تۆڕی هاوپەیمانی 19: پشتیوانی لە د. یونس راوی دەکەین

کونسوڵی ئێران لە هەولێر سەربارەت بە هێرش بۆسەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر بە ئاڤا میدیای وت، ئەم هێرشە لەلایەن هەرکەسێکەوە ئەنجامدرابێت مایەی قبوڵکردن نییە. شەوی 26ـی مانگ، کاتژمێر 11:30 هێرش کرایە سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر و خەزانی هەڵگرتنی نەفتای کێڵگەکە بە تەواوی زیانی بەرکەوت. بەو هۆیەوە 525 ملیۆن پێ سێجا غازی ڕۆژانە وەستا و بەرهەمهێنانی سێ هەزار مێگاوات کارەبا ڕاگیرا. فەرامەرز ئەسەدی، کونسوڵی گشتی کۆماری ئیسلامی ئێران لە هەولێر بە ئاڤای وت، سەرکۆنەی هێرشەکەی سەر کێڵگەی کۆرمۆر دەکەم، ئەم کارە لەلایەن هەر کەسێکەوە ئەنجامدرابێت جێگای قبوڵکردن نییە. لە بەشێکی دیکەی قسەکانی سەرکونسوڵی ئێران دەڵێت: لەڕوانگەی ئێمەوە ئەم کارە هێرش کردنە بۆ سەر ئاسایشی هەرێمی کوردستانی عێراق و خۆشگوزەرانی گەلە ئازیزەکەیەتی.

شارەزایەكی بواری كەشناسی ڕایدەگەیەنێت، بارانێکی زۆر بەڕِێوەیە بۆ ناو مانگی 12 و كۆتایی بە دۆخی وشك و بێ‌ بارانی دەهێنێت.  شاڵاو هیدایەت، شارەزای كەشناسی وتی، بەپێی ئاماژەکان و تەجروبەی وردمان لەدوای سەرەتایەکی وشک و بارانی کەم لە مانگی 12 و دواتر بارانێکی زۆر بەڕێوەیە تایبەت نزیک بۆ ناوەڕاستی مانگی 12 و ئەو نزیک و کۆتاییانەی پاییز و ناو مانگی 12 بارانێکی زۆر باش و تەڕِ و تووشی زۆری تێدایە بۆ تەواوی هەرێم و عێراق و وڵاتانی دەورووبەر. وتیشی، “ئەگەری لافاوی بەرفراوان هەیه”. ڕوونیشی كردۆتەوە، لە ئێستادا هەردوو سەنتەری ئیکمۆفی ئەوروپی و جفسی ئەمەریکی یەکەمین شهپۆلی بەهێزی سەرتاسەریان دەرخستووە بۆ ناو کۆتایی هەفتەی یەکەم و هەفتەی دووەمی مانگی 12 بەتایبەتی ئەم شەپۆله تەواوی هەرێم و دەورووبەری بە بەهێزی دەگرێتەوە. بە وتەی ئەو شارەزا كەشناسییە، “لە هەفتەی داهاتوودا و کاتی نزیک بوونەوەیدا زانیاری ورد باسدەكات” و دەشڵێت: “من لەهاوینەوە وتم لە مانگی 12ەوە دۆخەکە بەگشتی بەرەو باشی دەروات واخەریکە قسەم دێتە دی و وتیشم پەڵەی سەرتاسەری دەدات لە ناو مانگی 12دا”.

بەپێی ئامارەکانى ماڵپەڕى  شەفافیەت بۆ چاودێری و رێكخستنی داهاتە نانەوتییەكانی سلێمانی و هەڵەبجە و هەردوو ئیدارەی راپەڕین و گەرمیان، داهاتی هەفتەى رابردوو زیاتر بووە لە 21 ملیار و 764 ملیۆن و 367 هەزار دینار. کە  94%ی بەشێوەی نەختینەیە و 6% داهاتەكەش بەشێوەی چەك بووە. داهاتى هەفتانەى نانەوتى سنورى هەردوو پارێزگاى سلێمانى و هەڵەبجە و هەردوو ئیدارەی راپەڕین و گەرمیان زیادیکردووە، لەکاتێکدا لەسەر ئاستى مانگانە کەمیکردووە. بەپێی ئامارەکانى ماڵپەڕى  شەفافیەت بۆ چاودێری و رێكخستنی داهاتە نانەوتییەكانی سلێمانی و هەڵەبجە و هەردوو ئیدارەی راپەڕین و گەرمیان، داهاتی هەفتەى رابردوو زیاتر بووە لە 21 ملیار و 764 ملیۆن و 367 هەزار دینار. کە  94%ی بەشێوەی نەختینەیە و 6% داهاتەكەش بەشێوەی چەك بووە. داهاتەکە بەراورد بە هەفتەى پێشتر بەڕێژەى زیاتر لە 81% بەرزبووەتەوە، بەو پێیەى بڕەکەى زیاتر بووە لە 11 ملیار و 969 ملیۆن دینار. لەگەڵ ئەوەشدا ئامارەکە دابەزینى داهاتەکە لەسەر ئاستى مانگانە دەردەخات بەڕێژەى زیاتر لە 30%، بەو پێیەى داهاتى ئەم مانگە تا ئێستا 51 ملیار و 854 ملیۆن دینار بووە، لەکاتێکدا مانگى رابردوو زیاتر بووە لە 74 ملیار و 800 ملیۆن دینار.

پێدانی کارەبا بۆ نزیکەی پێنج کاژێر لە شەو و رۆژێکدا کەم بووەتەوە و زۆرینەی موەلیدەکانیش کار ناکەن. بەرپرسێک لە وەزارەتی کارەبای هەرێمی کوردستان دەڵێت، چاوەڕێی بەرپرسانی کێڵگەی کۆرمۆر دەکەن بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردەی گاز و زیادکردنی کاژێرەکانی کارەبا بە پلەبەندی تاوەکو دەگاتەوە 24 کاژێر. بە گوێرەی زانیارییەکانی تۆڕی میدیایی رووداو، دۆخی کێڵگەی کۆرمۆر ئاسایی بووەتەوە و زۆرینەی کارمەندان و تەکنیکارانی کێڵگەکە گەڕاونەتەوە سەر کارەکانیان، بەڵام بەرهەمهێنانی گازی سرووشتی بۆ وێستگەکانی کارەبا دەستیپێنەکردووەتەوە. بەرپرسێک لە وەزارەتی کارەبای هەرێمی کوردستان ئەمڕۆ هەینی بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت: "تاوەکو ئێستا لە کۆرمۆرەوە ئاگادار نەکراوینەتەوە کەی ناردنی گاز بۆ وێستگەکانی کارەبا دەستپێدەکاتەوە، بۆیە ناتوانین هیچ کاتێکی روون بۆ ئاساییبوونەوەی دۆخی کارەبا دیاری بکەین". شەوی چوارشەممە 26ـی مانگی 11، نزیک کاژێر 11:30، هێرشکرایە سەر کێڵگەی کۆرمۆر و بەهۆیەوە ئاگر لە کۆگەیەکی گەورەی کێڵگەکە کەوتەوە، بەهۆیەوە کارەبای نیشتمانی 80% کەمیکردووە. ئەو بەرپرسەی کارەبا کە ئاگاداری دۆخەکەیە گوتی: "لەگەڵ دەستپێکردنەوەی گاز بۆ وێستگەکانی کارەبا، پێدانی کاژێرەکانی کارەبا زیاتر دەبێت، بەڵام بۆ گەڕانەوەی دۆخی ئاسایی بۆ پێش هێرشەکەی سەر کێڵگەی کۆرمۆر، 72 کاژێر پێویستە". لە دوای هێرشەکەی سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆر، پێدانی کاژێرەکانی کارەبا لە هەرێمی کوردستان بۆ نزیکەی پێنج کاژێر کەم بووەتەوە، بەهۆی کارەبای 24 کاژێریی پڕۆژەی رووناکیشەوە، لە زۆرینەی سەنتەری پارێزگاکان موەلیدەکانیش کار ناکەن. ئەو کێڵگەیەی هێرشی کراوەتەسەر، ناوەندی سەرچاوەی سەرەکیی بەرهەمهێنانی کارەبای هەرێمی کوردستانە، بەگوتەی ئومێد ئەحمەد، گوتەبێژی وەزارەتی کارەبا بۆ رووداو، بەهۆی هێرشەکەوە نزیکەی 80%ـی کارەبای هەرێمی کوردستان کوژاوەتەوە.

وتەبێژى فەرماندەى گشتى هێزە چەکدارەکانى عێراق رایگەیاند، لەماوەى 72 کاتژمێردا ئەنجامى لێکۆڵینەوە لە هێرشەکەى سەر کۆرمۆر دەردەکەوێت. سەباح نوعمان وتەبێژى فەرماندەى گشتى هێزە چەکدارەکانى عێراق بە ئاژانسى فەرمى عێراقى راگەیاند، لیژنەى تایبەت بە لێکۆڵینەوە لە هێرشەکە کە لەلایەن سەرۆک وەزیرانەوە پێکهێنراوە دەستى بەکارەکانى کردووە لە کێڵگەکە. وتیشى ئەنجامى لێکۆڵینەوەکە لەماوەى 72 کاتژمێردا دەردەکەوێت لەگەڵ دیاریکردنى ئەنجامدەرانى هێرشەکە. هەر بەگوێرەی زانیارییەکان، وەزیرانی ناوخۆی عێراق و هەرێمی كوردستان و سەرۆكی دەزگای هەواڵگیریی عێراق، لەگەڵ نوێنەری لایەنە ئەمنییەكانی هەرێمی كوردستان لە كێڵگەی كۆرمۆر کۆدەبنەوە و بڕیار لەبارەى هێرشەکەى سەر کێڵگەکە دەدەن.  ئێوارەی دوێنێ شاندی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان و بەرپرسانی دانەغاز، سەردانی کێڵگەی کۆرمۆریان کردووە و لەوێ کۆبوونەتەوە. لە کۆبوونەوەکەدا، بەرپرسانی کۆمپانیای دانەغاز ڕایانگەیاندووە، ئامادەن لە ماوەی یەک کاتژمێردا دەست بە بەرهەمهێنانەوەی گازی سرووشتی بکەن و لە ڕێگەی تانکەر و کۆگای جێگرەوە، گازەکە هەڵبگرن و بیگوازنەوە بۆ وێستگەکانی بەرهەمهێنانی کارەبا، بەڵام بەو مەرجەی گرەنتی ئەوەیان پێبدرێت، دووبارە هێرش ناکرێتەوە سەریان. هەر بەگوێرەی زانیارییەکانی کەناڵ8، لە لێکۆڵینەوە سەرەتاییەکاندا دەرکەوتووە دوو هێرش ئەنجام دراون، بەڵام تەنیا یەک هێرشیان ئاشکرایە و ئەوەی دیکە نازانرێت بەر کوێ کەوتووە، هەروەها هێشتا نازانرێت هێرشەکە درۆنیی بووە یان بە کاتیۆشا بووە. هاوکات کەناڵ8 ئەوەشى زانیوە، شەوى ڕابردوو شاندێکی تەکنیکیی حکومەتی عێراق سەردانی کێڵگەی کۆرمۆرى کردووە و لێکۆڵینەوەی لە هێرشەکە دەستپێکردووە. ڕۆژی پێنجشەممە، محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکایەتیی کۆبوونەوەیەکی باڵای ئەمنیی تایبەت بە هێرشەکەی سەر کۆرمۆری کرد و بڕیاریدا بە پێکهێنانی لیژنەیەکی باڵا بۆ لێکۆڵینەوە لە هێرشەکە. بەگوتەى وەزیرى کارەباى هەرێمى کوردستانیش، لە 24 بۆ 48 کاتژمێرى داهاتوودا کێشەى هەناردەى گازى کێڵگەى کۆرمۆر و بڕانى کارەبا چارەسەر دەبێت.

بەرپرسێکی حکومەتی هەرێم رایگەیاندووە: هێرشەكەی كۆرمۆر وەک پەیامێکی روونی گروپە چەكدارەكانی هاوپەیمانی تاران لێکدەدرێتەوە، ئێرانییەکان رێگە نادەن غازی کوردستان ببێتە جێگرەوەی ئەو غازە ئێرانییەی کە عێراق هاوردەی دەکات، بەتایبەتی بە لەبەرچاوگرتنی ئەو گەمارۆیەی  کە فشارێكی گەورەی لەسەر ئابوری ئێران دروستكردووە. بەرپرسەكەی حكومەتی هەرێم بە رۆژنامەی "العربی الجدید"ی وتووە: هەر هەوڵێک بۆ زیادکردنی بەرهەمهێنانی غازی هەرێم یان بەستنەوەی بە تۆڕی نیشتمانیی عێراق، روبەڕوی وەڵامدانەوەی ئەمنی دەبێتەوە، بە ئامانجی پاراستنی بەرژەوەندییەکانی ئێران لە بازاڕی وزەی عێراق.  ئاماژەی بەوەشكردووە: هێرشەکە تاقیکردنەوەیەکیشە بۆ توانای بەغداد لە جێبەجێکردنی بەڵێنەکانی پێشووی سەبارەت بە پاراستنی ژێرخانی وزە و رێگریکردن لە دووبارەبونەوەی هێرشەکان بۆ سەر کێڵگەکانی غازی کۆر مۆر، کە لە ساڵی ٢٠٢١ەوە بە فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و موشەکی کاتیۆشا رووبەڕوی هێرش دەبێتەوە. ئامانجی هێرشەکە لایەنی سەربازی تێدەپەڕێنێت؛ هەوڵێکە بۆ پەکخستنی پڕۆژەی هەرێم، کە تەنها چەند هەفتەیەک لەمەوبەر راگەیەندرا، بۆ دابینکردنی کارەبای ٢٤ کاتژمێری بۆ شارەکانی، لەگەڵ ئەگەری گواستنەوەی ئەزمونی پڕۆژەکە بۆ پارێزگاکانی دیکەی عێراق.

وەزارەتی ناوخۆی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، هێرشەکەی دوێنێ شەو بۆ سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆر دەرئەنجامی راستەوخۆی نەبوونی رێوشوێنی تووندە بەرامبەر بە ئەنجامدەرانی هێرشەکانی پێشوو. بۆیە حکومەتی هەرێمی کوردستان مافی خۆیەتی هەموو رێوشوێنێکی پێویست بگرێتەبەر بۆ پاراستنی بەرژەوەندییە ئەمنی و ئابوورییەکانی، لە چوارچێوەی دەستوور و یاسادا. دەقی راگەیێندراوەکە: ڕاگەیەندراوێک سەبارەت بە هێرشەکان بۆ سەر کێڵگە نەوتییەکان و دامەزراوەکانی هەرێمی کوردستان لە نێوان 15ی حوزەیرانی 2025 و 25ی تەمموزی 2025 دا، کێڵگە نەوتییەکان و دامەزراوە نەوتییەکان، لەگەڵ چەندین دامەزراوەی گرنگ لە هەرێمی کوردستان، دووچاری هێرشی فڕۆکەی بێفڕۆکەوان بوون و لە ئەنجامدا زیانی ماددی و ئابووریی بەرچاویان پێگەیشتووە. بۆ لێکۆڵینەوە لەو هێرشە مەترسیدارانە و دەستنیشانکردنی ئەنجامدەرەکان و بە سزا گەیاندنیان، سەرۆکی حکومەتی فیدراڵ بڕیاری پێکهێنانی لیژنەیەکی هاوبەشی دەرکرد، بە سەرۆکایەتی ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانیی عێراق، بە ئەندامیەتی دەزگا ئەمنی و هەواڵگری و سەربازییەکانی فیدراڵ و هەرێمی کوردستان. لیژنە هاوبەشەکە دەستی بە کارەکانی کرد و لە 28ی تەمموزی 2025 سەردانی هەرێمی کوردستان کرد و زنجیرەیەک کۆبوونەوەی مەیدانیان کرد  و پشکنینی تەکنیکیان بۆ شوێنە پەلاماردراوەکان کرد بە پشتبەستن بە ئەنجامی پشکنینی تەکنیکی پاشماوەی فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکان کە لەم هێرشانەدا بەکارهێنراون، دەرکەوت کە ڕێڕەوی هەڵدانیان لە ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی هێزە فیدراڵییەکانەوە سەرچاوەی گرتووە، کە هاوسنووری هەرێمی کوردستانە. هەروەها دەزگا ئەمنیی  و هەواڵگرییەکانی هەرێم دانپێدانانی یاسایی بەڵگەداری ئەو کەسانەیان خستەڕوو کە ئاشکرا دەبێ سەر بە کام رێکخستنن. لەگەڵ تەواوبوونی لێکۆڵینەوەکان، لیژنەی باڵای لێکۆڵینەوە، کە بە بڕیارێکی سەرۆک وەزیرانی فیدراڵ پێکهێنرا، لە بارەگای ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانی کۆبووەوە و ڕاپۆرتی کۆتایی خۆی داڕشت، کە ڕادەستی سەرۆک وەزیرانی فیدراڵ کرا بۆ گرتنەبەری ڕێکاری یاسایی بەرامبەر لایەن و کەسانی تێوەگلاو لە هێرشەکان. بەڵام سەرەڕای تێپەڕبوونی زیاتر لە دوو مانگ بەسەر پێشکەشکردنی ڕاپۆرتەکەدا، حکومەتی فیدراڵی هیچ ڕێوشوێنێکی یاسایی و ئەمنی بەرامبەر بە تاوانباران نەگرتۆتەتەبەر. لەبەر ڕۆشنایی ئەم ڕاستییانە، دەمانەوێت بۆ ڕای گشتی ڕوونبکەینەوە کە لە ڕاپۆرتی کۆتاییدا، کە ئێستا لە بەردەستی سەرۆک وەزیرانی فیدراڵە، بە ڕوونی ئەو لایەنانەی بەرپرسن لە هێرشە تیرۆریستییەکان،  دەستنیشان دەکات، کە لە ڕێگەی بەکارهێنانی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانەوە زیانی بەرچاو و مەترسیداریان  بە ژێرخانی وزەی هەرێمی کوردستان گەیاندووە. ڕاپۆرتەکە  چەندین ڕاسپاردەی لەخۆ گرتووە، دیارترینیان ئەنجامدانی کۆبوونەوەی ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی بوو بۆ تاوتوێکردنی ڕاپۆرتەکە و گرتنەبەری ڕێوشوێنی یاسایی پێویست لەدژی لایەنی بەرپرسیار. بەڵام تا ئێستا هیچ کام لەم ڕاسپاردانە جێبەجێ نەکراون. حکومەتی هەرێمی کوردستان، داوا دەکات حکومەتی فیدراڵ، ئەرکە دەستووری و یاسایی و ئەمنییەکانی خۆی جێبەجێ بکات و ڕێکاری خێرا لە بەرامبەر تاوانباران و ئەوانەی لە پشتیانەوەن بگرێتەبەر، بۆ ئەوەی دڵنیابین لەوەی ئەو جۆرە کردەوە و دەستدرێژییانە، کە هەڕەشە لە ئاسایشی نیشتمانی و بەرژەوەندییە ئابوورییەکانی هەرێمی کوردستان و عێراق بە گشتی دەکەن، دووبارە نابنەوە هەرێمی کوردستان جەخت دەکاتەوە کە بەردەوامبوونی بێهەڵوێستی بەرامبەر ئەو کەسانەی تێوەگلاون، پێشێلکردنی بەرپرسیارێتی دەستووری و ئەمنییە و ئەم کەمتەرخەمییە تەنیا هانی ئەو ڕێکخراوانە دەدات بۆ درێژەدان بە کردەوەکانیان.  هێرشەکەی دوێنێ شەو بۆ سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆر دەرئەنجامی ڕاستەوخۆی نەبوونی ڕێوشوێنی توندە بەرامبەر بە ئەنجامدەرانی هێرشەکانی پێشوو. بۆیە حکومەتی هەرێمی کوردستان مافی خۆیەتی هەموو ڕێوشوێنێکی پێویست بگرێتەبەر بۆ پاراستنی بەرژەوەندییە ئەمنی و ئابوورییەکانی، لە چوارچێوەی دەستوور و یاسادا. وەزارەتی ناوخۆی حکومەتی هەرێمی کوردستان  

قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆک وەزیران پێشوازیکرد لە ئەحمەد حەسەن ئەلشەحی، کونسوڵی گشتیی ئیمارات لە هەرێمی کوردستان و پێکەوە گفتوگۆیان کرد لەبارەی روداوی هێرشکردنەسەر کۆرمۆر و پرسی پەیوەندیی ئابووری و بازرگانی نێوان ئیمارات و هەرێمی کوردستان. ئەمڕۆ پێنج شەممە، قوباد تاڵەبانی لەگەڵ کونسوڵی گشتیی ئیمارات کۆبووەوە، هەردوولا بە توندی ئیدانەی هێرشکردنەسەر سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆریان کرد.  جێگری سەرۆک وەزیران هێرشەکەی بە هێرشێکی تیرۆریستی ناوبرد کە ژێرخانی وزە و ئابووری کوردستان و عیراقی کردووەتە ئامانج و دەبێت حکومەتی فیدراڵی بەبێ هیچ جۆرە خەمساردییەک و بە زووترین کات بکەران و ئەوانەشی لە پشتی ئەو هێرشەوەن بۆ رای گشتی ئاشکرا بکات و رووبەڕووی سزای یاساییان بکاتەوە. قوباد تاڵەبانی ئاماژەی بەوەشدا دەبێت یەکەم هەنگاوی حکومەتی داهاتووی عیراق کۆتاییهێنان بێت بەو گروپ و هێزە چەکدارانەی دەرەوەی دەوڵەت کە ئاسایش و سەقامگیریی سیاسی و ئابوورییان خستووەتە مەترسییەوە. لە بەشێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا باس لە پەیوەندیی ئابووری و بازرگانی نێوان ئیمارات و هەرێمی کوردستان کرا و  قوباد تاڵەبانی خۆشحاڵی خۆی دەربڕی کە ئیمارات گرنگی بە وەبەرهێنان لە هەرێمی کوردستان دەدات.  راشیگەیاند لە هەرێمی کوردستان دەرفەتی گەورە هەیە بۆ گەشەسەندن لە کەرتە جیاوازەکاندا و حکومەتی هەرێمیش هەموو جۆرە کارئاسانییەک پێشکەشی کۆمپانیا و وەبەرهێنەرانی ئیمارات دەکات.

هۆشیار زێباری، ئەندامی مەكتەبی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان دەڵێت: هێرشەكەی دوێنێی گروپە میلیشیاوییەكان بۆ سەر کێڵگەی غازی کۆر مۆر لە سلێمانی، بە موشەکی گراد ئەنجامدراوە، کە لە میحوەری دوزخورماتووەوە هەڵدرابوون، بە ئامانجی تێکدانی ئابوری و ژێرخانی هەرێم، جارێكی تریش ئەوە دووپاتدەكاتەوە حکومەت كۆنتڕۆڵی نییە بەسەریاندا. شەوی چوارشەممە، 26-11-2025، کاژێر 11:30 خولەک، هێرش کرایە سەر کێڵگەی گازیی کۆرمۆر لە سنووری قەزای چەمچەماڵ، کە بووە هۆی ئاگرکەوتنەوە لە یەکێک لە کۆگە سەرەکییەکانی کێڵگەکە. زێباری لە سەكۆی "ئێكس" نوسیویەتی:  ئێستا حکومەتی بەڕێز سودانی دەرفەتێکی زێڕینی لەبەردەمدایە بۆ ئەوەی دەسەڵاتی خۆی بسەپێنێت و تاوانباران سزا بدات و چانسی بەدەستهێنانەوەی خولی دووەمی بەهێزتر بکات. زێباری دەشڵێت:پێشوازی لە لێدوانی مارک ساڤایا نوێنەری تایبەتی دۆناڵد ترەمپ لە عێراق دەكەین، لەبارەی  هێرشە تیرۆریستیەكەی سەر کێڵگەی غازی کۆر مۆر، ئەمریکا نزیکەی نیو ملیار دۆلاری لەم كێڵگەیەدا وەبەرهێناوە بۆ پشتگیریکردن لە ئاسایشی وزە، بە هاوبەشی لەگەڵ کۆمپانیا ئەمریکی و ئیماراتیەکان كە لەلایەن هەندێک لە میلیشیاکانەوە کراوەتە ئامانج. سەرباری ئەمەش، ئەو سیاسەتمەدارە کوردە پێی وایە، ئەم ئاڵنگارییە ئەمنییە دەکرێت ببێتە وێستگەیەکی گرنگ بۆ محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق، بەو پێیەی ئێستا دەرفەتێکی زێڕینی لەبەردەمدایە بۆ ئەوەی دەسەڵاتی حکوومەتەکەی بسەپێنێت و سزای ئەنجامدەرانی ئەو هێرشانە بدات، هەنگاوێک کە ئەگەر بە بوێرییەوە بینێت، ڕێگەخۆشکەر دەبێت بۆ ئەوەی متمانە بەدەست بهێنێتەوە بۆ ویلایەتی دووەمی حوکمڕانییەکەی.

نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان، لە میانی پێشوازیکردنی لە شاندێکی باڵای ئەنجوومەنی نیشتمانیی کورد لە سووریا (ENKS)، جەختی لە گرنگیی یەکدەنگی و لێکتێگەیشتنی نێوان لایەنە کوردییەکان کردەوە و ڕایگەیاند، پێکەوەژیان کلیلی سەقامگیریی سووریایە. پاشنیوەڕۆی ئەمڕۆ پێنجشەممە (27ی تشرینی دووەمی 2025)، نێچیرڤان بارزانی لە هەولێر پێشوازی لە دەستەی سەرۆکایەتیی (ENKS) بە سەرۆکایەتیی محەمەد ئیسماعیل کرد. بەگوێرەی ڕاگەیەندراوی سەرۆکایەتی هەرێم، شاندی میوان پوختەیەکیان دەربارەی دواین پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەکانی گۆڕەپانی سووریا، دۆخی کورد و پێکهاتەکانی دیکەی ئەو وڵاتە خستووەتە ڕوو. هەروەها تیشکیان خستووەتە سەر ڕۆڵ و پێگەی ئەنجوومەنەکەیان لە پڕۆسەی سیاسی و دانوستانەکاندا. لە بەرانبەردا، سەرۆکی هەرێمی کوردستان وێڕای دووپاتکردنەوەی پشتیوانیی بەردەوامی هەرێم بۆ پڕۆسەی دانوستانەکان، ڕایگەیاندووە: یەکڕیزی و لێکگەیشتنی لایەنە کوردییەکان پێویستییەکی هەنووکەییە. نێچیرڤان بارزانی ئاماژەی بەوەش داوە، پاراستنی مافی سەرجەم پێکهاتەکان و فەراهەمکردنی پێکەوەژیان، تاکە ڕێگەی گەیشتنە بە سەقامگیری و پێشکەوتن لە سووریادا. لای خۆیانەوە، شاندی ئەنەکەسە ستایشی ڕۆڵی بەردەوام و کاریگەری نێچیرڤان بارزانی-یان کرد لە هەوڵەکانی بۆ چارەسەرکردنی پرسی کورد لە سووریا و ئەو پشتیوانییەی کە هەرێمی کوردستان پێشکەشی دەکات. تاوتوێکردنی دۆخی گشتیی ناوچەکە و چەند پرسێکی دیکەی جێی بایەخی هاوبەش، تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکەی ئەمڕۆ بوون.

مارک ساڤایا، نێردەی تایبەتی دۆناڵد ترەمپ بۆ عێراق، لە پەیامێکی تونددا هێرشەکەی سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر بە جێبەجێکردنی ئەجێندای دەرەکیی دوژمنکارانە وەسف دەکات و ڕایدەگەیەنێت: هەموو ئەوانەی لەپشت ئەم هێرشەوەن شوێنپێیان هەڵدەگرین و لێپرسینەوەیان لەگەڵ دەکەین. لە بەیاننامەیەکدا کە ئاڕاستەی ڕای گشتیی عێراق و ناوچەکەی کردووە، نێردەکەی دۆناڵد ترەمپ هەڵوێستی ڕوونی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکای بەرانبەر هێرشە درۆنییەکەی دوێنێ شەو بۆ سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر ئاشکرا کرد. ساڤایا بە زمانێکی توند داوای لە حکوومەتی عێراق کردووە،بەپەلە ناسنامەی ئەو کەسانە دەستنیشان بکات کە لە پشت ئەم دەستدرێژییەوەن و ڕادەستی دادگایان بکات. لە بەشێکی دیکەی بەیاننامەکەدا هاتووە: با زۆر ڕوون بێت، لە عێراقێکی خاوەن سەروەریی تەواودا، هیچ شوێنێک بۆ ئەم گرووپە چەکدارانە نییە. نێردەکەی ترەمپ جەختیش دەکاتەوە، بە تەواوی پشتیوانی لە هەوڵەکانی حکوومەتی عێراق دەکەن و هۆشداری دەدات: هەموو گرووپێکی چەکداری نایاسایی و ئەوانەشی پاڵپشتییان دەکەن، شوێنپێیان هەڵدەگیرێت، ڕووبەڕوویان دەبینەوە و سزای خۆیان وەردەگرن. سەبارەت بە پەیوەندییەکانی نێوان هەولێر و بەغدا، مارک ساڤایا پشتیوانیی ئیدارەی ئەمریکای بۆ کوردستانێکی بەهێز لە چوارچێوەی عێراقێکی یەکگرتوو و سەقامگیر دووپات کردووەتەو،  هاوکات هانی هەردوو حکوومەتی عێراق و هەرێمی کوردستان دەدات کە هەماهەنگییە ئەمنییەکانیان قوڵتر بکەنەوە و پێکەوە کار بۆ پاراستنی ژێرخانە گرنگەکانی ئابووری و وزەی وڵات بکەن. لە کۆتایی ڕاگەیەندراوەکدا، مارک ساڤایا پابەندبوونی نەگۆڕی ویلایەتە یەکگرتووەکانی دووپات کردووەتەوە بۆ هاوکاریکردنی بەغدا لە پەرەپێدانی تواناکانی بەرگری و بنیاتنانی هێزە نیشتمانییەکان، بە ئامانجی پاراستنی سەرچاوەکانی عێراق و دڵنیابوون لە ئاسایش و خۆشگوزەرانیی سەرجەم هاووڵاتیان.

بارەگای بارزانی لەبارەی هێرشەکەی کۆرمۆرەوە دەڵێت: "زۆر بە تووندی ئیدانەی ئەو هێرشە تیرۆریستییە دەکەین کە شەوی رابردوو کرایە سەر کێڵگەی کۆرمۆر. ئەم هێرشە دژی ژێرخانی ئابووری و بەرژەوەندییەکانی هەرێمی کوردستان و عێراق و هەموو هاووڵاتیانە." ڕاگەیێندراوێک لە بارەگای بارزانی بەناوی خودای بەخشندە و میهرەبان زۆر بە توندی ئیدانەی ئەو هێرشە تیرۆریستییە دەکەین کە شەوی ڕابردوو کرایە سەر کێڵگەی کۆرمۆر. ئەم هێرشە دژی ژێرخانی ئابووری و بەرژەوەندییەکانی هەرێمی کوردستان و عێراق و هەموو هاووڵاتیانە.  سەرباری ئەوەی کە پێشتریش ئەو جۆرە هێرشە ناڕەوایانەی سەر هەرێم زۆرجار ئیدانە کراون بەڵام تەنیا ئیدانە بووە و لەبەرانبەر ئەنجامدەراندا هیچ ئیجرائاتێک نەکراوە و ئەو هێرشانە دووبارە بوونەتەوە. کاتی ئەوە هاتووە کە لەبەرانبەر ئەم دەستدرێژی و هێرشە ناڕەوایانەدا هەنگاوی جددی و عەمەلی بگیرێتەبەر و کۆتایی پێ بهێندرێت و ئەنجامدەرانیان سزا بدرێن. بارەگای بارزانی 27ی تشرینی دووەمی 2025

هەڵسوڕێنەری کاروباری باڵیۆزخانەی ئەمەریکا بە تووندی هێرشەکەی سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆر سەرکۆنە دەکات. ئەمڕۆ پێنجشەممە 27-11-2025 مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و  جۆشوا هاریس، هەڵسوڕێنەری کاروباری باڵیۆزخانەی ئەمریکا بە تەلەفۆن لەسەر هێرشەکەی دوێنێ شەوی کێڵگەی گازی کۆرمۆر قسەیان کرد. حکومەتی هەرێمی کوردستان لە راگەیێندراوێکدا دەڵێت، هەڵسوڕێنەری باڵیۆزخانەی ئەمریکا، "بە توندترین شێوە، هێرشی سەر کێڵگەی گازی کۆرمۆری سەرکۆنە کرد و پشتیوانیی ئەمریکای بۆ هەرێمی کوردستان دووپات کردەوە." بەگوێرەی راگەیێندراوەکە، هەردوو لا هاوڕا بوون  "دەبێت هەوڵ بدرێت لە هەرێمی کوردستانیش رێکار و پێداویستییەکانی خۆپارێزی لە دژی ئەم جۆرە هێرشانە دابین و بەهێز بکرێن و ئەو کەسانەی لە پشت ئەو هێرشە تیرۆریستییانەن ئاشکرا و رادەستی یاسا بکرێن". شەوی چوارشەممە 26ـی 11، نزیک کاژێر 11:30، هێرشکرایە سەر کێڵگەی کۆرمۆر و بەهۆیەوە ئاگر لە کۆگەیەکی گەورەی کێڵگەکە کەوتەوە. بەگوێرەی زانیارییەکانی رووداو، نزیک کاژێر 09:00ـی بەیانی ئەمڕۆ ئاگرەکە بە تەواوی کۆنترڵکراوە.  بەهۆی هێرشەکەوە ناردنی گاز بۆ ئەو وێستگانە راگیرا کە بە گاز کار دەکەن، ئەمەش بووە هۆی کەمبوونەوەی 80%ی کارەبای هەرێمی کوردستان. 

کەمال محەممەد ساڵح، وەزیری کارەبا و سامانە سروشتییەکان (بە وەکالەت)ـی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، لە لێدوانێکی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، بەهۆی هێرشەکەی شەوی ڕابردووی سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر، بەرهەمهێنانی کارەبا لە هەرێمی کوردستان بۆ نزیکەی 1700 – 1800 مێگاوات کەم بووەتەوە.  وەزیری کارەبا گوتیشی "داواکاریی سەرەکی ئێمە بە تایبەت لە ئەمەریکا، دابینکردنی سیستەمی بەرگریی ئاسمانییە و پێویستە بە زووترین کات دابین بکرێت بۆ ئەوەی چیدیکە کێڵگە نەوتی و غازییەکانی هەرێمی کوردستان نەکرێنە ئامانج." کەمال محەممەد ساڵح  گوتیشی "ئەگەر لە هێرشەکەدا تەنیا کۆگای کێڵگەی کۆرمۆر کرابێتە ئامانج و هیچ زیانێکی دیکەی نەبووبێت، پێشبینی دەکەم، لە ماوەی 24 بۆ 48 کاتژمێری داهاتوو دۆخی کارەبا لە هەرێمی کوردستان ئاسایی ببێتەوە."

بافڵ جەلال تاڵەبانى، سەرۆکى یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، لەبارەى هێرشەکەى سەر کێڵگەى کۆرمۆر ڕایگەیاند، هێرشە تیرۆریستییەکەی سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر جێگای قبوڵ نییە و بە توندترین شێوە ئیدانەی دەکەین.دەشڵێت "ئامانجی هێرشەکە زیانگەیاندنە بە گوزەرانی هاونیشتمانیانمان لە هەرێمی کوردستان و عێراق و تێکدانی سەقامگیری وڵاتەکەمان". دەقى پەیامەکە.. هێرشە تیرۆریستییەکەی سەر کێڵگەی غازی کۆرمۆر جێگای قبوڵ نییە و بە توندترین شێوە ئیدانەی دەکەین. ئامانجی هێرشەکە زیانگەیاندنە بە گوزەرانی هاونیشتمانیانمان لە هەرێمی کوردستان و عیراق و تێکدانی سەقامگیری وڵاتەکەمان. وەڵامدانەوەمان بۆ ئەم هێرشە یەکلاکەرەوە و تووند دەبێت و هەموو رێکارێکی پێویست بۆ پاراستنی گیانی هاونیشتمانیانمان دەگرینەبەر. چەک تەنها دەبێت بەدەست دەوڵەتەوە بێت. ئەو میلیشیایانە کە لە دەرەوەی سەروەری یاسا کاردەکەن یان دەبێت هەڵبوەشێندرێنەوە یان لەناوببرێن. بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان