نێچیرڤان بارزانی: ده‌نگ بده‌و له‌ وێناكردنی داهاتووی خۆت و وڵاته‌كه‌دا به‌شدار بە 

هاوڵاتی بەڕێوەبەرایەتیی پۆلیسی پارێزگای سلێمانی دەستگیرکردنی تۆمەتبارێکی راگەیاند بە تۆمەتی دزیکردن لە مزگەوت. ئەمڕۆ پێنجشەممە 23ی ئایاری 2024، بەڕێوەبەرایەتیی پۆلیسی پارێزگای سلێمانی رایگەیاند، "دوای ئەوەی دزی لە سندوقی كۆكردنەوەی خێری دوو مزگەوت لە سلێمانی كرا، هێزەكانی پۆلیس لێكۆڵینەوە و بەدواداچوونەكانیان دەستپێكرد، دوای وەرگرتنی بڕیاری دادوەر، چاودێری خرایە سەر مزگەوتەكان و سەرەنجام توانرا لەكاتی دزیكردنەكەدا، تۆمەتبارێك لەلایەن مەفرەزەكانی نووسینگەی نەهێشتنی تاوانی ئیبراهیم ئەحمەدەوە دەستگیر بكرێت". ئاماژە بەوەشکراوە، "ئێستا تۆمەتبار (ب، ل، ع) لەدایكبووی 2003، بە بڕیاری دادوەر و بەپێی مادەی 446 لە یاسای سزادانی عێراقی راگیراوە و لە لێكۆڵنەوەكاندا دانی بەوەدا ناوە، كە لە چەند مزگەوتێك لە شاری سلێمانی و مزگەوتێكیش لە شاری هەولێر، دزیی لە سندوقی كۆكردنەوەی خێر بۆ ئەو مزگەوتانە كردووە".

هاوڵاتی تۆڕی میدیایی رووداو حەوت خەڵات لە یەک کاتدا بەدەستدەهێنێت، لەڕێگەی بەرنامەکانی دوا زەنگی زەوی، تێکست، بەڵگەفیلمی هەنگوینی هۆشبەر و بەڵگەفیلمی خانووی زەوی. رووداو لە خولی 45ی راگەیاندنی خەڵاتەکانی تێلی دا، لەنێوان 13 هەزار رکابەر لە 56 وڵاتی جیهانەوە، توانی 7 خەڵاتی زێڕین، زیوین و برۆنزی بباتەوە، رووداو لەگەڵ ژمارەیەک دەزگای نێوداری جیهان دا بووە براوەی خەڵاتەکانی ئەم ساڵی تێلی، لەوانەش: مێتا، نێتفلێکس، ناسا، فۆکس نیوز، بی بی سی، ئێن بی سی نیوز، ئێم تی ڤی، جەزیرە، سکای نیوز عەرەبیە، شەرق و چەندان دەزگا و کۆمپانیای نێوداری دیکە. لیژنەی داوەریی ئەم ساڵی خەڵاتی تێلی لە 200 جێبەجێکاری دەزگا و کۆمپانیا نێودارەکان پێکهاتبوو.   دامەزراوەی خەڵاتی ساڵانەی تێلی، لە ساڵی 1979 دامەزراوە و ساڵانە خەڵات دەداتە باشترین بەرهەمە ڤیدیۆیی و تەلەڤیزیۆنییەکان، دامەزراوەی خەڵاتی تێلی دەڵێت "براوەکانی خەڵاتی تێلی نوێنەرایەتیی کاری هەندێک لە رێزدارترین دەزگاکان و کەناڵە تەلەڤیزیۆنییەکان و کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنان و بڵاوکەرەوەکان دەکەن لە سەرانسەری جیهان دا". ئەماندا نیدهام، بەڕێوەبەری گشتیی خەڵاتەکانی تێلی لە نامەیەک دا پیرۆزبایی لە تۆڕی میدیایی رووداو کرد و هیوای سەرکەوتنی زیاتری بۆ ستافی رووداو خواست.   بەرنامەی دوا زەنگی زەوی، خەڵاتی زێڕینی لە چوارچێوەی بەرنامە ژینگەییەکان بەدەستهێنا، هەروەها خەڵاتی زیوینی لە چوارچێوەی خەڵاتی بەرنامەکانی ژینگە و دارستان دا بردەوە، بەرنامەی (دوا زەنگی زەوی) لە وەرزی رابردووی رووداو دا بایەخی بە ژینگە و گۆڕانی کەشوهەوا دەدا، ئەڵقەی تایبەت بە زۆنگاوەکانی جیایش لە پارێزگای زیقاری باشووری عێراق، خەڵاتی بەدەستهێناوە.   بەرنامەی تێکست خەڵاتی زیوینی لە چوارچێوەی تەندروستیی گشتی و سەلامەتی دا بەدەستهێنا. بەرنامەی (نێکست)ی رووداو بایەخ بە پێشکەوتنەکانی جیهان دەدات لە بوارە جیاوازەکان دا و باسی ئاییندە دەکات، هەروەها بەڵگەفیلمی خانووی سپی خەڵاتی زیوینی لە چوارچێوەی خەڵاتەکانی بەڵگەفیلمی کورت و، هەروەها خەڵاتی برۆنزی لە چوارچێوەی خەڵاتەکانی کاریگەریی کۆمەڵایەتی دا بەدەستهێنا. ئەو بەڵگەفیلمەی رووداو، چیرۆکی خانووێکە لە شاری موسڵ کە ژمارەیەک ژنی کوردی ئێزدی لەلایەن داعشەوە تێیدا دەستبەسەرکرابوون.  بەڵگەفیلمی هەنگوینی هۆشبەر خەڵاتی زیوینی لە چوارچێوەی خەڵاتەکانی بەڵگەفیلمی کورت و، هەروەها خەڵاتی بڕۆنزی لە چوارچێوەی خەڵاتەکانی کولتوور و شێوازی ژیان دا بردەوە. ئەو بەڵگەفیلمەی رووداو، باسی هەنگوینێکی تایبەت لە وڵاتی نیپاڵ و چۆنیەتی دەرهێنانی لە شاخ و کاریگەرییەکەی دەکات.  عەلی جاف، بەڕێوەبەری پەیوەندییە گشتییەکانی رووداو، لەبارەی بەدەستهێنانی ئەو 7 خەڵاتەی تێلی دەڵێت "ئەم خەڵاتانە نیشانەی ئاستی بەرزی کارکردنی هاوکارانی رووداوە، هەروەها بەڵگەی جیهانین لەسەر ئاستی بەرزی بەرهەمی رووداو. ئەم خەڵاتانە ناوی رووداو و میدیای کوردییان بردووەتە ریزی گەورەترین دەزگا میدیاییەکانی جیهانەوە، ئەو پێشەنگییە بۆ رووداو شانازییەکی گەورەیە".    

هاوڵاتی بەڕێوەبەرایەتیی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێمی کوردستان بڕی باران بارینی 12 کاتژمێری رابردووی بڵاوکردەوە. ئەمشەو چوارشەممە 22ی ئایاری 2024، بەڕێوەبەرایەتیی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێمی کوردستان بڕی باران بارینی 12 کاتژمێری رابردووی ناوچەکانی هەرێمی بە ملم بڵاوکردەوە، کە بەمجۆرە بووە: بامەڕنی 0.4 بازیان1.2 دەربەندیخان0.2 هەولێر دڵۆپ حاجی ئۆمەران 0.8 هەڵشۆ 0.2 خەبات 8.8 مانگیش 4 سۆران 0.4 پێنجوێن 8.2 رەواندز 0.2 شەمامک 5.8 سلێمانی 3 چەمچەمال دڵۆپ زاخۆ دڵۆپ

هاوڵاتی/ مەهران رەمەزان شارەزایەکی کەشناسی دەڵێت، " رۆژی دووشەممەی داهاتوو پلەکانی گەرما  بەرز دەبنەوە و دەستپێکی هاتنی وەرزی هاوین دەبێت".  ئەمڕۆ چوارشەممە 22ی ئایاری 2024، پشتیوان پێنجوێنی، شارەزای بواری کەشناسی بە هاوڵاتی نیوزی ڕاگەیاند،"هەفتەی داهاتوو پلەکانی گەرما بەرز دەبنەوە و دەستپێکی وەرزی هاوین دەبێت".  سەبارەت بە کەشوهەوای چەند رۆژی داهاتووش ئەوەیخستەڕوو، "بەیانی کەشوهەوا سەقامگیرە  و ئاسمان نیمچە هەور دەبێت و لە بەشێک لە ناوچەکانی هەولێر و دهۆک باران دەبارێت".  ئاماژەی بەوەشدا، "رۆژی هەینی و شەممە 24 و 25ی ئایاری 2024، کەشوهەوا ناسەقامگیر دەبێت و لە کاتەکانی نیوەڕۆ بۆ شەو لە بەشێک لە ناوچەکانی هەرێمی کوردستان تاوەباران دەبارێت لەگەڵ روودانی هەورەگرمەی بەهێز".  وتیشی، "خۆڵ بارین کە لەناوچەکانی خوارووی عێراق روو لە هەرێمی کوردستان دەکات، کە ڕۆژی شەممە بۆ یەکشەممە کۆتای پێدێت و ڕۆژی دووشەممە 26ی ئایاری 2024، بەشێوەیەکی گشتی پلەکانی گەرما بەرز دەبنەوە و وەرزی هاوین دەست پێدەکات".

هاوڵاتی وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان لەبارەی فرۆشتنی ‌غازی کێڵگەی کۆرۆمۆر روونکردنەوە دەدات. ئەمڕۆ چوارشەممە، 22ی ئایاری 2024، وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، "بەرهەمی غاز لە کێڵگەی کۆرمۆر بەپێی گرێبەست لەگەڵ پێرل پێترۆلیۆم (دانە غاز) تەرخانکراوە بۆ کەرتی کارەبا". لە روونکردنەوەکەدا وەزارەتی سامانە سروشتییەکان ئاماژەی بەوەکردووە، "هەر بڕە غازێک کە بەرهەم بێت، نابێت بەبێ رەزامەندیی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە هیچ لایەنێک بفروشرێت".

هاوڵاتی بەهۆی تووشبوونی دوو کەس لە هەرێمی کوردستان بە نەخۆشی تای خوێبەربوون ئامادەکارییەکان بۆ رێگریکردن لە نەخۆشییەکە چڕترکراونەتەوە. ئەمڕۆ چوارشەممە 22ی ئایاری 2024، د.سامان بەرزنجی، وەزیری تەندروستی هەرێمی کوردستان لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، "ئامادەکارییەکانمان بۆ رێگریکردن لە بڵاوبوونەوەی نەخۆشییە گواستراوەکانی وەک تای خوێنبەربوون چڕ کردووەتەوە"، ئەمەش لە کاتێکدایە لە عێراق 50 حاڵەتی تای خوێنبەربوون تۆمارکراوە، هەشت حاڵەتی گیان لەدەستدانیش هەبووە. هەر لە کۆنگرە رۆژنامەنوسیەکەشدا جەختی لەوەکردەوە، "بەهۆی نزیکبوونەوەی جەژنی قوربان هۆشداری بە هاوڵاتییان دەدرێت، لە گرتنەبەری ڕێکارەکانی خۆپارێزی لە نەخۆشی تای خوێنبەربوون، دەشڵێت، “لە جەژندا حاڵەتاکان ڕوو لە زیادبوون دەبن". وەزیری تەندروستی، داوا لە هاوڵاتییان دەکات پێویستە هۆشیارییان هەبێت لەبارەی نەخۆشییەکەوە، هاوکات لە کاتی هەستکردن بە نیشانەکان پێویستە دەستبەجێ سەردانی نەخۆشخانە بکەن، بۆئەوەی لە قۆناغە سەرەتاییەکان نەخۆشییەکە دەستنیشان بکرێت تا چارەسەری پێویست وەربگرن. وتیشی، "بەپێی ئامارەکان ساڵانە لە دوای جەژنی قوربانی پیرۆزەوە حاڵەتەکانی تووشبوون بە تای خوێنبەربوون سێ هێندە دەبن، بۆیە پێویستە ڕێکارەکانی خۆپارێزی چڕ تر بکرێنەوە، هاووڵاتییانیش بە وریاییەوە لە ئاژەڵەکان نزیکببنەوە". وتیشی، بۆ ڕێگریی لە بڵاوبوونەوەی نەخۆشی تای خوێنبەربوون چەند ڕێنماییەک بڵاوکراوەتەوە، بە تایبەت کە لە جەژنی قوربان نزیک دەبینەوە و بەهۆی قوربانی کردن مەترسی بڵاوبوونەوەی پەتاکە زیاتر دەبێت.

هاوڵاتی وەزارەتی کشتوکاڵی عێراق ڕایگەیاند، هۆکاری مرداربوونەوەی نەورەسەکانی دوکان بۆ ئەنفلۆنزای باڵندە دەگەڕێتەوە. سامر حەبیب، بەڕێوەبەری گشتی ڤێتێرنەری سەر بە وەزارەتی کشتوکاڵی عێراق بە رۆژنامەی سەباحی راگەیاند، "ئەنفلۆنزای باڵندە کە بە “H5N1” ناسراوە، لە نێو نەورەسەکانی دوکان بڵاوبووەتەوە". ئاماژەی بەوەشکردووە، "کە سەرجەم ڤێتێرنەرییەکانیان راسپاردووە ئەوپەڕی چاودێریی پرۆژەکانی بەخێوکردنی پەلەوەر و شوێنەکانی فرۆشتنی باڵندە بکەن و لە کاتی بوونی هەر حاڵەتێکی گوماناویدا سامپڵ بۆ تاقیگەی ناوەندیی بەغدا رەوانە بکەن". دوو هەفتە پێش ئێستا بە هۆکارێکی نادیار بە نەورەسەکانی دەریاچەکەی دوکان تووشی مردنی بە کۆمەڵ بوون و لەگەڵ بڵاوبوونەوەی هەواڵە لایەنی پەیوەندیدار سەردانی ناوچەکەی کرد و دەستیکرد بە لێکۆڵینەوە و داوایانکرد هاوڵاتییان نزیکی ئەو ناوچەیە نەکەونەوە.

هاوڵاتی/ سازگار ئەحمەد نوێنەری گشتیی وانەبێژانی هەرێمی کوردستان رایدەگەیەنێت، ئەمڕۆ شایستە داراییەکانی مانگی دووی مامۆستایانی وانەبێژ دابەشدەکرێت. ئەمڕۆ چوارشەممە 22ی ئایاری 2024، کارۆخ عەبدوڵڵا، نوێنەری گشتیی مامۆستایانی وانەبێژ بە هاوڵاتی راگەیاند، "ئەمڕۆ شایستەی مانگی دووی مامۆستایانی وانەبێژ دابەشدەکرێت لە سنوری پەروەردەکانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارە سەربەخۆی راپەڕین و گەرمیان". ئاماژەی بەوەشکرد، "هەفتەی داهاتوو لە رۆژی یەکشەممەوە 26ی ئایاری 2024 شایستە داراییەکانی سەرجەم پەروەردەکانی سنووری هەولێر و دهۆک دابەشدەکرێت".  

هاوڵاتی   وەزارەتی کشتوکاڵی هەرێمی کوردستان لە پێناو رێگریکردن لە بڵاوبونەوەی نەخۆشی تای خوێنبەربوون ژمارەیەک رێکاری بۆ رێگریکردن لە نەخۆشیەکە بڵاوکردەوە. بەهۆی بڵاوبوونەوەی نەخۆشی تای خوێنبەربوون لە بەشێک لە پارێزگاکانی عێراق، وەزارەتی کشتوکاڵی هەرێمی کوردستان بۆ پاراستنی گیانی هاوڵاتییان لە نەخۆشیەکە شەش رێکاری راگەیاند. وەزارەتی کشتوکاڵ ئەوەی خستووەتەڕوو، پێویستە سەربڕینى ئاژەڵان لە سەربڕخانە فەرمییەکان بێت و بەپشکنین و مۆری فەرمی ڤێتەرنەری بکەوێتە بازاڕ و سەربڕین لە سەر رێگە و شەقام و لاکۆڵانەکان قەدەغەیە. ئاماژەی بەوەشکردووە، پشکنینى پێش سەربڕین و دوای سەربڕین بۆ ئاژەڵەکان بکرێت بەمەبەستی دڵینابوون لە تەندروستییان، هەروەها پێویستە رێکارە تەندروستییەکان لە پۆشینی جلوبەرگی تایبەتمەند و بەکارهێنانى کەلوپەلی سەربڕین لە سەربڕخانەکان رەچاو بکرێت. وەزارەتی کوشتوكاڵ هەر لە راگەیانراوەکەدا باسیلەوەکردووە، پێویستە لە خاڵە سنوورى و فڕۆکەخانەکان، پشکنینی ورد بۆ ئەو ئاژەڵانە بکرێت کە دێنە ناو هەرێمی کوردستان بۆ مەبەستی دڵنیابوون لە تەندروستییان. هەر لە راگەیانراەکەشدا هاتووە، وەزارەت رێکاری پێویست دەگرێتە بەر بۆ مەبەستی دابینکردنی دەرمانی شووشتنی ئاژەڵ بۆ لەناوبردنی مشەخۆر 'قڕنە' کە هۆکاری سەرەکیی گواستنەوەی ڤایرۆسی نەخۆشی تای خوێنبەربوونە لە نێوان ئاژەڵەکان و ئەم هەڵمەتە هەموو هەرێمی کوردستان دەگرێتەوە. کۆتا رێکاری وەزارەتی کشتوکاڵ بریتییە لە کۆنتڕۆڵکردنی دیاردەی بازرگانیی ئاژەڵان بە شێوەی نافەرمی لە  دەرەوە و ناو هەرێمی کوردستان و عێراقی فیدراڵ، هەروەها ڕێگەگرتن لە هێنانی ئاژەڵی ئەو پارێزگایانەی کە نەخۆشییەکە تیایاندا بڵاوبووەتەوە.

هاوڵاتی سکرتێری سەندیکای رۆژنامەنووسانی کوردستان لقی سلێمانی، لە رێگەی تیمی پارێزەرانەوە لەچوارچێوەی یاساو رێساكاندا سەرجەم تواناكان دەخەینە كار تا رۆژنامەنووس شکار ستار لە راگرتن بەكەفالەت ئازاد بكرێت. سەرلەبەیانی ئەمڕۆ 21/5/2024 کاروان ئەنوەر، سکرتێری سەندیکای رۆژنامەنووسانی کورستان لقی سلێمانی لەسەر داوای لقی سلێمانی سەندیکای رۆژنامەنووسان بە هاوشانی سكرتێری لق، هاوسەرو مناڵەكانی و باوكی لە ناو دەزگای ئاسایش سەردانی شاکار ستاری کرد.    کاروان ئەنوەر رایگەیاند، "پاش بەدواداچوون دەركەوتووە، كە دەزگای ئاسایش سكاڵای كەسی (شخصی) یان لەسەر ناوبراو نییە، ئاماژەیانبەوەداوە،  یاسا سەروەرە لە راگرتن و ئازاد كردنی". ئاماژەی بەوەکرد، ”بەڵێنمان دا لە رێگەی تیمی پارێزەرەكانمانەوە لەچوارچێوەی یاساو رێساكاندا سەرجەم تواناكانمان بخەینە كار تا ئەم رۆژنامەنووسە لە راگرتن بەكەفالەت ئازاد بكرێت"

هاوڵاتی خشتەی بودجەی گشتی ساڵی 2024ی لە حكومەتەوە گەیشتە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق و بڕیارە بەم نزیکانە بخرێتە بەرنامەی كارەوە بۆ تاوتوێكردن و پەسەندنکردنی. ئەمڕۆ سێشەممە 21ی ئایاری 2024، سەفوان بەشیر، سکرتێری ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ئاماژەی بەوەکردووە، "خشتەی بودجە لە حوکمەتەوە گەیشتووە و رەوانەی سەرۆكایەتی ئەنجومەنە نوێنەران کراوە بۆ تاوتوێکردن و پەسەندکردنی".  ئەمەش لە کاتێکدایە 12ی ئایاری 2024 نووسینگەی راگەیاندنی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق لە راگەیەندراوێكدا ئاماژەی بەوەكرد، لە كۆبوونەوەكەدا بە سەرۆكایەتی محەمەد شیاع سودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق دەنگ لەسەر خشتەی بودجەی 2024 دراوە و رەوانەی ئەنجومەنی نوێنەرانی دەكەن، بۆ ئەوەی دوای گفتوگۆ و تاوتوێكردنی، پەسەندی بكات.

هاوڵاتی لە راگەیانراوێکدا بەڕێوبەرایەتیی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێمی کوردستان کەشی پێشبینی کراوی 48 کاتژمێری داهاتووی بڵاوکردەوە و رایدەگەیەنێت، پلەکانی گەرما نزم دەبنەوە و لە ناوچە شاخاوییەکان و بەرزە سنوورەکان باران دەبارێت. ئەمڕۆ سێشەممە 22ی ئایاری 2024، بەڕێوبەرایەتیی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، "ئەمڕۆ ئاسمان پەڵە هەور و نیمچە هەور دەبێت ئەگەری تاوە باران لە هەندێک ناوچە شاخاوییە بەرزەکان و سنوورییەکان هەیە، پلەکانی گەرما نزیک دەبێتەوە لە تۆمارکراوی دوێنێ". لەبارەی کەشوهەوای سبەینێ چوارشەممە 23ی ئایاری 2024 ئاماژە بەوەکراوە، "سبەینێ ئاسمان نیمچە هەور دەبێت لە کاتەکانی نیوەرۆ ئەگەری باران بارینی کەم هەیە لەگەڵ هەورە تریشقە لەسەر ناوچە شاخاوییەکان بە گشتی و لە سەنتەری پارێزگاکان ئەگەری بارینی نمە باران دەبێت, لە کاتەکانی ئێوارەدا کەشەکە جێگیر دەبێت، لەگەڵ بەرزبوونەوەی تۆز و خۆڵێکی سووک لە کەشی ناوچەکەمان، پلەکانی گەرما نزم دەبێت بە (1-2) پلەی سیلیزی بەراورد بە تۆمارکراوی ئەمرۆ". بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی بۆ سبەینێ: هەولێر : 33   سلێمانی : 27   دهۆک : 32  کەرکوک : 36 هەڵەبجە : 30  زاخۆ : 32  سۆران : 27 حاجی ئۆمەران : 18 گەرمیان: 36

هاوڵاتی سەرکونسوڵی کۆماری ئیسلامی ئێران لە سلێمانی رایدەگەیەنێت، بڕیاربوو سەرۆک کۆماری ئێران لە 10 رۆژی داهاتوودا سەردانی عێراق و هەرێمی کوردستان بکات، ئاماژە بەوەشدەکات پەرەپێدانی پەیوەندییەکان و قوڵبوونەوەی دۆستایەتی هەردوو وڵاتی عێراق و ئێران هەرگیز راناوەستێت. ئەمڕۆ سێشەممە 21ی ئایاری 2024، محەمەد محمودیان، سەرکونسوڵی کۆماری ئیسلامی ئێران لە سلێمانی بە رۆژنامەنووسانی راگەیاند، "بڕیاربوو ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆک کۆماری ئێران لە 10 رۆژی داهاتوودا سەردانی عێراق و هەرێمی کوردستان بکات و مەودایەکی بەرفراوانی هاوکاری نوێ لەنێوان هەردوو وڵاتدا دەستپێبکات". ئاماژەی بەوەکرد، "هەرچەندە بە گیانلەدەستدانی سەرۆک کۆماری ئێران ئەم سەردانە روونادات، بەڵام پەرەپێدانی پەیوەندییەکان و قوڵبوونەوەی دۆستایەتی هەردوو وڵات هەرگیز راناوەستێت". ئەوەشی خستەڕوو، "سبەینێ چوارشەممە 22ی ئایاری 2024 پرسەی سەرۆک کۆماری ئێران و ئەندامانی شاندی یاوەری لە بینای کونسوڵی ئێران لە سلێمانی لە کاتژمێر 2:00ی پاشنیوەڕۆ تاوەکو 5:00ی ئێوارە بەرێوەدەچێت". رۆژی یەکشەممە 19ی ئایاری 2024، هەلیکۆپتەرە تایبەتەکەی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆک کۆماری ئێران لە پارێزگای ئازربیجانی رۆژهەڵات کەوتەخوارەوە و تێکشکا دوای نزیکەی 20 کاتژمێر گەڕان توانرا هەلیکۆپتەرەکە بدۆزرێتەو، بەڵام بەهۆی رووداوەکەوە سەرۆک کۆماری ئێران و ئەندامانی شاندی یاوەری گیانیان لەدەستدا.

هاوڵاتی سه‌رۆكی لیژنه‌ هاوبه‌شه‌كان لە قایمقامییەتی سلێمانی رایده‌گه‌یه‌نێت، هه‌ر شوێنێك ئاوی له‌ده‌به‌نراو له ‌پله‌ی گه‌رمی به‌رز و بەر تیشكی خۆر عه‌مبار بكات شوێنه‌كه‌ رووبه‌ڕووی رێكاری یاسایی ده‌كرێته‌وه‌ و سزادەدرێت. ئەمڕۆ سێشەممە 21ی ئایاری 2024، گۆران قادر، سه‌رۆكی لیژنه‌ هاوبه‌شه‌كانی قایمقامییه‌تی سلێمانی رایگه‌یاند، "به‌هۆی به‌رزبوونه‌وه‌ی پله‌كانی گه‌رما و هاتنی وه‌زری هاوین، ئاگاداری سه‌رجه‌م كارگه‌كانی ئاو، ماركێت و دوكانه‌كان ده‌كه‌ینه‌وه‌ ئاوی له‌ده‌به‌نراو له‌ شوێنی پله‌ی گه‌رمی به‌رز و به‌رتیشكی خۆر عه‌مبار نه‌كه‌ن، به‌پێچه‌وانه‌وه‌ ده‌ستی به‌سه‌رداده‌گیرێت و خاوه‌نه‌كه‌شی رووبه‌ڕووی رێكاری یاسایی ده‌كرێته‌وه‌". ئاماژەی بەوەکردووە، "قایمقامیه‌تی سلێمانی نووسراوی ئاراسته‌ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی هاتوچۆی سلێمانی كردووه، بۆ ئه‌وه‌ی‌ له‌كاتی به‌دیكردنی گواستنه‌وه‌ی ئاوی له‌ده‌به‌نراو له‌به‌ر تیشكی خۆر و دانه‌پۆشراوی ده‌ستی به‌سه‌ردا بگیرێت و سزای شۆفێره‌كه‌ بدرێت". جێگەی ئاماژەیە، به‌پێی رێنماییه ته‌ندروستییه‌‌كان، نابێت ئاوی له‌ده‌به‌نراو له‌ شوێنی گه‌رم و به‌رتیشكی خۆر عه‌مبار بكرێت یان بگوازرێته‌وه‌، چونكه‌ به‌هۆی كارلێكی كیمیاییه‌وه‌ ئاوی ناو ده‌به‌ پلاستیكه‌كان ده‌بێته‌ هۆكارێك‌ بۆ  كه‌مبونه‌وه‌ی به‌رگری له‌ش و زیان به ‌ته‌ندروستی مرۆڤ ده‌گه‌یه‌نێت. ئەوەشخراوەتەڕوو، به‌رزبوونه‌وه‌ی پله‌ی گه‌رمی بۆ 25 پله‌ی سه‌دی،‌ به‌شێكی پلاستیكه‌كه‌ له‌گه‌ڵ ئاوه‌كه‌‌ كارلێك ده‌كات ده‌بێته‌ هۆكاری سه‌ره‌كی بۆ تووشبوون به‌نه‌خۆشی شێرپه‌نجه‌ و تێكچوونی هۆرمۆنه‌كان به‌تایبه‌ت له‌خانماندا. قایمقامییەتی سلێمانی دەڵێت، "پێش ئه‌وه‌ی ئاو بكرێته‌ ناو ده‌به‌پلاستیكه‌كان ‌ماده‌ی ئۆزۆن (O3) بۆ خاوێنكردنه‌وه‌ به‌كارده‌هێنرێت له‌بری كلۆر، له‌كاتی به‌ركه‌وتنی ئۆزۆنه‌كه‌ به‌تیشكی خۆر، ماده‌كه‌ شیده‌بێته‌وه‌ بۆ (O2) له‌گه‌ڵ ئۆكسجینێكی چالاك، (O2) به‌بێ كێشه‌ له‌گه‌ڵ ئاو تێكه‌ڵده‌بێت، به‌ڵام مانه‌وه‌ی یه‌ك ئۆكسجین و به‌ركه‌وتنی به‌تیشكی خۆر، له‌ش تووشی نه‌مانی به‌رگری ده‌كات".

هاوڵاتی/ ژیر فاتیح یەکێک لەو دیارەدە خراپ و دزێوانەی لە دونیای ئێمەدا لە ئارادایە و ڕۆژ بە ڕۆژیش زیاتر تەشەنە دەکات، بینینی فیگەر و کەسایەتی و دیاردە جیاوازەکانە بە یەک شکڵ و شێوەی دیاریکراو و لەناو یەک پۆلین و ڕێکخستنی گشتیدا، بە واتایەکی دیکە؛ جۆرە تێڕوانینێک لە فەزای کۆمەڵایەتی و سیاسی و ئابوری دونیای ئێمەدا باڵادەستە، کە کۆی کەسایەتی و ڕوودا و و دیاردەکان بە یەک فۆڕمی کڵێشەیی دیاریکرا و دەبینێت، بەبێ ئەوەی ڕەچاوی تایبەتمەندێتی و جیاوازی و وردەکاری ئەم فیگەر و کەسایەتی و دیاردە ناچوونیەکانە بکات، لەناو یەک شێوە پێناسە و تێڕوانیندا کورتیان دەکاتەوە و مۆبیلیزەیان دەکات. ئەم نیگا سەرتاپاگیرە کە توانای بینینی جیاوازییەکانی نییە و لە یەک گۆشە نیگای دیاریکراوە لە دیاردەکان و کەسەکان دەڕوانێت، وا دەکات بوارێک بۆ بینینی تاقانەیی و لێوەشاوەیی کەسایەتییەکان و فرەیی و ناهەمەچەشنی دیاردە و دەرکەوتەکان نەهێڵێتەوە. یەکێک لەو شێوە-ڕوانینە باوانەی هەنوکە لە دونیای ئێمەدا باڵادەستە، ڕوانینە بۆ پرسی سەرمایەداری و کەسایەتییە سەرمایەدارەکان، کە زۆرجار بە شێوەیەکی دوور لە ڕاستی و نا بابەتییانە خوێندنەوەیان بۆ دەکرێت و هەندێک ئایدیا و روانگەی بارگاوی بە نەریتی مارکسیستانەش بۆ ئەم جۆرە خوێندنەوانە دەکرێنە پاساو و کەرەستە، کە نەک تەنیا لەڕووی تیۆرییەوە راست نین، بەڵکو رێگەی ئەوەشمان لێدەگرن شتەکان بە شێوەیەکی بابەتی و وەک خۆیان ببینین. بێگومان ئەوە راستە کە کۆی جیهان لەمڕۆدا بەدەست سیستمی سەرمایەداری و لۆژیکی بازاڕی ئازادەوە لە قەیراندایە، بەڵام قسەکردن لەسەر سیستەمی سەرمایەداری و ئابوری نیولیبڕاڵی و بازاڕی ئازاد، پێویستە جیا بکرێتەوە لەو هەوڵە فەردییانەی کە بە گیانێکی دڵسۆزانە ونیشتیمانپەروەرانەوە، بڕێکی زۆری سەرمایە و داهاتی خۆیان دەخەنە خزمەتی پڕۆژەی نیشتیمانی و گشتییەوە، کە سود و قازانجە گشتییەکانی دەیانجار لە دەستکەوتە فەردیی و کەسییەکان گەورەترە. "فاروقی مەلا مستەفا" نموونەی ئەو سەرمایەدارە دڵسۆز و خەمخۆرانەی نیشتیمانە، کە ساڵانێکی زۆرە بەردەوام و بێ پشوودان، لە هەوڵی سەرپێخستنی دەیان پڕۆژەی وەبەرهێنان و ئاوەدانکردنەوە و سەرمایەگوزاری جیاوازدایە، بە سەدان ملیۆن دۆلاری لە بڕی سەرمایەکەی خۆی بۆ خزمەتکردنی شاری سلێمانی و کوردستان بە گشتی، تەرخانکردووە و بەردەوام وەک فیگەرێکی دیاری ناو بواری بازرگانی، خۆ نەویستانە و لەخۆبوردووانە لە پێناو ئاوەدانکردنەوە و هێنانە ئارای دونیایەکی ئارام و کەشێکی لەباردا بۆ خزمەتکردنی هاوڵاتیانی کوردستان، ماندوونەناسانە هەوڵی داوە و هەمیشە پێشەنگ بووە لە خزمەتکردن و بونیادنانی پڕۆژەی خزمەتگوزاریدا. لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا، لە یادی دە ساڵەی دامەزراندنی (نەخۆشخانەی فاروق)دا، ئەم سەرمایەدارە دڵسۆز و خەمخۆرە، کە خاوەنی باکگراوندی مەعریفی و دیدگای تایبەت بە خۆیەتی سەبارەت بە پرس و پڕۆژە خزمەتگوزارییەکان، لە وتارێکدا بۆ ئامادەبووان ئاماژەی بە چەند خاڵکێدا، کە جێگای هەڵوێستە لەسەرکردنن و پێویستە دیوە ئینسانی و نیشتیمان پەروەریی و قازانج نەویستییەکەیان بۆ هەمووان ئاشکرا بکرێت. تا ئەوە لای هەمووان ڕوون بێت کە مەرج نییە، هەموو سەرمایەدارێک تەنیا لە بیری کەڵەکەکردنی قازانجدا بێت، هەرچەند زۆر سەرمایەدار هەن لە دونیای ئێمەدا بەو لۆژیکە بیردەکەنەوە، بەڵام بوونی ئەوانە ناتوانن تاقانەیی و خەمخۆری کەسانی وەک "فاروقی مەلا مستەفا" بشارنەوە. یەکێک لەو خاڵە گرنگانەی ناوبراو لە وتارەکەیدا ئاماژەی پێدا، ئەوەیە کە چۆن دڵسۆزانە و لە سۆنگەی هەستکردن بە بەرپرسیارێتییەوە، بیریان لە دروستکردنی پڕۆژەیەکی تەندروستی و زانستیی گەورەی وەک نەخۆشخانەی فاروق کردووەتەوە. بەو پێیەی ئەزموونی حکومڕانی لە دونیای ئێمەدا تا ئەندازەیەکی زۆر لە قەیراندایە، ئەمە وایکردووە کە هانیان بدات ئەرکێک لە ئەستۆ بگرن، کە لە بنەڕەتدا ئەرکی حکومەتە ئەنجامی بدات، بەڵام بەو پێیەی لە قسە و کردارەکانی "فاروقی مەلا مستەفا"وە دەردەکەوێت، ئەوان تەنیا وەک بازرگانێکی بێ هەڵوێست لە کۆمەڵگەدا ناژین، کە تەنیا بەرژەوەندی کەسی و تایبەتی خۆیان بووێت، بەڵکو نموونەی بازرگانێکن کە خەمخۆری وڵاتەکەیانن و بیرکەرەوەیەکی بەردەوامن، لەو ڕووەوە کە شان بەشانی سەرانی حکومڕان و بگرە زیاتریش هەست بە بەرپرسیارێتی دەکەن بەرانبەر بە هاونیشتیمانیان و هاوڵاتیانی وڵاتەکەیان. هەر بۆیە لە بڕگەیەکی دیکەی قسەکانیدا، وردبینانە و وەک کەسێکی خاوەن دید و پسپۆڕی لە پیشەکەی خۆیدا، ئاماژە بەوە دەکات کە پێویستە کەرتە گشتییەکانی تەندروستی و پەروەردە و فێرکردن، لە ژێر چاودێری حکومەتدا بە تایبەتی بکرێن، بۆ ئەوەی نەبنە مایەی زیانگەیاندن بە بەرژەوەندی هاوڵاتیان و کەسانێکی چاوچنۆک لەسەر قوتی خەڵکی و بەبێ رەچاوکردنی باروگوزەرانی ژیانی گشتی سەروەت و سامان کەڵەکە بکەن. ئەم دڵسۆز و خەمخۆرییەش بە ڕادەیەکە، کە بە گفتێکی ئینسانی و زۆر دڵسۆزانە لە ماوەی ڕابردوودا و لە مەڕاسیمی یادی دە ساڵەی دامەزراندنی نەخۆشخانەی فاروقدا دەڵێت: من خۆشم و کەسە ئازیزەکانیشم هەموو زەرەرەکان بە قازانجێکی گەورە دەبینین. واتە هەرچەندێک لەم جۆرە پڕۆژە خزمەتگوزاریانەدا زیانمەند ببن، هێشتا وەک قازانج دەیبینن، چونکە لە بەرژەوەندی گشتیدایە. ئەم بیرکردنەوە و تێگەیشتنە دەریدەخات، کە بوونی کەسایەتی و بازرگانانی لەم شێوەیە، نەک تەنیا نابێت وەک کەسانی خۆپەرست و قازانخواز تەماشا بکرێن، بەڵکو پێویستە بکرێنە سەرمەشق و کارێک بکرێت ناویان لەناو مێژوو و یادەوەری نەتەوەدا بەو پەڕی ئەمکدارییەوە بپارێزرێت.