ڕۆیتەرز: هەناردەى نەوتى هەرێم ڕاگیرا

ماردین نورەدین   سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان بەدەركردنی بڕیارێك تایبەت بەچاودێری پەرلەمانتاران بۆ پرۆژەكانی نیشتەجێبوون و وەبەرهێنان كاردانەوەی توندی پەرلەمانتارانی لەفراكسیۆنە جیاوازەكان لێكەوتووەتەوەو داوا دەكەن كە»دەبێت سەرۆكی پەرلەمان بیسەلمێنێت كە ئەو سێ پەرلەمانتارە كێن بەرتیلیان وەرگرتووە». رێواز فایەق سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان بڕیارێكی دەركرد لە 22ی حوزەیرانی 2021، كە تایبەت بوو بەسەردانیكردنی پەرلەمانتاران بۆ پرۆژەكانی وەبەرهێنان كە رێگەیان پێنادات بەتەنها سەردانی ئەو پرۆژانە بكەن، بەڵكو دەبێت لەڕێگەی لیژنە هەمیشەییەكانەوە بێت.  دوابەدوای ئەو نووسراوەی، رێواز فایەق جارێكی تر روونكردنەوەی لەسەر ئەو نووسراوەی داو تێیدا هاتووە كە»ژمارەیەكی زۆری دەزگاكانی راگەیاندن پەیوەندی دەكەن سەبارەت بەنووسراومان ژمارە (١٧٥٥ لە ٢٢/٦/٢٠٢١) تایبەت بەسەردانیكردنی پڕۆژەكان لەلایەن ئەندامانی بەڕێزی پەرلەمانەوە، لێرەوە بۆ هەموولایەكی رادەگەیەنین كەنووسراوی ئاماژە بۆكراو، تەنها كاركردنە بەماددەكانی (٤٠، ٤١) لەپەیڕەوی ناوخۆی پەرلەمانی كوردستان، كەتایبەتن بەدەسەڵاتی لیژنە هەمیشەییەكانی پەرلەمانی كوردستان بۆ چاودێری و سەردانی مەیدانیی كارو پڕۆژەكان بەبڕیارو میكانیزمی یاسایی و پەیڕەوی كارپێكراو». بەپێی بەدواداچوونەكانی هاوڵاتى دوای كاردانەوەی پەرلەمانتاران لەسەر بڕیارەكەی سەرۆكی پەرلەمان لەئێستادا رێواز فایەق تووشی «ئیحراجییەكی گەورە بووەتەوەو نازانێت چۆن لێی دەرباز ببێت»، هەروەها پرسەكە گەیشتووەتە «دەزگای هەواڵگری پاراستی پارتی». ئەندامێكی فراكسیۆنی یەكێتی لەپەرلەمانی كوردستان دەڵێت:» ئەو نووسراوەی بە نا پەیڕەوی دەزانین، ئەوە كۆت و بەندكردنی پەرلەمانتارانە و ئەم بابەتە بەئاسانی هەزم ناكرێت». لوقمان وەردی ئەندامی فراكسیۆنی یەكێتی لەلێدوانێكدا بۆ هاوڵاتى ئاماژەی بەوەكرد بەپێی مادەی (22) بڕگەی شەشەم ئەركی پەرلەمان چاودێری و چاودێری كردنە، بۆیە ئەو نووسراوەی كەكراوە بۆ سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران بە نا پەیڕەوی دەزانن، وتیشی:» ئەمە بۆ كۆت و بەندكردنی پەرلەمانتارانە بۆ چاودێریكردن، ئەمە كارێكی نا پەیڕەویەو تێڕوانینی فراكسیۆنی یەكێتیمان داوەتە سەرۆكایەتی پەرلەمان «. ناوبراو ئەوەی دووپاتكردەوە كە دەبێت پەرلەمانتار ئازاد بێت لەوەی چۆن بەدواداچوون بۆ كاری پەرلەمانی دەكات»ئەم بابەتە بەئاسانی هەزم ناكرێت لەلایەن ئێمەوە، بۆ گومان بخرێتە سەر موئەسەسەو دامەزراوەی پەرلەمانەوە، كەقسەمان لەگەڵ دەستەی سەرۆكایەتی كردووە دەڵێن هیچ ناوێك و بەڵگەیەك لای ئێمە نییە، ئەی كە نییە چۆن شكۆی پەرلەمانتاران و پەرلەمان لەكەدار دەكەن». «ئەگەر پەرلەمانتار هەبووبێت خراپ پێگەو دەسەڵاتی پەرلەمانی بەكارهێنابێت بۆ مەبەستی شەخسی، ئەگەر ناوێك هەیە یان كەسێك هەیە، ئەگەر سەرۆكایەتی پەرلەمان گومان لەسەر كەسێك دەكات، رێكاری پەیڕەوی بەرامبەر بگیرێتەبەر لیژنەیەكی لێكۆڵینەوە پێكبێت دواتر ئەو كەسە رووبەڕووی یاساو دادگا بكرێتەوە بۆ ئەوەی سزای خۆی وەربگرێت»، لوقمان وەردی وای وت. ئەندامێكی فراكسیۆنی نەوەی نوێ كەپارتێكی ئۆپۆزسیۆنن دەڵێت:» ئەو بڕیارەی سەرۆكی پەرلەمان دەریكردووە تەواو نایاساییەو بەهیچ شێوەیەك پێوەی پابەند نابین و لێی قبوڵ ناكەین». مژدە مەحمود، ئەندامی فراكسیۆنی نەوەی نوێ لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:» ئەو بڕیارە تەواو نایاساییە، چونكە پەیڕەوو دەسەڵاتی داوە بەپەرلەمانتاران بۆ چاودێریكردن». ناوبراو ئەوەشی دووپاتكردەوە كە رێواز فایەق سەرۆكی پەرلەمان بەو بڕیارە نایاساییەی ئەوەندەی تر پەرلەمانی بچوككردووەتەوە بەرانبەر بەحكومەت، وتیشی:» سەرۆكی پەرلەمان دەبێت بیسەلمێنێت ئەو سێ پەرلەمانتارە كێن و ناویان بهێنێت ئەگەر راست بێت بەرتیلیان وەرگرتووە با بۆیان پەردەپۆش نەكات، چونكە ناكرێت (105) پەرلەمانتاری دیكە تۆمەتبار بكات». هاوكات ئەندامێكی فراكسیۆنی یەكگرتوو لەپەرلەمانی كوردستان پێیوایە كەسەرۆكی پەرلەمان كەوتووەتە هەڵەیەكی یاسایی زۆر گەورەوە. ‌ئەبوبەكر هەڵەدنی لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت: «لەبەرئەوەی هیچ پاڵپشتێكی یاسایی نییە و پێچەوانەی دەستورو یاسای هەڵبژاردن و پەیڕەوی ناوخۆی پەرلەمانی كوردستانە، كەدەسەڵاتی بەدواداچوونی داوە بەپەرلەمانی كوردستان چ وەك خۆی چ وەك ئەندامێكی لیژنەی پەرلەمانی، هیچ كەس بەدەر نییە لەلێپرسینەوەو بەدواداچوون جگە لە (خودا)، هەموو كەس لەبەردەمی پەرلەمانتار شایستەی لێپرسینەوەیە». ناوبراو پێشیوابوو سەرۆكی پەرلەمان كەوتووەتە هەڵەیەكی یاسایی زۆر گەورەوەو پێوستە «ئەو هەڵەیەی كەئەنجامی داوە بەئاراستەكردنی ئەو نووسراوە راستبكاتەوە، هەر كەسێك كردوویەتی با ناوەكەی ئاشكرابكرێت». هەروەها فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری لەبەیاننامەیەكدا سەركۆنەی بڕیارەكەی سەرۆكی پەرلەمان دەكەن و دەڵێن:»ئەوەندەی حزب و شەخس و حكومەت لەهەوڵی بێبەهاكردن و شكاندن و زڕاندنی ناوو شكۆی پەرلەمان و پەرلەمانتارانن، ئێوەش بەهۆی لاوازی و پاشكۆ بوونتانەوە بوونەتە بەشێك لەو پیلانەو نەتانتوانیوە رێزی پێگەی خۆشتان و پەرلەمانیش بپارێزن». فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری ئەوە دووپاتدەكاتەوە كەهەر جۆرە بڕیارێك لەدەرەوەی پەیڕەوی ناوخۆی پەرلەمانی كوردستان كە ئەرك و دەسەڵات و مافی پەرلەمانتاری دیاریكردووە، رەتدەكەنەوەو ئەو بابەتەی كەسەرۆكی پەرلەمان فڕێیداوەتە میدیا، خەریكە هەندێ كەس و گروپ رایگشتیی پێ چەواشە دەكەن و بەكاریدەهێنن بۆ شكاندن و لێدان لەشكۆی پەرلەمانی كوردستان كەڕاستەوخۆ نوێنەرایەتی دەنگ و ئیرادەی خەڵك دەكات . ئەندامێكی فراكسیۆنی پارتی لەپەرلەمانی كوردستان دەڵێت:» ئەندامی پەرلەمان مافی كۆكردنەوەی زانیاری هەیە لەسەر هەر پڕۆژەیەك و هەر بابەتێك كەبیەوێت چاودێری بكات». شوان كەریم، ئەندامی فراكسیۆنی پارتی لەپەرلەمانی كوردستان لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:»سەرۆكی پەرلەمان پاڵپشت بەدوو مادەی پەیڕەوی نووسراوەكەی كردووە لێكتێگەشتن و تێڕوانینی جیاواز لەنێوان فراكسیۆنەكان و ئەندامانی پەرلەمان و سەرۆكی پەرلەمان هەیە، هەریەكە و بەجۆرێك خوێندنەوە بۆ بڕگەكە دەكات، لەئەسڵدا ئەو ماددانە ئاماژە بەوەدەكەن ئەندامی پەرلەمان مافی كۆكردنەوەی زانیاری هەیە لەسەر هەر پڕۆژەیەك و هەر بابەتێك». پەرلەمانتارەكەی پارتی پێشیوابوو  هەڵەكە لەوەدایە كە لەكۆبوونەوەكانی رابردووی ناو لیژنە داوایان كردووە پەرلەمانتاران خۆیان بپارێزن لەچوون بۆ پڕۆژەكان بەتەنها، لەبەرئەوەی ئەو پڕۆژانە پڕۆژەی وەبەرهێنانن بابەتێكە گفتوگۆو تێبینی زۆر لەسەرە، «ئەندامێكی پەرلەمان بەتەنیا سەردانی پڕۆژەیەك بكات یان بەدواداچوونی كەسی بكات لەوانەیە گومان بكەوێتە سەریان». شوان كەریم ئەوەشی روونكردەوە كە داوایان كردووە راستەوخۆ لەگەڵ سەرۆكی پەرلەمان دابنیشن بۆ زیاتر روونكردنەوەی ئەو بابەتە ئایا ئەو سەرچاوانەی ئەو زانیاریانە بەسەرۆكی پەرلەمان دراوە لەڕێگەی نووسراوی فەرمیە یان بەڵگەیەكی لایە یان بەزارەكی زانیاری پێی دراوە؟، وتیشی»دەمانەوێت بگەینە راستی و دروستی ئەو بابەتەو ئەوكاتە راستییەكان رادەگەیەنین». بۆ ئەم پرسە؛ هاوڵاتى چەند جارێک پەیوەندی بەڕێواز فایەق سەرۆکی پەرلەمانی کوردستانەوە کرد، بەڵام پەیوەندییەکە بەردەست نەبوو.

هاوڵاتى  هەپەگە ڕایگەیاند لە چالاکیی گەریلاکانی دژی سوپای داگیرکەری تورک لە هەرێمی هەفتانین، پێنج داگیرکەر سزادران. ئەمڕۆ ناوەندی ڕاگەیاندنی هێزەکانی پاراستنی گەل- هەپەگە، لەسەر چالاکیی گەریلا، دژی سوپای داگیرکەری تورک لە هەفتانین، ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە. لە ڕاگەیەندراوەکادا، ئاماژە بەوەکراوە کە لە چوارچێوەی هەنگاوی شۆرشگێڕیی جەنگی خابور، لە هەرێمی هەفتانین، پێنج داگیرکەر سزادراون.

  هاوڵاتى وەزارەتی دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان بڕیاریدا باج بەرێژەی 10% بخاتەسەر فرۆشراو و سەرجەم خزمەتگوزارییەکانی ناوچە گەشتیارییەکان لە (هۆتێل، مۆتێل، چێشتخانە، کافتریا، باڕ، یانەی شەوانە) و هاوشێوەکانیان کەچوار ئەستێرە بەسەرەوەن و ئەوانەی پابەندی بڕیارەکە نابن سزادەدرێن. وەزارەتی دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان لەدواین بڕیاریدا کە واژۆی ئاوات شێخ جەناب، وەزیری دارایی لەسەرە و 24ی ئەم مانگە دەرچوە باس لەوەشکراوە، بەڕێوەبەرایەتی گشتی باجەکان بڕیاریداوە  باج بەرێژەی 10% لەسەر فرۆشراو و سەرجەم خزمەتگوزارییەکانی ناوچە گەشتیارییەکان دابنرێت، لەو پێناوەشدا کارگێڕی ناوچە گەشتیارییەکان دەبێت راپۆرتی مانگەی فرۆشراوەکانیان و باجی دانراو لەسەریان پێشکەشی بەڕێوەبەرایەتی گشتی باج و دەروامەت بکەن. ئەوەش هاتوە، بڕیارەکە سەرجەم خزمەتگوزارییەکانی ناوچە گەشتیارییەکان لە (هۆتێل، مۆتێل، چێشتخانە، کافتریا، باڕ، یانەی شەوانە) و هاوشێوەکانیان کەچوار ئەستێرە بەسەرەوەن دەگرێتەوە و ئەوانەی پابەندی بڕیارەکە نابن بەگوێرەی یاسا و بەرێژەی 10%ی ئەو باجەی دەبێت بیدەن بەحکومەت، سزادەدرێن. وەزارەتی دارایی داواش لەسەرجەم لایەنە پەیوەندیدارەکان دەکات هاوکاربن لەجێبەجێکردنی ناوەڕۆکی بڕیارەکە، هەروەها ئەو ناوچە گەشتیاریانەی رێنماییەکە دەیانگرێتەوە دەبێت تۆمارێکیان هەبێت  بۆ دیاریکردنی نرخ و جێگیرکردنی باجی فرۆشراوەکان بۆ ئەوەی بەڕێوەبەرایەتی باج بتوانێت وردبینی تێدابکات. 

  هاوڵاتى وەزارەتی بەرگریی ئەمریکا رایگەیاند، ژمارەیەک باڵەخانەی بارەگای "میلیشیاکانی پاڵپشتیکراو لەلایەن ئێرانەوە" لەسەر سنووری نێوان عێراق و سووریای کردووەتە ئامانج هێرشەکەدا قوربانییان هەیە. جۆن کێربی، وتەبێژی پێنتاگۆن رایگەیاند: بە فەرمانی جۆ بایدن، سه‌رۆكی ئه‌مریكا هێزە سەربازییەکانی وڵاته‌كه‌ی "هێرشی ئاسمانیی بەرگریکرانەی ورد"یان لە دژی چەند بارەگایەک لەسەر سنووری نێوان عیراق و سووریا کردووە، کە لەلایەن میلیشیای پاڵپشتیکراوی ئێرانی بەکارهێنراون. وتیشی: "هێرشەکان لە وەڵامی هێرشی گرووپەکانی پاڵپشتیکراوی ئێرانی دژ بە بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا لە عیراق کراون". کێربی ئه‌وه‌شی وتووه‌: "بە لەبەرچاوگرتنی زنجیرە هێرشە بەردەوامەکانی گرووپە پاڵپشتیکراوەکانی ئێران دژ بە بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا لە عیراق، سەرۆک بایدن فەرمانی دەرکرد بە ئەنجامدانی کاری سەربازی زیاتر بەمەبەستی پەکخستن و بەرپەرچدانەوەی ئەو جۆرە هێرشانە". لیوای 14ی سەر بە حەشدی شەعبی لەبارەی هێرشەیەکەی بەرەبەیانی ئەمڕۆ دووشەممە بەیاننامەیەکی بڵاوکردووەتەوە و رایگەیاندووە: کاتژمێر دووی بەرەبەیان بارەگاکانیان لەلایەن هێزەکانی ئەمریکا لە ناوچەی قائیم لەسەر سنووری عیراق و سووریا کراونەتە ئامانج، لەو کاتەی هێزەکانیان لە "ئەرکی پیرۆز"دا بوون. لیوای 14 سەر بە کەتائیبی سەید شوهەدایە کە بەرپرسەکەیان ئەبو ئالا‌و وەلائییە.  یەکێکە لەو گرووپانەی ئێران پاڵپشتیان دەکات. گرووپەکە لەدوای هێرشەکە بەیاننامەیەکی بڵاوکردووتەوە و دەڵێت: "لەمەودوا لەگەڵ ئەمریکا لە شەڕێکی کراوەدا دەبین". هەرچەندە لیواکەی حەشدی شەعبی دەڵێت لە هێرشەکەدا تەنیا یەک چەکداریان کوژراوە، بەڵام روانگەی سوریا بۆ مافەکانی مرۆڤ دەڵێت لە هێرشەکەدا لانیکەم پێنج کەس کوژراون. بەپێی ئەو ڤیدیۆ و وێنانەی لە کەناڵەکانی تەلەگرامی سەر بە حەشدی بڵاوکراونەتەوە، تۆپێک کراوەتە ئامانج، هەروەها باڵەخانەیەکیش بە تەواوی وێران بووە. ژمارەیەک چەکداری حەشدی شەعبیش لەو شوێنە دەبینرێن.   کەتائیب سەیدشوهەدا گرووپێکی میلیشیای شیعەن لە ئایاری 2013 دامەزرێندران بۆ ئەوەی شان بەشانی سوپای سوریا شەڕ بکەن. کەتائیب سەید شوهەدا هاوشێوەی کەتائیبی حیزبوڵڵا و بزووتنەوەی نوجەبایە، کە دوای سەرهەڵدانی داعش لە 2014 بازنەی هێرشەکانی فراوانکرد و عیراقیشی گرتەوە، تا 2017، توانا و هێزی ئەو گرووپە بە دوو هه‌زار چەکدار مەزەندە دەکرا. کەتائیبی سەید شوهەدا لەلایەن سوپای پاسدارانەوە پاڵپشتی کراوە و پشتگیری دارایی وەرگرتووە. بەر لە کوژرانیشی لەگەڵ قاسم سولەیمانی، فەرماندەی فەیلەقی قودسی سوپای پاسداران کاری کردووە، هاوئاهەنگی سەربازیشی لەگەڵ لق و پۆپەکانی حەشد هەبووە. دەگوترێت کەتائیب سەید شوهەدا گرووپێکە لەلایەن رێکخراوی بەدر و کەتائیب حیزبوڵڵا دامەزرێنراوە. ئەو هێرشەی ئەمریکا بۆ سەر گرووپەکەی حەشدی شەعبی لەکاتێکدایە، کە شەوی شەممە 26ی حوزه‌یرانی 2021، بە درۆنی بۆمبڕێژکراو هێرش کرایە سەر باکووری رۆژهەڵاتی هەولێر.   هێرشەکەی سەر هەولێر. تەنیا سێ کیلۆمەتر لە کۆنسوڵخانە نوێیەکەی ئەمریکا دووربوو. دوای هێرشەکە کۆنسوڵخانەکە لە بەیاننامەیەکدا رایگەیاند: "ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا سەرکۆنەی ئەو هێرشە دەکات کە رۆژی شەممە لە رێگەی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانەوە لە هەرێمی کوردستان ئەنجامدرا. ئەم هێرشە ئاماژەیەکی روونی پێشێلکارییە بەرامبەر سەروەریی عیراق".

شاناز حەسەن دادگای پێداچوونەوە دوا پلەی بەبڕیارەكەی سزادراوانی بادیناندا دووبارە و سزای شەش ساڵ زیندانی كردنیانی پەسەند كرد، هەموو پشتگیرییە نێودەوڵەتی و ناوخۆییەكان نەبووە فریادڕەسیان و دوا پلەی وەرگرت و تەنها كەسوكاریان چاوەڕێی بڕیاری لێخۆشبوون دەكەن لەلایەن سەرۆكی هەرێمەوە. رۆژی 20ی حوزەیرانی 2021، دادگای پێداچوونەوە بڕیارەكەی دادگای پەسەند كرد تایبەت بەسزادراوانی بادینان، دوێنێ یەكشەممە ئەو بڕیارە راگەیەندرا بۆ هەریەك لە(شێروان شێروانی، ئەیاد كەرەم، گوهدار محەمەد ئەمین، شڤان سەعید، هاریوان عیسا). روگەش جەباری، خێزانی شێروان شێروانی، لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:»ئێمە تەواو شۆك بووین بەبڕیارەكە و تەنیا ماوە سەرۆكی هەرێم خۆی وەك مرۆڤێك و كوردێك مامەڵە لەگەڵ تاكەكانی كۆمەڵگەكەی بكات، كەكوردین دوور لە سیاسەت لێیان خۆش ببێت، ئێمە سوپاسی دەكەین». هاوسەری شێروان شێروانی پێشیوابوو ئەو بڕیارە دەركەوت، كە سزاكە تەواو سیاسییەو پەیوەندی بەسیاسەتەوە هەیە، نەك سزای كەسانێك كە شتێكیان كردبێت و لێیان خۆش ببن. پارێزەری شێروان شێروانی رایگەیاند ئەمڕۆ دەستەی گشتی دادگای پێداچوونەوە بڕیاری سزای زیندانیكردنی چالاكوانانی وەك خۆی پەسەندكردو بڕیارەكەش دواپلەی وەرگرت. محەمەد عەبدوڵا، پارێزەری رۆژنامەنوس شێروان شێروانی بەهاوڵاتى وت:» ئەمڕۆ دەستەی گشتی دادگای پێداچوونەوە بڕیاری سزای زیندانیكردنی چالاكوانانی وەك خۆی پەسەندكردو بڕیارەكەش دواپلەی وەرگرت». ناوبراو باسی لەوەشكرد، دادگای پێداچوونەوەی هەرێمی كوردستان داوای پارێزەرانی سزادراوانی بادینانی رەتكردەوە كەداوای راستكردنەوەی بڕیاری دادگای پێداچونەوە (تصحیح القرار تمیز )یان كردبوو، بەوەش دادگای پێداچوونەوە بڕیاری دادگای تاوانی دووی هەولێری پەسەندكرد بەسزادانی هەریەك لەو پێنج چالاكوانە بۆ ماوەی شەش ساڵ».  «لەڕووی یاساییەوە هیچ قۆناغێكی راستكردنەوەی بڕیاری دادگا نەماوە تەنها لێخۆشبوونی سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەمێنێتەوە»، پارێزەرەكەی شیروانی وای وت. رۆژی 16ی شوبات دادگای تاوانەكانی دووی هەولێر بڕیاریدا بەشەش ساڵ زیندانیكردن بۆ پێنج چالاكوان و رۆژنامەنووسی سنوری بادینان بەتۆمەتی (كۆكردنەوەی زانیاری قەدەغەكراو، كاركردن بۆ گروپی چەكداری و پێدانی زانیاری بەلایەنی دەرەكی، بەمەبەستی تێكدانی ئاسایشی كوردستان)، بڕیارەكەی دادگای هەولێر بەپێی ماددەی 21ی سزادانی عێراقی بوو كە تایبەتە بەتێكدانی ئاسایشی هەرێم و كاركردن بۆ لایەنی دەرەكی. یەكێك لەدەسەڵاتەكانی سەرۆكی هەرێم دەركردنی بڕیاری لێبوردنی تایبەت و گشتییە بۆ سزادراوان كە لەزیندانەكاندان، چوار ساڵ جارێك پەرلەمانی كوردستان لەڕێگەی یاسایەكەوە پێشنیار بۆ ئازادكردنی زیندانیكراوانی حوكمدراو دەردەكات و سەرۆكایەتی هەرێم دوای سەیركردنی پێشنیارەكە بڕیاری لەسەر دەدات. دوێنێ یەكشەممە سەنتەری میترۆ بۆ ئازادی رادەربڕین و بەرگری لە رۆژنامەنووسان داوای لە نێچیرڤان بارزانی كرد كە بڕیاری لێخۆشبوونیان بۆ دەربكات، لەبەیاننامەكەیاندا ئاماژە بەوە كراوە كە»وەك پێشتر داوامان لێكردبووی لەبارەی سزادراوانی بادینانەوە، ئەمجارەش داوا دەكەین بڕیاری لێخۆشبوون بۆ سزادراوانی بادینان دەربكەن». برای گوهدار محمەمەد بۆ هاوڵاتى  ئەوەی خستەڕوو كە رۆژی شەممە گوهدار پەیوەندی پێوە كردووەو داوای كردووە كەڕۆژنامەنووسان و چالاكوانان فشارەكانیان زیاتر بكەن. زیدان محەمەد، برا گەورەكەی گوهدار، لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:»بارودۆخی دایكم زۆر خراپەو زۆر بەدووبارە پەسەندكردنەوەی بڕیارە نیگەرانین، بەڵام چارمان نیە و تەنیا لەسەرۆكی هەرێم داواكارین بڕیارێك بدات».  ناوبراو پێشیوابوو ئەوان» بێتاوانن» و شەش ساڵ زیندانی تەمەنێكە بۆ كوڕێكی گەنج كە هیچ تاوانێكی نەكردووە. نوێنەری كەسوكاری زیندانیكراوان دەڵێت:»ئەم بڕیارە هێندەی تر سومعەی هەرێمی كوردستانی ناشرین كرد، ئەمە تەحەدای خەڵكە».

هاوڵاتى هێمن هەورامی، جێگری سەرۆکی پەرلەمان رایگەیاند: "ئەمڕۆ لە حکومەت دەپرسین ئایا پارەتان لە بەردەستدابوە و نەتانداوە؟". ئەمڕۆ دانیشتنی پەرلەمانی کوردستان بۆ گفتوگۆکردن لەسەر لێڕینی مووچە بەڕێوەدەچێت. هێمن هەورامی، جێگری سەرۆکی پەرلەمان لەکۆنگرە رۆژنامەوانیدا رایگەیاند: "ئەمڕۆ لە حکومەت دەپرسین ئایا پارەتان لە بەردەستدابوە و نەتانداوە؟". هەورامی هیوایخواست، دانیشتنی ئەمڕۆی پەرلەمان بە ئارامی بەڕێوەبچێت و وتیشی: "دەبێت حکومەتی هەرێم وەڵامی دڵنیاکەرەوەمان لەسەر لێبڕینی مووچە بداتێ". ​

ئارا ئیبراهیم بەپێی داتا فەرمییەکانی حکومەتی هەرێم داهاتەکانی نەوت‌و ناوخۆ زیاترن لەملیارێک دۆلار، بەڵام کابینەی نۆیەم بەسەرۆکایەتیی مەسرور بارزانی بەردەوامە لەلێبڕینی مووچەی مووچەخۆران. مەسرور بارزانی لەکاتی سوێندخواردنی لەپەرلەمانی کوردستان بەڵێنی دا کەکابینەکەی چاکسازی ئەبجام بدات‌و شەفاف بێت لەسێکتەرە جیاوازەکاندا، بەڵام پاش تێپەڕبوونی زیاتر لەدوو ساڵ هیچ دۆسێیەک روون نییە. هاوڵاتى بەدواداچوونی وردی بۆ داهاتەکانی نەوت‌و ناوخۆ کردووە بەپێی داتا فەرمییەکانی حکومەتی هەرێم. داهاتی نەوت حكومەتی هەرێم رۆژانە (460) هەزار بەرمیل نەوتی خاو هەناردەی دەرەوە دەكات و مانگانە (13) ملیۆن و (800) هەزار بەرمیل دەكات و لەئێستادا هەر بەرمیلێك نەوتی خاو بە (76) دۆلارەو ئەگەر هەرێم بە (11) دۆلار كەمتر بیفرۆشێت لەنەوتی برێنت ئەوا (897) ملیۆن دۆلار دەكات و بەدینار دەكاتە یەك ترلیۆن و (318) ملیار دینار. داهاتەكانی ناوخۆ داهاتی ناوخۆیی و نانەوتی هەرێمی كوردستان مانگانە گەیشتووەتە (350) ملیار دینارو مانگانە بەپێی وتەی بەرپرسانی وەزارەتی دارایی كە بە پەرلەمانتارانیان راگەیاندووە. داهاتی ناوخۆو نانەوتی لەدوای قاچاغی و ئەوەی لەوەزارەتی دارایی تۆماردەكرێت لەسەرتاسەری هەرێم مانگانە (350) ملیار دینارە كە لەداهاتەكانی (گومرگی دەروازە سنورییەكان، سەرپێچی و موڵەت و ژمارەكردنی ئوتومبێل و مۆڵەت نوێكردنەوە، باج، پارەی كارەباو ئاو، رسوماتی خانوو و تەلاری بازرگانی و مۆڵەكان، ..هتد پێكهاتووە. (350) ملیار دینارەكە بەم شێوەیەیە كە سەد ملیار دیناری مانگانەی داهاتی رسومات و خزمەتگوزارییەكان، (160) ملیار دیناری گومرگی دەروازە سنورییەكان و زیاتر لە (90) ملیار دیناری داهاتی باجەكان. سەرچاوەیەك لەوەزارەتی دارایی و ئابووری حكومەتی هەرێم بۆ هاوڵاتى ئاشكرا كرد كەبڕیاردراوە لەڕێگەی چاكسازیكردن و سنورداركردنی قاچاغچێتی لەدەروازە سنورییەكان داهاتەكانی ناوخۆ لە (350) ملیار تاكۆتایی ئەمساڵ بگەیەننە (400) ملیار دینار. هاوكاریی دارایی هاوپەیمانان هاوپەیمانان بەسەركردایەتی ئەمریكا بۆ هاوكاریكردنی هێزەكانی پێشمەرگە مانگانە (19) ملیۆن و (700) هەزار دۆلار كەنزیكەی (28) ملیار و (959) ملیۆن دینار دەكات دەداتە وەزارەتی پێشمەرگەو موچەی لیوا هاوبەشەكان و پێداویستییە سەربازییەكانیان بۆ ئامادە دەكەن. بەغداو یاسای بودجەی 2021 سەرەڕای ئەوەی لە 31ی ئازاری 2021 یاسای بودجە پەسەندكراو پشكی هەرێم جێگیركرا، بەڵام پاش سێ مانگ لەدەرچواندنی تائێستا جێبەجێ نەكراوەو هەرێمی كوردستان داهاتی نەوتی نەداوە بەعێراق و بەغداش هیچ بڕە بودجەیەكی نەناردووە، تەنها مستەفا كازمی بڕیاریداوە تاوردەكارییەكان تەواودەبێت (200) ملیار دینار رەوانەی هەرێم بكرێت و واژۆی كردووەو بڕیارە لەم هەفتەیەدا بگاتە هەرێم. دانەوەی قەرزەكان یاریدەدەری سەرۆكی حكومەت بۆ كاروباری دارایی و وەبەرهێنان و ئەنجومەنی راژە رایگەیاند كە كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێم بەردەوام و مانگانە (253) ملیۆن دۆلار كە دەكاتە (379) ملیار دینار دەداتەوە بەقەرز. مەسرور بارزانی سەرۆكی حكومەتی هەرێم لەپەرلەمانی كوردستان لەساڵی رابردوو رایگەیاند كە كابینەكەی (28) ملیار دۆلار قەرزارەو بەرنامەیان هەیە بۆ دانەوەی ئەو قەرزانە، بەڵام وردەكاری چۆنێتی وەرگرتنی قەرزەكان و دانەوەی ئاشكرا نەكرد. «داهاتەكانی نەوت‌و ناوخۆی هەرێم ملیارێك دۆلاریان تێپەڕاند» ئەندامێكی فراكسیۆنی یەكگرتوو دەڵێت: »مووچەخۆران تەنها لەسەدا (59)ی موچە وەردەگرن سەرەڕای ئەوەی داهاتەكانی ناوخۆو نرخی نەوت زیادیان كردووە». شێركۆ جەودەت، ئەندامی فراكسیۆنی یەكگرتوو لەپەرلەمانی كوردستان لەلێدوانێكدا بە هاوڵاتى وت:» (57) پەرلەمانتار واژۆمان كردووە كە حكومەت بێتە پەرلەمان و بڕیاری كۆتایی لەسەر لابردنی لێبڕینی لەسەدا 21%ی موچە بهێندرێت، ئەگەر نەهاتن ئەوا پەرلەمان دەتوانێت بڕیاربدات كە لێبڕینی موچە نەمێنێت ئەو دەسەڵاتەی هەیە». ناوبراو ئاماژەی بەوەشكرد كە سەرەڕای ئەوەی موچەخۆران لەسەدا 21%ی موچەیان لێدەبڕدرێت، بەهای دیناریش بەرانبەر بەدۆلار لەسەدا 20% دابەزیوە، واتا موچەخۆرانی هەرێم لەئێستادا لەسەدا (59)ی موچەكانیان وەردەگرن. شێركۆ جەودەت ئەوەشی دووپاتكردەوە «ساڵێكە حكومەتی هەرێم باسی چاكسازی دەكات و لێبڕینی موچە بەردەوامە سەرەڕای ئەوەی نرخی نەوت دووقات زیادی كردووە ئێستا بەرمیلێك نەوتی خاو بە (76) دۆلارە، داهاتی نەوت كە بەدۆلارە دەكرێتەوە بەدینار لەسەدا (20) زیادی كردووە بۆ حكومەت». « بەپێی ژمارەو داتا فەرمییەكانی حكومەتی هەرێم، داهاتەكانی نەوت و ناوخۆ یەك ملیار دۆلاری تێپەڕاندووە، بەڵام حكومەت بێ منەتە بەرانبەر خەڵك و هاووڵاتییەكانی، فەرموون چاكسازی لە موچەدا بكەن و موچەی بندیوارەكان ببڕن و موچەی تەواو دابەش بكەن». ئەندامێكی فراكسیۆنی یەكێتی لە پەرلەمانی كوردستان ئەوە دووپاتدەكاتەوە كە ئەولەویەتیان ژیان و گوزەرانی خەڵكەو دەشڵێت:» پەرلەمان بڕیاریش بدات لێبڕینی موچە كۆتایی پێبێت ئەگەر حكومەت جێبەجێی نەكات سوودی نابێت». عوسمان كەریم، ئەندامی فراكسیۆنی یەكێتی لەپەرلەمانی كوردستان لەلێدوانێكدا بە هاوڵاتى وت:» ئەمڕۆ دووشەممە كە كۆبوونەوەی پەرلەمانە باسی موچەو قوتی ژیانی خەڵك دەكەین، چونكە ئەوە ئەولەویەتمانە لەگەڵ دامەزراندنی سێ یەكەمەكانی زانكۆكانی هەرێم». ناوبراو هێمای بۆ ئەوەشكرد كە پەرلەمان ناتوانێت بەبێ هەماهەنگی حكومەت بڕیار لەبارەی كۆتایی هێنان بەلێبڕینی موچەوە بكات، وتیشی:»ئەگەر پەرلەمان بڕیاری كۆتایی هێنان بە لێبڕینی موچەش بكات كەحكومەت نەیەوێت جێبەجێی بكات هیچ سوودی نابێت، بۆیە بەهەماهەنگی لەگەڵ ئەنجومەنی وەزیران ئەو بڕیارە بدرێت باشترە». پەرلەمانتارێكی گۆڕان دەڵێت داهاتەكانی ناوخۆ (350) ملیار دیناری تێپەراندووە. دابان محەمەد ئەندامی فراكسیۆنی گۆڕان لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى وت:»  نرخی نەوت نزیكی (30) دۆلار بوو، ئێستا نرخی نەوت (76) دۆلارە، وەزیری سامانە سروشتییەكان بێدەنگە، نرخی بەنزین (550) دیناربوو، ئێستا (800) دینار بەرەو ژوورە، لێدوان و قسەیەكی نیە». ناوبراو ئەوەشدەخاتەڕوو كە ئەوكات (120) ملیۆن دۆلار لەداهاتی نەوت بۆ موچە تەرخان دەكراو موچە بەلێبڕینی 21% دابەش دەكرا، «ئێستا (300) ملیۆن دۆلار لەداهاتی نەوت بۆ موچە تەرخان دەكرێت لێبڕین هەر لە 21% و وتەیەكی نیە! پارەی نەوت لەبانكەكانی توركیا كێشەی بۆ دروستدەبێت، زۆر كەس روونكردنەوە دەدەن ئەو نەبێت». دابان محەمەد، جەختلەوەدەكاتەوە  چەند بڕیارێكی ئەنجومەنی وەزیران هەبوو بۆ پێداچوونەوەی مەلەفی نەوت و كەمكردنەوەی خەرجیەكان، ئەویش وەك پێكهێنانی هێزی هاوبەش بۆ خاڵە سنورییەكان تائێستا هیچی لێ شین نەبووە. كۆمپانیا هەیە، تەنیا لەسەدا پێنجی نەوتی هەرێم بەرهەم دەهێنێت و خاوەنی 62% ی كێڵگەیەكە، بەڵام (607) ملیۆن دۆلاری خەرجی ماوە لای حكومەتی هەرێم وەریبگرێتەوە!!!». سەرچاوەیەكی باڵای حكومەتی هەرێم كە لەبەر هەستیاری پێگەكەی نەیویست ناوی بهێندرێت، بۆ  ئەوەی باسكرد كەحكومەتی هەرێم لەپێش پەرلەمانتارانەوە دەیەوێت لێبڕینی موچە نەمێنێت، بەڵام توانای دارایی هەر ئەوەندەیە. لەبارەی داهاتەكانی نەوت و ناوخۆوە وتی:»داهاتەكانی ناوخۆ گەیشتووەتە ئەو ژمارەیە كەباسی دەكەیت، بەڵام داهاتی نەوت لەسەدا (48)ی لێ دەڕوات بۆ خەرجییەكان و حەقی گواستنەوەو شایستەی كۆمپانیاكان و بەشێكیشی بۆ دانەوەی قەرزەكانە، ئەوەی پەرلەمانتاران باسی دەكەن لەوردەكارییەكانی ئەو پرسە تێنەگەیشتوون یان لایان نییە».  

  هاوڵاتى ئەمڕۆ دووشه‌ممه‌ 28ی حوزه‌یرانی 2021، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت لە بازاڕەکانی جیهاندا بە 75 دۆلار و 31 سەنتە. هاوکات لە بۆرسە بازارە جیهانییەکان، نرخی‌ بەرمیلێک نەوتی‌ خاوی ئەمریکیش بە 74 دۆلار و هه‌شت سەنت مامەڵەی‌ پێوە دەکرێت. پێشتر نرخی نەوت بۆ سەروو 70 دۆلار بەرزبووەوە، دوای ئەوەی لە ساڵی رابردووەوە بەهۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و لەکارکەوتنی کارگە گەورەکانی جیهان و راگرتنی جموجوڵی ئامێر و ئۆتۆمبێلەکان، نرخی نەوت بۆ نزمترین ئاستی لە مێژوویدا دابەزی بوو.

شاناز حەسەن سەرەڕای ئەوەی لەكارنامەی پەرلەماندا بوونی نییە، بەڵام پەرلەمانتارێكی پارتی دەڵێت كۆبوونەوەی ئەمڕۆی پەرلەمان بەئامادەبوونی حكومەت دەبێت و پرسی لێبڕینی موچە تاووتوێ دەكرێت. ساڵێکی تەواو بەسەر بڕیاری لێبڕینی موچەدا تێدەپەڕێت و سەرەڕای بەرزبوونەوەی نرخی نەوت بۆ دوو هێندەی ساڵی رابردوو و زایدبوونی داهاتەکانی ناوخۆش، بەڵام حکومەت بۆ ئەم مانگەش موچە بەلێبڕینی لەسەدا (21) دابەشدەکات. پەرلەمانی كوردستان لەنووسراوێكدا بانگهێشتی سەرجەم ئەندام پەرلەمانەكان دەكات بۆ دانیشتنی ژمارەی (16)ی خولی بەهارەی ساڵی سێیەمی ئەم خولەی پەرلەمانی كوردستان، بڕیارە دانیشتنەكە ئەمڕۆ دووشەممە 28-6-2021 كاژێر 11:00 بەڕێوەبچێت. بەپێی كارنامەكە شەش تەوەر لەكۆبوونەوەكە باسدەكرێن كەهیچیان باسی لێبڕینی موچەی تێدا نییە. پێش دوو هەفتە فراكسیۆنەكانی پەرلەمان بەدوو یاداشتی جیاواز (55) واژۆ و (65) واژۆ بەجیا كۆكرایەوە بۆ بانگهێشتی حكومەتی هەرێم لەسەر لێبڕینی موچە. هێڤیدار ئەحمەد ئەندامی فراكسیۆنی پارتی لەپەرلەمانی كوردستان وتی:»ئەمڕۆ كۆبونەوەی پەرلەمانی كوردستانە بەحزوری حكومەتی هەرێمی كوردستان». ناوبراو وتیشی:»لەحكومەت دەپرسین، نەوت بەرزبۆوە، بۆ موچە هەر بەلێبڕینەوە دەدرێت؟، باج زیادبووە، داهاتی گومرك زیادبوە، تاپۆ، رسومات هەر هەمووی زیاد بووە، بۆ هەر موچە بەلێبڕیبەوە دەدرێت؟». بڕیارە هەریەك لە وەزیری سامانە سروشتیەكان و وەزیری هەرێم بۆ كاروباری بەغدا و وەزیری پلاندانان و سكرتێری ئەنجومەنی وەزیران ، سەرۆكی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران و وەزیری دارایی ئامادەی كۆبوونەوەی ئەمڕۆی پەرلەمان بن، بەڵام سەرۆكی حكومەت ئامادە نابێت. ئەندامێكی فراكسیۆنی یەكگرتوو‌‌‌: گومانمان هەیە ئامانج لەو تەوەرە زۆرانەو ونكردنی گفتوگۆی پرسی لێبڕینی موچە بێت. ئەبوبەكر هەڵەدنی، ئەندامی فراكسیۆنی یەكگرتوو، لە لێدوانێكدا بەهاوڵاتى  وت:» دەبێت سەرۆكایەتی پەرلەمان روونكردنەوە بدات بەئێمەو بەخەڵكیش بۆ مانگێكە كۆنەبووەتەوەو ئێستاش دێت جەلسەیەكی تولانی دادەنێت كە لەوانەیە مانگێكی بوێت». ناوبراو وتیشی:» گومانمان بۆ دروست بووە ئامانج لەم هەموو بڕگە زۆرو زەبەندە ونكردنی یاداشتی پەرلەمانتارانە، نەك لێبڕینی موچەی ونكردووە و لێبڕینی موچەی هێناوەتە ناوەوە». هەڵەدنی ئەوەی دووپاتكردەوە كە لەیاداشتەكەیاندا وتوویانە هەڵگرتنی لێبڕینی موچە، بەبڕیارێكی تەشریعی پەرلەمان كۆتایی پێبێت ئەگەر حكومەتیش ئامادە نەبێت. زیاد جەبار، سەرۆكی فراكسیۆنی یەكێتی ئاماژەی بەوەكرد كە ئەوە بەرنامەی كارەو دانراوە، دەبێت هەر تەوەرێك هەقی خۆی پێبدرێت بەتایبەت لێبڕینی موچە، وتیشی:» پێشتر چەندین جار پەرلەمانتاران داوایان كردووە دانیشتنی پەرلەمان لەسەر كۆتایهاتنی لێبڕینی موچە بكرێت و كاتەكەی دواخراوە، هیوادارین ئەمڕۆ بكرێت». ئەندامێكی لیژنەی یاسایی لەپەرلەمانی كوردستان دەڵێت:»تەنها داوامان كردووە پرسی لێبڕینی موچە باس بكرێت نەك شتی دیكە». روپاك ئەحمەد، ئەندامی لیژنەی یاسایی لەفراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتى  وت:» تەوەرەكان زۆرن و ئێمە تەنیا داوامان كردبوو لێبڕینی موچە بێت، بۆیە پێویستە بەتەنیا ئەو پرسە باسبكرێت». ئەندامێكی دیكەی پەرلەمان لەفراكسیۆنی گۆڕان پێیوابوو دەبێت كاتی تەواو هەبێت كە وەزیرە پەیوەندیدارەكان دێنە پەرلەمان وەڵامی پرسیارەكان بدەنەوە. رزگار حەمەد، پەرلەمانتاری گۆڕان لە پەرلەمانی كوردستان، بەهاوڵاتى  وت:» ئێمە تەنیا دەمانەوێت لەسەر لێبڕینی موچە و داهاتەكانی حكومەت قسە بكەین، كە بەرزبوونەوەی نرخی نەوت و نزیكبوونەوەی رێككەوتنەكان لەگەڵ بەغدا بوونی هەیە». ناوبراو ئەوەشی روونكردەوە كەوەڵامی پێویستی پەرلەمانتاران بدرێتەوە لەلایەن وەزیرەكانەوە كە جێگەی قەناعەتی پەرلەمانتاران بێت.

هاوڵاتى ‌ناوه‌ندى راگه‌یاندن و چاپه‌مه‌نى هێزه‌کانى پاراستنى گه‌ل(هه‌په‌گه‌)، ئه‌مڕۆ یه‌کشه‌ممه‌ له‌باره‌ى زنجیره‌ چالاکییه‌کانى گه‌ریلاوه‌ ڕاگه‌یه‌ندراێکى بڵاوکرده‌وه‌ و تێیدا ئه‌وه‌خراوه‌ته‌روو له‌ هه‌رێمه‌کانى خاکورک، ئاڤاشین و هه‌فتانین، 16 سه‌ربازى سوپاى تورکیا کوژراون. ده‌قى راگه‌یه‌ندراوى هه‌په‌گه‌: "له‌ چوارچێوه‌ى هه‌نگاوى شۆڕشگێرى جه‌نگى خابوردا له‌ هه‌رێمى حه‌فتانین: هێزه‌کانى بزوتنه‌وه‌ى شۆرشگێرى یه‌کگرتووى ژنان ٢٧ى حوزه‌یران کاتژمێر ٠٨:٤٥ له‌ گۆڕه‌پانى پارتیزان له‌دژى داگیرکه‌ران له‌سه‌ر گردى قه‌سروک چالاکیان ئه‌نجامدا. له‌ چالاکیه‌که‌دا سه‌نگه‌رێک که‌ چه‌کێکى ئه‌ی٤ى تێدابوو کرایه‌ ئامانج. ٢ داگیرکه‌رى ناو سه‌نگه‌ره‌که‌ سزادران، چه‌کى ئه‌ی٤ و کامێرایه‌کى مۆبێس له‌ناوبران. له‌ چوارچێوه‌ى هه‌نگاوى شۆرشگێرى هه‌ڵۆکانى زاگرۆسدا له‌ هه‌رێمى خوارکورک: ٢٦ى حوزه‌یران کاتژمێر ٠٦:١٠ له‌دژى داگیرکه‌ران له‌ گردى شه‌هید شاهان چالاکى کۆردینه‌یى ئه‌نجامدرا. به‌ره‌ى سه‌ره‌تا له‌ سه‌نگه‌ره‌که‌یدا که‌ ٣ داگیرکه‌رى تێدابوو. سه‌نگه‌ره‌که‌ تێکشکێنرا و ٣ داگیرکه‌ر سزادران. دواتر له‌ سه‌نگه‌رێکى دیکه‌درا و ٢ داگیرکه‌ر سزادران. ئه‌م سه‌نگه‌ره‌ به‌ ته‌واوى رووخێنرا. به‌ره‌ى دووه‌مین له‌ سه‌نگه‌ره‌کانى سه‌ر گرده‌که‌ و راداره‌که‌یاندا. له‌وێ ٥ داگیرکه‌ر سزادران، رادار تێکشکێنرا. دواى چالاکیه‌که‌ داگیرکه‌ران له‌ ده‌وروبه‌رى گردى شه‌هید شاهان ده‌ستیان به‌ ئۆپه‌ڕاسیۆن کرد. داگیرکه‌ران بوونه‌ به‌ ئامانجى هیزه‌کانمان. له‌ چالاکیه‌که‌دا ٢ داگیرکه‌رى دیکه‌ سزادران. دواى چالاکیه‌کان که‌ به‌ گشتى ١٢ داگیرکه‌ر سزادران، داگیرکه‌ران ئۆپه‌ڕاسیۆنه‌که‌یان فراوان کرد و کاتژمێر ١٦:٠٠ به‌ شێوه‌یه‌کى بێئه‌نجام کشانه‌وه‌. کاتژمێر له‌نێوان ٢١:٣٠ و ٢٣:٣٠ داگیرکه‌ره‌ سزادراوه‌کان به‌ هه‌لیکۆپته‌ر له‌ ناوچه‌که‌ گواسترانه‌وه‌. له‌ چوارچێوه‌ى هه‌نگاوى شۆرشگێرى هه‌ڵۆکانى زاگرۆسدا له‌ هه‌رێمى ئاڤاشین: سه‌رله‌به‌یانى ٢٦ى حوزه‌یران تونێله‌کانى شه‌ێ‌ له‌ گۆڕه‌پانى وه‌رخالێ بۆ بۆمبى گازى بۆردومانکران. له‌ کاتژمێر ١٣:٠٠ تاوه‌کو ١٨:٠٠ تونێله‌کانى شه‌ێ‌ به‌ بۆمبى گازى بۆردومانکران. ٢٦ى حوزه‌یران له‌ گردى سۆر، هێزه‌کانمان چالاکیان ئه‌نجامدا له‌به‌رانبه‌ر داگیرکه‌ران که‌ ویستیان بچنه‌ نێو سه‌نگه‌ره‌کانى شه‌ڕ. شه‌ڕه‌که‌ تاوه‌کو کاتژمێر ١٨:٣٠ به‌رده‌وام بوو. داگیرکه‌ران که‌ هیچ ئه‌نجامێکیان به‌ده‌ستنه‌هێنا له‌نێوان کاتژمێر ١٨:٣٠ و ١٩:٣٠دا ته‌قینه‌وه‌ى گه‌وره‌یان ئه‌نجامدا و به‌ بۆمبى گازى هێرشیان کرده‌ سه‌ر تونێله‌کانى شه‌ڕ. داگیرکه‌ران چه‌کى کیمیایى ره‌نگ سه‌وزیان به‌کارهێنا. هێزه‌کانمان وڵامى داگیرکه‌رانیان دایه‌وه‌ و داگیرکه‌ران به‌ ناچارى له‌ ناوچه‌که‌ کشانه‌وه‌. ٢٧ى حوزه‌یران کاتژمێر ٠٥:٢٠ داگیرکه‌ران که‌ له‌ گردى سۆر ده‌یان به‌ جووڵى کردبوو، بوونه‌ ئامانجى هێزه‌کانمان. له‌ چالاکیه‌که‌دا ٢ داگیرکه‌ر سزادران. ده‌وڵه‌تى داگیرکه‌رى تورک به‌ فڕۆکه‌  هه‌رێمه‌کانى پاراستنى میدیاى بۆردومان کرد وهه‌لیکۆپته‌ره‌کان به‌سه‌ر ئاسمانى هه‌رێمه‌که‌ ده‌ستیان به‌ جموجووڵ کرد. زانیاریه‌کان له‌باره‌ى جموجووڵى دوژمن له‌ هه‌رێمه‌که‌ به‌م شێوه‌یه‌یه‌: ٢٦ى حوزه‌یران کاتژمێر ١٩:٥٠ گۆڕه‌پانى قه‌لاى قۆمرى هه‌رێمى مه‌تینا له‌لایه‌ن فڕۆکه‌کانه‌وه‌ بۆردومانکرا. ٢٦ى حوزه‌یران کاتژمێر ٢٠:٤٠ هه‌لیکۆپته‌ره‌کانى شه‌ێ‌ له‌ گۆڕه‌پانه‌کانى مه‌رڤانۆس، مامره‌شۆ، بانیستا و تابورى عه‌ره‌بانى هه‌رێمى ئاڤاشین ده‌ستیان به‌ جموجووڵ کرد. ٢٦ى حوزه‌یران کاتژمێر له‌نێوان ٢١:٣٠ و ٢٢:٠٠ هه‌لیکۆپته‌ره‌کانى شه‌ێ‌ له‌ گۆڕه‌پانه‌کانى جیلوى بچووکى هه‌رێمى زاپ گه‌ڕان."  

  هاوڵاتى  ئه‌نجومه‌نى جێبه‌جێکردنى یه‌کگرتوى ئیسلامى داواده‌کات چیتر بژێوى هاو‌ڵاتیان گران نه‌کرێ و کۆتایى به‌ ‌لێبڕینى موچه‌ى فه‌رمانبه‌ران بهێنردرێت. ئه‌مڕۆ یه‌کشه‌ممه‌ 27ى حوزه‌یرانى 2021، به‌‌سه‌رپه‌رشتى سه‌ڵاحه‌دین به‌هائه‌دین، ئه‌میندارى گشتى یه‌کگرتوو، ئه‌نجومه‌نى جێبه‌جێکردنى ئه‌و جزبه‌ کۆبوییه‌وه‌. به‌پێى راگه‌یه‌ندراوى کۆبونه‌وه‌که‌، سه‌ره‌تا ئه‌میندارى گشتى له‌وته‌یه‌کدا باسى بارودۆخى ناوچه‌که‌ به‌گشتى و هه‌رێمى کوردستان به‌تایبه‌تی کردووه‌. دواتر کۆبونه‌وه‌ گفتوگۆى تێروته‌سه‌لى کرد له‌سه‌ربارودۆخى ئابورى و داوایکرد که‌ چیتر بژێوى هاو‌ڵاتیان گران نه‌کرێ و کۆتایى به‌ ‌لێبڕینى موچه‌ى فه‌رمانبه‌ران بهێنرێت. له‌به‌شێکى ترى کۆبونه‌وه‌که‌دا ئه‌نجومه‌نى جێبه‌جێکردنى یه‌کگرتو به‌نیگه‌رانیه‌وه‌ ‌روانیه‌ باردۆخى ئاڵۆزو ناله‌بارى سنوره‌کان و ئه‌و گرژیانه‌ى که‌ له‌سه‌ر سنوره‌کان هه‌ن، هه‌روه‌ها جه‌ختى کرده‌وه‌ له‌سه‌ر چاره‌سه‌رى ئاشتیانه‌ى کێشه‌کان و خۆ دورگرتن له‌شه‌ڕو پێکدادانى نه‌خوازراو. هه‌روه‌ها له‌باره‌ى هێرشه‌کانى سه‌ر هه‌ولێر، ئه‌نجومه‌نى جێبه‌جێکردنى یه‌کگرتو ئیدانه‌ى ئه‌و هێرشانه‌ى کردو به‌ ‌کارێکى تێکده‌رانه‌ى له‌قه‌ڵه‌مداو، داواکاره‌ لایه‌نه‌ په‌یوه‌ندیداره‌کان و سه‌رجه‌م هێزو لایه‌نه‌ ‌سیاسیه‌کان هه‌ڵوێستى به‌رپرسیارا‌نه‌ وه‌ربگرن بۆ لابردنى ئه‌و مه‌ترسى و هه‌ڕه‌شانه‌ که‌ ڕوده‌کاته‌ هه‌رێمى کوردستان.  

هاوڵاتى ‌ سه‌نته‌رى میترۆ له‌سه‌ر سزادراوانى ناوچه‌ى بادینان په‌یامێک ئاڕاسته‌ى سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێم ده‌کات و داوا له‌ نێچیرڤان بارزانى ده‌کاتکه‌" بریارى لێبوردن بۆ سزادراوانى بادینان ده‌ربکه‌ن". ئه‌مڕۆ یه‌کشه‌ممه‌ 27ى حزوه‌یرانى 2021، سه‌نته‌رى میترۆ له‌سه‌ر سزادراوانى بادینان په‌یامێک ئاڕاسته‌ى سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێم ده‌کات و ده‌ڵێت" بڕیاره‌که‌ پێچه‌وانه‌ى ویست و داخوازیى ئێمه‌ و زۆرێک له‌ ڕێکخراوه‌کانى مافى مرۆڤه‌ و داوا له‌ سه‌رۆکى هه‌رێم ده‌که‌ین لێبوردنیان بۆ ده‌ربکات".  هه‌روه‌ها له‌ ڕاگه‌یه‌نراوه‌که‌ى سه‌نته‌رى میترۆ بۆ داکۆکییکردن له‌مافى ڕۆژنامه‌نووسان هاتووه‌" چاوه‌روانى ئه‌وه‌ بووین، دادگاى پێداچوونه‌وه‌ ئاوڕێک له‌و هه‌موو داخوازیى و ناڕه‌زایه‌تییه‌ى ڕێکخراوه‌کانى ناوخۆ، ده‌ره‌وه‌ و خێزانى حوکمدراوه‌کان بده‌نه‌وه‌، بڕیاره‌که‌یان له‌ به‌رژه‌وه‌ندیى فراوانکردنى ئازادیى ڕاده‌ربڕین بشکێته‌وه‌، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ بڕیاره‌که‌ پێچه‌وانه‌ى ویست و داخوازیى ئێمه‌ بوو، وه‌ک سه‌نته‌رى میترۆ و زۆرێک له‌ ڕێکخراوه‌کانى مافى مرۆڤ و چاودێرانى پرۆسه‌ى دیموکراسیى له‌ کوردستان".  " وه‌ک پێشتریش داخوازییه‌کیان خستبوویه‌ به‌رده‌م سه‌رۆکى هه‌رێمى کوردستان، گه‌ر بڕیارى کۆتایى دادگاى پێداچوونه‌وه‌ هه‌مان بڕیارى دادگاى تاوانه‌کانى هه‌ولێر بێت، ئه‌وه‌ ده‌سه‌ڵاته‌کانى خۆى به‌کار بهێنێت و لێبووردنى تایبه‌تیان بۆ ده‌ربکات"،سه‌نته‌رى میترۆ وا ده‌ڵێن. هاوکات سه‌نته‌رى میترۆ له‌ کۆتایى ڕاگه‌یه‌ندراوه‌که‌دا، دووباره‌ داوا له‌ سه‌رۆکى هه‌رێمى کوردستان ده‌کات، داخوازیى ئه‌وان و ئه‌و ڕێکخراوانه‌ و خێزانى حوکمدراوان فه‌رامۆش نه‌کات و لێبووردنیان بۆ ده‌ربکات، چونکه‌  له‌ڕووى یاساییه‌وه‌ هیچ قۆناغێکى ڕاستکردنه‌وه‌ى بڕیارى دادگا نه‌ماوه‌.  

هاوڵاتى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان رایگه‌یاند له‌ماوه‌ى 24 کاتژمێرى رابردوودا شه‌ش هه‌زار و 757 پشکنینى نوێیان ئه‌نجامداوه‌و تێیدا 511 تووشبوى نوێ تۆمار کراوه‌و هه‌شت که‌سی توشبوو گیانیان له‌ده‌ستداوه‌. هاوکات وه‌زاره‌تى ته‌دنروستى ئه‌وه‌شى خستۆته‌روو که‌  456   توشبوووى په‌تاکه‌ چاکبونه‌ته‌وه‌. ده‌قى راگه‌یه‌ندراوى وه‌زاره‌تى ته‌ندروستى حکومه‌تى هه‌رێم:

هاوڵاتى ‌هه‌ریه‌که‌ له‌ وه‌زیرانى ده‌ره‌وه‌ى عێراق، میسر و ئوردن کۆبونه‌وه‌ى لوتکه‌ى سێ قۆڵیان ئه‌نجامداو  تێیدا فوئاد حوسێن وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى عێراق رایگه‌یاند:" ئاڵنگارییه‌کانى ناوچه‌که‌مان تاوتوێ کردووه‌". ئه‌مڕۆ یه‌کشه‌ممه‌ 27ى حوزه‌یرانى 2021، فواد حسێن، وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى عێراق له‌سه‌ره‌تاى کۆنگره‌که‌دا رایگه‌یاند: "له‌کۆبونه‌وه‌ى نێوان هه‌رسێ وڵات ئاڵنگارییه‌کانى ناوچه‌که‌مان تاوتوێ کرد، باسمان له‌ پڕۆژه‌ى ئابورى هاوبه‌شى هه‌رسێ وڵات کرد و به‌رژه‌وه‌ندى هه‌مولایه‌ک له‌وه‌دایه‌ هاوکاربین". ناوبراو راشیگه‌یاند لوتکه‌ى هه‌رسێ وڵات که‌ ئه‌مڕۆ یه‌کشه‌ممه‌ له‌به‌غدا به‌ڕێوه‌ده‌چێت ده‌رئه‌نجامى کارى به‌یه‌که‌وه‌یى نێوان ئوردن، عێراق و میسر بووه‌ و که‌ پرسه‌کانى وه‌به‌رهێنان و دۆزینه‌وه‌ى ده‌رفه‌رتى بوژانه‌وه‌ له‌سه‌رجه‌م بواره‌کان له‌خۆ ده‌گرێت. هاوکات وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى عێراق ئه‌وه‌شى روونکرده‌وه‌ کۆبونه‌وه‌که‌ى ئه‌مڕۆ ژماره‌یه‌کى دۆسیه‌ى تێدا تاوتوێ ده‌کرێت که‌جێگه‌ى بایه‌خى نێوان هه‌رسێ وڵاته‌که‌یه‌، له‌وانه‌ش هه‌ماهه‌نگى و دروستکردنى شارى پیشه‌سازی.  

هاوڵاتى ‌قوباد تاڵه‌بانى له‌شارى کۆیه‌وه‌ ڕایگه‌یاند:" چاوه‌‌ڕێین حکومه‌‌تى عێراق بڕیاره‌‌که‌‌ى بۆ ڕه‌وانه‌کردنى شایسته‌‌ داراییه‌‌کانى ھه‌‌رێم جێبه‌‌جێبکات".  ئه‌مڕۆ یه‌کشه‌ممه‌ 27ى حوزه‌یرانى 2021، له‌کۆبونه‌وه‌یه‌کدا له‌گه‌ڵ قائیمقام‌و به‌‌ڕێوبه‌‌رى فه‌‌رمانگه‌‌کان‌و به‌ڕێوه‌به‌رى ناحیه‌کانى سه‌ر به‌قه‌زاى کۆیه‌، قوباد تاڵه‌بانى جێگرى سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێم داواى لێکردن، نمونه‌یه‌کى جوانى حوکمڕانى پێشکه‌شبکه‌ن‌و خزمه‌تکردنى هاوڵاتیان بکه‌ن به‌ئه‌وله‌وییه‌تى کارى خۆیان. له‌باره‌ى ناردنى پاره‌که‌ى به‌غداشه‌وه‌، قوباد تاڵه‌بانى وتى:"حکومه‌‌تى ھه‌‌رێم پابه‌نده‌ به‌ناوه‌ڕۆک‌و ده‌قه‌کانی یاساکه‌‌و چاوه‌‌ڕێین حکومه‌‌تى عێراقیش بڕیاره‌‌که‌‌ى بۆ ڕه‌وانه‌کردنى شایسته‌‌ داراییه‌‌کانى ھه‌‌رێم جێبه‌‌جێبکات".