.jpeg)
بەعس و سەردەم
یەک ساڵ لەمەوپێش
سیروان غەریب
ناڕەزایەتییەكان دژی خراپ بەكارهێنانی دەسەڵات لەلایەن حزبی كوردیی و بەرپرسەكانیانەوە لەم بەشەی كوردستاندا رەگوڕیشەیەكی لەمێژینەی هەیە، دەتوانم بڵێم ئێستا ئەو ناڕەزایەتییانە گەیشتوونەتە ترۆپك و نەك هەر خەڵكی ئاسایی بەڵكو وای لەبەشێكی قوربانییانی راستەوخۆی رژێمی پێشوو كردووە كە سۆزو خۆشەویستیی بۆ جەلادەكەیان دەرببڕن و دەسەڵاتێكی وەكو بەعسی سەدامیی بەباش وەسف بكەن كە لەناشیرینیدا هیچی لەڕژێمە تۆتالیتارو دیكتاتۆرو شەڕەنگێزەكانی وەكو رژێمی ئاپارتاید لەئەفریقای باشوور، نازیزمی ئەڵمانی، فاشیزمی ئیتاڵیی و دەسەڵاتە سەركوتكەرەكەی پینۆشی لەچیللی نییە.
پێشتر وتم ناڕەزایەتییەكانی كوردستانی باشوور دژی حزب و دەسەڵاتدارەكانی كۆن و ریشەدارە، با زۆر دوور نەڕۆین و بگەڕێینەوە بۆ سەرەتای راپەرین؛ ساڵی ١٩٩٢، چەندڕۆژێك پێش یەكەم هەڵبژاردنی پەرلەمان لەمێژووی كورددا؛ ژمارەیەك هاووڵاتی كەتێكەڵەیەك بوون لەكاسبكارو پیشەوەرو مرۆڤی دیكەی ناڕازیی، لەبەردەم مزگەوتی گەورەی شاری سلێمانییەوە بەرەو شەقامی كانی ئاسكان دەچوون و بەنیازبوون بەرەو شەقامی سالم و رێك و راست بچنە بەردەم بینای كارگێڕانی بەرەی كوردستانی، بەڵام پێش ئەوەی بگەنە بارەگاكە هێزێكی چەكدار لەڕێگا هەموویانی فەلاقه كردو سەرلەبەریان پێچرانەوە، هەموو ئەمەش تەنیا لەبەرئەوەی درووشمی خۆپیشاندانەكەیان بریتیی بوو لە «ماست و پەنیرو كەرە بەعس باشترە لەبەرە».
هەموو گەواهیی و بەڵگەكان پشتڕاستی دەكەنەوە ئەو گرووپە خۆپیشاندەرەی ساڵی ١٩٩٢، زۆرینەیان خەڵكی هەژارو كەمدەرامەت بوون، ئەوانە چەند ساڵێك پێشتر قوربانیی و ئازاردیدەی دەستی بەعس بوون، كەچی لەڕاگەیاندن و رێكخستنەكانی بەرەی كوردستانییدا وابڵاوكرایەوە كە تابووری پێنجن و دژی ئازادیی كوردستانن و دەیانەوێت بەعس بگەڕێتەوەو بەوتەی خۆیان «ئەم كەشوهەوای ئازادییەمان لێ تێكبدات».
بۆ ئەوانەی نازانن یان بیریان چۆتەوە، (تابووری پێنج) چەمكێكە لەسەدەی بیست و لهگەرمەی جەنگی ناوخۆی ئیسپانیا، دواتریش لەجەنگی ساردی نێوان وڵاتانی خۆرئاواو یەكێتیی سۆڤێتی جاران بەكارهاتووە، لەئەدەبیاتی سیاسیی ئەو وەختەدا، تابووری پێنج بەو هاونیشتیمانیی و هاووڵاتییانە دەوترا كەدژی بەرژەوەندییەكانی وڵاتەكەی خۆیان كاری سیخوڕییان دەكرد.
راستییەكەی نە ئەو ناڕازییانەی ئێستای هەرێمی كوردستان و نە ئەوانەی كە ساڵی ١٩٩٢ درووشمی «ماست و پەنیرەكەیان» بەرزكردبووەوە؛ تابووری پێنج بوون. بەڵكو ئەوانە قوربانیی شێوازی خراپی حوكمڕانیی دوای ساڵی ١٩٩١ و پاش ئەویش هی دوای ساڵی ٢٠٠٣ن، كاتێك نەوت دەبێتە شادەماری ئابووریی كوردستان، دوای هاتنی ئەو هەموو داهاتە بۆ هەرێمی كوردستان خراپیی حوكمڕانیی دەگاتە ترۆپك و لەگەڵیدا ناڕەزایەتییەكانیش دەگەنە لووتكەی بێزاریی، ئێستا هاووڵاتییەك كەهەموو كەسوكاری لەلایەن بەعسەوە زیندەبەچاڵكراون و خۆشی قوربانییەكی گەورەی دەستی ئەو رژێمەیە، كەچی ناڕەزایەتیی و بێزارییەكەی گەیاندوویەتیە ئاستێك سۆزی بۆ جەلاددەكەی هەبێت خۆزگە بەو سەردەمە بخوازێت كە لەژێر چەپۆكدا بووە.
ئەو دیاردەیە هەر لەم ئاستەدا نەوەستاوە، واتە سۆزو خۆزگە بۆ سەردەمی بەعس تەنیا دیاردەیەكی تاكەكەسیی نییە، لە هەڵچوونێكی كاتیی كوڕە شەهیدێك، ژمارەیەك قوربانیی ئەنفال و كیمیاباران، ژمارەیەك كاسبكارو فەرمانبەرو مامۆستا دەرچووە، ئێستا بووەتە ئاراستەیەكی كۆمەڵایەتیی و سیاسیی، بووەتە دونیابینیی و بەناو بەشێكی زۆری خەڵكی كوردستاندا بڵاو بووەتەوە، هەر بەگەڕانێكی ئاسایی لەنێو سۆشیال میدیای كوردییدا چەندان پەیج و ئەكاونت بەدی دەكەیت كەسەردەمی بەعس بەرز رادەگرن و خوازیاری هاتنەوەی ئەو سەردەمەن، بەڵام ئەمەی دواییان پەیوەندیی بەو قوربانیانەوە نییە كەهەڵچوون و ناڕەزایی هۆكاری خۆزگەخواستنیانە بەسەردەمی بەعس؛، ئەو پەیج و ئەكاونتانە ئاراستە و ئەجێندای خۆیان هەیەو بۆ مەرامی سیاسی وەبەرهێنان بەو دەنگانەوە دەكەن.
ئەگەر كەمێك بەقووڵیی لەم دیاردەیە بڕوانین، بەجۆرێك شیی بكەینەوە كە هۆكارەكانی پشت دیاردەكە ببینین و بەتەنیا سەیری ئەو لێدوانانە نەكەین كەزۆرینەی میدیای كوردیی لەسیاقی خۆی دەریان دەكات، دەبینین ئەوانەی ستاییشی سەددام دەكەن و ئاوات بەسەردەمەكەی دەخوازن، لەبنەڕەتدا بەشێكیان گەنجن و زۆر بەكەمیی سەردەمی بەعسیان لەیادە، بەشێكیشیان، ئەوانەی مەینەتیی بەعسیان چەشتووە یاخود قوربانیی ئەو رژێمە بوون، خودی سەددام و بەعس بەباش ناناسن، بەڵام لەبەراوردكارییدا كاتێك سەددامێكی شۆڤێنی دوژمن و داگیركەر، بەراورد دەكەن بەدەسەڵاتی هاونەتەوەكانی خۆیان، داخ و كەسەر جەرگیان داخ دەكات و ئەوە دەكەن كە نابێت بیكەن.
سەرەنجام، هەردوو كارەكە هەڵەن، ئەوانەی دەسەڵاتی خۆماڵییان كردە دەستكەلا بۆ بەرژەوەندیی شەخسیی و بەرتەسك و ناشرینیان كرد تائاستی ئەوەی خەڵك بڵێن «سەد رەحمەت لە كفندز»، لەگەڵ ئەوانەی لەپەرچەكرداری ئەم خراپبەكارهێنانەی دەسەڵاتدا لەبری ئەوەی قێزو نەفرەت لەهەموو دەسەڵاتێكی خراپ و گەندەڵ بكەن، كەچی لەخەیاڵیاندا ئاوات بەدەسەڵاتێكی دیكەی گەندەڵ و شەڕەنگێزو خوێنڕێژتر دەخوازن، دونیا بریتیی نییە لەسەرپشكیی لەنێوان خراپێك و خراپترێكدا، بەڵكو بژاردەی دیكە هەن و هەمیشەش باش لەخراپ و باشتر لەباش، باشترن.
.png)
