سەروەر خەلیل

چەکدارانی چیای قەرەچوغ لەسنووری مەخموور پێگەی خۆیان قایمدەکەن و بەکاریدێنن بۆ گەیشتن پاریزگا سوننە نشینەکان. زۆرینەی چەکدارەکانیش عەرەبی ناوچەکانی گەیارەو حەمام عەلیل و بەعاجن و ژمارەیەک چەکداری بەڕەگەز کورد و بیانیشیان لەگەڵدایە.

قەرەچوغ بریتییە لەزنجیرە گردۆڵکەیەک کە لەمیدیاکاندا بە چیای قەرەچوغ ناودەهێنرێت. لەلای باشووری رۆژئاوای زنجیرە گردۆڵکەکانی کەندێناوە هەیە کەناوچەکە جیای دەکاتەوە لە دەشتی هەولێر. دوای دەرکردنی داعش لە موسڵ پاشماوەی ئەو چەکدارانە خۆیان لەو ناوچەیە قایمکردوە.

رەشاد گەڵاڵی بەرپرسی کۆمیتەی یەکێتییە لەمەخمورو لەنزیکەوە چاودێری دۆخی ئەمنی و سیاسی سنووری مەخمورو ناوچە جێناکۆکەکانی سنووری پارێزگای نەینەوایە، ئەو لەبارەی جموجۆڵەکانی داعشەوە لەسنووری مەخمور و قەرەچوغەوە دەڵێت «داعش دەتوانێت سوود لەچیای قەرەچوغ ببینێت بۆ گەیشتن بە ناوچەکانی گەیارە و حەمام عەلیل و قەراج لەپارێزگای نەینەواو سەرگەڕان و دوبز و حەویجە و زاب و کەرکوک و قەزای شرگات لەتکریت»

ئەو لەبارەی ژمارەی چەکدارەکانەوە دەڵێت «ژمارەیان لەکاتێکەوە بۆ کاتێکی تر جیاوازە، جار هەیە سەد چەکدارەو جاری واش هەیە سێسەد چەکدارە بەڵام بەبەردەوامی لە سەد چەکدار زیاتری لێیە»

بەوتەی چاودێرانی ئەمنی داعش ئەو چیایە بەکاردەهێنێت بۆ هێرشکردنە سەر ناوچە جیاجیاکانی نەینەواو کەرکوک کە دەستیان پێدەگات لەڕێی مەفرەزەی چەکدارییەوە، لەماوەی رابردووشدا چەندین چالاکی هاوشێوەی لەژمارەیەک ناوچەی جیاوازی سنوورەکە ئەنجامداوەو لەڕێی کوشتن و رفاندنەوە مەترسی بۆ سەر ژیانی هاوڵاتیان دروستکردووە.

رەشاد گەڵاڵی «بەبڕوای من ئەو هێزە هێنراون نەک هێزێک بن بەویستی خۆیان هاتبن لەچیاکە نیشتەجێ بن چونکە هیچ هێزێکی پارتیزانیش ناتوانێت لەنێوان دوو هێزی شەڕکەر جێگیر بێت کە هێزەکانی پارتی و هێزەکانی حکومەتی عێراقین بۆیە ئەمریکاو تورکیا بەپلەی یەکەم بەرپرسیارن، مەبەست لەبوونی ئەو چەکدارانەش ئەوەیە هەر کاتێک پڕۆسەی دیموکراسی لەعێراق لەبەرژەوەندی ئەمریکاو تورکیا و وڵاتانی کەنداوو تەنانەت هەرێمی کوردستانیش نەبێت ئەوە ئەو چەکدارانە بەکاردەهێنرێن»

بەوتەی ناوبراو لەئەگەری بەکارهێنانی ئەو گروپە چکدارییە بۆ یەکلاکردنەوەی پرسە سیاسییەکان «ئەوە راستەوخۆ دەتوانێت پارێزگای نەینەوا داببڕێت و کێشە بۆ دەوڵەتی عێراق دروستبکات، تەنانەت لەپارێزگای سەڵاحەدینیش کێشە دروستدەکات».

بەوتەی رەشاد گەڵاڵی و بەشێک لەسەرکردە ئەمنییەکانی ناوچەکە زۆرینەی ئەو چەکدارانەی لەچیاکە جێگیرکراون عەرەبی سوننە مەزهەبن و خەڵکی ناوچەکانی گەیارەو حەمام عەلیل و بەعاجن و ژمارەیەک چەکداری بەڕەگەز کورد و بیانیشیان لەگەڵدایە.

لەماوەی رابردوودا هێزە ئەمریکییەکان بەهاوبەشی لەگەڵ هێزی پێشمەرگەو هێزە ئەمنییەکانی عێراق ئۆپراسیۆنێکیان لەسنوورەکە ئەنجامداو لەئەنجامدا ژمارەیەک پێشمەرگە شەهیدبوون و جگە لەدەستبەسەرداگرتنی کەلوپەلی چەکدارەکانی داعش هیچ چەکدارێک دەستگیر نەکرا.

ڕەشاد گەڵاڵی دەڵێت «نە هێزە عێراقییەکان و نە پێشمەرگەش بۆیان نییە بەبێ ئاگاداری پێشوەختەی ئەمریکا کێوماڵی ناوچەکە بکەن و تەنانەت فڕۆکە عێراقییەکانیش ناتوانن بەبێ ئاگاداری ئەمریکا بۆردومانی ئەو ناوچانە بکەن و هەموو دونیا و خەڵکی ناوچەکەش دەزانن کە ئەو ناوچانە بارەگای داعشی لێیە».

دەشڵێت ئەمانە هەموو هۆکارن بۆ مانەوەی داعش و هەڕەشەی ئەو گروپە بۆ سەر دانیشتووانی ناوچەکە، ئەگەر ئەمریکا رێگە بدات چەکدارانی خێڵەکانی ناوچەکە کەزیانێکی زۆریان پێگەیشتووە بەدەست ئەو گروپەو خەڵکی زۆریان لێ کوژراوە بۆ خۆیان دەچن ئەو ناوچەیە پاک دەکەنەوە بەڵام ئەوە ویستی ئەمریکایە کەویستی ئەمریکاش بوو ئەوە ئەو هێزە دەمێنێت مانەوەی ئەو هێزەش مانای نەگەڕانەوەی ئاسایش و ئۆقرەییە بۆ  ئەو ناوچانەی دوای نەمانی داعش خەڵک بۆی گەڕاوەتەوە».