بافڵ تاڵەبانی: یەکێتی بەردەوام لە هەوڵدا دەبێت بۆ ئاسایی کردنەوەی دۆخی شنگال

ئامەد شاهۆ ئەندامی مەجلیسی پارتی ژیانی ئازادی کوردستان(پەژاک) لەبەرنامەی هێڵ سێی ئاریەن تیڤی هەڵسەنگاندن لەسەر دۆخی دوایی ئێران دەکات و ئاماژە بەوە دەدات کە: "لەو قۆناخەی شەڕدا لاوازییەکانی رژێم ئاشکرا بوو. تایبەت لە ناوخۆ و لە دەرەوە هێزە سێبەرەکانی یەك لە دوای یەك وەك پوڵی دۆمینە كەوتنە زەوی. بۆیە كەوتنی هەر هێزێكی پڕوکسی سەر بە رژێم؛ هەژمونی دەسەڵاتی لە دەرەوەی سنورەكانی بەرتەسكتر كرد". ئامەد شاهۆ تیشک دەخاتە سەر رێکارەکانی چارەسەری پرسەکانی ئێران و دەڵێت: "تەنیا چارەسەریەك كە دەتوانێت دۆخی ناوخۆی ئێران هێور و ئارام بكات، پێویستە ئێران روو لە دیموكراسی بكات. چون ئێران رووی لە رۆژئاوا کرد، میكانیزمی ماشەی لێ سەوز بوو. ئەگەر روو لە چین، مۆسكۆ و رۆژهەڵاتیش بكات، دەرئەنجامەکانی سوریا، عێراق، لوبنان و فەلەستین بەڕۆکی دەگرێت. ". ئەندامی مەجلیسی پەژاک تیشک دەخاتە سەر پێگەی گەلان و رۆڵیان لەچارەسەری کێشەکانی ناوخۆدا و دەڵێت: "گەلانی ئێران فاكتۆری هەرە بەهێزی گۆڕانكاری ناوخۆی ئێرانن. بەشێك لە بەرپرسان جەخت لە یەكگرتنی نەتەوەیی و نیشتمانی یا گەلان دەكەن، لەکاتێکدا ئەوە تەنیا دروشمێكە. چون گەلانی ئێران و لەناودا گەلی کورد بۆ خۆی داهێنەر و بونیادنەری دیموكراسییە. گەلان نوێنەرایەتی هێڵی سێهەم دەكەن. نابنە لایەنگری شەڕی سەپێنراو، یان مۆرەی بەکارهێنەر لەلایەن هیچ هێزێکەوە". ئامەد شاهۆ لەکۆتاییدا ئاماژە بە پڕۆژەی چارەسەری رێبەر ئاپۆ دەدات و دەڵێت: "پێویستە لەسەر بنەمای پرۆژەی ئاشتی و كۆمەڵگەی دیموكراتیك كە ئەمڕۆ رێبەر ئاپۆ لە ئیمڕاڵییەوە تێكۆشانی نەبەزانەی بۆ دەکات، گەلی کورد و بە گشتی گەلانی ئێرانیش خاوەندارێتی لەو پڕۆژەیە بکەن و بە سەرکەوتنی ئەو پڕۆژەیە كۆتایی بە زیهنیەتی فاشیزم و سیاسەتی لە سێدارەدان و ئاڵۆزی و شەڕانگێزی ناوخۆی ئێران بهێنن. واتا بەجێگەی میكانیزمی ماشە و میكانیزمی لەسێدارەدان، میكانیزمی یەكگرتن و یەکڕیزی گەلی كورد و گەلانی ئێران، ژیانێكی ئازاد و داهاتوویەكی روون و بەختەوەر گەرەنتی بکەن". دەقی چاوپێکەوتنەکە: ئامانجی دەستێوەردانەکان، تەسلیم گرتنی ئێرانە * لە ماوەی رابردودا و بەتایبەت لە دوومانگی رابردودا دەستێوەردانی دەرەكی لە ناوخۆی ئێران درووستبوو، دوای ئەوەی ئەو دەستێوەردانە دروست بوو ئێستا دۆخی ناوخۆی ئێران چۆن هەڵدەسەنگێنن؟ - یەكەم ئامانجی ئەو دەستێوەردانە ئەوەبوو كە ئێران تەسلیم وەربگیردرێت. بۆیە بژاردەی یەكەم هەوڵدرا بە رێگەی دیبلۆماسی ئەو مەرجانەی كە لە دەرەوە دەیانەوێت بەسەریدا بیسەپێنن بە رواڵەت ملی بۆ ئەو مەرجانە شل نەکرد، ئەوەیش بووە هۆكاری ئەوە تا لە دەرەوە بەڕێی سەربازی؛ ئیسرائیل – ئەمریكا هێرشی بکەنە سەر. واتا بە ئامانجگرتنی بەرپرسە سەرەكییەكانی سوپای پاسداران و ناوەندە سەربازی و زانا ئەتۆمی و ناوەندە ناوەکییەکان ویستیان رژێم لاواز بكەن، تا ئەو شەرت و مەرجانەی كە دەیانەوێت؛ بەسەریدا بسەپێنن. دواتر ویستیان بەڕێی سەرهەڵدانەوەی گەل و پەلكێشكردنی گەل بۆ سەر شەقام، زەخت و گوشارەكان لەسەر ئێران زیاتر بكەن تا بەو شێوەیە تەسلیمی وەربگرن. بەڵام لە ماوەی ئەو دوانزە رۆژەی شەڕدا ئەو پلانەی كە ئامانج كرابوو، دەستەبەر نەکرا، بۆیە ئیسرائیل – ئەمریكا بە خێرایی بابەتی ئاگربەست یان لەگەڵ ئێران راگەیاند. بەڵام لەو قۆناخەی شەڕدا ئێرانیش گەورەترین زەبری كوشندەی وەبەركەوت و بەشێوازێكی خافڵگیرانە هێرشكرایە سەری و لەیەکەمین گورزدا بەرپرسە یەكەمەكانی سوپای پاسداران و زانا ئەتۆمییەکان كوژران. دواتر ناوەندە ئەتۆمییەكانی رژێم کە تا ئێستا شانازی پێ دەکرد و بە سوپای پاسداران كە لەناوخۆ و دەرەوە شەڵاتی پێدەكرد گورزێكی كوشندەیان وەبەركەوت، ئەوەش هێز و تواناکانی ئێرانی بۆ رای گشتی ئاشکرا کرد. واتە سەلمێندرا كە سیستەمی ولایەتی موتلەقەی فەقی لە هەموو بوارەكانی ئایدۆلۆژی، كۆمەڵایەتی، ئابووری، سیاسی، تەندروستی و دیبلۆماسی لەداڕماندایە و رژێم رەوایەتی نێو کۆمەڵگەدا نەماوە و ئیدی گەل و کۆمەڵگە دەسەڵاتداری ئەو رژێمە قبووڵ ناكەن. بۆیە لەو قۆناخەی شەردا لاوازییەکانی رژێم ئاشکرا بوو و تایبەت لە ناوخۆ و لە دەرەوە هێزە سێبەرەکانی یەك لە دوای یەك وەك پوڵی دۆمینە كەوتنە زەوی. بۆیە كەوتنی هەر هێزێكی نیابەتی سەر بە رژێم؛ هەژمونی دەسەڵاتی لە دەرەوەی سنورەكانی بەرتەسكتر كرد. چون ئەو هێزانە دەمامكێك بۆ پەردەپۆش کردنی پیلانەکانی رژێم بووە و بەو رێگەیە شەڕ و ئاژاوەگێڕییەكانی لە سنوورەكانی خۆی دوور خستوەتەوە. ئامرازێك لە دەرەوەی سنوورەكان و تەنانەت ناوخۆی ئێران لە دەستی نەماوە و پێش رای گشتی جیهان رووت و قووت کراوە. ئیدی راستی رژێم بۆ گەلانی ئێران روون بووەتەوە. بۆیە هەركەس بۆ دەستەبەر کردنی ماف و حقوقە سەرەتاییەكانی نێو خەبات و تێكۆشاندایە. دەوڵەتی ئێران بەرەو هەڵدێرێکی ترسناک دەچێت * هەفتەی رابردوو هەر سێ دەوڵەتی ئەوروپی فەڕەنسا و ئەڵمانیا و بەریتانیا باسیان لە چالاككردنەوەی میكانیزمی ماشە بەرامبەر بە ئێران كرد، هۆكاری چی بوو كە چونە بڕیارێكی بەو شێوازە؟ هەڵبەتە ئێستا مانگێك دەرفەتیان داوە بە ئێران، بەڵام بۆچی دیسان باس لە چالاكردنی میكانیزمی ماشە دەكرێت؟ - دیارە تەوەرەی دیبلۆماسی رێكارێكە بۆ تەسلیم وەرگرتنی رژێم. بەم رێگەیەوە شەرت و مەرجەکانی ئەمریكا – ئەوروپا – ئیسرائیل بە سەر ئێراندا دەسەپێنن. رێكەوتننامەی بەرجام لەساڵی 1394 (2015) لەنێوان ئێران و 5+1 پێكهات. ئێران ئەوەی بە نەرمشێكی قارەمانانە و دەستكەوتێكی مێژوویی بەناو كرد. بەڵام سێ ساڵ دوای ئەوە لە 1397 (2018) ئەمریكا لەو رێكەوتننامەیە كشایەوە و گەماڕۆ ئابوورییەكان بۆ سەر ئێران گەڕایەوە. تەنانەت گەیشتە ئاستێك كە رژێمی رووبەڕووی قەیرانی ئابووری، سیاسی و دیپلوماسی کردەوە. دە ساڵەی بەرجام ئیدی تا مانگی رەزبەر كۆتایی پێدێت و بەو رێكەوتننامەیە دەیانەوێت رژێم تەسلیم وەربگرن. ئێران بەوە تۆمەتبار دەكرێت كە پابەندی رێكەوتننامەی بەرجام و خاڵەکانی نەبووە. هاوکات لەبەر زیادبوونی رێژەی پیتاندنی یورانیۆم نیگەرانییەکانی ئەو هێزانەی زیاتر کردووە کە ئێران لەگەیشتن بە بۆمبی ئەتۆم نزیک بووەتەوە. لەهەمان کاتدا کردەوەکانی ئێران لە ناوچەكە مەترسی بۆ بەرژەوەندی ئەو هێزانە درووست کردووە. واتە رژێم دەستی لە نائارامی، پشێوی، پەرەپێدانی تیرۆر و تیرۆریزم لە ناوچەكەدا هەیە. بۆیە لەم قۆناخەدا زەختێكی جددی لەسەر بەڕێوە برا. هەر چۆن بینیان بەڕێگەی دیبلۆماسی ئەنجام دەستەبەر ناکەن، بژاردەی دەستێوەردانی سەربازی کارا کرا. ئەوەش وشیاری جددی بۆ ئێران بووە كە ئەگەر پابەندی شەرت و مەرجی هێزە نێودەوڵەتییەکان نەبێت و لەرەفتارەکانی پاشگەز نەبێتەوە، گەماڕۆکان لەسەری زیاتر بكرێت. بابەتێکی دیکە کە دوای شەڕی ئیسرائیل – ئێران رویدا، ئەوەبوو کە لە پەڕلەمان بڕیاری وەدەرنانی پشكێنەرانی ئاژانسی نێودەوڵەتی لە ناوخۆی ئێران درا. ئەوەش بە واتای هاوكاری نەکردن لەگەڵ ئەو ناوەندەیە. بۆیە ئێران بەرەو رێگەیەكی مەترسیدارتر و هەڵدێرێکی ترسناک دەچێت و ئەوەش هەڕەشەیەکە بۆ هەموو لایەک. ئەمانە هەموویان دەستیان داوەتە لای یەك تا کاراکردنی میكانیزمی ماشە ببێتە رۆژەڤ و دەرەوەی تەسلیمیەت بژاردەیەک بۆ ئێران نەمێنێت. رژێم لەدژی هاوڵاتیان میکانیزمی لەسێدارەدان و قڕکردن بەڕێوە دەبات * بەرپرسانی ئێران باس لەوە دەكەن كە ئامادەن بچنە سەر مێزی گفتوگۆ و دانوستان، تەنانەت لەگەڵ ئەمریكایشدا رازین بەوەی كەوا رێژەی ٣.٦٧ یۆرانیۆم بپیتێنن، بەڵام ئەگەر ئێران ئێستا بچێتە دانوستانەوە چی هەیە كە لەسەر مێزی گفتوگۆ باسی بكات؟ ئێستا ئێران چی رێگایەكی لەبەردەمدایە کە رووی لێ بكات؟ - ئێران دەیەوێت لەڕێگەی دانوستانەوە ئامانجەکانی دەستەبەر بکات، بەڵام ئەگەر لە پیلان و مەرامەكانی پاشگەز نەبێتەوە؛ هیچ دەستکەوتێک دەستەبەر ناكات. چونكە پێشتر پێنج خولی دانوستان نێوان ئەمریكا و ئێران بەڕێوەچوو. بەڵام لە خولی شەشەمدا هێرشی سەربازی کرایە سەر. دیار بوو ئێران دەیویست كات قازانج بكات و رای گشتی نێودەوڵەتی فریو بدات و شەرت و مەرجی خۆشی بەسەر ئەو هێزانەدا بسەپێنێت. داخۆ ئەو شەرت و مەرجانە چین كە ئێران دەبێت قەبووڵی بكات؟ سەرەتا پێویستە کۆتایی بە هاوکاری هێزە پروکسییەکان بێنێت. داخۆ ئێران ئامادەیە ئەو مەرجە قبووڵ بكات یان نا؟ هاوکات ئێران هەڕەشەی كشانەوە لە رێكەوتننامەی قەدەغەکاری پەرەپێدانی چەکی ناوەکی (NPT) دەكات. کشانەوە لەو رێکەوتننامە چی پەیامێك دەدات؟ بەو واتایەیە كە ئێران دەیەوێت بۆمبی ئەتۆمی دەستەبەر بكات. ئەمەش بابەتێکە لەلایەن هێزە نێودەوڵەتییەکانەوە رێگەپێدراو نییە. هاوکات ئێران بەربەستێکی گەورەیە لە بەرامبەر دیزاینی نوێی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا. لەناوخۆشدا ئێران بەرەو دیكتاتۆریەت و فاشیزم دەچێت. بۆیە بەرژەوەندی ئەمریكا – ئیسرائیل و ئەوروپا دەخاتە مەترسیەوە و هەڕەشەیەكی جددیە لەسەریان. دیارە ئەو سیاسەتانەی رژێم لەلایەن هێزی نێودەوڵەتیەکانەوە قەبووڵ ناكرێت. لە قۆناخێكدا ئێران باسی دانوستان دەكات دەبینین كە ترافیكێكی چڕی دیبلۆماسی لەگەڵ وڵاتانی ئاسیا و رۆژهەڵات دەستپێكردوە. لە روسیاوە بگرە تا چین، پاكستان، تورکیا و ... هتد ناو دانوستاندایە. ئەوە چی واتای هەیە؟ دیارە ئێران خۆی بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئەو زەخت و گوشار و سیاسەتانەی لە سەری بەڕێوە دەچێت ئامادە دەكات. بەڕوانگەی ئێمە تەنیا چارەسەریەك كە دەتوانێت دۆخی ناوخۆی ئێران هێور و ئارام بكات، پێویستە ئێران روو لە دیموكراسی بكات. چون ئێران رووی لە رۆژئاوا کرد، میكانیزمی ماشەی لێ سەوز بوو. ئەگەر روو لە چین، مۆسكۆ و رۆژهەڵاتیش (شرق) بكات، دەرئەنجامەکانی سوریا، عێراق، لوبنان و فەلەستین بەڕۆکی دەگرێت. لەو کات و ساتەدا پێویستە دەسەڵات لەیەکەمین هەنگاودا دانوستان لەگەڵ هێزەكانی ناوخۆ و دژبەران و نەتەوەكان دەست پێ بكات و هەوڵی چارەسەری پرسەكانی ناوخۆی ئێران لەگەڵ موخاتەبی خۆیدا بکات. كردەوەكانی ئێران لە دەرەوەی سنوورەکانی چەندە مەترسیدارن لەنێوخۆشدا دە ئەوەندە مەترسیدارن. واتا رژێم لەدژی هاوڵاتیانی خۆی میكانیزمی سێدارە، برسێتی، بێكاری، قڕكردن، توانەوە و میلیتاریزە کردن سەر گەل و كۆمەڵگە پەیڕەو دەكات. پێگەی ئێران لە ناوخۆ و لەدەرەوە ئەوەندە لاوازە کە سیاسەتەکانی لەبەرامبەر گەل و هێزی نێودەوڵەتی قەبووڵ ناكرێت. بۆیە ئەو رێگەیانەی كە لەبەردەم ئێران دانراون یا ئەوەیە تەسلیم ببێت یا جارێكی دیكە شەڕێكی ماڵوێرانكەر بەڕۆكی دەگرێت، یا هەوڵی چارەسەری پرس و کێشەکانی ناوخۆی ئێران بە رێبازی دیموکراتیک لەگەڵ گەلان بدات. دیارە ئێران بۆ رێگەی سێهەم ئامادە نییە. بەس داخۆ ئێران ئامادەیە تەسلیم ببێت، یان ئامادەیە شەڕ بکات، یان ئامادەیە پڕۆسەی چارەسەری ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک لەگەڵ گەلان دەستپێ بکات؟ ئێران چەندێك بتوانێت لەبەرامبەر ئەم بژاردانە بەرخۆدان بكات، داهاتودا باشتر بۆمان رووندەکاتەوە. شانسی زێڕینی ئێران بەندە بە بەجێهێنانی ویست و داخوازی رەوای گەلان * سەرەڕای ئەوەی كە دەوڵەتی ئێران هەم لە رۆژهەڵات و هەم لە رۆژئاوا رووبەڕوی شكست دەبێتەوە، كاریگەریەكانی ئەو سزایانەی كەوا بڕیارە لەسەر ئێران بەڕێوەبچێت چی كاریگەریەكی لەسەر گەلانی ئێران دەبێت؟ - بە تایبەت دوای ئەوەی لە ٢٨ی ئاب میكانیزمی ماشە كارا كراوە و مانگێك مۆڵەت دراوە تا؛ یەکەم؛ ئێران دانوستانی خۆی بەبێ شەرت و مەرج لەگەڵ ئەمریكا دەستپێ بكاتەوە. دووەم؛ گەرەنتی گەڕانەوەی پشكێنەرانی ئاژانسی نێودەوڵەتی بدات تا پشکنین بۆ ئەو ناوەندانە بکەن کە گومانی دروستكردنی چەكی ناوەكی لەسەرە. سێیەم؛ پشتگیریەكانی خۆی بۆ هێزە پڕوکسییەکان و نائارامیەكان لە ناوچەكە كۆتایی پێ بهێنێت. گەڕانەوەی ئەو گەمارۆیانە دوای مانگێک یەکەم؛ كاریگەری راستەوخۆی لەسەر ئابوری نیشتمانی ئێران دەبێت، واتا ئیدی رژێم ناتوانێت نەوت بە دەرەوە بفرۆشێت، چون ئەمریكا سزای قورس بەسەر ئەو لایەنانەدا دەسەپێنێت. دووەم؛ كاریگەری لەسەر ئاڵوگۆڕی بازرگانی و خەباتی بانكی دەبێت. واتا ئیتر ئێران ئاڵوگۆڕەكانی بانكی لەئاستی نێودەوڵەتیدا زۆر سنوردار دەبێت، ئەمە بۆخۆی كاریگەری راستەوخۆی لەسەر گەل و ئابوری كۆمەڵگە دەبێت. سێیەم؛ هەڵاوسان لەم قۆناخەدا بەرز دەبێتەوە. لەو لاشەوە هێزی كڕینی پێداویستیەکان لەلای خەڵکەوە نامێنێ. چون نرخی كەل و پەلەكان زیاتر دەبێ. لە كەل و پەلی خواردەمەنی بگرە هەتا تەندروستی و پزیشكی و خانووبەرە لەهەموو بوارێكەوە تەنگەتاوی دروست دەبێت. چوارەم؛ دەبێتە هۆكاری بەرز بوونەوەی شاڵاوی بێكاری و لەباربردنی هەلی كار. ئەگەر دۆخی ئابوری نائارام و ناسەقامگیر بێت، هیچ سەرمایەدارێک ئامادەی سەرمایەگوزاری لەناوخۆی ئێران نابێ. لەو لاشەوە هەڵهاتنی مێشکەکان لەناوخۆی ئێراندا روو لە هەڵكشان دەكات. هەلی کار بە یەکجارەکی لەبار دەبرێت. گرانی بەڕۆکی کۆمەڵگە دەگرێت. هەلی کاریش نەبێ، دەرفەتی كڕینی پێداویستییەکانی ژیان نامێنێ. ئەوانەش دەبنە هۆی سەرهەڵدانەوەی ناڕەزایەتی جەماوەری. واتا سەرهەڵدان و ناڕەزایەتییە جەماوەرییەکان جارێكی دیكە كارا دەبنەوە. بەتایبەت سەپاندنی گەماڕۆکان كاتەكەی جیاواز لەهەر سەردەمێکە. واتە هاوکاتە لەگەڵ ساڵرۆژی شۆڕشی ژن ژیان ئازادی. ئەو کات زەحمەتە کە رژێم لەو دۆخەی تێیدایە بە ئاسانی لێ قوتار بێت. لە ئەگەری هەڵبژاردنی هەر بژاردەیەک لەلایەن ئێرانەوە گەل و كۆمەڵگە تەنگەتاو دەبێت. ئەوەش لەلایەن گەلانەوە مایەی قەبووڵ کردن نابێت و دەبێتە هۆکاری سەرهەڵدانەوەی ناڕەزایەتییە جەماوەرییەکان. ئەگەر رژێم گوێ لە ویست و داخوازی رەوای كۆمەڵگە نەگرێت، شانسی زێڕینی خۆی بە یەکجارەکی لەدەست دەدات. چارەسەری و مێزی دانوستانی گەلان لەسەر نرخ و بەهاکانی شۆڕشی ژن ژیان ئازادییە * دەتوانین ئەم قۆناخە بە قۆناخی فیناڵ هەم بۆ گەلان هەم بۆ وڵاتانی ئەوروپا و هەم بۆ ئێرانیش بە ناو بکەین؟ - ئەم مانگە هەم بۆ گەلانی ئێران هەم بۆ دەوڵەت و هەمیش هێزە نێودەوڵەتییەکان مانگێكی چارەنوسسازە. چونکە ئێرانیش رازی بێت ویست و داخوازی هێزە نێودەوڵەتییەکان قەبووڵ بکات، دەرفەتێکی ٦ مانگەی بۆ درێژ بکرێتەوە. داخۆ لەو شەش مانگەدا هەر شتێک وەک خۆی دەمێنێ؟ بێگومان ئاڵۆزییەکان زیاتر ببن. لەبەر ئەوەی ئێران وەك رابردوو بەهێز نییە و هەژمونی نەماوە. تەنانەت رەوایەتی لە هیچ بوارێكەوە لەنێو گەل و كۆمەڵگە نەماوە. بۆیە ناتوانێت سەروەری خۆی بە سەر گەل و كۆمەڵگەدا بسەپێنێت. چون گەل و كۆمەڵگە دەیەوێت داهاتووی روون و درەوشاوەی هەبێت و چارەنوسی خۆی دیار بکات. بۆیە ئەم مانگە بۆ گەلانی ئێران مانگێكە كە دەتوانێت ببێتە مانگی فیناڵ. چون شۆڕشی ژن ژیان ئازادی ئیتر خاوەن بەرهەم دەبێت. گەلان داهاتووی خۆیان لەو شۆڕشەدا دەبیننەوە. پارادیگما و سیستەمی خۆبەڕێوەبەری دیموكراتیكی خۆیان تێدا دەبینن. لەبەر ئەوەیە بە گەرم و گوڕی و جەسارەتەوە ئامێز بۆ شۆڕشی خۆی دەكاتەوە. دیارە گەل خاوەنداری لە میراسی خۆی دەکات. چون رژێم لەبەرامبەر ویست و داخوازییەکانی گەل رێزدار نەبووە و گوێی بەو داخوازییانەی نەداوە.

لەنێو دەستگیرکراوانی لالەزاری سلێمانیدا کەسێکی ئەمریکی هەیە. گوتەبێژی دەزگای ئاسایش دەڵێت، "ئەو کەسە بێ ئاگاداری وڵاتەکەی مەشقی بە هێزی نایاسایی کردووە".   عەقید سەلام عەبدولخالق، وتەبێژی دەزگای ئاسایشی هەرێمی کوردستان ئەمڕۆ هەینی ڕایگەیاند: هاوڵاتییەکی ئەمریکی بە ناوی برایان ویڵسن (Brian Wilson) لە شەوی رووداوەکەی لالەزاردا لە 22-08-2025 دەستگیرکراوە".   وتەبێژی دەزگای ئاسایش وتی: پاش لێکۆڵینەوە لەگەڵ برایان ویڵسن دانی بەوەدا ناوە، کە خۆی سەربەخۆ و بەبێ ئاگاداری و رەزامەندیی وڵاتەکەی کە ئەمریکایە هاوکار بووە لە دروستکردن و مەشق و راهێنانی مەیدانی بە میلشیایەکی چەکداری نایاسایی بە ناوی (هێزی دووپشک)".   بە وتەی عەقید سەلام عەبدولخالق: "برایان ویڵسن وەکو کەسێکی بەکرێگیراو ئەرکی مەشق و راهێنانی سەربازی بووە بەو هێزە و بە بڕیاری دادوەری لێکۆڵینەوەی ئاسایش دەستگیرکراوە و ئێستا لە دەزگای ئاسایشی هەرێمی کوردستان راگیراوە و یاسای بەسەردا جێبەجێ دەکرێت".   بەرەبەیانی 22ی ئابی 2025 دوای زیاتر لە سێ کاژێر پێکدادان لە نێوان هێزە ئەمنییەکانی سلێمانی و هێزەکەی لاهوور شێخ جەنگی لە هۆتێل لالەزاری سلێمانی، لاهوور شێخ جەنگی، پۆڵادی برای و زیاتر لە 150 ئەندامی هێزەکەی دەستگیرکران.

بارزانی دووپاتی کردەوە، پێشمەرگە هەمیشە پارێزەری مافی مرۆڤ، ئازادی و دیموکراسی دەبێت. جەختی لەوە کردەوە، فەرەنسا و گەلی وڵاتەکە، هەمیشە لە دڵی گەلی کوردستاندان. هەینی 5ـی ئەیلوولی 2025، مەسعود بارزانی سەرۆکى پارتى دیموکراتى کوردستان، لە پاریسی پایتەختی فەرەنسا، لە پارکی ئۆندرێ سیترۆێن، وتارێکی پێشکەش کرد، وێڕای بەخێرهاتنی میوانەکان، خۆشحاڵی خۆی بە سەردانی بۆ پاریس و ناونانی شەقامێک بە ناوی پێشمەرگە دەربڕی. مەسعود بارزانی گوتی: ئەمڕۆ ڕۆژێکی مێژووییە بۆ گەلی کوردستان، فەرەنسا بە درێژایی مێژوو هەمیشە هەڵوێستی مرۆڤایەتی و دۆستایەتی بەرانبەر بە گەلی کوردستان هەبوو. هاوکات ئاماژەی بەوە دا، فەرەنسا هەمیشە پشتیوانیی دۆزی گەلی کورد بووە، یەکەم وڵات بووە لە ئەورووپا کە رێگەی داوە ئینستیوتی کوردستانی لە پاریس بکرێتەوە. لە بارەی پێشمەرگەوە، بارزانی، ڕایگەیاند: "پێشمەرگە ئەرکێکی پیرۆزی ئەنجامداوە، بەڵام ئەم ڕێزگرتنەی کە ئێوە ئەمڕۆ بۆ پێشمەرگەتان کردووە، گوزارشت لە ڕێزگرتن لە خەباتی پێشمەرگە و دۆستایەتی نێوان گەلی فەرەنسا و گەلی کوردستان دەکات". جەختی لەوە کردەوە، کوردستان هەمیشە جێگەی پێکەوەژیانە، پێشمەرگەش هەمیشە پارێزەری مافی مرۆڤ، ئازادی و دیموکراسی دەبێت. مەسعود بارزانی باسی لە شەڕی دژی ڕێکخراوی تیرۆرسیتی داعش کرد و گوتی: لە شەڕی دژی داعش 12 هەزار پێشمەرگە شەهید و بریندار بوون، پێشمەرگە لەو شەڕەدا سەروەرییەکی گەورەی بۆ خۆی و بۆ گەلی کوردستان تۆمار کرد. بارزانی سەرنجی خستە سەر پەیوەندی گەلی کوردستان و فەرەنسا و ئاماژەی بەوە کرد، بە دڵنیاییەوە هەتا کوردێک مابێت هەمیشە سوپاسگوزاری گەلی فەرەنسا دەبێت، پەیوەندی نێوان ئەو دوو گەلەش بەهێزتر و بەردەوام دەبێت. لە بارەی هەڵوێستی فەرەنسا بەرانبەر بە دۆزی کورد، مەسعود بارزانی دەڵێت: جێگەی خۆشحاڵییە کە هەڵوێستی فەرەنسا بەرانبەر بە دۆزی کورد نەگۆڕاوە، هەر چەندە لەو وڵاتە چەندین سەرۆک گۆڕدراون، بەڵام هەڵوێستیان بەرانبەر بە کورد نەگۆڕاوە. لە درێژەی قسەکانیدا، بارزانی باسی لە فرانسوا میتێران، سەرۆکی پێشووتری فەرەنسا کرد و گوتی: فرانسوا میتێران یەکەم سەرۆکی ئەورووپی بوو لە ساڵی 1992 پێشوازیی لێ کردم ئەمەش مایەی شانازی و سەربەزییە بۆ من، هەروەها یەکەم خانمی ئەورووپیش کە فرمێسکی بۆ قوربانییانی گەلی کوردستان ڕشت، دانیال میتێران هاوژینی فرانسوا میتێران بوو، هەرگیز ئەو هەڵوێستەیان لەبیر ناکەین. مەسعود بارزانی، ئەوەشی خستەڕوو، فەرەنسا و گەلی وڵاتەکە هەمیشە لە دڵی گەلی کوردستاندان. گوتیشی: "بژی پاریس، بژی هەولێر، بژی دۆستایەتی گەلی فەرەنسا و کوردستان". هەر لە بارەی ڕۆڵی پێشمەرگەوە سەرۆک بارزانی، ڕوونی کردەوە، پێشمەرگە بەرگریی لە هەموو عێراق دەکات دژی تیرۆرستان، ئەمەش شەڕەفێکی مەزنە کە ئەو ئەرکە پیرۆزە بەجێ دەهێنن و مایەی شانازییە. ئەمڕۆ لە شاری پاریسی پایتەختی فەرەنسا، لە پارکی 'ئۆندرێ سیترۆێن'، لە ڕێوڕەسمێکی شایستەدا بە ئامادەبوونی سەرۆک بارزانی و ئان هیدالگۆ، سەرۆکی شارەوانیی پاریس، پەردە لەسەر تابلۆی پێشمەرگە لادرا و شەقامێکیش بە ناوی پێشمەرگە ناونرا. بەم بۆنەیەوە، ئەمڕۆ لە شارەکە، ڕێورەسم و چالاکی جۆراوجۆر بەڕێوە چوون کە گوزارشت بوو لە ڕێزگرتن لە خەبات و تێکۆشانی پیشمەرگە و گەلی کوردستان، هەروەها شاندێکی هەرێمی کوردستان، ژمارەیەک پێشمەرگەی دێرین، کەسایەتی سیاسی و ئەکادیمی لەسەر ئاستی فەرەنسا و وڵاتانی ئەورووپی بەشدارییان لە چالاکییەکان کرد. لادانی پەردە لەسەر تابلۆی پێشمەرگە لە پایتەختی وڵاتێکی وەک فەرەنسا، مانا و مەبەستی گەورەی لە پشتە، کە ناوی پێشمەرگە دێت لە بیرکردنەوەی زۆربەی تاکەکانی کۆمەڵگەی کوردەواری، ڕۆڵەیەکی ئازا و گیانفیدا وێنا دەکرێت. وەکو پێناسەیەکی سەرەکی بە بەردەوامی باس لەوە کراوە کە پێشمەرگە بۆ نەتەوەکەی خەبات دەکات و ئامادەیە لەو پێناوەدا گیانی خۆی بەخت بکات.  فەرەنسا ئەو وڵاتەی بە درێژایی مێژوو، بە دۆستی کورد ناسراوە و سەرکردەکانیان بەردەوام سەردانی هەرێمی کوردستانیان کردووە و لەتەنگانەدا دەستی هاوکارییان بۆ گەلی کورد درێژ کردووە. بە تایبەتی لە کۆڕەوە ملیۆنییەکەی کورد لە 1991 خاتوو دانیێل میتێران، هاوسەری فرانسوا میتێران سەرۆکی پێشتووتری فەرەنسا سەردانی سنوورەکانی هەرێمی کوردستانی کرد و بەچاوی خۆی ئەو نەهامەتییەی بینی کە بەسەر کورددا هاتبوو. جارێكی دیكە زۆر سوپاس بۆ هەمووتان، ئەمڕۆ ڕۆژێكی مێژووییە و تا ماوم ئەم ڕۆژە لەبیری من ناچێتەوە.

وا بڕیارە ئەمڕۆ شەقامێک لەنێو پارکی 'ئۆندرێ سیترۆی' شارى پاریسى فەرەنسا شەقامێک بەناوی پێشمەرگە ناوبنرێت. پێش مەراسیمەکە مەسعود بارزانی سەرۆکى پارتى دیموکراتى کوردستان و شاندى هەرێم سەردانى شارەوانى پاریسیان کرد، بارزانى بەڕۆژنامەنوسانى ڕایگەیاند: پەیوەندی گەلی کوردستان و فەرەنسا مێژووییە و بەردەوامی بەو پەیوەندییانە دەدەین. هەروەها وتیشی: ئەمڕۆ ڕۆژێکی زۆر گرنگ و مێژووییە. هاوکات  ئان هیدالگۆ، سەرۆکی شارەوانیی پاریس، لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند: "جێگەی شانازییەکی گەورەیە کە پێشوازی لە جەنابی سەرۆک بارزانی دەکەم. یەکەم چاوپێکەوتنمان لە ساڵی 2015 بوو، لە کاتی شەڕی داعشدا. ئەو کات سەرۆک بارزانی ئاگاداری کردمەوە پێش ئەوەی سەردانی سنوور بکەم و پاشان گەیشتمە هەولێر. ئەمەش چەند مانگێک پێش کردەوە تیرۆریستییەکەی پاریس بوو. هیدالگۆ گوتی: "بە خۆشحاڵییەکی زۆرەوە، لەبەر هەموو ئەو هۆکارانەی باسم کردن، ناوی ئەم ڕێڕەوەمان نا 'ڕێڕەوی پێشمەرگە' لە پاریس. چیرۆکی پێشمەرگە و سەرۆک بارزانی زۆر فاکتەری گرنگی لە مێژووی گەلی کورددا هەیە." لەمەراسیمەکەى ئەمڕۆدا ژمارەیەک لە بەرپرسانی باڵای فەڕەنسا، بەتایبەت پاریسی پایتەخت لە ڕێوڕەسمەکە ئامادە دەبن، فەرەنسا مەبەستیەتی بە کردنەوەی شەقامی پێشمەرگە لە پایتەختی وڵاتەکە ڕێز لە قارەمانێتیی هێزی پێشمەرگە کوردستان بنێت. پێش مەراسیمەکە ئان هیدالگۆ سەرۆکى شارەوانی پاریس دیارییەکى پێشەکەشی مەسعود بارزانی کرد، هاوکات بارزانیش ھەنگوینی کوردستان پێشکەشی سەرۆکى شارەوانی پاریس دەکات و دەڵێت: ھەنگوینی کوردستان باشترین ھەنگوینە. پڕۆژەکە لەلایەن شارەوانیی پاریسەوە ناونراوە "رێڕۆی پێشمەرگە" وەکو وەفایەک بۆ رۆڵی ئەو هێزە کوردییە لە تێکشکاندنی تیرۆر لە رۆژهەڵاتی نێوەڕاست.   مەسعود بارزانی سەرۆکى پارتى دیموکراتى کوردستان و شاندێکی یاوەری، لەوانە عەلی دۆڵەمەڕی، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە فەرەنسا و ئومێد خۆشناو، پارێزگاری هەولێر، لە پاریس ئامادەن و بەشداری لە کردنەوەی رێڕۆکەدا دەکەن.

ئەندامێکی کۆنسەی بەڕێوەبردنی کەجەکە رایگەیاند، مامەڵەی ئاکەپە-مەهەپە و بەڕێوەچوونی ئێستای کۆمیسیۆن بە گوێرەی پرۆسەکە نییە و وتی: "بەبێ ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک ئێنتگراسیۆن ناکرێت، ئێنتگراسیۆنی بەو شێوە درێژەپێدانی ئاسمیلەکردن و کۆمەڵکوژییە." مستەفا کاراسوو ئەندامی کۆنسەی بەڕێوەبەری کەجەکە، کۆبوونەوەکەی ٢٨ی ئابی لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆ بە 'کۆبوونەوەیەک کە زۆر دواخرا' وەسف کرد و وتی: "لەم پرۆسەیەدا کە بۆ دیموکراتیزەکردنی تورکیا و چارەسەرکردنی پرسی کورد گرنگیەکی خۆی هەیە، دەبێت بە شێوەیەکی دروست لە ڕۆڵی سەرەکیی دانوستانکاری ڕێبەر ئاپۆ تێبگەن. قەرەسوو ئاماژەی بەوەکرد کە دواخستنی پرۆسەکە جێگەی قبوڵکردن نییە و ڕایگەیاند کە ڕەخساندنی هەلومەرجی ئازاد و چالاک بۆ ڕێبەر ئاپۆ بۆ ئەوەیە بتوانێ کار بۆ بەرەو پێش چوونی چارەسەری بکات و وتی: "هەر هەنگاوێک کە دوابخرێت مەترسیە" و ئاماژەی بەوەدا کە بۆ دیموکراتیزەکردنی تورکیا و چارەسەری پرسی کورد دەبێت چاوپێکەوەتنەکان بەپەلە ئەنجامبدرێن و ڕێبەر ئاپۆ بتوانێت بە تەواوی ڕۆڵی خۆی جێبەجێ بکات. مستەفا قەرەسو ئەندامی کۆنسەی بەڕیوەبەری کەجەکە سەبارەت بە پرۆسەی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک و سیاسەتەکانی دەوڵەتی تورکیا سەبارەت بە سووریا، وەڵامی پرسیارەکانی تەلەفزیۆنی مەدیا هەبەری وەڵامى دایەوە. پاش مانگێک لە ٢٨ی ئاب، شاندی ئیمراڵی دەم پارتی سەردانی ڕێبەر ئاپۆی کرد. ئێوە چۆن هەڵسەنگاندن بۆ ئەنجامدانی ئەم کۆبوونەوەیە دەکەن؟ پێش ئەوەی باس لە سەر ئەم بابەتە بکەم، سەرەتا بەڕێزدارییەوە هەڤاڵان کەمال، خەیری، عاکیف و عەلی کە لە ڕۆژووی مەردندا ساڵی ١٩٨٢شەهید بوون، بەبیر دێنمەوە. بە دڵنیاییەوە خەون و هیواکانیان بە بەردەوامیدانی تێکۆشانی ئێمە بەدی دێت. شەهید بوونی ئەو هەڤاڵانە هەم بەهای مێژوویی بەرخۆدانی زیندانە، هەم ڕۆحی بەرخۆدانی زیندانە و بنەرەتی سەرهەڵدانی بەرخۆدانی زیندانە، هەروەها کاتێک بزووتنەوەکەمان کشایەوە، بوو بە پردێکی گرنگ لە تێکۆشانماندا و لە بابەتی یەکگرتنەوە و پەرەپێدانی تێکۆشانماندا ڕۆڵێکی گەورەی بینی. بەم شێوەیە هەمیشە لە تێکۆشانی ئازادی کوردستاندا یادیان بەرز ڕادەگیردرێت. هەروەها بێریتان ئامەد کە لەم مانگەدا شەهید بوو بە ڕێزدارییەوە بەبیر دێنمەوە. دەیان ساڵ لە تێکۆشانی ئێمەدا ڕەوڵێکی گەورەی بوو، فەرماندەیی کرد، لەسەر هێڵی ئازادی ژن تێکۆشا، هەڤاڵێکی زۆر بەنرخی ئێمە بوو. بەهۆی کێشەی تەندروستیەوە شەهید بوو. دیسان سەرەخۆشی خۆم ئاراستەی بنەماڵەی بەڕێزی و سەرجەم گەلی کوردستان دەکەم. هەروەها یەکێک لە پێشەنگەکانی بزووتنەوەی گەنجان بە ناوی چیا ڕزگار بە هۆی نەخۆشیەوە شەهید بوو. لە ناو تێکۆشانی ئێمەدا جێگەیەکی زۆر گرنگی هەبوو. به خرۆش و پێشەنگایەتی خۆیەوە، به شداریەکی گرنگی هەم له بزووتنەوەی گەنجان و هەم له تێکۆشانی ئێمەدا بە گشتی نواند. بە حورمەت و ڕێزدارییەوە بەبیری دەێنمەوە. هەروەک ئێوەش ئاماژەتان پێدا، ئەو دیدارەی کە ٢٨ـی ئاب ئەنجامدرا، دیدارێکی زۆر درەنگکەوتوو بوو. درەنگکەوتنی دیدارەکە بەم شێوەیە، بێگومان مامەڵەی دەسەڵاتی ئاکەپە نیشان دەدات. لە بابەتی لەو شێوەیە گرنگدا؛ ڕێبەرێتی بانگەوازی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیکی کرد، لە بابەتی دیموکراتیزەکردنی تورکیا و چارەسەریی پرسی کورددا هەنگاوی زۆر گرنگی نا، ئەو هەنگاوانەی نران کەس چاوەڕێی نەدەکرد و بۆ دیموکراتیزەکردن و چارەسەریی پرسی کورد لە تورکیا هیوایەکی ئافراند. لە ژینگەیەکی لەم شێوەیەدا درەنگکەوتنی دیدارەکان بەم شێوەیە بێگومان جێگەی قبووڵکردن نییە. لەبەرئەوەی ڕێبەر ئاپۆ دانوستانکاری سەرەکییە، ڕێبەری گەلی کوردە، نوێنەری پرسی کوردە، نوێنەری دیموکراتیزەکردن تورکیایە. لەبەرئەوەی دیموکراتیزەکردن، بەهۆی چارەسەرنەکردنی پرسی کوردەوە ڕوویداوە. هەربۆیە بابەتی دیموکراتیزەکردن تورکیاش بە نوێنەرایەتیی ڕێبەر ئاپۆ، بە تێکۆشانی ئەو، بە دانوستانەکانی ئەو لەگەڵ دەوڵەتدا دەتوانێت بێتە دی. بێگومان تێکۆشانی دیموکراتیک دەیان ساڵە درێژەی پێ دەدرێت، ئەزموونێکی هەیە. تێکۆشانی ئازادیی گەلی کورد ١٠٠ساڵە درێژەی هەیە، ئەزموونێکی هەیە. ڕێبەر ئاپۆ لەسەر بنەمای هەموو ئەم ئەزموونانە دەیەوێت تورکیا دیموکراتیک بکات و پرسی کورد چارەسەر بکات. لە بابەتێکی هێندە گرنگدا، لە بابەتی پرسە بنەڕەتییەکانی تورکیادا کارەکتەرێکی سەرەکی، دانوستانکارێکی سەرەکیە، لێرەدا ڕاستینەیەکی ڕێبەر ئاپۆ هەیە، کە دەتوانێت ڕۆڵێکی گەورە ببینێت. لە بارودۆخێکی لەم شێوەیەدا دواخستنی دیدارەکە، نیشانەیەکی ئەوەیە کە مامەڵەیەکی جددی لەگەڵ پرۆسەکە ناکرێت. ئێمە بەم شێوەیە لەوە تێدەگەین. هەڵبەتە لە چارەسەریی پرسی کورددا هەڵوێستی ڕێبەر ئاپۆ، لە بابەتی دیموکراتیزەکردنی تورکیادا هەڵوێستی ڕێبەر ئاپۆ، لە بابەتی پرسەکانی تری تورکیادا هەڵوێستی ڕێبەر ئاپۆ و قسەکانی زۆر گرنگن. هەربۆیە پێویستە مانگێک، ١٥ ڕۆژ ڕێبەر ئاپۆ بتوانێت بەردەوام دیدار لەگەڵ لایەنە جیاوازەکاندا بکات، دیدار لەگەڵ لایەنە دیموکراتیکەکاندا بکات، لەگەڵ ڕۆشنبیر، ڕۆژنامەوانان بتوانێت دیدار بکات، پێویستە بتوانێت لەگەڵ سیاسەتمەداران دیدار بکات. لەڕێی ئەم دیدارانەوە بۆ دیموکراتیزەکردنی تورکیا ڕاستترین ڕێگا، ئەو هەنگاوانە بخرێنە ڕوو کە پێویستە بنرێن. لەبەرئەوەی گفتوگۆ و دیدار، ڕێ و ڕێبازەکان بۆ سەرکەوتن دیاریدەکەن. ئەمەش پرۆسەی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک بەرەو پێش دەبات. ئەگەر بەڕاستی دەوڵەت، دەسەڵاتی ئاکەپە-مەهەپە دەیەوێت پرسی کورد چارەسەر بێت، ئەوا پێویستە ئەم دیدارانە هێندە دوانەخەن. دواخستنی بە مانای مامەڵەی ناجددی دێت لەگەڵ پرۆسەکە. لە بارودۆخێکی وادا، کە ئەو هەموو کێشەیە لە تورکیا بوونیان هەیە، کێشەکان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەو شێوەیە قووڵبوونەتەوە، لە کات و ساتی لەم شێوەیەدا پێویستە دەستوبرد بکرێت و پلان هەبێت. پێویستە لە کاتی خۆیدا هەنگاوی بەپەلە بنرێن. ئەگەر بەو شێوەیە نەکرێت، ئەوکات ڕووندەبێتەوە کە تێگەیشتنێکی دروست بۆ پرۆسەکە نییە، مامەڵەیەکی دروستی لەگەڵ ئەنجام نادرێت. یاخود هەوڵدەدرێت کە سەرقاڵی دروستبکرێت. واتا کاتەکەی درێژی بکەنەوە. ئاشکرایە، کە کاتی هەر شتێک درێژبکرێتەوە، مەترسیدار دەبێت. دیار نییە کە کات چی لەگەڵ خۆیدا دەهێنێت. ئەگەر کێشە لە کاتی خۆیدا چارەسەر نەکرێت، ئەو کێشەیە لەوانەیە دوایی پێ بێت، بڕزێت، لەوانەیە بچێتە قۆناغی جیاوازەوە. لەبەرئەوە چارەسەرکردنی کێشەکان لە کاتی خۆیدا، بەم مەبەستەش پەلەکردن لە دیدارەکان، بە تایبەت ڕێدان بە ڕۆڵی ڕێبەر ئاپۆ زۆر زۆر گرنگە. لەمەوبەدوا مامەڵەکردن لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆ دەبێتە پێوەری مامەڵەکردن لەگەڵ پرۆسەکە. بەوەوە دەبەسترێتەوە، ئاخۆ دیدارەکان لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆدا زیاددەکەن یان نا. هەروەها گرنگترین شتیش ئەوەیە، کە هەلومەرجەکانی کارکردنی ڕێبەر ئاپۆ هەمواربکرێنەوە و هەنگاوی ڕوون و ئاشکرا بۆ ئازادیی ئەو بنرێت. هەربۆیە لە نزیکەوە چاودێریی پرۆسەکە دەکەین. 

ساڵح موسلیم، ئەندامی سەرۆکایەتی پارتی یەکێتی دیموکرات (پەیەدە) ڕایدەگەیەنێت هێشتا نازانین ئەحمەد شەرع ئامادەیە چی ببەخشێتە کورد، ئەو هێشتا سەری لێ شێواوە نازانێت چی بکات، لە لایەک فەرمان لە تورکیا وەردەگرێت، لە لایەکی ترەوە ئەوەی گەلی سوریا لێی دەوێت هێواش هێواش دێتە دی. لەچاوپێکەوتنێکى تەلەفزیۆنیدا ساڵح موسلیم، باس لەچەند پرسێکى جیاواز دەکات، لەبەشێکیدا دەڵێت: سەرۆکى حکومەتى سوریا ئەگەر ڕاست بێت لەگەڵ قسەکانیدا، کاتێک هاتە سەر دەسەڵات، خۆی وتی کە دەیەوێت سوریا یەک بێت، هەموو سوریاییەکان پێکەوە بن، بەڵام ئەو پرسی دیموکراسی نەهێنایە ئاراوە. سەبارەت بەوەى تێڕوانینی لایەنە سیاسییەکانی ڕۆژئاوای کوردستان وەک یەکن،  ئەندامی سەرۆکایەتی پارتی یەکێتی دیموکرات جەختى کردەوە بەڵێ وەک یەکن، وتیشى:  بەکورتی ئێمە سەر بەم وڵاتەین، سەر بە سوریاین، پڕۆژەکەمان سوریا دابەش ناکات، دەمانەوێت چارەسەرەکە لە چوارچێوەی سوریادا بێت. ناوبراو ئاماژە بۆ ئەوەشدەکات،  ئێمەی کورد هاوبەشین لەم وڵاتەدا، جا لە ئیدارەی خۆسەر بێت یان بە شێوەیەکی تر، ئێمە هاوبەشین لەم وڵاتە، نابێت هیچ شتێک بەبێ ئێمە بکرێت. وتیشى: کەواتە، ئێوە هەڵبژاردن بکەن، ئێمەش تێیداین، ئێوە دەستورێک دادەنێن، حکومەت پێکدەهێنن، ئێمەش تێیداین و  لە هەموو شتێکدا هاوبەشین لەم وڵاتەدا. ئێمە ئەمەمان دەوێت، بۆ ئەوەی بتوانین باس لەوە بکەین کە فۆڕمی ئەو هاوبەشییە چۆن دەبێت. ئێمە پێی دەڵێین ئۆتۆنۆمی دیموکراتیک. ئۆتۆنۆمی دیموکراتیک لە شتی بچووکەوە دەست پێدەکات و دەگاتە فیدرالیزم. لەبەشێکى دیکەى چاوپێکەوتنەکەیدا باس لەپەیوەندى نێوان ئەمریکاو ڕۆژئاواى کوردستان دەکات، ساڵح موسلیم وتى: لە ساڵی ٢٠١٥ەوە پەیوەندیمان لەگەڵ ئەمریکا هەیە، فەڕەنساش لە سەردەمی هاوپەیمانی نێودەوڵەتییەوە لەگەڵماندایە. بەڵام فەرەنسا لە ئێمە نزیکترە.

دەزگای ئاسایشی هەرێمی کوردستان راگەیاندراوێکی لەبارەی رووداوی تەقەکردن لە رۆژنامەوان هێمن مامەند بڵاوکردەوە و دەڵێت، ئەندامانی تیمەکەیان دەستگیرکراون و دوو تۆمەتباری دیکەش کە دەستیان لە رووداوەکەدا هەبووە بەرەو هەولێر هەڵاتوون. دەقی راگەیەندراوەکە: دەزگای ئاسایشی هەرێم، دوای بەدواداچوون و کۆکردنەوەی زانیاری ورد توانیان بکەرانی ڕووداوی تەقەکردن لەڕۆژنامەنووس (هێمن مامەند) دەستگیرکر و دەستنیشان بکەن. شەوی ٢٠٢٥/٩/٢ ڕۆژنامەنووس و چالاکوان ( هێمن مامەند ) لەگەرەکی عەقاری شاری سلێمانی، لەلایەن دوو کەسی ماتۆڕ سوار کە دانیشتووی هەولێر-بنەسڵاوەن، بەناوەکانی ( ش،ر،م،س ) و ( س،ه،ر،م ) درایە بەر دەستڕێژی گولە و بە دوو فیشەک بریندارکرا. لەسەر ئەم رووداوە دەزگای ئاسایشی هەرێم بە بڕیاری بەڕێز دادوەر بەپێی ماددەی ( ٣١/٤٠٦ )لەیاسای سزادانی عێراقی فەرمانی دەستگیرکردن بۆ تۆمەتبارانی ڕووداوی تەقەکردنەکە دەرچووە و بەپێی بەڵگەکان، ئەندامانی تیمەکەیان دەستگیرکراون و دوو تۆمەتباری دیکە لەئەنجامدەرانی تاوانەکە بەرەو پارێزگای هەولێر هەڵاتوون. لەئەنجامی لێکۆڵینەوەکان دەرکەوت کۆی پیلانەکەیان بەرنامە دارێژڕاوبووە بۆ تاوانێکی ڕێکخراو، مەبەستیان تیرۆرکردنی چالاکوان و ڕۆژنامەنووس ( هێمن مامەند ) بووە. دەزگای ئاسایشی هەرێم لەداهاتوودا ووردەکاری پیلانەکە و زانیاری لەسەر بکەرانی ئەم هەوڵی تیرۆرکردنە بۆ ڕای گشتی دەخاتە ڕوو.  

وەزارەتی بەرگری تورکیا ڕۆژی پێنجشەممە هۆشدارییەکى دایە هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە)و داوای لێکردوون بچنە ناو سوپای نوێى سوریا و دەستبەرداری هەر ڕەفتارێک بن کە هەڕەشە لە یەکڕیزی وڵاتەکە بکات. لەبەشێکى بەیاننامەکەى وەزارەتى بەرگرى توركیا ئەوەخراوەتەڕوو بەردەوام دەبین لە چاودێری ئاستی پابەندبوونی هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) بە بەڵێنەكانییەوە، لەكاتی پێویستدا هەموو شێوەیەكی پاڵپشتی پێشكەشی سوریا دەكەین، لەپێناو ئاسایش و سەقامگیریی ئەو وڵاتەدا.  هەروەها دەشلێن: پێویستە (هەسەدە) تێكەڵ بە سوپای سوریا ببێت و دەست لە هەر كارو كردەوەیەك هەڵگرێت كە یەكێتیی سوریا تێكبدات، پابەندنەبوونی (هەسەدە) بە چەكدانان و تێكەڵبوونی بە دەوڵەتی سوریا، هەڕەشەیە بۆسەر یەكێتیی سوریاو ئاسایشی نەتەوەیی توركیا. وەزارەتی بەرگریی تورکیا ئاشکرای کرد، سوپای تورکیا لە ئۆپەراسیۆنەکانیدا لە تل ڕەفەعت و منبج لە باکووری سووریا، 580 کیلۆمەتر تۆنێلی هێزەکانی سووریای دیموکرات(هەسەدە)ـی وێران کردووە کە بۆ چالاکیی خۆیان بەکاریان هێناوە. لە 10ی ئازارى ئەمساڵدا، ئەحمەد شەرع، سەرۆکی سوریا و مەزڵوم عەبدی فەرماندەی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە) ڕێککەوتنێکیان واژۆکرد بۆ یەکخستنی دامەزراوە مەدەنی و سەربازییەکانی باکووری ڕۆژهەڵاتی سوریا بۆ ئیدارەی دەوڵەت، لەوانە دەروازە سنوورییەکان و فڕۆکەخانە و کێڵگە نەوتی و گازییەکان. ڕێککەوتنەکە یەکپارچەیی خاکی وڵاتەکەی دووپات کردەوە و دابەشکردنی ڕەتکردەوە.

کاروان یاروەیس، ئەندامی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق لە فراکسیۆنی یەکێتی لە لێدوانێکدا رایگەیاند، تەیف سامی وەزیری دارایی عێراق لە کۆتا کۆبوونەوەدا بە راشکاوی وتوویەتی "من مووچە بە گۆترە نانێرم، هەموو شتێک بە نوسراوی ئەنجوومەنی وەزیران دەوێت،چونکە نامەوێت لە داهاتوودا توشی بەرپرسیارێتی یاسایی ببمەوە". ئاماژەی بەوەکردووە، "مووچەی مانگی 10 و 11 و 12 دەکەوێتە دوای هەڵبژاردن، کە ئەگەری هەیە مووچەی ئەو سێ مانگە بکەوێتە مەترسییەوە و رەنگە بکەوێتە ساڵی داهاتوو، عێراق خۆی کێشەی دارایی هەیە و ناتوانێت لە ماوەی چوار مانگدا مووچەی شەش مانگ بنێرێت" سەبارەت بە مووچەی مانگی حەوت کاروان یاروەیس دەڵێت "ئەگەر رێککەوتن نەکرێت مووچەی مانگی حەوتیش  نایەت، سودانی وتوویەتی مووچەی مانگی شەش ئاخر مووچەیە، بەبێ رێککەوتنیش یەک مووچەی تر نانێرم ئەگەر رێکنەکەوتین ئەوا دەدرێتە دادگای فیدراڵی و ئەو یەکلایی دەکاتەوە". لەلایەکى دیکەوە، ئەمڕۆ پێنج شەممە کۆبوونەوەی شاندی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لەگەڵ شاندی وەزارەتی دارایی فیدراڵ بەڕێوەچوو کۆبوونەوەکە لە میوانخانەی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق بووەو گفتوگۆ لەسەر بابەتی داهاتی نانەوتی هەرێمی کوردستان کراوە، بەڵام تەیف سامی، وەزیری دارایی عێراق لە کۆبوونەوەکەدا بەشدار نەبووە. شاندەکەی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە هەر یەک لە ئومێد سەباح، سەرۆکی دیوانی ئەنجوومەنی وەزیران و ئامانج ڕەحیم سکرتیری ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان، کۆڤان تەحسین، بەڕێوەبەری گشتیی ژمێرکاری و سێ بەڕێوەبەری گشتیی دیکەی وەزارەتی دارایی هەرێم پێکهاتبوون. ئێوارەی دوێنێ چوارشەممە، تیمی تەکنیکی هەرێمی کوردستان بۆ گفتوگۆکردن لەبارەی داهاتی نانەوتی و مووچەی مانگی حەوتی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان چوونەوە بەغدا. ئەمە لەکاتێکدایە ڕۆژی دووشەممە، 1ـی ئەیلوولی 2025، مووچەی مانگی حوزەیران 'شەش'ـی فەرمانبەران و مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان لەلایەن بەغداوە ڕەوانەی سەر هەژماری وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستان کرا، هاوکات لە هەمان ڕۆژدا، لیستی مووچە لەلایەن وەزارەتی دارایی بڵاوکرایەوە و مووچەی مووچەخۆران لە ڕێگەی هەژماری منەوە دابەشکرا.

رۆژنامەی "زە ناشیۆناڵ" ئاشکرایکردووە، ئەمریکا لەم دواییانەدا هەوڵە دیپلۆماسییەکانی چڕکردووەتەوە بۆ رێگریکردن لە هەڵكشانی ململانێیەکانی نێوان حکومەتی سوریا و هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە)، ئاماژە بە گۆڕانکارییەکی رێژەیش دەكات لە هەڵوێستی ئەمریکا سەبارەت بە کورد و کەمینەکانی دیکە. بەگوێرەی رۆژنامەکە، واشنتۆن فشارەکانی پێشوی بۆ سەر هێزەکانی سوریای دیموكرات کەمکردەوە، ئەوەش دوای ئەوەی بەرپرسانی ئەمریکا پێشتر داواكاری سیستمی نا ناوەندێتیان رەتدەکردەوە، بەڵام هێشتا پێداگری لەسەر ئەوە دەکەن کە دەبێت کورد سازشی جەوهەری بکات. سەرچاوەکانی رۆژنامەکە پێشبینیان كردووە، لە کۆتاییدا هێزەکانی سوریای دیموکرات ناچار بكات دەستبەرداری کۆنترۆڵکردنی هەندێک ناوچەی زۆرینەی عەرەبی ببن لە رۆژهەڵات ، هەروەها لە پرسی بەرهەمهێنانی نەوتیش. سەرچاوەیەک بۆ رۆژنامەکەی رونکردووەتەوە، هەوڵی حکومەتی سوریا بۆ كۆنتڕۆڵكردنی پارێزگاری سوەیدا، هۆكار بوو لە گۆڕینی هەڵوێستی واشنتۆن، بەتایبەتی دوای ئەوەی سەدان قوربانی لێكەوتەوە كە زۆربەیان هاوڵاتی دروز بوون، وەستاندنی هێرشەكانيش دوای دەستوەردانی سەربازی ئیسرائیل. سەرچاوەیەکە راشیگەیاندوە: ئەمریكییەكان زیاتر لە پێشوو گوێیان لێدەگرن (وەك ئاماژەیەك بۆ گوێگرتن لە کورد)... بەڵام ئیسرائیل ناتوانێت لە یەک کاتدا بەرگری لە دوو کەمینە بکات،  هەمیشە دروزەکانیشی بەلاوە گرنگترە. سەرچاوەکانی رۆژنامەکە ئاماژەیان بەوە شکردووە: ئیلهام ئەحمەد، هاوسەرۆکی لیژنەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی ئیدارەی خۆسەر، لە چەند رۆژی داهاتوودا دەچێتەوە دیمەشق بۆ ئەنجامدانی خولێکی نوێی دانوستانەکان سەبارەت بە داهاتووی هێزەکانی هێزەکانی هەسەدە لە باکوری رۆژهەڵاتی سوریا. رۆژنامەکە لە زاری دیپلۆماتکارێکی رۆژئاواییەوە بڵاویكردووەتەوە: دانوستانەکانی هەسەدە لەگەڵ حکومەتی سوریا بەردەوام دەبن لە چوارچێوەی هەوڵەكان بۆ رازیكردنی ئەمریکییەکان، بەڵام بەبێ ئەوەی هیچ سازشێكی راستەقینە بكەن لەسەر پرسی هەژمونیان لە ناوچەكە.

لەسەر سکاڵای ژمارەیەک فەرمانبەر داواکاری گشتی سلێمانی داوای رونکردنەوە لە شارەوانی سلێمانی دەکات لەبارەی شێوازی دابەشکردنی زەویەوە بە پێی نوسراوێکی تایبەتی داواکاری گشتی سلێمانی، داوای ڕونکردنەوە، دەکات لەسەر شێوازی دابەشکردنی زەوییەکان. لەنوسراوەکەدا لەسەر بنەمای سکاڵای فەرمانبەرانی ناڕازیدا هاتوە، تێبینی زۆر لەسەر ئەو دابەشکردنی زەویانە هەیە کە لە سلێمانی شارەوانی ئەنجامیداوە دیارترینیان بونی ناوی دوبارە کە ئەستەمە لە سیستەمی داتا بەیسدا هەڵەی واڕوبدات، ئەمە جگە لەوەی ناوی فەرمانبەر هاتوەتەوە کە پیشتر سود مەند بوە، ئەوەش دەرخەری ئەو ڕاستیەیە کە وردبینی تەواو نەکراوە وەک شارەوانی بانگەشەی بۆ دەکرد. لەبەشێکی دیکەی نوسراوەکەدا هاتوە،  ئەوەی پڕۆسەکەی نە شیاوو نایاسایی کردوە کێشەی قۆناغی یەکەمە کە تایبەت بوە بە ناوی فەرمانبەرانی شارەوانی سلێمانی کە هەزارو حەوت سەدو پەنجا پارچە زەوی تایبەتیان وەرگرتوە واتا سەرجەمیان سودمەند بون  دەپرسن هۆکار چیە جیاوازی دەکرێت لەگەڵ فەرمانبەرانی وەزارەتەکانی دیکە لە کاتێکدا هیچ یاساو ڕێنماییەک نیە ئەو مافەیان پێبدات. دەشڵین ئەمە جگەلەوەی جیاکاری کراوە لە شوێنی پێدانی زەویەکانیشیان کە باشترین و نایابترین و بە نرخترین زەیەکان بۆ فەرمانبەرانی شارەوانی سلێمانی دەستنیشانکراون. لە کۆتایی نوسراوەکەدا دەڵین ئەوەی سەرۆکی شارەوانی سلێمانی ئەنجامیداوە دەچێتە چوار چێوەی خراپ بەکارهێنانی دەسەڵات و بەدەر لەهەمو یاساو ڕێنماییەکان کاریان کردوە.

بۆ یادی لەدایكبوونی پێغەمبەری ئیسلام، محەممەد (د.خ)، سەرۆكوەزیران مەسرور بارزانی پەیامێكی پیرۆزبایی بلاو كردەوە. سەرۆكوەزیران مەسرور بارزانی ڕایگەیاند: بەبۆنەی یادی لەدایکبوونی پێغەمبەری ئیسلام حەزرەتی محەممەد (د.خ) گەرمترین پیرۆزبایی ئاراستەی گشت موسڵمانانی کوردستان و جیهان دەکەم. هیوادارم یادی لەدایکبوونی پێغەمبەر، دەرفەتێک بێت بۆ زیاتر بەهێزبوونی بەها و بنەما بەرزەکانی مرۆڤایەتی و پەرەپێدانی ئاشتی و تەبایی و بەیەکەوەژیان و دادپەروەری. یادی لەدایکبوونی پێغەمبەر پیرۆز بێت و خودای مەزن کوردستان بپارێزێت. لەلایەکى دیکەوە هەرئەمڕۆ پێنجشەممە، 04ـی ئەیلوولی 2025، بە ئامادەبوونی مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، لە مزگەوتی 'سەواف'ـی شاری هەولێر، ڕێوڕەسمی یادکردنەوەی لەدایکبوونی پێغەمبەری ئیسلام حەزرەتی محەممەد (دروودی خودای لە سەر بێت) بەڕێوە دەچێت. هەر بەم بۆنەیەوە، سەرۆک وەزیران لە پەیامێکدا ئەمڕۆ پێنجشەممە، 04ـی ئەیلوولی 2025، گەرمترین پیرۆزبایی ئاراستەی گشت موسڵمانانی کوردستان و جیهان کرد و هیوای خواست "ئەم یادە پیرۆزە دەرفەتێک بێت بۆ زیاتر بەهێزبوونی بەها و بنەما بەرزەکانی مرۆڤایەتی، هەروەها پەرەپێدانی ئاشتی و تەبایی و بەیەکەوەژیان و دادپەروەری."

کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق دەڵێت، پرۆسەی وردبینیی لەناوی کاندیدی حیزب و هاوپەیمانێتییەکان بۆ بەشداریکردن لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بەردەوامە و تائێستاش هیچ وادەیەک بۆ ڕاگەیاندنی لیستی کۆتایی کاندیدەکان دیاریینەکراوە. بیلال ئەکرەم عەباس، سەرۆکی تیمی ڕاگەیاندن لە کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراق ڕاگەیاند، پرۆسەی وردبینیی لەناوی کاندیدەکان لەلایەن لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە بەردەوامی هەیە، تائێستاش هیچ وادەیەک بۆ ڕاگەیاندنی لیستی کۆتایی کاندیدی حیزب و هاوپەیمانێتییەکان دیاریینەکراوە. پێشتر بەرپرسانی کۆمیسیۆن ئاشکرایانکردبوو کە 30 ڕۆژ پێش ڕۆژی دەنگدان، پرۆسەی وردبینیی لە لیستی کۆتایی کاندیدەکان تەواو دەکرێت، دواتریش بانگەشەی هەڵبژاردن دەستپێدەکات بەو پێیەش پرۆسەی وردبینیی لەناوی کاندیدەکان سەرەتای مانگی داهاتوو تەواو دەبێت. مانگی 11ـی ئەمساڵ هەڵبژاردنی خولی نوێی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەدەچێت و زیاتر لە حەوت هەزار کاندید کێبڕکێ لەسەر 329 کورسییەکەی پەرلەمان دەکەن، تا ئێستاش کۆمیسیۆن بەهۆکاری جیاواز ژمارەیەک کاندیدی دوورخستووەتەوە و وردبینیش لە ناوی کاندیدەکان بەردەوامە.

نێچیرڤان بارزانی لە یادی مەولوود ڕایدەگەیەنێت هيوادارم ئه‌م یاده‌ خۆشى و کامه‌رانی له‌گه‌ڵ خۆيدا بهێنێت و ببێته‌ هۆی ئاشتى و ئاسووده‌يى بۆ هه‌مووان. له‌ خوای مه‌زن داواکارین له‌ یادی له‌دایکبوونی پێغه‌مبه‌ردا (د.خ) په‌يامى ئاشتيخوازانه‌ و مرۆڤپه‌روه‌رى و چاكه‌یان، باڵ به‌سه‌ر كۆمه‌ڵگه‌ى موسڵمانان و مرۆڤايه‌تيدا بکێشێت و رێنوێنیی هه‌موومان بكات ئەمڕۆ لە هەرێمی کوردستان، یادی لەدایکبوونی پێغەمبەری ئیسلام(محەممەد) دروودی خوای لەسەر بێت، دەکرێتەوە، لە هەولێر قەڵاکەی بەناوی پێغەمەری(ئیسلام) دەڕازێندرێتەوە، ڕێوڕەسمێکی تایبەت بەڕێوەدەچێت، خەڵکی لەنێو مزگەوت و تەکییە و خانەقاکان، بە سرووتی ئایینی موناجات و بەخشینەوەی شیرینی، یادەکە لە یەکتر پیرۆز دەکەن. ئەمڕۆ پێنجشەممە 4ـی ئەیلوولی 2025، کە دەکاتە(12ـی ڕەبیعولئەوەل)، هاووڵاتییانێکی زۆر کە جلی ڕەنگاو ڕەنگ دەپۆشن وەک جەژن، دێنە نێو بازاڕی سەنتەری شاری هەولێر، بەتایبەت نێو پارکی شار، بە دەف لێدان و بەخشینەوەی شیرینی، هەروەها ڕازاندنەوەی شەقام و کۆڵانەکان، یادەکە لە یەکتر پیرۆز دەکەن. دەقى پەیامەکە.. په‌يامى سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان یۆ‌ يادى له‌دايكبوونى پێغه‌مبه‌ر (د.خ) له‌ یادی پیرۆزی له‌دايكبوونى حه‌زره‌تى پێغه‌مبه‌ردا موحه‌ممه‌د (دروودى خواى له‌سه‌ر بێت)، گه‌رمترین پیرۆزبایی له‌ ته‌واوى موسڵمانان له‌ كوردستان، عێراق و جيهان ده‌كه‌م. هيوادارم ئه‌م یاده‌ خۆشى و کامه‌رانی له‌گه‌ڵ خۆيدا بهێنێت و ببێته‌ هۆی ئاشتى و ئاسووده‌يى بۆ هه‌مووان. له‌ خوای مه‌زن داواکارین له‌ یادی له‌دایکبوونی پێغه‌مبه‌ردا (د.خ) په‌يامى ئاشتيخوازانه‌ و مرۆڤپه‌روه‌رى و چاكه‌یان، باڵ به‌سه‌ر كۆمه‌ڵگه‌ى موسڵمانان و مرۆڤايه‌تيدا بکێشێت و ڕێنوێنیی هه‌موومان بكات. هه‌موو ساڵێك به‌ خۆشى، له‌ هه‌مووان پيرۆز بێت. نێچیرڤان بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان

مەسعود بارزانی بەبۆنەی هاتنەوەی یادی لەدایکبوونی پێغەمبەری ئیسلام محەممەد (د.خ) لەسەر بێت پیرۆزبایی لە سەرجەم موسڵمانانی جیهان دەکات.    رۆژی چوارشەممە، مەسعود بارزانی لە راگەیێندراوێکدا رایگەیاند، "بە بۆنەی هاتنەوەی یادی لەدایکبوونی پێغەمبەری مەزن حەزرەتی محەمەد (درودی خوای لەسەر بێت) و جەژنی مەولود گەرمترین پیرۆزبایی لە سەرجەم موسڵمانانی کوردستان، عێراق و هەموو جیهان دەکەم."   بارزانی دەشڵێت، "لەخودای گەورە دەپاڕێینەوە لەم بۆنە پیرۆزەدا دەرگەی میهرەبانی و  بەرەکەتی خۆی بۆ گەلی کوردستان و سەرجەم گەلانی ناوچەکە بکاتەوە و ئەو بۆنە پیرۆزە ببێتە هۆی كۆتاییهاتنی شەڕ، مەینەتی و ئازاری میللەتان و ئاشتی، دادپەروەری و پێكەوەژیان باڵ بەسەر ناوچەكەمان و هەموو جیهاندا بكێشێت."   بەپێی رۆژژمێری کۆچی، 12ـی رەبیعی ئەوەلی هەموو ساڵێک بەبڕوای بەشێکی زۆر لە زانایان ئەو رۆژەیە کە پێغەمبەری ئیسلامی تێدا لەدایکبووە، بۆیە ئەو رۆژە لەلای موسڵمانان رۆژێکی پیرۆزە و لە هەرێمی کوردستانیش ساڵانە بە شێوازی جیاواز یادی دەکرێتەوە.