دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا، ڕایگەیاند، هەر وڵاتێک مامەڵەی بازرگانیی لەگەڵ ڕووسیادا بکات، بە توندی سزای دەدەین. ترەمپ، دوێنێ یەکشەممە، لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەوانیدا گوتی: کۆمارییەکان ئێستا سەرقاڵی ئامادەکردنی پرۆژە یاسایەکن بۆ سەپاندنی سزا بەسەر هەر وڵاتێکدا کە مامەڵەی بازرگانیی لەگەڵ ڕووسیادا بکات. ئاماژەی بەوەش دا، لەوانەیە ئەو یاسایە ئێرانیش بگرێتەوە. سەرۆکی ئەمەریکا، گوتیشی: وەک دەزانن، ئەوە پێشنیازی منە؛ بۆیە هەر وڵاتێک مامەڵەی بازرگانیی لەگەڵ ڕووسیادا بکات، سزای زۆر سەختی بەسەردا دەسەپێنرێت. لەوانەیە وەک من پێشنیازم کردووە، ئێرانیش یەکێک بێت لەو وڵاتانە. هەفتەی پێشوو، ئیدارەی ترەمپ، نوێترین گوژمەی سزای بەسەر چەند کەسایەتی و کۆمپانیادا سەپاند کە پشتیوانیی تاران دەکەن. بەرپرسانی ئێرانیش ئەو سزایانەیان بە نایاسایی لە قەڵەم دا. لەگەڵ ئەوەشدا ڕایانگەیاند لە هەوڵەکانیان بۆ لابردنی سزاکان کە باری ئابووری وڵاتەکەی سەخت کردووە، بەردەوام دەبن. واشنتن، سزای بەسەر دوو لە گەورەترین کۆمپانیای نەوتی ڕووسیا 'ڕۆزنەفت' 'لۆک ئویل' و کۆمپانیا هاوکارەکانیان، کە زیاتر لە %50 بەشیان هەیە، سەپاند. سزاکە پیشەسازییە بەرگرییەکان، بانک و کۆمپانیاکانی وزە و تەکنۆلۆجیا دەگرێتەوە. مەبەستی سەرەکی ئەمەریکا لە سەپاندنی ئەو سزایانە، کەمکردنەوەی داهاتی ڕووسیایە لە فرۆشتنی نەوت و گاز کە سەرچاوەی سەرەکی پشتیوانیی دارایی جەنگی ئۆکرانیان، بۆ ئەوەی ڕووسیا ناچاری ئاگربەست و بەشداریی دانوستانی ئاشتیی لەگەڵ کیێڤ بکات.
لە چوارچێوەی گفتوگۆکانی پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراقدا، محەممەد حەلبوسی، سەرۆکی حزبی تەقەدوم، سەردانی نووری مالیکی، سەرۆکی دەوڵەتی یاسای کرد و هەردوولا جەختیان لەسەر پێویستیی خێراکردنی پرۆسەکە کردەوە. نووسینگەی هەردوو سەرکردەکە لە ڕاگەیەندراوێکی هاوبەشدا بڵاویانکردەوە، لە دیدارەکەدا مالیکی و حەلبوسی "جەختیان لە گرنگیی خێراکردنی پێکهێنانی حکومەتێک کردووەتەوە کە توانای جێبەجێکردنی داواکارییەکانی هاوڵاتیان و بەدیهێنانی خواستەکانیان هەبێت." هەروەها لە سەرەتای دیدارەکەدا، هەردوولا پیرۆزبایی "سەرکەوتنی" پرۆسەی هەڵبژاردنیان لە یەکتر کردووە. ئەم دیدارە لە کاتێکدایە کە هەردوو لایەن دوو هێزی سەرەکین لە گۆڕەپانی سیاسیی عێراقدا و ڕۆڵێکی گرنگیان لە پێکهێنانی حکومەتی داهاتوودا دەبێت. حزبی تەقەدوم (حەلبوسی): 28 کورسیی پەرلەمانیی بەدەستهێناوە. دەوڵەتی یاسا (مالیکی): 27 کورسیی پەرلەمانیی بەدەستهێناوە.
هاوسەرۆکی گشتیی پێشووی هەدەپە سەڵاحەدین دەمیرتاش نامەیەکی بۆ کۆنگرەی گشتی ئیهەدە نارد و گوتی: "پێکەوە داهاتوویەکی ئازاد، یەکسان و دادپەروەرانە بنیات دەنێین." دووەمین کۆنگرەی گشتی کۆمەڵەی مافەکانی مرۆڤ (ئیهەدە) لە دووەم ڕۆژییدا لە هۆڵی یەڵمازی گونەی لە شارەوانی چانکایا بەردەوامە. کۆنگرەی گشتی بە ڕەشنووسی بڕیارنامەکان بەردەوامە. هاوسەرۆکی پێشووی پارتی دیموکراتیکی گەلان (هەدەپە) سەلاحەدین دەمیرتاش پەیامێکی بۆ کۆنگرەکە نارد. سەڵاحەدین دەمیرتاش لە پەیامەکەیدا ڕایگەیاند، ئەوکەسانەی لە نێو ئیهەدەدا کار دەکەن ویژدانی وڵات و هیوای بندەستانن. دەمیرتاش سوپاسی هەموو ئەندامی ئیهەدەی کرد و گوتی: "ئەوکەسانەی لەم ڕێگەیەدا گیانی خۆیان فیدا کرد، بە ڕێزەوە یادیان دەکەمەوە. میراتی تێکۆشانی ئیهەدە بە بڕیارە نوێیەکانی ئەمڕۆ زیاتر بەهێزتر دەبێت. هیوای سەرکەوتن بۆ ئیدارەی نوێ دەخوازم و پیرۆزباییان لێ دەکەم. پێکەوە بە دڵنیاییەوە داهاتوویەکی ئازاد، یەکسان و دادپەروەرانە بنیات دەنێین. بە خۆشەویستی و ڕێزدارییەوە سڵاوم دەنێرم. هیوادارم لە ڕۆژانی ئازادییدا یەک ببینین."
کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکان ڕایگەیاند، ئەمڕۆ دەست دەکرێت بە هەژمارکردنی کورسیی لایەنە سیاسییەکان، کۆتای ژنان و پێکهاتەکان. هەروەها ئەمڕۆ یان سبەی، ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق ڕادەگەیەنن. ئەمڕۆ یەکشەممە، 16ـی تشرینی دووەمی 2025، جومانە غەلای، گوتەبێژی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق بە ماڵپەری کوردستان24ـی ڕاگەیاند، سەرجەم وێستگەکانی دەنگدان کە مابوونەوە، هەژمارکراون و ئەنجامەکانیان بە ڕێژەی 100% هاوتای ئەنجامی هەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی بوون. بە گوتەی جومانە غەلای، ئەمڕۆ یەکشەممە، کۆمیسیۆن دەست دەکات بە هەژمارکردنی کورسییەکانی هەموو لایەنە سیاسییەکان، لەنێویاندا کورسییەکانی کۆتای ژنان و پێکهاتەکان. وەک ئەوەی غەلای باسی کرد، پێشبینی دەکرێت ئەمڕۆ یان سبەی ئەنجامە کۆتاییەکانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق ڕابگەیەنرێت؛ دواتر کۆمیسیۆن بۆ ماوەی سێ ڕۆژ دەرگای تانەلێدان دەکاتەوە، کە لە ڕۆژی دوای بڵاوکردنەوەی لە ماڵپەڕی فەرمی کۆمیسیۆنەوە دەست پێدەکات. گوتەبێژی کۆمیسیۆن ئەوەشی خستەڕوو، نووسینگەکانی پارێزگاکانی هەڵبژاردن دەستیان کردووە بە پێدانی شریتی ئەنجامەکان بە هاوپەیمانێتییەکان، پارتە سیاسییەکان و کاندیدەکان. بە گوتەی غەلای، کۆی گشتی 102 سکاڵا لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق تۆمار کراون کە 59ـیان سکاڵای دەنگدانی گشتی و 43ـیان، سکاڵای دەنگدانی تایبەت بوون. ئەوەشی خستەڕوو، بەشی سکاڵا و تانەکان لە کۆمیسیۆن دەستیان بە پۆلێنکردنی سکاڵاکان کردووە و زۆربەیان "زەرد"ـن، لەکاتێکدا کەمینەیەکیان "سەوز"ـن. گوتەبێژی کۆمیسیۆن شێوازی پۆلێنکردنی سکاڵاکانی بەم شێوەیە ڕوون کردەوە: سکاڵا زەردەکان: ئەو سکاڵایانەن کە مەرجە سەرەکییەکان یان بابەتییەکانیان تێدا نییە، ئەمەش وادەکات لە سەرەتاوە ڕەتبکرێنەوە. سکاڵا سەوزەکان: ئەو سکاڵایانەن کە ئاماژە بە بوونی سەرپێچی دەکەن لەلایەن فەرمانبەرانی کۆمیسیۆنەوە، یان بانگەشەی هەڵبژاردن لە ڕۆژی دەنگداندا، یان سەرپێچیکردنی ڕێنماییەکان لەلایەن یەکێک لە ئەندامانی هێزە ئەمنییەکانی پاراستنی بنکەکان. جەختیشی کردەوە کە ئەم جۆرە سکاڵایانە کاریگەرییان لەسەر ئەنجامی هەڵبژاردنەکان نییە، بەڵام پێویستیان بە لێکۆڵینەوەی ورد هەیە. ڕۆژی سێشەممە، 11ـی تشرینی دووەمی 2025، دەنگدانی گشتی و ڕۆژی یەکشەممەش، 09ـی تشرینی دووەمی 2025، دەنگدانی تایبەتی خولی شەشەمی پەرلەمان، لە پارێزگاکانی عێراق و هەرێمی کوردستان بەڕێوەچوو. بە گوێرەی ئامارەکانی کۆمیسیۆن، ڕێژەی بەشداری لە دەنگدانی تایبەت، 82.42% و لە دەنگدانی گشتیش، نزیکەی 54.35% بوو. ڕۆژی چوارشەممە، 12ـی تشرینی دووەمی 2025، کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی ئەنجامە بەراییەکانی هەردوو دەنگدانی تایبەت و گشتی بڵاوکردەوە. لەسەر ئاستی پارێزگاکانی عێراق و هەرێمی کوردستان، وەک حزب، پارتی دیموکراتی کوردستان زۆرترین دەنگی بەدەستهێناوە، بەوپێیەی زیاتر لە یەک ملیۆن و 90 هەزار دەنگی بردووەتەوە.
هاکان فیدان، وەزیری دەرەوەی تورکیا لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ كەناڵی (A haber)ی توركی، ڕایدەگەیەنێت گفتوگۆکان لەگەڵ ئیدارەی ئەمریکا سەبارەت بە دۆخی سوریا، لەسەر پلانێک بوو بۆ تێکەڵکردنی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە) لەگەڵ هێزەکانی حکومەتی سوریا و کۆتاییهێنان بەو مەترسیانەی کە بەهۆی داگیرکارییەکانی ئیسرائیل بۆ سەر سوریا دروستیکردووە. هاوکات باس لەوەش دەکات پرسی یەکخستنی هێزەكانی سوریای دیموكرات پرسێکی سەرەکییە بوو کە لەگەڵ ئەمریکییەکان باسمان کردو دەبێت لە چوارچێوەی لێکتێگەیشتنی هاوبەشدا بەرەوپێش بچێت، دەشڵێت: گفتوگۆکانی نێوان دیمەشق و هەسەدە گرنگییەکی بایەخێكی هێجگار گەورەیان هەیە. وەزیری دەرەوەی تورکیا باس لە دانوستانەکان دەکات و وتیشى: ئەم دانوستانانە بۆ ماوەیەک راگیرا، بەتایبەتی دوای دەستوەردانەکانی ئیسرائیل لە باشور و هەندێک پێشهاتی ناوچەکە، ئێستا پرسى سەرەکی ئێمە لەگەڵ ئەمریکییەکان تیشکی دەخەینە سەر، دوورخستنەوەی ئیسرائیلە لە هاوکێشەکەدا وەک هەڕەشەیەک بۆ سەر سوریاو، پێدانی دڵنیاییە بەوەی سوریا هەڕەشە نییە بۆ سەر ئیسرائیل. هاکان فیدان پێشى وایە پێویستە هەمووان رێز لە یەکپارچەیی خاکی سوریا و سەروەری سوریا بگرن و ئیدارەی ئەمریکا فشار لە ئیسرائیل بكات لەوبارەیەوە.، پێشبینی دەکەین گفتوگۆکانی نێوان هەسەدەو دیمەشق بگاتە قۆناغێکی پێشکەوتوو. هەروەها دەشڵێت: تورکیا بە وردی چاودێری هەموو ئەم پێشهاتانە دەکات و هۆشداری دەدات لە قۆستنەوەی دۆخی سوریا لە قۆناغی راگوزەرو و دروستکردنی مەترسی، کە دەکرێت لە ناوخۆی وڵاتەوە سەرهەڵبدات یان لەلایەن هەندێک لایەنی دەرەکییەوە پاڵپشتی بکرێن کە بەرژەوەندییان لە ئاژاوەگێڕیدا هەیە. وەزیرى دەرەوەى تورکیا وتیشى : لە ئێستادا دانوستان و گفتوگۆ لە ئارادایە، چ لەگەڵ ئەمریکییەکان و چ ئەوانەی خۆمان بەڕێوەی دەبەین. کاردەکەین بۆ ئەوەی هەموو ئەم هەوڵانە بەرەو دەرئەنجامێکی دیاریکراو و نەخشە بۆ كێشراون بڕۆن.
بافڵ جەلال تاڵەبانی، سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە بەغداد لەگەڵ فایەق زێدان، سەرۆکی ئەنجوومەنی باڵای دادوەریی عێراق کۆبووەوە. بەگوێرەی ڕاگەیەندراوی نووسینگەی ڕۆژنامەوانیی سەرۆکی یەکێتی، جەخت لە هەماهەنگی و هاریکاریی بەردەوامی نێوان لایەنە سیاسییەکان کرایەوە بۆ پەلەکردن لە پێکهێنانی حکومەتێکی نیشتمانیی خزمەتگوزار کە وەڵامدەرەوەی پەرۆشی خەڵک و پێویستییەکانیان بێت. ئاماژە بەوەشکراوە، هەر لە کۆبوونەوەکەدا جەخت لە پاراستنی مافە دەستووری و یاساییەکان کرایەوە، بەشێوەیەک ببێتە مایەی سەقامگیریی زیاتر لە وڵاتدا. ئەوەش خراوەتەڕوو، سەرۆکی یەکێتی دەستخۆشی و پێزانینی بۆ هەوڵەکانی دەسەڵاتی دادوەری لە دەستەبەرکردنی سەرکەوتنی هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عیراق دەربڕی و گوتی، "هەوڵەکانی یەکێتی لە چوارچێوەی یەکخستنی لایەنەکان و یەکڕیزی نیشتمانیدا دەبێت و کاردەکەین بۆ زیاتر خزمەتکردنی خەڵکە خۆشەویستەکەمان."
عەبدولسەلام ئەحمەد، نوێنەری ئیدارەی خۆسەری باکورو رۆژهەڵاتی سوریا لە لوبنان، دەڵێت: تێکەڵکردنی هێزەکانی سوریای دیموکرات لە سوپای سوریادا پێویستی بە دامەزراندنی سوپایەکی نیشتمانی یەکگرتوو هەیە کە ملكەچی دەسەڵاتێكی سیاسی شەرعی و یاسای خزمەتکردنی یەکگرتوو و باوەڕی بەرگری نیشتمانی بێت. عەبدولسەلام ئەحمەد، لە لێدوانێکدا بۆ ئاژانسی هەواڵی "ریا نۆفستی" روسیا ئاماژەی بەوەکردووە: یەکگرتن تەنها بابەتێکی سەربازی نییە، بەڵکو پێویستی بە ڕێککەوتنێکی سیاسی هەمەلایەنە هەیە کە دووبارە داڕشتنەوەی بەیاننامەی دەستووری و گەیشتن بە ڕێککەوتن لەسەر سیستەمی حوکمڕانی و پەیوەندی نێوان حکومەتی ناوەندی و ناوچەكان لەخۆبگرێت، لەگەڵ پێکهێنانی دەسەڵاتێکی راگوزەر کە شەرعیەتی نیشتمانی هەبێت، توانای سەرکردایەتیکردنی قۆناغی داهاتوو و سەرپەرشتیکردنی دامەزراندنی دامەزراوەیەکی سەربازیی یەکگرتووی هەبێت. وتوشیەتی: بەبێ ئەم بناغە دەستوری و سیاسییانە، هەر باسێک لە یەکخستنی هێزەکان تەنیا بە تیۆری دەمێنێتەوە، یەکگرتن پێویستی بەوەیە سەرەتا دەوڵەتێک پێکبهێنرێت نەک گروپی چەكداری پەرشوبڵاو.
ڕۆژنامەنوسێکی تورکیا ڕایگەیاند، ڕەجەب تەیب ئەردۆگان، سەرۆک کۆماری تورکیا دەسەڵاتی بە لیژنەیەکی پەرلەمانی داوە سەردانی زیندانی ئیمڕاڵی بکەن و لەگەڵ عەبدوڵا ئۆجهلان، ڕێبهری زیندانیكراوی پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) کۆببنەوە. (عەبدولقادر سیلڤی) لە ستونێكدا لە رۆژنامەی (حوڕییەت) نوسیویەتی: رەجەب تەیب ئەردۆغان گڵۆپی سەوزی هەڵكردووە بۆ سەردانی كۆمسیۆنەكەی پەرلەمان بۆ دیداری عەبدوڵا ئۆجالان لە دورگەی ئیمرالی. بەوتەی ئەم نوسەرە، لە كۆبوونەوەی ئەمدواییەی ئەردۆغان و باخچەلیدا بەتەواوەتیی پێداچوونەوە كراوە بە نەخشە ریگای "توركیای بێ تیرۆر"، هەردوولا گەیشتونەتە رێككەوتنی تەواوەتیی بۆ بەردەوامیدان بە هەوڵەكان بەوپەڕی تواناوە. پێشتر دەوڵەت باخچەلی پشتیوانی خۆی دەربڕی بۆ ئەوەی كۆمسیۆنەكەی پەرلەمان تایبەت بە چارەسەری پرسی كورد، سەردانی ئۆجالان بكات، بۆ مێژووی ئەوەی سەلماند كە ئۆجالان لە پرۆسەی ئەمجارەدا بەتەواوەتی پابەندی بەڵێنەكانی بووە. سەرباری ئەمە، وەكو نوسەری (عەبدولقادر سیلڤی) لە وتارەكەیدا باسی لێوەكردووە، لە كۆبوونەوەی كۆمیتەی بەرێوەبەری ناوەندیی پارتی دادو گەشەپێدان (ئاكەپە)دا باس لە ناڕەزایەتی بنكەی جەماوەریی پارتەكە كراوە سەبارەت بە سەردانی كۆمسیۆنەكەی پەرلەمان بۆلای ئۆجالان و وەكو "بارێكی سەخت" ناویان هێناوە، ئەردۆغان وتویەتی: پارتەكەمان ناچێتە ژێر باری شتێكەوە كە بەرگەی نەگرێت، بەڵام سەرباری ئەمەش مۆڵەتی داوە سەردانی ئۆجالان بكرێت، ئەمەش بە واتای هەڵكردنی گڵۆپی سەوزی كۆتایی دێت.
ئەمڕۆ شەممە، 15ـی تشرینی دووەمی 2025، جومانە غەلای، گوتەبێژی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق، لە لێدوانێکیدا بۆ ماڵپەری کوردستان24، ئاماری کۆتایی سکاڵاکانی ڕۆژانی دەنگدانی گشتی و تایبەتی ڕاگەیاند. بە گوتەی غەلای، کۆی گشتی 102 سکاڵا تۆمار کراون کە 59ـیان سکاڵای دەنگدانی گشتی و 43ـیان، سکاڵای دەنگدانی تایبەت بوون. ناوبراو ئەوەشی خستەڕوو، بەشی سکاڵا و تانەکان لە کۆمیسیۆن دەستیان بە پۆلێنکردنی سکاڵاکان کردووە و زۆربەیان "زەرد"ـن، لەکاتێکدا کەمینەیەکیان "سەوز"ـن. گوتەبێژی کۆمیسیۆن شێوازی پۆلێنکردنی سکاڵاکانی بەم شێوەیە ڕوون کردەوە: سکاڵا زەردەکان: ئەو سکاڵایانەن کە مەرجە سەرەکییەکان یان بابەتییەکانیان تێدا نییە، ئەمەش وادەکات لە سەرەتاوە ڕەتبکرێنەوە. سکاڵا سەوزەکان: ئەو سکاڵایانەن کە ئاماژە بە بوونی سەرپێچی دەکەن لەلایەن فەرمانبەرانی کۆمیسیۆنەوە، یان بانگەشەی هەڵبژاردن لە ڕۆژی دەنگداندا، یان سەرپێچیکردنی ڕێنماییەکان لەلایەن یەکێک لە ئەندامانی هێزە ئەمنییەکانی پاراستنی بنکەکان. جەختیشی کردەوە کە ئەم جۆرە سکاڵایانە کاریگەرییان لەسەر ئەنجامی هەڵبژاردنەکان نییە، بەڵام پێویستیان بە لێکۆڵینەوەی ورد هەیە. ڕۆژی سێشەممە، 11ـی تشرینی دووەمی 2025، دەنگدانی گشتی و ڕۆژی یەکشەممەش، 09ـی تشرینی دووەمی 2025، دەنگدانی تایبەتی خولی شەشەمی پەرلەمان، لە پارێزگاکانی عێراق و هەرێمی کوردستان بەڕێوەچوو. بە گوێرەی ئامارەکانی کۆمیسیۆن، ڕێژەی بەشداری لە دەنگدانی تایبەت، 82.42% و لە دەنگدانی گشتیش، نزیکەی 54.35% بوو. ڕۆژی چوارشەممە، 12ـی تشرینی دووەمی 2025، کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی ئەنجامە بەراییەکانی هەردوو دەنگدانی تایبەت و گشتی بڵاوکردەوە. لەسەر ئاستی پارێزگاکانی عێراق و هەرێمی کوردستان، وەک حزب، پارتی دیموکراتی کوردستان زۆرترین دەنگی بەدەستهێناوە، بەوپێیەی زیاتر لە یەک ملیۆن و 90 هەزار دەنگی بردووەتەوە.
بوڵنت ئارنچ، سەرۆكی پێشوتری پەرلەمانی توركیا دەڵێت: سەڵاحەدین دەمیرتاش پێیوتووە، چوار رۆژە هاوسەرەکەم (باشاک دەمیرتاش) چاوەڕێی ئازادکردنم دەكات لە ئەدەرنە، پێموتووە بڕوات. سەرۆكی پێشوتری پەرلەمانی توركیا، لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ كەناڵی "لیدەر هەبەر"ی توركی باسی سەردانەكەی كردووە بۆ لای سەڵاحەین دەمیرتاش، هاوسەرۆكی پێشوی هەدەپەو عوسمان كاڤالا، خاوەن كارو چالاکوانی مافی مرۆڤ كردووە لە زیندانی ئەدرنە. ئارنچ دەڵێت: هەردوو دیدارەكەم زیاتر لە کاتژمێرێکیان خایاندووە و زۆر گرنگ بوون بۆ من. لە باسی دەمیرتاش-دا باس لەوەدەكات: لەو کاتەوەی دەمیرتاشی ئەندامی پەرلەمان بووە و ناسیویەتی، جارێک یان دووجار چاوی پێیكەوتووە، لە سەردەمی جێگری سەرۆک وەزیرانیشدا، سەڵاحەدین دەمیرتاش هاوسەرۆکی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) بووە. ئارنچ ئاماژە بەوەدەكات: دەمیرتاش نۆ ساڵە زیندانی کراوە، لە ساڵی 2016ەوە، کاڤالا کەسێکی زۆر شارستانییە؛ هەردووکیان مرۆڤی زۆر میهرەبانن، هیچ ڕق و دوژمنایەتییەکیان هەڵنەگرتووە، هیچ کامیان هیچ کینە و ڕق و کینەیەکیان بەرامبەر کەس نییە، بەڕاستی من بەم شتە سەرم سوڕما، ئەگەر من لە هەمان دۆخدا بوومایە، تەنها ئەوەم دەزانی كە کێ ئەمەی لەگەڵ کردم، رەنگە مرۆڤی ئاسایی بیر لەوە بکاتەوە. بوڵنت ئارنچ لە بەشێكی تری قسەكانیدا، بە پێویستی دەزانێت بڕیارەکانی دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا و دادگای دەستوری سەبارەت بە پێشێلکارییەکانی مافی مرۆڤ کە لەسەر داواکاری تاکەکەسی دەردەچن، بە جددی وەربگرین و دەبێت جێبەجێیان بکەین، بەبێ گوێدانە ئەوەی کە پەیوەندییان بە کێوە هەیە، من ئەم پیاوەم بەدڵە، ئەو پیاوەم بەدڵ نییە، پێم وایە ئەمە تاوانبارەو ئەو کەسە بێتاوانە، ئەم جۆرە شتانە بوونیان نییە. دەشڵێت: نزیکەی مانگێک لەمەوبەر مۆڵەتم وەرگرت بۆ بینیان، پێم وابوو ئازاد دەکرێن، منیش لە ماڵەکانیان سەردانیان دەکەم و قاوەیەكیان لەگەڵ دەخۆمەوە، ئەوە ڕووی نەداوە، بەڵام باوەڕم وایە لە ڕۆژانی داهاتوودا ئازاد دەكرێن.
دانوستانی پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق دەستپێدەکات و سوودانیش سەردانی هەرێمی کوردستان دەکات. ئەمڕۆ هەینی، وەفا محەمەد لە پارتی دیموکراتی کوردستان بە ماڵپەی سۆمەرییەنیوزی ڕاگەیاند، پارتی پەیوەندییەکی چڕ دوای ڕاگەیاندنی ئەنجامە بەراییەکانی هەڵبژاردن دەستپێکردووە دەربارەی پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق. ڕوونیشیکردەوە کە پارتی دوای بەدەستهێنانی زیاتر لە ملیۆنێک و 100 هەزار دەنگ لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقدا، پلەی یەکەمی لەناو هەرێمی کوردستان و پلەی دووەمی لەسەر ئاستی عێراق بەدەستهێناوە. ئاماژەی بەوەدا کە “ئەم پەیوەندییانە بە ئامانجی خۆئامادەکردن بۆ پڕۆسەی پێکهێنانی حکومەتی داهاتوو ئەنجام دەدرێن”. محەمەد وەفا ئاشکرای کرد کە “سێشەممەی داهاتوو محەمەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیران، سەردانی هەردوو شاری دهۆک و هەولێر دەکات، کە بڕیارە لەوێ لە چوارچێوەی ڕاوێژکارییەکان سەبارەت بە پێکهێنانی حکومەت و قۆناغی سیاسی داهاتوو، لەگەڵ مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێم کۆبێتەوە”.
لیستی پێکهێنەری گرووپی چەکداریی شیعەی سەر بە حەشدی شەعبی 58 کورسییان لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بەدەستهێناوە کە پێشتر 48 کورسییان هەبوو. هەرچی لایەنە شیعە نەریتییەکانی دیکەیە 63 کورسییان هێناوە. ئەنجامی هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی عێراق لە 11ی تشرینی دووەم، گۆڕانکاری لە باڵانسی هێزە شیعەکان کردووە؛ هەندێکیان کورسی و دەنگیان دابەزیوە و هەندێکی دیکەیان بەپێچەوانەوە سەرکەوتوو بوون. گرووپە چەکدارەکان 58 کورسی پەرلەمانیان دەبێت چوار گرووپی چەکداریی نێو حەشدی شەعبی لە رێگەی باڵی سیاسیی خۆیانەوە بە 1491 بەربژێر بەشدارییان لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق کرد و 58 کورسییان بەدەستهێناوە، کە 17.6%ی کورسییەکانی خولی نوێ پێکدەهێنن. بەگوێرەی ئەنجامی بەرایی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، لیستی حقووق کە باڵی سیاسیی کەتیبەکانی حیزبوڵای عێراقییە، 6 کورسی بەدەستهێناوە، لە کاتێکدا لە خولی پێنجەمی پەرلەمانی عێراق 5 کورسی هەبوو. بزوتنەوەی سادیقوون کە باڵی سیاسیی بزوتنەوەی ئەسائیبی ئەهلی حەقە بە سەرۆکایەتی قەیس خەزعەلی، 26 کورسی لە هەڵبژاردنەکەدا بەدەستهێناوە، لە کاتێکدا لە خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق 9 کورسی بەدەستهێنابوو و دوای کشانەوەی پەرلەمانتارانی موقتەدا سەدر، ژمارەی کورسییەکانی گەیشتە 13 کورسی. لیستی هاوپەیمانیی خەدەمات کە سەر بە کەتیبەکانی ئیمام عەلییە و لەلایەن شیبل زەیدییەوە سەرۆکایەتی دەکرێ، لە هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی عێراق 5 کورسی بەدەستهێنا، لە کاتێکدا لە خولی پێشووی پەرلەمان 13 ئەندامی هەبوو. لیستی رێکخراوی بەدر کە لەلایەن هادی عامرییەوە سەرۆکایەتی دەکرێ، لەم هەڵبژاردنەی پەرلەمانی عێراق 19 کورسی بەدەستهێناوە، لە کاتێکدا لە هەڵبژاردنی 2021 ئەو لیستە لەنێو هاوپەیمانی فەتح 13 کورسی بەدەستهێنابوو. بزوتنەوەی بابلیون کە سەر بە رەیان کلدانییە و یەکێکە لە بەشدارانی حەشدی شەعبی، لەم هەڵبژاردنەدا 2 کورسی کۆتای کریستیانەکانی بەدەستهێنا، لە کاتێکدا لە هەڵبژاردنی 2021 چوار ئەندامی لە کۆتای کریستیانەکان هەبوو، بەوەش ژمارەی کورسییەکانی بۆ نیوە کەم بووەتەوە. هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا بە سەرۆکایەتیی نووری مالیکی، 30 کورسی بەدەستهێناوە، لە کاتێکدا لە هەڵبژاردنی پێشوو 33 کورسی هەبوو. هاوپەیمانی هێزەکانی دەوڵەتی نیشتمانی بە سەرۆکایەتی عەمار حەکیم، 18 کورسی بەدەستهێناوە، لە کاتێکدا لە هەڵبژاردنی پێشوودا 4 کورسی هەبوو، بەوەش ژمارەی کورسییەکانی نزیکەی چوار هێندە زیادی کردووە. ئیشراقەی کانوون کە یەکێکی دیکەیە لە هێزە شیعەکان، ژمارەی کورسییەکانی لە 6 کورسییەوە گەیاندە 7 کورسی. هاوپەیمانی تەسمیم کە ئەسعەد عیدانی، ئەمینداری گشتییەتی، ژمارەی کورسییەکانی بۆ خولی شەشەم کردە 7 کورسی، لە کاتێکدا لە خولی پێشتر 5 کورسی هەبوو.
عایشەگول دۆغان، وتەبێژی پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان (دەم پارتی) لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا لە ناوەندی گشتی پارتەکەی، پرسەکانی ڕۆژەڤی هەڵسەنگاند. عایشەگول دۆغان ڕایگەیاند، بڕیارەکەی دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا سەبارەت بە ئازادکردنی سەلاحەدین دەمیرتاش، هاوسەرۆکی پێشووی هەدەپە دەبێت جێبەجێ بکرێت و هەنگاوی کرداری بنرێت و ڕایگەیاند: "هەموومان هەر ڕۆژ سات بە سات چاوەڕێی هەواڵی ئازادی دەکەین، ئەوەی پێویستە بکرێت ڕوون و ئاشکرایە، بەڵام ناکرێت. ماوەی نۆ ساڵە بەشێوەیەکی نایاسایی ئەم ڕەوشە بەردەوامە، دەبێت دەستبەجێ زیندانیکردنی سەلاحەدین دەمیرتاش کۆتایی پێبێت." عایشەگوڵ دۆغان ڕایگەیاند، سەلچوک مزراکلی، هاوسەرۆکی پێشووی شارەوانی گەورەی ئامەد، مافی ئازادکردنی مەرجداری هەیە و وتی: "بەمەبەستی جێبەجێکردنی ئەم مافە، لە مانگی ئەیلولدا داواکارییەک ئاراستەی کۆمیتەی چاودێری و ئیدارەی زیندان کراوە. کۆمیتەکە داواکارییەکەی ڕەتکردووتەوە. لە پاساوی ڕەتکردنەوەکەدا هاتووە: "لەو ماوەیەی کە لە زینداندا بووە، بە ئاشکرا ڕاینەگەیاندووە کە لە ڕێکخراوی تیرۆریستی جیا بووەتەوە." پێویست ناکات بۆ درێژکردنەوەی دەستبەسەرکردنی نایاسایی سەلچوک مزراکلی، بەدوای بیانوودا بگەڕێین." هەنگاوکرداری پێویستە نەک قسەکردن عایشەگوڵ دۆغان لەبەردەوامیدا ئاماژەی بە چالاکییەکانی کۆمیسیۆنی دیموکراسی ئاشتی، خوشک و برایەتی یەکگرتنی نیشتیمانی کرد و وتی: "لە قۆناغێکداین کە دەبێت هەنگاوەکان بەپێی ئەو بەڵێنانەی کە دراون بنرێت، چیتر پێویست بە لێدوانەکان ناکات، دەبێت هەنگاوی کردەیی و یاسایی بنرێت بۆ ئەوەی دادپەروەری بنیات بنرێت." سەبارەت بەو بوودجەیەی کە ئامادە دەکرێت، عایشەگوڵ دۆغان وتی: "دڵنیا نین لەوەی ئەم بودجەیە بۆ ئاشتییە یان نا، بۆیە دەڵێین نەخێر بۆ بودجەی ساڵی ٢٠٢٦، بۆ نان و ئاشتی لە بەشە جیاوازەکانەوە لە مانگەکانی تشرینی دووەم و کانوونی یەکەم بەرەو ئەنقەرە ڕێپێوان دەکەین." پێویستە کۆمیسیۆن بچێت بۆ ئیمراڵی عایشەگوڵ دۆغان لە کۆبوونەوەکەدا وڵامی پرسیاری ڕۆژنامەنووسانی دایەوە و جەختی لەوە کردەوە کە کۆمیسیۆن لە چوون بۆ ئیمراڵی بە گومان بێت و وتی: "بەپێچەوانەی ئەم تێڕوانینە، نەچوون بۆ ئیمراڵی دەبێتە هۆی لەدەستدانی دەرفەتێکی گەورەیە. پێویستە لایەنی دەسەڵاتیش لەم ڕووەوە ڕوانگەی خۆی نیشان بدات بۆ ئەوەی شوێنێک بۆ گفتوگۆ نەمێنێت. چەند ڕۆژێک لەمەوبەر سەرۆکی پەرلەمان ڕایگەیاند؛ وەک سەرۆکی کۆمیسیۆن لەسەر ئەم ڕۆژەڤە لە گەڵ ئەندامانی کۆمیسیۆن کۆبوونەوە ئەنجام دەدات. بە بۆچوونی ئێمە پێویستە کۆمیسیۆن بڕیار لەسەر ڕۆیشتنی بۆ ئیمراڵی بدات."
نێردەی ترەمپ لە عێراق پاش هەڵبژاردنەکان پەیامێکی بڵاوکردەوە و جەختی لەوەکردەوە کە ئەمەریکا سورە لەسەر سنوردانان بۆ هێزەچەکدارەکان لە عێراق. مارک ساڤایا نێردەی دۆناڵد ترمپی سەرۆکی ئەمەریکا لە عێراق، پاش کۆتاییهاتینی پڕۆسەی هەڵبژاردنەکانی ئەنجمونی نوێنەرانی عێراق، پەیامێکی بڵاوکردەوە و پیرۆزبایی لە عێراقییەکان کرد و خواستی گەلی وڵاتەکەی بەرزنرخاند. مارک ساڤایا لە پەیامەکەیدا جەختی لەوە کردوەتەوە کە ئەمەریکا لەگەڵ عێراقە و سورن لەسەر کۆتاییهێنان بە هەژمونی دەرەکیی و دەستوەردانەکان لە وڵاتەکەدا. نێردەکەی ترەمپ لە پەیامەکەیدا دووبارە باسی لە گروپەچەکدارە میلیشیاکان کردوە و ئاماژەی بەوەداوە، ئەمەریکا پابەندە بە سنوردارکردنی کار و چالاکی ئەو گروپانە لە عێراق و هەماهانگی تەواوی عێراق دەکات لەو پرسەدا.
تۆم باراك، نێردەی تایبەتی ئەمریكا بۆ سوریا، لە پەیامێكدا درێژدا كە كەمێك لەمەوبەر لەسەكۆی " ئێكس" بڵاویكردووەتەوە، باسی لە وردەكاری كۆبونەوەكەی نێوان دۆناڵد ترەمپ و ئەحمەد شەرع كردووە، كە لەچەند رۆژی رابردوودا لە كۆشكی سپی ئەنجامدراو تیایدا دەڵێت: سەرۆک دۆناڵد جەی ترەمپ و سەرۆک شەرع قەناعەتی هاوبەشیان دووپاتکردووەتەوە کە کاتی ئەوە هاتووە دابڕان بە بەشداریکردن بگۆڕن و دەرفەتێکی راستەقینە بدرێت بە سوریاو گەلەکەی بۆ نوێبوونەوە. باراك ئاماژە بەوەدەكات، پابەندبونی سەرۆک شەرع بەرامبەر بە سەرۆک ترەمپ بۆ بەشداریکردن لە هاوپەیمانی دژی داعش، نمایندەی چوارچێوەیەکی مێژوویی دەکات کە گواستنەوەی سوریا لە سەرچاوەی تیرۆرەوە بۆ هاوبەشێک لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆردا دیاری دەکات و پابەندبونە بە ئاوەدانکردنەوە و هاوکاری و بەشداریکردن لە سەقامگیری تەواوی ناوچەکە. راشگەیاندووە: ئێستا دیمەشق بە شێوەیەکی چالاکانە هاوکاریمان دەکات لە روبەڕوبونەوەو هەڵوەشاندنەوەی پاشماوەکانی داعش و سوپای پاسدارانی ئێران، حەماس و حزبوڵاو تۆڕە تیرۆریستییەکانی دیکە، وەک هاوبەشێکی پابەند لەگەڵ هەوڵە جیهانیەكان بۆ دەستەبەرکردنی ئاشتی دەوەستێت. تۆم باراك لە بەشێكی تری پەیامەكەیدا باسی لەوەكردووە: لە کۆبونەوەیەکی گرنگ و سێ قۆڵی لەگەڵ وەزیر روبیۆ، هاکان فیدان وەزیری دەرەوەی تورکیا و ئەسعەد شەیبانی وەزیری دەرەوەی سوریا، وێنای قۆناغی داهاتوومان كێشا لە چوارچێوەی ئەمریکا،تورکیا، سوریا: یەکخستنی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە) لە پێکهاتەی نوێی ئابوری، بەرگری و مەدەنی سوریای نوێ؛ دووبارە پێناسەکردنەوەی پەیوەندییەکانی تورکیا،سوریا،ئیسرائیل و بەهێزکردنی ئەو کۆدەنگییەی کە پشتیوانی لە ئاگربەستی نێوان ئیسرائیل و حەماس دەکات، هەروەها چارەسەرکردنی کێشە جیاوازەکانی سنوری لوبنان. وەك باراك وتویەتی، رۆڵی ماندوو نەناسانەی تورکیا شایەنی ستایشی تایبەتە، ئەوە بەڵگەیە لەسەر دیپلۆماسییەکی هێمن و چەسپاو کە پردەكان دروست دەکات لەو شوێنانەی کە دیوارەکان وەستابوون.
