.jpeg)
هاوڵاتی لە شاری مەمفیس، پێنج پۆلیس هێرش دەکەنە سەر پیاوێکی ڕەش پێست لەناو ئۆتۆمبێلەکەیدا و بیبەر دەکەن بە دەمووچاویدا، بەوهۆیەوە پیاوەکە دوای ٣ ڕۆژ گیان لەدەست ئەدات. لە گرتە ڤیدیۆیەکەدا، تایر نیکۆڵس کاتێک پۆلیس هێرش دەکاتە سەری و قاچێکی بریندار دەکەن بەهۆیەوە ناتوانێت بڕوات و هاواری دایکی دەکات، پاش بریندارکردنی تایر نیکۆڵس ناتوانێت بڕوات و بەهۆیەوە پۆلیسەکان ئەمبوڵانس بانگ دەکەن؛ ئەو پۆلیسانەی هێرشیان کردۆتە سەری پێنج پۆلیس بوون و سەرجەمیان ڕەش پێست بوون. بەهۆی ڕوداوەکەوە جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا ناڕەزایی ونیگەرانی خۆی دەربڕی،هاوکات هەر پێنج پۆلیسەکە لەکارەکانیان دورخارونەتەوە، لەگەڵ ئەوەشدا لەچەندین و شار ویلایەتی ئەمریکا خۆپیشاندانی ناڕەزایی بەڕێوەچوو دژی کاری دڕندانەی پۆلیس بەرامبەر ڕيشپێستەکان. تایر نیکۆڵس، گەنجێکی تەمەن ٢٩ ساڵی ڕەشپێستە کە لە ١٠ مانگی کانوونی دووەمدا بەهۆی سەختی برینەکانیەوە لە نەخۆشخانە گیانی لەدەست دا، تایر نیکۆڵس ٣ ڕۆژ بەر لە مردنی لە لایەن پۆلیسەوە لە شاری مەمفیس وەک لە گرتە ڤیدیۆەکەدا کە پۆلیس بڵاوی کردۆتەوە، بە تۆمەتی دزین بە سەختی بریندار دەکرێت لە لایەن پۆلیسەوە و تەنها کاتژمێرێک دوای بریندارکردنی ڕەوانەی نەخۆشخانە دەکرێت.
هاوڵاتی هیندستان یەکەم ڤاکسینی “INCOVACC “پەسەند کرد وەک ژەمی سەرەکی کە لەڕێگەی لوتەوە بەشێوازی قەترە بەکاردەهێنرێت و یارمەتی درووستبوونی بەرگری لە خانەکانی لوت و بەشی سەرەوەی کۆئەندامی هەناسە دا دەدات. ڤاکسینی”INCOVACC”, لەلایەن کۆمپانیای Bharat bieotech درووستکراوە، ڤاکسینەکە لەڕێگەی ڤایرۆسی ناسراو بە ئەدینۆ ڤایرەس لەناو لەشدا دەگوازرێتەوە کە بەجۆرێک بەرنامە کراوە هانی خانەکانی لەش دەدات و فێریان دەکات کە چۆن بەرگری درووست بکەن لەبەرامبەر هەوکردنی کۆرۆنا. زاناکان پێیان وایە لەبەر ئەوەی ڤاکسینەکە کار لەسەر کۆئەندامی هەناسە دەکات و بەوجۆرەش بەکاردەهێنرێت ڕەنگە ئەنجامێکی باشتر بەدەست بهێنێت، هاوکات ڤاکسینەکە دەبێت بە دوو ژەم بەکاربهێنرێت و نێوانیان ٢٨ ڕۆژ جیاوازی هەبێت. دکتۆر کریشنا ئیلا، سەرۆکی کۆمپانیای Bharat biotech، بە ئاژانسی هەواڵی ANI ڕاگەیاندووە ، ڤاکسینەکە بەکارهێنان و گواستنەوەی بۆ لەش ئاسانە، چونکە پێویستی بە دەرزی نیە تاوەکو لەش سودی لێوەربگرێت، هەروەها بەرگریەکی فراوانتریش درووست دەکات بە بەراورد بەو ڤاکسینانەی کە بەڕێگەی کوتان و دەرزی بەکاردێن. بەکارهێنانی ڤاکسینەکانی کۆرۆنا بەڕێگەی هەناسەدان ولەڕێگەی کۆ ئەندامی هەناسەوە، لە ئەمریکا و بەریتانیا لێکۆڵینەوەی لەسەر کراوە،هاوکات لە چینیش لە مانگی ئەیلولی ٢٠٢٢ پەسەند کرا، لە مانگی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ لە هیندستانیش ژەمە ڤاکسینی کۆرۆنا بەشێوازی هەناسەدان وەک ژەمی زیادە وپاڵپشتی بۆ ئەوکەسانەی ڤایرۆسەکەیان بە سەختی گرتووە پەسەند کرد.
جەنەڕاڵ مایکل مێنیهان کە بەرپرسێکی باڵای هێزی ئاسمانی ئەمەریکایە لە یاداشتێکی ناوخۆییدا نووسیویەتی "هیوادارم هەڵەبم. هەستێکم هەیە کە دەڵێت ساڵی 2025 لەگەڵ چین دەچینە جەنگەوە". لەدرێژەی قسەکانی دەڵێت : "شی جینپینگ، سەرۆکی چین لە 2025 لەیەککاتدا پاڵنەر و دەرفەتیشی دەبێت". دڵناییشی دا لەوەی، هەڵبژاردنەکانی تایوان لە ساڵی 2024 هۆکارێک دەدات بە سەرۆکی چین بۆ جوڵەکردن. جەنەڕاڵەکە پێیوایە، کێبڕکێی سەرۆکایەتی لە ئەمریکا، کە بڕیارە هەمان ساڵ بەڕێوەبچێت، دەرفەتێک بۆ چینیش دەڕەخسێنێت. جەنەڕاڵە ئەمەریکییەکە ، داوا لە هێزەکانی دەکات کە مەشق و راهێنان بکەن بۆ شەڕکردن، بەتایبەتی بە چوونە مەیدانەکانی تەقەکردن و ئامانجی سەرەکیان لە راهێنانەکان، پێکانی "سەر"ـی بەرامبەر بێت. جێی باسه دوای هێرشی ڕووسیا بۆسەر ئۆکرانیا، ئەمریکا ترسی هەیە هەمان سیناریۆ لە تایوانیش دوباره ببێتەوە، کە چین بەبەشێکی دانەبڕاوی وڵاتەکەی دادەنێت و دەیەوێت کۆنترۆڵی تەواوی بکات، گرژییەکانی ئەمریکا و چین زیاتر بوو پاش سەردانەکەی نانسی پیلۆسی، سەرۆکی ئەوکاتەی ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمەریکا بۆ دوورگەکە.
هاوڵاتی ئیدارەی روبەڕوبوونەوەی کارەساتە سورشتییەکان لە ئەفغانستان بڵاویکردەوە,162 کەس بەھۆی سەرماوە گیانیان لەدەستداوە و ھاووڵاتیان توانای کڕینی سوتەمەنییان نییە بۆ گەرمکردنەوەی ماڵەکانیان، لەکاتێکدا پلەکانی گەرما تا رادەی بەستن دابەزیوون. .شفیعوڵڵا ڕەحیمی، وتەبێژی ئیدارەی روبەڕوبوونەوەی کارەساتە سورشتییەکان وتی: لە 10ی کانوونی دووەمەوە تا ئێستا 162 کەس بەهۆی ساردی کەشوهەواوە گیانیان لەدەستداوە کە 84 کەسیان هەفتەی ڕابردوو مردون". وتیشی، ئەم مانگە روبەڕوی خراپترین شەپۆلی سەرما بوونەتەوە بە درێژایی زیاتر 15ساڵی رابردوو، بەشێوەیەک پلەکانی گەرما لەچەند ناوچەیەک گەیشتوونەتە 34 پلە لە ژێر سفرەوە ئەو رەوشەش لەکاتێکدایە بەھۆی بڕیاری بزووتنەوەی تاڵیبانەوە، زۆرێک لە رێکخراوە مرۆییەکان کارەکانیان لە ئەفغانستان راگرتووە و ئەوەش ژیانی ھاووڵاتیانی سەختتر کردووە.
هاوڵاتی سەرۆک وەزیرانی پۆڵەندا وتی، پۆڵەندا ڕەزامەندی دەربڕیوە بۆ ناردنی 60 تانکی تر بۆ ئۆکرانیا جگە لە 14 تانکی لیۆپاردی دروستکراوی ئەڵمانی کە پێشتر ڕایگەیاندوە دەینێرێت. دوێنێ پێنجشەممە ماتیوز مۆراویکی سەرۆک وەزیرانی پۆڵەندا ڕایگەیاند، پۆڵەندا ڕەزامەندی دەربڕیوە بۆ ناردنی 60 تانکی تر بۆ ئۆکرانیا جگە لە 14 تانکی لیۆپاردی دروستکراوی ئەڵمانی کە دەینێرن. وتیشی ،کە پۆڵەندا یەکەم دەوڵەتە کە نزیکەی نیو ساڵ لەمەوبەر 250 تانکی جەنگی پێشکەش بەئۆکراینا کردووە . باسی لەوەشکرد کە شکستی ئۆکرانیا مانای شکستهێنانی هەموو جیهانی ئازادە، وتی: "ئەگەرنەمانەوێت جیهان بدۆڕێت، ئەوا دەبێت زۆر کراوە و ئازا بین لە پشتگیریکردنی ئۆکرانیا". ئەمەشلەکاتێکدایە، ئەمریکا ڕۆژی چوارشەممە ڕایگەیاند تانکی ئەبرامس دەنێرێت بۆ ئۆکرانیا لەکاتێکدا ئەڵمانیاو کەنەداو ئیسپانیاو نەرویجیش گوتیان تانکی لیۆپارد 2 دابین دەکەن بۆ ئۆکرانیا.
هاوڵاتی گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ڕوسیا ڕۆژی هەینی داوای لەباڵیۆزی ئەڵمانیا لە مۆسکۆ کرد هاڵوێستی ئەڵمانیا لەسەر شەڕی بەردەوامی ڕوسیاو ئۆکرانیا ڕوونبکاتەوە. ماریا زاخارۆڤا گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی رووسیا لە پەیامێکدا لە تێلگرام ڕایگەیاند،"وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا (ئانالێنا بایربوک) دەڵێت وڵاتەکەی لەگەڵ وڵاتانی دیکە لە شەڕدایە لەگەڵ ڕووسیا هەر ئەو وەزارەتەش دەڵێت وڵاتەکەی بەشێک نییە لە ململانێکان". وتیشی، "بە لەبەرچاوگرتنی ئەم لێدوانە ناکۆکانە ، پێویستە باڵیۆزی ئەڵمانیا لە ڕووسیا ڕونکردنەوە بدات" ئەم قسانەی وەزیری دەروەی ڕوسیا لە کاتێکدایە،ڕۆژی چوارشەممە، ئانالێنا بایربوک، لە دانیشتنی ئەنجومەنی پەرلەمانی ئەوروپا لە ستراسبۆرگ قسەی کرد و وتی: ئەڵمانیا لە ئێستادا لە شەڕدایە لەگەڵ ڕووسیا. هاوکات،ڕۆژی پێنجشەممەش وەزارەتی دەرەوەی ئەڵمانیا ڕایگەیاند کەدابینکردنی پشتیوانی بۆ کیڤ نابێتەهۆی ئەوەی ئەڵمانیا ببێتە بەشێک لە لایەنە بەشداربووەکانی ململانێی نێوان ڕوسیا و ئۆکرانیا. جێگەیباسە، له 24ـی 2ی 2022، به فه‌رمانی ڤلادیمێر پوتن سه‌رۆكی رووسیا هێرشكرایه‌سه‌ر خاكی ئۆكرانیا و به‌هۆیه‌وه هه‌زاران كه‌س له سه‌ربازان و هاووڵاتیان كوژراون و ملیۆنه‌ها ئۆكرانیش ئاواره‌ی وڵاتانی ئه‌وروپی بوون، تا ئێستاش ئه‌و جه‌نگه به‌رده‌وامه.
هاوڵاتی لە ئۆپراسیۆنێکی ئەمریکادا لە سۆماڵ، سەرکردەیەکی دیاری داعش کوژرا، کە رۆڵی گەورەی ھەبوو لە پارەدارکردنی تیرۆریستان لە سەرانسەری جیھاندا. لوید ئۆستن وەزیری بەرگری ئەمریکا لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، لەسەر فەرمانی جۆ بایدن سەرۆکی ئەمریکا، ئۆپراسیۆنێکیان لە باکوری سۆماڵ ئەنجامداوە کە بەھۆیەوە ١٠ تیرۆریستی داعش کوژراون کە لە نێویاندا "بیلال سودانی" سەرکردەی دیاری داعش ھەبووە. ئۆستن لە راگەیەندراوەکەدا ئاماژەی بەوەداوە، بیلال سودانی بەرپرس بووە لە فراوانکردنی چالاکییەکانی داعش لە ئەفریقا و رۆڵی گەورەشی ھەبووە لە پارەدارکردنی تیرۆریستان لە سەرانسەری جیھان بە ئەفغانستانەوە. وەزیری بەرگری ئەمریکا جەختیشیکردەوە لەوەی لەو ئۆپراسیۆنەدا ھیچ ھاووڵاتییەکی مەدەنی و سەربازێکی ئەمریکی نەبووەتە قوربانی و ئاماژەیەکیشە بۆ ئەوەی ئەمریکا پابەندە بە پاراستنی ئەمریکییەکان لە تیرۆریستان لە دەرەوە و ناوەوەی وڵاتەکەی. کۆشکی سپیش رایگەیاند، ئەمریکا حکومەتی سۆماڵی لە وردەکارییەکانی ئەو ئۆپراسیۆنە ئاگادار کردووەتەوە.
هاوڵاتی دۆناڵد تره‌مپ، سه‌رۆكی پێشوی ویلایه‌ته یه‌كگرتوه‌كانی ئه‌مه‌ریكا ڕایگه‌یاند، ده‌كرێت شه‌ڕ و ململانێكانی ئۆكرانیا به رێكه‌وتن یه‌كلایی بكرێته‌وه و نه‌ك به ناردنی ملیۆنان دۆلار وه‌ك هاوكاری بۆ كیێڤ. دۆناڵد تره‌مپ سه‌رۆكی پێشووی ئه‌مه‌ریكا له پێگه‌ی تایبه‌تی خۆی له تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی (Truth Social)، نووسیوویه‌تی: "ناكۆكییه‌كان له ئۆكرانیا له رێگه‌ی رێككه‌وتنه‌وه كۆتایی پێده‌هێنرێت، نه‌وه‌ك به ناردنی چه‌ك، هاوكاریی و ملیاره‌ها دۆلار بۆ كیێڤ". هەروەها دەشڵێت، "ئه‌گه‌ر من له ئێستادا سه‌رۆكی ئیداره‌ی ئه‌مریكا بومایه، له ماوه‌ی 24 كاتژمێردا به ئاشتیانه چاره‌سه‌ری ململانێكانی ئۆكرانیا و روسیام ده‌كرد". دۆناڵد تره‌مپ پێشتریش له لێدوانێكدا له‌باره‌ی كاره‌كانی ئیداره‌ی جۆو بایدن سه‌رۆكی ئێستای ئه‌مریكا سه‌باره‌ت به ئۆكرانیا ڕایگه‌یاندبو، "پێویسته به ڕێككه‌وتنێك كۆتایی به ململانێكان بهێنن، نابێت ملیۆنان دۆلار هاوكاری بنێردرێت بۆ كیێڤ ". سه‌رۆكی پێشوی ئه‌مریكا باسی له‌وه‌شكردبو، "به‌هۆی ڕێوشوێنه‌كانی ئه‌مریكاوه، ئه‌گه‌ری هه‌یه شه‌ڕ و ململانێكان بۆ شه‌ڕێكی جیهانی بگوازرێنه‌وه و له‌بری تانك، چه‌كی ئه‌تۆمی به‌كاربهێندرێت". هه‌روه‌ها ڤیكتۆریا نۆلاند جێگری وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا بۆ كاروباری سیاسی، له‌مباره‌یه‌وه رایگه‌یاندبوو، واشنتن ئاماده‌یه سزاكان به‌سه‌ر رووسیادا كه‌مبكاته‌وه، به‌مه‌رجێك رووسه‌كان له ته‌واوی خاكی ئۆكرانیا بكشێنه‌وه.
هاوڵاتی دوو بەرپرسی باڵای ئیدارەی بایدن ڕایانگەیاندووە بڕیارە جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا، لە سەروبەندی ساڵیادی لەشکرکێشی ڕوسیا بۆسەر ئۆکرانیا گەشتێک بۆ وڵاتانی ئەوروپا بکات، بەڵام هێشتا هیچ پشتڕاست نەکراوەتەوە. بەپێی وتەی یەکێک لەو بەرپرسانەی باسی لەگەشتەکەی سەرۆکی ئەمریکا کردووە بۆ وڵاتانی ئەوروپا، یەکێک لەو وڵاتانەی کە دەکرێت جۆ بایدن سەردانی بکات پۆڵەنەدایە کە یەکێکە لە هاوپەیمانە سەرەکیەکانی ناتۆ و وەک ناوەندێکی سەرەکی گواستنەوەی چەک وکەرەستەی سەربازی بۆ ئۆکرانیایە. هاوکات ئەو بەرپرسەی ئیدارەی ئەمریکا ئاماژەی بەوەش کردووە تا ئێستا هیچ پشتڕاستکردنەوەیەکی فەرمی و وردەکاریەک لە بارەی گەشتەکەوە نەخراوەتە ڕوو، لەبارەی سەردانیکردنی جۆ بایدن بۆ ئۆکرانیاش ئاماژەی بەوەداوە کە بەدوری نازانێت لە چوارچێوەی گەشتەکەیدا سەردانی ئۆکرانیا بکات. ئەمەش لەکاتێکدایە، کە یاریدەدەرانی بایدن چەند هەفتەیەکە پلان دادەنێن بۆ چۆنیەتی ئامادەکاریەکانی ساڵیادی لەشکرکێشی وداگیرکاری ڕوسیا بۆسەر ئۆکرانیا، کە بەپێی زانیاریەکان دەکرێت بایدن لەو یادەدا وتارێک پێشکەش بکات. هاوکات بڕیاریشە لە مانگی داهاتوودا کامالا هاریس، جێگیری سەرۆکی ئەمریکا سەردانی ئەوروپا بکات و لە کۆنفرانسی ئاشتی میونشن لە ئەڵمانیا بەشدار بێت، بەپێی زانیاریەکانیش تەوەری سەرەکی گفتوگۆی سەرکردەکانی جیهان لە کۆنفرانسەکە جەنگی داگیرکاری سەر ئۆکرانیایە.
هاوڵاتی بەپێی هەواڵێکی میدیای فەرمی یەکێتی ، ماوەی هەشت مانگە هاووڵاتییەك لەلایەن هێزە ئەمنییەکانەوە لە خەبات رفێندراوەو چارەنوسی نادیارە. بەپێی هەواڵەکە ئەیوب نەجمی تەمەن 29 ساڵ، دانیشتووی قەزای خەباتە و پیشەی دوكاندارە، ماوەی هەشت مانگە لەلایەن هێزە ئەمنییەكانی ناوچەكەوە رفێندراوە و تاوەكو ئێستا بێسەر و شوێنە. لەوبارەیەوە دایكی ئەیوب نەجم رایدەگەیەنێت: "كوڕەكەم هیچی نەكردووە، نیوەڕۆیەك رفێندرا، تاوەكو ئێستا نازانین لەكوێیە؟ زیندوە؟ یان مردووە؟". دەشڵێت: "حكومەت بەرپرسیارە لە گیانی كوڕەكەم".
هاوڵاتی وتەبێژی بەرنامەی خۆراکی جیهانی هۆشداری لە بەرزبونەوەی ڕێژەی بەدخۆراکی دەدات لە نێوان منداڵ و دایکاندا لە ئەفغانستان ئەمڕۆ پێنجشەممە وتەبێژێکی بەرنامەی خۆراکی جیهانی نەتەوە یەکگرتووەکان ڕایگەیاند، ڕێژەی بەدخۆراکی لە ئەفغانستان بەرزبۆتەوە بەهۆی ئەوەی زیاتر لە نیوەی ئەو وڵاتەی کە بە درێژایی ساڵ دوچاری کەمی خۆراک و بەرگەی برسێتی توند دەگرێت. دەست بەسەرداگرتنی تاڵیبان لە مانگی ئابی 2021 بووە هۆی ئەوەی ملیۆنان کەس لەو وڵاتە دوچاری هەژاری و برسیەتی ببنەوە دوای ئەوەی یارمەتیە دەرەکییەکان بە نزیکەیی لە شەوێکدا وەستان. فیلیپ کرۆپف، وتەبێژی ئاژانسی خۆراک لە کابۆل وتی: "نیوەی ئەفغانستان بە درێژایی ساڵ، بە بێ گوێدانە وەرز، بەرگەی برسێتی توند دەگرێت و ڕێژەی بەدخۆراکیش لە تۆمارێکی بەرزدایە ". وتیشی،" حەوت ملیۆن منداڵ هەیە (لە خوار تەمەنی 5 ساڵ) لەگەڵ دایکیاندا کە توشی بەدخۆراکی بوون ، لە وڵاتێکدا کە ژمارەیان 40 ملیۆن کەسە". ئەو وتی، ئەفغانیەکان لە ئێستادا لە برسا نامرن، بەڵام هیچ سەرچاوەیەکیان نەماوە بۆ ئەوەی چیتر ڕوبەڕوی ئەو قەیرانە مرۆییە ببنەوە. هاوکات، دەزگا نێودەوڵەتییەکان یارمەتییەکانی پشتگیری خۆراک و پەروەردە و تەندروستییان بۆ ئەفغانییەکان دابین کردووە، لەوانە هۆکارەکانی گەرمکردنەوەو، پارە بۆ سووتەمەنی و جلوبەرگی گەرم بەڵام پێدانی ئەم یارمەتییانە و کاری ڕێکخراوەکان بە شێوەیەکی بەرچاو کەمی کردووە دوای بڕیاریکی تاڵیبان کە ڕێگری لە کارکردنی ژنان دەکات لە گروپە ناحکومییە نیشتیمانی و نێودەوڵەتییەکاندا، ئەمەش بووەتە هۆی توڕەی بەشێکی زۆر لەو دەزگا و ڕێکخراوانەو بەشێکییان تەواوی کارەکانیان لەو وڵاتە ڕاگرتووە.
هاوڵاتی گوتەبێژی کرملین، دمیتری پێسکۆڤ: "رەوانەکردنی چەک بە تانکەوە لەلایەن ئەمریکا و ژمارەیەک وڵاتی ئەورووپاوە بۆ ئۆکراینا، وەک بەشداربوونی راستەوخۆ لە پێکدادانەکان لێک دەدەینەوە". دمیتری پێسکۆڤ لە مۆسکۆی پایتەختی رووسیا لەبارەی بڕیاری ژمارەیەک وڵاتی خۆرئاوا لەنێویاندا، ئەمریکا و ئەڵمانیا بۆ رەوانەکردنی تانک بۆ ئۆکراینا بۆ میدیاکاران دواو ڕایگەیاند، "هەموو جۆرە کارێکی (لەم جۆرەی) ناتۆ و ئەو وڵاتانە وەک بەشداربوونی راستەوخۆ لە پێکدادانەکان لێک دەدەینەوە". گوتەبێژی کرملین، دمیتری پێسکۆڤ بە ئاماژەدا بەوەی کە ئەوان لەگەڵ ئەوەدانین رەوانەکردنی چەک و تانک لەلایەن ئەمریکا و ژمارەیەک وڵاتی ئەورووپاوە بۆ ئۆکراینا بە واتای بەشداربوون لە پێکدادانەکان نێیەت، گوتی: "هەموو جۆرە کارێکی (لەم جۆرەی) ناتۆ و ئەو وڵاتانە وەک بەشداربوونی راستەوخۆ لە پێکدادانەکان لێک دەدەینەوە و چەندین جاریش جەختمان لەوە کردووە و ئەمە رەت دەکەینەوە". ئەم قسانانەی پیسکۆڤ لە کاتیکدایە ، دوێنێ چوارشەممە راوێژکاری ئەڵمانیا، ئۆلاف شۆلتز رایگەیاند کە وڵاتەکەی ئەو پشتیوانییە سەربازییەی کە پێشکەش بە ئۆکراینای دەکات بەهێزتر دەکات و بڕیاریان داوە تانکی لیۆپارد-2 رەوانەی ئەو وڵاتە بکەن. هەروەها سەرۆکی ئەمریکا، جۆ بایدن راگەیاندووە کە تانکی ئابرامس 31 بە ئۆکراینا دەدەن. هاوکات ژمارەیەک لە وڵاتانی ئەورووپایش ئامادەیی خۆیان نیشانداوە، تانکی لیۆپارد-2 رەوانەی ئۆکراینا بکەن.
نەتەوە یەکگرتوەکان لەسەر دۆخی ئابوریی جیهان هۆشداریی دەداتە و جەخت دەکاتەوە مەترسیی گەورە لەسەر دۆخی ئابوریی لە ئارادایە. رێکخراوی نەتەوە یەکگرتوەکان لە راپۆرتێکی نوێدا بڵاوی کردوەتەوە؛ لەماوەی ساڵانی رابردودا چەند شۆکێکی گەورە دۆخی ئابوریی جیهانی گرتوەتەوە کە بڵاوبونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و هێرشی روسیا بۆ سەر ئۆکرانیا و بەرزبونەوەی لەناکاوی رێژەی هەڵاوسان نمونەی ئەو شۆکە ئابورییانە بون. لە راپۆرتەکەدا ئەوە خراوەتەڕو؛ چاوەروان کراوە ئاستی گەشەی ئابوری بەشێوەیەکی بەرچاو خاوبونەوە بەخۆیەوە ببینێت و بۆ 1.9 دابەزێت لەکاتێکدا کە لە ساڵی 2022 گەیشتبوە %3. لەبارەی ئەو رێکارانەی کە حکومەتەکان دەبێت بیگرنەبەر بۆ روبەروبونەوەی دۆخی نەخوازراوی ئابوری، ئەنتۆنیۆ گۆتیرێز، سکرتێری گشتیی نەتەوەیەکگرتوەکان رایگەیاندوە؛ نابێت وڵاتان پەنا ببنە بەر پەیڕەوکردنی سیاسەتی (سک هەڵگوشین) چونکە ئەوە دەبێتە هۆی زیاتربونی نادادپەروەری و لێکەوتە نەرێنییەکانی دۆخی دارایی زیاتر دەکات.
بەرپرسێکی باڵای سوپای پاسداران رایگەیاند؛ 40 وڵات دەستیان لە ناڕەزایەتییەکاندا هەبوە و سعودیە بە ملیارد دۆلاری بۆ زیانگەیاندن بە کۆماری ئیسلامی ئێران تەرخان کردوە. یەحیا رەحیم سەفەوی، روێژکاری باڵای فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکانی ئێران و فەرماندەی سوپای پاسداران رایگەیاند؛ بە هەوڵەکانی سوپای پاسداران پلانی وڵاتانی جیهان بۆ ناڕەزایەتیی و زیانگەیاندن بە کۆمار ئیسلامی لە ئێران کۆنتڕۆڵ کراوە. ئەو وتوی؛ لەو ناڕەزایەتییانەدا زیاتر لە 40 وڵاتی جیهان رۆڵیان گێڕاوە دژی دەسەڵاتی ئێران و هەوڵیانداوە وڵاتەکە بەرە پارچە کردن و دابەشبون بەرن. بە وتەی رەحیم سەفەوی لایەنگرانی سیستمی پاشایەتی و وڵاتی سعودیە بە ملیارد دۆلار پارەیان تەرخان کردوە بۆ زیانگەیاند بە ئێران بەڵام شکستیان هێناوە. لە لایەکی دیکەوە رۆژنامەی جەوان کە سەر بە سوپای پاسدارانە بڵاوی کردوەتەوە زیانی مادیی ناڕەزایەتییەکان پارێزگای سنە لە رۆژهەڵاتی کوردستان زیاتر لە یەک ملیارد و 380 ملیۆن دۆلار بوە.
سەرۆک وەزیرانی عێراق بەیانی ئەمڕۆ بەغدا بەرەو پاریس بەجێهێشت. هەرچەندە تا ئێستا نوسینگەی سەرۆک وەزیران هەواڵی سەردانەکەی بڵاونەکردوەتەوە، بەڵام سەرچاوەیەکی حکومەتی عێراق بە کەناڵی سۆمەریەنیوزی راگەیاندووە: محەمەد شیاع سودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق بەیانی ئەمڕۆ5شەممه بەغدای بەرەو فەڕەنسا جێهێشت. سەرۆک وەزیرانی عێراق کە سەردانەکەی ئەمڕۆ دەبێتە هەشتەمین گەشتی دەرەوەی وڵات لە دوای دەستبەکاربونی حکومەتەکەی کە تەمەنی ناگات 100 رۆژ، لە پەیامێکدا ئاماژەی بە ئەوەکردبوو، ئامانجی سەردانەکەی بۆ فڕەنسا دروستکردنی دەرفەتێکی تازەیە بۆ دامەزراندنی هاوبەشی بەردەوام و ستراتیژی لە نێوان کۆمپانیاکانی هەردوو وڵاتدا. ئاماژەی بە ئەوەشکردبوو، باوەڕیان بە ئەوەیە دەبێت عێراق لە ئاستی هەرێمی و نێودەوڵەتیشدا پەیوەندییەکانی هاوکار و هاوسەنگی هەبێت و دوربێت لە جەمسەرگیری، هەروەها بەغدا دەیەوێت هاوکاری لەگەڵ کۆمپانیاکانی جیهان پەرەپێبدات و کۆمپانیاکانی فڕەنساش لەپێشەوەی ئەوانەدان کە بەغدا بانگهێشتیان دەکات بۆ وەبەرهێنان لە وڵاتدا.
.jpg)
.png)
