خۆپیشاندەران بیانەوێت وەكو ئۆپۆزسیۆن بمێننەوە، لەكوردستانیش نەوەی نەوێ بانگەشە بۆ ئەوە دەكات كە دەبێتە ئۆپۆزسیۆن.

سیناریۆی پێنجەمیش دووبارەكردنەوەی هەڵبژاردنە بەو پێیەی هەندێ لایەنی شیعە تا ئێستا دانیان بەئەنجامەكاندا نەناوە، بەڵام ئەم ئەگەرەیان ئەگەرێكی لاوازە.

مەرجەعیەت دوو پێشنیار دەداتە هێزە شیعیەكان

بڕیارە لەچەند رۆژی داهاتوودا هەموو سەركردەكانی شیعە بانگهێشتی نەجەف بكرێن بۆ كۆبوونەوە لەگەڵ نوێنەری گەورە مەرجەعێكی شیعە، عەلی سیستانی و پەیامی ئەوی پێدەبێت بۆیان، بۆ ئەوەی رای مەرجەعیەتیان پێ بوترێت لەسەر ئایندەی حكومەتی عێراق.

بەو پێیەی حەشدی شەعبی بەفەتوایەكی عەلی سیستانی دروستبوو لەساڵی ٢٠١٤ دژی داعش، بۆیە ئەگەری بەشداریپێكردنی كارای هێزە شیعەكان لەحكومەتی دهاتوو بەهێزە، هەم لەلایەن مەرجەعیەت و هەم لەلایەن ئێران و هەروەها باڵی سەدریشەوە بۆ ئەوەی كێشە بۆ حكومەتی دهاتوو دروست نەكەن.

بەپێی هەندێك میدیای عێراقی سەرجەم سەركردە شیعەكان بانگی ئەو كۆبوونەوەیە دەكرێن كە لەچەند رۆژی داهاتوودا سازدەكرێت و لەكۆبوونەوەكەدا دوو بژاردە دەخرێتە بەردەم كۆبوونەوەكە، یەكێكیان پێكهێنانی حكومەتە كەهەردوو سەركردەی شیعە موقتەدا سەدرو نوری مالكی رۆڵی گەورەی تێدا دەبینن، ئەویش پێكهێنانی حكومەتێكی تەوافقییە.

هەر بەپێی ئەو زانیاریانە، ئەگەر ئەو كۆبوونەوەیە شكستی خوارد ئەوا حكومەتی كازمی تا شەش مانگی تر دەمێنێتەوە وەك حكومەتی كاربەڕێكەر و لەمانگی ئایاری ساڵی ٢٠٢٢ لەكاتی یاسایی خۆیدا هەڵبژاردن دووبارە دەكرێتەوە.

وەك ئەو میدیایانە باسی دەكەن، ئامانج لەكۆبوونەوەكە چارەسەری ئەو ناكۆكیانەی نێوان شیعەیە كەهەڕەشە لەعێراق دەكەن و مەرجەعە گەورەكەی نەجەف دەیەوێت شیعە بەیەكگرتوویی بمێنێتەوە.

مالكی شەڕی بردنەوە لەگەڵ سەدر دەكات

هەریەك لە رەوتی سەدر بەسەرۆكایەتی موقتەدا سەدرو نوری مالكی، سەرۆكی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا، بەدوو ئاراستەی جیاواز هەوڵی پێكهێنانی گەورەترین فراكسیۆنی پەرلەمانی و پێكهێانی حكومەتی نوێی عێراق دەدەن.

سەدر لیژنەی دانوستاندنی بۆ قسەكردن لەگەڵ لایەنەكان دیاریكردووە و چەندین جار جەختی لەوەكردووەتەوە، سەرۆكوەزیرانی داهاتوو سەدری دەبێت.

 نوری مالكی كە دووخول سەرۆكوەزیران بووە، چاوی لەوەیە جارێكی دیكە ببێتەوە سەرۆكوەزیران، ئەوەش لەڕێگەی پێكهێنانی  لیستێك كە خاوەنی 92 كورسیی پەرلەمانی بێت، ئەوەش لەگەڵ هاوپەیمانیی فەتح و چەند لایەنێكی دیكە.

هەروەها بەرەی فەتح پاڵپشتی ئەم لیستە دەكات و دەیەوێت یەكێتیش قەناعەت پێبكات بچێتە ریزەوە.

محموود حەیانی، ئەندامی هاوپەیمانیی فەتح بە رووداوی راگەیاند «پشت بەخودا برایانی كوردیشمان لەگەڵ دەبێت و بەربژێریشمان بۆ پۆستی سەرۆكایەتیی ئەنجومەنی وەزیران بەڕێز نوری مالكی دەبێت». 

لای سەدرییەكان، نوری مالكی كۆتایی هاتووە، تاقیكراوەتەوە و چی دیكە تاقی ناكرێتەوە. بەڵام دۆخەكە هەر جۆرێك بێت، هەوڵەكانیش بەردەوام دەبن بۆ ئەوەی لایەنەكان بگەنە سازان و لەسەر كەسێكی دیاریكراو رێكبكەون.

د. تاڵب كەریم، مامۆستای زانكۆو شرۆڤەكاری سیاسی دەڵێت «پێموایە هێزە سیاسییەكان دەگەنە كەسێك بۆ سەرۆكایەتیی وەزیران، بەڵێ رەنگە هەندێك دواكەوتن هەبێت، بەڵام دواجار دەگەنە رێككەوتن لەسەر كەسێك. پرسیارەكە ئەوەیە ئەو كەسە دەبێت كێ بێت و ئایا دەكرێت بەڕێز كازمی بێت، بەڵێ دەكرێت ئەو بێت. پێموایە كازمی جێگەی پەسەندنی لایەنە سیاسییەكانە، رەوتی سەدر لاری نییەو بەڕێز حەلبوسی كێشەی نییە؛ هەروەها رەزامەندی جەماوەریی و هەرێمیشی لەسەرە، بەڵام ناتوانرێت پێشبینی بكەیت لەدوایین چركە ساتەكاندا لەدۆخی سیاسیدا چی روودەدات، چونكە دۆسیەی عێراقی ئاڵۆزە.»

لەم هەڵبژاردنەدا رەوتی سەدر بەبەدەستهێنانی 73 كورسی براوەی یەكەمی هەڵبژاردن و هاوپەیمانی تەقەدوومی محەممەد حەلبوسی 37 كورسی و سەربەخۆكان 35 كورسی و دەوڵەتی یاسا 33 كورسیان بەدەستهێناوە. كورسییەكانی هاویمانی فەتحیش لە 48 كورسییەوە بۆ 15 كورسی كەمبووەتەوە.

كێ دەبێتە سەرۆك كۆمار؟

جگە لەبەرهەم ساڵح، هەریەكە لەمەلا بەختیار و لەتیف رەشید چاویان لەوەیە كە ببن بەكاندیدی یەكێتی نیشتیمانی كوردستان و هەریەك لەئازاد بەرواری و فواد حسێن و هۆشیار زێباریش كاندیدەكانی پارتی دیموكراتی كوردستان دەبن، ئەوەش بەپێی وتەی راوێژكارێكی پێشووی سەرۆك كۆماری عێراق.

عەبدوڵا عەلیاوەیی راوێژكاری پێشووی سەرۆك كۆماری عێراق رایگەیاند، «پارتی پێداگری دەكات بۆ ئەوەی پۆستی سەرۆكی كۆماری عێراق وەربگرێت، كاندیدەكانیشی پێكدێت لە ئازاد بەرواری و فواد حسێن و هۆشیار زێباری.»

لەبارەی رێككەوتنی نێوان پارتی و رەوتی سەدریشەوە بۆ پێكهێنانی حكومەتی داهاتووی عێراق، ئەو راوێژكارەی پێشووی سەرۆك كۆماری عێراق باسی لەوەكرد، لایەنی رەوتی سەدر لەگەڵ پارتی كۆبووەتەوە، بەڵام تائێستا هیچ رێككەوتنێك نەكراوە.

وتیشی، پارتی یان هەر لایەنێكی تر نابێت خۆی بكات بەلایەندار لە نێوان كێشەی ماڵی شیعەداو «كورد دەبێت چاوەڕێی سەدرو مالكی بكات ئینجا گفوگۆ بكات بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق.»

ئەو راوێژكارەی پێشووی سەرۆك كۆماری عێراق ئاماژەی بەوەشكرد، رەوتی سەدر لەسەرجەم گروپە شیعەكان كورسی زیاتری هێناوەو ئەگەر گروپە شیعەكان هاوپەیمانی پێكنەهێنن، ئەوا پۆستی سەرۆك وەزیران بۆ موقتەدا سەدر دەبێت.

لەبارەی رۆڵی ئێرانیشەوە، عەبدوڵڵا عەلیاوەیی ئەوەی خستەڕوو، ئێران و مەرجەعیەتی شیعە پشتگیری مالكی دەكەن بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆك وەزیران و مالكی شانسی زیاترە پۆستی سەرۆك وەزیران وەربگرێت. دەشڵێت، «ئەگەر مالكی ببێتە سەرۆك وەزیران بۆ كورد باشە.»

پاش كۆبوونەوەی رۆژی دووشەممەی وەفدی باڵای یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان هەردوو وتەبێژی یەكێتی و پارتی لەكۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا بەشدارییان كردو رایانگەیاند كە ئامانجی هەردوولا «یەكڕیزییە».

ئەمین بابەشێخ وتەبێژی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لەكۆنفرانسەكەدا وتی: «پۆستی سەرۆك كۆماری هی یەكێتییە و باوەڕ ناكەم گرفتێك لەوبارەیەوە هەبێت و شایستە داراییەكان و مافەكانی خەڵك ئەولەویەتە بۆ یەكێتی نەك پۆست. «

وتەبێژی یەكێتی وتیشی: «لەهەرێم و بەغدا پێویستمان بەیەكڕیزییە و لەوبارەیەوە سەردانی هەموو لایەنەكان دەكەین و هەموو هەوڵەكانمان ئەوەیە كە كورد یەكڕیز بێت و لەئێستاشدا وەفدێكمان لەبەغدایە بۆ گفتوگۆكردن لەگەڵ لایەنەكان».

وتیشی: «هەموو هەوڵمان ئەوەیە یەكڕیزو بەیەك بەرنامەی كوردستانی بچینە بەغداو لەكۆبوونەوەكەی ئەمڕۆدا باسمان لەهەڵبژاردن و پێكهێنانی حكومەتی عیراق كرد.»

هەروەها مەحمود محەمەد وتەبێژی پارتی دیموكراتی كوردستان رایگەیاند «سەردانێكی دۆستانەی یەكێتیمان كرد بۆ رەوینەوەی نیگەرانییەكان و پێویستمان بەدانیشتن هەبوو و هەروەها سەردانی لایەنەكانی دیكەی كوردستانیش دەكەین» .

وتیشی: «ئامانجی یەكێتی و پارتی یەكڕیزییە و گفتوگۆمان لەبارەی پۆستی سەرۆك كۆمار نەكردووە، بەڵام پۆستی سەرۆك كۆماری پشكی كوردە.»

مەحمود محەمەد وتیشی: «لیژنەی هاوبەش لەنێوان حكومەتی هەرێم و بەغدا پێكهاتووە بۆ ئاساییكردنەوەی رەوشی كەركوك.»

سەبارەت بەپۆستی سەرۆك كۆمار، مەحمود محەممەد وتەبێژی پارتی دیموكراتی كوردستابن رایگەیاند، ئەو رێككەوتنەی لەنێوان هەموو لایەنەكان كراوە لەساڵی 2003 بەردەوامە، ئەوەی یەكلابووەتەوە كە پۆستی سەرۆككۆمار بۆ كوردە، بەڵام بۆ كێ دەبێت «كەوتووەتە سەر گفتوگۆكانمان.»

داوایشی كرد لایەنەكانی عێراق لێیان بگەڕێن كە كورد لەنێو خۆدا ئەو پۆستە یەكلابكاتەوە. سەبارەت بەوەی كە ئایا پۆستەكە دەدرێتەوە بەیەكێتی وتی: «ئەوە شیاوی گفتوگۆیە.»

كێن ئەوانەی هەڕەشە دەكەن؟

هەندێك لایەنی سیاسی ئامادەن ئاسایشی وڵات تێكبدەن، ئەگەر لایەنێك بەتەنیا حكومەت پێكبهێنێت،  ئەوەش بەپێی قسەی ئەیاد عەللاوی، سەرۆكی بەرەی نیشتیمانی.

ئەیاد عەللاوی، لەلێدوانێكی رۆژنامەوانیدا وتی: «ئەگەر دیالۆگ نەكرێت وڵات زیانی بەردەكەوێت. هەندێك لایەنی سیاسی ئامادەن ئاسایشی وڵات تێكبدەن، ئەگەر بێت و حكومەت لەلایەن یەك لایەنەوە پێكبهێندرێت، ئەوانە ئەوەیان بەمن وتووە.»

عەلاوی ناوی لایەنەكەی نەهێنا، بەڵام لەچەند رۆژی رابردوودا هێزەكانی نزیك لەئێران كەشكستیان هێناوە لەهەڵبژاردن چەند جارێك رایانگەیاندووە ساختەكاری لەهەڵبژاردنەكاندا كراوەو هەڕەشەیان كردووە.

بەڵام كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق لەڕاگەیەندراوێكدا جەخت دەكاتەوە لەوەی ئەو دوا ئەنجامانەی هەڵبژاردنە پێشوەختەكەی هەفتەی رابردووی وڵاتەكە «ئاماژەیەكن بەپاكترین هەڵبژاردن بەپێی گەواهیدانی لایەنە سیاسییەكان و چاودێرانیش.»

كۆمیسیۆن لەڕاگەیەندراوێكدا وتی «كۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق نەكەوتۆتە ژێر هیچ فشارێكەوەو هەموو لایەنەكان مافی تانە لێدانیان هەیە و ئەم دوا ئەنجامانەش كەبڵاوكراونەتەوە تا دادگای باڵای عێراق پەسەندیان نەكات، نابنە ئەنجامی فەرمی بۆ هەڵبژاردنەكەی 10ی مانگی 10ی ساڵی 2021.»

هاوكات لایەنەكانی خۆیان بە «ئەنجومەنی هێزی بەرگریكار لەعێراق» ناوزەد دەكەن، راگەیەندراوێكیان بڵاوكردۆتەوەو بەزمانێكی توند رەخنەیان لەكۆمیسیۆن گرت.

لەڕاگەیەندراوەكەیاندا ئەو لایەنانە دەڵێن «دەستی دەرەكی لەئەنجامەكانی هەڵبژاردندا هەبووە و دەستكاریكردنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردنیش بەسەرپەرشتی حكومەت بووە و ئەمانەش بوونەتە هۆكاری شكستی كاری كۆمیسیۆن و نەتوانێت لەبەرامبەر خواستە دەرەكییەكاندا هەڵوێستی هەبێت، ئەمەش وڵاتەكە دەبات بەرەو كەناری داڕمان.»

ئەو لایەنانەی ئەو راگەیەندراوەیان مۆر كردووە دەڵێن «وەها چاوەڕوانمان دەكرد كۆمیسیۆن ئەو رێبازە هەڵەیەی چاك بكردایەتەوە تا قەیران رووینەدایە، بەڵام پێداگرتنێكی سەرسەختانە دەبینرێت بۆ نانەوەی قەیرانی زیاتر لەڕێی سووربوون بەوەی درێژەبدرێت بەو رێبازە هەڵەیە.»

ئەم هێزانەی خۆیان بەهێزی بەرگریكاری عێراقی ناودەبەن لەڕاگەیەندراوەكەشیاندا دەڵێن «عێراق هەمیشە رێگر بووە لەهەموو ئەو پڕۆژە قێزەونانەی گەلی عێراق بەئامانج دەگرن.»

ئەم ئەنجومەنەش داوا لەخەڵكی عێراق دەكات و هانیشیان دەدات بۆ خۆپیشاندان و رژانە سەر شەقامەكان دژ بە وەكو دەڵێت «ئەو پیلانگێڕیانەی بەرامبەر خەڵكی عێراق دەكرێن.»

ئەو لایەنانەی ئەم ئەنجومەنەیان پێكهێناوە، لەوانە، كەتائیبی حزبوڵا و عەسائیب ئەهلولحەق و نوجەبا و كەتایبی سەیدولشوهەدا، بەوە ناسراون كە سەر بەكۆماری ئیسلامی ئێرانن

شیعە سەنگی جارانیان نەماوە و كوردیش یەك گوتار نییە

پاش بڵاوبوونەوەی ئەنجامە بەراییەكانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، لایەنە دۆڕاوەكانی هەڵبژاردنەكە كەوتنە تانەلێدان و تاوانباركردنی كۆمیسیۆن كەهەوڵی ساختەكاری و گۆڕینی دەنگەكانیان دراوە.

شیعەكان لەهەڵبژاردنی رابردودا خاوەنی ١٦٧ كورسی بوون، بەڵام بەپێی ئەنجامە بەراییەكان خاوەنی ١٣٢ كورسین، جگە لەوەش هاتنی سەربەخۆكان جیاوازییەكی تری ئەم هەڵبژاردنە بوو.

بەرەی فەتح كەنوێنەری ئەو میلیشایانەیە كە نزیكن لەئێرانن، سەرەڕای ئەوەی كە ١٢٠ هەزار چەكداریان هەیە نەیانتوانی دەنگی چەك زاڵ بێت و كاریگەری لەسەر دەنگدەر هەبێت، فەتح بەو گۆڕانكاریانەش لەدەنگەكانیان كراوە ١٥ كورسیەكیان هێناوە كە لە رابردوو خاوەن ٤٨ كورسی بوون.

كورد لەم هەڵبژاردنە زیاتر لە ٦٠ كورسی هێناوە، بەڵام خاڵی لاوازی كورد ئەوەیە یەك گوتاری سیاسی نیشتیمانی نیە.

لەگەڵ ئەوەی كورسیەكانی زیادی كردوە، بەڵام كورد لەچاو ساڵانی رابردوو لاوازتر دەردەكەوێت، ئەگەر وەكو پێكهاتەیەك نەچنە نێو پرۆسەی دانوستان لەگەڵ لایەنە شیعەكاندا.

دووشمەی رابردوو شاندێكی پارتی دیموكراتی كوردستان سەردانی سلێمانیان كردو لەگەڵ هەریەكە لەیەكێتی و گۆڕان و سۆسیالیست كۆبوونەوە.

وتەبێژی پارتی دیموكراتی كوردستان لەبارەی سەردانەكەیان بۆ سلێمانی وتی «ویستی ئێمە دروستكردنی یەكڕیزییە تاوەكو بتوانین ئەو مافانەی هەمانە  بیانپارێزین و ئەوانەی بەدەستنەهاتوون، بەدەستیان بهێنین. كێ پارێزگاری لەمافی كورد بكات، بۆ پێكهێنانی حكومەت لەگەڵ ئەو دەبین.»

وتیشی «هەوڵی پارتی ئێستا بۆ ئەوەیە كەئەو شتانەی لەكارنامەی حكومەتی داهاتووی عێراق دەنووسرێن، لەبەرژەوەندیی خەڵكی هەرێمی كوردستان و هاونیشتمانیان بێت. ئەوەش پشتیوانیی هەموو لایەنەكانی هەرێمی كوردستانی پێویستە.»

پێدەچیت لە رۆژانی داهاتوودا یەكێتی و پارتی كۆبوونەوەی دیكە ئەنجامبدەن، بەو پێیەی مەحمود محەمەد وتی  «لەم كۆبوونەوانەدا لەبارەی پێكهێنانی حكومەت شتێكی وامان باس نەكرد، چونكە ئامانج لەسەردانەكە، دۆستانە بوو و بۆ رەوینەوەی ئەو نیگەرانییانە بوون كە لەكاتی هەڵمەتی هەڵبژاردن دروستببوون. بێگومان سەردانی دیكە دەبن و لیژنەی تایبەت دروست دەبن بۆ ئەوەی بزانین چۆن پێكەوە كاربكەین و لەسەر ئەو پرەنسیپانەی پێشتر دامانناون بەشداریی حكومەت بكەین.»

مەحمود محەمەد پێی وایە كە عێراق بەلایەنێكی دیاریكراو بەڕێوەنابرێت، وتی «كورد دەبێت وەكو نەتەوەی دووەم بەشداربێت لەدەسەڵات و بڕیاردان، دەبێت هەموو لایەنەكان پێكەوە بەشداربین لەبەڕێوەبردنی عێراق.»

گۆڕان لەهەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق هیچ كورسییەكی بەدەستنەهێنا، لەبارەی مامەڵەی پارتی لەگەڵ گۆڕان، مەحمود محەمەد وتی: «گۆڕان ئەگەر كورسیی پەرلەمانیشی نەبێت، بزووتنەوەیەكە بوونی لەگۆڕەپانی سیاسیی كوردستان هەیەو قورسایی و جەماوەری خۆی هەیە... وەكو ئەوەی ئێمە رێككەوتنی ئیداری و سیاسیمان لەگەڵ گۆڕان هەبووە، تاوەكو ئێستا بەردەوامن و بۆیە پێكەوە دانیشتین و زۆر دۆستانە گفتوگۆمان كردو لەسەر كۆمەڵێك بابەتی گرنگ هاوڕابووین.»

لەبارەی هەڵوێستی یەكێتیشەوە، مەحمود محەمەد وتی «هەردوولامان لەسەر ئەوە هاوڕابووین كە بەڵێ، دەبێت هەموو كوردستانییەكان پێكەوە لەم پرۆسەیەدا بەشداربن و پشتیوانی بكەن بۆ ئەوەی بەرگەی ئەو ئاڵنگارییانە ببینەوە كە لەداهاتوودا رووبەڕوومان دەبنەوە.»

تێڕوانینێكی باو هەیە كەدەڵێت، پارتی بۆ پێكهێنانی حكومەت لەسەدرەوە نزیكە و یەكێتیش لەمالكی و خەمیس خەنجەر، وتەبێژی پارتی لەم باریەوە وتی: «كام لایەن زیاتر نزیك بێت لەوەی پارێزگاری لەمافەكانی كورد بكات و باوەڕیان وابێت كەكێشە هەڵپەسێراوەكان چارەسەردەكرێن، لەگەڵ ئەو لایەنە بەشدار دەبین.»