فەرماندەی گشتی يەپەژە: ئەوەی ئێستا لە ئارادایە ناكرێت بە دانوستان وەسف بکرێت

  ناوەندی ڕاگەیاندنی هەپەگە ئاشکرایدەکات، ڕۆژانى نەورۆزیش گۆڕەپانەکانی بەرخۆدانی لۆلان و گۆشینی هەرێمی خواکوڕک ٢ جار، گۆڕەپانەکانی دێڕەشێ و سیانی هەرێمی گارە ٥ جار، بەگشتی ١٤ جار بە فڕۆکەی جەنگی بۆردوومانکراون. دەقى ڕاگەیەندراوەکە ناوەندی چاپەمەنی و ڕاگەیاندنی هەپەگە گوتی: "بە ڕێز و خۆشەویستییەوە سڵاو لە گەلی وڵاتپارێزمان دەکەین کە بە داخوازی ئازادیی جەستەیی ڕێبەر ئاپۆ گۆڕەپانەکانی نەورۆزیان پڕکرد و بە جۆشێکی مەزن نەورۆزیان پیرۆز کرد. بەو هێز و مۆراڵەی لە گەلەکەمانەوە وەرمانگرتووە، بەهێزتر درێژە بە تێکۆشانمان دەدەین. بەرپرسانی دەوڵەتی تورک بەزارەکی باس لەوە دەکەن کە ئەم نەورۆزە وەک جەژنی بەهار و خوشک_برایەتی پیرۆز دەکەن. کەچی سوپای داگیرکەری تورک لە ڕۆژانی نەورۆزدا بێ وەستان چیاکانی کوردستانی بۆردوومان کرد.  بێگومان لەم هێرشانەدا، هێزەکانی گەریلامان ڕێکاری گونجاویان گرتەبەر و هیچ زیانێک بە هێزەکانمان نەگەیشت. بەڵام دەوڵەتی داگیرکەری تورک کە بانگەشەی ئەوەی دەکرد بەهار پیرۆز دەکات، ٧١٢ جار لە ئاسمان و زەوییەوە بۆردوومانی کرد و زیان بە سرووشتی جوان گەیشت". هەپەگە دەربارەی وردەکاری هێرشەکانی سوپای داگیرکەری تورک بۆ سەر هێزەکانی گەریلا، ئەم زانیارییانەی بڵاوکردەوە. "هێرشی فڕۆکە جەنگییەکانی سوپای داگیرکەری تورک" ٢٠ و ٢١ و ٢٢ ی ئادار، گۆڕەپانەکانی بەرخۆدانی لۆلان و گۆشینی هەرێمی خواکوڕک ٢ جار، گۆڕەپانەکانی دێڕەشێ و سیانی هەرێمی گارە ٥ جار، گۆڕەپانی بەرخۆدانی بێشیلی هەرێمی مەتینا ٣ جار، گۆڕەپانی بەرخۆدانی چیای بەهاری هەرێمی شەهید دەلیلی ڕۆژئاوای زاپ ٤ جار؛ بەگشتی ١٤ جار بە فڕۆکەی جەنگی بۆردوومانکراون. هێرشەکانی سوپای داگیرکەری تورک بە چەکی قورس و تۆپ و هاوەن ٢٠ و ٢١ ی ئادار ، گۆڕەپانەکانی بەرخۆدانی سنین و لۆلان و بەری زینێی هەرێمی خواکوڕک ٨٥ جار، گۆڕەپانەکانی دێڕەشێ و گەرگەشێ و سپیندار و مژێ و گردی کون و زێڤکێ و گردی ڕەشید و گردی زەنگڵ و دەشتی کافێ و هەفتەباخی هەرێمی گارە ٣٨٠ جار، گۆڕەپانەکانی بەرخۆدانی بێشیلی و شێلازێ و سەری مەتینای هەرێمی مەتینا ٨٩ جار، گۆڕەپانی بەرخۆدانی چیای بەهاری هەرێمی شەهید دەلیلی ڕۆژئاوای زاپ ١٤٤ جار؛ بەگشتی ٦٩٨ جار بە چەکی قورس و تۆپ و هاوەن، تۆپباران کران".

  ئەندامێکی شاندی تەکنیکی وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان ڕایگەیاند، لە کاتی وردبینیی لیستی مووچەی مانگی سێ لە وەزارەتى دارایی عێراق، تائێستا هیچ کێشەیەک دروست نەبووە. دەڵێت، فەرمانبەرانی بەشی ژمێریاریی دارایی عێراق، دوێنێ هەینى دەوامیان کردووە، بۆئەوەى وردبینیی لیستەکە تەواو بکەن، ئێمەش هەر لە بەغدادین هەر پرسیارێکیان لەسەر لیستەکە هەبووبێت بەزووى وەڵاممانداوەنەتەوە، هەرچەندە پرسیاریان کەمە و ئەم مانگە کەمترین تێبینییان لەسەر لیستەکە هەیە. بەگوتەى ئەو ئەندامەی شاندی تەکنیکی وەزارەتی دارایی، وردبینییەکە بەخێرایی دەکرێت و دەڵێت، ئەگەر بەمشێوەیە بەردەوام بێت لە دوو رۆژى داهاتوودا کارەکانی وردبینیی لیستەکە بە پێداچوونەوەی تەیف سامی، وەزیری داراییشەوە تەواودەکرێت. پێشتر بەرپرسێکى باڵاى وەزارەتى دارایی دەڵێت، چاوەڕوانین رۆژى سێشەممە یان چوارشەممە بەغداد مووچە بنێرێت، ئەو ئەندامى شاندى داراییش لە بەغداد هەمان چاوەڕوانی هەیە و دەڵێت، بە ئەگەرێکی زۆرەوە لە دوو رۆژەدا تەمویلی مووچەی مانگی سێ دەکرێت. لە رۆژى چوارشەممەوە شاندى تەکنیکى لە بەغدادن و لیستى مووچەیان داوە بە وەزارەتى دارایی، وەزارەتى دارایی هەرێمى کوردستان بەنیازە پێش جەژنى رەمەزان مووچە دابەش بکات، ئەگەر ئەم هەفتەیە بەغداد بینێرێت.

  بەڕێوەبەرایەتی گشتی كەشناسی و بومەلەرزەزانی لەڕاگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، ئەمڕۆ شەممە، ئاسمان ساماڵ و پەڵە هەور دەبێت هەندێکجار دەگۆرێت بۆ نیمچە هەور، لەگەڵ بارینى نمە باران بە تایبەتى لە ناوچە شاخاوییەکانى باکورى هەرێم و بارینی بەفرێکى کەم لە ناوچە شاخاوییە سنورییەکان . ئاماژەی بەوەشداوە، ئەمڕۆ پلەكانی گەرما، نزیك دەبن لە تۆماركراوەكانی دوێنێ. ئەوەشی خستۆتەڕو، سبەی یەكشەممە، ئاسمان ساماڵ دەبێت لەگەڵ دروستبونی هەندێك پەڵە هەور و پلەكانی گەرماش 1 تا 2 پلە بەرزتر دەبن لە چاو تۆماكراوەكانی ئەمڕۆ. كەشناسی هەرێم پێشبینی كردوە بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بۆ سبەی بەم جۆرە بن: ھەولێر: 19، سلێمانی: 17، دھۆک: 17، کەرکوک: 22، ھەڵەبجە: 16، زاخۆ: 18، حاجی ئۆمەران: 7، سۆران: 15، گەرمیان: 22 پلە.

  بەگوێرەی ئامارێکی رێکخراوی کۆڵبەرنیوز، لە ماوەی ساڵێکدا 183 کۆڵبەری کورد لە ناوچە سنوورییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان کوژراون و برینداربوون. کۆڵبەرنیوز ئاماژەی بەوەکردووە، زۆرینەی قوربانییەکان بە تەقەی راستەوخۆی هێزە ئەمنییەکانی ئێران کراونەتە ئامانج، لە کۆی 183 حاڵەت، 52 کۆڵبەر کوژراون و 131 کۆڵبەریش برینداربوون. هەروەها 78%ی حاڵەتەکان بەهۆی تەقەی راستەوخۆی هێزە ئەمنییەکانەوە بووە، 11 مێردمنداڵی کۆڵبەریش لەنێو قوربانییەکاندا هەبوون. ئامارەکانی کوژرانی کۆڵبەران بە بەراورد بە ساڵی پێشووتر، 18% زیادیکردووە. زۆرترین حاڵەتەکان لە پارێزگاکانی سنه، کرماشان و ورمێ تۆمارکراون، شارەکانی بانە، مەریوان و سەردەشت لەڕووی ژمارەی قوربانییەکانەوە لە پلەی پێشەوەدان. کۆڵبەرنیوز ئاماژەی بەوەشکردووە، لە پێنج ساڵی رابردوودا بە گشتی هەزار و 314 کۆڵبەر کوژراون و برینداربوون، کە زۆرینەیان بەهۆی تەقەی هێزە ئەمنییەکانەوە بووە.

سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و راوێژکاری ئاسایشی نیشتمانیی ئەمریکا بە تەلەفۆن قسەیان کرد و جەختیان لەوە کردەوە کە پێویستە بە زووترین کات نەوتی کوردستان هەناردە بکرێتەوە و حکومەتی نوێیش لە هەرێمی کوردستان پێکبهێندرێت.   بەپێی راگەیێندراوێک کە ئەمڕۆ هەینی 21ی ئاداری 2025 حکومەتی هەرێمی کوردستان بڵاویکردووەتەوە؛ مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و مایکڵ واڵتز، راوێژکاری ئاسایشی نیشتمانیی ئەمریکا بە تەلەفۆن قسەیان کردووە. هەردوولا هاوڕابوون لە سەر پێویستیی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان لە نزیکترین کاتدا. دەقى ڕاگەیەندراوەکەى حکومەتى هەرێم ئەمڕۆ هەینی 21ی ئادار، مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و مایکل واڵتز ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانیی ئەمەریکا، بە تەلەفۆن قسەیان کرد. سەرۆکی حکومەت و ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانیی ئەمەریکا گفتوگۆیان لەبارەی پەرەپێدانی زیاتری پەیوەندییەکانی هەرێمی کوردستان و عێراق لەگەڵ ئەمەریکا کرد. هەردوولا هاوڕابوون لەسەر پێویستی پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێم لە زووترین کاتدا. هەروەها دووپاتیان کردەوە کە پێویستە لە نزیکترین کاتدا، هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان دەست پێ بکاتەوە. لە بەشێکی دیکەی پەیوەندییە تەلەفۆنییەکەدا، پێشهات و گۆڕانکارییە خێراکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و گرنگی پاراستنی سەقامگیری ناوچەکەیان تاوتوێ کرد.

  ئاژانسێکی عێراقی بڵاویکردەوە، وەزارەتی دارایی عێراق بە نیازە لە ناوەڕاستی هەفتەی داهاتوودا مووچەی مانگی سێی مووچەخۆرانی هەرێم خەرج بکات، بە مەرجێک هیچ کێشەیەک لە لیستی مووچەدا نەبێت. ئەمڕۆ هەینی ٢١ـی ئازاری ٢٠٢٥، ئاژانسی بەغدا ئەلیەوم ڕایگەیاند، فەرمانبەرانی ژمێریاری لە وەزارەتی دارایی عێراق سەرەڕای هەبوونی پشووی فەرمی بەردەوامن لە وردبینی لە لیستی مووچەی مانگی سێ (ئازار)ـی هەرێم. ئاماژە بەوەشکراوە، چاوەڕوان دەکرێت وەزارەتی دارایی عێراق تا کۆتایی رۆژی دووشەممەی داهاتوو وردبینی لە لیستی مووچەی مانگی سێ تەواوبکات و بڕیاری خەرجکردنی پارەکە بدرێت. ڕوونیشیکردەوە، ئەگەر هیچ كێشەیەك لەبەردەم لیستی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم دروست نەبێت ئەوا وەزارەتی دارایی عێراق دوای خەرجکردنی مووچەی مووچەخۆرانی خۆی راستەوخۆ و هەفتەی داهاتوو مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمیش رەوانە دەكرێت. ئەوەش لە کاتێکدایە، دوای نزیکەی ١٠ رۆژ لە دواکەوتن دارایی حکومەتی کاربەرێکەر رۆژی ١٨ـی ئەم مانگە لیستی مووچەی مانگی سێی راوانەی بەغدا کرد و وەزارەتی دارایی عێراقیش وردبینی لە لیستەکەدا دەستپێکرد.

  کۆما جڤاکێن کوردستان – کەجەکە لە پەیامێکدا کە لە ئاهەنگی نەورۆزی قەندیلدا خوێندرایەوە رایگەیاند، پێویستە ئیمراڵی نەمێنێت و عەبدوڵا ئۆجەلان بەزووترین کات ئازاد بکرێت. پەیامی کەجەکە لە ئاهەنگی پیرۆزکردنی نەورۆز لە قەندیل خوێندرایەوە و وێڕای پیرۆزکردنی جەژنی نەورۆز لە هەموو گەلی کورد ڕایانگەیاند، گەلی کورد چیتر ناتوانێت چاوەڕوانی ئازادیی جەستەیی ڕێبەر ئاپۆ بکات، بۆیە پێویستە سیستەمی ئەشکەنجەی ئیمرالی کۆتایی پێ بێت و ڕێبەر ئاپۆ بەزووترین کات ئازاد بکرێت، بۆ ئەمەش پێویستە ئاستی تێکۆشان بەرزتر بکەین و لە هەموو کاتێک زیاتر ئەم داواکارییە زوڵاڵتر بێنینە سەر زمان. هاوسەرۆکایەتی کۆنسەی بەرێوەبەرایەتی کۆما جڤاکێن کوردستان-کەجەکە، لە ئاهەنگی پیرۆزکردنی جەژنی نەورۆز لە قەندیل بەیاننامەیەکی بڵاوکردەوە و پەیامەکە لەلایەن سارا کەریمەوە خوێندرایەوە. دەقی بەیاننامەکەی کەجەکە بەمشێوەیەیە: “گەلی وڵاتپارێز و شکۆمەند ئامادەبووانی نەورۆزی قەندیلی قەڵای ئازادیی و خۆڕاگریی گەلی هێژای قەندیل و هەموو ئەوانەی دڵتان بۆ ئازادیی لێدەدات و بەشداری نەورۆزی قەندیل بوون، بەخێربێن بۆ واری شۆڕش و ژیار، بەخێربێن بۆسەر زەمینی دڵڕفێن و ئەفسوناوی قەندیلی سەرکەش و وارگەی ئۆجاخی هۆرییەکان. ئێمە لێرەوە لە عەرد نیگاری و ناوەندی جیۆکەلتووری مەدیاوە، بە گەرمای ئاگری نەورۆز و حەسرەتی ئازادییەوە، بەڕێزەوە سڵاوتان لێدەکەین و دەڵێین نەورۆزی ژیانەوە و سەرەتای ساڵی نوێی کوردیتان پیرۆز بێت. ئەو نەورۆزەی کە گەلی کورد پێشکەشی مرۆڤایەتی کردووە جەژنێکی هەرە کۆنی دیرۆکی مرۆڤایەتییە، نەورۆز بووتە سیمبولی بەرخۆدان لە بەرامبەر ستەمکاری (زووحاک)ـدا، ئەم جەژنە بە هەزاران ساڵە لەلایەن گەلانی میزۆپۆتامیا، ئێران، ئەنادۆڵ، قەوقاس و تەواوی ڕۆژهەڵاتی ناوین پیرۆز دەکرێت. ئێمە دووبارە لە بەردەم ئێوە نەورۆز لە گەل، ژن و گەلانی میزۆپۆتامیا، بە تایبەت گەلانی کوردستان، ئێران، ئەنادۆڵ، قەوقاسیا و هەر کەسێک کە لە قوڵایی دەروونییەوە هەست بەجۆشی نەورۆز دەکات پیرۆز دەکەین. بێگومان گەلی کوردستان ئافرێنەری نەورۆزە، بۆیە بەشێوەیەکی سرووشتی لە ناخی دڵەوە بە گەرمایی نەورۆز ژیان دەکات، زاڵم و  ستەمکارەکان بە درێژایی مێژوو هەوڵیان داوە گەلی کورد لەناوبەرن، لە بەرامبەردا گەلی کوردستان بە ڕۆحی نەورۆز بەرخۆدانی کردووە و پارێزگاری لە بوونی خۆی کردووە، بۆیە نەورۆز بۆ گەلی کوردستان بووتە سیمبوولی یەکێتی و یەکبوون و ئازادیی، گەلی کورد بە نەورۆز خۆی ئافراندووە و خۆی ئازاد کردووە، لەبەر ئەم حەقیقەتەیە ڕێبەر ئاپۆ دەڵێت (گەلی کورد گەلێکی نەورۆزییە، تاکو نەورۆز هەبێت ئەم گەلە کۆتایی پێنایەت) ئەم ڕاستییە لەناو مێژوودا بەڕوونی خۆی ئاشکرا کردووە. ئێمە بەم هەست و جۆشەوە جارێکی تر لە بەرامبەر شەهامەت و گەورەیی ئێوەدا نەورۆزی گەلی بەرخۆدێر و تەواوی ئەو کەسایەتی و ساتە مێژووییانەی کە بوونەتە هۆکاری ئەوەی نەورۆز بە زیندووی بمێنێتەوە و تا ڕۆژی ئەمڕۆمان بەردەوام بێت پیرۆز دەکەین. گەلی وڵاتپارێز و کۆڵنەدەر ڕێبەر ئاپۆ بناغەی پەکەکەی لە ڕۆژی نەورۆزدا بونیادنا، کاوەی سەردەم لە ڕۆژی نەورۆزدا بە بانگەوازە مێژووییەکەی “بەرخۆدان ژیانە” هاواری ئازادیی گەلێکی بن دەستی گەیاندە ژێر عەرش لە بەرامبەر زووحاکەکان و ئەوانەی دەیان خواست کورد لەناوبەرن، بە پڕشنگ و تروسکایی ئەو ئاگرەی کە بە جەستەی خۆی مەشخەڵیدا ئەو تاریکییەی ڕەواندەوە کە باڵی بەسەر کۆمەڵگەدا کێشا و بەم شێوەیە جارێکی تر نەورۆزی خستەوە سەر جەوهەر و ڕێڕەوی مێژوویی خۆی، بۆیە مەزڵوم دۆغان بوو بە کاوەی هاوچەرخ لە مێژووی کوردستاندا. ئەو تروسکاییەی ٤٣ ساڵ پێش ئێستا لە لایەن کاوەی سەردەم “مەزڵووم دۆغان”ـەوە داگیرسا، ئەمڕۆ لە دڵ و ڕۆحی ملیۆنان کەسدا گەش و بڵێسەدارتر بووە و ڕێگا و ئاسۆی ئێمەی ڕۆشنتر کردووەتەوە، لە کاتێکدا ئێمە ئەو ڕۆژە واتادار و پڕشنگدارە پیرۆز دەکەین، پێویستە ئەو شەهیدانەی کە جەستەی خۆیان و ئاگری نەورۆزیان کرد بەیەک و ئەم ئاگرەیان بەگڕدانی جەستەی خۆیان مەزنتر و بڵێسەدارتر کرد و بوون بە ڕێزانی ڕێگای نەورۆز و تاوەکو ڕۆژی ئەمڕۆمان نەورۆزیان زیندوو هێشتەوە لە بیریان نەکەین و بەم هەستانە مەزڵووم دۆغان و هەموو شوێنهەڵگرانی، زەکیە، ڕەوشەن، ڕوناهی، بێریڤان و هەموو شەهیدانی شۆڕش و دیموکراتییەت بەبیر بهێنینەوە و بە زیندووی لەناخی خۆماندا هەڵیان گرین و منتباری خۆمانیان بۆ دووپات بکەینەوە، ئەم تێکۆشانەی پەکەکە کە بە ڕۆحی نەورۆز دەستیپێکردووە، ئێستا گەیشتووەتە قۆناغی بونیادنانی یەکێتی گەلی کورد، لەم پانتایی و بوارەدا پێگە و بەشداری گەلی باشووریش ڕۆڵێکی گەورەی گێڕاوە، ئەو کەسایەتییانەی کە لە هەناوی کۆمەڵگەی باشوور دەرچوون، وەکو دکتۆر سیروان، دیار غەریب، ڤیان سۆران، مامۆستا شەماڵ، ڕەئوف ئاکرەیی، علی شەعبان ئامێدی، سادق عمر، هەروەها بە هەزاران شەهیدی قارەمان بوونە کۆڵەگەی سەرەکی ئازادیی کوردستان و یەکێتی نەتەوەیی، بۆیە دەبێت ئێمە بە خەون و خەیاڵی ئەوان بژین و بەردەوامی بەم شێوازە لە ژیان بدەین. گەلی وڵاتپارێز ئەمساڵ بانگی ئاشتیی و کۆمەڵگەی دیموکراتی ڕێبەر ئاپۆ واتایەکی نوێی بە نەورۆز بەخشی، ئێمە دەبینین گەلی کوردستان بەو جۆش و مۆڕاڵەی لە پەیامە مێژووییەکەی ڕێبەر ئاپۆی وەرگرتووە، مەیدان و گۆڕەپانەکانی نەورۆزی پڕ کردووە و نەورۆز بە هەیبەتێکی مەزن پیرۆز دەکات، بانگەوازی ئاشتیی و کۆمەڵگەی دیموکراتی سەدایەکی مێژووییە، مانیفستۆی ئازادیی سەردەمە. ڕێبەر ئاپۆ بەم بانگەوازییەی کە لە گەلی کورد و گەلانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و مرۆڤایەتی کرد، ئاسۆیەکی نوێی کردەوە، ئەگەر گەلان و ژنان دەخوازن بگەن بە ژیانێکی ئازاد، بێگومان لەسەر بنەمای ئەو میتۆد و ئاسۆیە پێک دێت کە ڕێبەر ئاپۆ ڕێگەی لەبەردەم کردووەتەوە، تاکە ڕێگای دەرچوون لە شەڕ و زەخت و تاڵان و گێژاوی مۆدێرنێتەی سەرمایەداری، کۆمەڵگەی دیموکراتیکە. ئێمە لە بەردەم ئێوەدا خۆشەویستی و ڕێز و سۆزداری خۆمان بۆ ڕێبەر ئاپۆ دەنێرین، ڕێبەر ئاپۆ ٥٠ ساڵ زیاترە پێشەنگایەتی تێکۆشانی ئێمە دەکات، لە کۆتایشدا لە ڕێگەی پەیامی سەدەوە ئاسۆ و گۆشەیەکی نوێی بۆ ئێمە کردەوە، ئێمە نەورۆزی ڕێبەر ئاپۆ پیرۆز دەکەین، ئیدی گەلی کورد چیتر ناتوانێت چاوەڕوانی ئازادیی جەستەیی ڕێبەر ئاپۆ بکات، بۆیە پێویستە سیستەمی ئەشکەنجەی ئیمڕالی کۆتایی پێ بێت و ئیمرالی نەمێنێت و ڕێبەر ئاپۆ بەزووترین کات ئازاد بکرێت، بۆ ئەمەش پێویستە ئاستی تێکۆشان بەرزتر بکەین و لە هەموو کاتێک زیاتر ئەم داواکارییە زوڵاڵتر بێنینە سەر زمان، هاوکات ساڵی ٢٠٢٥ بکەینە ساڵی ئازادیی جەستەیی ڕێبەر ئاپۆ، لەسەر ئەو بنەمایە بەهەست و باوەڕی ئازادیی، ئێوە بە ڕێزدارییەوە سڵاو دەکەین و نەورۆزی ئێوە پیرۆز دەکەین. نەورۆز پیرۆز بێت بژی نەورۆز”

هاوڵاتى ئاسایشی هەولێر بە جل و بەرگی مەدەنییەوە دوو چالاکوان دەڕفێنن و دواتر دەیانبەنە ئاسایشی هەولێر و ئاسایشی گشتی، تا ئێستاش خانەوادەکانیان بێ ئاگان لەوەی بۆچی و لەسەرچی ڕفێندراون، سەرچاوەیەکیش دەڵێت، ئەو دوو چالاكوانە بە تۆمەتی بانگەوازیی بۆ ئاهەنگی نەورۆز دەستگیرکراون. ئێوارەی ١٩ـی ئادار هاوڕێ کوردی یەکێک لە چالاکوانەکانی هەولێر لەلایەن چەند چەکدارێکەوە، کە جلی مەدەنی و ئۆتۆمبێلی مەدەنیان پێبووە دەیڕفێنن و دەیبەنە ئاسایشی هەولێر. بە پێی زانیارییەکانی سەرچاوەیەک، کە نەیویست ناوی ئاشکرا بکرێت، دوای ئەوەی هاوڕێ کوردی چالاکوانێکی دیاری شاری هەولێر لەلایەن چەند چەکدارێکی نەناسراوەوە دەڕفێندرێت، دواتر دەبرێتە ئاسایشی هەولێر، هاوکات، ئێوارەی دوێنێش براوەتە ئاسایشی گشتی هەولێر. هاوکات، ئێوارەی دوێنێ زێوەر کوردی یەکێکی دیكە لە چالاکوانە دیارەکانی هەولێر، دوای ئاگادارکردنەوەی بۆ پڕکردنەوەی فۆڕمی زانیاری نیشتەجێبون بانگهێشتی ئاسایشی هەولێر کراوە لەگەڵ گەشتنی بە نزیک ئاسایش، لەلایەن کۆمەڵێک ئاسایشەوە بە لێدان و بە زۆر دەخرێتە ناو ئۆتۆمبێلەکەوە و تا ئێستاش کەس نازانێت بۆ کوێ براوە. هەر بە پێی زانیارییەکانی ئەو سەرچاوەیە، کە نەیویست ناوی ئاشکرا بکرێت، هەردوو چالاکوان ” هاوڕێ کوردی و زێوەر گەردی، لەسەر بانگەوازی بۆ بەشداری لە ئاهەنگی نەورۆزی قەندیل دەستگیرکراون، کە لە هەژماری تایبەتی خۆیان لە دیجیتاڵ میدیا بڵاویان کردووەتەوە. جێگای ئاماژەیە، ئەم کارەی ئاسایشی هەولێری پەدەکە لە کاتێکدایە، هیچ مادەیەکی یاسایی نییە، کە بانگەشە و بانگەوازی بۆ ئاهەنگی نەورۆز قەدەغە بکات لە هەرجێیەکی کوردستان بێت، بۆیە گومان دەکرێت هاوشێوەی سیناریۆکانی دیكە ئاسایشی پەدەکە بۆ ڕەوایەتیدان بەو کارە بێ یاساییەی بە سیناریۆیەکی ئەکشن ئاسا ڕەوایەتی بدات بە کارە نایاساییەکانی خۆی.

هاوڵاتى لە ئاهەنگی نەورۆز لە ئامەد پەیامی مەسعود بارزانی خوێندرایەوە. لە پەیامەکەیدا پشتیوانی لە پرۆسەی چارەسەری لە تورکیا دەکات و رایگەیاند: "هیوادارین لە کاتێکی نزیکدا بەڕێز عەبدوڵڵا ئـ.ـۆجەلان ئازاد بکرێت."   لە ئامەدی باکووری کوردستان دەیان هەزار هاوڵاتى گردبوونەتەوە و بەشدارن لە ئاهەنگی گەورەی جەژنی نەورۆز، هێزە ئەمنییەکان رێوشوێنی ئەمنییان گرتووەتە بەر بۆ پاراستنی خەڵک لە کاتی ئاهەنگەکە. خەڵک و ئامادەبووانی ئاهەنگەکە دەڵێن، ئەم ساڵ ئاسانکاری کراوە و رێوشوێنەکان تووند نین.  بارزانی ئاشتی "بە تاکە رێگەی راست و دروستی تێپەڕاندنی کێشەکان" دەزانێت. رایگەیاند: جەخت لە فەرهەنگی پێکەوەژیان و پەیامی ئاشتیخوازانە دەکەینەوە.    هەروەها بارزانی باسی لە دۆخی رۆژئاوای کوردستانیش کرد و گوتی، "هیوادارم کوردانی سووریا لەگەڵ لایەنەکانی دیکەی سووریا بگەنە رێککەوتن." ئەمڕۆ نەورۆزی ئامەد لە پارکی نەورۆز لە ناوچەی باگلاری سەر بە ڕێزان پیرۆز و بە درووشمی ” ڕێبەرتی ئازاد، کۆمەڵگەی دیموکراتیک” و  بە بەشداریی سەدان هەزار کەس پیرۆز دەکرێت. دەقی پەیامەکە: نەورۆز بۆ گەلی کوردستان، بەهار و نوێبوونەوە  و ئازادییە، نەورۆز واتای ژیانێکی تازە و موژدەی سەرکەوتنی رووناکی بەسەر تاریکی و زووڵم دەدات. بەبۆنەی هاتنەوەی جەژنی نەتەوەیی نەورۆزەوە، پیرۆزبایی لە خانەوادەی سەربەرزی شەهیدان، پێشمەرگە قارەمانەکان و سەرجەم چین و توێژەکانی کوردستان دەکەم. پیرۆزبایی نەورۆز لە هەموو رۆڵەکانی گەلی کورد لە هەر چوار پارچەی کوردستان دەکەم. پیرۆزبایی لە هەموو ئەو نەتەوانە دەکەم کە نەورۆز بووەتە بەشێک لە کولتوور و دابونەریتیان. لێرەدا دەمەوێت بەگەرمی پیرۆزبایی نەورۆز لە رەوەندی کوردی و لەو ملیۆنان کوردە بکەم کە بە هەستێکی بەرزەوە و دوور لە خاکی نیشتمان جەژنی نەورۆز بەبەرزی رادەگرن و بەهاکانی نەورۆز بە هەموو جیهاندا بڵاودەکەنەوە، پێیان دەڵیم کە ئێوە هەمیشە لە هزر و ویژدانی ئێمەدان. خۆشی و جەژنەکانتان درێژکراوەی خۆشی و جەژنەکانی ئێمەیەز  جێگەی شانازییە کە دەبینین لە نەورۆزدا ئاڵای ئازادی و شکۆ بەرزدەکەنەوە، زۆر خۆشحاڵم کە لە شاری کۆڵنی وڵاتی ئەڵمانیا ئاهەنگی نەورۆز سازدەکرێت و سۆزی خۆتان بۆ وڵاتەکەتان دووپاتدەکەنەوە. ئێوە دەنگ و رەنگی گەلەکەتانن و دەستخۆشیتان لێدەکەم. لە رۆژی جەژنی نەتەوەیی نەورۆزدا بەشانازییەوە جەخت لە فەرهەنگی پێکەوە ژیان و پەیامی ئاشتیخوازانەی گەلی کوردستان دەکەینەوە. هەر لەو سۆنگەیەشەوە پشتیوانی پرۆسەی چارەسەری و ئاشتی لە تورکیاین.  هیوادارین لە کاتێکی نزیکدا بەڕێز عەبدوڵڵا ئۆجەلان ئازاد بکرێت و ئاشتی بە تاکە رێگەی راست و دروستی چارەسەرکردنی کێشەکان دەزانین. هەر لەو بۆنەیەدا بەو هیوایەن کۆتایی بە ئێش و ئازارەکانی کورد لە سووریا بێت. کورد بە هەڵوێستێکی هاوبەش و رێکارێکی ئاشتییانە لەگەڵ لایەنەکانی دیکەی سووریا بگەنە ئەنجامێک کە لە خزمەتی هەموو لایەک دابێت. هیوادارم نەورۆزی ئەمساڵ ببێتە دەستپێکێک بۆ ئاسوودەیی و خۆشی بۆ هەموو خەڵکی کوردستان و ناوچەکە بە گشتی، ئەو نەورۆزە و هەموو جەژنەکانیان لە کامەرانی و ئاشتیدا بەڕی بکەن. ئومێدی ئەوە دەخوازم گەلانی ناوچەکە بتوانن لەژێر سایەی ئارامی و سەقامگیریدا لە کەشێکی ئاشتییانە و برایانە دا بژین. نەورۆزتان پیرۆز، بمێنن بەخێر و خۆشی.  مەسعود بارزانی 

  ئاهەنگی  نەورۆز لە پارکی نەورۆز لە ناوچەی ڕێزانی ئامەد ئەنجام دەدرێت. بۆ ئاهەنگی نەورۆزکە بە دروشمی 'ڕێبەرێتی ئازاد کۆمەڵگەی دیموکراتیک' و 'کۆمەڵگەی دیموکراتیک بۆ ئازادی' ئەنجام دەدرێت، لە بەرەبەیانی لە شارەکە، ناوچە، شارۆچکە، گوندەکانی دەوربەری بە هەزران کەس بە ڕێکەوتن. جۆش و خرۆش لە چوارلای شارەکە بڵابووتەوە و بە ١٠یان هەزار کەس بەرەو گۆڕەپانی نەورۆز چوون. چوونە گۆڕەپانی نەورۆز لە ٦ خاڵی پشکنینەوە بەردەوامە. گەنجان لە چەندین خاڵەوە بە کاروان چوونە گۆڕەپانی نەورۆز. چەندین دروشمی "بێ سەرۆک ژیان نابێت"، "بژی سەرۆک ئاپۆ" و "زیندانیانی سیاسی شکۆمانن" بەرزکرایەوە. ژنان بە جل و بەرگی کوردی، بە دروشمی "ژن، ژیان، ئازادی" ڕێپێوانیان کرد. لە ٧ ساڵ تاوەکو ٧٠ ساڵ لە هەموو تەمەنەکان گەل بەشداری ئاهەنگەکە بوو. دایکانی ئاشتی بە دروشمی "بژی نەورۆز، بکی ئاشتی" چوونە گۆڕەپانی نەورۆز. گەنجان لەگەڵ دایکان ڕێپێوانیان کرد و دروشمی "بژی دایکانی ئاشتی" بەرزکرایەوە. لە دەروازەکان چەندین هاووڵاتی لە چاوەڕوانی تێپەڕینن بۆ گۆڕەپانەکە. لە هەندێک خاڵی پشکنینی پۆلیس دەستیان بەسەر ڕەنگەکانی سەوز، سوور، زەرد گرت. ئەمەش ڕێگەی بۆ ناڕەزایەتی دەربڕین کردەوە.  بە دەیان هەزار کەس چوونە گۆڕەپانی بە دەهۆڵ و زوڕنا و گۆرانی کوردی هەڵدەپەڕن. پۆستەری ڕێبەر ئاپۆ لە گۆڕەپانەکە دەشەکێنرێتەوە و جۆش و خرۆش لە گۆڕەپانەکە تا دێت زیاتر دەبێت.

  هەزاران هاووڵاتى، بۆ ئاهەنگى نەورۆز چوونەتە بنارى چیای قەندیل، پەیامی چاوەڕوانکراوی ئۆجالانیش لەوێ بڵاودەکرێتەوە. بڕیارە، کاتژمێر 12ـی نیوەڕۆی ئەمڕۆ لە بنارى چیای قەندیل، ئاهەنگی جەژنی نەورۆز بە درووشمی “بە رۆحی نەورۆز رێبەر ئاپۆ ئازاد دەکەین، کۆمەڵگەی دیموکراتیک بونیاد دەنێین” بەڕێوەبچێت. لە دوێنێوە، بە کردنەوەی ئاگر و ئاهەنگگێڕان و گۆرانی و هەڵپەڕکێی کوردی، هاووڵاتیان بە جۆش و خرۆشەوە بەردەوامن لە شادی دەربڕین بۆ پێشوازیکردن لە جەژنی نەورۆز. هەروەها بڕیارە پەیامی ئۆجالان لە رێورەسمی ئاهەنگی قەندیل بڵاوبکرێتەوە.

  لەسەر بانگێشتى باڵیۆزخانەى ئەڵمانیا لە دیمەشق، شاندێکى ئەنجوومەنى سووریاى دیموکرات(مەسەدە)بە سەرۆکایەتى لەیلا قارەمان، هاوسەرۆکى مەسەدە، لەگەڵ ئانالینا بێربوک وەزیرى دەرەوەى ئەڵمانیا کۆبووەوە، لە کۆبوونەوەکەدا گفتوگۆ لەبارەى کێشەى کورد لەژیر رۆشنایی رێککەوتنى مەزڵوم عەبدى و ئەحمەد شەرع کراوە. مەسەدە لە راگەیەندراوێکدا دەڵێت، جگە لە لەیلا قارەمان، عەلى رەحمون، جێگرى هاوسەرۆک و ژمارەیەک کەسایەتیى کورد لە شاندەکە بەشداربوون، گفتوگۆ دەربارەى قۆناغى راگوزەر لە سووریا و گفتوگۆى نێوان لایەنە کوردییەکان و دۆسیەى کورد لەو وڵاتە کراوە. مەسەدە دەشڵێت، لە کۆبوونەوەکەدا نیگەرانیى خۆیان دەربڕیوە لە شێوازى دیارییکردنى سەرۆک، کە هیچ بەشدارییەک بە سوورییەکان نەکراوە و پشت بەو گوتەیە بەستراوە کە دەڵێت(کێ ئازادیکرد، ئەوەبڕیار دەدات) لە راگەیەندراوى کۆبوونەوەکەدا هاتووە، شاندى مەسەدە رایگەیاندووە، راگەیەندراوە دەستوورییەکە کە ئیدارەى نوێ پەسەندیکردووە، درێژەدانە بەهەمان سیاسەتى پێشوو، بەهێزکردنەوەى حکومەتى ناوەند و پێدانى دەسەڵاتێکى فراوان بەو حکومەتە و رێگرى لە کارى سیاسى دەکات. هەر لە راگەیەندراوەکەدا هاتووە، مەسەدە ئەگەرچى نیگەرانبووە لەو کردەوانەى ئیدارەى نوێ، هاوکات پشتیوانیى خۆى بۆ رێککەوتنى نێوان مەزڵوم عەبدى، فەرماندەى هەسەدە و ئەحمەد شەرع، سەرۆکى سووریا بۆ قۆناغى راگوزەر دەربڕیوە. لایخۆشیەوە، وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا ئانالینا بێربوک، بە بۆنەی نەورۆزەوە پیرۆزبایی لە گەلی کورد کرد و جەخت لە پێویستیی بەردەوامیی هەوڵە دیپلۆماسییەکان بۆ یەکپارچەیی سووریا و چەسپاندنی بنەماکانی دیموکراسی و فرەیی و دادپەروەریی کرایەوە.

  فەرماندەیی هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) جەژنی نەورۆز لە هاونیشتمانییان پیرۆز دەکات و دەڵێت: "باوەڕمان وایە نەورۆزی ئەم ساڵ لە سووریا دەبێتە سەرەتای سەردەمێکی نوێ".    ئەمڕۆ پێنجشەممە 20-3-2025 فەرماندەیی هەسەدە لە پەیامێکدا بە بۆنەی جەژنی نەورۆزەوە دەڵێت: "نەورۆز هێمای خۆڕاگری و ئاشتییە. ئاگری نەورۆز سەرکەوتنە بەسەر نادادپەروەری. ئاگری نەورۆز هێمای بەدیهێنانی ئاشتی و ئارامییە".    فەرماندەیی هەسەدە ئاماژە بەوەش دەکات، هەوڵی تەواو دەدەن بۆ ئەوەی سووریا داهاتوویەکی گەش و ئارامی هەبێت و "خۆشەویستی و برایەتی لەسەر بنچینەی دادپەروەری، یەکسانی و یەکدی قبووڵکردن" لە وڵاتدا هەبێت، کۆتایی بە هەموو شەڕێک بێت، ئاوارەکان بگەڕێنەوە زێدی خۆیان.    دەقی پەیامەکەی فەرماندەیی هەسەدە    بە بۆنەی جەژنی نەورۆزەوە گەرمترین پیرۆزبایی ئاراستەی گەلی کورد و گەلی سووریا بە گشتی و جیهان دەکەین، هەروەها پیرۆزبایی ئاراستەی هەموو شەڕڤانە خۆڕاگرەکانمان دەکەین کە لەم رۆژە پیرۆزانەدا خاک و ئارامی وڵات دەپارێزن. ئێمە باوەڕمان وایە کە نەورۆزی ئەمساڵیش وەک سەری ساڵی کوردی و سەرەتای بەهار، لە سووریا دەبێتە سەرەتای سەردەمێکی نوێ.   نەورۆز خاوەنی واتای قووڵی خۆڕاگری و ئاشتییە. ئاگری نەورۆز خۆی سەرکەوتنە بەسەر نادادپەروەری و بەدیهێنانی ئاشتی و ئارامییەکە دواتر دەبێتە موڵکی هەموو گەلانی ناوچەکە و لەم رۆژەدا خۆشحاڵیی خۆی بە بەدەستهێنانی ئازادی نیشان دەدات.   ئێمە بە هەموو هێزمانەوە تێدەکۆشین بۆ ئەوەی واتاکانی رۆژی نەورۆز لە سووریا بەدیبهێنین و بیگەیێنینە داهاتوویەکی گەش و ئارام کە هەموو گەلانی لەخۆبگرێت و تێیدا هەر جۆرە پارچەبوون و شەڕێک بووەستێت و خۆشەویستی و برایەتی لەسەر بناخەی دادپەروەری، یەکسانی و قبووڵکردنی یەکدی سەروەر بێت و هەموو کەس بەشداری لە بنیاتنانیدا بکات. لەم نەورۆزەدا هیوادارین کە هەموو ئاوارە و دەربەدەرێک بگەڕێتەوە زێدی رەسەنی خۆی و ناونیشانی سەرەکی سووریا ئەوە بێت کە سووریا بۆ هەموو خەڵکی خۆی بێت و هیچ کەس لە بنیاتنانیدا دوورنەخرێتەوە.   هەروەک چۆن نەورۆز بە واتای پابەندبوون بە خاک و وڵاتەوە دێت، پێویستە ئێمە هەموو بەها مێژووییەکانی نەورۆز بپارێزین، وەریبگێڕین بۆ پاراستنی گەلەکەمان لە هەموو مەترسییەکان و یەکڕیزی و زیندوێتی کۆمەڵایەتی ئەوان بگەڕێنینەوە و بە هەستی سەرکەوتنی نەورۆز بتوانین ئەو شتەی کە سووریا لەم ساڵانەی دواییدا لەدەستی داوە جارێکی دیکە بگەڕێنینەوە.   جارێکی دیکە نەورۆزی ئەم ساڵ لە هەموو کەس پیرۆز دەکەین و هیوادارین هەموو کەس ئەم جەژنە نەتەوەییە لە کەشێکی شادی و بەختەوەرانەدا پیرۆز بکات. بەم نەورۆزە قۆناخێکی تاریک لە مێژووی سووریادا تێدەپەڕێنین و لاپەڕەیەکی نوێ هەڵدەدەینەوە و دەست بە سەردەمێکی نوێ دەکەین. نەورۆز لە هەمووتان پیرۆز بێت.   فەرماندەیی گشتیی هێزەکانی سووریای دیموکرات 20ـی ئادار، 2025

  ناوەندی هەواڵی یەكینەكانی بەرخۆدانی شنگال (یەپەشە) ڕایگەیاند، چەند ڕۆژێك پێش ئێستا لەكاتی گەڕانەوەیان بۆ شنگال لەلایەن هێزێكی سوپای عێراقەوە كەوتونەتە بۆسەوە، دەشڵێت، "داوای ئازادكردنی دەستبەجێی دەستگیركراوەكانمان دەكەین ". هیزەكانی یەپەشە لەڕاگەیەندراوێكدا ئاماژەی بەوەكرد،" شەوی ١٨ی ئادار، نزیكەی كاتژمێر ١١:٠٠ی شەو، سوپای عێراق هێرشێكی خیانەتكارانەیان كردە سەر ئۆتۆمبێلێكی سەر بەهێزەكانمان لە یەكینەكانی بەرخۆدانی شنگال (یەبەشە)". ئەوەشیخستەڕوو، لە ئەنجامی ئەو هێرشەدا پێنج شەڕڤان بە دیل گیران، هەرچەند بەشێكیان برینداربون، لێیان دراوە و ڕوداوەكە وێنەگیرا و بڵاوكرایەوە، تا ئەمڕۆش چارەنووسیان نادیارە، سەرەڕای ئەم ڕووداوە هەوڵماندا لە نێوان هێزەكانمان و سوپادا چارەسەری بكەین، بەڵام ئەو هەوڵانە هیچ وەڵامێكیان نەبوو. یەپەشە باسی لەوەشكرد،" ئێمە هەمیشە بەرپرسیارانە مامەڵەمان لەگەڵ كێشەكانی ناوچەكە كردوە‌و هەوڵمان داوە چارەسەری دۆستانە بۆ كێشەكان بدۆزینەوە، ئێمە پێمان وایە پاراستنی ئاسایشی هەرێمەكەمان زۆر گرنگترە لە هەندێك بابەتی بچوك". هێزەكانی یەپەشە رەخنەی توند لە فەرماندەكانی سوپای عێراق دەگرێت و دەڵێت "هەندێك لێدوانی سەركردایەتی سوپا كە هەڤاڵانی دیلمان بە تیرۆریست و بەكرێگیراو وەسف دەكەن، جێگەی قبوڵكردن نین و بە یەكجاری ڕەتیان دەكەینەوە ".

  لەکاتى پەخشکردنى دیمانەى موراد قەرەیلان ئەندامى کۆمیتەی بەڕێوەبەریی پەکەکە، پەخشى کەناڵ8 لە مانگى دەستکردى نایلسات و یاهسات و پەیجى فەرمیى کەناڵەکە لە تۆڕى کۆمەڵایەتیى فەیسبووک راگیرا. کاتژمێر 17:00ـى ئێوارەى ئەمڕۆ، کەناڵ8 لە چوارچێوەى ئەرکى میدیایى و کارى پرۆفیشناڵانەى خۆیدا، پەیامى فەرمیى پەکەکەى لەبارەی بانگەوازەکەى عەبدوڵا ئۆجەلان، لە رێگەى موراد قەرەیلان، ئەندامی کۆمیتەی بەڕێوەبەریی پەکەکە لە کەناڵ8ـەوە گواستەوە. پاش نیو کاتژمێر لە پەخشکردنى دیمانەکە، پەخشى کەناڵەکە لە مانگى دەستکردى نایلسات و یاهسات و پەیجى کەناڵ8 لە تۆڕى کۆمەڵایەتیى فەیسبووک راگیرا. کەناڵ8، لە 1ـى تشرینى یەکەمى 2024ـەوە بە بەردەوامى لە کارە رۆژنامەوانییەکانیدا رۆژانە بۆچوونى تەواوى لایەنەکانى ئەو پرۆسەیەى لە تورکیا هاتووەتە ئاراوە گواستووەتەوە. لەو چوارچێوەیەدا بۆچوونەکانى بەرپرسانى پارتى داد و گەشەپێدان لەسەروو هەموویانەوە رەجەب تەیب ئەردۆغان، پارتى نەتەوەیى تورکیا "مەهەپە"، پارتى کۆماریى گەل "جەهەپە" و پارتى یەکسانى و دیموکراسى گەلان "پارتى دەم"ـى بڵاوکردووەتەوە، گواستنەوەى پەیامى بەرپرسانى پەکەکەش لە چوارچێوەی گواستنەوەى بۆچوونى سەرجەم لایەنەکانى ئەو پرۆسەیەدا بووە.