دواین زانیارى لەسەر بارودۆخى لاهور شێخ جەنگى لەزیندان

هاوڵاتى  بەڕێوەبەرایەتی گشتی چاودێری و گەشەپێدانی کۆمەڵایەتی سلێمانی رایگەیاند:" هەلی دامەزراندن بۆ 6 چاودێر و کارگوزارێک بەشێوەی گرێبەستی ساڵانە رادەگەیەنن". ​ئەمڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 23ی ئه‌یلوولی 2021، بەڕێوەبەرایەتی گشتی چاودێری و گەشەپێدانی کۆمەڵایەتی سلێمانی لەراگەیەنراوێکدا  رایگەیاند:" وەزارەتی كارو كاروباری كۆمەڵایەتی رەزامەندی سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیرانی بۆ دامەزراندنی بەشێوەی گرێبەست بۆ شەش (6) چاودێرو یەك كارگوزار بەشێوەی گرێبەستی ساڵانە وەرگرت". ئەوەش هاتووە، هەر کەسێک ئارەزوومەندە ، پێویستە سیڤی پێشکەش بە بەڕێوەبەرایەتی گشتی چاودێری و گەشەپێدانی کۆمەڵایەتی سلێمانی، بەڕێوەبەرێتی کارگێڕی بکات. لەراگەیەنراوەکەدا ئەوەش خراوەتەڕوو، لە سبەینێ ڕۆژی پێنجشەممە تاکو رۆژی پێنجشەممەی داهاتوو 30ی ئەیلول کات هەیە وەرگرتنی سیڤیەکان، هەروەها ئەوانەی ئارەزومەندن پێویستە دانیشتووی سنوری تاسڵوجەو دەوروبەری بن، چونكە ئەو فەرمانگەیەی تێیدا دادەمەزرێن لە ناو تاسڵوجەیە. باس لەوەشکراوە، پێویستە ئەو کەسانەی سیڤی پێشکەش دەکەن ڕۆژی یەک شەممە لە بەرواری 2021-10-03 کاتژمێر ( 9  )لە بەڕێوەبەرایەتی گشتی ئامادەبێت، بەمەبەستی چاوپێکەوتن وهەڵسەنگاندنیان لە ڕێگەی لیژنەیەکی باڵای وەزارەتی کارو کاروباری کۆمەڵایەتییەوە. ئەمە لەکاتێکدایە، ساڵانە لە زانکۆ و پەیمانگاکانی هەرێم ژمارەیەکی زۆر لە گەنجان خوێندن تەواودەکەن و بەشێکی زۆریشیان نە لەکەرتی گشتی و نە لەکەرتی تایبەتدا دەرفەتی کارکردنیان بۆ ناڕەخسێت، ئەمەش نیگەرانیی گەنجان و چین و توێژە جیاوازەکانی بەدواداهاتووە.

  هاوڵاتى  هەپەگە ڕایگەیاند: لە ئەنجامی چالاکیی گەریلاکانیدا دژی سوپای توركیا، لە هەرێمی ئاڤاشین، بە لانیکەمەوە دوو سەرباز كوژران. ئەمڕۆ، ناوەندی ڕاگەیاندنی هێزەکانی پاراستنی گەل- هەپەگە، لەسەر چالاکیی گەریلاکانی دژبە سوپای توركیا، ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە. لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە: داگیرکەران لە ڕێگەی نێوان مەیدانی شەهید ڕۆستەم و گردی شەهید عەفدا کەوتنە ژێر کۆنترۆڵی هێزەکانمانەوە، ڕۆژی ١٢ی ئەم مانگە، کاتژمێر ٠٥:٠٠ی ئێوارە، ئەو داگیرکەرانە کرانە ئامانج، لە ئەنجامی چالاکییەکەدا، بە لانیکەمەوە دوو داگیرکەر سزادران، دوای چالاکییەکە دوژمن بە هێلیکۆپتەر کوژراوەکانی گواستەوە. هەروەها هاتووە: ڕۆژی ٢١ی ئەم مانگە، کاتژمێر ٠٦:٣٠ خولەکی ئێوارە، سوپای داگیرکەری تورک بە چەکی قورس مەیدانی بەرخۆدانی وەرخەلێی تۆپباران کرد و دوای ئەوە ویستی پێشڕەویی بکات، لە ئەنجامی وەڵامدانەوەی بەرخۆدێرانمان شەڕ ڕوویدا و داگیرکەران نەیانتوانیی پێشڕەویی بکەن. لە بەردەوامیی هاتووە: ڕۆژی ٢٢ی ئەم مانگە کاتژمێر ٠٩:٤٠ خولەکی بەیانی، مەیدانی چەمچۆ لە هەرێمی زاپ بە چەکی قورس و فڕۆکەی جەنگیی کرایە ئامانج. ئاماژەش بەوەکراوە: ڕۆژی ٢٠ی ئەم مانگە، کاتژمێر ٠٦:٤٠ بۆ ٠٧:٣٠ی شەو، هێلیکۆپتەر بەسەر هێڵی قاشورا لە هەرێمی مەتینا-دا سووڕایەوە، ڕۆژی ٢١ی ئەم مانگە، کاتژمێر ٠٤:٠٠ بۆ ڕۆژی ٢٢ی ئەم مانگە کاتژمێر ٠٥:٣٠ خولەکی بەیانی، دەوروبەری گوندەکانی ئێدنێ، دێشیش، سەراڕو، هرور و مەیدانەکانی قەڵای قومری، گردی شەهید چیا و گردی کۆردینە، لە کانی ماسیی ئامێدی، لە ڕێگەی هاوەن و هێلیکۆپتەرەوە کرانە ئامانج. لە کۆتاییشدا هاتووە: لە ئەنجامی تۆپباران و بۆردوومانەکاندا، ئاگر لە ناوچەکە کەوتەوە و هێشتا بەردەوامە.

  سازدانی: شاناز حەسەن كاندیدێكی پارتی لە سلێمانی دەڵێت حزبەكەی هیچ دەسەڵاتێكی نییە و هەموو سامانی زەوی و ئاسمان لەژێر دەسەڵاتی پارێزگاردایە و دەشڵێت:» ئێمە پاسەوانی دەنگ و داواكاری دەنگدەری خۆمانین». یادگار مەحمود، كاندیدی پارتی لە بازنەی یەكی سلێمانی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لەم چاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتى ئەوە دوو پاتدەكاتەوە كە «ئێستاش ئەو تاپۆ رەشەی ریفراندۆممان هەر هەیە، كە كورد داوای سەربەخۆیی دەكات، بەغدا رێگەی نەدا ئەم میللەتە بگات بە كەناری ئارامی و ناوی بچێتە ناو مێژوو و تائێمە مەجبوربین بەشداربین لەپرۆسەی سیاسی عێراقدا». هاوكات ئەوەش دەخاتەروو لەهەڵبژاردنی پێشتردا ساختەكاری كراوە و هیوادارە دووبارە نەكرێتەوە. هاوڵاتى: ئامانجی خۆكاندیدكردنت چییە؟ ئەولەویاتی كارەكانت بۆ پارێزگای سلێمانی بەتایبەتی چی دەبێت؟ یادگار مەحمود: پرسی پارێزگایەك بەتایبەتی ئەرك و كاری نوێنەری كورد نیە لەپەرلەمانی عێراقدا، چونكە پرسی پارێزگاو بەڕێوەبردنی و پێشكەشكردنی خزمەتگوزاری، ئەوە دەكەوێتە ئیدارەی ئەو پارێزگایە خۆی، بەڵام ئەوەی  كاری ئێمەیە داكۆكیكردنەو هەوڵدانە و كاركردنە بۆ بەشە بودجەی هەرێم بەو شێوەیەی لەدەستوردا دانراوە. هەوڵی یەكەمی ئێمە ئەوە دەبێت دەستەیەك هەبێت بۆ سەرپەرشتیكردنی ئەو بودجەیەی تەرخاندەكرێت بۆ پارێزگاكان، چونكە بەدروستبوونی ئەو دەستەیە هەموو پارێزگایەك بودجەی تایبەتی خۆی بۆ دیاریدەكرێت و بۆی دەنێردرێت و چاودێری چۆنیەتی خەرجكردنی بكرێت و چۆن خزمەتگوزاریەكانی پێ دەكرێت ئەوە دەكەوێتە سەر ئیدارەی خۆجێی.  بۆیە بەپلەی یەكەم شەڕی بودجەو پێكهێنانی ئەو دەستەیە گرنگە كەئێمە بیكەین، بۆ ئەوەی پارێزگاكان پارەیەكی زیاتریان لەبەردەستدابێت، لەبەشە هونەریەكەیەوە دەبێت گرنگی پێبدرێت كە گرنگترینیان هۆڵی شانۆگەری و كتێبخانەیەكی گەورەی مۆدێرنە بۆ سنوری سلێمانی، بۆ ئەوەی وەك پایتەختی رۆشنبیری  ناوبانگەكەی تەواوبكات،  هەروەها هێزی كاری تێدا زیاتر بكرێت، چونكە بەبوونی كار خۆشگوزەرانی دەگەڕێتەوە بۆ ناوچەكە. هاوڵاتى: ئامانجتان شەڕی بودجەو موچە و پرسی خاك و نەتەوە دەبێت؟ یادگار مەحمود: ئەوە ئەركێكی سەرەكی ئێمەیە، ئێمە پاسەوانی دەنگ و گوێ و داواكاری دەنگدەری خۆمانین، بۆیە ئەم پرسانە هەمووی پرسی نەتەوەیی و نیشتیمانین، لەڕاستیدا ئەمانە ئەولەویاتی كاری نوێنەرانی كوردە لەئەنجومەنی نوێنەران. هاوڵاتى: خەڵك بەگشتی و خەڵكی سلێمانیش بەتایبەتی گلەییان زۆرە لەحزبە سیاسییەكان، ئایا ئەمە زیانی بۆ ئێوە نیە وەك كاندیدەكان؟ یادگار مەحمود: ئەوەی لەحكومەتدا هەیە كەخۆی بێبەری دەكرد لەبەرپرسیاریەتی و پشكداری، بۆیە ئێمەش وەك پارتی توانیومانە ئەوە بەخەڵك بڵێین لەپارێزگای سلێمانی ئێمە وەك پارتی دەسەڵاتمان نیە. ئێمە تەنانەت ناتوانین كارگوزارێك لەشوێنێكەوە بگوازینەوە بۆ شوێنێكی دیكە، تەواوی داهاتی سلێمانی بەئاسمانی و زەمینیەوە، هەمووی لەژێر دەسەڵاتی خۆجێی پارێزگای سلێمانیدایە. توانیومانە ئەو راستیە بەخەڵكی هەرێم و دانیشتوانی سلێمانی بڵێین، بەڵی ئەمانە لەحكومەتدان، بەڵام بەداخەوە حكومەتێك كە بە شەو ئۆپۆزسیۆنەو بەڕۆژیش پشكدارەو بەڕێوەبەر و وەكیل عام و هەموو ئەمانەیان هەیە، بەڵام كە باس لەئیدارەدانی پارێزگاكەی خۆیان دەكەن بەجۆرێك وێنەی دەكەن، كە ئەو دەسەڵاتەی پارتی دیموكراتی كوردستان لەحكومەت هەیەتی لەهەولێر دەتوانێت بەهەمان شێوە لەسلێمانی هەمان فەزای بۆ رەخساوە، كە بەهیچ شێوەیەك وانیە، بۆیە كەسێك كە لەناوچەیەك وجودی نەبێت و هیچ هێزێك و ئەژمونێكی نەبێت چۆن حساب دەكرێت بە كەموكورتی بۆی. هاوڵاتى: پرۆژەی بەهەرێمكردنی پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە راگەیاندرا، تاچەند لەگەڵ ئەم پڕۆژەیەدان و پشتگیری دەكەن؟ یادگار مەحمود: مەسەلەی بەهەرێمكردنی پارێزگای سلێمانی ماوەیەكی زۆر كەوەك كارتێكی فشار بەكاردەهێنرا، نازانم ئەمە لەپای چیبوو بە چ ئامانجێك بوو، بۆیە رۆژی دووشەممە بڕیاری زاتی (ئیدارەی سەربەخۆ) درا بەزاخۆ، كەئەمە مانای ئەوەیە كارتێكی سیاسی بوو بەڕاستی تەنیا بەكاریان دەهێنا. لەكابینەی نۆیەم لەسەرەتای وتارەكەیدا سەرۆكی حكومەت یەكێك لەخاڵە بارزەكانی ئەجێندای ئۆتۆنۆمی تەواو بوو بۆ پارێزگاكان و تادەسەڵاتی زیاتریان هەبێت، دەتوانم بڵێم شتێكی تریش لەپشت ئەو كارتی فشارەوە بوو كە دەیانویست بڵێن ئەم وڵاتە بە دامەزراوەیی نابرێت بەڕێوە، یان ئاستی دیموكراسی كەمترە، ئێمە هیچ كاتێك بەشیعارو باقوبریقەدار، چونكە تەنیا ئەو فشارانە زیان دەگەیەنێت بەكێشەی كورد، من لەگەڵ ئیدارەی زاتیدام، ئیسپاتیشمان كردووەو ئەوەی زاخۆش نموونەیەكی زیندووە. هاوڵاتى: لەئێستا بیروڕای خەڵك چۆنە لەسەر پارتی لەسلێمانی، بەتایبەت كە لەبانگەشەی هەڵبژاردندا خەڵك دەبینن؟ یادگار مەحمود: بیروڕای خەڵك زۆر زۆر باشە، چونكە بەكارەكانمان ئیسپاتمان كردووە كە چیمان پێیە بۆ ئەم میللەتە، بۆیە خەڵك ئێستا هۆشیارەو قسەو شیعارات نەماوەو خەڵك ئێستا سەیری كارو كردار دەكات. هەموو ئامانجمان یەكڕیزی كوردو ناوماڵی كورد بووە بۆ پاراستنی ئەم هەرێمە بووەو بۆیە بۆ خەڵك ئیسپات بووە كە ئیدارەی ئەم میللەتەی  تەسلیمی هیچ لایەنێكی ناوخۆیی و دەرەكی نەكردووە. هاوڵاتى: ئامادەن لەبەغدا هاوپەیمانیەكی كوردستانی بكەن بۆ بەدەستهێنانی مافەكان واتا یەكڕیزی دروست بكەن؟ یادگار مەحمود: كە بمانەوێت خزمەتێك بەم میللەتە بكەین دەبێت بەیەكگرتووی بیكەین، هەمیشەش وتوومانە كەدەچینە بەغدا نابێت وەك لایەن و حزبی سیاسی و رەنگی جیاوازەوە بچین، خۆمان بۆ عەرەبەكان لەو ئاستەدا دانەنێین، بەڵكو وەك بەرەیەكی نەتەوەیی كورد دابەزینە ناو ساحەكەوەو بەرنامەی من و هەموو كاندیدەكانی دیكەشمانە. هاوڵاتى: ئێوە ململانێكانیان لەگەڵ هاوپەیمانی كوردستانیە یان لەگەڵ حزبە ئیسلامیەكانە بەو پێیەی لە سلێمانی ژمارەی دەنگدەرانتان نزیكە لە ژمارەی دەنگدەرانی كۆمەڵی دادگەرییەوە؟ یادگار مەحمود: ململانێكانمان لەگەڵ هیچ حزبێك نیە، بەڵكو ئەمە ململانێكەیەو هەر كەسەو دەبێت ئەسپی خۆی تاوبدات و رێگە لەبەردەم هەموو كەس كراوەتەوە، ئێمە ناوی دەنێین منافەسە. هاوڵاتى: پێتانوایە لەهەڵبژاردنەكانی دیكەدا تەزویرات كراوە؟ یادگار محمود: هیوادارم ئەمجارە نەكرێت، بەڵام هەڵبژاردنەكانی دیكە كراوە، كە ئەسڵەن خودی گۆڕان  بەوتەی خۆیان هاواریان پێكەوت كە ئەو لایەنەی ئێستا هاوپەیمانیەتی  تەزویراتێكی زۆری كردووە و دەنگەكانیان براوە. هاوڵاتى: كاتێك ریفراندۆم ئەنجامدرا داوای جیابوونەوەتان لەعێراق كرد، ئێستا پارتی خۆی باوەشی بۆ بەغدا كردووەتەوەو دەڵێن بەهاوبەشی پێكەوە دەگەینە ئەنجام، لەسەر ئەو پرسە پارتی رووبەڕووی رەخنە بووەتەوە؟ بۆچوونتان چییە؟ یادگار مەحمود: ئەگەر بتەوێت قسەكان بەو شێوەیە رێزبكەیت لەتەنیشت یەكتریدا، بێ ئەوەی بگەڕێیتەوە بۆ باكگراوندی كاتی بڕیارەكەو كەسێك نەچووبێتە ناو ئەڵقەی رووداوەكانەوە، هەر لەسەردەمی مالیكیەوە تا ئەوكاتەی ریفراندۆمیشی تێدا ئەنجامدرا، باشترین بڕیاری سەربەخۆیی كورد بوو، بەداخەوە ئەو پرۆسەیە هەر بەهێزی ناوخۆ بەلاڕێدا برا، بەڵام ئێستاش ئەو تاپۆ رەشەی ریفراندۆممان هەر هەیە، كە كورد داوای سەربەخۆی دەكات، چونكە مێژوویەكی خوێناویمان هەیە لەگەڵ عێراقدا، كە بەغدا رێگەی نەدا ئەم میللەتە بگات بەكەناری ئارامی و ناوی بچێتە ناو مێژوو و ئێمە مەجبوربین بەشداربین لەپرۆسەی سیاسی عێراقدا، چونكە پارتی بەپرەنسیپی هەموو یان هیچ سیاسەت ناكات،  بەڵكو بەبەرپرسیارێتی كاردەكات، چونكە ئەمە دەستكەوتە ئامانەتێكی مێژووییە، كەتەنیا و تەنیا پارتی چووە ژێر باری ئەو بەرپرسیاریەتیەوە، سیاسەت بەدیراسە دەكەین نەك بەعاتیفە و بەڵكو خوێندنەوەیەكی دوور مەودای بۆ دەكەین ئەنجا بڕیار دەدەین، بۆیە هیچ كات لایەنگران و دەنگدەرانمان گومانیان لە دڵسۆزی و كارەكانمان نیە و نەبووە.

هاوڵاتى سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاند:" لەگەڵ ئەمریکا پەیوەندییەکی "بەردەوام و ستراتیجی" مان هەیە رۆژی چوارشەممە 22ی ئەیلوولی 2021 مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەشداریی لە رێوڕەسمی یادی 10 ساڵەی کردنەوەی کۆنسوڵخانەی ئەمریکا لە هەرێمی کوردستان و تەواوبوونی هەیکەلی باڵەخانەی تازەی کۆنسوڵخانە لە هەولێر کرد و وتارێکی بە زمانی ئینگلیزی پێشکەش کرد و  وتی: "سەرەتای ئەمساڵ، باسی گرنگی پابەندبوونی ئەمریکا بەرامبەر کوردستانم بۆ باڵیۆزی ئەمریکا ماتیۆ توولەر کرد، ئەویش لە وەڵامدا وتی؛ بەڕێز سەرۆکوەزیران، ئێمە گەورەترین کۆنسوڵخانەی ئەمریکا لە جیهان، لە هەولێر دروستدەکەین، چی لەمە زیاتر بکەین بۆ پیشاندانی پابەندیی ئەمریکا؟". لە بەشێکی دیکەی وتارەکەیدا، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان ئاماژەی بە پەیوەندی بەهێزی نێوان هەرێمی کوردستان و ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا کرد و بە پەیوەندییەکی "بەردەوام و ستراتیجی" ناویبرد.  

هاوڵاتى وەزارەتی تەندروستی و ژینگه‌ی عێراق رایگەیاند:"  دوو هەزارو 906 توشبوی نوێی کۆڕۆنا لە سەرانسەری عێراق تۆمارکراوه‌،‌ هاوكات 38 كه‌سیش به‌هۆی كۆڕۆناوه‌ گیانیان لەدەستداوە. ‌وەزارەتی تەندروستی و ژینگه‌ی عێراق دواین ئاماره‌كانی تایبه‌ت به‌ كۆڕۆنای ڕاگه‌یاند كه‌ تیایدا هاتووه‌، له‌ 24 کاتژمێری رابردودا دوو هەزارو 906 توشبوی نوێی کۆڕۆنا لە سەرانسەری عێراق تۆمارکراون، له‌ به‌رامبه‌ردا ڕێژه‌ی چاكبونه‌وه‌ چوار هەزارو 989 كه‌س بووه، به‌هۆی كۆڕۆناوه‌ له‌ ماوه‌ی 24 كاتژمێری ڕابردو 38 كه‌س گیانیان لەدەستداوە.‌  ڕێژه‌ی زۆری توشبوان له‌ پارێزگای بەغدا بووه‌ كه‌ ژماره‌یان 519 توشبوه‌، هاوكات كه‌مترین ڕێژه‌ی توشبونیش له‌ پارێزگای بابل بووە‌ كه 1 كه‌سه‌،  زۆرترین رێژەی گیان لەدەستدانیش لە پارێزگای هەولێر بووە كە 6 كەس بەهۆی كۆڕۆناوە گیانیان لەدەستداوە.  

هاوڵاتى وەزارەتی کاروباری کۆمەڵایەتی رایگەیاند:" سێ  نەخۆشخانەی دەرونی درێژخایەن  لە شارەکانی ھەولێر و سلێمانی و دھۆک دادەمەزرێنن، پرۆژەکە ئەو ژنانە دەگرێتەخۆ کە نەخۆشی دەرونیان ھەیە".  ئەمرۆ چوارشەممە 22ی ئەیلوولی 2021 وەزارەتی کاروباری کۆمەڵایەتی  سێ  نەخۆشخانەی دەرونی درێژخایەن  لە شارەکانی ھەولێر و سلێمانی و دھۆک دادەمەزرێنن، ئاماژە بەوەشدەکات، پرۆژەکە ئەو ژنانە دەگرێتەخۆ کە نەخۆشی دەرونیان ھەیە. لە پێگەی خۆی وەزارەتەکە  ئاماژەی بەوەکردووە، کوێستان محەمەد وەزیری کاروکاروباری کۆمەڵایەتی حکومەتی ھەرێمی کوردستان لە دیوانی وەزارەت لەگەڵ شاندێکی باڵای وەزارەتی تەندروستی بە سەرۆکایەتی  دکتۆر. سامان بەرزنجی وەزیری تەندروستی کۆبۆتەوە. هاوکات ئەوەخراوەتەڕوو،  سەردانی وەزیری تەندروستی  بە مەبەستی راگەیاندنی پرۆژەیەکی ھاوبەشی وەزارەتی کارو کاروباری کۆمەڵایەتی و وەزارەتی تەندروستی و بەرێوەبەرایەتی بەرەنگاربونەوەی توندو تیژی دژی ژنان بووە، ئەویش کردنەوەی سێ  نەخۆشخانەی دەرونی درێژخایەنە  لە شارەکانی ھەولێر و سلێمانی و دھۆک. وەزارەتەکە ئەوەشی ئاشکراکردووە، پرۆژەکە ئەو ژنانە دەگرێتەخۆ کە نەخۆشی دەرونیان ھەیە ئەو ژنانەی لە %100 بیرکۆڵن و کەسوکاریان نییە. ئەوەشی بڵاوکردۆتەوە، ئەم پرۆژەیە لەسەر پێشنیاری ھەردوو وەزارەتی کارو تەندروستی و بەرێوەبەری گشتی بەرەنگار بوونەوەی توندو تیژی بووە، و سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان رەزامەندی لەسەر داوە و فەرمانی دابینکردنی پێداویستیەکانی داوە. وەزارەتی کاروباری کۆمەڵایەتی ئەوەشی ڕاگەیاندووە، کردنەوەی ئەم نەخۆشخانەی دەرونی درێژ خایەنانە بۆ ژنان یەکەم جارە لە ھەرێمی کوردستان دادەمەزرێندرێن.

عەمار عەزیز «ژمارەیەكی زۆر لەكچ و ژنان لەلایەن داعشەوە رفێنران و رووبەڕووی دەستدرێژی سێكسی و توندوتیژی بوونەوە، كە دەیان چیرۆكی خەمناكی تێدایە لەڕێگەی شانۆوە ئازاری هاونیشتمانییەكانم گەیاندووەتە دڵی ئەوروپا كە وڵاتی ئەڵمانیایە». ئیناس ئەلیاس تەمەن 30 ساڵ ، دانیشتووی ناحیەی (سنونێ‌) سەر بە قەزای شەنگال، لە رێگای شانۆ دەیەوێت ئازارو مەینەتییەكانی خەڵكی شەنگال بەتایبەت ئەو ژنانەی كەوتبوونە دەست چەكدارانی داعش بگەیەنێتە ئەوروپا . ئیناس لەئێستادا لەوڵاتی ئەڵمانیا نیشتەجێیە و لەیەكێك لەكۆلیژەكان وانەی سینەما دەخوێنێت، ماوەی دوو ساڵیشە رۆڵی ئەكتەر دەبینێت لەو شانۆیانەی تایبەت بەژنانی ئێزیدین. ئیناس لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ هاوڵاتى وتی:» ئەو كچ و ژنانەی حەزیان لە هونەری شانۆیە بەبێ‌ شەرمكردن بەشداری بكەن لەشانۆ تا لە ئاییندەدا كۆمەڵێك لە ژن و كچی زیرەك و لێهاتووی ئێزیدی ئازارەكان زیاتر بگەیەنینە بیانییەكان». ئیناس ئاماژەی بەوەشكرد  هەموو میللەتێكی جیهان رووبەڕووی ئازار و ناخۆشی بووەتەوە، بەڵام گەلی ئێزیدی هیچ كات ئەوەندە ئازاریان نەچەشتووە كە داعش بەرامبەریان كردوویەتی، وتیشی:» هەموو كەسێك باش دەزانیت كە ژمارەیەكی زۆر لەكچ و ژنان لەلایەن داعشەوە رفێنران و رووبەڕووی دەستدرێژی سێكسی و توندوتیژی بوونەوە و هێشتا هیچ شتێكیان بۆ نەكراوە، لەكاتێدا زۆرترین قوربانیان داوە». ئیناس شەش خوشك و سێ‌ برای هەیە، لە ئەیلولی 2019 هەلی خوێندن لە دەرەوە بۆ رەخسا، ماوەی دوو ساڵ لە ئەڵمانیا دەخوێنێت دواتر دەچێتە ئەمریكا و لەوێ‌ خوێندنەكەی تەواو دەكات، بەشی شانۆی هەڵبژارد تا لە رێگای شانۆ دەنگی ئێزدییەكان بگەیەنێتە هەموو جیهان.  « ماوەی سێ‌ ساڵە لە بواری شانۆ ئیش دەكەم ، پارساڵ لە ئەڵمانیا بەشداریكردووە لە پێنج شانۆ ، هەروەها لە شەنگالیش بەشداریم كردووە لەسێ‌ شانۆ، ناوەرۆكی شانۆكان لەسەر كۆمەڵكۆژی ئێزدییەكان بووە، هەروەها ژنانی ئێزیدی بەتایبەت رزگاربووانی دەستی داعش چونكە ئەوان زۆرترین ناخۆشی و قوربانیان داوە»، ئیناس وای وت.  ئیناس باسی ئازارێكی دیكەی ئێزیدییەكانی كرد كە لەناو ژیانی كەمپ و ئاوارەییدان كە حەوت ساڵ زیاترە تا ئێستا هیچ هیوایەك نیە بۆ گەڕانەوەیان بۆ شەنگال. لەبارەی هاوكاریكردنی خێزانەكەی و هەڵبژاردنی بواری شانۆ، ئیناس باسی لەوەكرد كە خێزانەكەی زۆر هاوكاری دەكەن، «هەر شتێك پێویستم پێ‌ هەبێت بۆمن دابین دەكەن ئەوەش زیاتر دڵخۆشم دەكات هانیشم دەدەن كە بەردەوامبم لەسەر كارەكەی خۆم و داهێنان و شتی نوێ‌ بكەم لە بواری شانۆ». «لەهەموو بوارێكی ژیان ژن و كچی زۆر زیرەك و لێهاتوو لەناو كۆمەڵگای ئێزیدیدا هەن، بەڵام بەداخەوە تا ئێستا دەرفەتیان بۆ دروست نەبووە، داوا لەبەرپرسان و لایەنە پەیوەندیدارەكان دەكەم هاوكاری و پشتیوانی ئەكتەر عاشقی شانۆ بكەن ، پێش فەرمانی 2014 ئاستی شانۆ لە شنگال زۆر باشبۆ ، بەڵام ئێستا هاوكارییەكە وەكو پێویست نیە، بۆیە وەكو جاران نەماوە ، ئەگەر هۆڵی شانۆیان بۆیان دروست بكرێت و پشتیوانی ئەوان بكەن، ئەوا ئەوكات بەدڵنیایییوە كاری زۆر باشتر پێشكەش بە میللەتی خۆیان و جیهان دەكەن» . هیوا و ئاواتی ئیناس ئەوەیە لە ئاییندەدا ببێتە شانۆكارێكی بەناو بانگ و بەشداربێت لەشانوەكانی نێودەوڵەتی، ووتی « هەموو هەوڵ و ماندووبونی من بۆ ئەوەیە لە چەند ساڵی ئاییندەدا ببم بە شانۆكارێكی زیرەك و بەناو بانگ ، چونكە چەند زیرەك و بەناوبانگبم ئەوەندە زیاتر خزمەتی كۆمەڵگای ئێزیدی دەكەم ، جگە لەمەش زۆر حەزدەكەم بەشداری بكەم لەشانۆكانی نێودەوڵەتی بەتایبەت ئەوانەی لەسەر پرسی ئێزدییەكان».

هاوڵاتى له‌ ماوه‌ی 24 كاتژمێری ڕابردوو هەشت هه‌زارو 457 پشکنینی نوێ ئه‌نجامدراوه‌ و به‌پێی ئه‌نجامی پشكنینه‌كانیش هەزارو 117 تووشبووی نوێ تۆمار كراوون، هاوكات ڕێژه‌ی چاکبوونه‌وه‌ له‌ په‌تاكه هەزارو 36 كه‌س بووه‌، هه‌ر به‌هۆی كۆڕۆناشه‌وه‌ له‌ 24 كاتژمێری ڕابردوو 13 كه‌س بەهۆی كۆڕۆناوە گیانیان له‌ده‌ستداوه. ئاماری گشتی: پشکنین ٣٠٦٤١٩٢ (١٠٦٣٥٦٩ هەولێر، ٧٥٩٣٣٩ سلێمانی، ١٢١٩٦٧٧ دهۆك، ٢١٦٠٧ هەڵەبجە) تووشبوون ٣٢٢٤٧٦ (٩٣٠٢٦ هەولێر، ١١٠٥٤٨ سلێمانی، ١١٢٨٠٩ دهۆك، ٦٠٩٣ هەڵەبجە) چاکبوون ٢٨٨٦٣٧ ( ٨٢٥٩٧ هەولێر، ٩٨٦٣٩ سلێمانی، ١٠٢١٨٥ دهۆك، ٥٢١٦ هەڵەبجە) لەژێر چارەسەر ٢٨٠٩٤ (٨٨٠٦ هەولێر، ٩٤٣٧ سلێمانی، ٩١٦٨ دهۆك، ٦٨٣ هەڵەبجە) مردن ٥٧٤٥ (١٦٢٣ هەولێر، ٢٤٧٢ سلێمانی، ١٤٥٦ دهۆك، ١٩٤ هەڵەبجە)  

هاوڵاتى سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان، رایگەیاند:" پەرلەمانی کوردستان لە خولی پێنجەمدا ھەوڵەکانی چڕ دەکاتەوە بۆ دەرکردنی ئەو یاسایانەی کە دەبنە مایەی بەھێزکردنی سێکتەرە ئابوورییە گشتییەکان جگە لە نەوت". ئەمرۆ چوارشەممە 22ی ئەیلوولی 2021.  لە میانی دیدارێكیدا لەگەڵ باڵیۆزی نوێی ئیسپانیا لە عێراق د.ڕێواز فایەق  ڕاشیگەیاندووە،  دەبوو ئەم بووژانەوەیە زۆر لەوە زیاتر بوایە ئەگەر شەڕی داعش ڕووبەڕووی ھەرێمی کوردستان نەبوایەتەوە.  ڕێواز فایەق، سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان لە میانی کۆبوونەوەکەی لەگەڵ پێدرۆ مارتینێز، باڵیۆزی نوێی ئیسپانیا لە عێراق ئەوەیخستۆتەڕوو، ئەو بەرەو پێشەوەچوونانەی هەرێم ڕاستەوخۆ پەیوه‌ستن بەو ئارامی و سەقامگیرییەی کە لەکوردستاندا ھەیە، دەبوو ئەم بووژانەوەیە زۆر لەوە زیاتر بوایە ئەگەر شەڕی داعش ڕووبەڕووی ھەرێمی کوردستان نەبوایەتەوە. رێواز فایەق، ئەوەشی ئاشکراکردووە، پەرلەمانی کوردستان لە خولی پێنجەمدا ھەوڵەکانی چڕ دەکاتەوە بۆ دەرکردنی ئەو یاسایانەی کە دەبنە مایەی بەھێزکردنی سێکتەرە ئابوورییە گشتییەکان جگە لە نەوت، ھەروەھا ئەو یاسایانەی کە دڵنیایی بە وەبەرھێنەری بیانی دەدات بۆ پاراستنی سەرمایەکانیان.

هاوڵاتى قایمقامیه‌تى سلێمانى رایگەیاند:"  جێگرى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێم بۆ كێشه‌ى گوندى توه‌ سپى هاتوه‌ته‌ سه‌رخه‌ت‌و كێشه‌كه‌ چاره‌سه‌رده‌كرێت". ئه‌وه‌ش ئاشكراده‌كات، بۆ چاره‌سه‌رى ئه‌و كێشه‌یه‌ش شاره‌وانیه‌ك له‌و سنوره‌ دروستده‌كرێت. ئەمڕۆ چوارشەممە  22ی ئه‌یلوولی 2021،  له‌ڕاگه‌یه‌نراوێكى قایمقامیه‌تى سلێمانى، به‌ئامانجی چاره‌سه‌ری كێشه‌ی دانیشتوانی گوندی توەسپی،  ئاوات محەمەد قائیمقامی سلێمانی پێشوازیکردوه‌ له‌نوێنه‌ری دانیشتوانی گوندی توه‌سپی‌و ڕایگه‌یاند، "جێگری سه‌رۆكی حکومەت ھاتوەتەسەر ھێڵ‌و  له‌هه‌وڵی چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كه‌دان بەشێوەی یاسایی". ‎لەبارەی کێشەی ئەو گوندە کە شەوی ڕابردوو بەھۆی دروستکردنی چەند خانویەکی زیادەڕۆیی ڕوداوێکی نەخوازراو ڕویدا، ئاوات محەمەد بە ‌ئاماده‌بونی به‌ڕێوه‌به‌ری ناحیه‌ی به‌كره‌جۆو به‌شی یاسایی قائیمقامیه‌تی سلێمانی ڕایگەیاندوه‌، پێشتر ھەوڵی چارەسەرکردنی کێشەی زیادەڕۆیی ئەو گوندەیانداوەو لەڕێگەی دروستکردنی شارەوانییەک‌و جیاکردنەوەی سنوری گوندەکە، بەڵام دانیشتوانی گوندەکە چاوەڕێی ئەو ھەوڵانەیان نەکرد بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانیان بەشێوەیەکی یاسایی. ‎قایمقامی سلێمانی ئه‌وه‌شى وتوه‌، "له‌سه‌ر فه‌رمانی قوباد تاڵه‌بانی جێگری سه‌رۆكی حکومەت، ھەوڵی چارەسەرکردنی کێشەی گوندی توەسپی دراوەو لیژنەیەک بۆ ئەو مەبەستە پێکھێنراوەو لەئایندەیەکی نزیکداو لەڕێگەی دروستکردنی شارەوانییەکى تایبەت بەو سنورە، کێشەی زیادەڕۆیی بەشێوەی یاسایی چارەسەردەکرێت". داواشی لەدانیشتوانی گوندەکە کردوه‌، ھاوکاریان بن بۆ ئەوەی کێشەکانیان بەیەکجاریی‌و  لەڕێگەی دامەزراوەکانی حکومەتەوە چارەسەربکرێت. شه‌وى ڕابردوو هێزە ئەمنییەکانی سلێمانى بۆ ڕوخاندنى ژمارەیەک خانوی زیادەڕۆ لەگوندی توەسپی کە کەمتر لە10 کیلۆمەتر لەشارەوە دورە چونە گوندەکە، بەڵام لەلایەن خاوەنى خانوەکان‌و ژمارەیەک هاوڵاتی دیکەوە ڕوبەڕوى هێزە ئەمنییەکان بونەوەو به‌هۆیه‌وه‌ شەش کەس برینداربون کە یەکێک لەوانە عەمید ئاری ڕەئوف بێگه‌رد بەڕێوەبەری پۆلسی دارستان بوە.

هاوڵاتى  ئەندامی مەکتەبی سی­اسیی پارتی رایگەیاند:" خەڵکی بێلایەن زۆرە و لە حزبەکانی دیکە تووڕ­ەیە، دەنگ بە پارتی دە­دات، چونکە من ئەگەر ھاوڵاتییەک بم، پەرلەمانتارێکمان دەوێت لە بە­غدا کارمان بۆ بکات، پار­تیش باشترین حزبە لە ھە­رێمی کوردستان دەنگی پێ بدرێت". ئەمڕۆ چوارشەممە  22ی ئه‌یلوولی 2021، کاکەمین نەجاڕ،  ئەندامی مەکتەبی سی­اسیی پارتی لە بانگەشەی قوتابی­ان و لاوان و ئافرەتا­ندا، رایگەیاند: "بەپێی ئاماری ئێمە، تەنیا ئەندامانی پارتی بچنە سەر سن­دووقەکانی دەنگدان، پار­تی باشترین دەنگ بەدەست دێنێ، جگە لەوەی خەڵکی بێلایەن زۆرە و لە حزبەکانی دیکە تووڕ­ەیە، دەنگ بە پارتی دە­دات، چونکە من ئەگەر ھاووڵاتییەک بم، پەرلەمانتارێکمان دەوێت لە بە­غدا کارمان بۆ بکات، پار­تیش باشترین حزبە لە ھە­رێمی کوردستان دەنگی پێ بدرێت، تا لە بەغدا بەرگریمان لێ بکات". ئەندامەکەی مەکتەبی سیاسیی پارتی دەشڵێت: "پارتی لە رۆژانی ئارامیدا پڕۆژەی خزمەتگو­زاری جێبەجێ کردووە، لە ڕۆژانی پێویستدا شۆ­ڕشی کردووە، ئەوەی بەدەست ھاتووە، ھەمووی بەرھەمی پارتییە، سەرە­ڕای ئەوەی خەڵکی دیکە­مان لەگەڵ بووە، بەڵام لە کاتی قەیرانەکاندا ھەندێ لایەن لە بەرپرسیاریەتی رایان دەکرد، کەچی پا­رتی لە بەرپرسیاریەتی رای نەکردووە". کاکەمین نەجاڕ ئاماژەی بۆ ئەوەش کرد: "ئەگەر پارتی و سەرۆک بارزانی نەبن، ئیدارەدانی ھە­رێمی کوردستان و مانە­وە لەم ھەرێمەدا زەحم­ەتە، چونکە لەنێو جوگرافیایەکدا دەژین چوار دەوری ئێمە کێشەن". نەجاڕ رونیشی کردەوە: "پارتی ئەو کەس­انەی کاندید کردووە، کە بۆ کاری پەرلەمانتاری گونجاون و پسپۆڕی جیاوازیان تێدایە، ئەم ھەڵبژاردنە زۆر گرین­گە و پێویستە کاری بۆ بکەین، تا بتوانین زۆ­رترین دەنگ بەدەست بێ­نین، بێگومان ئەگەر پارتی پێگ­ەی بەھێز بێت، ھەرێمی کوردستان ئایندەیەکی باشتری دەبێت".

سازدانی: هاوڵاتى كاندیدێكی هاوپەیمانی كوردستان ئاماژە بەوە دەدات پێویستە كورد دەرس و پەند لەهەڵەكانی رابردووی وەربگرێت لەگەڵ عێراق و دەشڵێت:» قبوڵی تاكڕەوی ناكەین لە مامەڵەكردن لەگەڵ بەغداو دەمانەوێت كورد یەكڕیز بێت». برزۆ مەجید، كاندیدی هاوپەیمانی كوردستان لەبازنەی چواری هەولێر لەم چاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتى دەشڵێت:»عەیبە دوای 30 ساڵ حوكمڕانی كێشەی مووچەو نەوت و سوتەمەنی و ئاوو كارەبا هەبێت». هاوڵاتى: ئامانجی بزوتنەوەی گۆڕان لەگەڵ یەكێتی بۆ هاوپەیمانی كوردستان چییە؟ بەرژەوەندی حزبییە یان یەكخستنی هەڵوێستەكانە؟ برزۆ مەجید: هاوپەیمانی كوردستان بەهیچ جۆرێك بۆ بەرژەوەندی حزبی نییە، لەهەمانكاتدا دژی هیچ لایەنێك نییەو لەمەودوا تاكڕەوی لەهیچ لایەنێك قبوڵ ناكرێت. دانوساندن لەگەڵ بەغدا بەمیزاجی شەخسی و بەجۆرێك لەهەر لایەنێكی سیاسییەوە بێت تاكڕەوی قبوڵ ناكرێت، كە بەزەرەری میللەت بكەوێتەوە، ئێمەو لایەنی دیكەش وتوویانە كە پارتی قۆرغی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان و بەغدای كردووە بۆ نموونە، ئەوە خەتای پارتییەو لەزیانی خەڵكی هەرێمی كوردستان شكاوەتەوە، بەڵام بێگومان غەڵەتی حزبەكانی دیكەشی تێدایە ئەگەر هێزو لایەنەكانی دیكە بەرانبەر بەو تاكڕەویە بێنە دەنگ و قسە بكەن و فشاربكەن بۆ ئەوەی یەكڕیزی دروست ببێت ئەوە لەبەرژەوەندی خەڵكی هەرێمدایە، بۆیە هاوپەیمانێتی یەكێتی و گۆڕان بۆ بەرژەوەندی حزبی نییە، بۆ یەكڕیزییە و دەرس و پەند وەرگرتنە لەو هەوو هەڵانەی كە لە 2003 تائێستا لەمامەڵەكردن لەگەڵ بەغدا كراوە، بۆیە دەمانەوێت بۆ جارێكی دیكە دەرس و پەند لەمێژوو وەربگرین و ئەو هەڵانەی كردوومانە چاكی بكەینەوە، تەنها ئەوە بە گۆڕان و یەكێتی ناكرێت، تەمەنا دەكەین هێزو لایەنەكانی تریش دوای ئەم هەڵبژاردنە هاوپەیمانێتی كوردستان فراوان بكەین و عەقڵیەتی تەسكی حزبایەتی واز لێبهێنین، یەكڕیزی واقعی لەكوردستاندا دروست ببێت بۆ ئەوەی نەقڵ ببێت بۆ بەغداو رەنگدانەوەی هەبێت. هاوڵاتى: بەڵام لەم خولەی ئێستادا پارتی و یەكێتی بەجیا گفتوگۆیان لەگەڵ بەغدا كردو حساب بۆ لایەنەكانی دیكە نەكرا، چەند پەرلەمانتارێكی دەرەوەی پارتی و یەكێتی هاوپەیمانێتیان دروستكرد تا یەكڕیز بن؟ برزۆ مەجید: دەڵێم هەموو هێزو لایەنە سیاسییەكان دەبێت ئیتر بەرژەوەندی تەسكی حزبایەتی بەلاوە بنێن، تا كێ زۆر بەرژەوەندخواز بووە كێ بەرژەوەندییەكانی مامناوەند بووە، كێ كەم بەرژەوەندخواز بووە، دەبێت ئەوە نەمێنێت. ئەی توخوا عەیب نییە دوای 30 ساڵ لە حوكمڕانی كێشەی مووچەو لێبڕینی موچەو پاشەكەوتی موچە ببێتە هەواڵ، لەگەڕەكێك و قەزایەك ئاوو كارەبا نییەو سوتەمەنی و بەنزین نییە، ئەی توخوا عەیب نییە ماددەی 140ی دەستورو خاكی هەرێم نەگەڕاوەتەوە سەر كوردستان، عەیب نییە هێزی پێشمەرگە نەچووەتە ناو سیستمی بەرگری عێراقەوە، هەموو ئەوانە هەڵە بوون، هێزی سیاسی هەبووە سەفەقاتی سیاسی كردووە لەسەر بەرژەوەندی خەڵكی هەرێمی كوردستان، بۆیە دەرفەتی ئەوەیە دوای هەڵبژاردن ناو ماڵی خۆمان یەك بخەینەوە، یەكڕیزی لەناوخۆی كوردستان دروست نەبێت لەبەغداش دروست نابێت، كە هەڵبژاردن پاك و بێگەرد بێت و دۆخەكە بۆ هەموو لایەنەكان فەراهەم و گونجاو بێت، مەسەلەی نەوت لەدەستی حزب دەربهێندرێت و داهاتەكەی شەفاف بێت. هاوڵاتى: ئەولەویەتی ئێوە چییە بۆ خەڵكی هەولێر، دەتانەوێت چی بكەن؟ برزۆ مەجید: وەكو بزوتنەوەی گۆڕان نەخشەڕێگای خۆمان هەبووە هەمیشە، رەوانشاد كاك نەوشیروان-یش زۆر زۆر خۆی بەوە ماندوو دەكرد كە دامەزراوەكان بەنیشتمانی بكرێن نەك بەحزبی و شەخسی، كە گفتوگۆش لەگەڵ بەغدا كرا دامەزراوەت هەبێت، بۆیە وەكو فكری سیاسی ئەوە نەخشە رێگامانە، لەناو هاوپەیمانی كوردستان هەمان ئەو رێوشوێنانە دانراوە كە چۆن بتوانین لەگەڵ بەغدا دەستكەوتی باش بەدەستبهێنین، جا منیش كاندیدێكم لەم دۆخە، لێرە  وەكو كاندیدێك وەعدی گەورە نادەم كە بڵێم وا دەكەم و وا دەكەم، ئەوەی پێمان بكرێت دەیكەین. ئێستا لەهەولێر كێشەی كەمی هەلی كار هەیە كەئەو هەموو گەنجە نازدارە بێكارن، ئەو هەموو گەنجە كۆچ دەكەن بۆ دەرەوەی وڵات، بۆ پارە دارەكان و كەسوكاریان ئاپارتمانی گەورەو داهاتی باش و بازرگانیكردن هەیە، بەڵام بۆ خەڵكە كاسبكارەكەی خوارێ یان هەلی كاری لاوازی هەیە یان نییەتی، ئێمە ئەگەر شەڕمان لەسەر بودجەو مووچە كردو یەكڕیز بووین، ئەوكات هێزو لایەنەكانی عێراق ناتوانن زەفەرمان پێببەن و ئەوكات دەتوانین بودجەی باش بۆ كوردستان تەرخان بكەین، كە بودجەمان تەرخان كرد هەلی كارو سوتەمەنی و ئاو باش دەبێت. هاوڵاتى: ئێستا كێشە سەرەتاییەكانی هاووڵاتیان چارەسەر نەكراوە، هەولێر كێشەی كەمئاوی هەیە، بەگشتی كوردستان كێشەی نەبوونی سوتەمەنی هەیە؟ دەتانەوێت داكۆكی لەداواكارییەكانی خەڵك بكەن و فشار لەحكومەتی هەرێمیش بكەن بۆ جێبەجێكردنی؟ برزۆ مەجید: دوای 30 ساڵ لەتەجروبەی حكومەتی هەرێم و لە 2003 تا ئێستا بەڕاستی وەكو كاندیدێك كە قسەت لەگەڵ دەكەم ئەگەر پێداویستییە سەرەتاییەكان بۆ خەڵك دابین بكرایەو حوكمڕانییەكی ئاقڵ و ناگەندەڵ هەبوایە دەبوو هەموو ئەو كێشانە چارەسەر بكرایە، خەڵك لەئاستێكی باشی خۆشگوزەرانیدا دەبوون و ئێستا كەدەچووینە بەغدا لەچوارچێوەی یاساو دەستوری عێراق ئامانجە نەتەوەیی و نیشتمانییەكانم بەجێ دەهێنم، هەرچەندە ئەوەش ئەولەویەتە، بەڵام بەداخەوە سەقەتی حوكمڕانی وایكردووە كە داوای سوتەمەنی و بودجەو مووچە لە بەغدا بكەم كەبژێوی خەڵك دابین بكرێت. ئێمە چیمان پێبكرێت لەچوارچێوەی یاسا كارپێكراوەكاندا بۆ خەڵكی هەرێمی كوردستان و خەڵكی هەولێر دەستەوەستان ناوەستین. هاوڵاتى: پێتانوایە گۆڕان بە هاوپەیمانێتی لەگەڵ یەكێتی دەتوانێت كاندیدەكانی سەربخات؟ برزۆ مەجید: ئێمە هاوپەیمانی كوردستانمان هەیە لەگەڵ یەكێتی، بزوتنەوەی گۆڕان حەوت كاندیدی هەیە، بێگومان وەكو بزوتنەوەی گۆڕان هەموو كارێك دەكەین بۆ ئەوەی بتوانین هەر حەوت كاندیدەكەمان سەربخەین.

  هاوڵاتى ڕێکخەری ڕاسپاردە نێودەوڵەتییەکان لە حکومەتی هەرێم  رایگەیاند:" بەهۆی شەڕ و پێکدادانەکان نێوان پەکەکە و سوپای تورکیا زیاتر لە 800 گوند چۆڵکراون و بێ خزمەتگوزاری ماونەتەوە". و دەڵێت:"لەماوەی دوو مانگدا 165 هێرشی ئاسمانی، 274 گولەتۆپ، و 6 هێرشی سەرزەمینی ئەنجامدراون". ئەمڕۆ چوارشەممە  22ی ئه‌یلوولی 2021، دیندار زێباری، ڕێکخەری ڕاسپاردە نێودەوڵەتییەکان لە حکومەتی هەرێم لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە و رایگەیاند:" هێرش و بەرەنگارییەکان بونەتە هۆی ئەوەی کە دانیشتوانی ئەم ناوچانە بە کۆمەڵ ئاوارەبن و هەروەها بوەتە هۆی ناجێگیری بەردەوام، لە نێوان مانگی 1 بۆ 8ی ساڵی 2021دا، 165 هێرشی ئاسمانی، 274 گولەتۆپ، و 6 هێرشی سەرزەمینی ئەنجامدراون". ڕێکخەری ڕاسپاردە نێودەوڵەتییەکان لە حکومەتی هەرێم ئاماژەی بەوەشکردوە: بۆردومانەکان ناوچەکانی پێنجوێن، چوارتا، هەوارە کۆنی سەربە پارێزگای سلێمانی، شنگال، ئەسکبلان، شیلانی، کلکا نسارا، کلکا ئیسلام، کشانی، هروری، کورزار، دشیش، سکیر، ئاورا، باپیری، هرور، خامتیر، کەلها شابانی، لیفانی، دیری، هفشن، بیدهوهی، بونکستای سەر بە پارێزگای دهۆکی کردوەتە ئامانج. دیندار زێباری باسی لەوەشکردوە، لە رێگەی هێرشی ئاسمانی و گولەتۆپ گوندەکانی نزیک ناوچەی سیدەکانی سەر بە پارێزگای هەولێر بۆردومان کراوە، لەگەڵ ئەوەش، گولەتۆپ گوندەکانی نزیک ناوچەکانی باتووفە، کانی ماسی، درکاری سەر بە پارێزگای دهۆکی لەسەرەتایی مانگی (ئەیلول/9) 2021 دا تۆپباران کرد. ڕێکخەری ڕاسپاردە نێودەوڵەتییەکان وتیشی: "ئەم هێرشانە مەترسی دەخەنە سەر گیانی هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستان، زیان دەگەیەنن بە موڵک و ماڵ و زەوی و زاری جوتیاران، و بینا و خانوەکان وێران دەکەن، و زیان دەگەیەنن بە دارستانەکان، سەرەڕای ئەمەش، چەندین دانیشتوی گووند نشینەکان ئاوارە بونە بەهۆی ئەم بۆردومانانە، و چەندین هاوڵاتی گیانیان لەدەستداوە و دەیانی تر بونەتە قوربانی، سەرباری ئەمەش، بەهۆی شەڕ و پێکدادانەکان نێوان پەکەک و سوپای تورکیا زیاتر لە 800 گوند چۆڵکراون و بێ خزمەتگوزاری ماونەتەوە".  ناوبراو جەختیش لەوەدەكاتەوە:" داوا دەکەین  کە کۆتایی بە گرژی و ئاڵۆزیەکان لە ناوچە سنورییەکان بهێندرێت، هەروەها، داوا لە وڵاتانی دراوسێ دەکەین کە ڕەچاوی بارودۆخی هاوڵاتیان لە ناوچەکانی سەر سنور بکەن کە ئێستا روبەڕوی بۆردومانەکان بونەتەوە و ناچارن ماڵەکانیان جێبهێڵن و دەست لە موڵک و ماڵەکانیان هەڵبگرن".

عەمار عەزیز دوای رزگاركردنی شەنگال بابە شێخ بۆ یەكەمجارە سەردانی قەزای شەنگال دەكات و لەگەڵ لایەنە سیاسییەكان و سەرۆك عەشرەتەكان كۆدەبێتەوە و لایەنەكانیش دەڵێن بۆ یەكڕیزی ئێزیدیەكان هاتووەو باوكی رووحی ئێزیدیانە. عەلی شێخ ئەلیاس ، بابەشێخی هەموو ئێزیدییەكان بۆ یەكەمجار دەچێتە قەزای شەنگال، لەكاتێكدایە كەئێستا گەرمەی بانگەشەی هەڵبژاردنە، بۆیە بەشێك لەئێزیدییەكان بەگومانن كە مەبەستی سیاسی لەپشتەوە بێت. رۆژی 17ی ئەیلولی 2021 سەردانەكەی بۆ قەزای شەنگال دەستپێكرد و بڕیارە هەفتەیەك بمێنێتەوە، زۆرینەی  هێزو لایەنە سیاسیەكانی لەشێوازی هەڵبژاردنی بابەشێخ ناڕازیبوون ، سەرباری ناڕەزایی ئەوان لە 18 _ 11_ 2020 دەستبەكار بووە. حەسۆ ئیبراهیم، جێگری ئەنجومەنی خۆبەڕێوەبەری شەنگال لەلێدوانێكدا بە وت: « بابەشێخ سەردانی بارەگای هاوسەرۆكی هاوبەشی مەجلیسی خۆسەری دیمۆكراتی كرد وەكو مەرجەعی باڵای ئایینی و بابی رووحی ئێزیدییەكان پێشوازییەكی گەرممان لێكرد، بابە شێخ جەختی لەوە كردەوە كە ئەو هاتووە بۆ شەنگال تەنها بۆ یەكگرتنی هەموو ئێزیدییەكان، هەروەها چارەسەركردنی كێشە كۆمەڵایەتییەكان». حەسۆ ئیبراهیم هێمای بۆ ئەوەكرد پرسی سیاسییان لەگەڵ بابە شێخ تاووتوێ‌ نەكردووە، وتیشی:»بەهیچ شێوەیەك دەستتێوەردان لەكاروباری سیاسیدا ناكات تاشوێن و مەكانەتی هەر پیرۆز بێت لای تەواوی چین و تووێژەكانی كۆمەڵگای ئێزیدی، پێویستە پارتی هیچ فشارێك لەسەر بابە شێخ نەكات و بەكارینەهێنێت بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن یان هەر پرسێكی سیاسی، چونكە كاری ئەو تەنها ئاینییە». هەروەها خودێدا چوكی ، بەڕێوەبەری ناحیەی سنون سەر بەقەزای شەنگال، كە لەدوای رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەر بووە بە بەڕێوەبەری ناحیە بۆ ، ئاماژەی بەوەكرد كە لایەنە سیاسییەكان دەستتێوەردان لەكاروباری ئەودا دەكەن ، چونكە لایەنە سیاسییەكان دەستتێوەردان لەكاروباری هەموو ئایینەكاندا دەكەن، وتیشی:» بابە شێخ بۆ یەكگرتوویی و تەوافقی ئێزیدییەكان هاتووە، چونكە پێش 3ی ئابی 2014و دوای ئەوە كۆمەڵێك رووداوی كوشتن و كێشەی كۆمەڵایەتی روویداوە، بۆیە ئەو هاتووە تا ئەو كێشانە چارەسەر بكات». بەرپرسی راگەیاندنی بابە شێخ ئەوە دووپاتدەكاتەوە كە هیچ مەرامێكی سیاسی لەپشت سەردانەكەی بابە شێخەوە نیەو تەنها ئامانجی یەكخستنی ئێزیدییەكانە. سەباح سەمیر، بەرپرسی راگەیاندنی بابە شێخ  لەلێدوانێكدا بە  وت: «سێ‌ رۆژە لەقەزای شەنگالین بابە شێخ لەگەڵ سەرۆك عەشیرەت و پیاوانی ئایینی و خەڵكی ناوچەكە كۆدەبێتەوە و سەردانی مەزارگەو شوێنە پیرۆزەكانی ئێزیدی دەكات». سەباح سەمیر وتیشی: « بابە شێخ بابی رووحی ئێزیدییەكانە، جگە لەكاری ئایینی دەستتێوەردان لەكاروباری سیاسیدا ناكات، سەردانەكەشی هیچ پەیوەندی بەبانگەشەی هەڵبژاردنەوە نیە، چونكە ئەو هیچ ئاڵایەكی سیاسی بەرزنەكردووەتەوە». «راستە هەندێك لایەنی سیاسی هاتوونەتە دیدارەكەی بابە شێخ و پێكەوە قسەیان كردووە، بەڵام دڵنیایی دەدەینە هەموو لایەك لەدانیشتنەكەدا باسی هیچ پرسێكی سیاسی نەكراوە، تەنیا قسە لەسەر ئەوە كراوە كە پێویستە ئێزیدییەكانی شەنگال و شێخان و هەموو ناوچەیەك یەكڕیز و یەكگرتوو بن» بەرپرسی راگەیاندنەكەی وا دەڵێت. سەباح سەمیر ئەوەشی دووپاتكردەوە كە «كێشەمان لەگەڵ ئەوە نیە هەر ئێزیدییەك سەر بەحزبێك و لایەنێك بێت، ئێزیدییەكان ئازادن لەوە، بەڵام بۆ پرسی ئایینی و كۆمەڵایەتی دەبێت یەكڕیزو یەكگرتوو بن، لەژێر فشاری هیچ لایەنێكی سیاسی سەردانی شەنگالی نەكردووە».      

هاوڵاتى نێچیرڤان بارزانی لەگەڵ باڵیۆزی نەمسا لە ئوردن و عێراق کۆبووەوە و باسیان لە برەودان بە پەیوەندییەکانی هەرێمی کوردستان و نەمسا لە بوارى ئاڵوگۆڕى بازرگانى و ده‌رفه‌تى كار و وه‌بەر‌هێنان کرد. ئەمڕۆ چوارشەممە 22-09-2021 نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە‌ ئۆسكار ڤوستنگه‌ر باڵيۆزى نه‌مسا له‌ ئوردن و عێراق كرد. بەپێی راگەیێندراوی سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان، "له‌ كۆبوونه‌وه‌يه‌كدا باس له‌ په‌يوه‌نديى دۆستانه‌ و له‌مێژينه‌ى هه‌رێمى كوردستان له‌گه‌ڵ نه‌مسا كرا و خواستى هاوبه‌شيان بۆ بره‌ودان به‌ په‌يوه‌ندييه‌كان له‌ هه‌موو بواره‌كاندا دووپاتكرده‌وه". بەپێی راگەیێندراوەکە، باڵيۆزى نه‌مسا خۆشحاڵيى خۆى به‌ ئاوه‌دانى و پێشكه‌وتنه‌كانى هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕیوە و ستايشى رۆڵى پێشمه‌رگه‌ى له‌ تێكشكاندنى داعشدا كرد. لە کۆبوونەوەکەدا هه‌ردوولا تيشكيان خستووتەسه‌ر كۆبوونه‌وه‌ى شاندێكى بازرگانيى نه‌مسايى كه‌ به‌ ياوه‌ريى باڵيۆزى نه‌مسا سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستانيان كرد و دوێنێ له هۆتێل دیڤان لە‌ هه‌ولێر له‌گه‌ڵ ژماره‌يه‌ك له‌ بازرگانان و كۆمپانياكانى هه‌رێمى كوردستان كۆبوونه‌وه، بڕیاریشە ئەمڕۆ شاندی 13 کۆمپانیای نەمسایی سەردانی دهۆک بکەن.