هاوار محەمەد 

گەر لەم دۆخانەدا، كە ئێران و توركیا، دەستدرێژیی دەكەنەوە سەر قەوارە كوردییەكەی باشوور، هەستی ناسیۆنالیستی دەمەزەرد دەبێتەوەو بۆماوەیەك پەرچەكردارانە تووند دەبێتەوە، ئەوا لەبەرئەوەیە دەوڵەتانی دەوروبەر هەموو جارێك بە زەبرێك دەمانخەنەوە نێو "بوون"ـەكەی خۆمان و ناهێڵن لە بوونی پەتی خۆمانەوە بەرەو بوونێكی فرەو پێكەوەیی لەگەڵ ئەویتردا، بڕۆین. ئێمە لە بەردەم سەربازێكی فارسداو بۆ ئەو، هەر كوردین، بوونێكین بۆ سەركوت و سڕینەوە، جا گەر خۆشمان نەمانەوێت. ئێمە دەكرێینە دیلی بوونەكەی خۆمان. ناسیۆنالیزم، نەخوازەڵا ئەو ناسیۆنالیزمە شەقوشڕەی حزبە كوردییەكان و هەندێ لە ڕۆشنبیرە پەڕپووتە كۆن و تازەكانیان، مشەخۆری سەر ئەم "بوون"ـەیە، واتە سەر "كوردبوون". 
بۆ ئێمە بەبێ جیاكردنەوەی ڕوون و ئاشكرای ئەو دوو سنوورە لە یەكتر، هەر بەرگرییەك لە كوردبوون دەچێتەوە نێو سەبەتەی دڕاوی دەعبا دەسەڵاتدارەكانی ناوخۆ. ئەمەش بەو مانایە نیە، مادام دۆخەكە وایە، كەواتە دەست لە بەرگریكردن لە كوردبوون هەڵگرین، ڕێك بە پێچەوانەوە، بۆ ئەوەیە ڕیشەیی بۆ خۆمان بگەڕێینەوە و  ئەركی بەرگری لێ كردنی هاوكات ببەسینەوە بە ئەركی پاككردنەوەی لە خڵتەكانی ناسیۆنالیزم؛ ئەمەیش تەنیا بەوە دەبێت ئەو تێكەڵییەی كە ناسیۆنالیزم لەنێوان مۆدێلی "بوونی نەتەوەیی" و مۆدێلی "دەوڵەتی نەتەوەیی"دا دروستی كردووە، هەڵبوەشێنینەوە. 
با بڵێین، ئەو وتەیەی كە دەڵێت "من بەرگری لە ناسیۆنالیزم دەكەم، بەڵام دژ بە پارتیشم." هیچ بنەمایەكی نییە و قسەی پووچە، چونكە ئیدی ئەمە لە ڕادیكاڵیترین دەركەوتەی خۆیدا دەبێتە پرسی جیاكردنەوەی "ناسیۆنالیزمی باش" لە "ناسیۆنالیزمی خراپ"؛ من ناسیۆنالیستە باشەكەم، ئەو ناسیۆنالیستە خراپەكە. وەك هەموو باش و خراپەكانی دیكە، "ماركسیزمی باش و خراپ"، "لیبراڵیزمی باش و خراپ"، هەر بەو جۆرەی ئیتر پارتییش دەتوانێت بڵێت "پارتیی باش و پارتیی خراپ". بێگومان ئەوە ڕاستە كە دەوڵەتخوازی باش بۆ نموونە كار بۆ بنیاتنانی "سوپایەكی یەكگرتوو" دەكات لەبری "لۆمپەن" و "میلیشیا"؛ بەو پێیەی سوپا كەمتر وەك لۆمپەن و میلشیا و هێزی تایبەت پەلاماری خەڵكی ناوخۆ دەدات. بەڵام دواجار "سوپای یەكگرتوو"ی كوردی با بڵێین "سوپایەكی كوردیی یەكگرتووی بەهێزی دڵسۆزی دەستپاكی ئازای لێهاتووی ڕاهێنراوی هتد"، كە هەر لە "سوپای توركیا" بچێت، بەهیچ جۆرێك لە دەرەوەی ئەگەری جینۆسایدی ناوخۆش نییە، هەر بەو جۆرەی لە مێژووی نزیكدا دەیان سوپا لە نێوخۆی وڵاتەكانیاندا كردوویانە، ئەمە جینۆسایدی كەمەنەتەوە و جەنگ و دراوسێكانیش لەولاوە بوەستێت. 
پرسەكە جیاكردنەوەی "باش" و خراپ"، "ئەسڵ و عادی"، "ڕەسەن و ساختە" نییە؛ ئەوەیە كە مۆدێڵی "كوردبوون" وەك خەباتكردن بۆ "بوون"ـی تەواو ڕەوای كورد لە ناوچەكەدا، بوونێك كە نەشیت نكوڵیی لێ بكرێت، بسڕدرێتەوە، بێدەنگ بكرێت، سەركوت بكرێت، دەر بكرێت، لە قاڵبێكی بەرتەسكی ڕقوكینەی نەتەوەپەرستانەدا، بەو بیانووەی "ئەویش ڕەگەزپەرستە"، قەتیس نەكرێت. واتا كوردبوون وەك خەباتكردن بۆ شێوازێكی تری پێكەوەبوون كە دژایەتی و سڕینەوە و ڕەگەزپەرستی، بە یەك وشە "ڕق" مۆتیڤی نەبێت، مۆدێلێكی خەبات بۆ فۆڕمێكی ژیانی سەربەستانە كە لە مۆدێلی "دەوڵەت"، كە ئێستا لە زۆرینەی ناوچەكانی دنیا كۆنزەرڤەتیڤەكان نەك بزووتنەوە پێشڕەوە ڕزگاریخوازە نەتەوەییە سێكسولاریستەكانی سەدەی بیست، نوێنەرایەتی دەكەن، جیا بكرێتەوە. خەباتكردن وەك كوردبوون، واتای "بوون-لە-خەبات"ـدایە نەك تەنیا دژ بە ئێران و توركیا، بەڵكو دژ بە مۆدێلی ئێران و توركیاش.