.jpeg)
هاوڵاتى، برادۆست گه‌نجێکى ته‌مه‌ن سى ساڵى سیده‌کان، له تایه‌ى کۆنى ئه‌و ئۆتۆمبێلانه‌ى فڕێ ده‌درێت به‌شێوه‌یه‌کى سه‌رنجڕاکێش کورسى لێ درووست ده‌کات، وه‌ک خۆشى ئاماژه‌ى بۆ ده‌کات له داهاتوودا کاره‌که‌ى فراوان ده‌کات و قه‌نه‌فه‌ش درووست ده‌کات. سیاکۆ عبد حمد له‌دایکبووی ساڵى (1988)ه‌و دانیشتووی گه‌ره‌کی فه‌رمانبه‌ران له شاره‌دێی سیده‌کانه، ئه‌و له دوکانێکى رۆنگۆڕى و په‌نچه‌رچێتى دا کارده‌کات و ماوه‌ى شه‌ش مانگه له‌و تایه زیادانه‌ى که خه‌ڵکى فڕێى ده‌دات کورسى لێدرووست ده‌کات و به‌نیازه له داهاتوودا بره‌و به کاره‌که‌ى بدات و بیانفرۆشێت. دیاکۆ عبد سه‌باره‌ت به چۆنێتى بیرکردنه‌وه له درووستکردنى کورسسی له تایه‌ى ئۆتۆمبێل به هاوڵاتى وت "من خۆم ماوه‌ی 15 ساڵه دوکانی روونگۆڕیم هه‌یه و بیرمکرده‌وه چۆن سوود له تایانه وه‌ربگرم که وا خه‌ڵک ئیشیان پێ نابیت فرێی ده‌ده‌ن، دوای هه‌وڵێکی زۆرو به‌رده‌وام، توانیم له‌و تایانه ئه‌م کورسییانه لێ دروست بکه‌م" وتیشى "سه‌ره‌تایی کارکردنم بۆ شه‌ش مانگ پێش ئێستا ده‌گه‌ڕێته‌وه، یه‌که‌مجاربه‌شێوه‌یه‌کى ساده ده‌ستم پێکرد، دواتر کاره‌که‌م فراوان کرد و توانیم شتێکی جوانتر و باشتر دروست بکه‌م" دیاکۆ بۆ فێربوونى ئه‌و شێوازه‌ى کورسى له تایه‌ى ئۆتۆمبێل ، وه‌ک خۆى ئاماژه‌ى بۆ ده‌کات له رێگه‌ى فه‌یسبووکه‌وه فێربووه وتى "من زیاتر متابه‌عه‌ی تۆڕی کۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبووکم ده‌کرد و سه‌یرى ئه‌و ڤیدیۆیانه‌م ده‌کرد که فێرکاریی بوو باسى له درووستکردنى کورسى له تایه ده‌کرد و برایه‌کیشم یارمه‌تیکم ده‌دات". درووستکردى کورسى له تایه‌ى ئۆتۆمبێل ئه‌گه‌رچى شێوه‌یه‌کى سه‌رنجڕاکیشى هه‌یه و داهێنانێکه له جۆرى درووستکردنى کورسى، هه‌روه‌ها به‌به‌کارهێنانه‌وه‌ى دووباره له‌وکاره‌دا ژینگه‌ش له پیسبوون ده‌پارێزرێت به‌وه‌ى ئه‌و تایه‌یه فڕێ نادرێت ئه‌و وتى " ئه‌م جۆره کورسسیانه زوو خراب نابیت و ساڵی یه‌ک جار بۆیاغى ژه‌نگی پێویسته بۆ جوانکردنی ره‌نگی کورسییه‌که، ئه‌و تایه‌ی که فڕێ ده‌درێت تۆ بتوانی شتێکی تری لێ دروستبکه‌یت، هه‌م ژینگه‌که پیس نابیت هه‌م به‌شتێکی که‌له‌پوری جوانیش ده‌بیندرێت" ئێستا دیکۆ بیر له‌وه‌ده‌کاته‌وه چیدیکه کورسى هه‌ر بۆ جوانى یان ئاره‌زووى خۆى درووست نه‌کات، به‌ڵکو خواستى له‌سه‌ره‌و ده‌یه‌وێت بۆ فرۆشتن و خستنه بازاڕه‌کانه‌وه درووستى بکات، ئه‌و له‌و باره‌یه‌وه رایگه‌یاند "به سه‌دان که‌س ئێستا داوام لێده‌که‌ن ئه‌و کورسییانه‌یان بۆ درووست بکه‌م، ئێستا خه‌ریکم هه‌ندێک کورسی نوێ بۆ فرۆشتن بیانخه‌مه بازاڕ و له‌و رێگه‌یه‌وه داهات و قازانجێک بۆ خۆم په‌یدا بکه‌م".
مه‌عرووف مه‌جید چه‌ندین ئه‌فسه‌ر و کارمه‌ندى پۆلیسى دارستان له‌کاتى ئاگر کوژاندنه‌وه‌دا، جه‌سته‌یان سوتاوه، یاخود ژه‌هراوى بوون، ئه‌وه‌ش به‌هۆى نه‌بونى پێداویستى تایبه‌ت به خۆپاراستن له‌و ئاگرانه‌ى که ساڵانه له دارستان و پاوانه‌کان ده‌که‌ونه‌وه که زۆربه‌یان به‌هۆى جگه‌ره‌و تۆپبارانه‌وه‌ن. ساڵانه له‌کاتی هاتنی وه‌رزی هاوین و وشکبونی پوش و پاوانه‌کان، به‌شێکی زۆری رووبه‌ری ئه‌و ناوچانه ده‌سوتێنرێن که زۆرترین هاتوچۆی هاوڵاتیان و گه‌شتیارانی به‌سه‌ره‌وه‌یه. به‌پێی ئامارێکی وه‌زاره‌تى کشتوکاڵ و سه‌رچاوه‌کانى ئاویش، ته‌نها له ماوه‌ی ساڵانی (2010-2017) له هه‌رێمی کوردستاندا، له‌کۆی 18 ملیۆن دۆنم، زیاد له یه‌ک ملیۆن دۆنم پوش و پاوان و دارستان سوتێنراون. ئه‌وه‌ش ده‌کاته نزیکه‌ى شه‌ش له سه‌دی کۆى دارستان و پاوانه‌کان. هۆکارى ئاگرکه‌وتنه‌وه له هه‌رێمى کوردستان، به‌زۆرى به‌هۆى جگه‌ره‌و تۆپبارانکردنى ناوچه سنورییه‌کان له لایه‌ن تورکیاو ئێران و پاشماوه‌ى ئاگرى هاوڵاتیانه‌وه‌یه، چالاکوانانى ژینگه‌ش مه‌ترسى پاشماوه‌کانى ئاگر، به مه‌ترسییه‌کى کوشنده بۆ مرڤ ناوده‌به‌ن. به وته‌ى به‌رپرسانى حکومى ئاگر که‌وتنه‌وه له‌ناوچه شاخاوی و ده‌شتاییه‌کان، یه‌کێکه له گه‌وره‌ترین مه‌ترسییه‌کان له‌سه‌ر ژینگه‌ى هه‌رێمى کوردستان و که‌مى بوودجه‌و نه‌بوونى پاره‌ش هۆکارى سه‌ره‌کین، بۆ ئه‌وه‌ى بتوانن به‌ته‌واوى رێگرى له که‌وتنه‌وه‌ى ئاگربکه‌نه‌وه‌و ده‌یانه‌وێت به هۆشیارکردنه‌وه‌ى خه‌ڵکى رێگرى له‌و دیارده‌یه بکه‌ن. حوسێن حه‌مه که‌ریم ، به‌ڕێوه‌به‌ری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گشتی باخداری و دارستان و پاوان، له وه‌زاره‌تی کشتوکاڵ به هاوڵاتى راگه‌یاند "ئاگرکه‌وتنه‌وه له‌ناو دارستانه‌کان و پاوانه‌کان، یه‌کێکن له‌گه‌وره‌ترین هه‌ڕه‌شه‌و مه‌ترسییه‌کان له‌ته‌واوی جیهانداو به‌هه‌مان شێوه له‌کوردستانیشدا، که ساڵانه رووبه‌ڕووى مه‌ترسى سوتانى پوش و پاوان و دارستانه‌کان ده‌بێته‌وه" ئه‌وه‌شى وت "به‌هۆى قه‌یرانی داراییه‌وه ناتوانین وه‌کو ساڵانی پێشوو کاره‌کانمان ئه‌نجامبده‌ین، ئهوهی که ئه‌نجامی ده‌ده‌ین له رێگه‌ی پارێزگاکان و یه‌که ئیدارییه‌کانه‌وه‌یه‌و داوای هاوکاری له ڕێکخراوه‌کانی تایبه‌ت به ژینگه ده‌که‌ین بۆ هاوکاری و هه‌ماهه‌نگی و به‌رزکردنه‌وه‌ی ئاستی هوشیاری هاوڵاتیان" حوسێن حه‌مه که‌ریم، جه‌ختیله‌وه‌کرده‌وه "باشترین چاره‌سه‌ر بۆ ڕێگرتن له ئاگرکه‌وتنه‌وه، به‌رزکردنه‌وه‌ی ئاستی هۆشیاری هاوڵاتیان و هاوبه‌شیکردنیانه له‌کوژاندنه‌وه‌ی ئاگره‌کان له‌کاتی ئاگر که‌وتنه‌وه‌دا" به وته‌ى شاره‌زایانى بوارى ژینگه، که‌وتنه‌وه‌ى ئاگر زه‌ره‌ر و زیانى دوور مه‌وداى هه‌یه و کاریگه‌رى له‌سه‌ر باشیى خاکه‌که‌و که‌مبوونه‌وه‌ى ئاو له‌وناوچانه‌ى ئاگره‌که‌ى لێده‌که‌وێته‌وه هه‌یه‌و زه‌ره‌و زیانه‌کانى له‌داهاتوودا ده‌رده‌که‌وێت. لوقمان شیروانى به‌رپرسی راگه‌یاندنی ده‌سته‌ی پاراستن و چاککردنی ژینگه سه‌باره‌ت به مه‌ترسییه‌کانى ئاگر که‌وتنه‌وه له‌سه‌ر ژینگه به هاوڵاتى وت "زیانه‌کانى ئاگر که‌وتنه‌وه، له رووى کیمیایه‌وه زیانى هه‌مه‌جۆرى هه‌یه، زه‌وى پێکهاته‌کانى خۆى له ده‌ست ئه‌دات و زینده‌وه‌ره‌کان به هۆى له ناوچوونیان له کاتى ئاگرکه‌وتنه‌وه شیکردنه‌وه‌ى زه‌وى روونادات". وتیشى "له رووى فیزیایه‌وه، ده‌بێته هۆى تێکدانى خاک و سوودى لێ وه‌رناگیرێت بۆ ئه‌وه‌ى به‌رهه‌مى باشی هه‌بێت، چونکه له‌کاتى سوتانى ناوچه‌که‌یه‌ک ئه‌گه‌ر دارى هه‌بوو، هۆکارێکه بۆ درزبوونى زه‌وى و تیشکى خۆر راسته‌وخۆ به‌ر زه‌وى ده‌که‌وێت، له‌م کاته کاریگه‌رى له‌سه‌ر گه‌رمبوونى ئاوى ژێر زه‌وى هه‌یه و ده‌بێته هۆى به‌هه‌ڵمچوون و که‌مبوونه‌وه‌ى ئاوى ژێر زه‌وى" له هه‌رێمى کوردستاندا ژماره‌یه‌ک رێکخراو و چالاکه‌وانى ژینگه له کوردستاندا بوونیان هه‌یه‌و ساڵانه له رێگه‌ى کۆڕ و سیمینار و بڵاوکردنه‌وه‌ى ئاگاداریی و راگه‌یاندنه‌کانه‌وه، خه‌ڵکى له مه‌ترسییه‌کانى خراپبوونى ژینگه و رێنمایی تایبه‌ت به ژینگه بڵاوده‌که‌نه‌وه‌و کار بۆ به‌رزکردنه‌وه ئاستى هۆشیارى هاوڵاتیان ده‌که‌ن. سامان مامڵێسى، کارگێڕی رێکخراوی ئاینده بۆ پاراستنی ژینگه به هاوڵاتى وت "هه‌ڵمه‌تێکی 16 هه‌زار پرۆشه‌رمان ده‌ستپێکردووه که تایبه‌ته به هۆشیاری و ناساندنی سزاکانی تایبه‌ت به‌و که‌سانه‌ی سه‌رپێچی ده‌که‌ن و ده‌بنه هۆکاری ئاگر که‌وتنه‌وه " وتیشى"پێشتریش به نوسراوێک داوامان له وه‌زاره‌تی ئه‌وقاف کرد وتارێکی تایبه‌ت به‌و بواره رێکبخات، خۆشبه‌ختانه له مانگی ره‌مه‌زاندا له زۆرێک له مزگه‌وته‌کانی هه‌رێم، باسی مه‌ترسییه‌کان و زیانه‌کانی ئاگر که‌وتنه‌وه کرا " به‌هۆى نه‌بوونى پێداویستى تایبه‌ت بۆ خۆپاراستن له ئاگر و دوکه‌ڵ له کاتى که‌وتنه‌وه‌ى ئاگردا، چه‌ندین کارمه‌ند و ئه‌فسه‌رى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى پۆلیسى دارستان و ژینگه‌ى هه‌رێم برینداربوونه‌و گیانیان سوتاوه یاخود ژه‌هراوى بوونه. هێمن که‌مه‌رخان، به‌رپرسى ڕاگه‌یاندنى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى پۆلیسى دارستان و ژینگه‌ى پارێزگاى سلێمانى به هاوڵاتى وت "له کاتى ئاگر که‌وتنه‌وه‌دا، هیچ پێداویستیه‌کى تایبه‌ت به خۆپاراستن و کوژاندنه‌وه‌ى ئاگرمان پێ نیه، تا له کاتى ئاگرکه‌وتنه‌وه‌دا خۆمانى پێ بپارێزین و تووشى رووداوى ناخۆش نه‌بین" جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه" تائێستا چه‌ندین ئه‌فسه‌ر و کارمه‌ندى پۆلیسى دارستان له‌کاتى ئاگر کوژاندنه‌وه‌دا، به‌هۆى نه‌بونى پێداویستى تایبه‌ت به‌خۆپاراستن له ئاگر، به‌شێک له‌جه‌سته‌یان سوتاوه یاخود ژه‌هراوى بوون و ته‌ندروستییان تێکچووه".
.jpg)
ئارا ئیبراهیم ئه‌ندامێکى لیژنه‌ى یاسایى فراکسۆنى گۆڕان له‌په‌رله‌مانى کوردستان له‌لێدوانێکدا بۆ سایتى هاوڵاتى ئاماژه به‌وه ده‌دات که یاساکه هیچ کێشه‌یه‌کى نییه‌و ئه‌و دادوه‌ره‌ى له سلێمانى نرخى موڵکانه‌کان دیارى ده‌کات زۆر له‌سه‌ر دوکانداره‌کانى زیاد کردووه بۆیه ده‌ڵێت:" هه‌موارى یاساکه ده‌که‌ین که له‌قازانجى چینى کرێچییه‌کاندا بێت. سه‌رله‌به‌یانى ئه‌مڕۆ پێنج شه‌ممه، به‌شێک له کاسپکارانى ناو بازارى سلێمانى، وه‌ک ناره‌زایه‌تیه‌ک بۆ زیادکردنى نرخى کرێ و سه‌رقفڵانه‌ى دوکانه‌کانیان چونه به‌رده‌م مه‌کۆى سه‌ره‌کى بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان(گردى زه‌رگه‌ته) و دوایان کرد نرخى کرێکانیان وه‌ک پێشترى لێبکرێته‌وه‌و که‌مبکرێته‌وه، چونکه له‌تواناى ئه‌واندا نییه ئه‌و نرخه زۆره‌ى کرێ بده‌ن بۆ ئه‌و دواکانانه‌ى کارى تێدا ده‌که‌ن. به‌هار مه‌حمود، ئه‌ندامى لیژنه‌ى یاسایى له په‌رله‌مانى کوردستان له‌لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى وت"ئه‌م یاسایه کێشه له جێبه‌جێکردنه‌که‌یدا هه‌یه، له‌هه‌ولێر و دهۆک هیچ کێشه‌یه‌کى نییه‌و جێبه‌جێ ده‌کرێت، به‌ڵام به‌سلێمانى ئه‌و حاکمه‌ى نرخه‌کان دیارى ده‌کات ته‌خمینى عه‌قاره‌کان زۆر ده‌کات و زیادى کردووه". ناوبراو ئاماژه‌ى به‌وه‌شکرد، ژورى حکومه‌ت و په‌رله‌مان له‌گه‌ڵ کاسپکارانى نارازى کۆبۆته‌وه‌و کۆتایى پێهاتووه‌و بڕیاره رۆژى شه‌ممه کاتژمێر 11 پێشنیوه‌ڕۆ له‌گه‌ڵ نوێنه‌ره‌کانیاندا کۆببینه‌وه. به‌هار وتیشى" راپۆرتمان ئاماده کردووه‌و هه‌موارى یاساکه ده‌که‌ینه‌وه و پرۆژه‌یه‌کمان ئاماده‌کردووه زیاتر له‌مه‌سله‌حه‌تى کرێچیه‌کاندا بێت به‌شێوه‌یه‌ک که باڵانسیش رابگرێت له‌نێوان خاوه‌ن دوکان و کرێچییه‌کاندا هه‌ر کاتێک کۆبونه‌وه‌ى په‌رله‌مان کرا که ره‌نگه یه‌کشه‌مه بکرێت ده‌یخه‌ینه ده‌نگدانه‌وه تا ده‌نگى له‌سه‌ر بدرێت". ئه‌ندامه‌که‌ى لیژنه‌ى یاسایى گۆڕان ئه‌وه‌شى رونکرده‌وه به‌شێک له کرێ و سه‌رقفڵانه‌کان هى ساڵى شه‌سته‌کانه" خاوه‌ن دوکانه‌کان ده‌یانویست کرێچیه‌کان ده‌ربکه‌ن، ئێمه پێمانوتون که ده‌بێت تا چوار ساڵ بۆیان نوێ بکرێته‌وه، ده‌بێت ئه‌مه‌ش به‌رێکه‌وتنى نێوان کرێچیى و خاوه‌ن دوکانه‌کان بێت، چونکه به‌شێک له سه‌رقفڵانه‌کان هى ساڵى شه‌سته‌کانه". په‌رله‌مانى کوردستان له‌ماوه‌ى رابردوودا، یاساى موڵکانه‌و کرێى ده‌رکردو نرخى سه‌رجه‌م دوکانه‌کان و قوفڵانه‌ى له‌سه‌ر کرێچى دوکانه‌کان زیاد کرد، ئه‌مه‌ش ناره‌زایه‌تى کرێچیه‌کانى لێکه‌وتۆته‌وه‌و پێیانوایه له قازانجى خاوه‌ن دوکانه‌کان ئه‌و یاسایه ده‌رکراوه‌و زوڵمیان لێ کراوه. ئه‌ندامێکى لیژنه‌ى شاره‌وانى و گشتوگوزار له‌په‌رله‌مانى کوردستان ده‌ڵێت پڕۆژه‌یه‌کیان ئاماده‌کردووه له‌گه‌ڵ ئه‌و دادوه‌ره‌ى سلێمانى تا کێشه‌که چاره‌سه‌ر ببێت. عومه‌ر عینایه‌ت، ئه‌ندامى فراکسۆنى گۆڕان له‌لیژنه‌ى شاره‌وانى له‌لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى وت" له‌گه‌ڵ ئه‌و دادوه‌ره‌ى ته‌خمینى کرێى دوکانه‌کان ده‌کات پڕۆژه‌یه‌مان ئاماده کردووه بۆ ئه‌وه‌ى چاره‌سه‌رى ئه‌و کێشه‌یه بکرێت و باڵانس له‌نرخ و کرێى سه‌رقفڵانه‌کاندا هه‌بێت". ناوبراو جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه که فراکسۆنى بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان له‌ئێستادا 22 ئه‌ندامى ماوه له په‌رله‌مانى کوردستان و ناتوانن به‌ته‌نها تێپه‌رێنن، به‌ڵام وتى" هه‌وڵى جدى بۆ ده‌ده‌ین". وته‌ى ئه‌م ئه‌ندامانه‌ى په‌رله‌مان له‌کاتێکدایه که سه‌رله‌به‌یانى ئه‌مڕۆ به‌شێک له کرێچى دوکانه‌کانى ناو بازاڕى سلێمانى چونه به‌رده‌م مه‌کۆى سه‌ره‌کى بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان (گردى زه‌رگه‌ته) داوایان کرد کێشه‌کانیان بۆ چاره‌سه‌ر بکرێت. هه‌ڤاڵ ئه‌بوبه‌کر، پارێزگارى سلێمانى له‌لێدوانێکیدا بۆ سایتى هاوڵاتى، ئه‌وه‌ى رونکرده‌وه ئه‌و کێشه‌یه په‌یوه‌ندى به پارێزگاى سلێمانییه‌وه نییه‌و په‌رله‌مانى کوردستان به یاسا ئه‌و کاره‌یان کردووه بێ ئه‌وه‌ى پرس به ئێمه و شاره‌وانى و بازار بکه‌ن و له‌گه‌ڵیدا نه‌بووین".
سه‌روه‌ر خه‌لیل. ئارا ئیبراهیم وته‌بێژى هاوپه‌یمانى فه‌تح و سائیرون ده‌ڵێت، گفتوگۆ له‌گه‌ڵ لایه‌نه‌کانى ده‌ره‌وه‌ى یه‌کێتى و پارتیش ده‌که‌ن بۆ پێکهێنانى حکومه‌تى نوێی عێراق، چوار لایه‌نه ناڕازییه‌که‌ى هه‌رێمیش چاوه‌ڕوانى یه‌کلایی بوونه‌وه‌ى ئه‌نجامى هه‌ڵبژاردنن تا پێکه‌وه بڕیارێکى هاوبه‌ش بده‌ن. له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ى هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى به‌شێک له سندوقه‌کانى ده‌نگدان به‌ده‌ست به‌رده‌وامه و تائێستا ته‌نها له هه‌ردوو پارێزگاى که‌رکوک و سلێمانى ته‌واوبووه، قه‌واره براوه‌کانى هه‌ڵبژاردنى 12ى ئایار گفتوگۆکانیان ده‌ستپێکردووه بۆ پێکهێنانى گه‌وره‌ترین فراکسیۆن بۆ پێکهێنانى حکومه‌تى نوێی عێراق. ئه‌حمه‌د ئه‌سه‌دی، وته‌بێژی هاوپه‌یمانی فه‌تح له‌لێدوانێکدا بۆ هاوڵاتى ئاماژه‌ى به‌وه‌کرد، له‌دوای راگه‌یاندنی ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌کانی 12ی ئایاره‌وه هه‌وڵه‌کانیان بۆ پێکهێنانی گه‌وره‌ترین کوتله‌ی په‌رله‌مانی ده‌ستپێکردووه‌و سه‌ردانه‌که‌شیان بۆ هه‌ولێر ته‌واوکه‌ری ئه‌و سه‌ردانه‌یه که پێشتر پارتی و یه‌کێتی بۆ به‌غدا ئه‌نجامیاندابوو، "هه‌رچه‌نده تائێستا هیچ بڕیارێک له‌سه‌ر گه‌وره‌ترین قه‌واره‌ى په‌رله‌مانى نه‌دراوه" وتیشى "ئێمه له هه‌ولێر له‌گه‌ڵ یه‌کێتى و پارتى گفتوگۆمان کردووه و له‌داهاتووشدا له‌گه‌ڵ لایه‌نه‌کانى ده‌ره‌وه‌ى یه‌کێتى و پارتیش کۆده‌بینه‌وه، هه‌موو هێزێک به‌پێی قورسایی خۆی نوێنه‌رایه‌تی خه‌ڵک ده‌کات، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر یه‌ک کورسیشی به‌ده‌ستهێنابێت". له‌دواى هه‌ڵبژاردنى 12ى ئایاره‌وه تا ئێستا چه‌ندین هاوپه‌یمانى له‌نێوان لایه‌نه براوه‌کاندا پێکهێنراوه، به‌ڵام تا ئێستا هیچ کامیان سه‌رکه‌وتوو نه‌بوون بۆ دروستکردنى گه‌وره‌ترین کوتله‌ى په‌رله‌مانى و پێکهێنانى حکومه‌ت. محه‌مه‌د جاسم سه‌رکرده له هاوپه‌یمانی سائیرون که موقته‌دا سه‌در سه‌رکردایه‌تى ده‌کات به هاوڵاتى وت "به‌حوکمی ئهوهی پارتی و یه‌کێتی زۆرترین کورسییان هه‌یه له‌ناو هێزه کوردستانییه‌کان، بۆیه بایه‌خی لایه‌نه‌کان له‌سه‌ر ئه‌و دوو حزبه‌یه" وتیشى "سائیرون په‌یوه‌ندی و لێکتێگه‌یشتنی باشی هه‌یه له‌گه‌ڵ لایه‌نه‌کانی ده‌ره‌وه‌ى یه‌کێتى و پارتى و مه‌یلیان به‌لاى هاوپه‌یمانى سائیروندا هه‌یه". چوار لایه‌نه‌که: پێکه‌وه بڕیار ده‌ده‌ین چوار لایه‌نه ناڕازییه‌که‌ى هه‌رێمى کوردستان که پێکهاتوون له (گۆڕان، هاوپه‌یمانى، کۆمه‌ڵ، یه‌کگرتوو) که ئه‌نجامى هه‌ڵبژاردنه‌که‌یان ره‌تکردووه‌ته‌وه ده‌ڵێن، تا ئه‌نجامه‌کانى هه‌ڵبژاردن پاش هه‌ژمارکردنه‌وه جارێکى تر رانه‌گه‌یه‌ندرێت بڕیار له‌سه‌ر به‌شداریکردن یاخود بایکۆتى پڕۆسه‌ى سیاسى ناده‌ن. رێبوار که‌ریم مه‌حمود وته‌بێژى هاوپه‌یمانى بۆ دیموکراسى و دادپه‌روه‌رى، به هاوڵاتى وت "تا ده‌نگه‌کان یه‌کلانه‌بێته‌وه گفتوگۆ ناکه‌ین له‌سه‌ر پێکهێنانى حکومه‌تى عێراق، گفتوگۆ له‌سه‌ر ئه‌نجامه‌کانى هه‌ڵبژاردن ده‌کرێت، ئێمه ئه‌نجامه‌کانمان پێ قبوڵ نییه". جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه که وه‌ک چوار لایه‌نه‌که به‌و ئاراسته‌یه ده‌ڕۆن که بڕیارى هاوبه‌ش بده‌ن «به‌چوون و به مانه‌وه له ده‌ره‌وه‌ى حکومه‌تى عێراق کارى هاوبه‌ش ده‌که‌ین». ئه‌و چوار لایه‌نه ناڕازییه له ئێستادا له چاودێریکردنى پڕۆسه‌ى هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کان به‌ده‌ست کشاونه‌ته‌وه و پڕۆسه‌که به «ناشه‌فاف» ناوده‌به‌ن. عه‌بدوره‌زاق شه‌ریف، ئه‌ندامى جڤاتى نیشتیمانى گۆڕان به هاوڵاتى وت "ئه‌گه‌ر گۆڕانکارى له ده‌رئه‌نجامى هه‌ڵبژاردنه‌کان نه‌کرێت و نه‌بێته هۆى ئه‌وه‌ى حه‌قى ده‌نگده‌ر بگه‌ڕێته‌وه، وه‌کو بزوتنه‌وه‌ى گۆران که ره‌ئى زۆرینه‌ى گۆڕانه به‌شدارى ناکه‌ین له پرۆسه‌ى سیاسى عێراق و ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌راندا". وتیشى "هه‌تا ئیعتراف به ئه‌نجامه‌کان نه‌که‌ین ئێمه به‌شدارى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق ناکه‌ین و تا ئێستاش ئێمه ئیعترافمان نه‌کردووه". عه‌بدولڕه‌زاق شه‌ریف باسى له‌وه‌شکرد، گفتوگۆیان له‌گه‌ڵ لایه‌نه عێراقییه‌کاندا نه‌کردووه "گفتوگۆکردن له‌سه‌ر ئه‌نجامه‌کان ده‌بێت، زۆرینه‌ى گۆڕانیش له‌گه‌ڵ به‌شدارى کردندا نییه" لاى خۆشیه‌وه، قاسم گه‌ڵاڵى به‌رپرسى ده‌زگاى هه‌ڵبژاردنى یه‌کگرتوو، بۆ هاوڵاتى رونکرده‌وه که پڕۆسه‌ى هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کان بۆ درێژه‌پێدانى ئه‌و ساخته‌کارییانه بوو که له هه‌ڵبژاردنه‌کاندا ئه‌نجام دراوه‌و ئه‌وان له‌گه‌ڵیدا نین تا گفتوگۆ له‌سه‌ر پێکهێنانى حکومه‌تى عێراق بکه‌ن. وتیشى "چوار لایه‌نه‌که پێکه‌وه بڕیار ده‌ده‌ن ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر بچینه به‌غداش وه‌ک یه‌ک فراکسیۆن ده‌چین، به‌ڵام جارێ هیچ شتێک روون نییه". "بۆ پێکهێنانی کابینه‌ی نوێی حکومه‌ت دوو ره‌وت ململانێ ده‌که‌ن" محه‌مه‌د جاسم سه‌رکرده‌که‌ى هاوپه‌یمانى سائیرون باسى له‌وه‌کرد، بۆ پێکهێنانی کابینه‌ی نوێی حکومه‌ت دوو ره‌وت ململانێی یه‌کتر ده‌که‌ن. رونیشیکرده‌وه، ره‌وتی یه‌که‌م ئه‌و لایه‌نانه‌ن که پشت ده‌به‌ستن به‌‌دابه‌شکاریی تائیفی، خێڵگه‌ریی و نه‌ته‌وه‌گه‌ریی، ره‌وتی دووه‌میش ده‌یه‌وێت پرسی دابه‌شکاریی تائیفی و نه‌ته‌وه‌یی وه‌لاوه بنێن و له‌سه‌ر به‌رنامه‌ی حکومی رێککه‌وتن بکه‌ن.. سه‌رکرده‌که‌ى هاوپه‌یمانى سائیرون جه‌ختیشیکرده‌وه، ئێستا ململانێکه له‌نێوان ئه‌و دوو ره‌وته تونده "ئه‌گه‌ر ره‌وتی یه‌که‌م که ده‌وڵه‌تی قانون و فه‌تح و هاوپەیمانەکانیانە نوێنه‌رایه‌تی ده‌که‌ن سه‌ربکه‌وێت، ئه‌وه فاتیحا له‌سه‌ر عێراق ده‌خوێنرێت، به گه‌ل و خاک و حکومه‌ته‌وه، به‌ڵام ئه‌گه‌ر ره‌وتی دووه‌م که سائیرون و وه‌ته‌نییه‌و حیکمه و نه‌سر نوێنه‌رایه‌تی ده‌که‌ن سه‌رکه‌وت، ئه‌وه هه‌نگاوێکه له‌سه‌ر رێگه‌ی راست."
ئارا ئیبراهیم. سلێمانى ئه‌ندامێکى دامه‌زرێنه‌رى هاوپه‌یمانى بۆ دیموکراسى و دادپه‌روه‌ریى رایگه‌یاند هه‌ریه‌که له بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان و کۆمه‌ڵى ئیسلامى، یه‌کلیستیان بۆ په‌رله‌مانى کوردستان ره‌تکرده‌وه. ئارام قادر: ئه‌ندامى دامه‌زرێنه‌رى هاوپه‌یمانى بۆ دیموکراسى و دادپه‌روه‌ریی، له چاوپێکه‌وتنێکیدا له‌گه‌ڵ رۆژنامه‌ى هاوڵاتى که ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه بڵاوکراوه‌ته‌وه وتى " ئێمه وه‌ک هاوپه‌یمانى جه‌ختمان له یه‌ک لیستى کرده‌وه‌و به باشترین بژارده‌مان زانیوه، به‌ڵام هه‌ریه‌که له بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان و کۆمه‌ڵى ئیسلامى له‌گه‌ڵ یه‌کلیستى نه‌بوون و پاساوى خۆیان هێناوه‌ته‌وه" وتیشى "بایکۆتى پرۆسه‌ى هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کانیان کردووه، چونکه له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دا بوون سه‌رجه‌م سندوقه‌کان هه‌ژمار بکرێته‌وه، له‌کاتێکدا زیاتر له 500 سندوق سکاڵاى له‌سه‌ر بووه، به‌ڵام ته‌نها 186 یان هه‌ژمار ده‌کرێنه‌وه" جه‌ختیله‌وه‌شکرده‌وه "ئه‌وه‌ى که ده‌یزانین له هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کان گۆڕانکارییه‌کى ئه‌و تۆ روونادات، چونکه ئه‌م هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگانه پێچه‌وانه‌ى بڕیارى په‌رله‌مانى عێراق و دادگاى فیدڕاڵیه" هاوڵاتى: بۆچى چوار لایه‌نه‌که نه‌یانتوانى ببنه یه‌ک لیست بۆ هه‌ڵبژاردنه‌کانى په‌رله‌مانى کوردستان؟ ئارام قادر: ئێمه وه‌کو هاوپه‌یمانى له سۆنگه‌ى ئه‌و دیدگایه‌ى هاوپه‌یمانى له‌سه‌ر بنیادنراوه، له‌چوارچێوه‌ى ئه‌و بیروبۆچونه‌ى هاوپه‌یمانى دروستبوو وه‌کو قه‌واره‌یه‌کى هه‌ڵبژاردن، ئێمه جه‌ختمان له‌سه‌ر ئه‌وه ده‌کرده‌وه که هاوپه‌یمانى بنکه فراوان پێکبێت له‌هه‌رێمى کوردستاندا و چه‌ترێکى سیاسى درووست بێت، بۆ ئه‌و لایه‌نه چاکه‌خوازانه‌ى که له هه‌رێمى کوردستان، خوازیارن پڕۆسه‌ى بندیانانه‌وه به ئه‌نجام بگه‌یه‌نن و گۆڕانکارى ریشه‌یى دروست بێت. یه‌کێک له‌و قۆناغانه‌ى که هه‌وڵى جیدیماندا پاش ئه‌وه‌ى ئه‌وه‌ى ساخته‌کارى و ته‌زویرێکى زۆر له ده‌نگه‌کانى هاوڵاتیان کرا و ئیراده‌ى هاوڵاتیانى کوردستان زه‌وتکرا، له‌چوارچێوه‌ى ئه‌و پڕۆسه‌یه‌ى که بۆ هه‌ڵبژاردنى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق ئه‌نجامدراوه، ئێمه جه‌ختمان له‌سه‌رئه‌وه کرده‌وه که پێویسته ئه‌م هێزانه له‌یه‌ک لیستدا کۆببنه‌وه و ئێستاش قه‌ناعه‌تمان وایه که باشترین بژارده بۆ ئه‌و لایه‌نانه، بریتى بوو له یه‌ک لیستى. هاوڵاتى:هۆکارى ئه‌وه‌ى نه‌بوون به یه‌ک لیست بۆ هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى کوردستان، تا چه‌ند په‌یوه‌ندى به ئێوه وه هه‌بووه وه‌ک هاوپه‌یمانى؟ ئارام قادر: له‌راستیدا ئه‌و لایه‌نانه‌ى تر هه‌ریه‌که‌و پاساوى خۆى هێنایه‌وه که ناتوانن له‌م سات و وه‌خته‌دا ئه‌م پڕۆسه‌یه به‌ئه‌نجام بگه‌یه‌نن، ئێمه رێز له بڕیارى ئه‌و حیزبانه ده‌گرین. هاوڵاتى: باس له‌وه ده‌کرێت ئێوه وه‌ک هاوپه‌یمانى و یه‌کگرتوو که ئێستا له‌گه‌ڵ بزوتنه‌وه هاوپه‌یمانى کردووه له‌گه‌ڵ یه‌ک لیستى بوون، به‌ڵام گۆڕان و کۆمه‌ڵ ره‌تیانکردۆته‌وه؟ ئارام قادر: به‌ڵێ ته‌بعه‌ن هه‌ر لایه‌نه پاساوى خۆى هێناوه‌ته‌وه، دیدو بۆچونى خۆى ده‌ربڕیوه، ئێمه ئێستاش قه‌ناعه‌تمان وایه که یه‌ک لیستى باشترین بژارده‌یه بۆ هه‌رێمى کوردستان، بۆ گۆڕانکارى و یه‌ک فراکسیۆنیش له‌به‌غدا باشترین بژارده‌یه بۆ داهاتوو، به‌ڵام ئێمه رێز له ئیراده و بڕیارى ئه‌و حیزبانه ده‌گرین، مه‌رج نییه له‌ئێستا یه‌ک لیست بین، به‌ڵام له‌قۆناغه‌کانى داهاتوودا له پرۆژه‌یه‌کدا پێکه‌وه بین. ئێمه وه‌ک هاوپه‌یمانى جه‌ختمان له یه‌ک لیستى کرده‌وه‌و به باشترین بژارده‌مان زانیوه، ئه‌وه پاساوى ئه‌و لایه‌نانه‌یه به باشتریان زانیوه به‌جیا به‌شدارى هه‌ڵبژاردنه‌کانى په‌رله‌مانى کوردستان بکه‌ن. هاوڵاتى:ئایا ده‌بنه یه‌ک فراکسیۆن له داهاتوودا؟ ئارام قادر: ده‌توانرێت پاش هه‌ڵبژاردن ببینه یه‌ک فراکسیۆن له په‌رله‌مانى کوردستاندا، یه‌کێکه له بژارده‌کان و ئه‌گه‌رێکى کراوه‌یه له‌به‌رده‌ماندا. هاوڵاتى: ئایا هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کان له‌چوار چێوه‌ى یاساکاندا بووه، ئه‌گه‌ر گۆڕانکارى روونه‌دات بایکۆتى پرۆسه‌ى سیاسى ده‌که‌ن؟ ئارام قادر: ئه‌وه‌ى که ده‌یزانین وپێشبینى بۆده‌که‌ین گۆڕانکارییه‌کى ئه‌و تۆ روونادات، چونکه ئه‌م هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگانه پێچه‌وانه‌ى بڕیارى په‌رله‌مانى عێراق و دادگاى فیدڕاڵیه. ئێمه جه‌ختمان له‌سه‌رئه‌وه کرده‌وه هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کان بۆ هه‌موو سندوقه‌کانى ده‌نگدانبێت، به‌شێوه‌یه‌کى شه‌فافانه بێت به‌چاودێرى نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان بێت و قه‌واره سیاسییه‌کان بێت، ئه‌و هه‌ژمارکردنه‌وه‌یه بۆچه‌ند سندوقێکى که‌م پێچه‌وانه‌ى هه‌موو رێساو یاساکانى خۆشیانه. ئه‌وه‌ى که سکاڵاى لایه‌نه‌کانى له‌سه‌ره زیاتره له 500 سندوق، به‌ڵام ئه‌وه‌ى هه‌ژمار ده‌کرێته‌وه 186 سندوق هه‌ژمار ده‌کرێنه‌وه. ئێمه‌وه‌کو هاوپه‌یمانى بایکۆت یه‌کێکه له‌و بژاردانه‌ى که لایه‌نه سیاسییه‌کان بیرى لێ ده‌که‌نه‌وه و به‌ڵام تا ئێستا له‌چوارچێوه‌ى قسه‌کرندایه. هاوڵاتى: ئه‌گه‌ر یه‌کێتى له‌سلێمانى چه‌ند هه‌زار ده‌نگێک که‌م بکات و ببێته هۆى له‌ده‌ستدانى کورسیه‌ک ئه‌و کورسییه بۆ چ لایه‌نێک ده‌بێت؟ ئارام قادر: زۆرترین ده‌نگ که بۆکورسییه‌ک ماوه‌ته‌وه بۆ کۆمه‌ڵى ئیسلامییه، ئه‌گه‌رببێته دووکورسى ئه‌وه بۆپارتى دیموکراتى کوردستانه‌و سێیه‌م بۆ هاوپه‌یمانییه. هاوڵاتى : ئایا پێکه‌وه وه‌ک چوار لایه‌نه‌که بڕیار ده‌ده‌ن بچنه به‌غدا یاخود به‌جیا؟ ئارام قادر: به‌دڵنیاییه‌وه تائێستاش له‌گفتوگۆداین پێکه‌وه هه‌م بۆپه‌رله‌مانى کوردستان هه‌م بۆ ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق، ده‌مانه‌وێت پێکه‌وه بڕیاربده‌ین به‌س تا نه‌گه‌ینه ئه‌نجام و هه‌ژمارکردنه‌وه‌کان ته‌واو نه‌بێت، نازانین. ئایا ئه‌و کاته هه‌رلایه‌نه بۆخۆى بڕیار ده‌دات یان پێکه‌وه بڕیار ده‌ده‌ین. هاوڵاتى:پارتى و یه‌کێتى داوا ده‌که‌ن پێکه‌وه گفتوگۆ له‌گه‌ڵتان بکرێت پێکه‌وه وه‌ک کورد بچنه به‌غدا؟ ئارام قادر: یه‌ک هه‌ڵوێستى له به‌غدا به‌نده به بارودۆخى سیاسى و چاکسازى له‌هه‌رێمى کوردستاندا، په‌یوه‌سته به‌و پێداچونه‌وه‌و ساخته‌کارییانه‌ى ده‌ست تێوه‌ردان که له‌هه‌ڵبژاردنى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراقدا کراوه، ئێمه خوازیارین ئه‌و یه‌ک ده‌نگى و یه‌ک هه‌ڵوێستییه به‌ئه‌نجام بگیرێت، به‌ڵام ئه‌وه به شێوه‌یه‌کى کرده‌یى به ئه‌نجام ده‌گه‌یه‌نرێت که له‌کوردستان بتوانین سیستمى دیموکراسى و ئاڵوگۆڕى ده‌سه‌ڵاته‌کان بکرێت، به‌ڵام له‌کاتێکدا له چه‌ندین شوێندا قۆرغکارى حیزبى و ده‌ست تێوه‌ردان له‌هه‌موو جومگه‌کاندا له‌هه‌رێمى کوردستاندا ده‌کرێت و به‌رجه‌سته بووه، ئه‌وه له‌مپه‌رێکى گه‌وره‌یه که یه‌ک ده‌نگى له به‌غدا دروست نه‌بێت. هاوڵاتى: شێخ جه‌عفه‌ر له چاوپێکه‌وتنێکى رۆژنامه‌ى هاوڵاتى ده‌ڵێت: ده‌رگا کراوه‌یه بۆ به‌رهه‌م ساڵه‌ح، ئایا ده‌چێته‌وه ناو یه‌کێتى یاخود نا؟ ئارام قادر: ئه‌وه جگه له قسه‌و پروپاگه‌نده هیچ شتێکى تر نییه. پێش ئه‌وه‌ى کاک دکتۆر به‌رهه‌م به‌یاننامه‌ى راگه‌یاندنى هاوپه‌یمانى بڵاوبکاته‌وه، ئه‌و وتى وتییانه زۆر بوو. له‌کاتى هه‌ڵمه‌تى هه‌ڵبژاردنه‌کانیشدا هه‌ر پڕوپاگه‌نده ده‌کرا، ئێستاش هه‌مان پروپاگه‌نده بڵاوده‌کرێته‌وه، ئه‌و بابه‌ته بۆ ئاوه‌ژووکردنى راستییه‌کانه له سه‌ر مه‌یدانى سیاسى هه‌رێمى کوردستان. هاوڵاتى: هیچ په‌یوه‌ندیه‌ک له‌نێوان هاوپه‌یمانى و یه‌کێتى هه‌یه له‌ئێستادا؟ ئارام قادر: ئێمه گفتوگۆ له‌گه‌ڵ هیچ لایه‌نێکى سیاسى ره‌تناکه‌ینه‌وه، خوازیارین له‌گه‌ڵ لایه‌نه سیاسییه‌کان له‌سه‌ر پرسى چاکسازى و گۆڕانکارى و بارودۆخى خه‌ڵکى هه‌رێمى کوردستان به‌ره‌و خۆشگوزه‌رانى ببه‌ین، به‌دڵنیاییه‌وه ئێمه گفتوگۆ و لێکتێگه‌شتن یه‌کێکه له رێگا یاساییه‌کانى ئێمه. هاوڵاتى:ده‌وترێت ترستان هه‌یه بۆ په‌رله‌مانى کوردستان ساخته‌کارى بکرێت؟ ئارام قادر: ترس هه‌یه بۆ ئه‌وه‌ى ساخته‌کارى له‌هه‌ڵبژاردنه‌کانى په‌رله‌مانى کوردستاندا بکرێت، ئه‌م شه‌ش لایه‌نه نوسراومان ئاراسته‌ى کۆمسیۆن کردووه که تۆمارى ده‌نگه‌ده‌ران پاک بکرێته‌وه له‌ده‌نگى مردوو و دووباره، بۆ ئه‌وه‌ى ده‌نگدانى تایبه‌ت و گشتى بکرێته یه‌ک پاکێج. کۆمه‌ڵێک رێنمایى هه‌یه که که‌لێنى درووستکردووه، بۆ ئه‌وه‌ى ساخته‌کارى دروست بکرێت چاکسازى بکرێت له رێنماییه‌کانى ده‌نگدان و ئه‌گه‌ر بێت و ئه‌و داواکاریانه جێبه‌جێ نه‌کرێت ترسمان هه‌یه و هه‌ڵبژاردن ساخته‌کارى ده‌کرێت. هاوڵاتى: ئایا لایه‌نه عێراقییه‌کان بۆ گفتوگۆکردن له‌سه‌ر پێکهێنانى حکومه‌تى عێراق، په‌یوه‌ندییان پێوه کردوون؟ ئارام قادر: به‌رهه‌م ساڵه‌ح نه‌ک بۆ حکومه‌تى عێراق بۆ پرسه دبلۆماسییه‌کان و بۆ پرسه سیاسییه‌کانى ناوچه‌که و رۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست کۆبونه‌وه‌ى له‌گه‌ڵدا ده‌که‌ن و سوود له راو بۆچونه‌کانى وه‌رده‌گرن، چونکه به دڵناییه‌وه به‌رهه‌م ساڵه‌ح که‌سایه‌تییه‌یه که توانیویه‌تى په‌یوه‌ندى دبلۆماسى و باش دروست بکات له‌گه‌ڵ که‌سایه‌تییه سیاسییه‌کان.
سه‌روه‌ر خه‌لیل. که‌رکوک وته‌بێژى حکومه‌تى عێراق، رایگه‌یاند کۆتایى مانگ بڕى 317 ملیار دیناره‌که بۆ هه‌رێمى کوردستان ده‌نێرین، پێشخستن و دواخستن بۆ چه‌ند رۆژێک په‌یوه‌ندی به‌هه‌بوونی پاره‌ی نه‌ختینه‌وه هه‌یه. سه‌عد حه‌دیسى، وته‌بێژى حکومه‌تى عێراق له‌م چاوپێکه‌وتنێکى تایبه‌ت به هاوڵاتى که ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه له رۆژنامه‌ى هاوڵاتى بڵاو کراوه‌ته‌وه رایگه‌یاند "حکومه‌تی ئیتیحادی پابه‌نده به‌ناردنی ئه‌و بڕه پاره‌یه‌ی که له‌گه‌ڵ هه‌رێمی کوردستان رێککه‌وتنی له‌سه‌ر کراوه که 317ملیار 540 ملیۆن دیناری عێراقییه مانگانه، ئه‌مه‌ش له مانگی ئاداره‌وه به‌شێوه‌یه‌کی رێکوپێک رووده‌دات و حکومه‌تیش به‌رده‌وامه‌و پابه‌نده پێوه‌ی" وتیشى " پاره‌که‌ش له‌دوایین رۆژه‌کانی مانگ ده‌نێردرێت، له وه‌زاره‌ته ئیتیحادییه‌کانیش به‌هه‌مانشێوه‌یه، مووچه له‌کۆتا رۆژه‌کانی مانگ خه‌رجده‌کرێت و پێشخستن و دواخستن بۆ چه‌ند رۆژێک په‌یوه‌ندی به‌هه‌بوونی پاره‌ی نه‌ختینه‌وه هه‌یه، به‌ڵام به‌گشتی پاره‌که له‌نێو مانگه‌که‌دا ده‌درێت، " وته‌بێژى حکومه‌تى عێراق جخیله‌وه‌شکرده‌وه" مووچه‌ی فه‌رمانبه‌ران هه‌رێم ده‌بێت به‌ته‌واوه‌تی بدرێت هاوشێوه‌ی فه‌رمانبه‌رانی حکومه‌تی ئیتیحادی به‌پێی یاسای خزمه‌تی وه‌زیفی له داهاتی ئه‌و نه‌وته‌ی له‌کێڵگه نه‌وتییه‌کانی هه‌رێم ده‌فرۆشرێت به‌بێ پاشه‌که‌وت". درێژه‌ى چاوپێکه‌وتنه‌که.... هاوڵاتى: تائێستا حکومه‌تی هه‌رێم موچه‌ی چه‌ند وه‌زاره‌ته‌کانى په‌روه‌رده‌و ناوخۆ و خوێندنى باڵاى نه‌داوه‌و چاوه‌ڕوانی 317 ملیار دیناره‌که‌ی به‌غدایه، عێراق که‌ى ئه‌و پاره‌یه ده‌نێرێت بۆ هه‌رێم؟ سه‌عد حه‌دیسی: حکومه‌تی ئیتیحادی پابه‌نده به‌ناردنی ئه‌و بڕه پاره‌یه‌ی که له‌گه‌ڵ هه‌رێمی کوردستان رێککه‌وتنی له‌سه‌ر کراوه که 317ملیار 540 ملیۆن دیناری عێراقییه مانگانه، ئه‌مه‌ش له مانگی ئاداره‌وه به‌شێوه‌یه‌کی رێکوپێک رووده‌دات و حکومه‌تیش به‌رده‌وامه‌و پابه‌نده پێوه‌ی، پێشخستن و دواخستن بۆ چه‌ند رۆژێک په‌یوه‌ندی به‌هه‌بوونی پاره‌ی نه‌ختینه‌وه هه‌یه، ئه‌وه‌ش له وه‌زاره‌ته ئیتیحادییه‌کانیش روو ده‌دات، به‌ڵام به‌گشتی پاره‌که له‌نێو مانگه‌که‌دا ده‌درێت، پاره‌که‌ش له‌دوایین رۆژه‌کانی مانگ ده‌نێردرێت. له وه‌زاره‌ته ئیتیحادییه‌کانیش به‌هه‌مانشێوه‌یه مووچه له‌کۆتا رۆژه‌کانی مانگ خه‌رجده‌کرێت. بۆیه حکومه‌تی ئیتیحادی ئه‌و پاره‌یه‌ی نه‌بڕیوه‌و به‌شێوه‌یه‌کی مانگانه‌و رێکوپێک ده‌نێردرێت، رێککه‌وتنه‌که‌ش وایه که به‌شه‌که‌ی تری مووچه‌ی فه‌رمانبه‌رانی هه‌رێم له‌داهاتی هه‌رێم بدرێت و ئه‌و داهاته نه‌نێردرێته‌وه بۆ به‌غدا، به‌ڵام ئێمه له‌سه‌ره‌تای مانگداین، له‌کۆتا رۆژه‌کانی مانگ پاره‌ی ئه‌م مانگه ده‌نێردرێت، وه‌ک چۆن پاره‌ی مانگی پێشترمان نارد، به‌هه‌مانشێوه بۆ مانگه‌کانی داهاتووش. هاوڵاتى: حکومه‌تى هه‌رێم موچه هه‌ر به سیستمى پاشه‌که‌وت دابه‌ش ده‌کات، داواتان کردووه موچه‌ى ته‌واو بداته فه‌رمانبه‌ران؟ سه‌عد حه‌دیسى: ده‌بێت مووچه‌ی فه‌رمانبه‌ران هه‌رێم به‌ته‌واوه‌تی بدرێت هاوشێوه‌ی فه‌رمانبه‌رانی حکومه‌تی ئیتیحادی به‌پێی یاسای خزمه‌تی وه‌زیفی له داهاتی ئه‌و نه‌وته‌ی له‌کێڵگه نه‌وتییه‌کانی هه‌رێم ده‌فرۆشرێت بێ پاشه‌که‌وت و که‌مکردنه‌وه‌و لێبڕین. هاوڵاتی: ئێستا نرخی نه‌وت به‌ره‌و به‌رزبوونه‌وه ده‌چێت، تاچه‌ند ئه‌گه‌ری زیادکردنی ئه‌و بڕه پاره‌یه هه‌یه؟ ئایا تا کۆتایی ساڵ هه‌مان بڕه پاره بۆ هه‌رێم خه‌رجده‌کرێت؟ سه‌عد حه‌دیسی: کاتێک حکومه‌تی ئیتیحادی مووچه‌ی فه‌رمانبه‌رانی هه‌رێمی هه‌ژمارکرد، به‌وپێیه ئه‌ژماری کرد که ده‌چنه ژێر باری یاسای خزمه‌تی وه‌زیفیی ئیتیحادیی و په‌یژه‌ی پله وه‌زیفییه‌کان و ئه‌و مووچانه‌ی ئه‌و پله وه‌زیفییانه دیاری ده‌که‌ن، وه‌ک چۆن له‌لایه‌ن حکومه‌تی ئیتیحادییه‌وه کاری پێده‌کرێت. به‌و پێیه‌ی یاساکه یه‌ک یاسایه‌و له‌سه‌ر هه‌موو فه‌رمانبه‌ران په‌یڕه‌و ده‌کرێت، بۆیه رێککه‌وتنه‌که وایه که ئه‌و پاره‌یه‌ی حکومه‌تی ئیتیحادی ده‌ینێرێت، له‌گه‌ڵ داهاتی نه‌وتیی هه‌رێم ته‌واوی مووچه‌ی فه‌رمانبه‌رانی هه‌رێم دابین ده‌کات، به‌ته‌واوی به‌بێ لێبڕین و که‌مکردنه‌و بێ پاشه‌که‌وت. هاوڵاتی: یه‌کێک له‌و خاڵانه‌ی که باسی لێوه‌ده‌کرێت، رێککه‌وتنه له‌سه‌ر بڕی 38 ملیار دینار که پێویسته له‌ده‌ره‌وه‌ی ئه‌و 317 ملیار دیناره وه‌ک بودجه بۆ که‌سوکاری شه‌هیدان و ئه‌نفالکراوان ته‌رخان بکرێت، ئه‌و بودجه‌یه بۆ تا ئێستا خه‌رج نه‌کراوه؟ سه‌عد حه‌دیسی: له‌ڕاستیدا من زانیاریم نییه له‌سه‌ر ورده‌کاری ئهوهی بڕی پاره‌کان بۆ کوێ و بۆ چ وه‌زاره‌تێک ده‌نێردرێت، ئه‌مه بابه‌تێکی ئیجرائییه‌و ده‌چێته خانه‌ی کاری لیژنه تایبه‌ته‌کانه‌وه، مه‌بده‌ئێکی سیاسیی گشتی، هه‌یه که ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی ئیتیحادی دانی پێداناوه‌و له‌مانگی ئاداری ئه‌مساڵه‌وه کاری پێکردووه و پابه‌نده به‌کارکردن پێیه‌وه، به‌ڵام پرسی ئهوهی ئه‌م بڕه بۆ کوێ و بۆ کام وه‌زاره‌ت ده‌چێت، ئه‌وه پرسێکه که ئاگاداری ورده‌کارییه‌کانی نیم. هاوڵاتی: ده‌توانم ئه‌وه له‌وه‌ڵامه‌که‌ت بخوێنمه‌وه که ئه‌و 38 ملیار دیناره به‌شێکه له‌و 317 ملیاره‌ی که پێشتر باست کرد، ته‌نانه‌ت باسى بڕى 38 ملیار و 500 ملیۆن دینار ده‌کرێت بۆ هێزه‌کانى پێشمه‌رگه له‌بودجه‌ى هێزه وشکانییه‌کانى عێراق؟ سه‌عد حه‌دیسی: وه‌ک باسمکرد، رێککه‌وتنه‌که له‌سه‌ر ئه‌وه کراوه که حکومه‌تی ئیتیحادی بڕی 317ملیار و540 ملیۆن دینار بۆ حکومه‌تی هه‌رێم بنێردرێت، ئه‌وه کاری ئه‌و لیژنه تایبه‌تمه‌ندانه‌یه که پێکهێنرابوون و من هیچ زانیارییه‌کم له‌سه‌ری نییه.
ئارا ئیبراهیم که‌مێک پێش ئێستا هه‌ریه‌ک له هاوپه‌یمانى، گۆڕان، یه‌کگرتوو و کۆمه‌ڵ بایکۆتى پڕۆسه‌ى جیاکردنه‌وه‌ى ده‌ستى ده‌نگه‌کانى سلێمانیان کرد، وته‌بێژى هاوپه‌یمانى ده‌ڵێت:" چاودێره‌کانى ئه‌و چوار لایه‌نه مه‌گه‌ر به دوربین سه‌یرى جیاکردنه‌وه‌و هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کان بکه‌ن". ئه‌مه‌ش له‌کاتێکدایه به‌یانى ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 9ى ته‌مووز، پرۆسه‌ى جیاکردنه‌وه‌ى ده‌ستى ده‌نگه‌کان بۆ نزیکه‌ى 200 سندوق له ساحه‌ى ئاشتى له گه‌ڕه‌کى رزگارى شارى سلێمانى ده‌ستیپێکرد. قاسم گه‌ڵاڵى، به‌رپرسى ده‌زگاى هه‌ڵبژاردنى یه‌کگرتوو له‌لێدوانێکدا به سایتى هاوڵاتى"ئێمه له‌گه‌ڵ ژماردنه‌وه‌ى هه‌موو سندوقه‌کانى ده‌نگدان بوون که سه‌رجه‌میان هه‌ژمار بکرێنه‌وه، وه‌ک ئه‌وه نه‌کرا ده‌بوو سه‌رجه‌م ئه‌و سندوقانه‌ى تانه و سکاڵاى له‌سه‌ر هه‌ژماربکرێته‌وه، به‌ڵام ئه‌وه‌ش نه‌کراوه بۆیه بایکۆتمان کردووه". هاوکات، رێبوار که‌ریم، وته‌بێژى هاوپه‌یمانى بۆ دیموکراسى و دادپه‌روه‌رى له‌لێدوانێکدا هۆکاره‌کانى بایکۆتى پڕۆسه‌که‌ى ئاشکرا کرد که یه‌کێکیان ئه‌وه‌یه پێچه‌وانه‌ى برٍِیارى کۆمسیۆن پڕۆسه‌که ده‌ستى پێکردووه. رێبوار که‌ریم وتی"به‌پێچه‌وانه‌ى بریاره‌که‌ى په‌رله‌مانى عێراق‌و بڕیارى کۆمسیۆنى تازه پڕۆسه‌که ده‌ستى پێکردووه که ده‌بێت سه‌رجه‌م ئه‌و سندوقانه‌ى سکاڵا و تانه‌ى له‌سه‌ره هه‌ژمار بکرێته‌وه، به‌ڵام ئه‌وان ته‌نها ژماره‌یه‌کى که‌م هه‌ژمار ده‌که‌نه‌وه که ئێمه له‌گه‌ڵیدا نین". ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه له کۆى 3200 سندوق ته‌نها جیاکردنه‌وه‌ى ده‌ستى بۆ نزیکى 230 سندوق ئه‌نجام ده‌درێت، له‌و ژماره‌یه‌ش 188 سندوقى ده‌نگدانى گشتییه، جگه له‌و سندوقانه له‌نێوان 35 سندوق تا 40 سندوقى ئه‌و جۆره سندوقانه‌یه که به " نازحین " ناسراون. رێگه نادرێت رۆژنامه‌نووسان و میدیاکاران که‌لوپه‌لى رۆژنامه‌وانى وه‌ک کامێراو کاغه‌ز و قه‌ڵه‌م به‌رنه ساحه‌که‌وه‌و ته‌نیا رێگه به خۆیان ده‌ده‌ن بچنه ژوره‌وه که ئه‌مه‌ش نیگه‌رانى میدیاکارانى لێکه‌وتوه‌ته‌وه. کۆمسیۆن ژماره‌یه‌ک کارمه‌ندى کوردى کۆمسیۆنى پارێزگاى که‌رکوک که 32 کارمه‌ندن هێنراون بۆ به‌شداریکردن له جیاکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کان، له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ک کارمه‌ندى کۆمسیۆنى سلێمانى و 30 کارمه‌ندى دادگاى سلێمانیش به‌شدارى جیاکردنه‌وه‌که ده‌که‌ن. ناوبراو هۆکارى دووه‌مى بۆ ئه‌وه گه‌رانده‌وه که رێگه‌یان نه‌داوه چاودێرى لایه‌نه‌کان له نزیکه‌وه ئاگادارى پڕۆسه‌که بکه‌ن"چاودێره‌کانمان مه‌گه‌ر به دوربین سه‌یرى جیاکردنه‌وه‌و هه‌ژمارکردنه‌وه‌ى ده‌نگه‌کان بکه‌ن، ئه‌م عه‌مه‌لییه ئێمه له‌گه‌ڵیدا نین".
هاوڵاتى ئه‌ندامێکى کۆمه‌ڵه‌ى گه‌ردونناسى ته‌کساس درێژترین مانگ گیران له‌م سه‌ده‌یه ڕووده‌دات و هه‌ساره‌ى مه‌ریخ زۆر نزیک ده‌بێته‌وه له گۆى زه‌وى و بۆ چه‌ند ڕۆژێک ده‌بێته چواره‌م دره‌وشاوه‌ترین ته‌نى ئاسمان له دواى خۆر، مانگ، ڤینۆس، ئه‌وه‌ش ئاشکرا ده‌کات که له کوردستان نیمچه مانگ گیران یه‌کسه‌ر له دواى کاتژمێر نۆى شه‌و ده‌ستپێده‌کات، دوایى ده‌بێته مانگ گیرانى ته‌واو. لوقمان حه‌وێز، ئه‌ندامى کۆمه‌ڵه‌ى گه‌ردونناسى ته‌کساس له هه‌ژمارى تایبه‌تى خۆى له فه‌یسبووک، ڕایگه‌یاند:"دوو دیارده‌ى گه‌ردوونى سه‌رنجڕاکێش ڕووده‌ده‌ن، که له کۆتایى ئه‌م مانگه ڕووده‌ده‌ن، ئه‌وانیش یه‌کێکیان بریتیه له ڕوودانى درێژترین مانگ گیران له‌م سه‌ده‌یه، ئه‌وى تریش نزیک بوونه‌وه‌ى هه‌ساره‌ى مه‌ریخه له گۆى زه‌وى به شێوه‌یه‌ک دره‌وشانه‌وه‌که‌ى به‌شێوه‌یه‌کى زۆر به‌رچاو زیاد ده‌کات". هه‌روه‌ها ئه‌وه‌شى ئاشکرا کردووه که "مانگ گیرانه‌که، له ئێواره‌ى ڕۆژى هه‌ینى 27 ى ته‌مموزى ئه‌مساڵ 2018 ده‌ست پێده‌کات، له کوردستان نیمچه مانگ گیران یه‌کسه‌ر له دواى کاتژمێر نۆى شه‌و ده‌ستپێده‌کات، دوایى ده‌بێته مانگ گیرانى ته‌واو، تێکڕاى ماوه‌ى مانگ گیرانه‌که پتر له چوار کاتژمێر ده‌خایه‌نێت، له‌و چوار کاتژمێره یه‌ک کاتژمێر و 43 خوله‌ک مانگ به‌ته‌واوى ده‌گیرێت، ئه‌مه‌ش به درێژترین مانگ گیرانى ئه‌م سه‌ده‌یه داده‌نرێت”. دیارده‌ى مانگ گیران دیارده‌یه‌کى سروشتیه و هیچ کاریگه‌ریه‌کى خراپى له‌سه‌ر ژیان یان گۆى زه‌وى نیه، ئه‌مه‌ش ڕووده‌دات کاتێک گۆى زه‌وى ده‌که‌وێته سه‌ر یه‌ک هێڵ له نێوان خۆر و مانگ، له‌و کاته‌دا زه‌وى به‌رى تیشکى خۆر ده‌گرێت و سێبه‌رى زه‌وى ده‌که‌وێته سه‌ر مانگ، به‌مه‌ش مانگ نیمچه تاریک هه‌ڵده‌گه‌ڕێت، ڕه‌نگه‌که‌ى سوور باوێکى زۆر تاریک ده‌رده‌که‌وێت، له‌و کاته‌دا مانگ گیرانى ته‌واو ڕووده‌دات. لوقمان حه‌وێز،ئه‌وهێماى بۆ ئه‌وه‌ش، دیارده‌ى دووه‌م نزیکبوونه‌وه‌ى هه‌ساره‌ى مه‌ریخه له گۆى زه‌وى به ڕاده‌یه‌ک دره‌وشانه‌وه‌ى له ئاسمان له دره‌وشانه‌وه‌ى هه‌ساره‌ى جوپیته‌ر (موشته‌ری) زیاتر ده‌بێت، "هه‌ساره‌ى مه‌ریخ له‌کاتى سوڕانه‌وه‌ى به‌ده‌ورى خۆر له‌سه‌ر خولگه‌که‌ى له دوورترین خاڵیدا دووریه‌که‌ى له گۆى زه‌وى ده‌گاته نزیکه‌ى 401 ملیۆن کیلۆمه‌تر، له نزیکترین خاڵیشیدا دووریه‌که‌ى ده‌گاته 54.6 ملیۆن کیلۆمه‌تر". هاوکات، ئه‌و ئه‌ندامه‌ى کۆمه‌ڵه‌ى گه‌ردونناسى ته‌کساس مه‌ریخ له نێوان 27 ى ته‌مموز تاوه‌کو 31 ى ته‌مموزى ئه‌م مانگه دووریه‌که‌ى ده‌بێته 57.6 ملیۆن کیلۆمه‌تر، ئه‌مه‌ش واى لێده‌کات دره‌وشانه‌وه‌ى به‌ڕاده‌یه‌کى زۆر به‌رچاو زیاد بکات، له ڕاستیدا دووریه‌که‌ى له به‌روارى 28 ى ئابى ساڵى 2003 له گۆى زه‌وى گه‌یشته نزیکه‌ى 55.7 ملیۆن کیلۆمه‌تر، ئه‌مه‌ش نزیکترین خاڵ بووه له گۆى زه‌وى له ماوه‌ى 60 هه‌زار ساڵى ڕابردوودا.
ئارا ئیبراهیم به‌رپرسى راگه‌یاندن و په‌یوه‌ندییه‌کانى کۆمسیۆنى هه‌ڵبژاردنه‌کان و راپرسى هه‌رێمى کوردستان له‌لێدوانێکدا بۆ سایتى هاوڵاتى، ئاشکراى کرد که هه‌فته‌ى ئاینده تۆمارى ده‌نگده‌ران بڵاوده‌که‌نه‌وه‌و په‌رله‌مان و لایه‌نه سیاسییه‌کان هه‌ر تێبینییه‌کیان له‌سه‌رى هه‌بێت چاره‌سه‌رى ده‌که‌ن. شۆڕش حه‌سه‌ن، به‌رپرسى راگه‌یاندن و په‌یوه‌ندییه‌کانى کۆمسیۆنى سه‌ربه‌خۆى هه‌ڵبژاردنه‌کان و راپرسى هه‌رێمى کوردستان له‌لێدوانێکدا بۆ سایتى هاوڵاتى ئاماژه‌ى به‌وه‌کرد، ماوه‌ى شه‌ش مانگه تۆمارى ده‌نگده‌ران ئیشى له‌سه‌ر ده‌کرێت، بۆ ده‌رهێنانى ناوى مردووان و ناوى دووباره‌و چاککردنى ناوى لێکچوو، دیارى کردنى ناوى هه‌موو ئه‌وانه‌ى ده‌که‌ونه سنورى ماده‌ى 140 که مافیان نییه به‌پێى یاسا بۆ په‌رله‌مانى کوردستان ده‌نگبده‌ن. هه‌روه‌ها وتیشى" له‌هه‌فته‌ی داهاتوو تۆماره‌که ته‌واو ده‌بێت و بڵاویده‌که‌ینه‌وه بۆ ده‌زگاکانى راگه‌یاندن، په‌رله‌مان و لایه‌نه سیاسییه‌کانیش هه‌ر ره‌خنه‌و تێبینییه‌کیان هه‌بێت با پێمان بڵێن تا چاره‌سه‌رى بکه‌ین". شۆشڕش حه‌سه‌ن، باسى له‌وه‌شکرد، که تۆمارى ده‌نگده‌رانیان بڵاوکرده‌وه، ئه‌وه‌ش ئاشکرا ده‌که‌ن که پێشتر له تۆماره‌که‌دا چه‌ند ناوى مردوو یا دووباره‌و ناوى لێکچوو له‌تۆماره‌که‌دا هه‌بووه. تۆمارى ده‌نگده‌رانى هه‌رێمى کوردستان لاى لایه‌نه‌کانى ده‌ره‌وه‌ى یه‌کێتى و پارتى جێى ره‌خنه‌و تێبینى بووه به‌وه‌ى که تۆمارێکى ناخاوێنه‌و پڕه له‌ناوى مردوو دووباره و پێیانوابووه لایه‌نه‌کانى ده‌سه‌ڵات بۆ به‌رژه‌وه‌ندیه‌کانى خۆیان له‌کاتى هه‌ڵبژاردنه‌کاندا به‌کاریده‌هێنن. بۆ هه‌ڵبژاردنه‌کانى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق، نزیکه‌ى سێ ملیۆن و 342 هه‌زار که‌س مافى ده‌نگدانیان هه‌بووه له‌پارێزگاکانى سلێمانى و هه‌ولێر و دهۆکدا. شۆرش حه‌سه‌ن، پێیوابوو له‌به‌رئه‌وه‌ى تۆمارى ده‌نگده‌ران "تۆمارێکى هه‌ستیاره"، خۆیان له‌هه‌رێمى کوردستان(ته‌بع)ى ده‌که‌ن و نایبه‌نه ده‌ره‌وه‌ى هه‌رێمى کوردستان. ده‌رباره‌ى ئه‌وه‌ى پاش بڵاوبونه‌وه‌ى تۆماره‌که، ماوه‌ى چه‌ند دانراوه بۆ سه‌رنج و تێبینى په‌رله‌مان و لایه‌نه سیاسییه‌کان، به‌رپرسى راگه‌یاندن و په‌یوه‌ندییه‌کانى کۆمسیۆنى سه‌ربه‌خۆى هه‌ڵبژاردنه‌کان و راپرسى هه‌رێمى کوردستان وتى"ماوه‌ى مانگێک دانراوه بۆ نوێکردنه‌وه‌ى تۆمارى ده‌نگده‌ران، له‌و مانگه‌دا چ تێبینییه‌ک هه‌بێت هه‌وڵى چاره‌سه‌رکردنى ده‌ده‌ین". هاوکات، شۆرش حه‌سه‌ن ئه‌وه‌شى ئاشکرا کرد که رۆژى شه‌ممه 7/7/2018 لیستى کاندیدانى قه‌واره‌و هاوپه‌یمانێتییه‌کان تا 25/7 وه‌رده‌گرن بۆ هه‌ڵبژاردنه‌کانى په‌رله‌مانى کوردستان. بڕیاره 30ى ئه‌یلول هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى کوردستان ئه‌نجام بدرێت، دوێنێش نێچیرڤان بارزانى، سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێم له‌کۆنگره‌یه‌کى رۆژنامه‌وانیدا جه‌ختى له‌وه‌کرده‌وه که هه‌ڵبژاردنه‌کان له‌کاتى خۆیدا به‌ڕێوه ده‌چێت، وتى" سوورین له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌کان له‌کاتى خۆیدا ئه‌نجام بدرێت".
سازدانی: بنار هیدایەت شێخ جه‌عفه‌ر شێخ مسته‌فا، ئه‌ندامی مه‌کته‌بی سیاسی یه‌کێتى نیشتیمانى کوردستان رایده‌گه‌یه‌نێت ده‌رگایان کراوه‌یه بۆ گفتوگۆ و وتوێژ، له‌گه‌ڵ به‌رهه‌م ساڵح سه‌رکرده‌ى دیاری پێشوو حزبه‌که چ به گه‌ڕانه‌وه‌ى بێت بۆ ناو یه‌کێتى یان به‌ستنى هاوپه‌یمانێتى بێت له‌گه‌ڵ یه‌کێتى. شێخ جه‌عفه‌ر شێخ مسته‌فا که هاوکات به‌رپرسی هێزه‌کانى 70ی سه‌ر به یه‌کێتى نیشتیمانى کوردستانه، له‌م چاوپێکه‌وتنه‌یدا له‌گه‌ڵ رۆژنامه‌ى هاوڵاتی، تیشکده‌خاته سه‌ر چه‌ند پرسێکى سیاسی و سه‌ربازی هه‌رێمى کوردستان، له‌گه‌ڵ دۆخی ناوخۆی حزبه‌که‌ی. هاوڵاتی: له ئێستادا جۆرێک له تیرۆر و رفاندن و تۆقاندنی کوردانی ناوچه دابڕێنراوه‌کان و خانه‌قین له ئارادایه، ئه‌مه له‌م کاته‌دا بۆچی ده‌گه‌ڕێته‌وه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: تیرۆر و رفاندن و کوشتن له‌و ناوچانه و له‌عێراق به‌تایبه‌تی ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ سه‌رهه‌ڵدانی گروپه تیرۆریستییه‌کان له‌دوای رووخانی رژێمی سه‌دام حسێنه‌وه، ئه‌و کوشتن و رفاندنه زیاتر بوو، به‌تایبه‌تیش دوای هاتنی داعش و داگیرکردنی ناوچه‌یه‌کی زۆر له‌و ناوچانه‌ى سوننه نشینن توانی جێی پێی خۆی به‌هێزبکات، به دڵنیاییه‌وه ئه‌و رووداوانه زیادیکردووه له‌کاتێکدا بۆشاییه‌کی ئه‌منی زۆر دروستبووه، هێزه عێراقییه‌کان وه‌کو پێویست نه‌یانتوانییوه ئه‌و بۆشاییه نه‌هێڵن، دوای ئه‌وه‌ى هێزه‌کانی پێشمه‌رگه له‌دوای رووداوه‌کانی 16 ی ئۆکتۆبه‌ر کشانه‌وه دواوه له‌و ناوچانه بۆشاییه ئه‌منییه‌که زیاتربوو، پێشتر هێزه‌کانی پێشمه‌رگه توانیبویان هێڵێکی به‌رگری به‌هێز درووستبکه‌ن و هاوڵاتیانی ئه‌و ناوچانه‌ش هاوکارییان بوون، به‌ڵام له‌دوای کشانه‌وه‌ى پێشمه‌رگه هێزه‌کانی عێراق نه‌یانتوانی وه‌کوو پێویست ئه‌و بۆشاییه ئه‌منییه پڕبکه‌نه‌وه و پارێزگاری له‌سه‌ر و ماڵی هاوڵاتیان بکه‌ن، هه‌روه‌ها گروپه‌کانی حه‌شدی شه‌عبی له‌و ناوچانه بوونیان هه‌یه و ئه‌وانیش چه‌ندین جۆرن، هه‌ندێکیان بێ سه‌رو به‌رن و کاری نه‌شیاویان کردووه، ته‌نها داعش نیه خه‌ڵک ده‌کوژێت و خه‌ڵک ده‌فڕێنێت، به‌ڵکو ئه‌گه‌ر به‌راوردێک بکه‌ین هه‌ندێک له‌و گروپانه‌ى حه‌شد کاره‌کانیان له‌رووی کوشتن و بڕینی هاوڵاتیان له‌داعش خراپتره، ئه‌و کێشانه‌ى باست کرد ده‌یگه‌ڕێنینه‌وه بۆ ئه‌وه‌ى پێشمه‌رگه کشاونه‌ته‌وه و سوپای عێراق خاوه‌نی مه‌رکه‌زی بڕیار نیه و حه‌شدی شه‌عبی له‌و شوێنانه بوونیان هه‌یه. هاوڵاتی: پێتان وانیه داعش جۆره به‌هێزبوونه‌وه‌یه‌کی به‌خۆیه‌وه بینیوه له‌و ناوچانه، یاخوود پلانێک دژی کورد له‌ئارادایه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: ئێمه پێمان وانیه داعش بێهێز بووبێت، به‌ڵکو هێزی خۆی ماوه له‌و ناوچانه، له‌و هێرشانه‌ى عێراق کردی بۆ ئازادکردنه‌وه‌ى ئه‌و ناوچانه داعش هیچ لێدانێکی به‌رنه‌که‌وت به‌ڵکو پاشه‌کشه‌ى کرد و خۆیان شارده‌وه و دواتر خۆیان ده‌رخسته‌وه و ئێستا له‌و ناوچانه به‌به‌راورد به پێشتر زۆر به‌هێزترن له‌رووی ژماره و چه‌ک و ته‌قه‌مه‌نی و چالاکی تیرۆریستییه‌وه، چالاکی داعش له ناوچه کوردنشینه‌کان زیاتره و به‌گشتی چالاکییان هه‌یه و ده‌یانه‌وێت کورد بکوژن و بیانفڕێنن، ئه‌مه‌ش بۆ ئه‌وه ده‌گه‌ڕێته‌وه له‌و ناوچانه هیچ هێزێکی لێ نیه تا به‌رگریی له‌ناوچه نشینییه‌کان بکات. هاوڵاتی: ئه‌گه‌ر هه‌یه شه‌ڕی کورد و داعش ده‌ستپێبکاته‌وه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: شه‌ڕی کورد له‌گه‌ڵ داعش و تیرۆر ته‌واو نه‌بووه، داعش و تیرۆر له‌هه‌ر شوێنێک بێت ئێمه وه‌کوو هێزی پێشمه‌رگه‌ى کوردستان به‌ئه‌رکی سه‌رشانی خۆمانی ده‌زانین شه‌ڕی ئه‌وانه بکه‌ین، چونکه داعش دوژمنی سه‌ره‌کی ئازادی و دیموکراسی و مرۆڤایه‌تییه، بۆیه شه‌ڕکردنی ئێمه له‌گه‌ڵ تیرۆر و داعش تا بوونیان هه‌بێت به‌رده‌وام ده‌بێت. هاوڵاتی: که‌واته داعش مه‌ترسی له‌سه‌ر هه‌رێمی کوردستان ماوه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: داعش مه‌ترسی له‌سه‌ر هه‌موو شوێنێک هه‌یه، به‌ڵام له‌هه‌ندێک شوێن که‌متر و له‌هه‌ندێک شوێن زیاتر، به‌تایبه‌تی هه‌رێمی کوردستان هێزی پێشمه‌رگه و پۆلیس و ئاسایشی به‌هێزی هه‌یه، هه‌روه‌ها هاوڵاتیانی کوردستان هاوکاری ته‌واوی هێزه ئه‌منییه‌کانن بۆیه داعش مه‌ترسی له‌سه‌ر هه‌رێم که‌متره. هاوڵاتی ماوه‌یه‌که دیارده‌ى کوشتن به‌چه‌ک زیادیکردووه، به‌ڕێوه‌به‌ری پۆلیسی هه‌ولێر به‌‌هاوڵاتی راگه‌یاند زۆربوونی چه‌ک بۆ دروستکردنی ئه‌و هێزه خۆبه‌خشانه ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ شه‌ڕی داعش دروستبوون، ئه‌و هێزانه له‌ژێر چاودێری ئێوه‌دان، ئایا کۆنترۆڵکردنیان ئاسانه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: ئه‌و تۆمه‌تانه بدرێته پاڵ هێزی خۆبه‌خش شتێکی باش نیه، به‌ڕاستی هێزه خۆبه‌خشه‌کان هێز و پشتیوانییه‌کی گه‌وره بوون بۆ هێزه‌کانی پێشمه‌رگه و له‌شه‌ڕی دژی تیرۆر شه‌هید و برینداریان هه‌یه، بڵاوه‌کردنی چه‌ک له‌کوردستان به‌درێژایی کات ورده ورده زیادیکردووه، له دوای رووخانی عێراق ئه‌و چه‌کانه‌ى له جبه‌خانه‌کانی سوپای عێراقدا بوون ده‌ست پێشمه‌رگه و ده‌ستێکی ئه‌مین نه‌که‌وت زیاتر له‌سه‌دا نه‌وه‌دی ده‌ست خه‌ڵکی دیکه که‌وتووه به‌کورد و عه‌ره‌ب و تورکمان و ته‌واوی دانیشتوانی عێراقه‌وه، ئه‌م دیارده‌یه‌ش هه‌یه زۆربه‌ى دیارده‌ی کوشتنه‌کان کۆمه‌ڵایه‌تییه نه‌ک دیارده‌یه‌کی تیرۆریستی و سیاسیی، له‌به‌ر ئه‌وه به‌ش به‌حاڵی خۆم به‌وه‌ی ده‌زانم ده‌سه‌ڵاتداران له‌هه‌موو لایه‌ک به‌عێراق و ده‌وروبه‌ره‌وه نه‌یانتوانیوه کۆنترۆڵی نه‌مانی دیارده‌ى چه‌ک بکه‌ن که له‌ناو خه‌ڵکدایه، بۆیه هیچ په‌یوه‌ندییه‌کی به‌هێزه‌کانی خۆبه‌خشه‌وه نیه. هاوڵاتی: که‌واته چۆن کۆنترۆڵی دیارده‌ى نه‌مانی چه‌ک ده‌کرێت؟ شێخ جه‌عفه‌ر: به دڵنیاییه‌وه ئێستا حکوومه‌تی هه‌رێم له‌رێی پۆلیس و ئاسایشه‌وه و پێشمه‌رگه‌ش هاوکارییان ده‌بێت، له‌زۆربه‌ى شار و شارۆچکه‌کان ئه‌و چه‌کانه‌ى بێ مۆڵه‌تن ده‌ستگیر ده‌کرێت، هه‌روه‌ها ئه‌و که‌سانه‌ى تاوانیان کردووه له‌لایه‌ن هێزه‌کانی ناوخۆوه ده‌ستگیرده‌کرێن، ده‌توانرێت ورده وه‌رده ده‌ست به‌سه‌ر بارودۆخه بگیرێت ناڵێین له‌سه‌دا سه‌د به‌ڵام چاره‌سه‌ری ده‌کرێت. هاوڵاتی: له‌ئێستادا دواین هه‌وڵه‌کان بۆ یه‌کخستنه‌وه‌ى هێزه‌کانی پێشمه‌رگه گه‌یشت به‌کوێ؟ شێخ جه‌عفه‌ر: ئه‌وه په‌یوه‌ندی به وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه‌وه هه‌یه، تیمی هاوپه‌یمانان له‌وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه به‌رنامه‌ى خۆیان هه‌یه بۆ چاکسازی له‌ناو هێزه‌کانی پێشمه‌رگه و ئێمه‌ش هاوکار و یارمه‌تیده‌ریان ده‌بین له‌گه‌ڵ هه‌نگاوه‌کانی ئه‌وان یه‌ک له‌دوای یه‌ک بۆ یه‌کخستنه‌وه‌ى هێزی پێشمه‌رگه ئێستا له ناو وه‌زاره‌ت ده‌ست به‌کاربوون. هاوڵاتی: به‌پێی پێشبنییه‌کان ئه‌و یه‌کخستنه‌وه‌یه چه‌ند کاتی ده‌وێت؟ شێخ جه‌عفه‌ر: نازانم کاته‌که‌ى چه‌نده، تیمه‌کانی هاوپه‌یمانان سه‌رقاڵن به‌گه‌رمی و به‌وردی به‌جدی له‌گه‌ڵ لیژنه‌کانی ناو وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه خه‌ریکی ئه‌و بابه‌ته‌ن. هاوڵاتی: هاوکارییه‌کانی ئه‌مه‌ریکا بۆ پێشمه‌رگه له‌چ ئاستێکدایه و ئێستا به چ مه‌رجێک هاوکاری پێشمه‌رگه ده‌کات. شێخ جه‌عفه‌ر: ئه‌مه‌ریکا هیچ مه‌رجێکی نیه بۆ هاوکاریکردنی هێزی پێشمه‌رگه، بۆ له‌مه‌ودا هاوکارییه‌کانی بۆ هێزی پێشمه‌رگه باشتر ده‌بێت و به‌رده‌وام ده‌بێت، به‌تایبه‌ت هه‌تا وه‌کوو داعش و تیرۆر مابێت به‌رده‌وام ده‌بن له‌هاوکاری پێشمه‌رگه. هاوڵاتی: پێشتر هه‌وڵێک هه‌بوو بۆ ئه‌وه‌ى پێشمه‌رگه بخرێنه سه‌ر سیسته‌می وه‌زاره‌تی به‌رگری عێراق، ئه‌و هه‌وڵه چی به‌سه‌رهات؟ شێخ جه‌عفه‌ر: هێزی پێشمه‌رگه ده‌بێت به‌شێک بێت له‌سیسته‌می به‌رگری و نیشتیمانی عێراق، به‌ڵام دیاره عێراق وه‌کو پێویست ئه‌و کاره‌یان جێبه‌جێنه‌کردووه. هاوڵاتی: له چاوپێکه‌وتنێکی پێشتری رۆژنامه‌ى هاوڵاتی جه‌بار یاوه‌ر ده‌ڵێت چوار ساڵه ئاگاداری بوودجه‌ى هێزه‌کانی حه‌فتا و هه‌شتا نین، ئێوه هیچ ئاگادارییه‌کتان هه‌یه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: من نازانم مه‌به‌ستی چی بووه، بوودجه‌ى یه‌که‌ى حه‌فتا و هه‌شتا له‌وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه‌وه ده‌چێته په‌رله‌مان و له په‌رله‌مان ته‌سدیق ده‌کرێت، هه‌روه‌ک چۆن هه‌ردوو هێزه‌که مل که‌چن به‌بریاره‌کانه‌وه، ئه‌و میزانیانه‌ى دانراوه دیاره بۆچی سه‌رفده‌کرێت و هه‌موو میزانیانه‌کان دیاره، میزانییه‌ى هه‌ردوو یه‌که‌که له وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه‌وه ساڵانه ده‌چێته په‌رله‌مان و وه‌زاره‌تی دارایی ئه‌و میزانییه ته‌سه‌روفاتی پێوه‌ده‌کات. هاوڵاتی: ماوه‌یه‌که میدیای یه‌کێتی بایه‌خدانێکی زۆر به ئێوه ده‌دات، ئایا ئه‌مه بۆ په‌راوێزخستنی هه‌ندێک سه‌رکرده‌ى سه‌ربازی ناو حزبه‌که‌ت نیه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: من ئه‌ندامی یه‌کێتی نیشتیمانی کوردستانم، دوێنێ و ئه‌مرۆ و به‌یانیش هه‌ر ئه‌ندامی ئه‌م حزبه ده‌بم، من پێم وانیه شتێکی شازی به‌و جۆره روویدابێت ئه‌و جیاوازییه به‌روونی ببینرێت. هاوڵاتی: دۆخی ئێستای یه‌کێتی له‌چاو چه‌ند مانگی رابردوو و ساڵی رابردوو چۆنه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: دۆخی ئێستای یه‌کێتی زۆر زۆر باشه و هه‌نگاوی باش نراوه، ئه‌گه‌ر به‌راورد بکه‌ن دۆخی پێشتری یه‌کێتی له‌پێش هه‌ڵبژاردنه‌کان دۆخێکی خراپ بوو، ناحه‌زان چاوه‌ڕێی شتێکی خراپیان لێ ده‌کرد، له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌شدا هه‌نگاوه‌کان بۆ رێکخستنه‌وه‌ى ناو ماڵی یه‌کێتی ده‌ستی پێکرد، له‌داهاتوو باشتر ده‌بێت و له‌سه‌ر گۆڕه‌پانه سیاسییه‌که هه‌نگاوه‌کان بۆ یه‌کگرتوویی ناوخۆی یه‌کێتی ده‌ستپێده‌کات. هاوڵاتی: هۆکاری ئه‌و باشییه‌ى یه‌کێتی که تۆ باسی ده‌که‌یت بۆچی ده‌گه‌ڕێته‌وه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: یه‌کێتی له‌بناغه‌وه به‌هێزه، رێکخستنێکی پته‌وی هه‌یه، کادیری نه‌وعی هه‌یه، پێگه‌یه‌کی جه‌ماوه‌ری به‌هێزی هه‌یه، ده‌یان هه‌زار پێشمه‌رگه‌ى له‌سه‌نگه‌ری به‌رگریدایه، ده‌یان هه‌زار شه‌هید و که‌مئه‌ندامی هه‌یه، یه‌کێتی ئومێدی ئهوهی هە‌یه وڵات به‌ره‌و سه‌ربه‌خۆیی ببات، له‌به‌ر ئه‌وه هه‌ندێک گرفت هه‌بوو له‌ئاستی سه‌رکردایه‌تی و ئه‌و گرفتانه‌ش چاره‌سه‌رکراون. هاوڵاتی: بۆ هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی کوردستان یه‌کێتی چۆن به‌شداری ده‌کات و خۆی ئاماده‌کردووه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: ئێمه پێمان وایه ئه‌و مێژووه‌ى یه‌کێتی هه‌یه‌تی له‌سه‌ر گۆڕه‌پانه‌که له‌رووی به‌رگرییه‌وه و له‌رووی خه‌باته‌وه ئه‌و مێژووه هیچ حزبێکی دیکه‌ى کوردستان نیه‌تی، بۆ ده‌بێت ئومێدمان نه‌بێت و هاوڵاتیان ده‌نگ به‌یه‌کێتی نه‌ده‌ن؟ ئه‌گه‌ر هیچ حساب نه‌کرێت، چوار ساڵه یه‌کێتی کوردستان ده‌پارێزێت له‌شه‌ڕی داعش، رێگه‌مان نه‌دا بچوکترین کاره‌سات به‌سه‌ر ناوچه دابڕێنراوه‌کان بێت، ئه‌گه‌ر یه‌کێتی نه‌بوایه کوردستانیش وه‌کو موسڵ و دیاله و تکریت کاول و وێران ده‌بوو، ئه‌گه‌ر هاوڵاتیان ئه‌و حسابه بۆ یه‌کێتی بکه‌ن ده‌نگمان پێده‌ده‌ن. هاوڵاتی: دروستکردنی هه‌ندێک هێزی تازه به‌ر له‌هه‌ڵبژاردنه‌کانی په‌رله‌مانی عێراق هیچ کاریگه‌ری له‌سه‌ر یه‌کێتی هه‌بوو؟ شێخ جه‌عفه‌ر: هه‌ر حزبێکی تازه له‌سه‌ر گۆڕه‌پانه‌که دروست بێت به‌شی خۆی خه‌ڵکی هه‌یه و خه‌ڵکی لێ کۆده‌بێته‌وه. ئه‌م میلله‌ته هه‌مووی نابێت به‌یه‌کێتی و پارتی و شیوعی و ئیسلامی، بۆیه هه‌ر گروپێک دروستبێت به‌شی خۆی خه‌ڵکی له‌گه‌ڵ ده‌بێت و کاریگه‌ری خۆی ده‌بێت. هاوڵاتی: هیچ هه‌وڵێک هه‌یه بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ى به‌رهه‌م ساڵح بۆ ناو ریزه‌کانی یه‌کێتی؟ شێخ جه‌عفه‌ر: مه‌سه‌له‌ى کاک به‌رهه‌م ئێمه پێمان ناخۆش بوو که ئه‌و کاره‌ى کرد، ئێستاش ده‌رگای یه‌کێتی کراوه‌یه بۆ گفتوگۆ و وتوێژ، چ بۆ هاوپه‌یمانێتی بێت چ بۆ گه‌ڕانه‌وه بێت ئه‌وه که‌وتۆته سه‌ر خۆی، هیچ هه‌وڵێکی یه‌کێتیشم نه‌بیستووه بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ى. هاوڵاتی: کۆنگره‌ى یه‌کێتی رۆژ به‌رۆژ دواده‌خرێت، هۆکاری نه‌به‌ستنی کۆنگره چییه؟ شێخ جه‌عفه‌ر: ئه‌وه په‌یوه‌ندی به‌حزبه‌که‌وه هه‌یه، یه‌کێتی خۆی بڕیار ده‌دات که‌ى کۆنگره ده‌به‌ستێت، یاخود ئه‌و پرسانه‌ى له‌ناو کوردستان هه‌یه له‌بار نیه بۆ ئه‌و پرسه، ئه‌وه ئیشی یه‌کێتی خۆیه‌تی، ئیشی خه‌ڵک نیه ته‌داخول بکات له‌کاروباری حزبه‌کان که‌ی کۆنگره ده‌به‌ستێت و که‌ى کۆنگره نابه‌ستێت. هاوڵاتی له‌کۆنگره سکرتێر داده‌نرێت یاخود هاوسه‌رۆکی بۆ یه‌کێتی؟ شێخ جه‌عفه‌ر: ئه‌وه کۆنگره بڕیاری له‌سه‌ر ده‌دات، ناتوانم وه‌کوو شه‌خسێک بڕیاری له‌سه‌ر بده‌م، ئه‌ندامانی کۆنگره له‌سه‌ر ئه‌و پرسه بڕیاری له‌سه‌ر ده‌ده‌ن.
ئارا ئیبراهیم بەپێی سیستمی نوێی پێوەری ئاو لە پارێزگای سلێمانی، له‌به‌رانبه‌ر به‌کارهێنانى پێنج به‌رمیل ئاو 50 دینار له هاوڵاتیان وه‌رده‌گیرێت، هه‌ر ماڵێکیش له‌ماوه‌ى دوو مانگدا نه‌یبه‌ستێت ئه‌وا هه‌موو مانگێکدا سه‌د هه‌زار دینار غەرامە دەکرێت. ئه‌ژمارکردنى پاره‌که له‌ڕێى پێوه‌ره‌که‌وه دیاریدەکرێت لەبەرامبەر بەکارهێنانی هەر هەزار مەترێک سێجا، دوو هه‌زار دینار لە هاوڵاتی وەردەگیرێت. سه‌ربه‌ست عوسمان، به‌ڕێوه‌به‌رى گشتى ئاوى سلێمانى به هاوڵاتی وت «هه‌ر ماڵێک له‌ماوه‌ى دوو مانگدا نه‌یبه‌ستێت ئه‌وا هه‌موو مانگێک 100 هه‌زار دینارى بۆ ده‌چێته‌وه«. وه‌زاره‌تى شاره‌وانى حکومه‌تى هه‌رێم به‌فه‌رمى گرێبه‌ستى له‌گه‌ڵ سێ کۆمپانیادا کردووه بۆ ئه‌نجامدانى پێوه‌رى ئاو، له‌شارى سلێمانى گرێبه‌ست له‌گه‌ڵ کۆمپانیاى گرنگ و له ئیداره‌ى راپه‌رین و گه‌رمیان و هه‌ڵه‌بجه کۆمپانیاى ئۆرانۆس و له پارێزگاى هه‌ولێرو دهۆک له‌گه‌ڵ کۆمپانیایه‌کى لوبنانى به‌ناوى خه‌تیب عه‌له‌نى. کۆمپانیاى گرنگ که ئه‌رکى جێبه‌جێکردنى به سیستمکردنى کۆکردنه‌وه‌ى کرێى ئاوى له‌ئه‌ستۆیه له پارێزگاى سلێمانى گرێبه‌ستیان له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تى شاره‌وانى بۆ ماوه‌ى حه‌وت ساڵ ئەنجامداوە. شکار ڕه‌زا، راوێژکار له کۆمپانیاى گرنگ به هاوڵاتی وت «له‌مه‌ودوا به‌شى داهاتى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى ئاوى سلێمانى و به‌شى داهاتى ده‌وروبه‌رى سلێمانى لاى کۆمپانیاکه‌یان ده‌بێت و ئه‌وان مانگانه داهاتى ئاو ده‌ده‌نه‌وه به حکومه‌تى هه‌رێم». پێشتر بەڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌کانى ئاو به‌پێى رووبه‌رى خانوو پاره‌یان وه‌رده‌گرت و به‌جۆرێک بۆ هه‌ر خانوه‌یه‌کى 100 مه‌ترى 10 هه‌زار و 200 مه‌ترى مانگانه 20 هه‌زار دیناریان وه‌رده‌گرت، به‌ڵام پاش به‌ستنى پێوه‌رى ئاو به‌پێى مه‌تر سێجا پاره وه‌رده‌گیرێت که بۆ هه‌ر هه‌زار مه‌تر سێجایه‌ک که پێنج به‌رمیل ده‌کات 50 دینار وه‌رده‌گیرێت. له‌ئێستادا له سلێمانى 165 هاوبه‌شى پێوه‌رى ئاو هه‌یه‌و 130 هه‌زاریان پێوه‌ریان بۆ به‌ستراوه. شکار ره‌زا وتیشى» ده‌بێت له‌سه‌دا 95ى پسوڵه‌ى ئاو راده‌ستى حکومه‌ت بکه‌ین و له‌سه‌دا 75 پاره راده‌ستى حکومه‌ت بکه‌ینه‌وه، بۆ هه‌ر هاوبه‌شێک وه‌ک کۆمپانیا بڕى هه‌زارو 600 دینار له‌داهاتى ئاو بۆ کۆمپانیاکه‌یان ده‌بێت و ئه‌وى ترى بۆ حکومه‌ت ده‌گه‌رێته‌وه، چونکه نزیکه‌ى 200 کارمه‌ندى به‌رێوه‌به‌رایه‌تى ئاو ئێمه موچه‌یان پێده‌ده‌ین به‌هه‌موو ئیمتیازاته‌کانه‌وه«. کۆمپانیاى جینۆن (JUNON) که ده‌یان هه‌زار پێوه‌رى ئاوى ماڵانى له‌ده‌ره‌وه هێناوه‌ته کوردستانه‌وه له جۆرى (ئیتاڵى، تورکى، ئه‌ڵمانى) بۆ هه‌ر یه‌که‌یان نرخێکى جیاواز له‌هاوڵاتیان وه‌رده‌گیرێت. وشیار عه‌لى، به‌ڕێوه‌به‌رى راگه‌یه‌ندنى کۆمپانیاى جۆنون له‌لێدوانێکدا بۆ هاوڵاتی، ئه‌وه‌ى خسته‌ڕوو ئه‌و سێ جۆره پێوه‌رى ئاوه که به سه‌عاتى ئاو لاى هاوڵاتیان ناسراوه جۆرى ئیتاڵى به 46 هه‌زارو تورکى به 41 و ئه‌ڵمانى به 40 هه‌زار دیناره. وتیشى «هه‌ر ماڵێک پێوه‌ره‌که‌ى بۆ دابنرێت سێ بۆ چوار هه‌زار دینار حه‌قى به‌ستنه‌که‌یى و ئه‌و مه‌وادانه‌ى به‌کاریده‌هێنن لێى وه‌رده‌گیرێت که ده‌کاته 50 هه‌زار دینارێک». نمونه‌ى ئه‌وه‌ى هێنایه‌وه ئه‌گه‌ر ماڵێک له‌ماوه‌ى مانگێکدا بڕى 12 هه‌زار دینار پاره‌ى ئاوى بۆ بێته‌وه، حکومه‌ت ته‌نها 10 هه‌زار دینار وه‌رده‌گرێت و مانگانه هاوڵاتیان بڕى دوو هه‌زار دینار وه‌رده‌گرنه‌وه تا پاره‌ى پێوه‌رى ئاوه‌که‌یان ته‌واو ده‌بێت که بیست مانگ زیاتر ده‌کات.
هاوڵاتی تەقینەوەی کۆگاکانی چەک لە پاریزگاکانی هەولێرو سلێمانی و دهۆک لە چەند رۆژی رابردوودا گومانی دروستکردوە لای لیژنەی پەرلەمانی پیشمەرگە لە پەرلەمانی کوردستان، بەڵام وەزارەتی پیشمەرگە دڵنیایی دەدات کە روداوەکە دەستی لە پشت نیە. دوێنێ لیژنەی پیشمەرگەو وەزارەتی پیشمەرگە لە پەرلەمانی کوردستان کۆبوونەوە لەسەر ئەو تەقینەوانە، بڕیاردراوە لیژنه‌یەک له پۆلیس و ئاسایش و فه‌رمانده‌ى گشتى هێزى پێشمه‌رگه پێکبهێندریت تا لێکۆڵینه‌وه بکرێت له‌سه‌ر رووداوه‌کانى ته‌قینه‌وه‌ى کۆگاکان له‌هه‌ر سێ شاره‌کانى هه‌رێمى کوردستان. په‌رله‌مانتار مەحمود عومەر ئه‌ندامى لێژنه‌ى پێشمه‌رگه له په‌رله‌مانى کوردستان بە هاوڵاتی وت «ئێمه له هه‌وڵداین تا بگه‌ین به نه‌تیجیه، چونکه ناکرێت پێنج کۆگا بته‌قیێته‌وه« وتیشی «به‌راستى ئه‌وه جێگه‌ى پرسیاره بۆ ئێمه‌و خه‌ڵک و مێدیاش جێگه‌ى تێڕامان و گومانى هه‌موو که‌سێکه«. لیوا قاره‌مان که‌مال، جێگرى سوپاسالارى وه‌زاره‌تى پێشمه‌رگه به هاوڵاتی وت « ئەو کۆگای چه‌ک و ته‌قه‌مه‌نیانه‌ى تاسوڵجه هى هێزه‌کانى 70 بووه، ئه‌و چه‌کانه بوون که له‌دواى ساڵى 2003 ده‌ست هێزه‌کانى پێشمه‌رگه که‌وتووه، کۆنن و تازه نیین، ئێستاش ئێمه چاوه‌رێى ئه‌و لیژنه‌ى لێکۆڵینه‌وه‌یه‌ین که پێکهێنراوه«. ناوبراو باسى له‌وه‌شکرد، ئه‌و کۆگایانه هى کاتى ساڵه‌کانى حه‌فتاو هه‌شتاکان بووه‌و زۆر کۆن بووه، وتی «بۆیه هه‌ر عیتادێک کۆن بێت مه‌ترسى زیاترى لێ ده‌کرێت بۆ ئه‌و جۆره رووداوانه، به‌ڵام ئێمه چاوه‌ڕێى لیژنه‌ى لێکۆڵینه‌وه‌که‌ین ئایا شۆرتى کاره‌با بووه خراپ هه‌ڵگیراون، ته‌جزیئه‌ى ته‌بریدى خراپ بووه نازانرێت». هاوکات، باسى له‌وه‌شکرد، ئه‌و کۆگایانه‌ى له پارێزگاى هه‌ولێر سوتاون کۆگاى هێزه‌کانى زێره‌ڤانى بوون و ئێستاش زێره‌ڤانى سه‌ر به‌وه‌زاره‌تى ناوخۆیه ده‌بێت ئه‌وان قسه‌ى له‌سه‌ر بکه‌ن. لیوا قاره‌مان که‌مال، جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه، که چه‌که‌کانى وڵاتانى هاوپه‌یمانان لاى وه‌زاره‌تى پێشمه‌رگه‌ن و له کۆگاکانى وه‌زاره‌تدا به شێوه‌یه‌کى سه‌رده‌میانه که جیهازى ته‌برید و هه‌موو کاره‌کانى رێکخراوه‌و هیچ کێشه‌یه‌کیان نییه« هێزه‌کانى هاوپه‌یمانان عیتاد و چه‌کى داوه‌ته وه‌زاره‌تى پێشمه‌رگه نه‌ک یه‌که‌کانى حه‌فتا، به‌ڵام ئێمه به‌شێوه‌یه‌کى جوزئى له‌کاتى ئۆپه‌راسیۆن و شه‌ڕه‌کاندا چه‌ک و عیتادمان پێداون». په‌رله‌مانتار مەحمود عومەر دەڵێت «ئه‌وان به ئێمه‌یان وت که ته‌قینه‌وه‌ى کۆگاکان ده‌ستى ده‌رەکى و دزى و فزى و تیرۆر نیه، ته‌نیا په‌یوه‌ندى به که‌مته‌رخه‌مى و ئیهمالیه‌وه هه‌یه، دواتر ئه‌و کۆگایه‌ن شوێنه‌کانیان گه‌رمه و زۆر کۆنن و له‌سه‌ر سیسته‌مه‌ى کۆن دروستکراوه، ئه‌وه‌یان به ئێمه وت». مەحمود عومەر وتیشی «بەڵام ده‌بێت لێکۆڵینه‌وه‌ى ورد بکرێت بۆچى له‌م کاته‌دا له سێ شار ئه‌وه ده‌ته‌قێته‌وه، دواتر له‌م هه‌رێمه هه‌موو شتێک جێگه‌ى گومانه ئه‌وه‌ى که هه‌ولێر ته‌قیه‌وه، ئه‌ى بۆچى له سلێمانیش ته‌قیه‌وه ئه‌ى ئه‌وه‌ى دهۆک چى؟».
هاوڵاتی. شاناز حەسەن ئەو ئەڵقەیەی کە ١٧ ساڵ لەبەومەر بوو بە چیرۆکێکی کاریگەر لە ژیانی هیوادا، دواجار بوو بە بەسەرهاتێکی سەرنجڕاکێش، ئەویش ئەو ئەڵقەیەی دایکی بوو کاتێک چەند رۆژێک پێش جەژن بۆی فرۆشت، تا پێڵاوی پێ بکڕێت و لە ناو هاوڕێکانیدا هەست بەبێ جەژنی نەکات. هیوا قادر گەنجێکی خەڵکی کەلار کە لە بەریتانیا نیشتەجێیە و ١٧ساڵە دایکی نەبینیوە، چەند رۆژێک لەمەوبەر ڤیدیۆی کاتی گەڕانەوەی تۆمارکرد کاتێک بۆ یەکەمجار دایکی دەبینێ، ئەمەش هەرزوو لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان دەستاودەستی کرد و بینەرێکی زۆری هەبوو. هیوا وتی «چەند ساڵێک پێش ئەوەی سەفەر بکەم، جەژنێکیان پارەم پێ نەبوو پێڵاو بکڕم، دایکم زۆر ناڕەحەت بوو کە هەموو برادەرەکانم جەژنانەیان بۆ کڕدرابوو، بەڵام من هیچم نەکڕیبوو، ئیتر دایکم ئەڵقەی پەنجەی خۆی فرۆشت بۆم بۆ ئەوەی پێڵاوی پێ بکڕم، منیش بەڵێنم پێیداوە هەتا بمێنم لە ژیاندا، هەرچی بوێت بۆی بکەم». هیوا قادر ئەوکات سەفەری کرد، تەمەنی ٢٣ ساڵ بوو بەڵام ئیستا تەمەنی بووە بە ٤٠ ساڵ. ئەو بۆ بەدەستهێنانی ژیانێکی باش بۆ خانەوادەکەی، لە ساڵی 2001 چووە دەرەوەی وڵات، وتی »دوای هەوڵێکی زۆر بە ناڕەحەتی لە 2002 گەیشتمە بەریتانیا، بە ئومێدی ئەوەی کە بتوانم بژێوی ژیانی ماڵەوەمان لە ئەستۆ بگرم» هەروەها وتی «دووری دایکم خەمێکی گەورە بوو بۆم، تاکو زیاتر دەمامەوە زیاتر خەمم زیادی دەکرد، چونکە خۆم کردە قوربانی بۆ دایکم بە تایبەتی». هیوا لە شاری شفێڵدی بەریتانیا نیشتەجێیە، ماوەی چوار هەفتە گەڕاوەتەوە کوردستان، یەکەم شتیش ئەنجامیدا سوپرایزێک بوو بۆ دایکی، ئەو دەڵێت دایکی ئەوەندە دیمەنەکەی بەلاوە سەیربووە کاتیک بینویەتی ئەژنۆی لە جوڵە وەستاوەو نەیتوانیوە هەستێت هەتا وەکو خۆی هەڵیساندووە. وتی «ئیتر هەوڵدەدەم زوو زوو سەردانی دایکم بکەم، چونکە دووریم لە دایکم گەورەترین ستەمە لە خۆم و لە دایکیشم». هیوا کاتیک قسەی دەکرد هێشتا باسی ئەو هەستەی دەکرد کە یەکەمجار دایکیی بینی، «یەکەم سات کە دایکمم بینی هەم گەنج بوومەوە و هەم نیوەی تەمەنم ڕۆی». هیوا وتی «یەکەم جار کە دایکم منی بینی وایزانی خەوە دەیبینێت، نەیتوانی هەڵبسێت من هەڵم ساند هەر دەیوت خوایە گیان ئەمە ڕاست بێت، خوایە ئەمە چییە بۆ وام لێ دەکەن، توخوا ئەمە ڕاستە؟ تاکو تێر تێر بۆنی ملمی کرد و دەگریا، منیش زۆر لەوە ترسام شتێک ڕوو بدات». کاتێک هیوا لە دەرەوە بووە زۆر بێ ئۆقرەیی پێوە دیاربووەو هەوڵی داوە بگەڕێتەوە، «لە دووری دایکم هەر ڕۆژەی بیرم لە شتێک دەکردەوە، زۆر ئارەزووی ئەوەم دەکرد بە شێوەیەکی جیاواز بگەڕێمەوە وەک دیارییەک پێشکەشی بکەم و وەک نمونەیەکی جوانیش بێت بۆ ئەو کەسانەی کە لە دایکیان دوورن بتوانن ئەوانیش دیارییەک پێش کەش بە دایکیان بکەن و دڵخۆشیان بکەن». هیوا ئەو ڤیدیۆیەی کە بڵاوی کردووەتەوە گۆرانیەکی خسۆتە سەر کە بەسەر دایکدایە، وتی «دەمێک بوو هەوڵی پەیداکردنی گۆرانییەک بووم بە سەر دایکدا و کە بگونجێت لەگەڵ ڤیدیۆکەدا، بۆیە ئەو گۆرانییەم بەباش زانی و حەزم کرد دوای 17 ساڵ و بینینی دایکم بۆ یەکەمجار شتێکی لە بیر نەکراو بێت، نیشانی هەرکەسم دا شتەکەیان زۆر لا جوان و جیاواز بوو بۆیە حەزم بە بڵاوکردنەوەی کرد». هیوا زۆرێک لەو کۆمێنتانەی خویندۆتەوە کە بۆی نوسراون و کاریان تێکردووە، وتی «لە زۆربەی کۆمێنتەکانتا زۆر کەس دورە لە دایکی یان دایکیان نەماوە نوسیبویان دەستمان کرد بە گریان ئەوەندە کاریگەر بووە هەستم بە ناخۆشی کرد کە هۆی گریانیان من بووم». دوای ١٧ ساڵ لەگەڕانەوەی بۆ کەلار هیوا نەیتوانیوە ماڵی خۆیان بدۆزێتەوەو هاوڕیەکی بردویەتیە بەردەم ماڵی خۆیان، ئەویش ئەو هاوڕێیەی بووە کە پێش ماڵەوەیان ئاگاداری گەڕانەوەی بووە. هیوا وتی «برادەرێکم لە فڕۆکەخانە منی هێنایەوە لە ئەگەر نا 17 ساڵ بگەڕامایە نەم دەتوانی ماڵ بدۆزمەوە، چونکە کەلار گۆڕانکارییەکی وا بەسەر هاتووە وا هەست ناکەم ئەمە ئەو کوردستانەیە کە من بەجێمهێشت هیچ شتێک لە شوێن خۆی نەماوە، چونکە من دیمەنەکانی 17 ساڵ پێش ئێستای کەلار لە مێشکمدا خەزنە». لەکاتی گێڕانەوەی قسەکانیدا هیوا بەردەوام و خەیاڵی دەچووەیەوە لای دایکی و باسی دەکرد و دەیوت «کاتێک بومە باوک ئەو کات زیاتر زانیم کە دایک و باوک هەستیان چۆنە بەرامبەر منداڵ، بۆیە زۆرجار داوای گەردن ئازادیم دەکرد لە دایکم و ئیستاش دەڵیم دایە گیان گەردنم ئازاکە». دواکەوتنی گەڕانەوەی هیوا بۆ کوردستان بەهۆی هەندێک کێشەی یاسایی ببوە کە هیوا تووشی بووە بەهۆی درەنگ وەرگرتنی مافی پەنابەرێتی و دواتر جیابوونەوەی لە هاوسەرەکەی کە بە رەگەز لێتوانی بووە. وتی «لە لایەک ئازاری ئەو کیشانەم هەبوو، لە لایەک ئازاری ئەوەم هەبوو کە بۆ ماوەیەک نەمدەتوانی نە دایکم ببینم و نە منداڵم». ئەگەرچی هیوا لە ساڵی 2008 مافی پەنابەریتی وەرگرت، بەڵام وەکو خۆی وتی بەهۆی چەند هەڵەیەک کە لە ناوەکەیدا هەبووە، نەیتوانیوە بگەڕێتەوە بۆ کوردستان. لە دوای ئەوەی کە هیوا ژنی هێناو بوو بە باوک ژیانی سەختتر بوو، هەرکات هەوڵی داوە بگەڕێتەوە بۆ بینینی دایکی، دەبوو دەستبەرداری کوڕەکەی بێت. ئەمەش قورس بوە بۆی کوڕەکەی جێبێڵێت، «چونکە دەبوو یان دایکم هەڵبژێرم یان کوڕەکەم، منیش نەمدەتوانی هیچ بڕیارێک بدەم، ناچار چاوەڕوانیم هەڵبژارد». دوای 11 ساڵ لە پێکهێنانی ژیانی هاوسەرگیریی لەدیانای بە رەگەز لیتوانی، دواجار لێی جیابوویەوەو ئێستا کوڕێکی نۆ ساڵانە و ناوی ناوە دیلان. ئەم گەنجە بە خەمێکی زۆرەوە چیرۆکی ژیانەکەی خۆی بۆگێڕاینەوە کە لەساڵی 2005 لەگەڵ دیانا ژیانی هاوسەریان پێکهێنا، وتی «سەرەتا زۆر ئاسودە بوین تاکوو ئەوەی کە دایکی سەردانی کردین، بەڵام شتەکان لە پڕا گۆڕان ئەویش بەهۆی جیاوازی کەلتور و دینمان».
نە‌جات ئە‌حمە‌د، هەولێر د.شایان کاکە ساڵح عەسکەرى، کە پزیشکێکی پسپۆڕى شێرپەنجەیە و وێنەی خۆپیشاندانەکانی رابردووی هەولێری گرتوە، روبەڕووی مووچە بڕین و فشاری کارگێڕی بۆتەوە، وەزارەتی تەندروستی دەڵیت ناتوانن بەرگری لێبکەن ئەگەر شتەکە کارگێڕی بێت. مانگی ئازاری رابردوو، کاتێک د.شایان لە خۆپیشاندانى نارەزایەتى فەرمانبەران لە هەولێر بەشداری کرد، هاوکات بە مۆبایلەکەى دەستیشی دیمەنى ئەو شەقامانەى دەگرت کە ساڵانیک دەوترا خۆپیشاندان تێیاندا ئەستەمە. ئەمەش بووە هۆی ئەوەی ئەم پزیشکە وەکو داکۆکیکارێک لە مافی مووچەخۆران بناسرێت کە ماوەی چوار ساڵە مووچەکانیان بەشێوەیەکی پچڕپچڕ دەدرێت و بەشێکیشی پاشەکەوت دەکرێت. د.شایان لەو کاتەدا رووبەڕووی هەڕەشە بۆتەوەو سکاڵای تۆمارکردوە بەڵام هیچ کەس لەوانە دەستگیرنەکراون کە سکاڵای لەسەریان هەیە. د.شایان وتی «زیاتر زە‌ختى ئیدارە‌ییم لە‌سە‌رە». د.شایان تا ئێستا دووجار چۆتە لاى وە‌زیرى تە‌ندروستى، «وە‌زیر لای خۆیە‌وە بەڵێنى ئە‌وە‌ى پێداوم کە هە‌رچى کێشە‌ى ئیدارە‌ى سەر بە وە‌زارە‌تى تە‌ندروستییە بۆ چارە‌سە‌ر بکات و بەڵێنى ئە‌وە‌ى پێداوم کە ئیشە ئیدارە‌ییە‌کانم بۆ چارە‌سە‌ربکات». وتیشی «لە‌دواى ئەو دوو سکاڵایە لەگەڵ لیژنە‌ى وە‌زارە‌تى تە‌ندروستى پە‌رلە‌مانى کوردستان دانیشتووم و ئەوانیش بەڵێنى ئە‌وە‌یان دا کە هە‌وڵبدە‌ن بۆ چارە‌سە‌رکردنى کێشە ئیدارییە‌کانم». دکتۆر خاڵس قادر، وتە‌بێژى وە‌زارە‌تى تە‌ندروستى حکومە‌تى هە‌رێمى کوردستان لە‌بارە‌ى کە‌یسى دکتۆر شایان وەک فە‌رمانبە‌رێکى ئەو وە‌زارە‌تە وتى «ئەگەر هەر شتێکى نایاسایى ئیدارە‌ى بەرامبەر کرابێت ئە‌وا قبووڵ ناکە‌ین و بەڵام ئەگەر کێشە‌ى ئیدارى فە‌رمانگە‌کە‌ى خۆی بێت ئە‌وا شتێکى دیکە‌یە و لە‌چوارچێوە‌ى بە‌ڕێوە‌بە‌رایە‌تیە‌کە‌ى چارە‌سە‌ر دەکرێت چونکە دە‌وامکردن و نە‌کردن لاى ئە‌وانە، جگە لە دکتۆرە شایان خە‌ڵکى دیکە‌ش قە‌تعە راتب کراوە«. وتیشی «مە‌سە‌لە‌ى دادگا وەکو وە‌زارە‌ت ناتوانین تە‌داخول بکە‌ین، لە‌سە‌رە‌تاى کە‌یسە‌کە‌وە سە‌ندیکاى پزیشکان وتى پارێزە‌رى بۆ دە‌گرین بۆیە پێویست ناکات وە‌زارە‌ت پارێزە‌رى بۆ بگرێت». د.شایان، دکتۆری گرێ و شێرپەنجەى مەمک و کۆئەندامى زاوزێى مێینەیە.ئەو یەکێکە لە پزیشکە دیارەکانى شارى هەولێر، مانگى ئازارى رابردوو کاتێک لەگەڵ خۆپیشاندەراندا چووە سەر شەقام، ئیتر جگە لە نەخۆشەکان، هەموو کەسێک ئەم ژنەیان ناسی، ئێستا د.شایان زیاتر لەوەى وەکو پزیشکێکی تایبەت بناسرێت، ئەو وەکو ژنێکى گشتی و ڕچەشکێن ناوى هەیە.
هه‌ولێر-دیار عمر له‌دوو هه‌فته‌ى رابردوو له‌هه‌ولێر گرته‌یه‌کى ڤیدیۆیى بڵاوبۆوه و که تێیدا مێردمناڵێک پرسیارى ئاراسته ده‌کرێ گوایه هیچ که‌سێکى نیه و دایک و باوکى نه‌ماون، به‌ڵام به‌رێوه‌به‌رى گشتى چاودێرى گه‌شه‌پێدانى کۆمه‌ڵایه‌تى ده‌ڵێت به‌دواداچونیان بۆ کردووه‌و ئه‌و که‌یسه دووره له راستییه‌وه. به‌رێوه‌به‌رى گشتى چاودێرى گه‌شه‌پێدانى کۆمه‌ڵایه‌تى ده‌ڵێت:" دواى لێکۆڵینه‌وه له‌م رووداوه ده‌رکه‌وت بابه‌تێکى تره و ئه‌و مێردمنداڵه باوکى هه‌یه و دایکى نه‌ماوه". یوسف چاوشین، به‌رێوه‌به‌رى گشتى چاودێرى گه‌شه‌پێدانى کۆمه‌ڵایه‌تى، رایگه‌یاند:" یوسفه‌که‌ى هه‌ولێر به‌ئێمه‌ى وت ئه‌گه‌ر له‌سه‌ر شه‌قامه‌کان بێت ئاماده نیه له‌خانه‌ى نه‌وجه‌وانان بمێنێته‌وه و رێگا چاره‌کانى ئێمه‌ى ره‌ت کرده‌وه". هه‌روه‌ها ئاماژه‌ى به‌وه‌کرد تیمێکیان دروست کردووه تا به‌دواداچون بۆ که‌یسى یوسف بکه‌ن و که له‌پارێزه‌ر و توێژه‌رى کۆمه‌ڵایه‌تى و ده‌روونى و چه‌ند که‌سێکى تر پێکهاتبوون"تیمه‌که‌مان سه‌رجه‌م ئه‌و شوێنانه‌ى به‌سه‌رکرده‌وه که گرته‌که‌ى تێدا گیرابوو وه‌ک پارک و بازار بۆ ئه‌وه‌ى شوێنى یوسف دیارى بکه‌ین، به‌ڵام نه‌بوو له‌م شوێنانه، دواتر شوێنه‌که‌یمان دۆزیه‌وه وهێنامان بۆ به‌رێوه‌به‌رایه‌تیه‌که‌مان" به‌ڵام ئه‌وه‌ى تێبینیمان کرد "به‌جل و به‌رگ و روخسار و یه‌که‌م ده‌رکه‌وتنى خاوێن و رێک و پێک بوو"، به‌هیچ شێوه‌یه‌ک به‌م که‌سانه نه‌ده‌چوو که‌ماوه‌یه‌کى زۆربێت له‌سه‌ر "شه‌قامه‌کان" بوبێت. یوسف چاوشین، جه‌ختى له‌وه‌شکرده‌وه که به‌پێى ئه‌و زانیاریانه‌ى له‌م مێردمنداڵه‌یان وه‌رگرتووه به‌هیچ شێوه‌یه‌ک زانیاریه‌کانى یه‌ک ناگرێته‌وه له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ى پێشتر رایگه‌یاندوه چونکه ئێستا وتویه‌تى که‌وا ته‌نها دایکى مردوه و باوک و مام و پور وکه‌س و کارى هه‌یه، به‌ڵام"یوسف دوور له‌چاوه‌ڕوانى ئێمه له‌گه‌ڵ برایه‌کانى هیچ بڕیارێکیان نه‌داوه و خودى خۆشى وتى ئاماده‌م له‌سه‌ر شه‌قامه‌کان بمێنمه‌وه نه‌وه‌ک بێمه خانه‌ى نه‌وجه‌وانان، ئه‌مه‌ش نیشانه‌ى پرسیار بوو بۆ ئێمه". هاوکات، باسى له‌وه‌شکردووه که بۆ زیاتر وردبونه‌وه له‌که‌یسه‌که توێژه‌رانى کۆمه‌ڵایه‌تى وده‌روونى جارێکى تر ره‌وانه‌ى لاى یوسف کرد" به‌ڵام یوسف به‌ئێمه‌ى گوت که ئه‌و 17 ساڵ نیه به‌ڵکو18 ساڵه بۆیه هیچ کێشه‌یه‌کى نیه و بڕیاریش به‌ده‌ست خۆیه‌تى و له‌لاى باوک و مامى خۆیه‌تى و پێویست ناکات چیتر له‌راگه‌یاندنه‌کان ئه‌و بابه‌ته باس بکرێ، ئێستاش که‌یسه‌که چاره‌سه‌ر بووه". به‌رێوه‌به‌رى گشتى چاودێرى و گه‌شه‌پێدانى کۆمه‌ڵایه‌تى وتیشی" ئه‌م رووداوه جگه له‌وه‌ى کۆمه‌ڵگاى توشى شۆک کرد ئێمه‌شى توشى شۆک کرد وه‌ک لایه‌نى په‌یوه‌ندیدار به‌م بابه‌ته". له‌وه‌ڵامێکى پرسیارى سایتى هاوڵاتى سه‌باره‌ت به‌وه‌ى ئه‌و که‌سانه‌ى ده‌یانه‌وێ وه‌ک کوڕى خۆیان به‌خێوى بکه‌ن و ئه‌و منداڵه‌ش خه‌ڵکى کوێیه وتی" خه‌ڵکى که‌رکوکن وماڵیان گواستۆته‌وه بۆ سلێمانی، له‌هه‌مان کاتدا ئه‌گه‌ر که‌سێک بیه‌وێ به‌خێوى بکات ئه‌وا له‌رێگه‌ى دادگاوه بڕیارى بۆ بدرێ و دادگا یه‌کلاى ده‌کاته‌وه".
.png)
