هەماهەنگیەكی باڵامان لەگەڵ هەرێمی كوردستان هەیە بۆ سەرژمێری

هاوڵاتی هاوسەرۆکایەتی دەستەی بەڕێوەبەری کۆما جڤاکێن کوردستان-کەجەکە، بەبۆنەی پیلانگێریی ٩ی تشرینی یەکەم لە دژی عەبدوڵا ئۆجالان ڕاگەیاندراوێکی بڵاوکردەوە. دەقی ڕاگەیاندراوەکەی کەجەکە بەم جۆرەیە: پیلانگێڕیی نێودەوڵەتی ٩ـی تشرینی یەکەم، کە یەکێکە لە ئۆپەراسیۆنە سیاسییە هەرە گەورەکانی مێژووی مرۆڤایەتیی بە دوژمنکارییەکی گەورە، خیانەت و دووڕوویەتی ئەنجامدرا، ٢٦ ساڵ بەسەریدا تێپەربوو، لە کەسایەتی ڕێبەر ئاپۆدا لە دژی گەلی کورد، گەلانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و تێکۆشانی ئازادیی گەلانی بندەستی جیهان ئەنجامدرا، ئەو پیلانگێڕییە و هەروەها هەموو ئەو هێزانەشی لە پیلانگێڕییەکەدا بەشداربوون، جارێکی دیکە شەرمەزار دەکەین. ڕێبەر ئاپۆ بە دەستپێکردنی شۆڕشی ئازادیی کوردستان بوونی گەلی کوردی سەرلەنوێ مسۆگەر کرد، بۆیە پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی دژی ڕێبەر ئاپۆ و گەلی کورد، بزووتنەوەی ئازادیی و جەنگاوەرانی ئازادیی یەکجار خەمبار و توڕەکرد، چالاکوانانی “ئێوە ناتوانن ڕۆژی ئێمە تاریک بکەن”، ئەم پەژارە و توڕەییەیان کردە چالاکیی و لە دژی گەورەترین پیلانگێڕیی مێژوو، ڕەسەنترین چالاکییان ئەنجامدا. تێکۆشان دژی پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی ئافرێندرا، فراوانتر بوو و کرا بە تێکۆشانی نێودەوڵەتیی ئازادیی و بووە یەک لە گەورەترین هەڵمەتەکانی مێژوو، لە کەسایەتی خالید ئۆڕاڵ، ئاینور ئارتەن و سەلامەت مەنتاشدا کە پێشەنگەکانی ئەم هێڵەی تێکۆشانن، ئێمە شەهیدانی “ئێوە ناتوانن ڕۆژی ئێمە تاریک بکەن” جارێکی دیکە بە ڕێزی زۆرەوە یاددەکەینەوە و بە پێزانینەوە بەژنی خۆمان لەبەردەم تێکۆشانیاندا دادەنەوێنین. لە کەسایەتی ئەواندا سەرجەم شەهیدانی دیموکراسیی و شۆڕش بە ڕێز، خۆشەویستی و پێزانینەوە بە بیردەهێنینەوە و بەڵێنی وەفاداری و سەرکەوتن کە بە شەهیدانمان داوە، سەرلەنوێ دووبارە دەکەینەوە. پیلانگێڕیی ٩ـی تشرینی یەکەم یەکێکە لە ڕووداوە گرنگەکان کە دەبێت لێی تێبگەین، زۆر هێز لە پیلانگێڕییەکەدا دژی ڕێبەر ئاپۆ یەکیانگرت و پێکەوە هەنگاویان نا، ئەمەش پەیوەندی بە دەرەنجامەکانی هێڵی ڕێبەر ئاپۆ و پەکەکە لەسەر کوردستان و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە هەیە، زۆرێک لە هێزەکان کە لەسەر بەرژەوەندییەکان ڕێکنەدەکەوتن، لەم پیلانگێڕییەدا یەکیان گرت، ئەمەش دەریدەخات کە پیلانگێڕییەکە وەک ئۆپەراسیۆن و پیلانی هێزە هەژمونگەراکان ئەنجامدراوە، ئەو هێزە هەژمونگەرایانەی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری کە پیلانیان داناوە و پیلانگێڕییەکەیان ئەنجامداوە بریتین لە ئەمریکا، بەریتانیا و ئیسرائیل، ناتۆ و دەوڵەتانی ئەورووپاش هاوبەشی ئەو پیلانەن کە خرایە بواری جێەبەجێکردنەوە، پیلانگێریی وەک ئۆپەراسیۆنێکی ناتۆ-گلادیۆ جێبەجێکرا. لە نێوان پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی و هەوڵدان بۆ دیزاینکردنەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەلایەن هێزەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەدارییەوە پەیوەندییەکی زۆر نزیک هەیە، ئەمریکا و هێزەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری ڕێبەر ئاپۆ و پەکەکەیان وەک بەربەستێک لەبەردەمیاندا دەبینی، بۆیە ئەوانیان کردە ئامانج، لەبەر ئەوەی ڕێبەر ئاپۆ و پەکەکە هێڵێکیان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دانا، ڕێکخستن و مێشکی سیستەمی داردەستەیی، دواکەوتوو، ڕەگەزپەرست، قڕکەر، کۆلۆنیالیستی لەسەر گەلی کورد و گەلانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست شکاند و ئازاد کرد. هێزەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی بۆیان دەرکەوتووە کە تا ئەو هێڵەی پەکەکە بوونی هەبێت، کە ژن و گەلانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ڕزگار دەکات و چارەسەر بۆ کێشە کۆمەڵایەتییەکان دەخوڵقێنێت، ئەوان ناتوانن ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە دڵی خۆیان دیزاین بکەنەوە، بۆیە لەناوبردنی هێڵی پەکەکەیان بە یەکێک لە هەنگاوە گرنگەکان بۆ دیزاینکردنەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دادەنا، لەبەر ئەوەش پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی لە چوارچێوەی جەنگی جیهانی سێیەمدا پیلانی بۆ دانرا و جێبەجێ کرا. یەکێک لە ئامانجەکانی پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی زیندووکردنەوەی ئەو کوردایەتییە داردەستە بوو کە بەهۆی دەرکەوتن و سەرهەڵذانی پەکەکە لاواز بوو، لەسەر ئەو بنەمایە ڕۆڵ درا بە هێڵی داردەستی کوردی، بە تایبەت هەوڵێکی زۆر بۆ بەهێزکردنی ئەم هێڵە لە باشووری کوردستان درا، هێزەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی لە بنەڕەتدا پشتیان بە کوردایەتی داردەست بەستبوو و بەم شێوەیە پیلانیان بۆ پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی داڕشت و جێبەجێیان دەکرد. ئەوان لە ڕێگەی بێکاریگەرکردنی هێڵی ڕێبەر ئاپۆ و پەکەکە، لە بنەڕەتدا دەیانویست مۆدێلی ژیانی ئازادیی ڕێبەر ئاپۆ و پەکەکە لەناوببەن کە ئەڵترناتیڤێکە بۆ گەلانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بەم شێوەیە گەورەترین بەربەست لەبەردەم مۆدێرنیتەی سەرمایەدارییدا لەناو دەچوو، بەشداری چالاکانەی ئیسرائیل لە پیلانگێڕیی نێودەوڵەتییدا بۆ ئەوە بوو کە سیستەمی مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی لە دیزاینکردنەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا ڕۆڵی پێبەخشیبوو، ئێستا بە پاڵپشتی ئەمریکا و وڵاتانی ئەورووپا، ڕێگە بۆ ئیسرائیل دەکرێتەوە و هاوکات و پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی لە شێوەی گۆشەگیریی ڕەهادا بەردەوامە، ئەمەش زۆر شت دەردەخات. ئەمە ئەوەمان بۆ دەردەخات کە پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی بۆ لەناوبردنی مۆدێلی ژیانی ئازادیی جێگرەوە  و دیزاینکردنەوەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە پێی بەرژەوەندییەکانی سیستەمی مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی، لە لایەن هێزەکانی مۆدێرنیتە سەرمایەدارییەوە درێژەی پێدەدرێت، تەیب ئەردۆغان و ئاکەپە ئەم پیلانە جێبەجێ دەکەن، کە ئاماژەیە بۆ ئامانج و پڕۆژانەی کە کاریان بۆ دەکەن، ئەو ئەرکە دراوەتە ئاکەپە و تەیب ئەردۆغان بۆ درێژەدان بە پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی و لەسەر ئەو بنەمایە سیاسەتەکانی کوشتنی کورد جێبەجێ بکەن، بۆ ئەمە ئامادەکرابوون و خرانە سەر حوکم. کاتێک هەموو ئەمانە هەڵدەسەنگێندرێن، دەبینرێت کە پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی تەنیا بۆ کۆتاییهێنان بە تێکۆشانی ئازادیی گەلی کورد نییە، بەڵکو لە هەمان کاتدا پیلانێکە کە لە دژی هێڵی ئازادیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا ئامادە کراوە، لەناوبردنی ژیانی ئازاد و مرۆڤایەتی ئازادیی بۆ خۆی کردووەتە ئامانج بۆیە پیلانگێریی ٩ـی تشرینی یەکەم دژ بە هێڵی ئازادیی، هێرشێکی ئایدیۆلۆژیای مۆدێرنیتەی سەرمایەدارییە بۆ سەر گەلان و مرۆڤایەتی. هاوکات تێکۆشان لە دژی پیلانگێڕیی نێودەوڵەتییش تێکۆشانێکی ئایدیۆلۆژیی و سیاسییە، هەڵوێستی ڕێبەر ئاپۆ بۆ شکستپێهێنانی پیلانگێڕیی و پڕۆژەی ژیانی دیموکراتیک کە پشت ئەستورە بە ئازادیی و ئیکۆلۆژی کە لە ئەنجامی قووڵبوونەوە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هاتووەتە ئاراوە، وایکرد ئەم تێکۆشانە ئەنجام بۆ گەلان بەدەستبهێنێت. ڕێبەر ئاپۆ لە دژی مێشکی مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی کە دوژمنی ژنان، کۆمەڵگە، ژینگەیە و ژیانی گەیاندووەتە ئاستی داڕمان، لە هەمان کاتدا لە دژی سیستەمی پیاوسالار، نەژادپەرست، نەتەوەپەرست و نەتەوە-دەوڵەتپەرستی مێشکی نەتەوەی دیموکراتیک و مۆدێرنیتەی دیموکراتیکی ئافراند و وەک کاریگەرترین چەک ڕادەستی گەلان، ژنان ومرۆڤایەتی کرد، لە ڕێگەی هەڵمەتی ئازادیی نێودەوڵەتییەوە لە دژی گەورەترین پیلانگێڕیی مێژوو گەورەترین تێکۆشانی ئازادیی و حەقیقەت لە مێژوودا گەیشتووەتە ئەو ئاستەی دەبوایە بگەیشتایە. بە جێبەجێکردنی ئامانجەکانی هەڵمەتی ئازادیی نێودەوڵەتیی پیلانگێریی مێژوویی یەکەمجار بە هەموو ڕەهەندەکانییەوە ئاشکرا دەکرێت و سیستمی ژیانی ئەڵترناتیڤی سەردەم دەخوڵقێندرێت، تێکۆشان لە دژی پیلانگێڕیی نێودەوڵەتیی لەسەر ئەو بنەمایە بە گوڕدان بە هەڵمەتی ئازادیی نێونەتەوەیی و بەجێگەیاندنی ئامانجەکانی سەردەکەوێت، لەسەر ئەو بنەمایە لە ساڵی ٢٧ـەمینی پیلانگێڕیی نێودەوڵەتییدا لە چوارچێوەی هەڵمەتی ئازادیی نێونەتەوەییدا دەبێت پەرە بە تێکۆشان بدرێت، ئازادیی جەستەیی رێبەر ئاپۆ مسۆگەر بکرێت و پیلانگێڕیی نێودەوڵەتییش بە تەواوەتی تێکبشکێندرێت.

هاوڵاتی ماتیو لوسیانۆ، بەڕێوەبەری نووسینگەی ڕێكخراوی كۆچی نێودەوڵەتی لە لوبنان ڕایگەیاند، بەهۆی هێرشە بەردەوامەكانی ئیسرائیل بۆ سەر لوبنان، نزیكەی ٢٣٥ هەزار هاوڵاتی لوبنان ئاوارەی سووریا بوون، لە ٢٣ی ئەیلوولەوە تا ئەمڕۆ ئەو ژمارە هاوڵاتییەی لە لوبنانەوە هاتوونەتە سووریا بریتی بوون لە ١٥٢ هەزار هاوڵاتی سووریا کە نیشتەجێی لوبنان بوون و ٨٢ هەزار كەسیشیان لوبنانی بوون. هاوکات، هەفتەی ڕابردوو عەلی حەمییە وەزیری گواستنەوەی لوبنان ئەوەیخستەڕوو، بەهۆی هێرشێكی ئیسرائیلەوە ڕێگای دەروازەی سنووری مەسنە داخرا، كە ئەو ڕێگایە سەدان هەزار كەس بۆ ئاوارەبوون بەكاریان دەهێنا

هاوڵاتی ئەمڕۆ یەکشەممە، ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤، دەستەی کەشناسی عێراق لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند، پێشبینیدەکات هەفتەی داهاتوو لە هەندێک ناوچەی عێراق باران ببارێت. ئەوەشی خستۆتەڕوو، بارانبارینەکە هەورە بروسکەشی لەگەڵدا دەبێت و هەروەها خێرایی با زیاددەکات، هاوکات پلەی گەرمی لە خوار 40 پلەی سیلیزییەوە دەبێت لە هەموو ناوچەکان بەتایبەت باکوور و رۆژئاوا. کەشناسی عێراق ئاماژەی بەوەشکردووە، لە ناوچەکانی باکوور و رۆژئاوا و رۆژهەڵاتی عێراق بارانبارینی پچڕ پچڕ دەبێت و پلەی گەمی کەمێک بەرزدەبێتەوە و خێرایی با زیاددەکات.

هاوڵاتی ئەمڕۆ یەکشەممە، ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤، فەرماندەی ناوەندیی هێزەكانی ئەمریكا (سێنتكۆم) سەبارەت بە چەند هێرشێكی جەنگییەكانی ئەمریكا و بەریتانیا بۆ سەر حووسییەكان لە یەمەن، لە ڕاگەیاندراوێكدا ڕایگەیاند، لە ماوەی ٢٤ كاتژمێری ڕابردوو هێرشیان كردە سەر ١٥ ئامانجی حووسییەكانی یەمەن و توانا سەربازییەكانیان لەناو بردووە. دەشڵێت، ئەم هێرشانە بۆ سەر ئامانجی حووسییەكان بۆ پاراستنی ئازادیی كەشتیوانی و پاراستنی ئاوە نێودەوڵەتییەكانە. هاوکات میدیاکای یەمەن لای خۆیانەوە بڵاویانکردەوە، دوێنی فڕۆكە جەنگییەكانی ئەمریكا و بەریتانیا چوار هێرشیان كردووەتە سەر ناوچەی سیانە لە باكووری سەنعای پایتەختی یەمەن. ئەوەشیان خستۆتەڕوو، حەوت هێرشیان كردووەتە فڕۆكەخانەی حودەیدە، ناوچەی كەسیب و باشووری شاری زەمار. جێگەی ئاماژەیە، جگە لە ئەمریكا و بەریتانیا، فڕۆكە جەنگییەكانی ئیسرائیل ڕۆژانە هێرشی ئاسمانیی دەكەنە سەر بە گرووپی حووسییەكان لە یەمەن.

هاوڵاتی ئەمڕۆ یەکشەممە، ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤، بەرگریی شارستانی کەرتی غەززە لە ڕاگەیندراوێکدا ڕایگەیاند، بەهۆی هێرشێکى سوپای ئیسرائیل بۆسەر مزگەوت و قوتابخانەیەک، لە دێربەلح لە غەززە، ٢٤ کەس گیانیانلەدەستداوە و ٩٣ کەسى دیکەش برینداربوون. دەشڵێت، مزگەوت و قوتابخانەکە، شوێنى داڵدەدانى ئاوارەکانى کەرتى غەززە بوون و ئەو کەسانەشى کوژراون، هاوڵاتى سڤیل بوون. هاوکات لایی خۆشیانەوە سوپای ئیسرایل ڕایگەیاند، لەدوای بەدەستگەیشتنی زانیاریی ئەمنی لەلایەن سوپای وڵاتەکە، هێرشێکی ئاسمانیی وردیان بۆسەر بزووتنەوەی حەماس لە دێر بەلح ئەنجامداوە و ژمارەیەک چەکدارى حەماسیان کردووەتە ئامانج.

هاوڵاتی ئەمڕۆ شەممە 5ی تشرینی یەکەمی 2024، لیوا یەحیا ڕەسوڵ، گوتەبێژی فەرماندەیی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق ئاشکرایکرد، حکومەتی عێراق و خودی محەمەد شیاع سوودانی سەرۆک وەزیران، بایەخی تەواو بە پێشخستنی تواناکانی بەرگریی ئاسمانیی دەدات. دەشڵێت، حکومەتی عێراق، ڕێککەوتنی لەگەڵ کۆریای باشوور کردووە بەر لە چەند مانگێک پێش ئێستا، بۆ دابینکردنی سیستەمی پێشکەوتووی بەرگریی ئاسمانیی، تەواوکردنی ئەو سیستەمە و کارپێکردنی کاتی دەوێت. ئەوەشی خستۆتەڕوو، عێراق توانای چاودێریی کردنی ئاسمانی خۆی هەیە لەگەڵ چاودێرییکردنی ئەو فڕۆکانەی بە ئاسمانی عێراقدا دەفڕن. گوتەبێژی فەرماندەیی گشتی هێزە چەکدارەکانی عێراق ئاماژەی بەوەشکردووە، سەرباری ئەوەی هەموو ڕێکارێک بۆ پارێزگاریی لە ئاسمانی عێراق گیراوەتە بەر، بەڵام هێشتا بە تەواوی جێی دڵنیایی نییە. وتیشی: فڕۆکەی ئێکس 16 و کی 50ی کۆریایی کە زۆر پێشکەوتوون، لەگەڵ فڕۆکەی چاودێری و بارهەڵگر، وا لە هێزی ئاسمانی عێراق دەکەن بتوانن پارێزگاریی لە عێراق بکەن.

هاوڵاتی   وەزارەتی تەندرووستی غەزە، نوێترین ئاماری قوربانییەكانی بڵاو كردەوە، كە لە دەستپێكی شەڕەوە تا ئێستا٤١ هەزار و ٨٠٢ کەس كوژراون و ٩٦ هەزار و ٩١٠ کەس بریندار بوون، هەروەها، وەزارەتى تەندروستى لوبنان دەڵێت، بەهۆى هێرشەکانى ئیسرائیلەوە زیاتر لە هەزار کەس کوژراون.   لە ڕاگەیاندراوەكەی وەزارەتی تەندرووستی غەزەدا هاتووە، بە هۆی بۆردوومانەكانی ئیسرائیلەوە تا ئێستا ٤١ هەزار و ٨٠٢ هاوڵاتیی لە غەزە كوژراون، هەروەها ژمارەی بریندارەكانیش گەیشتووەتە ٩٦ هەزار و ٩١٠كەس. ئاماژە بەوەش كراوە، بە هۆی شەڕ و پێكدادان و بۆردوومانەكانی سوپای ئیسرائیل، لە ماوەی ٢٤ كاتژمێری ڕابردوودا ٢٣ كەس لە غەزە كوژراون.   لە لایەكی دیكەشەوە، وەزارەتی تەندرووستیی لوبنان بڵاوی كردووەتەوە، ژمارەی كوژراوانی وڵاتەكەیان بەهۆی هێرشەكانی ئیسرائیلەوە گەیشتووەتە هەزار و٤٠٠ کەس و نزیکەی ٧ هەزار و ٥٠٠ کەسی دیکەش بریندار بوون و زیاتر لە ملیۆنێک کەسیش ئاوارە بوون. لە بەرەبەیانی ٧ـی مانگی تشرینی یەكەمی ساڵی ڕابردووەوە چەكدارانی حەماس لە ڕێگەی هەزاران مووشەكەوە هێرشیان كردە سەر ئیسرائیل، دواتر ئیسرائیل هێرشی پێچەوانەی بۆ كەرتی غەزە دەستیپێكرد، لە ئەنجامدا بە هەزاران كەس بوونە قوربانیی و ئاوارە بوون، تا ئێستاش شەڕ و پێكدادانی نێوان چەكدارانی حەماس و سوپای ئیسرائیل بەردەوامە.   هاوکات، ماوەی سێ هەفتەیە ئیسرائیل بە چڕی بۆردومانی لوبنان دەکات و هێرشەکانی بۆ سەر موڵگەکانی حزبوڵای لوبنانی بەردەوامی هەیە.  

هاوڵاتی   سوپای ئیسرائیل ڕایگەیاند: هەفتەی ڕابردوو لە سەرەتای ئۆپراسیۆنی زەمینییانەوە لە لوبنان نزیکەی ٢٥٠ چەکداری حیزبوڵایان کوشتووە کە ٢١ کەسیان سەرکردەی حیزبوڵا بوون. سوپای ئیسرائیل لەڕاگەیەندراوەکەیدا ئاماژەی بەوەشکردوە، "زیاتر لە دوو هەزار ئامانجی سەربازیی حیزبوڵا هێرشی کراوەتەسەر کە خۆی لە باڵەخانەی سەربازی و کۆگای چەک و سەکۆ موشەکییەکانی حیزبوڵای گرتووەتەوە". لەلایەکی دیکەوە، حیزبوڵای لوبنان ڕایگەیاندووە، تۆپخانەکانیان هێزێکی ئیسرائیلی لە ناوچەیەکی سنووریی لە باشووری لوبنان کردووەتە ئامانج، کە لە هەوڵی پێشڕەویدا بوون ئەوەش لە چوارچێوەی ئەو ئۆپراسیۆنە زەمینییەدا دێت کە لە سەرەتای هەفتەی ڕابردووەوە سوپای ئیسرائیل لە لوبنان دەستیپێکردووە.

هاوڵاتی کەناڵی 13ی ئیسرائیل ڕایگەیەند، ئەنجوومەنی وەزیرانی سیاسی و سەربازی لە بارەی چۆنێتی وەڵامدانەوەی ئێران کۆبووەتەوە و بڕیاری فەرمیشی لەسەر وەڵامدانەوەکە دەرکردووە، بەڵام بە گوتەی گەورە بەرپرسانی ئیسرائیلی کە ئاگاداری وردەکارییەکانی پلانی وەڵامدانەوەکەی ئێرانن، گوایە حکوومەتی ئیسرائیل دەیەوێت بە شێوازێک کۆتایی بە وەڵامدانەوەی ئێران بهێنێت کە لە داهاتوویەکی نزیکدا نەبێتە هۆی سەرهەڵدانی شەڕ و پێکدادان، یان بەردەوامبوونی وەڵامدانەوەی هێرشەکانی سەری یەکتری. کەناڵەکە لەزاری بەرپرسێکی وڵاتەکەوە دەڵێت، ئیسرائیل دەیەوێت ئۆپراسیۆنێکی گەورە لە دژی ئێران بکەن، بەڵام ڕێگەیەکیان ناوێت پەلکێشی جەنگێکی تەواویان بکات، هەرچەندە ئاماژەکان بەو ئاراستەیە کە کاتی وەڵامدانەوەی ئێرانیان دیاری نەکردووە، هەروا بە پێویستی نازانن بەمنزیکانە وەڵامدانەوەکە جێبەجێ بکەن، بەڵام لە ئاستی سیاسییدا کار لەسەر دیاری کردنی وادەیەکی گونجاو دەکەن. بەرپرسەکە ئەوەشی خستۆتەروو،  ئەگەر هەیە دوای ئۆپراسیۆنی زەمینی لە لوبنان کاتێکی گونجاو بۆ وەڵامدانەوەی ئێران دیاری بکرێت.

هاوڵاتی ئەمڕۆ هەینی، سوپای ئیسرائیل کوژرانی دوو سەربازی خۆی لە لیوای جۆلانی لە باکووری ئیسرائیل ڕاگەیاند. لەکاتێکدا میدیاکانی ئیسرائیل ڕایانگەیاندووە، هێرشەکە بەهۆی درۆنێکەوە بووە کە لە عێراقەوە هەڵدراوە. هەروەها ڕادیۆی سوپای ئیسرائیل بڵاویکردەوە، ئەو دوو سەربازە ئیسرائیلییەی کە شەوی سێشەممە و چوارشەممە گیانیان لەدەستداوە، لە ئەنجامی تەقینەوەی درۆنێکەوە بووە کە لە عێراقەوە ئاراستەی بنکەیەکی سەربازی لە باکووری جۆلان کراوە. ئاماژەی بەوەشکرد، هەر بەهۆی ئەو درۆنەی عێراقەوە ٢٣ سەربازی دیکەش برینداربوون. ڕۆژنامەی "یەدیوت ئەحرۆنۆت" ئاشکرای کردووە، ئەو دوو سەربازەی کە لە هێرشەکەدا کوژراون ناویان ڕاید (دانیاڵ ئەفیف حاییم صوفەر) و عەریف (تاڵ درور)ە، کە هەردووکیان ١٩ساڵن. بەرەی "مقاوەمەی ئیسلامی لە عێراق" کوشتنیانی لە ئەستۆی خۆی گرتووە. گروپە چەکدارە عێراقییە دڵسۆزەکانی ئێران، لیواکانی حزبوڵڵا و سەید ئەلشوهەدا و بزووتنەوەی نوجەبان، کە پێیان دەوترێت"مقاوەمەی ئیسلامی لە عێراق". لەم چەند مانگەی دواییدا ئەم پێکهاتەیە لە پاشهاتی شەڕی غەززەدا، هێرشە درۆنییەکانیان بۆ سەر ئامانجەکانی ئیسرائیل لە ئەستۆی خۆیان گرتووە. سەرچاوە: سکای نیوزی عەرەبی-ئەبوزەبی

هاوڵاتی ١. ناوچەی شەهید دەلیل، ڕۆژئاوای زاب؛  ڕۆژی ٣٠ی ئەیلول کاتژمێر ١١:٢٠خولەک، هێزەکانی پاراستنی گەل، بە بەکارهێنانی چەکی قورس، ئەو سەربازە داگیرکەرانەیان کردە ئامانج کە هەوڵیان دەدا ڕێگایەکی سەربازی بۆ مەبەستی داگیرکاری لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی بەهار دروست بکەن. لە ئەنجامی ئۆپەراسیۆنەکەدا بولدۆزەرێک زیانی پێگەیشت و هەوڵەکەیان وەستێنرا.  لە ٣٠ی ئەیلول کاتژمێر ١١:٢٢خولەک، هێزەکانی یەکینەکانی ژنانی ئازاد سەربازانی داگیرکەریان بە چەکی قورس کردە ئامانج؛ کە هەوڵیان دەدا ڕێگایەکی سەربازی بۆ مەبەستی داگیرکاری لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی بەهار  دروست بکەن. لە ئەنجامی ئۆپراسیۆنەکەدا ئۆتۆمبێلێکی سەربازی ئاگری گرت و بەتەواوی لەناویان برد. ڕۆژی ١ی ئۆکتۆبەر کاتژمێر ١١:٠٠ شەڕڤانانی یەکینەکانی ژنانی ئازاد حەشارگەیەکی سەربازەکانی داگیرکەریان کردە ئامانج کە هەوڵیان دەدا بنکە و بارەگا لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لەسەر گردی ئامیدی دروست بکەن و بە  قەناس سەربازێکیان کوشت. ڕۆژی ١ی ئۆکتۆبەر کاتژمێر ٠٢:٥٠ خولەک، هێزەکانی پاراستنی گەل، بە چەکی قورس سەربازانی داگیرکەریان لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی ئامێدی کردە ئامانج. ڕۆژی ٢ی تشرینی یەکەم کاتژمێر ٠٤:٥٥ خولەک، شەڕڤانانی یەکینەکانی ژنانی ئازاد چاودێری جموجۆڵی سەربازانی داگیرکەریان کرد لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی ئامیدیی و بە بەکارهێنانی تاکتیکی مینچاندن کردیاننە ئامانج و لە ئەنجامی ئۆپەراسیۆنەکەدا، بە لانیکەمەوە ٣ داگیرکەریان کوشت. ڕۆژی ٢ی تشرینی یەکەم کاتژمێر ٠٢:١٦ و ٠٤:٠٠ هێزەکانی پاراستنی گەل، لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی ئامیدی بە چەکی قورس داگیرکەرانیان کردە ئامانج.  لە ٢ی تشرینی یەکەم کاتژمێر ٠٨:٠٠ و ١١:٢٠ خولەک، هێزەکانی پاراستنی گەل، بە چەکی قورس سەربازانی داگیرکەریان لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی جودی کردە ئامانج.  لە ٣ی تشرینی یەکەم کاتژمێر ٠٥:٥٠خولەک، شەڕڤانانی یەکینەکانی ژنانی ئازاد  فڕۆکەیەکی بێفڕۆکەوانیان لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی جودی بە چەکی تاکەکەسی کردە ئامانج و خستیانە خوارەوە. ڕۆژی ٣ی تشرینی یەکەم کاتژمێر ٠٦:٠٠ شەڕڤانانی یەکینەکانی ژنانی ئازاد فڕۆکەیەکی بێفڕۆکەوانیان لە گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی جودی کردە ئامانج و بە چەکی تاکەکەسی ئەوەشیان خستە خوارەوە. ٢. ناوچەی کاری؛  ڕۆژی 30ی ئەیلول کاتژمێر ٠٣:٠٠ هێزەکانی پاراستنی گەل فڕۆکەیەکی بێفڕۆکەوانیان کردە ئامانج کە لە ناوچەی جومانکییەوە بەرەو ناوچەی گراف دەڕۆیشت و خستیانە خوارەوە. ٣. ناوچەی خاکورکە؛ ڕۆژی ٣٠ی ئەیلول کاتژمێر ١٠:١٥ و ١٢:٤٥ خولەک، هێزەکانی پاراستنی گەل بە چەکی قورس سەربازانی داگیرکەری تورکیایان لە گردی شەهید هێمن کردە ئامانج. ٤. سەبارەت بە هێرشەکانی سوپای داگیرکەری تورکیا بە تەقەمەنی قەدەغەکراو لە ٣٠ی ئەیلول و ١ و ٢ی ئۆکتۆبەردا،  تونێلەکانی بەرخۆدان لە گردی جودی ٧ جار بە تەقەمەنی قەدەغەکراو بۆردوومانکران.  لە ٣٠ی ئەیلول و ١ی ئۆکتۆبەردا،  تونێلەکانی بەرخۆدان لە گردی ئێف ئێم دوو جار بە تەقەمەنی قەدەغەکراو بۆردوومانکران. ٥. سەبارەت بە هێرشەکانی سوپای داگیرکەری تورکیا؛  لە ٣٠ی ئەیلول و ١ و ٢ی ئۆکتۆبەردا ٩ جار هێرش کرایە سەر ناوچەکانی گردی ڕوستی، شەهید شەریف، کەندکولا، لولان، سەنینە، بەربازنە و گردی مەسکەن لە خاکورکە. ناوچەی کاری، سیدارین، گردی کون، گردی سیسر و دیرک لە کاری ٦ جار هێرشیان کرایە سەر. ناوچەی گردی ئامیدی و گردی بەهار ڕۆژئاوای زاب، دوو جار هێرشیان کرایەسەر. ناوچەکانی سری مەتینانی شیلازێ، بێشێلی لە مەتینا ٤ جار لەلایەن فڕۆکە جەنگییەکانەوە بۆردوومانکران. کە کۆی گشتی دەکاتە ٢١ هێرشی ئاسمانی. رۆژی ٣٠ی ئەیلول و ١ و ٢ی ئۆکتۆبەر، دوو جار هێرش کرایە سەر ناوچەی گردی شەکیف لە خاکورکە. ناوچەکانی سری مەتینا و بێشێلی لە مەتینا ٦ جار هێرشیان کرایە سەر. گۆڕەپانی بەرخۆدان لە گردی بەهار لە ڕۆژئاوای زاب، ٩ جار بە هەلیکۆپتەری هێرشکەر بۆردوومانکران. کە کۆی گشتی  دەکاتە ١٧ هێرش. ٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ ناوەندی ڕاگەیاندنی هێزەکانی پاراستنی گەل

هاوڵاتی ئەمڕۆ چوارشممە، ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤، محه‌مه‌د باقر قاڵیباف، سه‌رۆكى په‌رله‌مانى ئێران ڕایگه‌یاند، دواى هێرشه‌كانمان بۆ سه‌ر ئیسرائیل، ئاماده‌ی كاردانه‌وه‌كانى ئه‌و وڵاته‌ین. دەشڵێت، خۆمان بۆ ئەگەری شێتی ڕژێمی ئیسرائیل ئامادەکردووە و وەڵامی داهاتوومان بۆ ئەگەری دەستدرێژییەکان لە ئاستێکی زۆر جیاوازدا دەبێت. سه‌رۆكى په‌رله‌مانى ئێران، ئەوەشی خستۆتەڕوو، شەوی ڕابردوو ستەمکاران و شەڕخوازان کە تاکە هێزیان هێرشی ئاسمانی و ئۆپەراسیۆنی تیرۆریستییە، لە ترسدا لەرزین و گەلانی موسڵمان و هەموو ئازادیخوازانی جیهان خۆشحاڵ بوون بەم هێرشانە بۆسەر ئیسرائیل. جێگەی ئاماژەیە، شه‌وى ڕابردوو ئێران به‌ سه‌دان مووشه‌ك هێرشى كرده‌ سه‌ر ئیسرائیل.

هاوڵاتی محەمەد باقری، سەرۆک ئەرکانی سوپای پاسداران ڕایگەیاند، ئەو هێرشە مووشەکییەی کە شەوی سێشەممە کردیانە سەر ئیسرائیل بەبەهێزی دووبارە دەبێتەوە و هەموو ژێرخانی قەوارەی زایۆنی دەکرێنە ئامانج. دوێنێ شەو ئێران زیاتر لە ١٨٠ مووشەکی ئاڕاستە ئیسرائیل کرد، بەڵام زۆربەیان لەلایەن سیستمی بەرگری ئیسرائیل و بە هاوکاری ئەمریکا خرانەخوارەوە. بەپێی ڕاپۆرتە ڕۆژنامەوانییەکان لە هێرشەکەدا تەنها یەک کەس کوژراوە، ئەویش هاووڵاتییەکی فەڵەستینییە و پارچەی یەکێک لە مووشەکەکان بەسەریدا کەوتووەتەخوارەوە. جێگەی ئاماژەیە بەرەبەیانی ئەمڕۆش ئێران ڕایگەیاند هێرشەکەی بۆ سەر ئیسرائیل کۆتایی هاتووە.

هاوڵاتی ڕەزاق سەعداوى دەڵێت، گەشتە ئاسمانییەکان لە سەرجەم فڕۆکەخانەکانی عێراق دەستیان پێکردووەتەوە، کە بەهۆى "گرژییە هەرێمییەکانەوە" وەستابوون.   ئەمڕۆ چوارشەممە، ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤، ڕەزاق سەعداوى، وەزیرى گواستنەوەى عێراق، لە ڕاگەیێندراوێکدا ڕایگەیاند، کە گەشتی سەرجەم فرۆکەخانەکانی عێراق دەستیپێکردۆتەوە کە لەم چەند ڕۆژەدا بەهۆی گرژیییە هەرێمییەکانەوە لە ناوچەکەدا دروستبوون.   لەم بارەیەوە نووسینگەى رۆژنامەوانی، ڕەزاق سەعداوى وەزیرى گواستنەوەى عێراق ئاشکرایکرد، دواى تێپەڕینى سەرجەم مەترسییەکان کە ئەگەر هەبوو کاریگەرییان لەسەر سەلامەتیى فڕۆکەوانیى سڤیلی عێراق هەبێت، وەزیرى گواستنەوە بڕیاریدا ئاسمانى عێراق بەڕووى سەرجەم فڕۆکە سڤیلەکاندا بکرێتەوە، کە بە ئاسمانى عێراقدا تێدەپەڕن یان دەچنە فڕۆکەخانەکانى عێراق و لێوەیان دەردەچن.   جێگەی ئاماژیە، ڕۆژی سێشەممە دەوروبەری کاتژمێر ٨ی 1ى تشرینى یەکەم، گەشتى فڕۆکەوانیى عێراق لە سەرجەم فڕۆکەخانەکان ڕاگیرا، ئەوەش بەهۆى هێرشی مووشەکیى ئێران بۆ سەر ئیسرائیل.

هاوڵاتی بەهۆی هێرشە زەمینییەکەی شەوی ڕابردووی ئیسرائیل بۆ سەر بەیروت ٩٥ کەس گیانیان لەدەست دا ئەمڕۆ سێشەممە، ١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤، وەزارەتی تەندروستیی لوبنان لە ڕاگەیاندراێکدا ڕایگەیاند، لە هێرشەکانی شەوی ڕابردووی ئیسرائیل بۆ سەر بەیروت ٩٥ کەس گیانیان لەدەست دا و ١٧٢ کەسیش برینداربوون. دەشڵێت، بەهۆی بوردومانەکانی ئیسرائیل بۆ سەر لوبنان، ٩٥ کەس کوژران و ١٧٢ کەس بریندار بوون. جێگەی ئاماژەیە، شەوی ڕابردوو سوپای ئیسرائیل، هێرشی زەمینیی بۆ سەر باشووری لوبنان دەستپێکرد.