پارتی: یەکگرتوو بوونەتە وتەبێژ و دەمڕاستی سودانی

  هاوکات لەگەڵ پەرەسەندنی قسەکانی ئەمریکا سەبارەت بە ڕێکخراوێکی نوێ بۆ دابەشکردنی یارمەتییەکان بەسەر کەرتی گەمارۆدراوی غەززە، مایک هاکابی باڵیۆزی ئەمریکا لە ئیسرائیل ڕایگەیاند کە ئیسرائیل بەشداری لە میکانیزمی نوێی دابەشکردنەکەدا ناکات. بەڵام ئاماژەی بەوەدا کە بەشداری لە دابینکردنی ئاسایشدا دەکات. وتیشی: میکانیزمە نوێیەکە پشت بە کردەوەی سەربازی نابەستێت و هیوادارین بەم نزیکانە دەست پێبکات. هاکابی ڕۆژی هەینی لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا جەختی لەوە کردەوە کە گەیاندنی هاوکارییەکان بەندە بە ئاگربەست لە ناوچەی فەلەستین، بەپێی ئاژانسی ڕۆیتەرز. هەروەها جەختی لەوە کردەوە کە "پێویستە بەپەلە هاوکاری مرۆیی لە غەززە دابینبکرێت، ئاماژەی بەوەشکرد کە "حەماس ناتوانێت یان ئامادە نییە ئەو یارمەتییە دابین بکات". لەلایەکى دیکەوە گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا دەڵێت، بەمزووانە دامەزراوەیەکی نوێ ئەرکی دابەشکردنی هاوکارییە مرۆییەکان لە کەرتی غەزە دەگرێتە ئەستۆ. تامی بروس بە رۆژنامەنووسانی راگەیاند، پێشوازی لە هەر دەستپێشخەرییەک دەکەن کە ببێتەهۆی گەیاندنی خێرای هاوکارییە مرۆییەکان بە غەزە. گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا هیچ روونکردنەوەیەکی لەبارەی دامەزراوەکە نەدا و تەنها گوتی، بەمزووانە دامەزراوەکە خۆی راگەیەندراوێک لەو بارەیەوە بڵاودەکاتەوە و بەزووترین کات هاوکارییە مرۆییەکان دەگاتە غەزە. هێشتا زانیاریی ئەوتۆ لەبارەی ئەم دامەزراوەیەوە نییە، بەڵام پێشتر لە مانگی شوباتەوە دامەزراوەیەکی قازانج نەویست لەژێر ناوی “دامەزراوەی مرۆیی غەزە” لە سویسرا تۆمارکراوە کە بارەگاکەی لە جنێفە. لە رۆژی 2ـی مانگی ئازاری رابردووەوە کە هێرشەکانی ئیسرائیل بۆسەر غەزە دەستیان پێکردەوە، رێگە نەدراوە بە چوونەژوورەوەی هیچ هاوکارییەکانی مرۆیی بۆ غەزە لە کاتێکدا دوو ملیۆن و 400 کەس هێشتا لەو کەرتە دەژین.

  مەحمود حەبیب، فەرماندەی هێزەکانی سوریای دیموکرات دەڵێت، هاریکاری نێوان هێزەکانی سوریای دیموکرات و هێزەکانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بەشێوەیەکی کاریگەر بەردەوامە، باس لە ئۆپەراسیۆنە هاوبەشەکانی نێوانیشیان دەكات لەدژی شانەکانی داعش لەماوەی دوو رۆژی رابردوودا. ئاماژەی بەوەشکردووە، هەردوولا مەشق و راهێنانیانی شەوانە و رۆژانەیان ئەنجامداوە بە ئامانجی بەرزکردنەوەی ئاستی مەیدانی و ئۆپەراسیۆنەكان، هەروەها ئەو شوێنە نوێیانە توندوتۆڵكراوە كە هێزەكانی لێی جێگیركراوە وەک ناوچەی "سیرین"، لەگەڵ پلانی بڵاوكردنەوەی هێز بەمزوانە لە ناوچەی بەنداوی تشرین لە گوندەواری باشوری کۆبانی. ئەو فەرماندەیەی هەسەدە راشیگەیاندووە، هاوپەیمانان هێزی سەربازی و لۆجستی نوێیان بۆ پشتیوانی لە بنکەکانی سوپاكەیان لە باکوری سوریا رەوانەكردووەو، قسەکردن لەبارەی نزیکی کشانەوەی هێزەکانی هاوپەیمانانيش، تەنها خەیاڵەو هیچ بنەمایەكی نییە. رۆژی شەممەی رابردوو، سەرچاوەیەک لە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بە ئاژانسی "نۆرس پرێس"ى راگەیاند،  هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بە سەرۆکایەتی ئەمریکا، گەورەترین مانۆڕی سەربازی خۆی ئەنجام دەدات لە دوای هاتنی بۆ ناو سوریاوە، لە هەر دوو بنکەی خۆی لە رۆژهەڵاتی ئەو وڵاتە. ئەو سەرچاوەیە ئاماژەی بەوەشکردووە، مانۆڕەکان لە بنکەی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە کێڵگەی نەوتیی ئەلعومەرو دەوروبەری و، هەروەها لە گوندەواری رۆژهەڵاتی دەیرزورەوە دەست پێدەکات، تا دەگاتە سنوری عێراق. رونیشیکردەوە، مانۆڕەکانی داهاتوو گەورەترین مانۆڕن كە لەلایەن هێزەکانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتییەوە ئەنجامدەدرێن و رێگە خۆشدەکەن بۆ قۆناغێکی نوێی ئۆپەراسیۆنەکان دژی رێکخراوە خراپەکارەکان.

  بە پێی ڕاپۆرتی کەناڵی ئێن دی تی ڤی هیندستان، هێزی دەریایی هیندستان بەرەبەیانی ئەمڕۆ هەینی، 9ـی ئایاری 2025 هێرشی کردە سەر چەند ئامانجێک لە پاکستان. کەناڵەکە ئاماژەی بەوەش کردووە، دوای ئەوەی پاکستان هەوڵی داوە هێرشی مووشەکی بکاتە سەر جامو و کشمیر، هێزی دەریایی هیندستان هێرشێکی تۆڵەسەندنەوەی دژی چەندان ئامانج  دەستپێکرد. بەپێی هەواڵی میدیاکانی هیندستان، گرژیی نێوان هیندستان و پاکستان لە دوای هێرشی چەکداری لە ناوچەی پەهالگام لە جامو و کشمیر بۆ سەر خەڵکی مەدەنی و گەشتیاران لە 22ـی نیساندا پەرەی سەندووە و بەهۆیەوە 26 کەس کوژراون. هیندستان پاکستان تۆمەتبار دەکات بەوەی لە پشت "هێرشە تیرۆریستییەکە" بێت لە ناوچەی پەهالگام، ئیسلام ئابادیش ڕەتیدەکاتەوە دەستی هەبووبێت لەو هێرشەدا. لای خۆیەوە خواجە محەممەد ئاسف، وەزیری بەرگریی پاکستان داوای لێکۆڵینەوەی نێودەوڵەتی لە هێرشەکە کرد.

  فەرماندەی گشتیی سوپای پاسدارانى ئێران ڕایدەگەیەنێت دوژمنان لە مەزارگەی ئیمام ڕەزا ئاگادار دەکەمەوە کە ئەگەر بەردەوام بن لە هەڵەکردن دەروازەی دۆزەختان بەسەردا دەکەینەوە، یەک مووشەکی ئەنسار اللەتان نەشکاند، کەواتە چۆن بەرگەی ئەو هەمووە  مووشەکەی ئێران دەگرن بۆیە  بێدەنگ دانیشن. بەگوێرەی ڕاپۆرتی ئاژانسی هەواڵی تەسنیم، ئەمڕۆ پێنج شەممە حەسەن سەلامی فەرماندەى گشتى سوپای پاسدارانى ئێران لە ڕێوڕەسمی یەکەمین ساڵیادی گیانلەدەستدانى ئایەتوڵڵا سەید ئیبراهیم ڕەئیسی، سەرۆک کۆماری پێشووى ئیران، لە مەشهەدەوە،  بە ئاماژەدان بە ساڵیادی کوژرانى ئیبراهیم ڕەئیسی و هاوڕێکانى وتى "ئەوان ئەستێرەی خزمەت بوون کە بە ژیانی هەتاهەتایی گەیشتن". فەرماندەی گشتیی سوپای پاسداران ئاگاداری بەرپسانى ئیسرائیل و ئەمریکا واز لەهەڕەبهێنن، ئەگەر بەردەوام بن لە هەڵەکردن دەروازەکانی دۆزەختان بۆ دەکرێتەوە. ئەمە بە هەڕەشەیەکی جددی بزانن. وتیشى: ئێمە ئامادەکارییەکی بەرفراوانمان بۆ ئێوە کردووە، ئەگەر هەڵەیەکتان کرد، بەڵایەکی وا بەسەرتاندا دەهێنین کە لەبیرتان نەچێتەوە؛ ئێوە نەتتوانی ڕێگری بکەن لە بەرکەوتنی مووشەکێک لە یەمەنەوە لە فڕۆکەخانەکەت، کەواتە چۆن چاوەڕێی بینینی هەزاران مووشەک لە ئاسمانی خۆت دەکەیت؟ بۆیە دانیشە. ژەنەڕاڵ سەلامی ئاماژەى بۆ ئەوەکرد، سەبارەت بە بەرپرسانی ئەمریکی؛ ئێمە یەک شتمان هەیە بۆتان بڵێین، ئەویش ئەوەیە کە لەسەر پرسی ئەتۆمی، هەرچەندە حەز و ئەولەویەتی ئێمە بەدواداچوون و چارەسەرکردنی کێشەکە بە شێوەیەکی دادپەروەرانە، دوور لە کەشوهەوای هەڕەشەکان و لە کایەی دیپلۆماسیدا، ئەگەر هەڕەشە بکەن، ئێمە ئامادەین بۆ شەڕ بە هەر قەبارەیەک بێت.  وتیشى: لەم ڕۆژانەدا جارێکی تر خۆتت نیشان دا کە متمانەت پێی نییە بە هەڕەشەی نوێ. ئەمە بزانن و ئاگاداربن کە کۆماری ئیسلامی ئێران بە ئیرادەی سیاسی خۆی خۆبەخشانە بەدوای چەکی ئەتۆمیدا ناڕوات و لەسەر بنەمای بیروباوەڕی خۆی لە دوکتورینی بەرگریی خۆی دوورخستووەتەوە. ئەمەش باجێکی گرنگی هەیە و نەتەوەی ئێران دەستبەرداری بەرژەوەندییە ژیانییەکانی نابێت.

لە ئەنقەرە، کۆبوونەوەی ئەنجومەنی هاریکاریی ستراتیژیی نێوان عێراق و تورکیا دەستیپێکرد، بڕیارە چەندین یاداشتی لێکتێگەیشتن لە بوارە جیاوازەکاندا واژۆ بکەن. محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق و رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆکی تورکیا سەرۆکایەتیی کۆبوونەوەکە دەکەن، چوارەم کۆبوونەوەی ئەنجومەنە ستراتیژییەکەی نێوان هەردوولایە. پێش کۆبوونەوەکە، سەرۆکوەزیرانی عێراق لە چاوپێکەوتنێکیدا لەگەڵ ئاژانسی ئەنادۆڵو باسی لە چەند پرسێک کرد، گوتی، لەسەر بنەمای دەستوەرنەدان لە کاروباری وڵاتان مامەڵە دەکەین، بابەتی رووبەڕووبوونەوەی تیرۆر یەکێکە لەو بابەتە گرنگانەی هەردوولا پێوەی پابەندن، دەشیانەوێت پەیوەندییەکانی ئەنقەرە و بەغداد بەشێک بێت لە هاوکێشەی سەقامیگریی ناوچەکە. سودانی راشیگەیاند، بابەتی ئاو لای عێراق هەستیارە و بەگوێرەی رێککەوتنەکانیان لەگەڵ تورکیا مامەڵەی لەگەڵ دەکەن، دەربارەی رێگەی گەشەپێدانیش گوتوویەتی، رێگەی گەشەپێدان پڕۆژەیەکی ستراتیژییە بۆ وڵاتانی ناوچەکە، بەتایبەت بۆ تورکیا، چونکە خۆبژێویی ئابووری لە ناوچەکە دروست دەکات، بە گرنگترین پڕۆژەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست وەسفی کردووە. - یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن سەبارەت بە هاوکاری لە بوارەکانی پیشەسازی بەرگری و ئاڵوگۆڕکردنی ئەزموونەکان. - یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن لە بواری ڕێوشوێنەکانی کارپێکردنی ستاندارد بۆ گەڕانەوەی خۆبەخشانەی هاوڵاتیانی عێراقی لە تورکیا. - ڕەشنووسی یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن بۆ هاوکاری لە بوارەکانی دادوەری. - یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن تایبەت بە هاوکاری لە بەرەنگاربوونەوەی بازرگانی نایاسایی بە ماددە هۆشبەرەکان.  - پرۆتۆکۆلی هاوکاری سەبارەت کردنەوەی لقی زانکۆکانی تورکیا لە بەغداد و بەسرە. - یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن لە بواری بەڕێوەبردنی فریاگوزاری و کارەساتەکان. - یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن بۆ هاوکاری لە بوارەکانی پەیوەندییە گشتییە دیجیتاڵییەکان. - یاداشتنامەی لێکتێگەیشتن لە بواری چالاکیەکانی ستاندارد و پێوانەکردن. - دوو یاداشتی لێکتێگەیشتن لە بواری هاوکاری ڕاهێنان بۆ وەزارەتی ناوخۆ.  

  سه‌رچاوه‌یه‌كی ئه‌مه‌ریكی باس له‌وه‌ ده‌كات، سه‌رۆكی وڵاته‌كه‌ی له‌ سه‌رۆك وه‌زیرانی ئیسرائیل بێئومێد بووه‌؛ ده‌شڵێت، به‌بێ گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ئیسرائیل هه‌وڵی به‌دیهێنانی ئامانجه‌كانی له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست ده‌دات. پێنجشه‌ممه‌، 8ـی ئایاری 2025، سه‌رچاوه‌یه‌كی نزیك له‌ جۆو بایدن، سه‌رۆكی پێشووی ئه‌مه‌ریكا گوتی: دۆناڵد تره‌مپ، سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا تا دێت هه‌ست به‌ بێئومێدی زیاتر ده‌كات به‌رانبه‌ر به‌ بنیامین ناتانیاهۆ، سه‌رۆك وه‌زیرانی ئیسرائیل، بۆیه‌ بڕیاری داوه‌ به‌بێ پرس و هه‌ماهه‌نگی و گه‌ڕانه‌وه بۆ بۆچوونه‌كانی ناتانیاهۆ، جووڵه‌ ستراتیژییه‌كان له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست ده‌ست پێ بكات. به‌ پێی ڕۆژنامه‌ی "ئیسرائیل هیوم"، په‌یوه‌ندییه‌كانی نێوان تره‌مپ و ناتانیاهۆ ئاڵۆزییان تێ كه‌وتووه‌. هاوكات سه‌رچاوه‌یه‌ك به‌ ڕۆژنامه‌كه‌ی گوتووه‌، تره‌مپ چیتر ئاماده‌ نییه‌ چاوه‌ڕوانی ئیسرائیل بكات بۆ به‌دیهێنانی ئامانجه‌كانی، بۆیه‌ بڕیاری داوه‌ تاكلایه‌نانه‌ ده‌سته‌به‌ری به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی ئه‌مه‌ریكا له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست بكات. به‌ پێی ڕۆژنامه‌كه‌، ئه‌مه‌ریكا هه‌ستی به‌وه‌ كردووه‌، ناتانیاهۆ سستی له‌ بڕیاره‌ یه‌كلاكه‌ره‌وه‌كان ده‌كات كه‌ پێویسته‌ ده‌روازه‌یه‌ك بن بۆ دۆسیه‌ی ئاساییكردنه‌وه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانی ئیسرائیل له‌گه‌ڵ وڵاتانی ناوچه‌كه‌. پێشتریش بنیامین نەتەنیاهۆ سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل، نیگەرانی خۆی لە رێككەوتنی نێوان ئەمەریكیەكان و حوسییەكانی یەمەن دەربڕى، دەڵێت "یەك بنەما هەیە رێنماییمان دەكات، ئیسرائیل بە تەنها بەرگریی لەخۆی دەكات لە بەرامبەر هەڕەشەكان لەهەر شوێنێك بێت". بڕیاری دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمەریكا، بە راگرتنی هێرشی سەر حوسییەكانی یەمەن، كاردانەوەی جیاوازی بەدوای خۆیدا هێناوە، لە ئیسرائیل دەنگی ناڕەزایی بەرامبەر بڕیارەكەی ئەمەریكا بەرزبووەتەوە سەبارەت بەوەی هیچ هەماهەنگییەك لەنێوان ئیسرائیل و ئەمەریكا نەبووە سەبارەت بەو هەنگاوە. میدیاكانی ئیسرائیل، نەبوونی هەماهەنگی پێشوەختەی نێوان ئەمەریكا و ئیسرائیل لە پرسی حوسیەكان بەوە لێكدەدەنەوە كە ئەمەریكا دەستبەرداری ئیسرائیل بووە. پێشتر ترەمپ رایگەیاند "حوسییەكان لەبەرامبەر هێرشەكان چۆكیان داداوە و داوایان لە ئەمەریكا كردووە هێرشەكان دژیان بوەستێنێت". وتیشی "بەوهۆیەوە دەستبەجێ هێرشی ئەمەریكا وەستاوە". سەرۆكی ئەمەریكا وتی "هەواڵی باشمان پێگەیشتووە، حوسیەكان رایانگەیاندووە كە شەڕیان ناوێت، ئێمەش وەڵاممان دایەوە، هێرشەكان دەوەستێنین، ئەوان رادەست بوون، بەڵینیان داوە كە كەشتییەكان نەكەنە ئامانج، كە ئەوەش لە سەرەتاوە ئامانجی ئێمە بووە، پێموایە ئەو راگەیاندنە شتێكی ئەرێنییە". دەسەڵاتدارێتی میرنشینی عوممان رۆژی سێشەممە هەواڵی رێككەوتنی ئەمەریكا و حوسییەكانی یەمەنی راگەیاند، كە راگرتنی شەڕ و راگرتنی بە ئامانجگرتنی كەشتییە بازرگانییەكان لە دەریای سور و گەرووی بابولمەندەب دەگرێتەوە، ئەمەش دوای چەند هەفتەیەك لە چڕبوونەوەی هێرشی ئاسمانیی ئەمەریكا بۆسەر یەمەن، كە بەمدواییە ئیسرائیلیش بەشداریی تێداكرد.

  رەجەب تەییب ئەردۆغان سەرۆککۆماری تورکیا رایگەیاند، تەواوی بەربەستەکانی پرۆسەی ئاشتییان تێپەڕاندووە، ئەمڕۆ و سبەی پەکەکە چەک دادەنێت و خۆی هەڵدەوەشێنێتەوە. ئەردۆغان لە کۆبوونەوەی لەگەڵ نوێنەرانی پارتەکەی لە حکومەت و پەرلەمان گوتی، قۆناغێکی نوێ لە تورکیا بۆ هەمووان دەستپێدەکات، ئەرکێکی گرنگ دەکەوێتە سەرشانی سیاسییەکان. هەروەها داوایکرد لەم قۆناغەدا بە چاوکراوەییەوە مامەڵە بکەن، لەبەرئەوەی هەندێک لایەنی سیاسی هەوڵدەدەن دۆخەکە بقۆزنەوە. هەر لەو کۆبوونەوەیەدا ئەردۆغان بە وەزیر و پەرلەمانتاری ئاک پارتی گوت، قۆناغێکی ئاسان چاوەڕێمان ناکات، بەڵام متمانەم بە ئێوە هەیە. ئەردۆغان هۆشداری لە بەڕێوەبردنی پرۆسەکە بە بەرپرسانی حیزبەکەی داوە و گوتوویێتی: "کارێکی مەزنتان دەکەوێتە ئەستۆ. دەکرێ کەسانێک بیانەوێت لەڕووی سیاسییەوە ئەم بابەتە بقۆزنەوە، هەر بۆیە دەبێت ئامادە بین. پرۆسەیەکی ئاسان چاوەڕێی ئێمە ناکات. لەم بابەتەدا متمانەم بە ئێوە هەیە". رۆژی 01-10-2024 دەوڵەت باخچەلی، سەرۆکی پارتی بزووتنەوەی نەتەوەیی (مەهەپە) لە پەرلەمان چووە لای فراکسیۆنی دەم پارتی و تەوقەی لەگەڵ بەرپرسانی ئەو پارتە کرد.   رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیا ئەو هەنگاوەی باخچەلی بە "پەنجەرەی هیوا" ناوبرد و ئومێدی خواست، ئەو دەرفەتە نەکرێتە قوربانیی بەرژەوەندیی کەسی.   باخچەلی دواتر داوای لە دەم پارتی کرد لەگەڵ ئۆجەلان دیدار ساز بکەن. شاندێک کە لەلایەن دەم پارتییەوە پێکهێنرا دیداری لەگەڵ ئۆجەلان سازکرد و لەگەڵ پارتە سیاسییەکان کۆبووەوە. ئەو شاندە سەردانی هەرێمی کوردستانیش کرد و لەگەڵ بەرپرسانی باڵا کۆبووەوە.    پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) رۆژی 1ی ئاداری 2025 ئاگربەستی راگەیاند. ئەوەش لە دوای بانگەوازی عەبدوڵڵا ئۆجەلان دێت کە رۆژی 27ی شوبات بە ناونیشانی "بانگەوازی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتی" بڵاوکرایەوە و داوای چەک دانان و هەڵوەشاندنەوەی پەکەکەی کرد. 

رۆژنامەى هارتسى ئیسرائیل، بەپشت بەستن بەچەند سەرچاوەیەک ئاشکرایدەکات، مانگى ڕابردوو کەسایەتییەکی دیاری بەرگری سوریا لەگەڵ بەرپرسانی بەرگری لە ئیسرائیل کۆبونەتەوە. بەوتەى ڕۆژنامەکە کۆبوونەوەکە بە نهێنیی بووەو بەشێوەى ڕاستەوخۆ دانیشتنەکانى سوریا و ئیسرائیل چەند ڕۆژێک لە ناوخۆی ئیسرائیلدا بەردەوام بووە. ئاماژە بۆ ئەوەشدەکات ئەو شاندە سوورییەی کە سەردانی ئیسرائیلیان کرد، بەرپرسانی پارێزگای قنیترەی سوریایان لەگەڵدابووە. رۆژنامەکە ئەوەشى خستوەتەڕوو بەرپرسانی سوریا لە مانگی نیساندا سەردانی ئیسرائیلیان کردووە، بە کردنەوەی لینکێکى ڕاستەوخۆ بە نێوەندگیری ئیمارات بووە، ئەمەش دوای ئەوەبووە دیمەشق هەڵوێستى گۆراوە بەرامبەر بە ئیسرائیل و ڕایگەیاند سوریا 'مەترسی نییە بۆ سەر ئیسرائیل'. ئیسرائیل کە لە دوای رووخانی دەسەڵاتی بەشار ئەسەدەوە رووبەرێکی فراوانتری سووریای داگیرکردووە، دەڵێت، دەیەوێت پێکهاتەی دروز بپارێزێت.   رۆژی چوارشەممە 07-05-2025 ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆکی فەرەنسا لە پاریس پێشوازی لە ئەحمەد شەرع، سەرۆکی کاتیی سووریا کرد. ئەحمەد شەرع گوتی: "سەرکۆنەی هێرشەکانی ئەم دواییانەی ئیسرائیل دەکەین؛ ئیسرائیل بە بیانووی پاراستنی پێکهاتەکان هێرش دەکات."   سەرۆکی سووریا ئاشکرای کرد کە گفتوگۆی ناڕاستەوخۆیان لەگەڵ ئیسرائیل هەیە و چەند نێوەنگیرێکیشیان لە نێواندایە، "ئەوەش بۆ ئارامکردنەوەی دۆخەکە بۆ ئەوەی نەگاتە خاڵێک کە لە کۆنترۆڵی هەردوولا دەربچێت."   ئەمە یەکەم سەردانی ئەورووپا بوو بۆ شەرع. ماکرۆن گوتی: "فەرەنسا پشتیوانیی لابردنی قۆناخ بە قۆناخی سزاکانی سەر سووریا دەکات و هانی ئەمریکاش دەدات هەمان شت پەیڕەو بکات."

حەمید واحیدی فەرماندەی هێزی ئاسمانی ئێران ڕایگەیاند، سەرجەم فڕۆکە جەنگییەکان بە تەقەمەنی و ئامێر و مووشەکی دوور مەودای بەرهەمهێنراوی ناوخۆیی تەیارو ئامادەکراون. ئەو بەرپرسەى سوپاى ئێران ڕۆژی پێنجشەممە لە میانەی ڕێوڕەسمی ئاهەنگگێڕان بە بۆنەی یەکەمین فڕینی تاکەکەسی لەلایەن فڕۆکەوانەکانەوە، وتى: هێزە چەکدارەکانی ئێران بە هەموو توانایانەوە بەرگری لە وڵات دەکەن. ناوبراو هەروەها جەختی لەوە کردەوە کە وڵاتەکەی بە قۆناغێکی زۆر هەستیاردا تێدەپەڕێت، ئاماژەی بەوەشکرد کە پێویستی بە ئەفسەرێکە کە خاوەنی هەم پابەندبوون و هەم پسپۆڕی بێت. ئەو وتیشی: زانست لە جیهاندا بە خێرایی ڕووناکی دەجوڵێت و نابێت لە دواوە بین. ئەمەش لە کاتێکدایە کە دانوستانە بەردەوامەکانی نێوان ئەمریکا و ئیسرائیل سەبارەت بە بەرنامە ئەتۆمییەکەی، لە کاتێکدا هەڕەشەی ئەگەری لێدان لە ئەگەری شکستی دانوستانەکان دەکرێت. لەلایەکى دیکەوە یسڕائیل کاتس وەزیری بەرگریی ئیسرائیل هۆشداریی دایە ئێران لە بەردەوامی پاڵپشتیکردن بۆ حوسییەکان لە رووی دارایی و چەکەوە و دەڵێت؛ “سەردەمی بریکارەکان” کۆتایی هاتووە و “بەرەی خراپەکاری”ش داڕماوە. کاتس دەشڵێت، “من سەرکردایەتی ئێران ئاگاداردەکەمەوە، کە كۆتایی بهێنن لە پشتیوانیی حوسییەکان و بە پارە و چەک و ئاڕاستەیان مەكەن”. ناوبراو لە درێژەی قسەکانیدا گوتی: ئەوەی ئێمە بەرامبەر حزبوڵا و حەماس و ئەسەد و حوسییەکان كردمان، بە تارانیشی دەیکەین، بۆیە دەبێت ئاگاداربن. هەروەها گوتی: گورزی توندتریش لە حوسییەكان دەدەین، بەتایبەت ئەگەر بەردەوامبن لە هێرشەکانیان بۆ سەر ئێمە، سوپای ئیسرائیلیش ئامادەیە بۆ هەر ئەرکێک. ماوەیەكە ئیسرائیل دەستی بەهێرش بۆ سەر حوسییەكان لە یەمەن كردووە، ئەوەش بەهۆی هێرشی ناوە ناوەی ئەو گرووپە بۆ سەر ناوچە جیاوازەكانی ئیسرائیل لەدوای دەستپێكردنی شەڕی غەزەوە لە ئۆكتۆبەری 2023.

  بەرپرسێکی باڵای وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان دەڵێت، بەغداد پارەی مووچەی هەرێمی کوردستان کەمدەکاتەوە و بۆ مووچەی مانگی چوار 700 ملیار دینار دەنێرێت. ئەو بەرپرسەی وەزارەتی دارایی ڕاگەیاند، تەیف سامی وەزیری دارایی عێراق پەیامی بۆ ناردوون و گوتوویەتی، “هەرێمی کوردستان پابەندی رادەستکردنی تەواوی داهاتی نانەوتی نەبووە، کە دەبوو مانگانە 90 ملیار دینار بنێرێت، بەڵام جگە لە مانگی یەک کە نزیکەی 52 ملیار دیناری ناردووە، مانگەکانی دوو و سێ  کەمتر لە 50 ملیاری رادەستی بەغداد کردووە.” وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان ئەمساڵ سێ جار داهاتی نانەوتی رادەستی حکومەتی فیدڕاڵ کردووە و بۆ مانگی یەکی ئەمساڵ نزیکەی 52 ملیار دیناری رەوانەی بەغداد کرد، بۆ مانگی دووش بڕی رادەستکراوی داهاتی نانەوتی 48 ملیار و 722 ملیۆن و لە مانگی سێ 48 ملیار و 205 ملیۆن دینار بوو. بەرپرسەکەی وەزارەتی دارایی دەڵێت، تەیف سامی داوایکردووە، دەبێت هەرێمی کوردستان بە زوویی 50 ملیار دیناری دیکەی داهاتی نانەوتی بۆ بەغداد بنێرێت، لە بەرامبەدا 750 ملیار دینار بۆ مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان خەرجدەکات، بەمجۆرەش دەبێت ئەو 200 ملیار دینارەی کورتهێنان هەیە لە داهاتی ناوخۆ پڕبکرێتەوە. بەگوێرەی وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان، دابەشکردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان پێویستی بە زیاتر لە 957 ملیار دینارە. بەگوێرەی زانیارییەکانی ئەو بەرپرسە، چارەسەری کێشەی مووچەی هەرێمی کوردستان پێویستی بە بڕیاری سیاسییە، ئەگەرنا هیچ چارەسەرێکی دیکە نییە و بەمجۆرەش مووچەی مانگی چوار مەترسی لەسەر دەبێت.

  دوابەدوای دەستگیرکردنی ئێرانییەکان لە بەریتانیا لە چوارچێوەی ئۆپەراسیۆنی دژە تیرۆر، عەباس عێراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران ئەو تۆمەتانەی ڕەتکردەوە کە گوایە وڵاتەکەی لە پیلانێک بۆ بەئامانجگرتنی باڵیۆزخانەی ئیسرائیل لە لەندەن. ناوبراو ڕۆژی پێنجشەممە لە ڕێگەی پلاتفۆرمی ئێکسەوە وتی: ئێران بە توندی ڕەتیدەکاتەوە هەر جۆرە تێوەگلانێک لەم جۆرە کارانەدا. وەزیری دەرەوەی ئێران ڕایدەگەیەنێت لە بارەی پیلانی هێرش بۆ سەر باڵیۆزخانەی ئیسرائیل لە لەندەن لە رێگەی کەناڵە دیپلۆماسییە فەرمییەکانەوە لە هیچ تۆمەتێک ئاگادارنەکراینەوە. عەباس عێراقچى وەزیری دەرەوەی ئێران، ئەوەش دەخاتە ڕوو بڵاوبوونەوەی ئەم راپۆرت و دەنگۆیانە لەم كاتەدا گومانەکان دروست دەکات، هاوكاری هەر لێكۆڵینەوەیەك دەكەین كە بەریتانیا لەو بارەوە ئەنجامی بدات. رۆژی یەکشەممە، 4ـی ئایاری 2025، لە دوو ئۆپەراسیۆنی پۆلیس و دژەتیرۆری بەریتانیادا 8 کەس بەتۆمەتی "پیلانی هێرشی تیرۆریستی لەنێو بەریتانیا" دەستگیر کران.   پۆلیسی بەریتانیا رایگەیاند، لە ئۆپەراسیۆنی یەکەمدا پێنج گومانلێکراو دەستگیرکران کە چواریان ئێرانی بوون؛ لە ئۆپەراسیۆنی دووەمیشدا سێ ئێرانی دەستگیر کران.   بەگوێرەی زانیارییەکانی پۆلیس، دەستگیرکراوەکان تەمەنیان لەنێوان 29 بۆ 55 ساڵە؛ ئۆپەراسیۆنەکانیش لە شارەکانی لەندەن، مانچستەر و سویندن بوون.

  کۆمپانیاى دانەگازى ئیماراتى دەستپێکردنى قۆناغی یەکەمی پرۆژەى پەرەپێدانى کێڵگەی غازى چەمچەماڵى دەستپێکرد، کە کە یەکێکە لە گەورەترین کێڵگە غازییەکان لەسەر ئاستى عێراق و چاوەڕواندەکرێت بڕى بەرهەمهێنان لەو کێڵگەیە بگەیەنێتە 75 ملیۆن پێ سێجا لە رۆژێکدا. بەپێی راپۆرتێکى کۆمپانیاکە کە رۆژى پێنج شەممە بڵاویکردەوە بودجەى پەرەپێدانى کێڵگەکە بڕەکەى 160 ملیۆن دۆلارە بۆ هەڵکەندنى سێ بیرى نوێ لە کێڵگەکە، بە ئامانجى ئەوەى ئاستى بەرهەمهێنان تا نیوەى دووەمى ساڵى داهاتوو لەو کێڵگەیە بگەیەنێتە 75 ملیۆن پێ سێجا لە رۆژێکدا. سەبارەت بە داهاتەکانی، دانەگاز دەڵێت، لە 3 مانگی یەکەمی ئەم ساڵدا 91 ملیۆن دۆلار داهاتیان هەبووە، بەڵام لە سێ مانی یەکەمی پار 97 ملیۆن دۆلار بووە. هۆکارەکەشی بۆ کەمبوونەوەی قەبارەی بەرهەمهێنانی گاز و نرخی گاز لە میسر گەڕاندووەتەوە.   جگە لە هەرێمی کوردستان، کۆمپانیای دانەگاز لە میسریش گاز بەرهەم دەهێنێت.   دانەگاز دەڵێت، ئاستی بەرهەمهێنانی گاز لە چارەکی یەکەمی ئەم ساڵدا لە هەرێمی کوردستان بەهێزە. پێشتریش رایانگەیاندبوو، کۆی بەرهەمهێنانی کۆمپانیاکە لەکاتی دەستپێکردنی کارەکانیان لە هەرێمی کوردستان لە مانگی 3 لە کێڵگەی کۆرمۆر 500 ملیۆن بەرمیل هاوتای نەوتی تێپەڕاند.   ئاستی بەرهەمهێنانی گازی سرووشتی لە کێڵگەی کۆرمۆر گەیشتووەتە 525 ملیۆن پێی سێجا کە بەراورد بە ساڵی 2017، 75٪ بەرزبوونەوەی بەخۆیەوە بینیوە.   بەپێی کۆمپانیاکە، لە مانگی نیسان دا ئاستی بەرهەمهێنانیان لە کێڵگەی کۆرمۆر کەمکردووەتەوە بۆ ئەوەی پرۆسەی چاککردنەوە جێبەجێبکەن کە پێویستە بۆ بەردەوامی بەرهەمهێنان لە درێژخایەندا.   دانەگاز دەڵێت، پرۆژەی پەرەپێدانی کێڵگەی گازی کۆرمۆر کە بە KM250 ناسراوە پێشکەوتنی بەخۆیەوە بینیوە و پێشبینی دەکرێت یەکەم بڕە گازی ئەو پرۆژەیە لە چارەکی یەکەمی ساڵی 2026دا بەرهەم بێت.   بەپێی دانەگاز، دوای ئەوەی ئەو پڕۆژەیە تەواوکرا، ئاستی بەرهەمهێنانی گاز لە کێڵگەکە 50٪ بەرز دەکاتەوە.   جگە لە زیادکردنی ئاستی بەرهەمهێنانی گاز، پڕۆژەکە دەبێتە هۆکار بۆ بەرزبوونەوەی ئاستی بەرهەمهێنانی گازی شلی کۆندێنسەیت بەبڕی رۆژانە 7 هەزار بەرمیل. هەروەها رۆژانە 460 تۆن گازی شلکراوی LPG یش زیاد دەکات.

  لەشەوى ڕابردووەوە ئەکاونتی ئێکسی ئەکرەم ئیمامئۆغڵو بلۆک کراوە، ناوبراو زیاتر لەدوومانگە دەستگیرکراوەو لە پۆستەکەی وەک سەرۆکی شارەوانیی گەورەی ئەستەنبوڵ دوورخراوەتەوە. ئەوکەسانەی دەچنە ناو ئەکاونتی @ekrem_imamoglu ی İmamoglu کە نزیکەی 10 ملیۆن فۆڵۆوەری هەیە، بەزمانى تورکیی پەیامێک دەبینن کە بەپێی داواکاری یاسایی ئەکاونتەکە بلۆک کراوە. ئەکاونتەکانی سۆشیال میدیا زۆرجار بە ناوی ئەکرەم ئیمامئۆغڵو کە لە زیندانی مەڕمەڕە لە سیلیڤری دەستبەسەرە، پەیامیان بڵاودەکردەوە. لاپەڕەی ئیمامۆغڵو نزیکەی 10 ملیۆن شوێنکەوتووی هەیە و سنووردارکردنی کاردانەوەی بەربڵاوی لە سۆشیال میدیا بەدوای خۆیدا هێناوە، زۆرێک لە هاووڵاتیان و چالاکانی سیاسی بە کردەوەیەکی دژ بە ئازادیی رادەربڕین ناوی دەبەن. ئیمامۆغڵو دوای ئەوەی دەستگیرکرا و گواسترایەوە بۆ زیندانی سیلیڤری، بووەتە هێمای ناڕەزایەتییە سەرتاسەرییەکانی تورکیا و لەڕێی لاپەڕەی ئێکسەوە پەیامی پشتیوانی لە ناڕەزایەتییەکان بڵاودەکردەوە. چەند ڕۆژى ڕابردووش زانکۆی ئیستانبوڵ کە بە پاساوی یەکسانکردنی کۆنمرەی خوێندن بە شێوەیەکی نایاسایی بڕوانامەی زانکۆ'ی ئەکرەم ئیمامئۆغڵو، سەرۆکی لەکارلادراوی شارەوانیی گەورەشاری ئیستانبوڵی هەڵوەشاندەوە، زانیارییەکانی لەسەر بڕوانامەی ناوبراو سڕییەوە و بەم جۆرەش بڕوانامەی زانکۆ لە ئەکرەم ئیمامئۆغڵو سەندرایەوە و وەک دەرچووی ئامادەیی مامەڵەی لەگەڵدا دەکرێت. ڕۆژنامەی سەباح'ی نزیک لە ئاک پارتیی دەسەڵاتدار بڵاوی کردووەتەوە ئەم بڕیارەی ئەمڕۆ سێشەممە شەشی ئایاری 2025 دوای ئەوە دێت، بە هۆی یەکسانکردنی کۆنمرەی خوێندن بە شێوەیەکی نایاسایی لە 18ی ئادارەوە بڕوانامەی زانکۆ'ی ئەکرەم ئیمامئۆغڵو لە لایەن دەستەی سەرۆکایەتیی زانکۆی ئیستانبوڵ هەڵوەشێندراوەتەوە. سەرنجیش خراوەتە سەر ئەوەی کە لەگەڵ ئەکرەم ئیمامئۆغڵو بە هەمان پاساو بڕوانامەی 28 کەسی دیکەیش هەڵوەشێندراوەتەوە و زانیارییەکان لەسەر بڕوانامەی نۆ لەوانیش سڕدراوەتەوە.

یسرائیل کاتز، وەزیری بەرگریی ئیسرائیل هەڕەشەی لە حووسییەکانی یەمەن کرد و دەڵێت: ئەگەر بەردەوام بن لە هێرشی مووشەکی بۆ سەر ئیسرائیل، ئەوا گورزی توندیان لە حووسییەکان دەدەین. وەزیری بەرگریی ئیسرائیل، ئەمڕۆ پێنجشەممە، 8ـی ئایاری 2025، هۆشداریدا لە پشتیوانی ئێران بۆ حووسییەکان لە بواری دارایی و پڕچەککردن. گوتی: من سەرکردایەتی ئێران ئاگادار دەکەمەوە کە پارە و چەک بۆحووسییەکان ئاڕاستە دەکەن، ئەوەی بەرامبەر حووسییەکان کردمان بەرامبەر ئێرانیش دەیکەین. دەشڵێت: سەردەمی بریکاری کۆتایی هاتووە، ئێستا بەرەی خراپەکاری داڕماوە. وەزیری بەرگریی ئیسرائیل لە بەیاننامەیەکدا ڕایگەیاند "ئەوەی ئیسرائیل بەرامبەر حووسییەکانی کردی، بە ئێرانیش دەیکات." بە ئاماژەدان بەو لێدانانەی دوو ڕۆژ لەمەوبەر لە دژی شوێنەکانی حووسییەکان لە یەمەن دەستی پێ کرد. هەروەها جەختی لەوە کردەوە ئیسرائیل توانای بەرگریی لەخۆی هەیە، بە هێزەکانی خۆی بەرامبەر بە هەر هەڕەشەیەک و هەر دوژمنێک دەوەستێتەوە بەبێ دوودڵی ڕووبەڕووی دەبێتەوە. بۆ ئەو مەبەستەش ئاماژەی بەوەدا "ئەوەی ئێمە لە بەیروت بەرامبەر حزبوڵلا، حەماس لە غەززە، ئەسەد لە دیمەشق و حووسییەکان لە یەمەنمان کرد - لە تارانیش دەیکەین." لە بەرامبەردا بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل دووپاتی کردەوە "وڵاتەکەی ئیسرائیل توانای بەرگریکردن لە خۆی هەیە." بە ئاماژەدان بەو ڕێککەوتنەی ئەمەریکا و حووسییەکان لە ڕێگەی سەڵتەنەتی عومانەوە. بەدر ئەلبوسەعیدی، وەزیری دەرەوەی عومان، سێشەممەی ڕابردوو ڕێککەوتنی ئاگربەستی نێوان حووسییەکان و ئەمەریکای ڕاگەیاند و گوتی "هیچ لایەنێک هێرش ناکاتە سەر لایەنەکەی دیکە، لەنێویاندا کەشتییە ئەمەریکییەکان لە دەریای سوور و گەرووی باب ئەلمەندەب". بەڵام سەرکردەکانی حووسییەکان ئەو ڕێککەوتنەیان بە درۆ خستەوە و دەڵێن، هیچ ڕیککەوتنێک نەکراوە و دوورە لە ڕاستییەوە.

  کەمێک لەمەوبەر محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق بەرەو ئەنقەرەى پایتەختى تورکیا بەڕێ کەوت، سەرۆکایەتیی کۆماری تورکیا دەڵێت، سوودانی لەگەڵ رەجەب تەیب ئەردۆغان کۆدەبێتەوە.  ئەمڕۆ پێنجشەممە، 8ـی ئایاری 2025، لە ڕاگەیەندراوێکدا نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی عێراق ڕایگەیاند "محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق بەرەو ئەنقەرە بۆ بەشداریکردن لە کۆبوونەوەکانی ئەنجوومەنی باڵای عێراق و تورکیا بۆ هاوکاریی ستراتیجی بەڕێ کەوت." ئێوارەی ئەمڕۆ چوارشەممە حەوتی ئایاری 2025، فەخرەدین ئاڵتوون، سەرۆکی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی سەر بە سەرۆکایەتیی کۆماری تورکیا، لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی ئێکس پەیامێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند، سبەی پێنجشەممە هەشتی ئایار، محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق، بە سەرۆکایەتیی شاندێکی باڵای وڵاتەکەی بە سەردانێکی فەرمی دەگاتە ئەنقەرە.    فەخرەدین ئاڵتوون رایگەیاند، رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیا، لە کۆشکی بێشتەپەی سەرۆکایەتی لە ئەنقەرە لە رێوڕەسمێکی فەرمیدا پێشوازی لە سوودانی و شاندە یاوەرییەکەی دەکات.  ڕۆژی دووشەممە، 5ـی ئایاری 2025، باڵیۆزخانەی عێراق لە ئەنقەرە ڕایگەیاند، شاندێکی فەرمی عێراقی گەیشتنە تورکیا وەک ئامادەکاریی بۆ ئیمزاکردنی یاداشتنامەی لێکگەیشتنی دوو قۆڵی. باڵیۆزخانەی عێراق لە ئەنقەرە لە بەیاننامەیەکدا ڕایگەیاند، سەردانی شاندەکە لە چوارچێوەی ئامادەکارییە بەردەوامەکاندایە بۆ سەردانەکەی ئەم هەفتەیەی محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق بۆ تورکیا. لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە، شاندەکە بە سەرۆکایەتیی سەرۆکی بەشی وڵاتانی دراوسێ لە وەزارەتی دەرەوەی عێراق 'محەممەد ڕەزا حوسێنی و نوێنەری ژمارەیەک وەزارەت و دامەزراوە پەیوەندیدارەکانی عێراقە، ئامانجی شاندەکە تەواوکردنی گفتوگۆ تەکنیکیەکانە لەسەر یاداشتەکانی لێکگەیشتن کە لەگەڵ تورکیا ئیمزا دەکرێت.  ڕوونیشیکردەوە، یاداشتەکان چەند بوارێکی گرنگ دەگرێتەوە، لەوانە ئەمنی، گواستنەوە، پلاندانان، پەروەردە، پەیوەندییەکان و پیشەسازی. ماجد لەجماوی باڵیۆزی عێراق لە ئەنقەرە ڕایگەیاند، سەردانەکەی محەممەد شیاع سوودانی لەسەردانەکەیدا بۆ تورکیا گفتوگۆ لەسەر چەند پرسێک دەکەن، لەوانە گەشەپێدان، وزە و بازرگانی. عەبدولقادر ئورال ئۆغڵو، وەزیری گواستنەوەی تورکیا پێشتر ڕایگەیاندبوو، لە چەند ڕۆژی داهاتوودا محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق سەردانی تورکیا دەکات، هەروەها ڕەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک کۆماری تورکیاش لە نیوەی ئەمساڵدا سەردانی عێراق دەکات