ئێران بەدوو مەرج ئامادەیە بۆ گفتوگۆ لەگەڵ ئەمریکا

  هاوڵاتى ئاژانسی فورات نیوز رایگەیاند:" له‌ هه‌رێمی زاپ  ٤٤ سه‌رباز كوژراون، كه‌ شه‌ش كه‌سیان پله‌داری باڵای سه‌ربازیین، هه‌روه‌ها ٣٢ سه‌ربازیش برینداربوون". شەوی ١٧ی ئەم مانگە، سوپای توركیا هێرشی زەمینی بۆسەر چیای كوڕەژارۆ، زاپ، مەتینا و ئاڤاشین لە ئامێدیی دەستپێكرد، ئەوەش لەكاتێكدایە لە ١٥ی مانگە هێرشی ئاسمانیی بۆ ئەو ناوچەیە دەستپێكردووە و لە ماوەی چوار ڕۆژدا ١٤٧ هێرشی ئاسمانی ئەنجامداوە، بەپێی كۆتا ڕاگەیەندراوی هەپەگە، لەو هێرشانەدا ٤٤ سەربازی دەوڵەتی تورك كوژراون. لەسەر دەرئەنجامی هێرشەكان و بەرخۆدانی گەریلاكانی كوردستان ئاژانسی فورات نیوز بە پشت بەستن بە سەرچاوەكانی خۆی ئاشكرای كردووە، لەو ٤٤ سەربازە کوژراوە، شه‌شیان پله‌داری باڵان، له‌وانه‌ یه‌كێكیان به‌ پله‌ی رائید (بینباشی)ە. ئه‌وه‌ش ڕاگه‌یه‌ندرا، كه‌ ئه‌و ڕائیده‌ی سوپای تورك سه‌ر به‌ هێزی كۆماندۆی تاتوانه‌ی بیتلیسه‌ و له‌ ئه‌نجامی چالاكی تەقاندنەوەی گه‌ریلاكان به‌ سه‌ختی برینداربووه‌ و دواتر مردووه‌ و هەروەها، له‌چالاكییه‌كانی گه‌ریلا له‌ له‌ زاپ لانیكه‌م ٣٢ سه‌ربازیش برینداربوون.

هاوڵاتى دوران کاڵکان، رایگەیاند:"  شەڕ تەنیا لە هەرێمەکانی پاراستنی مەدیادا بەڕێوەناچێت، بەڵکو لە هەر شوێنێک ئاکەپە-مەهەپە هێرش بکەن، شەڕ لەوێ ڕوودەدات، تەنانەت شەڕ دەربازی ناوخۆی تورکیاش دەبێت:"  دەشلێت:" دووژمن دەیەوێت ئێمە لە هەندێک هەرێمدا گەمارۆ و سنووردار بكات و بەمشێوەیەش ئێمە بخاتە ناو شەڕی سەنگەر بەسەنگەرەوە". دوران کاڵکان، ئەندامی کۆمیتەی ناوەندیی پەکەکە، لە بەرنامەیەکی تەلەفیزیۆنی مەدیا هەبەردا، تیشکی خستە سەر هێرشەکانی دەوڵەتی تورکی داگیرکەر بۆسەر زاپ، مەتینا و ئاڤاشین و ڕایگەیاند”گەریلا لێپرسینەوە لە هێرشە فاشیستییەکان دەکات، لێپرسینەوە لە ستەمکاران و لە ئەشکەنجەکاران دەکات. گەریلا هێزی لێپرسینەوەیە. هێزی جێبەجێکردنی دادپەروەرییە. ئەوە کاراکتەر و تایبەتمەندیی گەریلاکانی کوردە”. کاڵکان، شکستەکانی ساڵی ڕابردووی دەوڵەتی داگیرکەری تورکی بەبیرهێنایەوە، لە ١٠ی شوبات لە گارە و لە ٢٣ی نیسان لە  مەتینا و زاپ و ئاڤاشین دەستیپێکرد و وتی:”فاشیزمی ئاكەپە ـ مەهەپە بۆ ئەوەی گەریلا بێ كاریگەر بكات و بزووتنەوەی ئازادیی بەتەواویی بێكاریگەر بكات هێرشی كردە سەر گارە، بەڵام لەوێدا بنكەوت”. ڕاشیگەیاند:”فاشیزمی ئاكەپە ـ مەهەپە بەهێرشێكی وەها داگیركەریی دەیانوێت، بنكەوتنی خۆیان لە گارە پەردەپۆش بكەن، جۆش بگرن و لەسەر ئەوەش سیاسەت بكەن، تەیب ئەردۆغان و دەوڵەت باخچەلی ئەگەر لە گارە سەربكەوتبان، دەیانویست بەمشێوەیە بكەن. ویستیان هەمان ڕێبازی گارە لەهێرشی داگیركەریی خۆیان لە مەتینا و زاپ و ئاڤاشیندا بەڕێوەببەن، بەڵام گەریلاكان لە گارە سەركەوتن و توانیان لە ڕێبازی سەركەوتنی مەتینا، ئاڤاشین و زاپیش بەرخۆدانی خۆیان بەردەومایی پێبدەن، ساڵێك بەمشێوەیە و بەشێوەی هەرە بەهێز تێپەڕ بوو”. دوران کاڵکان، دووپاتیکردەوە،”لە ساڵی ٢٠٢١دا لەنێو بەرخۆدانی گەریلادا ئەنجام و ئەزموونی باش وەرگیراوە، فاشیزمی ئاكەپە ـ مەهەپە زیاتر بەرەو هەڵوەشاندنەوە چوو، ئیدی ئێرادە و دەستپێشخەریی فاشیزم بنكەوتووە، هەركەس دەڵێت، كە بەرەو بنكەوتن مل دەنێت. ئەوانیش بۆ خۆیان ئەمە پشتڕاستدەكەنەوە، ئەوەی ئەم ڕەوشەی خۆڵقاند، بەرخۆدانی گەریلا بوو، بنكەوتنی فاشیزم لە گارە، مەتینا، ئاڤاشین و زاپە”. کاڵکان، هۆشداریی دا، “ئەمە تەنیا بەمشێوەیە سنووردار نابێت، شەڕ تەنیا لێرەدا ڕاناوەستێت، دووژمن دەیەوێت ئێمە لە هەندێک هەرێمدا گەمارۆ و سنووردار بكات و بەمشێوەیەش ئێمە بخاتە ناو شەڕی سەنگەر بەسەنگەرەوە، بەڵام ئێمە ئەم شەڕە دەبەینە هەر شوێنێك و هەموو شوێنێك دەکەینە گۆڕەپانی شەڕ، بەگوێرەی ئەمەش شەڕ بڵاودەبێتەوە”. دوران کاڵکان، ئەندامی کۆمیتەی ناوەندیی پەکەکە ڕوونیکردەوە”لەم قۆناغەدا هێرش تەنیا لە هەرێمی پاراستنی مەدیا بەڕێوەناچێت، لە هەر شوێنێك كە فاشیزمی ئاكەپە ـ مەهەپە هێرش بكەن، شەڕ لەوێدا ڕوو دەدات، لە باكوور و لەتوركیاش شەڕ ڕوودەدەن، شەڕ دەربازی ناوخۆی توركیا دەبێت، لەشارە گەورەكاندا شەڕی هەرە كاریگەر ڕوودەدات. لەشارەكان و لەدەشتایەكاندا و لە چیاشدا شەڕ بەڕێوە دەچێت”. هەروەها، جەختیکردەوە، ئێدی ئەو رەوشە گۆڕاوە، دەستپێشخەری لەدەستی گەریلادایە. گەریلاش بەرگریی نا، بەڵكۆ هێرش دەكات و هێرشیش بكات، لەو شوێنیەی كە هیچ گومان ناكەن، لەو شوێنەی كە هیچ ئامادەكاریەكیان نییە لەوێدا هێرش دەکەن. چاوپێکەوتنەکەی دوران کاڵکان پێش دەستپێکردنی هێرشەکە ئەنجامدراوە، هەر بۆیە دەڵێت: ده‌وترێت‌ دەوڵەتی تورک و پەدەکە  پێكه‌وه‌ هێرش ده‌كه‌ن، ئێمه‌ چاودێریی ده‌كه‌ین، له‌لایه‌ن په‌ده‌كه‌وه‌ لێدوانی دیاری و ئاشكرا نادرێن. زانیارییه‌ك كه‌ ڕای گشتیی قایل بكات بوونی نییه‌، به‌ڵام ئه‌وه‌ ده‌ڵێم، په‌ده‌كه‌ خۆی له‌ خۆیدا به‌ ڕێگا و شێوازێك له‌ناو ئه‌م شه‌ڕه‌دایه‌. عێراقیش به‌شداره‌. ئه‌گه‌ر ده‌وڵه‌تی تورك ده‌توانێت له‌ هه‌فتانین تا خواكورك خۆی بگه‌یه‌نێته‌ ئه‌و ناوچانه‌، ئه‌گه‌ر ده‌توانێت ئه‌و هه‌موو هێرشانه‌ بكات، له‌و كاته‌دا ئه‌مه‌ به‌ رێگه‌پێدان و پشتیوانی په‌ده‌كه‌ و كاربه‌ده‌ستانی عێراق ئه‌نجام ده‌درێت”. ڕاشیگەیاندووە”نازانین كه‌ به‌ پلانێكی هاوبه‌ش هێرش ده‌كه‌نه‌ سه‌ر گه‌ریلا یان نا؟ ئێمه‌ ئه‌وه‌ نازانین و چاودێریی ده‌كه‌ین و لێی ورد ده‌بینه‌وه‌. به‌ڵام شتێكی به‌و جۆره‌ ده‌بێته‌ كاره‌سات، پێویسته‌ ئه‌وه‌ بزانن. له‌ دۆخێكی به‌و جۆره‌دا شه‌ڕ ته‌نیا له‌ هه‌فتانین تا خواكورك نابێت، به‌هه‌موو شوێنێكدا بڵاوده‌بێته‌وه‌، به‌ ته‌واویی باشوور دا بڵاوده‌بێته‌وه‌. له‌ وه‌ها دۆخێكدا زیانی هه‌ر گه‌وره‌ به‌ باشوور ده‌گات. پێویسته‌ گه‌لی باشوور، گه‌له‌كه‌مان ئه‌و ڕاستیه‌ بزانێت و به‌ ڕاستییش دژی په‌ده‌كه‌ بووه‌ستێته‌وه‌”. کاڵکان، هۆشداریی دەدات، شه‌ڕ وه‌ك پێشوو نابێت و ودەڵێت:”ئه‌گه‌ر په‌كه‌كه‌ و په‌ده‌كه‌ شه‌ڕی یه‌كتر بكه‌ن، ڕه‌نگه‌ دۆخێكی به‌و جۆره‌ رووبدات كه‌ ئه‌نجامه‌كه‌ی ناڕوون و نادیار بێت، ئه‌گه‌ر په‌ده‌كه‌ پێیوایه‌  شه‌ڕ به‌كه‌ڵكیان بێت، له‌و كاته‌دا خۆیان ده‌خه‌ڵه‌تێنن. له‌ئێستا به‌دواوه‌ كه‌س ناتوانێت به‌ په‌تی ئاكه‌په‌-مه‌هه‌په‌ بگاته‌ هیچ شوێنێك، هه‌روه‌ها ئه‌گه‌ر پشت به‌ هێزێكی له‌و جۆره‌ ببه‌ستێت و هێرش بكاته‌ سه‌ر گه‌ریلا، له‌و كاته‌دا هه‌موو شوێنێك ده‌بێته‌ گۆڕه‌پانی شه‌ڕ، ده‌بێته‌ هۆی ئه‌وه‌ی هه‌موو كه‌س هه‌ڵسنه‌ سه‌ر پێ. نازانرێت كه‌ ئه‌نجامێكی چۆنی لێده‌كه‌وێته‌وه‌، هه‌ر بۆیه‌ ده‌بێت هه‌موو كه‌س هۆشیارن بن، بەرپرسانی په‌ده‌كه‌ ده‌بێت باش لێكدانه‌وه‌ بكات. ده‌بێت به‌ ڕاستی و دروستی هه‌ڵیبسه‌نگێنێت، ئه‌گه‌ر لێكدانه‌وه‌ی هه‌ڵه‌ بكات له‌ژێری ده‌رناچێت”.

  هاوڵاتى عه‌لی حه‌مه‌ ساڵح، رایگه‌یاند، رێككه‌وتنی دوو ئیداره‌یی كوردستان بەتەواوەتی جێبەجدەکرێت و لەماوەیەکی کورتدا و لە ئەنجامی ئەم رێککەوتنە، سلێمانی تووشی داڕوخانی گەورە دەبێت.   تەنیا هۆكاریش بۆ چارەسەری ئەم دۆخە دەخاتە روو و ەدڵێت:" پێویستە داهات بە دروستی لە سەرتاسەری کوردستان کۆبکرێتەوە، پاشان بە دادپەروەری بەسەر شارەکاندا جێبەجێبکرێت. عه‌لی حه‌مه‌ ساڵح، په‌رله‌مانتاری كوردستان له‌ لاپه‌ڕه‌ی خۆی له‌ فه‌یسبوك رایگه‌یاند:" كاریگه‌رییه‌ "خراپ"ه‌كانی دوو ئیداره‌یی هه‌رێم  كاریگه‌ری گه‌وره‌ی له‌سه‌ر مووچه‌ی فه‌رمانبه‌ران و پڕۆژه‌كان ده‌بێت و سلێمانی تووشی دارووخانی "گه‌وره‌" ده‌كات. ئه‌وه‌شی وتووه‌: "ئەوەی راستەوخۆ دەسەڵاتی بەسەر خاڵی سنووری و ئیدارەدانی سنووری سلێمانی هەیە هەریەک لە (بافڵ تاڵەبانی و قوباد تاڵەبانی) یە.. پاشان ئەگەر دەشڵێن، داهاتی ئەم سنوورە خۆی کەمترە! ئەی چۆن لە حکومەتی هەرێم بەم فۆڕمەی دوو ئیدارەییه‌ رازین". ده‌قی نووسینه‌كه‌ی عه‌لی حه‌مه‌ ساڵح: - ڕێککەوتنی دوو ئیدارەیی بۆ بەڕێوەبردنی هەرێمی کوردستان -  بەردەوامیدان بەم رێککەوتنە، کە ئێستا لە بواری جێبەجێکردندایە، ئیدارەی سلێمانی لە دوو لاوە خراوەتە ژێر گەمارۆوە. -  ئەم رێککەوتنە رانەگەیندراوە و نەخراوەتە سەر کاغەز، بەڵام تەنیا رێککەوتنە لە کورستاندا بەتەواوەتی جێبەجدەکرێت.. -  لەماوەیەکی کورتدا و لە ئەنجامی ئەم رێککەوتنە سلێمانی تووشی داڕوخانی گەورە دەبێت.. -  بەشی یەک: مووچە - ئەو پارەی نەوت کە دەگەڕێتەوە، 43٪ بۆ مووچەخۆرانی ئیدارەی سلێمانیە و 57٪ بۆ ئیدارەی هەولێر و دهۆکە… -  بۆ نمونە: مانگی 2ی ئەم ساڵ، داهاتی نەوت بۆ خەزێنەی گشتی بڕەکەی (488 ملیۆن دۆلار) بوە. بڕی( 209 ملیۆن دۆلار) بۆ ئیدارەی سلێمانی و ئەوی دیکە بۆ هەولێرو دهۆک.. -  ئەگەر پارەی نەوت بەشی مووچەی نەکرد… هەر سنوورە و تەواوکردنی مووچە لە داهاتی خۆی بدات.. بۆ نمونە مانگی 2ی ئەم ساڵ، ئیدارەی سلێمانی دەبێت (48 ملیۆن دۆلار ) بدات، هەولێریش (64 ملیۆن دۆلار) .. -  سلێمانی نەیتوانی لە کاتی خۆیدا (48 ملیۆن دۆلار)ەکە دابین بکات، ئەمەش وایکرد مووچەی بەشێک لە مووچەخۆرانی سنووری ئیدارەی سلێمانی دوا بکەوێت.. -  بەشی دووەم: پرۆژەکان -  سەرۆکی حکومەت، دەبێت بڕیار لە هەموو پرۆژەکانی ئیدارەی سلێمانیش بدات وەک هەولێرو دهۆک، بەڵام پرۆژەکانی سلێمانی بەداهاتی سلێمانی خۆی جێبەجێبکرێت.. بەرپرسانی سلێمانیش، دەڵێن: داهات نیە.. ئێستا هەرچی پرۆژەیەی سنووری سلێمانیە وەستاوە.. - سەرۆکی حکومەت و بڕیارەکانی ئەنجومەنی وەزیران، ئێستا قسە لەسەر قاچاخی و گەندەڵی و دۆسیەی زەوی سنووری سلێمانی و  بێ پرۆژەیی ناکەن، چونکە زیانەکە تەنیا لەسەر خەڵکی سلێمانییە، نەک کۆی هەرێمی کوردستان.. - بەرپرسانی سلێمانیش لە حکومەت قسە لەسەر داهاتی نەوت و فیشخابورو ئیبراهیم خەلیل و باج و زەوی و هیچ شتێکی سنووری هەولێر و دهۆک ناکەن.. ئەمیش پەیوەندیدارە بەخۆیانەوە، تەنانەت: حکومەت رۆژانە نزیکەی ملیۆنێک لیتر بەنزینی هەیە.. پشکی سلێمانی چوارسەد هەزار لیترە و هەموو دەدرێتە کۆمپانیای (سەن ئۆیڵ) و بەرپرسانی یەکێتی و گۆڕان لەحکومەت دێڕێک ناڵێن!   ‏‎سێیەم: دەرمان و نەسریەو خەرجی فەرمانگەکان هەر سنوورەو دەبێت خەرجی هێزی ئەمنی و سەربازی و نەسریەی سەرجەم فەرمانگەکان و خواردنی نەخۆشخانەو زیندانەکان و دەرمان و پێداویستی تەندروستی و کۆکردنەوەی خاشاک لە داهاتی خۆی دابین بکات.. ئەگەر ئیدارەی سلێمانی ناتوانێت لە داهاتی خۆی دابینی بکات باهیچ کام لە مانە نەکات.. تەنانەت بۆ کڕینی چەک و فیشەکییش هەر دەبێت لە داهاتی ئیدارەی سلێمانی خۆی بێت.. ئێستاش سلێمانی دەڵێت: داهاتی پێویست نیە بۆ ئەمانە، بۆیە لە ئێستادا لەبەر نەبوونی دەرمان نزیکەی 100 توشبوی شێرپەنجە لە نەخۆشخانەی هیوا لە مەترسی مردندان.. کێ بەرپرسە: یەک: ئەوەی راستەوخۆ دەسەڵاتی بەسەر خاڵی سنووری و ئیدارەدانی سنووری سلێمانی هەیە هەریەک لە (بافڵ تاڵەبانی و قوباد تاڵەبانی) یە.. پاشان ئەگەر دەشڵێن: داهاتی ئەم سنوورە خۆی کەمترە! ئەی چۆن لە حکومەتی هەرێم بەم فۆڕمەی دوو ئیدارەی رازین. دوو: سەرۆکی حکومەت لە رووی یاسایی و حوکمڕانیەوە بەرپرسی یەکەمە. لە کوێی یاساو کارنامەی حکومەت هاتووە بڵێت: خەزێنەی گشتی نەبێت.. لەچەک و تەقەمەنیەوە هەتا کۆکردنەوەی خاشاک و دەرمان هەر سنوورەو لە داهاتی خۆی بیکات؟ بەڵێ: لە باشماخ قاچاخ هەیە، بەڵام لە واقعدا داهاتی خاڵەسنووریەکانی هەولێرو دهۆک کە لەگەڵ سێ وڵاتدایە زیاترە لە سلێمانی..   ژمارەی کۆمپانیاکانیش لە هەولێرو دهۆک، سێ هێندەی سلێمانین.. بەهۆی نەمانی متمانەش خەڵک لە سلێمانی ئامادەنیە بەتەواوی پەیوەست بێت بە پێدانی رسوماتی ئاو و کارەباوە.. ئەنجام: یەک: ئێستا ئیدارەی سلێمانی، دەڵێت: هەموو هەوڵ بۆ دابینکردنی مووچە و بەشێک لە نەسریەی فەرمانگەکانە، بۆیە هەرچی پرۆژەیە خزمەتگوزاری وەک ئاو و رێگاوبان و نەخۆشانە…. هتد، وەستاوە.. لە ئایندەیەکی نزیکدا نەبوونی خزمەتگوزاری و گرفتی دەرمان…. دەبنە گەورەترین قەیران بۆ خەڵکی و تەنانەت چاڵی شەقامەکانیش پڕ ناکرێتەوە.. دوو: لە ئێستادا ئیدارەی سلێمانی مانگانە (48 ملیۆن دۆلار) بۆ مووچەی سنووری خۆی دابین دەکات، لە ئەگەری دابەزینی نرخی نەوت، دەبێت سلێمانی لە داهاتی ناوخۆ پارەی زیاتر بۆ مووچە دابین بکات، ئەگەر بەم فۆڕمەی ئێستا بەردەوام بن، گرفتی گەورە بۆ بەشێک لە مووچەخۆرانی سلێمانی دروستدەبێت.   سێ: ئەم دوو ئیدارەیە رانەگەیاندراوە زیانێکی گەورەی لە کۆی هەرێمی کوردستان گەیاندوە، دەرگای گەورەشی بۆ گەندەڵی و قاچاخی کردوەتەوە و بەرپرسی راستەقینە لە دۆخەکە وندەکات، بەیەکتر تاوانبارکردن لەلایەن پارتی و یەکێتیەوە خەڵک دەکرێتە قوربانی.. چوار: جگە لە نەبوونی پرۆژە بەشێکی زۆری نەخۆشخانە حکومیەکانی سلێمانی مەترسی راوەستانی هەیە.. نەخۆشخانەکان بەرەو ئەوە دەچن دەرمانیان تیادا نەمێنێنێت..   تێبینی: بەپێی ئەو داهاتەی هەردوو ئیدارەی (هەولێر و دهۆک) و ( سلێمانی) بۆ تەمویلی مووچە دەیدەن، لە ئێستادا لەسەرتاسەری کوردستان داهاتی ناوخۆ بەشێوەیەکی بەرچاو  که‌مکراوەتەوە..   مانگی 2ی پارساڵ (374 ملیار دینار) لە داهاتی ناوخۆ تەنیا بۆ مووچە تەرخاندەکرا، جگە لەوەش لە داهاتی ناوخۆ بۆ پرۆژە و خەرجی فەرمانگەکان تەرخاندەکرا، کەچی ناتوانرێت بۆ کۆی کوردستان ئێستا (164 ملیار دینار) لە کاتی خۆیدا بۆ مووچە دابین بکرێت!   سەرەتای پار ساڵ، مانگانە هەولێر و دهۆک (213 ملیار دینار) و سلێمانی (161 ملیار دینار) تەرخاندەکرد بۆ تەمویلی مووچە، بەڵام ئێستا مانگانە هەولێر و دهۆک (93 ملیارو 480 ملیۆن دینار) سلێمانی (70 ملیار و 520 ملیۆن دینار)؛ کەچی هێشتا ئیدارەی سلێمانی ناتوانێت ئەم بڕە لە کاتی خۆی دابین بکات.. چارەسەر: پێویستە داهات بە دروستی لە سەرتاسەری کوردستان کۆبکرێتەوە، پاشان بە دادپەروەری بەسەر شارەکاندا جێبەجێبکرێت.. پرۆژە یاسای بودجە بێتە پەرلەمان و ئەم دادپەروەریەی تیادا بچەسپێت.. عەلی حەمە ساڵح

  هاوڵاتى رەوتى حیکمە راگەیاند:" بۆردوومانى ئاسمانى و لەشکرکێشى سەربازى تورکیا لە هەرێمى کوردستان "قبوڵکراو نییە" و داواى لە حکومەتى عێراق کرد، کە سنوورەکانى بگرێتەوە لەوەى هەر لایەنێک بۆ ئەنجامدانى هێرش لە دژى وڵاتانى دراوسێ بەکاریبهێنێت". ئەو هەڵوێستەى عەمار حەکیم لە تویتێکدا بوو کە ئەمڕۆ سێشەممە 19ى نیسانى 2022 بڵاویکردەوە.  عەمار حەکیم نووسيویێتى: "داوا لە وڵاتانى دراوسێ دەکەین رێز لە سەروەریى عێراق بگرن لە ناو خاکەکەى ئۆپەراسیۆنى سەربازیى نەکەن" .  ئەو کاردانەوەى سەدر لەپاش ئەوە بوو کە 18ى نیسانى سوپاى تورکیا ئۆپەراسیۆنێکی سەربازیی نوێی بۆ سەر گەریلاکانی پارتی کرێکارانی کوردستان- پەکەکە لە باشووری کوردستان دەستپێکرد؛ لە ناوچەکانی مەتین، زاپ و ئاڤەشین.

عەمار عەزیز جێگری ئەنجومەنی خۆسەری دیموکرات لە شنگال بە هاوڵاتی ی وت:"ئەمڕۆ سوپای عیراق ویستوویەتی دەست بە سەر خاڵێکی ئاسایشی ئێزدیخان لە دەروازەی گوندی دووگرێ دا بگریت ئاسایشی ئێزدیخانیش قبوڵ یان نەکردوە، سەرەتا شەڕە قسە لەنێوانیاندا دروست بووە، دواتر لەشکری عیراق تەقەیان کردوە، دوو هاوڵاتی سڤیل برینداربوون". هاوكات سەرۆکی ئەنجومەنی خوسەری دیموکرات دەڵێت:" سوپای عێراق چەکی قوڕسی بەکارهێناوە". ئێوارەی ئەمڕۆ لە گوندی دووگرێ سەر بەناحیەی سنون شەڕ و ئاڵۆزی لەنێوان ئاسایشی ئێزدیخان و سوپای عیراق روویدا. حەسو ئیبراهیم، جێگری ئەنجومەنی خۆسەری دیموکرات لە شنگال بە هاوڵاتی ی وت:"ئەمڕۆ سوپای عیراق ویستووە دەست بە سەر خاڵێکی ئاسایشی ئێزدیخان لە دەروازەی گوندی دووگرێ دا بگریت ئاسایشی ئێزدیخانیش قبوڵ یان نەکردوە، سەرەتا شەڕە قسە لەنێوانیاندا دروست بووە، دواتر لەشکری عیراق تەقەیان کردوە، بەپێی زانیاریەکانم دوو هاوڵاتی سڤیل برینداربوون".  هاوكات خوێدا ئەلیاس، سەرۆکی ئەنجومەنی خوسەری دیموکرات لەناحیەی سنون بە هاوڵاتی  وت:"سوپای عیراق چەکی قوڕسی بەکارهێناوە لەشەردا وەکۆ بیکەیسی، قادیفە، بەپێی زانیاریەکانم سێ سەربازی عیراق برینداربوونە لەگەڵ برینداربونی دووهاوڵاتی سڤیل". ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد:" گڤتۆگۆ لەنێوان هەردوو لایەن بەردەوامن تا کوتایی بە گرژیەکان بهێنرێن".

هاوڵاتى ئەمڕۆ دووشەممە، بافڵ تاڵەبانی، هاوسەرۆکی یەکێتی  لە ماڵی مام جەلال، لە بەغدا پێشوازیکرد لە ماتیۆ تولەر، باڵیۆزی ئەمریکا لە عێراق. بەپێی راگەیەندراوی نووسینگەی هاوسەرۆکی یەکێتی، لە دیدارێکدا گفتوگۆی ھەمەلایەنە کرا لەبارەی پرۆسەی سیاسی عێراق، ھەرێم و ئەو بەرەوپێشچونانەی ھاتوونەتە پێش بۆ پێکھێنانی حکومەتی نوێی عێراق و گفتوگۆی نێوان لایەنەکان بۆ دەربازبوون لە دۆخی چەقبەستووی سیاسی. ھەر لە دیدارەکەدا جەختکرایەوە لە لێکتێگەیشتن و پەنابردن بۆ گفتوگۆ وەک چارەسەرێک بۆ دۆزینەوەی میکانیزمی گەیشتن بە رێککەوتن و لێکتێگەیشتن لەپێناو بەرژەوەندی گشتی. هاوکات، بافڵ تاڵەبانی پەرۆشی حزبەکەی دووپاتکردەوە بۆ رێککەوتن لەبارەی زاڵبوون بەسەر ئاستەنگە سیاسییەکان و پێکھێنانی حکومەتێکی کارا و خزمەتگوزار کە لە ئاست پێویستی و خواستی ئەمڕۆی خەڵک و ھەموولایەک بێت و ببێتە مایەی سەقامگیری سیاسی، ئابووری و ئەمنی لە وڵاتدا.  

هاوڵاتى رێبەر ئەحمەد، كاندیدی پارتی  بۆ پۆستی سەرۆک کۆمار رایگەیاند:" هەڵبژاردنی پێشوەختە لە ئەنجامی داوا رەواکان و قوربانییە بەنرخەکان لەپێناو عێراقێکی باشتر هات، بۆیە لەسەر هەمووان پێویستە رێز لە ئەنجامەکانی بگرن و پەلە بکەن لە پێکهێنانی حکومەت". رێبەر ئەحمەد، كاندیدی پارتی  بۆ پۆستی سەرۆک کۆمار تویتێکی لەبارەی هەوڵەکان بۆ پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق کرد، لەو تویتەدا رێبەر ئەحمەد نووسیویەتی: "هەڵبژاردنی پێشوەختە لە ئەنجامی داوا رەواکان و قوربانییە بەنرخەکان لەپێناو عێراقێکی باشتر هات، بۆیە لەسەر هەمووان پێویستە رێز لە ئەنجامەکانی بگرن و پەلە بکەن لە پێکهێنانی حکومەتێک کە خواستەکانی شەقامی عێراقی بەدی بهێنێت." هەرچەندە زیاتر لە شەش مانگ بەسەر هەڵبژاردنی خولی پێنجەمی پەرلەمانی عێراق تێپەڕیوە، بەڵام تائێستا تەنیا دەستەی سەرۆکایەتیی پەرلەمان هەڵبژێردراوە، بەهۆی ناکۆکیی پارتی و یەکێتی لەسەر پۆستی سەرۆککۆمار و ناکۆکی نێو ماڵی شیعە لەسەر شێوازی حکومەتی داهاتوو، تائێستا حکومەت پێکنەهاتووە و سەرۆککۆماریش هەڵنەبژێردراوە. هاوپەیمانیی رزگارکردنی نیشتمان (پارتی، رەوتی سەدر و هاوپەیمانیی سەروەری) داوای حکومەتی "زۆرینەی نیشتمانی" دەکەن، هەرچی چوارچێوەی هاوئاهەنگییە، داوای حکومەتی "سازان" دەکەن، هاوشێوەی حکومەتەکانی دوای ساڵی 2003، کە هەمووان لە پێکهێنانیدا بەشداربن.  

  هاوڵاتى  مستەفا کازمی  داوای لە  دەزگا و هێزە ئەمنیەکان کرد، لەو پەڕی ئامادەباشیدابن، بۆ وەڵامدانەوەی خێرا و بەردەوامبن لە ئۆپەراسیۆنە ئەمنی و سەربازییەکانیان. بەپێی راگەیێندراوێکی نووسینگەی سەرۆکوەزیرانی عێراق، ئەنجوومەنی وەزاریی ئاسایشی نیشتمانی، بە سەرۆکایەتی مستەفا کازمی، سەرۆکوەزیران و فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق، کۆبووەوە، تێیدا گوێ لە کار و دەستکەوتی ئەنجوومەنەکە فەرماندە ئەمنییەکانی وڵات گیرا و باسیان لە بەڕێوەچوونی ئەو ئۆپەراسیۆنە سەربازی و ئەمنییانە کرد، کە دەکرێنە سەر شانەکانی تیرۆر و پاشماوەکانی داعش بۆ لەنێوبردنیان.    فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق، داوای لە  دەزگا و هێزە ئەمنیەکان کرد، لەو پەڕی ئامادەباشیدابن، بۆ وەڵامدانەوەی خێرا و بەردەوامبن لە ئۆپەراسیۆنە ئەمنی و سەربازییەکانیان. هەروەک کازمی داوایکرد هەوڵی هەواڵگری چڕبکرێتەوە و بەدواداچوون بکرێت بۆ هەڵتەکاندنی تیرۆر و  باندەکانی ماددەی هۆشبەر، کازمی وتی: "زەبری تووندیان لێبسەرەوێنن و هەموو پیلانەکانیان پووچەڵ بکەنەوە، کە کار لەسەر تێکدانی ئاسایش و سەقامگری وڵات دەکەن".    بەپێی بروسکەیەکی دزەپێکراوی هێزە ئەمنییەکانی عێراق، هەموو هێزە ئەمنیەکان لە سوپا و حەشدی شەعبی و پێشمەرگە ئاگادارکراونەتەوە، کە لە ئەوپەڕی ئامادەباشیدابن، بەهۆی ئەوەی چەکدارانی داعش رایانگەیاندووە، دەست بە هێرشی تۆڵەکردنەوە بۆ سەر هێزە ئەمنییەکان دەکەن. 

هاوڵاتی سوپای تورکیای داگیرکەر لە زەوی و ئاسمانەوە هێرشی کردە سەر ئاڤاشین و زاپ. هەپەگە لەبارەیەوە ڕایگەیاند: "تا ئێستا ٢٨ داگیرکەر  سزادراون، ٩ داگیرکەریش برینداربوون و ٢ کۆپتەری هێرشبەریش گورزیان لێدراوە". ناوەندی راگەیاندن و چاپەمەنیی هێزەکانی پاراستنی گەل (هەپەگە) لەسەر هێرشە داگیرکارییەکانی دەوڵەتی تورکیا و بەرخۆدانی گەریلا ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە و لە راگەیاندراوەکەدا هاتووە: "سوپای تورکیای داگیرکەری بە مانگانە لە زەوی و ئاسمانەوە بۆردومانی هەرێمەکانی پاراستنی مەدیا دەکات. لەم ڕۆژانەی دواییدا بۆردومانی چڕ و قورسی ئەنجامدا بە تایبەتی بۆ سەر ناوچەکانی ئاڤاشین و زاپ و لە ١٤ و ١٧ی نیساندا ئەو بۆردومانانە چڕتربوونەوە. ئێوارەی دوێنێ ١٧ی نیسان سوپای تورکیا هێرشێکی داگیرکاریی کردە سەر ناوچەکانی ئاڤاشین و زاپ بەو پێیە؛ لە ناوچەی ئاڤاشین: لە ١٧ی نیسان کاتژمێر ١٩:٠٠ داگیرکەران ٨ جار بە کۆپتەرەکانیان خۆیان لە ناوچەی وەرخەلی ئاڤاشین دابەزاند. هاوکات کۆپتەرە  هێرشبەرەکان ئەو ناوچەیەیان بە چڕی بۆردومان کرد. هێزەکانمان بە چەکی قورس دەستوەردانیان لەو هەوڵەی داگیرکەراندا کرد و گورزیان لێدان. هەروەها هێزەکانمان بە چەکی تاکەکەسی گورزیان لە داگیرکەران دا. لە دوای ئەوەى گورز لە داگیرکەران درا، داگیرکەران بە کۆپتەرەوە جارێکی تر خۆیان لە گوندی وەرخەل دابەزاندەوە و و کوژراو و بریندارەکانیان بردەوە. کاتژمێر ٠١:٢٠ ی شەو بە چەکی تاکەکەسی و نیمچە ئۆتۆماتیکی گورز لەو داگیرکەرانە درا، کە دەیانویست لە گردی وەرخەل خۆیان جێگیر بکەن. لەوێدا ٢ داگیرکەر سزا دران. فڕۆکە جەنگییەکانیش کاتژمێر ٠٢:٤٥ ئەو ناوچەیەیان بۆردومان کرد.  کاتژمێر ٠٣:١٠  خولەکی شەو لەلایەن هێزەکانمانەوە لە ناوچەی وەرخەل هێرشکرایە سەر داگیرکەران، کە هەوڵیان دەدا خۆیان لە ناوچەی وەرخەل دابەزێنن لەو چالاکییەدا ٨ داگیرکەر سزادران. کاتژمێر ٠٣:٤٠ چالاکییەکی تر لەلایەن گەریلاکانمانەوە لە دژی گروپێک لە داگیرکەران ئەنجامدرا، کە هەوڵیاندەدا لە ناوچەى وەرخەل خۆیان لە سەنگەرەکاندا جێگیر بکەن. لەو چالاکییەدا، کە بە چەکی تاکەکەسی ئەنجامدرا ٢ داگیرکەری تر سزا دران و ٣ داگیرکەری تریش برینداربوون. دوای ئەو چالاکییە دوژمن ناچار بوو لەو ناوچەیە بکشێتەوە. لەبەرەبەیاندا لەكاتژمێر ٠٤:٢٠دا جارێكی تر، پەلاماری سەربازانی داگیركەری توركدرا، كە دەیانوویست لەوەرخەلێ خۆیان بەجێ بكەن و بەناچاری لەو هەرێمە پاشەكشەیانكرد. كاتژمێر ٠٥:٠٠ داگیركەرێك بەقەرناس سزا درا. ئەمڕۆ كاتژمێر ٠٩:٤٠ خولەك لەگردی وەرخەلێ لەنێوان سەربازانی داگیركەر و هێزەكانی ئێمەدا شەڕ و پێكدادان دەستی پێكردوە و تا ئێستاكەش بەردەوامە. لەهەرێمی زاپ ئەرتەشی توركی داگیركەر لە ١٤ی نیسان تا ١٧ی نسان بەفڕۆكەی شەڕكەر و لەرێگەی تۆپخانەوە، تۆپبارانێكی قورسی هەرێمەكانی كوڕەژارۆ، ئەشكەوتی برینداران، ئەرتووش، شەهید شیلان، كاركەر و چیای رەش دەكات. ١٧ی نیسان داگیركەران بەرێگەی کۆپتەرەوە و فڕۆكەی سیخۆڕییەوە لە هەرێمەكە دەستیان بەهێرشی داگیركەری كرد. داگیركەران لەسنوری باكوری كوردستانەوە هەرێمی چیای رەش، ئەرتووش و ئەشكەوتی بریندارانیان لەهەرێمی زاپ و هەرێمی وەرخەلێیش بەکۆپتەر بمباران كرا. بەکۆپتەری سکۆرسكی هەوڵیاندا لەهەرێمەكە سەربازەكانیان دابەزێنن. هێزەكانمان دەستبەجێ لەکۆپتەرەكانیان دا و کۆپتەرەكان بەبێ ئەوەی بتوانن سەربازان دابەزێنن لەهەرێمەكە دووركەوتنەوە. لە هەرێمی گردی شەهید شیلان، هێزەكانمان کۆپتەرێكیان پێكا كە دەیوویست سەرباز لەهەرێمەكە دابەزێنن. کۆپتەرە شەڕكەرەكانی ئەرتەشی توركی داگیركەر و کۆپتەری سکۆرسكی لە ناوچەی سلۆپی شرنەخ لە ئاسمانەوە لەسەرهەرێمەكانی بامەرنێ، ئامێدی و دێرەلووك، كە لە ژێر كۆنترۆڵی پەدەكەدان سۆڕانەوە و هێرشیان کردە سەر هەرێمی كوڕەژارۆ. ئەو کۆپتەرانەی ویستیان هێزەكانیان لە هەرێمی كۆرەژارۆ دابەزێنن رووبەرووی دەستوەردانی هێزەكانمان بوونەوە و نەیانتوانی هێزەكانیان دابەزێنن. داگیركەران توانیان بۆ جارێك هێزەكانیان لەگردی شەهید ئامارگی دابەزێنن. لەو شوێنەش هێزەكانی یەژئا ـ ستار لەهێزە داگیركەرەكانیان دا و داگیركەرانیان خستە ژێر كۆنترۆڵی خۆیانەوە و بەچەكی سووك لەداگیركەرانیاندا. لەئەنجامدا ٣ داگیركەر سزا دران. لەهەمان شوێن بەتاكتیكی سابۆتاژ و چوونە سەر دوژمن، لە داگیركەران درا و ٤ داگیركەر سزا دران. هێزەكانی یەژئا ـ ستار لەهەردوو چالاكیەكەدا ٧ داگیركەریان سزادا. هێرشی داگیركەران بەدەستور و پشتیوانی پەدەكە پێكدێن کۆپتەرەكانی ئەرتەشی تورك لەسەر گۆڕەپانی كۆڕەژارۆ لەپشت هەرێمی زاپەوە دەگەڕێن. کۆپتەرەكان لەناو سنورەكانی باشوری كوردستانەوە دەفڕن و هەوڵدەدەن ئەو شوێنە داگیربكەن، ئەوەش بەواتای ئەوەیە كە پەدەكە ئەو پیلانەی داگیركەرییە پەسەند دەكات و رێگەی لەپێشكردووەتەوە. ئەگەر پەدەكە دەستور و پشتیوانی ئەو هەوڵە داگیركەرییەی نەدابا، ئەرتەشی تورك نەیدەتوانی لەپشتەوە لەگەریلا بدات. لە هەمانكاتدا هێزەكانی دەوڵەتی توركی داگیركەر لەبارەگای سیرێ، كە لەژێر كۆنترۆڵی پەدەكەدایە لە ناوچەی شیلادزێ هەڵفڕیوون و هەوڵدەدەن لەهەرێمی كۆرەژارۆ بەجێ ببن. هێزەكانمان دەستبەجێ وەڵامی داگیركەرانیان داوەتەوە و رێگەیان لەپێش هاتنە پێشەوەیان گرتووە. بەگوێرەی زانیارییەكان هێزەكانی پەدەكە شەوی رابردوو بەرەو دێرەلووك و شێڵادزێ و بارزان كەوتوونەتە جووڵە. داگیركه‌ران له‌ كاتژمێر ٢١:٠٠دا دوو جار ویستیان به‌ كۆپته‌ره‌كانیان هێزه‌كانیان له‌ گۆڕه‌پانی كه‌ڤره‌كۆن له‌ گۆڕه‌پانی ئه‌شكه‌وتی برینداران دابه‌زێنن. هێزه‌كانمان گه‌مارۆیاندان و به‌ خه‌ستی لێیاندان. هێنده‌ی روون بووه‌ته‌وه‌ ٥ داگیركه‌ر سزا دراون. داگیركه‌ران نه‌یانتوانی له‌وێ جێگیر ببن و به‌ره‌و كانی سكۆرسكی كشانه‌وه‌. داگیركه‌ران هه‌وڵیاندا له‌ كاتژمێر ٢٢:٠٠ پاشه‌كشێ بكه‌ن، هێزه‌كانمان دیسان له‌ داگیركه‌رانیاندا. ئه‌وه‌نده‌ی پشتڕاست كراوه‌ته‌وه‌ ٣ داگیركه‌ر سزادراون و ٦ داگیركه‌ریش برینداربوون. دوای ئه‌و چالاكیانه‌ گۆڕه‌پانی ئه‌شكه‌وتی برینداران ٤ جار به‌ فڕۆكه‌ بۆردومان كرا. به‌ره‌به‌یانیش له‌ گۆڕه‌پانی ئه‌شكه‌وتی برینداران هێزه‌كانمان له‌ هه‌لیكۆپته‌ره‌ جه‌نگیه‌كانیاندا و هه‌لیكۆپته‌ره‌كان ناچار كران له‌ گۆڕه‌پانه‌كه‌ بكشێته‌وه‌. كاتێك سوپای توركی داگیركه‌ر هه‌وڵی دا سه‌ربازه‌كانی به‌ هه‌لیكۆپته‌ر له‌ گۆڕه‌پانی وه‌رخه‌لێی زاپ دابه‌زێنێت، هێزه‌كانمان له‌ هه‌لیكۆپته‌ره‌كه‌یان دا.  داگیركه‌ران كاتێك هه‌وڵیاندا له‌سه‌ر هێڵی چیای ره‌ش به‌ره‌وپێش بچن دوو جار به‌ ته‌كنیكی سابوتاژ كرانه‌ ئامانج. داگیركه‌ران ناچاربوون له‌وێشه‌وه‌ بكشێنه‌وه‌. زانیاری زیاتر دواتر بڵاوده‌كرێنه‌وه‌. كاتێك دوو هه‌لیكۆپته‌ری شه‌ڕ هه‌وڵیاندا بچنه‌ گۆڕه‌پانی چه‌مچۆوه‌ هێزه‌كانمان له‌ هه‌لیكۆپته‌ره‌كانیاندا. هه‌لیكۆپته‌رێكی شه‌ڕ گورزی قورسی به‌ركه‌وتووه‌ و ناچار بووه‌ له‌ گۆڕه‌پانه‌كه‌ بكشێته‌وه‌.  له‌ سه‌رله‌به‌یانیشدا هه‌لیكۆپته‌ر به‌سه‌ر هێڵی بامه‌ڕنێ، ئامێدی و دێره‌لوكدا ویستیان هێرش بكه‌نه‌ سه‌ر كوڕه‌ژارۆ، هێزه‌كانمان له‌و هه‌لیكۆپته‌رانه‌شیان دا. ٢ هه‌لیكۆپته‌ری شه‌ڕ و هه‌لیكۆپته‌رێكی سكۆرسكی ناچاركران له‌ گۆڕه‌پانه‌كان بكشێنه‌وه‌. له‌ چوار رۆژی رابردوودا گۆڕه‌پانه‌كانمان ١٤٧ جار به‌ فڕۆكه‌ی جه‌نگی و له‌ زه‌مینیشه‌وه‌ چه‌ندین جار به‌ كاتیوشا بۆردومانكراون. فڕۆكه‌ی بێفڕۆكه‌وانی چه‌كدار و فڕۆكه‌ی جه‌نگی هێشتاش به‌سه‌ر گۆڕه‌پانه‌كانماندا ده‌سوڕێنه‌وه‌. هێزه‌كانمان به‌ گیانێكی فیداییه‌وه‌ شه‌پۆلی یه‌كه‌می هێرشه‌كه‌یان بۆ سه‌ر ئاڤاشین و زاپ تێكشكاندووه‌. تائێستا ٢٨ داگیركه‌ر سزادراون، ٩ داگیركه‌ر برینداربوون و ٢ هه‌لیكۆپته‌ری شه‌ڕكه‌ریش لێیاندراوه‌".

  عەمار عەزیز لەدوای راگەیاندنی ئۆپەراسیۆنێکی نویێ لەلایەن تورکیاوە بۆسەر سنوری قەزای ئامێدی و شیلادزێ،ترس و دڵەراوکێیەکی زۆر لەناو هاونیشتیمانیان دا دروستکردوە هاوکات ناتوانن بچنە سەر باغەکانی خۆیان زیانێکی گەورە بەر دەکەوێت ئەگەر ئۆپراسیۆنەکە بەردەوام بێت. هاوکات دەنگی فرۆکە وتۆپ وزیاتر خەڵکی ترساندوە بەتایبەت منداڵان کەبەردەوام بە ئاسمانی ناوچەکە دەسورێنەوە، ئەو ناوچانەی بۆردومان دەکرێن ئەمانە، بناری چیای مەتین،ناوچەی زاپ وئاڤا شرین، هەروەها گوندەکانی بەرچی کەڤن، رەشاڤەی،زێوە و چەند گوندێکی تر. دلشاد سەعید، دانیشتووی سنوری ناحیەی دێرەلوکە سەر بە قەزای ئامێدی بە هاوڵاتی ی وت:"چەند ساڵێکە راهاتووین بە دەنگی فرۆکەکانی تورکیا ، ئۆپەراسیونەکەی ئەمجارەی تورکیا زۆر مەترسیدارە خەڵک بەگشتی ترساوە چونکە بەپێی ڕاگەیاندنەکانی تورکیا ئەوان دەیانەوێت ئەمجارە زۆر ناوچە کونترۆل بکەن، بەردەوام دەنگی تۆپ و فرۆکەکان دەبیستین". دلشاد سەعید ووتیشی:"داوا لە وڵاتان ویوئێن دەکەین چارەسەرێک بۆمان بدۆزێتەوە تاکەی ناوچەکانمان بوردومان بکرێن". لە بەرەبەیانی ئەمڕۆوە سوپای توركیا ئۆپەراسیۆنێكی فراوانی لە ناو خاكی هەرێمی كوردستاندا بە پاساوی بونی گەریلا لە ناوچەكانی مەتین، زاپ و ئاڤەشین لە باشووری کوردستان دەستپێكردووە.

سازدانی: ئارا ئیبراهیم وتەبێژی كۆماجڤاكێن كوردستان(كەجەكە) لەبارەی داگیركاری و ئۆپەراسێونەكەی دەوڵەتی توركیا بەهاوبەشی پارتی زانیاری نوێ ئاشكرا دەكات و دەڵێت:" ئەو هێزانەی بەرانبەر گەریلا جوڵەیان پێكراوە هێزی زێرڤانی و گوڵان و هێزی (چەتەی رۆژ)ن، ئەو هێزانە لەبەرانبەر گەریلا دادەنێت، ئەو هەرێمانەی گەریلای لێیەو شەر دەكات بەو هێزانە گەمارۆی دەدات". زاگرۆس هیوا، وتەبێژی كۆماجڤاكێن كوردستان(كەجەكە) لەم چاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتی لەبارەی مەترسی پێكدادانی هێزەكانی پارتی و گەریلا،دەشڵێت:" ئێستا پارتی هەم بە چاوپێكەوتنی ئەردۆغان و مەسرور بارزانی، هەروەها ئیزنی داوە لە بامەرنێ و ئامێدی هەیكۆپتەر هەڵسێت و جوڵە پێكردنی هێزە چەكدارەكانی خۆی بەرەو شیلادزێ و دێرەلووك وا دیارە پارتی دەیەوێت شەرێكی وا بكات". هاوكات، وتەبێڤی كۆما جڤاكێن كوردستان داوا لە هەموو حزبەكانی هەر چوار بەشی كوردستان لە گەلی كورد لە رۆشنبیران و نوسەران و سیاسەتمەداران دەكات لەم داگیكارییەدا پاڵپشتی گەریلا بن و خاوەن هەڵوێست بن و نارەزایەتی خۆیان دەربڕن بە هەرشێوەیەك بێت. لە 15ی نیسان تا 18ی نیسان 47 جار ئەو هەرێمانە بۆردومان كراوە، دوێنێ شەو كە ئۆپەراسیۆنەكە كاتژمێر 9ی دەستی پێكرد، بەدەیان جاری دیكەش ئەو هەرێمانە بۆردومان كراون، هەم بەفرۆكەی شەڕكەر، بەتۆپی ویتسر، بەهاوەن، بەكاتیۆشا، بە فرۆكەی كەشف، چەكدار و هەلیكۆپتەری كوبرا، هەم لەتوركیاوەو هەم لە باشووری كوردستانەوە بە هەلیكۆپتەر عەسكەریان گواستەوە بۆ ئەو هەرێمانەی گەریلای لێیە هاوڵاتی: ئەم ئۆپەراسیۆنەی دەوڵەتی توركیا بۆ لەم كاتەدا دەستی پێكردووەتەوە، ئایا چەند جار هێرشیان ئەنجامداوە؟ زاگرۆس هیوا: پێشتر رامانگەیاندبوو كە توركیا بەنیازە بەهاوكاری پارتی لەناوەراستی مانگی نیسان هێرش بكاتە سەر باشووری كوردستان بەتایبەت هەرێمەكانی پاراستنی میدیا شوێنی گەریلا، ئەوەبوو ناوەراستی 15ی نیسان مەسرور بارزانی ئەردۆغانی بینی، ئیتر بریاری ئۆپەراسیۆنەكە لەو كاتەوە درا.  15ی نیسان تا 18ی نیسان 47 جار ئەو هەرێمانە بۆردومان كراوە، دوێنێ شەو كە ئۆپەراسیۆنەكە كاتژمێر 9ی دەستی پێكرد، بەدەیان جاری دیكەش ئەو هەرێمانە بۆردومان كراون، هەم بەفرۆكەی شەڕكەر، بەتۆپی ویتسر، بەهاوەن، بەكاتیۆشا، بە فرۆكەی كەشف، چەكدار و هەلیكۆپتەری كوبرا، هەم لەتوركیاوەو هەم لە باشووری كوردستانەوە بە هەلیكۆپتەر عەسكەریان گواستەوە بۆ ئەو هەرێمانەی گەریلای لێیە،بەتایبەت هەرێمەكانی(وارخەلێ، چیای رەش، ژ كەفتێ برینداران، كوڕە ژارۆ) بوونەتە ئامانج  ئەو چەكدارانەی دەگوازرێنەوە بۆ كورە ژارۆ و ژ كەفتێ برینداران ئەوانە لە بامەرنێ و هەلیكۆپتەرەكان دەیانگوازێتەوە دیارە بە هەماهەنگی لەگەڵ پارتی ئەم كارە دەكەن بۆ هێرش كردنە سەر گەریلا. هاوكات پارتی جوڵەی بەهێزەكانی خۆی كردووە لە شیلادزێ و دێرە لووك بەرەو كورەژارۆ مەبەست ئەوەیە كە ئاسانكارو هاوكاری دەوڵەتی توركیا بكات لەهێرشەكانی بۆ سەر گەریلا، ئامانجی ئەو هێرشانە لە درێژ مەودادا داگیركردنی باشووری كوردستانە، چونكە ئەردۆغان لە زووەوە وەعدی داوە كە "موسڵ و كەركوك و میساقی میللیەو دەیگەرێنمەوە"، ئەو هێرشانە لەو چوارچێوەیەدا ئەنجام دەدرێت.  ئێستا هەڤاڵانی گەریلا خاكی باشووری كوردستان لەبەرانبەر داگیركاری  دەوڵەتی توركیا دەپارێزێت، تا ئێستا 28 عەسكەری توركیا كوژراون و 9 دیكەیان بریندارن و شەرەكە هێشتا بەردەوامە. ئێستاش پارتی بەهەمان شێوە لەگەڵ ئەرتەشی توركیا هاوكاری دەكات بۆ ئەوەی لە خەباتی رزگاری خوازی كورد لەباكور بدات، پارتی دیموكراتی كوردستان ئامرازێكە بەدەست داگیركەرانەوە و بەشێكە لە سیستمی داگیركاری سەر كوردستان، بە جوڵە پێكردنی هێزە چەكدارەكانی خۆی بەرەو شیلادزێ و دێرەلووك وا دیارە پارتی دەیەوێت شەرێكی وا بكات هاوڵاتی: بۆچی پارتی هاوكاری توركیا دەكات بۆ هێرش كردنە سەر گەریلا؟ زاگرۆس هیوا: پارتی دیموكراتی كوردستان هەمیشە و بە درێژایی مێژوو، لەگەڵ دوژمنانی كورد بووەتەیەك و لەدژی بزوتنەوە كوردییەكانی دیكە هێرشی كردووە، لەرۆژهەڵاتی كوردستان لەگەڵ سوپای پاسداران بوون بەیەك كاتی قیادە موقەتە لەدژی حزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران و كۆمەڵە شەڕیان كرد.  لەگەڵ رژێمی سەدام بوو بەیەك لەدژی یەكێتی نیشتمانی كوردستان شەریان كرد و هەولێریان داگیر كرد، بەعس و جاشی هێنایە هەولێر.  ئێستاش پارتی بەهەمان شێوە لەگەڵ ئەرتەشی توركیا هاوكاری دەكات بۆ ئەوەی لە خەباتی رزگاری خوازی كورد لەباكور بدات، پارتی دیموكراتی كوردستان ئامرازێكە بەدەست داگیركەرانەوە و بەشێكە لە سیستمی داگیركاری سەر كوردستان. هاوڵاتی: پێتانوایە پارتی بە هێزی زێرەڤانی دەیەوێت هاوكاری سوپای توركیا بكات دژی گەریلا؟ زاگرۆس هیوا: ئەو هێزانەی بەرانبەر گەریلا جوڵەیان پێكراوە، ئەو هێزانە هێزی زێرڤانی و گوڵان و هێزی (چەتەی رۆژ) ن، چەتەی رۆژئاوا. ئەو هێزانە لەبەرانبەر گەریلا دادەنێت، ئەو هەرێمانەی گەریلای لێیەو شەر دەكات بەو هێزانە گەمارۆی دەدات و پەیوەندی نێوان هەرێمەكانی گەریلا دادەبرێت و گەمارۆیان دەخاتەسەر بۆ ئەوەی هیچ هاوكارییەكیان بۆ نەچێت.  داواكاری ئێمە بۆ هەموو حزبەكانی هەر چوار بەشی كوردستان لە گەلی كورد لە رۆشنبیران و نوسەران و سیاسەتمەداران لەم داگیركارییەدا پاڵپشتی گەریلا بن و خاوەن هەڵوێست بن و نارەزایەتی خۆیان دەربڕن بە هەرشێوەیەك بێت بۆ ئەوەی بتوانین هەموو پێكەوە لەدژی ئەم داگیركارییە بووەستینەوە. هاوڵاتی: واتا ئەگەری پێكدادانی هێزەكانی پارتی و گەریلا هەیە؟ زاگرۆس هیوا: ئێستا پارتی هەم بە چاوپێكەوتنی ئەردۆغان و مەسرور بارزانی، هەروەها ئیزنی داوە لە بامەرنێ و ئامێدی هەیكۆپتەر هەڵسێت، بە جوڵە پێكردنی هێزە چەكدارەكانی خۆی بەرەو شیلادزێ و دێرەلووك وا دیارە پارتی دەیەوێت شەرێكی وا بكات. هاوڵاتی: بەرخودانی گەریلا بەرانبەر ئۆپەراسیۆن و داگیركارییەكەی توركیا چۆنە؟ زاگرۆس هیوا: تا ئێستا هەڤاڵان لە شوێنی خۆیانن و خۆراگری دەكەن و شەڕو پێكدادان بەردەوامە، هەوڵدانی ئێمە ئەوەیە ئەو هێرشانە بشكێنین و خاكی باشووری كوردستان بەرانبەر  ئەم داگیركارییە بپارێزین. هاوڵاتی: چ پەیامێكتان بۆ حزبەكان و رای گشتی هەیە؟ زاگرۆس هیوا:داواكاری ئێمە بۆ هەموو حزبەكانی هەر چوار بەشی كوردستان لە گەلی كورد لە رۆشنبیران و نوسەران و سیاسەتمەداران لەم داگیركارییەدا پاڵپشتی گەریلا بن و خاوەن هەڵوێست بن و نارەزایەتی خۆیان دەربڕن بە هەرشێوەیەك بێت بۆ ئەوەی بتوانین هەموو پێكەوە لەدژی ئەم داگیركارییە بووەستینەوە.

هاوڵاتى  هەپەگە رایگەیاند:" تورکیا دەیەوێت لەرێگەی هێلیکۆپتەرەوە سەربازەکانی لە زاپ جێگیر بکات و فڕۆکەش بە ئاسمانی ناوچەکاندا دەسوڕێتەوە و هێرشی چریان بۆ سەر ناوچەکان دەستپێکردووە". ئەمڕۆ دووشەممە 18ی نیسان، هێزەکانی پاراستنی گەل باڵی سەربازی پەکەکە لەبارەی هێرشەکانی سوپای تورکیاوە راگەیەنراوێکی بڵاوکردەوە و تێیدا هاتووە، تورکیا دەیەوێت لەرێگەی هێلیکۆپتەرەوە سەربازەکانی لە زاپ جێگیر بکات و فڕۆکەش بە ئاسمانی ناوچەکاندا دەسوڕێتەوە و هێرشی چریان بۆ سەر ناوچەکان دەستپێکردووە. هەپەگە ئاشکرایکردووە، "لە ئەنجامی رووبەڕووبوونەوەکانی شەوی رابردوودا، لە ناوچەی زاپ هەشت سەربازی سوپای تورکیایان کوشتووە." بەپێی راگەیەندراوەکە، "سوپای تورکیا شەوی رابردوو بە فڕۆکە و هێلیکۆپتەری جەنگی بە چڕیی ناوچەکەی بۆردوومان کردووە و هەوڵیداوە سەربازەکانی لە ئەشکەوتی برینداران لە ناوچەی زاپ داببەزێنێت، بەڵام هێزەکانمان رووبەڕوویان بوونەتەوە."  

  هاوڵاتى رێبەری رەوتی سەدر لە عێراق دەڵێت: "قەیرانێکی چینایەتی لە نێوان هەژار و دەوڵەمەندا لە نێو کۆمەڵگەی عێراق تەشەنەی سەندووە، چونکە دەوڵەمەند مافی هەژار نادات و لە بەرامبەردا هەژار گومان لە هەموو دەوڵەمەندەکان دەکات و پێیوایە پارەی حەرام هۆکاری دەوڵەمەندبوونە". موقتەدا سەدر، رێبەری رەوتی سەدر لە هەژماری خۆی لە تویتەر رایگەیاند: "قەیرانێکی چینایەتی لە نێوان هەژار و دەوڵەمەن لە نێو کۆمەڵگەی عێراق تەشەنەی سەندووە؛ ئەم قەیرانە هۆکاری هەیە و دەوڵەمەند و هەژار تێیدا بەشدارن، چونکە دەوڵەمەند سەرقاڵی پارەکەیەتی و مافی هەژار نادات، تەنانەت خۆی لەو بە گەورەتر دەبینێت و بیری چووە کە هەژار بەشی هەیە لە پارەکەی ئەودا". رێبەری رەوتی سەدر دەشڵێت: "لە بەرامبەردا هەژار گومان لە هەموو دەوڵەمەندەکان دەکات و جیاوازی نابینێت لە نێوان بەخشندە و پیسکە، چونکە پشت بەو گوتە دەبەستێ کە دەڵێت: پیسکەیی یان پارەی حەرام هۆکاری دەوڵەمەندبوونن، بەڵام هەژار و دەوڵەمەند بیریان چووە کە ئایینی ئیسلام پێدانی زەکات و پێنجیەکی سامان، لەگەڵ نەهێشتنی ستەم و پێدانی فیدیە و ئەرکی دارایی دیکەی لەسەر دەوڵەمەند سەپاندووە". 

  هاوڵاتى وەزیری بەرگریی تورکیا رایگەیاند، سوپای وڵاتەکەی لە رێگەی وشکانی و ئاسمانییەوە ئۆپەراسیۆنەکەی لە ناوچەکانی مەتین، زاپ و ئاڤەشین لە باشووری کوردستان دەستیپێکردووە.  خولوسی ئاکار، وەزیری بەرگریی تورکیا رایگەیاند، سوپای وڵاتەکەی لە رێگەی وشکانی و ئاسمانییەوە ئۆپەراسیۆنەکەی لە ناوچەکانی مەتین، زاپ و ئاڤەشین لە باشووری کوردستان دەستیپێکردووە. وەزیری بەرگریی تورکیا دەڵێت، ئۆپەراسیۆنەکەیان وەک ئەوەی پلانی بۆ دانراوە بەڕێوەدەچێت و ئەو ئامانجەی لە قۆناخی یەکەمدا دیاریکرابوو، بەدەستهاتووە، بەڵام وردەکاریی زیاتری لەوبارەوە نەدرکاندووە.  ناوەندی راگەیاندنی هێزەکانی پاراستنی گەل-هەپەگە، کە باڵی سەربازیی پەکەکەیە رایگەیاند، سوپای تورکیا بە فڕۆکەی جەنگی و تۆپخانەکانی هێرشێکی چڕیان لە ئاسمان و زەوییەوە بۆ سەر ناوچەی زاپ دەستپێکردووە.  هەپەگە دەڵێت، لە ناوچەی چیای رەش و خەرلەخەلێ لە ناوچەی زاپ سوپای تورکیا هێزی دابەزاندووە و لە هەردوو شوێنیش شەڕ و پێکدادان دەستیپێکردووە، بەڵام رێگەیان نەداوە هێزەکەی سوپای تورکیا بچێتە پێش. ئەمەش لەكاتێكدایە ئەمە چەندین جارە توركیا هێرشە بەربڵاو دەكاتە سەر سەنگەرەكانی گەریلا لە قەندیل و بەڵام سەركەوتوو نابێت

شاناز حەسەن  بەرێوەبەری كەشناسی سلێمانی رایگەیاند:" لە رۆژی سێشەممەوە شەپۆلی خۆڵبارینەكەی شارەكانی عێراق دەستپێدەكاتەوە و  كاریگەرییەكەی دەگاتە هەرێمی كوردستان". ئاسۆ كەمال بەرێوەبەری كەشناسی سلێمانی لەبارەی كەش و هەوای ئەمرۆ و بەیانیەوە بەهاوڵاتی وت:" بەگشتی پلەی گەرما جێگیر دەبێت و ئاسمان ساماڵ دەبێت، بەڵام هەندێك كات بایەكی لەگەڵدا دەبێت".  کەشناسی و بوومەلەرزەزانیی عێراق رایگەیاند، بەهۆی وشکەساڵی، ئەو گۆڕانەی لە کەشوهەوادا روودەدات و کەمی رێژەی بارانبارین و تێکچوونی خاکی عێراق و چەند هۆکارێکی دیکە، پێشبینی دەکرێت هاوینی ئەمساڵ لە چاو ساڵانی رابردوو گەرمتر بێت، جگە لەوەش خۆڵبارین لە چەندین ناوچەی عێراق بەبەراورد بە ساڵانی رابردوو زیاتر دەبێت. هەروەها كەشناسی عێراق راشیگەیاندووە:" لە رۆژی سێشەممەوە خۆلبارینەكە بە ژری دەستپێدوكاتەوە". ئاسۆ كەمال وتیشی:"تائێستا مەترسی هیچ شەپۆلێكی خۆلبارین لەسەر ناوچەكانی هەرێمی كوردستان نییە". زیاتر رونیكردەوە و وتی:" بێگومان هەر خۆلبارینێ: لە عێراقدا روبدات كە بە تەواویش نەگاتە ئێمە، كاریگەرییەكەی دەگاتە لای ئێمە و زۆربەی شارەكانی دەگرێتەوە". ئەمساڵ لەبەر ئەوەی باران كەمبووە و گۆرانكاریەكانی كە و هەوا و كەمی سەوزایی هۆكار بۆ دوبارە بونەوەی شەپۆلی خۆلبارین". بەرێوەبەری كەشناسی سلێمانی  جەختی لەوەشكردەوە:" هۆكاری زۆری دوبارە بونەوەی خۆلبارین لە ئەمساڵدا بەهۆی كەمی رێژەی باران بارین و گۆرانكارییەكانی كەش و هەوایە لە جیهاندا".