پارێزەر/ لوقمان مستەفا 

لەژێر سایەی بەناو دەستورو یاسای تیرۆرو یاسای قەیوم و یاسای ئاسایشی نێوخۆی تورکیا، پرسی لادان و بەند کردنی سەرۆک شارەوانیەکانی کورد، بەردەوام بووەتە ئەگەرێکی کراوە.

ئەوەی لەئێستادا لەتورکیادا دەگوزەرێت، دەسەڵات‌و کردەوەکانی حکومەتی سوڵتان ئەردوغان ریێک لەهەڵوێستەکانی پینوشە، هیتلر، خورخە رافایل ویدلا، محمد سوهارتو، سەدام، فرانکوو موسولینی دەچێت.  بەڕوونی دیارەو هەستی پێدەکرێت کەئەو وڵاتە سەرتاپا بووە بەسەربازگەیەکی گەورەو عەسکەرتاریەت باڵادەستە،  تۆتالیتاریەت بەشێوەیەک باڵی بەسەر تورکیادا کێشاوە فاشیزمی شەرمەزار کردووە.!

ئەوەتا فاشیزمی خودی دەوڵەتەکەی ئەردۆغان و حزبەکەی کە(ئاکەپە)یە رابەرایەتی دەکات، زۆر بێشەرمانە شانازی بە رەفتارەکانی فاشیزمەوە دەکات.هەروەک دەزانرێ ئایدۆلۆژیای فاشیزم { بریتیە لەگشتگەرایی، واتە پارتێکی سیاسی دیاریکراو لەوڵات دەست بگرێت بەسەر ھەموو جومگەکانی وڵات، فەزایەکی تایبەت یان رێکخراویکی سەربەخۆ نابینرێت {ئەم دەسەڵاتە بەهەموو مانایەک لەگەڵ نەیارەکانی هەنگاوەکانی فاشیزم پیادە دەکات، هەر لەکوشت و بڕو بگرە تادەگاتە دەستدرێژی بۆ سەر ژن و منداڵ کەسانی  کەنەفت و پەککەوتەی نەیارەکانی، زیندانەکانی تورکیا گەواهی ئەوەدەدەن، کە لێوان لێوە لەبەندکراوانی کوردو گولەنیەکان و ئەوانەی سیاسەتی ئەردۆغانیان پێ قەبوڵ نیە، ئەردۆغان و دارو دەستەکەی بەهەموو شێوەیەک بۆمانەوەی دەسەڵاتە تۆتالیتاریەکەی دەست لەهیچ ناپارێزێ، هەر رۆژەی پەلاماری پارچەیەکی کوردستان دەدات، چاوچنۆکیەکەیان گەیشتۆتە ئاستێک تەنانەت پەلاماری دەوڵەتانی دەوروبەریشیان دەدەن، بەهەموو لایەکدا پەلەقاژە دەکات،خۆیان گووتەنی بۆ مانەوەیان لەدەسەڵات دەست دەخەنە نێو دەستی شەیتانیشەوە، کردیشیان داعش لەباوەشی ئەوان پەروەردە بوو.

ئەوەی لەئێستادا لەتورکیا دەگوزەرێت رێک درێژەپێدەری رەفتارە فاشیەکانی ئەتاتورکی باوکیانە دژ بەکوردو ئەرمەن لەساڵانی رابردوودا ئەنجامیانداوە، کورد گوتەنی گیا لەسەر بنجی خۆی دەڕوێتەوە. بەرنامەو سیاسەتی  تورکیا بەئاشکرا دیارە فریودەرانەیە  بەتایبەت کە باس لەمافی مرۆڤ و دیموکراسی دەکەن، ئەوەش تەنها بۆ هەڵخەڵەتاندنی کەسانی ساویلکەی ناوخۆو لەگەڵ راکێشانی سەرنجی رای گشتی دەرەوەیە.

خۆ دیارە ئەم سوڵتانە... گاڵتەجاری بەدیموکراسی و مافی مرۆڤ دیێت، هەر لەدوای كودەتا سەرنەكەوتووەكەی تەمموزی ٢٠١٦، پەرلەمانی توركیا دوای یەك مانگ و لە ١٤ی ئابی ٢٠١٦ ەوە خوێن بەرچاوی گرت وەک ئەوەی بڵێی کورد هەوڵی کودەتای دابێت، کەوتە پیلانگێڕی دژی کوردان هەڵسا بەدانانی (پرۆژە یاسای قەیوم) کە لە دەستوری توركیاشدا لە ماددەی 334 دا یاسای (قەیوم) رێكخراوە، وەک ئاگادارین کوردانی باکور بەهەڵبژاردن چەندین شاری گەورەی لەهەڵبژاردنەکانی ساڵی ٢٠١٥ بردەوە، ھەروەھا  هەر لەدوایین هەڵبژاردنی شارەوانی تورکیادا  کە لە ٣١ ئازاری ٢٠١٩ لە سنوری باکوری کوردستان بەشداریکردو توانی ٥٨ شارەوانی بەدەستبهێنێت.   کەچی سوڵتان  بەپێی یاسای قەیوم  هەڵسا بەپیلانگێڕی دژی هەڵبژێرراوی راستەقینەی خەڵک بە بیانووی ئەوەی ئەو سەرۆك شارەوانییانەی پشتگیرییان لە «رێكخستنە تیرۆریستییەكان» كردووە، دەسەڵات بە وەزارەتی ناوخۆ دراوە سەرۆك شارەوانییەكان لەكار دووربخاتەوەو لەشوێنەكەی ئەوان كەسی دیكە، كە لەلایەن دەوڵەتەوە دەستنیشانكراوە دادەمەزرێنرێت.

قەیوم دەستەواژەیەکە بەو کەسانە دەوترێت یاخود ئەو كەسانەیە كە حكومەتی توركیا لەدەرەوەی هەڵبژاردن بۆ سەرۆكی شارەوانیەكان دایاندەنێت ئەمەش دوای ئەوەی سەرۆكە هەڵبژێردراوەكان تۆمەتبار دەكات بەپشتگیری لە» رێكخستنە تیرۆریستییەكان» كە دەوڵەتی توركیا لێرەدا مەبەستی کوردە بەتایبەت پەكەكە.

(یاسای قەیوم) لە پەرلەمانی تورکیا بەدەنگی ئەکەپە و مەهەپە دەرچوێندرا.

دیارترین خاڵی یاساكە تایبەتە بە پرسی شارەوانەییەكان و تیایدا هاتووە، «هەمو ئەو سەرۆک شارەوانیانە لەکار دووردەخرێنەوە، کە پشتیوانی و پشتگیری لەڕێکخستنە تیرۆریستیەکان دەکەن و قەیوم دەخرێتە جێگەیان».

یاسای قەیوم دەتوانێت بەئاسانی بەبیانوی تیرۆرەوە سەرۆك شارەوانیەكان بگۆڕێت . رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا لەمیانی كۆبوونەوەیەكی جەماوەرییدا لەشاری (یۆزگات) رۆژی ٢٥ی شوباتی ٢٠١٩ لەبارەی شارەوانییەكانی باكوری كوردستانەوە وتی: «ئەو توانایەی دەوڵەت دەیخاتە بەردەستتان، ئێوە رەوانەی قەندیلی دەكەن، ئێوە دەڵێن (قسەکانی ئاراستەی هەدەپە کرد) ئەو شارەوانییانەی كە لە رێگای قەیوم زەوتكراون و جارێكی دیكە دەیانبەینەوە، ئەگەر هاووڵاتیانم دەرفەت بە بردنەوەتان بدەن، ئەوا ئێمەش یەكسەر بەبێ چاوەڕوانی جارێكی دیكە قەیوم دادەنێینەوە. کەواتە دیموکراسیەت و بنەما سەرەکیەکانی مافی مرۆڤ لەدەوڵەتەکەی سوڵتان ئەردۆغان نەک بوونی نیە بگرە لەژێر پێی خستوون، ئەمەیە دیموکراسیەکەی سوڵتان ئەردۆغان.!