.jpeg)
.png)
لە حکومەتی کاتیی سووریادا پۆستی وەزیری تەندروستی بە برایەکی ئەحمەد شەرع دەدرێت. مەترسی دووبارەبوونەوەی هەمان ڕێرەوی دەسەڵاتی پێشوو لەئارادایە. لە دەسەڵاتی نوێشدا سناریۆکانی دەسەڵاتی پێشوو دوبارە ببێتەوە ئامادەکردنی هاوڵاتی: حکومەتی کاتیی سووریا بۆ بەرێکردنی مامەڵەی ڕۆژانەی هاوڵاتیان دەستی بە کارەکانی کردووە، پۆستی وەزیری تەندروستیش دراوە بە ماهر شەرع برای ئەحمەد شەرعی فەرماندەی دەستەی تە*حر*یر*شام. هاوکات هەندێک لایەن دەڵێن بەکارهێنانی ناوی وەزیر هەڵەیە، ماهر شەرع تەنها کاروبارەکانی وەزارەتی تەندروستی بەرێوە دەبات. وەرگرتنی پۆستی وەزیری تەندروستیش لەلایەن ماهری برای ئەمحەد شەرع مەترسیی ئەوەی لای هاوڵاتیانی سووریا دروست کردووە، کە لە دەسەڵاتی نوێشدا سناریۆکانی دەسەڵاتی پێشوو دوبارە ببێتەوە و ئەو کارەش ماهری برای بەشار ئەسەدیان بیر دێنێتەوە.
.png)
کۆمپانیا جیهانییەکان دەڵێن بەرهەمهێنانی نەوتیان لە هەرێم لە ساڵی ٢٠٢٤دا بەرزکردووەتەوە. حکومەتی هەرێمیش داهاتی ئەو نەوتەی نە لە بواری مووچە و نە لە پرۆژەدا خەرج نەکردووە و زانیاریش لەبارەیەوە ئاشکرا ناکات. زیادبوونی بەرهەمهێنانی نەوتیش لەکاتێکدایە حکومەتی هەرێم هیچ بڕە پارەیەکی بۆ مووچە و وەبەرهێنان لە فرۆشتنی نەوت و داهاتی ناوخۆ لە ساڵی ٢٠٢٤دا خەرج نەکردووە ئامادەکردنی هاوڵاتی: کۆمپانیای گەڵف کیستۆن Gullf Keystone ئاشکرای کرد دەرهێنانی نەوتیان لە کێڵگەی شێخان لە پارێزگای دهۆک بۆ دوو هێندە بەرز کردووەتەوە. لەوبارەیەوە ئەو کۆمپانیا بەریتانییە لە بەیاننامەیەکدا دەڵێت: دەرهێنانی نەوتیات لە کێڵگەی شێخان بۆ ئەمساڵ گەیاندووەتە ٤٠ هەزار و ٢٠٠ بەرمیل نەوت لە ڕۆژێکدا لە کاتێکدا ساڵی ڕابردوو بەرهەمهێنانی نەوت لەو کێڵگەیە تەنها ٢١ هەزار و ٨٩١ بەرمیل نەوت بووە لە ڕۆژێکدا. کۆمپانیای گەڵف کیستۆن دەڵێت: نەوتەکە ڕەوانەی بازاری ناوخۆی هەرێمی کوردستان کراوە و خوازیاریشن هەناردەی نەوتی هەرێم بۆ دەرەوە لە ڕێی بەندەری جەیهان دەست پێ بکاتەوە. بەرێوەبەری کۆمپانیاکەش ڕایگەیاند ئامادەن بۆ حکومەتی ناوەندی و حکومەتی هەرێم ڕوونکردنەوە بدەن لەبارەی مەرجە سەرەکییەکانیان بۆ تەواوکردنی ڕێکەوتن و گرێبەستەکان پێش دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوت. تا ئێستاش ناکۆکیی سەرەکیی نێوان هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراق لەسەر تێچووی بەرهەمهێنانی نەوتە لەلایەن ئەو کۆمپانیایانەی لە بواری نەوت لە هەرێمی کوردستاندا کار دەکەن. زیادبوونی بەرهەمهێنانی نەوتیش لەکاتێکدایە حکومەتی هەرێم هیچ بڕە پارەیەکی بۆ مووچە و وەبەرهێنان لە فرۆشتنی نەوت و داهاتی ناوخۆ لە ساڵی ٢٠٢٤دا خەرج نەکردووە، تەنانەت بۆ کورتهێنانی مووچەی مانگی ١٠ش کە ماوەی نزیکەی ٨٠ ڕۆژ دواکەوت وەزارەتی دارایی ڕابگەیاندبوو پارەی پێویستی لەبەردەست نییە کورتهێنانەکە پڕ بکاتەوە.
ئامادەكردنی: محمد فاتح حامد - تائێستاش د*ا*ع*ش بە تەواوەتی لە سوریا تێكنەشكاوە، ئەمەش بۆتە جێگای نیگەرانی دەوڵەتی عێراق. - ڕووداوەكانی سوریا زۆر گەورەن و هەڕەشەن بۆ سەر ناوچەكە. - ئیسرائیل بەردەوام دەبێت لە هەوڵەكانی بۆ لاوازكردنی عەرەب. هادی جەلۆ مەرعی سەرۆكی دەستەی شرۆڤەكارانی سیاسی عێراق ڕایگەیاند ئیسرائیل بەنیازە ناوچەی عەرەبی هەڵبوەشێنێتەوە. هادی جەلۆ مەرعی تایبەت بە هاوڵاتی ڕاگەیاند ئەو گۆڕانكاریانەی لە سوریا ڕوودەدەن جێگای نیگەرانین بۆ عێراق. وتيشى: عێراق بەتەنیشت سوریاوەیە و هەردوولا خاوەنی چەكدارن و نیازی ڕژێمی نوێی سوریا نازانین و تائێستاش داعش بە تەواوەتی لە سوریا تێكنەشكاوە، ئەمەش بۆتە جێگای نیگەرانی دەوڵەتی عێراق. ڕونیشیكردەوە ڕووداوەكانی سوریا زۆر گەورەن و هەڕەشەن بۆ سەر ناوچەكە و ئیسرائیل بەنیازە ناوچەی عەرەبی هەڵبوەشێنێتەوە و دابەشی بكات و سوپاكانی وێران بكات و ئیسرائیل بەردەوام دەبێت لە هەوڵەكانی بۆ لاوازكردنی عەرەب.
هاوڵاتی - بەرەبەیانی ئەمڕۆ چوارشەممە نوێنەری تایبەتی سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتوەکان و سەرۆکی ڕێکخراوی یونامی بە سەردانێكی ڕانەگەیەندراو گەیشتە تاران. - لەلایەن محەمە جەواد زەریف جێگری سەرۆک کۆماری ئەو وڵاتە بۆ كاروباری ستراتیجی پێشوازی لێكرا و کۆبونەوە و گفتوگۆیان ئەنجامدا. - لە دیدارەكەدا بارودۆخی عێراق و پێشهاته ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکان له نێویاندا پرسی فەڵەستین و پێشهاتەكانی ئەمدواییەی سوریا و كاریگەرییەكانی سەر بارودۆخی ناوچەكە تاوتوێكران. محەمەد حەسەن، نوێنەری تایبەتی سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتوەکان لە عێراق بە سەردانێكی ڕانەگەیەندراو لە تارانی پایتەختی ئێرانە و لەگەڵ بەرپرسانی ئەو وڵاتە گفتوگۆ لەبارەی بارودۆخی عێراق و پێشهاتە ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکان دەكات، لەوانەش پرسی فەڵەستین و سوریا. میدیا فەرمییەکانی ئێران بڵاویانكردەوە، بەرەبەیانی ئەمڕۆ چوارشەممە نوێنەری تایبەتی سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتوەکان و سەرۆکی ڕێکخراوی یونامی (نێردەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ هاوکاری عێراق) بە سەردانێكی ڕانەگەیەندراو گەیشتە تاران و لەلایەن محەمە جەواد زەریف جێگری سەرۆک کۆماری ئەو وڵاتە بۆ كاروباری ستراتیجی پێشوازی لێكرا و کۆبونەوە و گفتوگۆیان ئەنجامدا و بڕیارە بەرپرسانی دیكەی ئەو وڵاتە ببینێت. ئاماژەی بەوەشكرد، لە دیدارەكەدا نوێنەری تایبەتی ئەمینداری گشتی نەتەوە یەکگرتوەکان بۆ عێراق، ڕاپۆرتێکی سەبارەت بە دۆخی عێراق و چالاکییە سەرەکییەکانی یونامی لەو وڵاتە پێشکەشکرد، هەروەها بارودۆخی عێراق و پێشهاته ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکان له نێویاندا پرسی فەڵەستین و پێشهاتەكانی ئەمدواییەی سوریا و كاریگەرییەكانی سەر بارودۆخی ناوچەكە تاوتوێكران. بەگوێرەی میدیاكانی ئێران، لەو دیدارەدا محەمەد جەواد زەریف جەختی لە گرنگی گەشەپێدان و سەقامگیری، هەروەها پێشکەوتن و ئاسایشی عێراق كردەوە و ڕۆڵی دەستپێشخەرییە ناوچەییەکان و هاوکاری نەتەوە یەکگرتوەکانی لەو بوارەدا بە گرنگ زانی، هاوكات جەختی لە درێژەدان و بەهێزکردنی هاوکاریی نێوان کۆماری ئیسلامیی ئێران و یونامی کردەوە.
هاوڵاتی - ئەحمەد شەرع كە نازناوەكەی (ئەبو محەمەد جۆلانی) سەرۆکی تەحریر شام، لە ئێستادا هیچ ئەکاونتێکی فەرمی لە پێگە و تۆڕە كۆمەڵاتیەكاندا نییە. - سەرجەم كارو چالاكیەكانی لە ڕێگەی پێگەی (فەرماندەی گشتی-سوریا)وە بڵاودەكرێتەوە. ئاژانسی هەواڵی سوریا بڵاویكردەوە ئەحمەد شەرع لە ئێستادا هیچ ئەکاونتێکی فەرمی لە پێگە و تۆڕە كۆمەڵاتیەكاندا نییە و سەرجەم كارو چالاكیەكانی لە ڕێگەی پێگەی (فەرماندەی گشتی-سوریا)وە بڵاودەكرێتەوە. ئاژانسی هەواڵی سوریا (سانا) بڵاویكردەوە، ئەحمەد شەرع كە نازناوەكەی (ئەبو محەمەد جۆلانی) سەرۆکی تەحریر شام، لە ئێستادا هیچ ئەکاونتێکی فەرمی لە پێگە و تۆڕە كۆمەڵاتیەكاندا نییە. پێشتر هه‌ژمارێكی تایبه‌ت به‌ناوی ئەحمەد شەرع له تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی "X"، له په‌یامێكدا ڕایگه‌یاندبو، "له پێناو یه‌كپارچه‌یی سوریا و سه‌پاندنی سه‌روه‌ری ده‌وڵه‌ت له ته‌واوی خاكی سوریا، داوا له‌سه‌رجه‌م ئه‌ندامانی گروپه‌كانی هه‌سه‌ده (هێزه‌كانی سوریای دیموكرات) ده‌كه‌م ده‌ستبه‌جێ جیاببنه‌وه و په‌یوه‌ندی به سه‌ركردایه‌تی سه‌ربازییه‌وه بكه‌ن".
.png)
گۆڕانکارییەکانی سووریا پێویستی بە هاریکاری و هەماهەنگیی وڵاتانی ناوچەکە هەیە مالیکی بۆ باڵیۆزی تورکیا لە عێراق: ئەنقەرە بەرپرسە لە ئاسایش و سەروەریی سووریا. لە کۆبوونەوەی ئەمڕۆی نوری ملیکی سەرۆکی ئیئتلافی دەوڵەتی یاسا لەگەڵ ئانڵ بۆرا ئینان، باڵیۆزی تورکیا لە عێراق، مالیکی پاراستنی ئاسایش و سەروەریی سووریای خستووەتە ئەستۆی تورکیا. بەپێی بەیاننامەیەک کە نوسینگەی مالیکی بڵاوی کردووتەوە لەو کۆبوونەوەیەدا مالیکی ڕایگەیاندووە گۆڕانکارییەکانی سووریا پێویستی بە هاریکاری و هەماهەنگیی وڵاتانی ناوچەکە هەیە بۆ پارستنی ئاسایش و سەقامگیری و بەرگرتن لە هەر پشێوییەک.
خامنەیی: بۆچوونی ئەمەریکا و ئیسرائیل دەرحەق بە کۆتاییهاتنی مقاوەمە هەڵەیە خامنەیی جارێکی تریش هەڕەشەی سڕینەوەی ئیسرائیل لەسەر نەخشە دەکات. عەلی خامنەیی، ڕابەری باڵای کۆماری ئیسلامیی ئێران ڕایگەیاند: دوژمنان پێیان وایە پرسی (مقاوەمە) لەگەڵ ڕووخانی بەشار ئەسەد کۆتایی هاتووە. خامنەیی جارێکی تریش هەڕەشەی سڕینەوەی ئیسرائیل لەسەر نەخشە دەکات. بەرپرسێکی باڵای حەوزەی (قوم)یش دەڵێت: ئەگەری زۆرە پەیوەندی لەگەڵ بەرپرسە نوێیەکانی سووریا بونیاد بنێین بە ئامانجی زامنکردنی بەرژەوەندییەکانی تاران.
هاوڵاتی - داوایان لە دەسەڵاتی نوێی ئەو وڵاتە کردووە کارکردن بە یاسا و رێنماییەکانی سەندیکای هونەرمەندان و لیژنەی بەرهەمهێنانی سینەمایی و تەلەفزیۆن رابگیرێن. - داواش دەکەن پەلە بکرێت لە رێوشوێنەکان تا کاری کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنان و هونەرمەندان نەوەستن کە هیچ سەرچاوەیەکی بژێوی تریان نییە. داوا دەکرێت کارکردن بە یاساکانی سەندیکای هونەرمەندانی سوریا و بەرێوەبەرایەتی چاودێری کارە هونەرییەکان رابگیرێن. لەبەیاننامەیەکدا کە واژۆی چەندین هونەرمەندی سوریای لەسەرە داوایان لە دەسەڵاتی نوێی ئەو وڵاتە کردووە کارکردن بە یاسا و رێنماییەکانی سەندیکای هونەرمەندان و لیژنەی بەرهەمهێنانی سینەمایی و تەلەفزیۆن رابگیرێن. داواش دەکەن پەلە بکرێت لە رێوشوێنەکان تا کاری کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنان و هونەرمەندان نەوەستن کە هیچ سەرچاوەیەکی بژێوی تریان نییە و وەرزی بەرهەمهێنانی کاری درامیش نزیکە و راگرتنی کارە هونەرییەکان زیانێکی گەورەی ماددی بە کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنان و هونەرمەندان دەگەیەنێت.
هاوڵاتی - لە ساڵی 2024 دا دەست بەسەر بڕی 3 تۆن و 150 کیلۆگرام مادەی هۆشبەردا گیراوە. - (116) قاچاخچی نێودەوڵەتی ماددە هۆشبەرەکان دەستگیر کراون. - دادگا سزای بەسەر 82 قاچاخچی نێودەوڵەتیدا سەپاندووە. ئەمڕۆ سێشەممە، وەزارەتی ناوخۆى عێراق دەستگیركردنی 116 بازرگانی نێودەوڵەتیی ماددە هۆشبەرەكانی لە ماوەی ساڵی 2024دا ڕاگەیاند. وەزارەتەكە لە بەیاننامەیەكدا دەڵێت: بە بڕیارى دادوەر كە لەلایەن دادگای لێكۆڵینەوەی ناوەندیی لە ڕەسافە دەرچووە و لەسەر فەرمانی وەزیری ناوخۆ عەبدولئەمیر شەمەری، بەڕێوەبەرایەتی گشتیی لە كاروباری ماددە هۆشبەرەكان، بە سەرپەرشتی بەڕێوەبەری گشتی، و لە ڕێگەی بەشی لێكۆڵینەوە تایبەتەكانەوە بۆ پاڵپشتیكردنی فەوجی بارەگای گشتی تاكتیكی ، چوارەمین ئۆپەراسیۆنی گەورەی ڕێگریكردنیان ئەنجامدا لە مێژووی عێراقدا، كە تۆڕەكانی بازرگانی نێودەوڵەتی كردە ئامانج. ئاماژەی بەوەشكرد: بەڕێوەبەرایەتی كاروباری ماددە هۆشبەرەكان توانیویەتی (116) بازرگانی نێودەوڵەتی دەستگیربكات و دەست بەسەر (3) تۆن و (150) كیلۆگرام مادەی هۆشبەری جۆراوجۆردا بگرێت، هەروەها سزای لەسێدارەدان بەسەر (82) بازرگانی نێودەوڵەتیی ماددە هۆشبەرەكان لەماوەی ساڵی 2024دا بسەپێنێت.
هاوڵاتی -مستەفا سەنەد ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق داوایکرد هەناردەکردنی نەوتی رەشی عێراق بۆ سوریا رابکیرێت. - مانگانە بەغدا بڕی 120 هەزار تۆن نەوتی ڕەش هەناردەی سوريا دەکات. پەرلەمانتارێکى عێراق داوای ڕاگرتنی ئەو نەوتە دەکات کە عێراق هەناردەی سوریای دەکات. مستەفا سەنەد ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق داوایکرد هەناردەکردنی نەوتی رەشی عێراق بۆ سوریا رابکیرێت کە مانگانە بەغدا بڕی 120 هەزار تۆن نەوتی ڕەش هەناردەی ئەو وڵاتە دەکات. داوای ئەم پەرلەمانتارەش دوای روخانی رژێمی بەشار ئەسەد دێت کە هاوپەیمانی ئێران و لە شیعەکانی عێراقەوە نزيک بوو.
هاوڵاتی - له میانی كۆبونه‌وه‌كه‌دا، دیارترین ئاسته‌نگه‌كانی به‌رده‌م كاری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كانی چاكسازی و ڕێگاكانی باشتركردنی بارودۆخی مرۆیی تێیدا تاوتوێكران. - گفتوگۆ له‌سه‌ر پرسی ئه‌و منداڵانه كرا كه له‌گه‌ڵ دایكیان له زیندانه‌كانن. - خالد شوانی بڕیاریدا به هه‌ماهه‌نگی له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تی ناوخۆ پێدانی ناسنامه و به‌ڵگه‌نامه‌ی كه‌سی بۆ ئه‌و منداڵانه ده‌ربكرێت كه له‌گه‌ڵ دایكیاندا له زیندانه‌كانن. خالد شوانی وه‌زیری دادی عێراق ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه بڕیاری نوێی سه‌باره‌ت به منداڵانی یاوه‌ری دایكه زیندانیكراوه‌كانیان ده‌ركرد و به‌پێی بڕیاره‌كه‌ش، ناسنامه و به‌ڵگه‌نامه‌ی فه‌رمی بۆ ئه‌و منداڵانه دروستده‌كرێت. به‌گوێره‌ی راگه‌یه‌ندراوێكی وه‌زاره‌تی داد، خالد شوانی سه‌رپه‌رشتی كۆبونه‌وه‌یه‌كی كرد كه جێگری ئه‌مینداری باڵای وه‌زاره‌تی داد و زیاد ته‌میمی به‌ڕێوه‌به‌ری گشتیی چاكسازیه‌كانی عێراق و سه‌رجه‌م كارمه‌ندانی كارگێڕی و چاكسازی ژنان له كه‌رتی ژنان له به‌شی چاكسازی و چاكسازی نه‌وجه‌وانانی عێراق ئاماده‌ی بون. له میانی كۆبونه‌وه‌كه‌دا، دیارترین ئاسته‌نگه‌كانی به‌رده‌م كاری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كانی چاكسازی و ڕێگاكانی باشتركردنی بارودۆخی مرۆیی تێیدا تاوتوێكران. له كۆبونه‌وه‌كه‌دا گفتوگۆ له‌سه‌ر پرسی ئه‌و منداڵانه كرا كه له‌گه‌ڵ دایكیان له زیندانه‌كانن، به‌مه‌به‌ستی دۆزینه‌وه‌ی چاره‌سه‌ری گونجاو جگه له خێراكردنی ڕێوشوێنه‌كانی كه‌مكردنه‌وه‌ی قه‌ره‌باڵغی. خالد شوانی جه‌ختی له په‌ره‌پێدانی ژێرخانی زیندانه‌كان بۆ ژنان به‌تایبه‌تی و زیندانه‌كانی دیكه به گشتی كرده‌وه و رایگه‌یاند، پێویسته پێداویستییه سه‌ره‌تاییه‌كان بۆ زیندانییه‌كان دابینبكرێت، جگه له هه‌مو ئامێره‌كان بۆ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كانی چاكسازی. له چوارچێوه‌ی باشتركردنی بارودۆخی یاسایی زیندانیانی ژن، خالد شوانی بڕیاریدا به هه‌ماهه‌نگی له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تی ناوخۆ پێدانی ناسنامه و به‌ڵگه‌نامه‌ی كه‌سی بۆ ئه‌و منداڵانه ده‌ربكرێت كه له‌گه‌ڵ دایكیاندا له زیندانه‌كانن، به شێوه‌یه‌ك كه به‌شداربێت له به‌رزكردنه‌وه‌ی مافه‌كانیان به‌پێی پێوه‌ره‌كانی مافی مرۆڤ. وه‌زیری داد ئه‌وه‌شیخسته‌ڕو، ئه‌م هه‌وڵانه له‌سه‌ر بنه‌مای به‌دواداچون و خواستی سه‌رۆك وه‌زیرانن بۆ باشتركردنی بارودۆخی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كانی زیندانه‌كان به‌پێی ئه‌م ستانداردانه و په‌رۆشی وه‌زاره‌تی دادیشی بۆ باشتركردنی واقیعی كاره‌كانی دامه‌زراوه چاكسازییه‌كان دوپاتكرده‌وه.
هاوڵاتی - له میانی كۆبونه‌وه‌كه‌دا، دیارترین ئاسته‌نگه‌كانی به‌رده‌م كاری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كانی چاكسازی و ڕێگاكانی باشتركردنی بارودۆخی مرۆیی تێیدا تاوتوێكران. - گفتوگۆ له‌سه‌ر پرسی ئه‌و منداڵانه كرا كه له‌گه‌ڵ دایكیان له زیندانه‌كانن. - خالد شوانی بڕیاریدا به هه‌ماهه‌نگی له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تی ناوخۆ پێدانی ناسنامه و به‌ڵگه‌نامه‌ی كه‌سی بۆ ئه‌و منداڵانه ده‌ربكرێت كه له‌گه‌ڵ دایكیاندا له زیندانه‌كانن. خالد شوانی وه‌زیری دادی عێراق ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه بڕیاری نوێی سه‌باره‌ت به منداڵانی یاوه‌ری دایكه زیندانیكراوه‌كانیان ده‌ركرد و به‌پێی بڕیاره‌كه‌ش، ناسنامه و به‌ڵگه‌نامه‌ی فه‌رمی بۆ ئه‌و منداڵانه دروستده‌كرێت. به‌گوێره‌ی راگه‌یه‌ندراوێكی وه‌زاره‌تی داد، خالد شوانی سه‌رپه‌رشتی كۆبونه‌وه‌یه‌كی كرد كه جێگری ئه‌مینداری باڵای وه‌زاره‌تی داد و زیاد ته‌میمی به‌ڕێوه‌به‌ری گشتیی چاكسازیه‌كانی عێراق و سه‌رجه‌م كارمه‌ندانی كارگێڕی و چاكسازی ژنان له كه‌رتی ژنان له به‌شی چاكسازی و چاكسازی نه‌وجه‌وانانی عێراق ئاماده‌ی بون. له میانی كۆبونه‌وه‌كه‌دا، دیارترین ئاسته‌نگه‌كانی به‌رده‌م كاری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كانی چاكسازی و ڕێگاكانی باشتركردنی بارودۆخی مرۆیی تێیدا تاوتوێكران. له كۆبونه‌وه‌كه‌دا گفتوگۆ له‌سه‌ر پرسی ئه‌و منداڵانه كرا كه له‌گه‌ڵ دایكیان له زیندانه‌كانن، به‌مه‌به‌ستی دۆزینه‌وه‌ی چاره‌سه‌ری گونجاو جگه له خێراكردنی ڕێوشوێنه‌كانی كه‌مكردنه‌وه‌ی قه‌ره‌باڵغی. خالد شوانی جه‌ختی له په‌ره‌پێدانی ژێرخانی زیندانه‌كان بۆ ژنان به‌تایبه‌تی و زیندانه‌كانی دیكه به گشتی كرده‌وه و رایگه‌یاند، پێویسته پێداویستییه سه‌ره‌تاییه‌كان بۆ زیندانییه‌كان دابینبكرێت، جگه له هه‌مو ئامێره‌كان بۆ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كانی چاكسازی. له چوارچێوه‌ی باشتركردنی بارودۆخی یاسایی زیندانیانی ژن، خالد شوانی بڕیاریدا به هه‌ماهه‌نگی له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تی ناوخۆ پێدانی ناسنامه و به‌ڵگه‌نامه‌ی كه‌سی بۆ ئه‌و منداڵانه ده‌ربكرێت كه له‌گه‌ڵ دایكیاندا له زیندانه‌كانن، به شێوه‌یه‌ك كه به‌شداربێت له به‌رزكردنه‌وه‌ی مافه‌كانیان به‌پێی پێوه‌ره‌كانی مافی مرۆڤ. وه‌زیری داد ئه‌وه‌شیخسته‌ڕو، ئه‌م هه‌وڵانه له‌سه‌ر بنه‌مای به‌دواداچون و خواستی سه‌رۆك وه‌زیرانن بۆ باشتركردنی بارودۆخی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كانی زیندانه‌كان به‌پێی ئه‌م ستانداردانه و په‌رۆشی وه‌زاره‌تی دادیشی بۆ باشتركردنی واقیعی كاره‌كانی دامه‌زراوه چاكسازییه‌كان دوپاتكرده‌وه.
هاوڵاتی -به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ماهیر ئه‌سه‌د روی له عێراق نه‌كردووه. - ئه‌و هه‌واڵانه‌ی له سۆشیال میدیادا باس له بونی ماهر ئه‌سه‌د برای به‌شار ئه‌سه‌د، سه‌رۆك كۆماری پێشوی سوریا له‌ناو خاكی عێراقدا ده‌كه‌ن دوره له ڕاستییه‌وه. - داوای له میدیاكان كرد كه وردبین و وریا بن له بڵاوكردنه‌وه‌ی هه‌واڵه‌كان. وه‌زاره‌تی ناوخۆی عێراق بونی ماهر ئه‌سه‌د برای به‌شار ئه‌سه‌د، سه‌رۆك كۆماری پێشوی سوریای له ناو خاكی عێراق ڕه‌تكرده‌وه و رایگه‌یاند، به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ماهیر ئه‌سه‌د روی له عێراق نه‌كردووه. عه‌مید میقداد میری وته‌بێژی وه‌زاره‌تی ناوخۆی عێراق ڕایگه‌یاند، ئه‌و هه‌واڵانه‌ی له سۆشیال میدیادا باس له بونی ماهر ئه‌سه‌د برای به‌شار ئه‌سه‌د، سه‌رۆك كۆماری پێشوی سوریا له‌ناو خاكی عێراقدا ده‌كه‌ن دوره له ڕاستییه‌وه. عه‌مید میقداد میری داوای له میدیاكان كرد كه وردبین و وریا بن له بڵاوكردنه‌وه‌ی هه‌واڵه‌كان له سه‌رچاوه فه‌رمییه‌كانیانه‌وه. ماهر ئه‌سه‌د كوڕه بچوكه‌كه‌ی حافز ئه‌سه‌دی سه‌رۆكی پێشوی سوریایه و برا بچوكی به‌شار ئه‌سه‌د له 8ی (كانونی دووه‌م)ی 1967 له‌دایكبوه. دوای مردنی باوكی حافز ئه‌سه‌د له ساڵی 2000، ماهر به خێرایی له ڕێگه‌ی پله سه‌ربازییه‌كانه‌وه به‌رزبوه‌وه، له‌وێ له پله‌ی لیواوه به‌رزكرایه‌وه بۆ فه‌ریق، دواتر بو به فه‌رمانده‌ی پاسه‌وانی كۆمارییه‌كان، پێكهاته‌یه‌كی سه‌ربازی كه نزیكه‌ی 10 هه‌زار كه‌سی له‌خۆگرتبو.
سێنتکۆم ڕایگەیاند: ١٢ چەکداری (دا*ع*ش)مان لە سووریا کوشت فەرماندەیی ناوەندی هێزەکانی ئەمەریکا (سێنتکۆم) ڕایگەیاند، لە زنجیرە هێرشێکدا کە ڕۆژی دووشەممە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٤ ئەنجامیان داوە، ١٢ چەکداری ڕێکخراوی دا*ع*ش*یان لە سووریا کوشتووە. بەپێی ڕاگەیەندراوەکەی سێنتکۆم، هێرشەکان لە ناوچەکانی ژێر کۆنترۆڵی ڕژێمی سووریا و ڕووسیا ئەنجام دراون و ئامانج لێی پەکخستن و کەمکردنەوەی توانای داعش بووە بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆن و ڕێگرتن لە سەرهەڵدانەوەی لە ناوەڕاستی سووریا. سێنتکۆم جەختی کردەوە کە هەڵسەنگاندن بۆ زیانەکانی هێرشەکە بەردەوامە و هیچ ئاماژەیەک نییە کە زیان بە هاوڵاتیانی سڤیل کەوتبێت.
کایا کالاس، بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی یەکێتیی ئەورووپا ڕایگەیاند کە لە داهاتووی سووریادا جێگە بۆ ڕووسیا، ئێران و تیرۆر نابێت. ئەم لێدوانە لە دوای کۆبوونەوەی وەزیرانی دەرەوەی یەکێتیی ئەورووپا هات. بەپێی وتەکانی کایا کالاس، وەزیرانی دەرەوەی یەکێتیی ئەورووپا ڕێککەوتوون، کە پێویستە سەرکردایەتیی نوێی سووریا لەژێر کاریگەریی ڕووسیا ڕزگاری بێت. هەروەها پێشنیازی کردووە، کە هەڵگرتنی سزاکانی سەر سووریا لەگەڵ هەنگاوە کردەییەکانی سەرکردایەتیی نوێی سووریا هاوتەریب بێت.
.png)
