قەیس خەزعەلی، ئەمینداری گشتی عەسائیبى ئەهلی هەق، لە بۆنەیەكی ئاینیدا كە حزبەكەی رێكیخست ڕایدەگەیەنێت لەم ماوانەی دواییدا زۆرێك لە كێڵگەو كۆمپانیا نەوتییەكان لە هەرێمی كوردستان كرانە ئامانج، ئەوەش هاوكاتی هەوڵەكانی حكومەتی عێراق بوو بۆ ئەوەی كێشەكان لەگەڵ هەرێم چارەسەر بكات، بۆ رادەستكردنی نەوت بە دەوڵەت. هەروا ئەوەشدەخاتەڕوو، ئێستا حكومەتی هەرێمی كوردستان دەڵێت نەوتمان نییەو پێویستە مووچەمان بدەنێ، چونكە كۆمپانیاكان كاركردنیان راگرتووە. ناوبراو زیادیشیکرد كێ لە پشت ئەو كارانەوە وەستاوە؟ ئێمە ئەو هێرشانە سەركۆنە دەكەین و رەتدەكەینەوە، داوا لە حكومەت دەكەین هەموو هەوڵێكی خۆی بدات بۆ ئاشكراكردنی بكەری راستەفینە، تابوری پێنجەمتان هەر چەنێك بێت ناتوانن راستییەكان بشوێنن. قەیس خەزعەلی دەشڵێت: ئەگەر ویستت بزانیت بكەرو تاوانبار كێیە، پرسیاری ئەوە بكە لە قازانجی كێیە كردنە ئامانجی سامانی عێراق، لە بەرژەوەندی كێیە دەوڵەت و حكومەتی عێراق لاواز دەربكەوێت لەبەردەم ئەو ئاڵنگارییانە.
حکومەتی فیدراڵ تاوەکو ئێستا سورە لەسەر جێبەجێکردنى خاڵەکانى لێکتێگەیشتنى نێوان هەولێر و بەغدا، سەرۆک وەزیرانی عێراقیش لەنوێترین پەیامیدا جەختى کردوەتەوە تاوەکو 230 هەزار بەرمیل نەوت هەناردە نەکرێت مووچە نانێردرێت. سەرچاوەیەک لە وەزارەتی نەوتی عێراق، ڕاگەیاند: ئێمە ناتوانین ئەو بڕە کەمە نەوتە وەربگرین، ژمارەکە زۆر لەو بڕە دوورە کە رێککەوتنی لەسەر کراوە. نزیکەى هەفتەیەکە، حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕەزامەندى داوەو ناوەڕۆکى ئەو ڕێککەوتنەی کە لەگەڵ بەغدا واژۆی کردووە جێبەجێبکات، 120 ملیار دینار لە داهاتی ناوخۆ بنێرێت، سەبارەت بەنەوتیش ئامادەیە ٨١ هەزار بەرمیل نەوت ڕادەست بکات. بەرپرسێکی باڵای حکومەتی عێراق ڕایدەگەیەنێت محەممەد شیاع سوودانی، لەتازەترین پەیامیدا ڕایگەیاندووە، مووچەی کوردستان نانێرم تاوەکو هەناردەی نەوت دەستپێنەکاتەوە و دەبێت 230 هەزار بەرمیل نەوت ڕاستەوخۆ هەناردە بکرێت و ڕازی نیم بە کەمبوونەوەی بەرهەمى نەوت. شاندێکى تەکنیکى رۆژی 17ی ئەم مانگە سەردانی هەرێمی کوردستانیان کردووە، دەرکەوتووە لەم دۆخەدا و دوای هێرشە درۆنییەکان بۆ سەر کێڵگە نەوتییەکان، هەرێمی کوردستان رۆژانە تەنیا توانای بەرهەمهێنانی 80 هەزار بەرمیلی هەیە ئەو شاندە دواى گەڕانەوەى، ئەو زانیارییانە لەبارەی رێژەی بەرهەمی نەوت، دەداتەوە وەزارەتەکەی. بەگوێرەی ئەو ئەنجامە بێت، هەرێمی کوردستان رۆژانە دەتوانێت تەنیا 30 هەزار بەرمیل رادەست بکات، چونکە لە رێککەوتنی نێوان هەردوو حکومەتی فیدراڵی و هەرێمی کوردستانیش هاتبوو، هەرێمی کوردستان مافی هەیە بڕی 50 هەزار بەرمیلی رۆژانە بۆ مەبەستی بەکاربردنی ناوخۆیی بەکاربهێنێت. سەرچاوەیەک لە وەزارەتی نەوتی عێراق ڕاگەیاند، "رێککەوتنەکە بەو چەشنە کراوە کە رۆژانە 230 هەزار بەرمیل رادەست بکرێت؛ بۆیە ئێمە ناتوانین ئەو بڕە کەمە نەوتە وەربگرین. ژمارەکە زۆر لەو بڕە دوورە کە رێککەوتنی لەسەر کراوە." بەگوێرەی رێککەوتنەکە، هەرێمی کوردستان تەواوی نەوتی بەرهەمهێندراوی ئێستا رادەستی کۆمپانیای سۆمۆ دەکات کە بە 230 هەزار بەرمیلی نەوتی رۆژانە مەزەندە کراوە؛ 50 هەزار بەرمیلی دیکەشى بۆ پێویستیی ناوخۆیی و بەرهەمە نەوتییەکان بەکاردەهێنرێت.
لە دوای هەڵبژاردنەکانی مانگی شوباتەوە ٥٠هەمین جارە دەنگدان بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکی پەرلەمانی کۆسۆڤۆ دەکرێت و هێشتا نەتوانراوە سەرۆکەکەى هەڵبژێرێت. ئەمڕۆ دووشەممە پەرلەمانتارانی کۆسۆڤۆ بۆ پەنجاهەمین جار لەسەریەک نەیانتوانی سەرۆکی پەرلەمان هەڵبژێرن و سەرۆکایەتى پەرلەمانی نوێ پێکبهێنن، لەکاتێکدا لەمانگى شوباتى ئەمساڵەوە هەڵبژاردنکراوە. ئەم دۆخە کە وڵاتەکەی خستۆتە ناو چەقبەستوویەکی گەورەی سیاسییەوە، لەوەوە سەرچاوە دەگرێت کە پارتەکەی ئەلبین کورتی سەرۆک وەزیران، ڤێتێڤێندۆس، لە هەڵبژاردنی پەرلەمانیدا بە سەرکەوتوویی دەرکەوت، بەڵام نەیتوانی زۆرینەی کورسییەکان بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکی پەرلەمان دەستەبەر بکات. دوای ئەوەی لە دەنگدان بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکی پەرلەمان نەگەیشتە ڕێژەى یاسابب، ئەڤنی دێهاری کە سەرۆکایەتی پەرلەمان بوو وەک بەتەمەنترین ئەندامی پەرلەمان، ڕایگەیاند، "کۆبوونەوەکە دواخراوە، ڕۆژی چوارشەممە بەردەوام دەبین" و کۆتایی بە دانیشتنەکەی هێنا. هەروەها دێهاری ڕێگری لە داگیرساندنی مایکرۆفۆنی ئەو پەرلەمانتارانەی کرد کە دژی داخستنی کۆبوونەوەکە بوو نەیهێشت ئەو پەرلەمانتارانە قسەبکەن کە دەیانویست ناڕەزایەتی خۆیان دەرببڕن. بەپێى یاسای وڵاتى کۆسۆڤۆ هیچ سنوورێکی کات دیارى نەرکاوە بۆ دانانی سەرۆکی پەرلەمان، بەڵام بەپێی یاسا پێویستە پەرلەمان هەر ٤٨ کاتژمێر جارێک کۆببێتەوە تا ئەو کاتەی سەرۆکی پەرلەمان هەڵدەبژێرێت. دادگای دەستووری کۆسۆڤۆ بڕیاریداوە پێویستە پەرلەمانتاران ئەرکە دەستوورییەکانیان بە هەڵبژاردنی سەرۆکی پەرلەمان و جێگری سەرۆکی پەرلەمان و سکرتێرەکەى ئەنجامبدەن، دڵنیابن لەوەی پەرلەمانی نوێ دەست بە کارەکانی دەکات، دوابەدوای پرۆسەی درێژخایەنی پرۆسەکە. دادگا نزیکەی مانگێک لەمەوبەر وادەی ٣٠ ڕۆژی دیاری کرد بۆ ئەوەی پەرلەمان دەست بە کارەکانی بکات. ئەم وادەیە کە دادگا سەپاندویەتی لە ڕۆژی شەممە ٢٦ی ئەم مانگە کۆتایی دێت، بەڵام تا ئێستا هیچ ڕێککەوتنێک لە نێوان لایەنەکاندا نەکراوە بۆ هەڵبژاردنى سەرۆکەکەى. بەبێ سەرۆکی پەرلەمان ناتوانرێت پەرلەمان پێکبهێنرێت، هەروەها ناتوانرێت حکومەتێکی نوێ هەڵبژێردرێت و کورتی لە ڕۆڵی چاودێردا بۆ ماوەی زیاتر لە پێنج مانگ بەجێبهێڵێت. چاودێران ترسیان لەوە هەیە کە ئەم دۆخە سیاسیە بەردەوامبێت و ئەگەر نەتوانرێت هیچ حکومەتێک پێکبهێنرێت، هەڵبژاردنێکی خێرا بەدوای خۆیدا بهێنێت.
.png)
لێكۆڵەری دادی و رەخنەگر و چالاكوانی مافی مرۆڤ شوان سابیر گەردی، ڕایدەگەیەنێت ماوەى پێنج ڕۆژ بەسەر کەیسەکەیدا تێپەڕبووە، هه‌تا ئێستا هیچ شتێکى پێنەوتراوەو کەسیش دەستگیرنەکراوە. كاتژمێر 1ی پاشنیوەڕۆی چوارشەممە 16ی تەمووز 2025، لە شەقامی 150 مەتری شاری هەولێر، بەرانبەر گوندی ئیسپانی2، سێ ئۆتۆمبێل رێگە بە شوان سابیر دەگرن، پاشان لە هەموو لایەكەوە پەلاماری دەدەن. ئەمڕۆ دووشەممە، لەتۆڕى کۆمەڵایەتى فەیسبوک شوان سابیر گەردی، پەیامێکى بڵاوکردەوەو تیایدا ئەوەدەخاتەڕوو ده‌سته‌ڵات نایه‌وێ په‌رده له‌سه‌ر ڕووی تاوانكاران هه‌ڵماڵێ، كه ناشیه‌وێ واته ده‌سەڵات خۆیه‌تی، دەشڵیت: بۆیه من ناچارم بۆ پاراستنی مافه‌كان هانا بۆ سفارات و قنصالیات و منظماتی ده‌ولی و نێوه‌نده نێوده‌وله‌تییه‌كان ببه‌م. دەقى نوسینەکە.. (( بۆ ئه‌وه‌ی جارێكی تر قسه به حكومه‌ت نه‌ڵێی )) ... ئه‌وه دوایین په‌یامی شه‌قوه‌شێنه‌كان بوو ... شوان سابیر سڵاوی خوای گه‌وره له هه‌موو خوشك و برا و هاوڕێیان ... به‌ڕێزان ... سه‌ره‌تا سوپاسێكی بێ پایان و پێزانینێكی گه‌وره‌م هه‌یه بۆ هه‌موو ، هاوڕێیان ، خوشكان ، برایان ، هاوڕێیان فه‌یس بووك ، خزم و كه‌س و كارم ، بۆ ئه‌ندامانی خانه‌واده‌م و طبعا له پێشه‌وه‌ی هه‌موویان ده‌ستبه‌خه‌نه ، بۆ ته‌واو ڕاگه‌یاندكاره ئازیزه‌كان و بۆ ته‌واوی ته‌له‌فزیۆن و منصه ئه‌لكترونییه‌كان ، بۆ ته‌واوی سه‌ركردایه‌تی ئه‌حزابی كوردستان كه سه‌ردانییان كردم له ماڵه‌وه و بۆ ئه‌وانه‌ی به ته‌له‌یفۆن په‌یوه‌ندییان پێوه كردین ، بۆ ڕێكخراوه‌كان و بۆ پارێزه‌ران و بۆ دادوه‌ران و بۆ كه‌سایه‌تییه ئه‌كادیمییه‌كان ... ئیتر بۆ هه‌موو ئه‌وانه‌ی ( ته‌لیفۆنیان كرد .. نامه‌یان نارد .. هاتنه ماڵه‌وه ... بابه‌ته‌كه‌یان شه‌یر كردم .. شتیان نووسی له‌سه‌ر كه‌یسه‌كه‌م و پیشتیوانیان كردم .. چ لێره و چ له ئه‌وروپا و ووڵاتانی تر ... هتد ) ... بەڕاستی تەلیفۆنێکی زۆریشم بۆ ھاتووە ئەو کاتەی لە نەخۆشخانەم بووم و نەمتوانیووە وەلام بدەمەوە ئەو کاتە و نامەیەکی زۆریشم ھاتووە ھەمووی دەلالەت لە گەورەیی ئێوە دەکات و لە خەمخۆری ئێوە دەکات .... ممنونی ھەمووتانم ... جگه له حزبی ده‌سته‌ڵات و ئه‌وانه‌ی كاسه‌لێسی ئه‌ون .. ئازیزانم نامه‌وێ زۆر درێژه‌ی پێ بده‌م ... من له هه‌مان ڕۆژی هێرش كردنه سه‌رم .. له لایه‌ن سێ سه‌یاره‌وه .. و به شه‌ش تا حه‌وت كه‌س ویستیان بمڕفێنن .. كه نه‌یانتوانی به‌م شێوه‌یه لێیان دام .. كه وێنه‌كانتان بینی .. داخلی نه‌خۆشخانه كرام و تقریری طبیم بۆ كرا .. چووم ده‌عوام نووسی .. بۆ ئه‌وه‌ی یاساییانه مامه‌له له‌گه‌ڵ كه‌یسه‌كه بكرێ .. له 16 / 7 / 2025 سعات ( 5 عه‌سر ) ده‌عواكه نووسرا .. هه‌تا ئێستا ئه‌وه پێنج رۆژ به‌سه‌ر كه‌یسه‌كه‌دا ڕه‌ت بووه ... یه‌ك شتم پێ نه‌وتراوه .. ئایا چیان كردووه ؟ گه‌یشتوونه‌ته چی ؟؟؟ چ زانیارییه‌كیان كه‌وتۆته ده‌ست ؟؟ سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش ئه‌صلا ئه‌وراقه‌كه‌م نه‌چۆته پێش دادوه‌ری تحقیقی عینكاوه كه به پێی شوێنه‌كه ده‌بێته اختصاصی ئه‌و ( كه ئه‌وه پێشێلێكی یاسایی گه‌وره‌یه ) و داواكاری گشتی نه‌یبینیووه .. هیچ جارێك خۆم بانگ نه‌كراوم ... هه‌ر چه‌نده له رێگه‌ی پارێزه‌ره‌كانم متابه‌عه‌مان كردووه و به‌دواداچوونمان كردووه هیچ نه‌كراوه و هیچمان پێ ناڵێن ... هه‌ر بۆ زانین ئه‌و شوێنه‌ی هێرش كردنه‌كه‌ی لێ ئه‌نجامدار ... شه‌قامی 150 مه‌ترییه به‌رامبه‌ر قه‌رییه‌ی ئیسپانی 2 كه پڕه له كامیرای حكومه‌ت و كامیرای ( قریه ئیسپانی 1 و قریه‌ی ئیسپانی 2 و قریه‌ی كۆری و سلاڤا ستی و هه‌تا رێگه‌ی زێڕین و گه‌نجان ستی ) ... كه‌واته ده‌سته‌ڵات ده‌یه‌وێ كه‌یسه‌كه‌م وون بكات .. ده‌یه‌وێ ئه‌نجامده‌ران به سزا نه‌گه‌ن .. ده‌بێ ئه‌وه بزانن .. ئه‌و جۆره ره‌فتار و كرداره‌تان .. ڕقمان ئه‌ستوورتر ده‌كات به‌رامبه‌رتان ... ووره‌مان به هێزتر ده‌كا .. پێداگریمان ڕشتتر ده‌كا له‌سه‌ر ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی زولم و زۆرداریتان .. نادادپه‌روه‌ریتان ... یاری كردن به ژیانمان .. به مقدراتمان .. به ئاینده‌ی نه‌وه‌كانمان ... له لایه‌ن ئێوه‌وه ... چونكه له كه‌یسی تر و له چه‌ندین حاڵه‌تی هاوشێوه ... پۆلیس و ئاسایش به‌كه‌متر له 24 سعات ته‌واوی سیناریۆی تاوانه‌كانیان به كامیرا تۆمار كردووه و نیشان داوه ... كه‌چی ئه‌وه‌ی من ئه‌وه پێنج رۆژ تێپه‌ڕی هه‌تا ئێستا هیچیان پێ نه‌ووتووین ... بۆ زانین ... من كێشه‌ی كۆمه‌ڵاتیم نییه ... ( ژن هه‌ڵگرتن و چوونه پێش مه‌كتبی كچان و ته‌علیقدان له كچی خه‌ڵك و خراپ به‌كار هێنانی مۆبایل ) چونكه ته‌مه‌نه‌كه‌م هی ئه‌وه نییه ... من كێشه‌ی قه‌رزم نییه ... قه‌رزاری كه‌س نیم .. چونكه له خوا به‌زیاد بێت وه‌زعی مادیم دیاره چۆنه ... بازرگان نیم ... تا بڵێن ئه‌وه كێشه‌ی تیجاری هه‌یه ... چه‌كدار نیم .. هه‌تا بڵێن كێشه‌ی له‌گه‌ڵ چه‌كدارانی تر هه‌یه .. مخدرات ناخۆم ( مه‌شروبیش ناخۆمه‌وه الحمد لله ) ... ئه‌و جۆره ساردییه له ئه‌نجامدانی ڕێكاره‌كان ته‌نها یه‌ك تفسیری هه‌یه ... ( ده‌سته‌ڵات نایه‌وێ په‌رده له‌سه‌ر ڕووی تاوانكاران هه‌ڵماڵێ ، كه ناشیه‌وێ واته ده‌سته‌ڵات خۆیه‌تی ) ... بۆیه من ناچارم بۆ پاراستنی مافه‌كان هانا بۆ سفارات و قنصالیات و منظماتی ده‌ولی و نێوه‌نده نێو ده‌وله‌تییه‌كان ببه‌م ... هانا بۆ عێراق ببه‌م .. هانا بۆ هه‌موو رێكارێكی مه‌ده‌نی ببه‌م .. هه‌تا ئه‌و چركه نه‌مویستووه ئه‌وه بكه‌م ... به‌س چه‌ند سه‌عاتی داهاتوو ئه‌وه یه‌كلایی ده‌كاته‌وه كه ده‌ست رێكاره‌كان ده‌كه‌م یان نا ... من ئه‌و كه‌سه نیم قابیلی مساومه بم ... ئه‌و كه‌سه نیم بترسێندرێم ... ئه‌و كه‌سه نیم ڕادیۆم پێ تۆمار بكه‌م .. به مه‌ردی له دایك بووم و ان شاء الله به مه‌ردیش ده‌مرم ... شوان گه‌ردی ( ببورن نه‌مویست به ڤیدیۆ ئه‌و شته بگه‌یه‌نم له‌به‌ر ده‌موچاوم و ده‌نگم ، نامه‌وێ به ڕیشه‌وه ده‌ركه‌وم له‌به‌ر ئازیزان كه نه‌متوانیوه بیتاشم له‌به‌ر برینی ده‌م و چاوم )
بڕیارە سبەی سێشەممە 22ـی تەممووزی 2025، کۆبوونەوەیەکی هاوبەش لە نێوان لیژنەکانی حکوومەتی هەرێمی کوردستان و حکوومەتی فیدراڵ لەسەر پرسی مووچە و هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم و جێبەجێکردنی ئەو لێکتێگەیشتنەی لە نێوان هەردوولا کراوە، بەڕێوە بچێت. لە بارەی ناردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان، عەتوان عەتوانی، سەرۆکی لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا گوتی: ناردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم لە لایەن وەزارەتی دارایی عێراق پەیوەستە بەو پابەندیانە، کە لە ڕێککەوتنی نێوان هەردوو حکوومەتی هەرێم و فیدراڵ هاتووە. هەروەها ئیخلاس دلێمی، ئەندامی لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق ڕاگەیاند، ئەو دوو لیژنەیەی لە نێوان حکوومەتی فیدراڵ و حکوومەتی هەرێم پێکهێنراوە، سبەی کۆدەبنەوە و گفتوگۆ لەسەر میکانیزمی هەناردە کردنەوەی نەوت و داهاتی نانەوتی دەکەن، بەڵام دوای هەناردەی نەوتی هەرێم، حکوومەتی فیدراڵ مووچەی مانگەکانی ئایار، حوزەیران و تەممووز ی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان دەنێرێت. هەر لەبارەی لێکتێگەیشتنی نوێی هەرێم و بەغدا، محەممەد نووری، ئەندامی لیژنەی دارایی لە پەرلەمانی عێراق لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا ئاماژەی بە کۆبوونەوە سبەی سێشەممە کرد و گوتی: کۆبوونەوەیەکی هاوبەشمان هەیە، کە لیژنەکانی حکوومەتی هەرێمی کوردستان و حکوومەتی فیدراڵ، بە ئامانجی جێبەجێکردنی پابەندییەکانی هەرێم، کە لە ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق بڕیاری لێدراوە، ئامادە دەبن. گوتیشی: لە ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق بڕیار دراوە، هەرێمی کوردستان 230 هەزار بەرمیل نەوت ڕادەستی حکوومەتی فیدراڵ بکات و لەڕێگەی کۆمپانیای سۆمۆ هەناردە بکرێت، هاوکات 120 ملیار دیناریش لە داهاتی نانەوتی ڕادەست بکات. ڕاشیگەیاند، دوای جێبەجێ کردنی ڕێککەوتنەکە و ڕادەستکردنی نەوت و داهات، مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم بە تەواوی دەنێردرێت. گوتیشی: چاوەڕوان دەکەین لە کۆبوونەوەی هاوبەشی سبەی بگەینە چارەیەک.
تۆم باراک، نێردەی تایبەتی ئەمەریکا ڕایدەگەیەنێت، بەهۆی ئەو پێکدادانانەى کە لە پارێزگای سوەیدا ڕوویدا، دەبێت حکومەتی سوریا لێپرسینەوە لەگەڵ بكرێت، چونکە ئەوەی لەوێ روویدا ترسناکە. ئەمڕۆ دووشەممە، تۆم باراک، نێردەی تایبەتی ئەمریکا بۆ کاروباری سوریا، لە میانی کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا لە بەیروت، ڕایگەیاند، بە لەبەرچاوگرتنی کۆنترۆڵی تەواوی سنوورەکانی وڵاتەکەی، دەبێت لێپرسینەوە لە حکومەتی سوریا بکرێت، بەهۆى ڕووداوەکانی سویدا، باراک جەختی لە ڕۆڵی دیمەشق لە ئاسایش و پاراستنی کەمینەکان کردەوە. لە میانی کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیەکەیدا ئاماژەی بەوەشکرد، ئەمریکا بە "نیگەرانی و ئازار و هاوسۆزی و هاوکارییەکی باوەڕپێنەکراو" وەڵامی پێشهاتەکانی سویدا دەداتەوە. ئاماژەی بەوەشکرد، واشنتۆن پەرۆشە بۆ ئەوەی هەماهەنگی لەنێوان سوریا و وڵاتانی دراوسێیدا مسۆگەر بکات، ئیسرائیل بێت یان وڵاتانی دیکە. ڕۆژی یەکشەممەش، باراک داوای لە هەموو لایەنە شەڕکەرەکان کرد چەکەکانیان دابنێن و شەڕ و پێکدادانەکان ڕابگرن و هۆشداریشیدا لەوەی سوریا لە "بڕیارێکی گرینگ"دا وەستاوە. وتیشی: "دەبێت هەموو لایەنە شەڕکەرەکان دەستبەجێ چەک دابنێن و دوژمنایەتییەکان ڕابگرن و واز لە سووڕی تۆڵەسەندنەوەی خێڵەکیەکان بهێنن". نوێنەری ئەمریکا لە سووریا درێژەی بە قسەکانی دا و وتی: دەبێ لە ئێستاوە ئاشتی و وتووێژ زاڵ بێت. سەبارەت بە دۆسیەی لوبنان، باراک ڕۆژی دووشەممە ڕایگەیاند کە کاردەکەن بۆ چارەسەرکردنی قەیرانی دەوروبەری ئاگربەستە شکستخواردووەکەی نێوان لوبنان و ئیسرائیل ، ئاماژەی بەوەشکرد کە ناتوانن "ئیسرائیل ناچار بکەن لە ئێستادا هیچ شتێک بکات".
ڕێککەوتننامەی هێڵی بۆری نەوتی خاو کە لە ساڵی ١٩٧٣ەوە تا ئێستا لە نێوان تورکیا و عێراقدا کاری پێکراوە، لە ٢٧ی تەمموزی ٢٠٢٦دا کۆتایی دێت. بڕیاری سەرکۆماری تورکیا سەبارەت بەم بابەتە لە ڕۆژنامەی فەڕمیدا بڵاوکرایەوە. بەپێی بڕیارەکە، ڕێککەوتننامەی هێڵی بۆری نەوتی خاوی تورکیا-عێراق، پرۆتۆکۆڵی هێڵی بۆری نەوتی خاو و ڕێککەوتن و پرۆتۆکۆڵەکانی دیکەی پەیوەندیدار، لە ٢٧ی تەمموزی ٢٠٢٦دا کۆتایی دێت. قۆناغی یەکەمی هێڵەکە لە چوارچێوەی ڕێککەوتننامەی هێڵی بۆری نەوتی خاو کە لە ٢٧ی ئابی ١٩٧٣ لە نێوان هەردوو وڵاتدا واژوو کرابوو، لە ساڵی ١٩٧٦دا خرایە بواری جێبەجێکردنەوە. ڕێککەوتنەکە لە ساڵی ٢٠١٠ نوێکرایەوە و بۆ ماوەی ١٥ ساڵی دیکە درێژکرایەوە. بۆچی تورکیا بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی رێککەوتنی بۆری نەوتی خاوى لەگەڵ عێراقدا؟ نەبیل مەرسومی، پسپۆڕی ئابوری عێراق، لە وەڵامی ئەو پرسیارەدا دەڵێت: ئەم بڕیارە لەسەر بنەمای مادەی (١١)ی رێککەوتنەکە بوو، لە (١٩)ی ئەیلولی (٢٠١٠)هەموارکرایەوە، کە رێگە بە هەر لایەنێک دەدات رێککەوتنی (١٥) ساڵە هەڵبوەشێنێتەوە، بە ناردنی ئاگادارییەکی نوسراو بۆ لایەنی بەرامبەر ساڵێک پێش وادەی بەسەرچونی. عێراق بە پشت بەستن بەم مادەیە دەیتوانی دوو ساڵ پێش بەسەرچونی، رێککەوتنەکە درێژ بکاتەوە یان هەموارى بکاتەوە، بەڵام ئەو کارەی نەکرد. رەنگە ئەم بڕیارەی تورکیا پەیوەندی بە بێزاری ئەنكەرەوە هەبێت لە عێراق، کە سکاڵای یاسایی لە ژووری بازرگانی پاریس تۆمارکرد، بەوهۆیەوە سزای یەک ملیارو (500) ملیۆن دۆلاری بەسەر تورکیادا سەپاند، بەهۆی رێگەدانی بە هەناردەکردنی نەوتی کوردستان لە رێگەی بۆری جەیهانەوە، بە پێشێلکردنی ئەو رێککەوتنەی لەگەڵ عێراق واژۆکراوە. هەروەها پێدەچێت زیاتر پەیوەندی بە خواستی تورکیاوە هەبێت بۆ دامەزراندنی هێڵی بۆری نوێ بۆ گواستنەوەی نەوت و غازی سروشتی لە بەسرەوە بۆ بەندەری جەیهان لەسەر دەریای ناوەڕاست. بەگوێرەی ئەو پلانە، نەوتی خاو و غاز لە بەسرەوە بەرەو باکور بۆ حەدیسە دەڕوات، بەر لەوەی بەرەو سلۆپی لە باشوری تورکیا بڕوات، هاوكات ئەم رێگایە خاڵی گواستنەوە لە بێجی عێراقەوە بۆ فیشخابور لە نزیک سنوری تورکیا لەخۆدەگرێت. توانای پرۆژەکە دەگاتە (2.2) ملیۆن بەرمیل لە رۆژێکداو، هێڵی بۆری بەسرە-سلۆپی بۆ هەناردەکردنی بەردەوامی نەوتی خاوی عێراق زۆر گرنگە، ئەمەش رێگەیەکی جێگرەوەو ئاسانتر بۆ بازاڕەکانی دەریای ناوەڕاست دابین دەکات، وێڕای ئەوەی دەبێتە درێژەی پڕۆژەی رێگای گەشەپێدانی گەورە، کە ئامانجی بەستنەوەی ئاسیایە بە ئەوروپا لە رێگەی تۆڕێک لە هێڵی ئاسن و رێگاکانی تێپەڕین بە عێراقدا، بۆیە حکومەتی عێراق پەسەندی دەكات و رەزامەندی لەسەرە. هەروەها ئەم پڕۆژەیە هەوڵەکانی ئەنكەرە بۆ ئەوەی ببێتە ناوەندێکی گەورەی وزەی ناوچەیی بەهێزتر دەكات. هێڵی بۆری غازی بەسرە - سلۆپی سودی بۆ ناوچەکە دەبێت، چونکە تورکیا پلانی هەیە لە ماوەیەکی نزیکدا ئەو غازە سروشتییە بۆ عێراق دابین بکات کە پێویستيەتى بۆ بەرهەمهێنانی کارەبا، تا ئەوکاتەی کێڵگە غازە ناوخۆییەکان پەرەیان پێدەدرێت. بەڵام داخستنی بۆری جەیهان، گورزێکی كەمەرشكێن دەبێت بۆ کوردستان، كە تاکە دەرچەیەتی بۆ هەناردەکردن، بەمەش ئابورییەکەی لاواز دەبێت و زیاتر پشت بە بەغداد دەبەستێت.
دادگای فیدراڵی عێراق ئەمڕۆ لەسەر دوو دۆسییەی تایبەت لەبارەی هەرێمی كوردستان كۆببویەوە، سكاڵای تایبەت بە هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی ڕەتکردەوە. ئەمڕۆ دووشەممە ٢١ى مانگى حەوت، دانیشتنى دادگای فیدراڵی عێراق، لەبارەی دوو دۆسییەی پەیوەست بە هەرێمی كوردستان بەڕێوەچوو، یەكەمیان دۆسییەی داواكردنی هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستان، دووەمیشان دژی سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان، سكاڵاكاران داوای هەڵوەشاندنەوەی خولی نوێی پەرلەمان دەکەن. لەدانیشتنەکەدا، دادگای فیدراڵی سکاڵای تایبەت بە هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی ڕەتکردەوە، عومەر گوڵپی یەکێک لەسکاڵاکارەکان لەوبارەیەوە وتى: دادگای فیدراڵی بە پاساوی ئەوەی سکاڵاکە لە پسپۆڕی ئەوان نییە رەتیکردەوە. سکاڵاکانی تایبەت بە هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان لەلایەن عومەر گوڵپی و فراکسیۆنی نەوەی نوێ تۆمارکرابوون. سكاڵای یەكەم لەلایەن عومەر گوڵپیەوە لەسەر سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان و سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان تۆمار كراوە، داواكار داوای بڕیارێك بۆ پوچەڵكردنەوەی دانیشتنی یەكەم لە ١٢/٢/٢٠٢٤ خولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستان دەكات. پێشتر عومەر گوڵپی، كە یەكێكە لە سكاڵاكارەكان لەوبارەیەوە ڕایگەیانجبوو پەرلەمان پەیڕەوی ناوخۆ و ئەركەكەی تەواو نەكرد و دەنگدان بۆ هەڵبژاردنی سەرۆكی پەرلەمان ئەنجام نەدرا، وتى: بۆیە داوامانکرد بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی هەرێمی كوردستان بدرێت، هەروەها داوای گەڕاندنەوەی هەموو ئەو ئیمتیازە ماددییانەی، كە (٩٧) كاندیدی براوە بۆ پەرلەمان بەدەستیان هێناوە بەهۆی سوێند خواردنیانەوە، چونكە ئەمە دەوڵەمەندكردنێكی ناڕەوایە. ئەو سكاڵاكارە داواش دەكات كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق پابەند بكرێت، بۆ ئامادەكاری و ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان بە زووترین كات. دوێنێش دادگای باڵای فیدراڵی عێراق دوو سكاڵای لەبارەی نادەستوری بوونی گرێبەستەكانی ئەم دواییەی حكومەتی هەرێم لەكەرتی غاز لەگەڵ كۆمپانیا ئەمەریكییەكان رەتكردەوە. سكاڵای یەكەم لەلایەن باسم غەنیمەش ئەندامی لیژنەی نەوت و غازی پەرلەمانەوە تۆماركرابوو لەسەر سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و وەزیری سامانە سروشتییەكان، كە تێیدا داواكرابوو دادگا بڕیار بدات لەسەر نادەستوری بوونی گرێبەستەكانی هەرێم لەگەڵ كۆمپانیا ئەمەریكییەكان بۆ وەبەرهێنان لە كێڵگە غازییەكانی (میران و تۆپخانە و كوردەمیر) و پوچەڵكردنەوەیان، رێگریكردن لە هەرێم بۆ ئەنجامدانی هەر گرێبەستێك لە داهاتوودا بەبێ گەڕانەوە بۆ بەغداد.
فڕۆکەکانی هێزی ئاسمانی ئیسرائیل بەرەبەیانى ئەمڕۆ دووشەممە هێرشیان کردە سەر بەندەری حودەیدە لەڕۆژئاوای یەمەن. یسرائیل کاتز وەزیری بەرگریی ئیسرائیل ڕایگەیاند سوپا هێرشی کردە سەر ئامانجە تیرۆریستییەکانی گروپى حوسییەکان و ئێمە بە توندی ڕێگری دەکەین لە هەر هەوڵێک بۆ نۆژەنکردنەوەی ژێرخانی حوسییەکان لە بەندەری حودەیدەو بە توندی لێى دەکەین، یاسای یەمەن هەمان یاسای تارانە. وەزیری بەرگری ئیسرائیل کاتز دوای هێرشەکە نووسیویەتی: ئێستا هێرش دەکاتە سەر ئامانجە تیرۆریستییەکانی حوسییەکان لە بەندەری حودەیدە، حوسییەکان باجی زۆر دەدەن بۆ تەقاندنی مووشەک بۆ سەر دەوڵەت، لە هەر کاتێکدا و لە هەر شوێنێکدا بەردەوام دەبین لە کارکردن بۆ پاراستنی دەوڵەتی ئیسرائیل. بەندەری حودەیدە بە درێژایی ئەو ماوەیە ئامانجێکی بەرچاوی ئیسرائیل بووە - بەڵام ڕەنگە هێرشێکی دیکە وێنەکە نەگۆڕێت. وادیارە ئەمە لێدوانێکی دیکەی ئیسرائیلە و لە ئێستادا هیچ زانیارییەک لەبارەی ئەوەی کە لە بەندەرەکەدا هێرش کراوەتە سەر، لەبەردەستدا نییە. هەینی ڕابردوو بەسەدان هاوڵاتی ئیسرائیلی چوونە ناو ناوچە پارێزراوەکان دوای هەڵدانی مووشەکێکی بالیستیک لە یەمەنەوە، بەڵام سیستەمی بەرگری ئاسمانی ڕێگری لەو هێرشانەکردوە، فڕۆکەخانەی بن گوریون بۆ ماوەیەکی کاتی داخرا. سوپای ئەمریکا هەفتەی ڕابردوو ڕایگەیاند کە هێزەکانی یەمەن دژایەتی حوسییەکان دەستیان بەسەر بارێکی چەکدا گرتووە کە نزیکەی ٧٥٠ تۆن بووە، کە پێکهاتەکانی بۆ مووشەک و فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و چەکی دیکەی لەخۆگرتووە. بارەکە لە ڕێگەی کۆمپانیایەکی ئێرانییەوە گەیشتووە - و هەموو کتێبی ڕێنماییەکانی کارکردن لە بارەکەدا بە زمانی فارسی نووسراون.
محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق لەگەڵ مەحمود مەشهەدانی سەرۆکی پەرلەمان کۆبوونەوەو باسیان لە هەڵبژاردن کردووە. نووسینگەى سەرۆکوەزیران، ڕایدەگەیەنێت سەرۆک وەزیران و سەرۆکی پەرلەمان جەختیان لە هاوکاری نێوان دەسەڵاتی جێبەجێکردن و یاسادانان کردەوە، تاوتوێی ئامادەکارییەکانیان بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردن لە وادەی دیاریکراوی خۆى کردەوە. نووسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆک وەزیرانی عێراق لە ڕاگەیەندراوێکدا، ئەوەدەخاتەڕوو محەمەد شیاع سودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق پێشوازی لە سەرۆکی پەرلەمان، مەحمود مەشهەدانی کردوە. ئاماژە بەوە دەکات "لە میانی کۆبوونەوەکەدا باسیان لە بارودۆخی گشتی وڵات کردووە، هەروەها جەختیان لەسەر هاوکاری دەسەڵاتی جێبەجێکردن و یاسادانان کردووەتەوە بۆ پاڵپشتیکردنی هەوڵەکانی حکومەت بۆ تەواوکردنی جێبەجێکردنی ئامانجەکانی". هەروەها بەرنامەی حکومەتەکەی کە خزمەت بە هاووڵاتی دەکات، پشتگیری لە چاکسازی ئابووری و دارایی دەکات، و جێبەجێکردنی پلانەکانی گەشەپێدان بەرز دەکاتەوە. ئاماژەی بەوەشکرد، "لە کۆبوونەوەکەدا پێداچوونەوە بە پێشهاتەکانی ناوچەکەدا کرا و جەخت لەسەر پێویستی یەکڕیزی هەموو هێزە سیاسییەکان کرایەوە بۆ پاڵپشتیکردنی هەوڵەکانی حکومەت بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئاستەنگە جۆراوجۆرەکان و بەرزکردنەوەی بەردەوامیی ئاسایش و سەقامگیری عێراق". ئاماژەی بەوەشکرد، "هەروەها لە کۆبوونەوەکەدا باس لە ئامادەکارییە بەردەوامەکان کرا بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردنی یاسادانان لە وادەی خۆیدا لە تشرینی دووەمی داهاتوو، و دڵنیابوون لە سەرکەوتنیان بۆ ئەوەی ئەنجامەکانیان ڕەنگدانەوەی خواستی هاوڵاتیان بێت و هیواکانیان بۆ سەقامگیری و گەشەسەندنی زیاتر بەدیبهێنێت".
بەهۆی بەردەوامیی کەمیی ئاو و کارەبا و شەپۆلی گەرما، حکومەتی ئێران بڕیاریدا رۆژی چوارشەممە، لە تەواوی پارێزگای تاران بکرێتە پشووی فەرمی. فاتمە موهاجرانی گوتەبێژی حکومەتی ئێران لە تۆڕی ئێکس رایگەیاند، ئەم بڕیارە بەهۆی بەرزیی پلەکانی گەرما و پێویستیی کەمکردنەوەی بەکارهێنانی ئاو و کارەبا دراوە. ئەمە لەکاتێکدایە کە ئاوی بەنداوەکانی تاران گەیشتووەتە نزمترین ئاستی خۆی لە ماوەی سەدەی رابردوودا. ئاژانسی ئیسنا راپۆرتێکی بڵاوکردەوە کە قەبارەی ئاوی کۆکراوە لە بەنداوەکان تەنها گەیشتووەتە 14% و شارەزایانی ژینگەش هۆشدارییدەدەن کە کەمبوونەوەی سەرچاوە ئاوییەکان دەتوانێت ببێتە هۆی کارەساتێکی نیشتمانی. بەڕێوەبەری کۆمپانیای ئاو و ئاوەڕۆی تارانیش پێشتر رایگەیاندبوو، پارێزگاکە رووبەڕووی وشکەساڵییەک بووەتەوە کە لە 57 ساڵی رابردوودا وێنەی نەبووە، ئەم دۆخەش نیگەرانییەکی زۆری لەسەر ئاستی ئێران دروستکردووە. پێشتر ئاژانسی ڕۆیتەرز لە ڕاپۆرتێکیشدا نووسیبووی: ئەو مەترسییە گەورەیەی کە ئێران لە ئێستادا ڕووبەڕووی بووەتەوە، کەمبوونەوەی سەرچاوە ئاوییەکانی ئەو وڵاتەیە، کە بووەتە هۆی کەمبوونەوەى ئاو لە هەندێک شاردا. گاری لویس، نوێنەری نیشتەجێی پرۆگرامی گەشەپێدانی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ئێران بە ئاژانسی ڕۆیتەرزی ڕاگەیاندووە: "کەمی ئاو ئێستا بووەتە بەرچاوترین تەحەدای ئاسایشی مرۆیی لە ئێران". ئامارەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە گۆڕانی کەشوهەوا لە کەرتی ئاودا بووەتە هۆی کەمبوونەوەی ڕێژەی بارانبارینی ئەو وڵاتە بە ڕێژەی لەسەدا ١٠ و پلەی گەرما لە ئێران بە بەراورد بە دوو دەیەی ڕابردوو بە ڕێژەی ١.٥ پلە بەرزببێتەوە. ئەم دوو مەسەلەیە بە هۆکاری سەرەکی زیادبوونی بەهەڵمبوونی سەرچاوەکانی ئاو و کەمبوونەوەی ئاوی ڕژاو لە ئێران ڕاگەیەندراوە.
نەبیل مەرسومی، پسپۆڕی ئابوری عێراق، ڕایدەگەیەنێت شاندە تەكنیكیەكەی عێراق بەدواداچونەکانی لە کێڵگە نەوتییەکانی هەرێمی کوردستان تەواو کردووە و گەیشتووەتە ئەو ئەنجامەی کە هەرێمی کوردستان دەتوانێت ڕۆژانە تەنها (31)هەزار بەرمیل نەوت رادەستی بەغداد بکات، لەبری ئەو (230)هەزار بەرمیلەی کە لە رێککەوتنەکەدا هاتووە. لە ڕاپۆرتی لیژنەکەدا هاتووە، بەهۆی هێرشی سەر کێڵگە نەوتییەکان، هەرێمی کوردستان تەنها توانای بەرهەمهێنانی 81 هەزار بەرمیل نەوتی هەیە لە رۆژێکدا. بەپێی ڕێککەوتنی نێوان هەولێر و بەغداد، (50)هەزار بەرمیل نەوتی بەرھەمھێنراو بۆ بەکارھێنانی ناوخۆ بەکاردێت، لە ئێستادا هەرێمی کوردستان لە ڕێگەی كۆمپانیای بە بازاڕکردنی نەوتی نیشتمانی (سۆمۆ)وە دەتوانێت ڕۆژانە تەنها (31)هەزار بەرمیل نەوت هەناردە بکات، لەبری ئەو (230)هەزار بەرمیلە. ئەمڕۆ وەزارەتی نەوتی عێراق راپۆرتێک دەنێرێت بۆ وەزارەتی دارایی عێراق، ئەنجامەکانی لێکۆڵینەوەکەیان بۆ روون دەكاتەوە. لەماوەی دوو مانگی رابردوودا هەرێمی کوردستان و کێڵگە نەوتییەکانی بە (58)فڕۆکەی بێفڕۆکەوان کراونەتە ئامانج، بەمەش کۆمپانیا نەوتییەکان ناچاربوون بەرهەمهێنانی نەوت لە زۆرێک لە کێڵگەکان رابگرن و بەرهەمهێنانی نەوت لەهەندێکی دیکە کەم بکەنەوە.
ئەمڕۆ لە شاری سلێمانی پێشوازیمانکرد لە ئاندرو بیزلی كونسوڵى گشتی بریتانیا لە هەرێمی کوردستان. لەدیدارێکدا گفتوگۆمانکرد لەبارەی دۆخی گشتی هەرێمی کوردستان و عێراق و پرسی گۆڕانکارییەکانی ناوچەکە و کاریگەرییەکانی، هەروەها بابەتی پێکهێنانی کابینەی دەیەمی حکومەتی هەرێم و کێشەکانی نێوان هەرێم و بەغدا بەتایبەت کێشەی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم. رامانگەیاند کە دەبێت چیتر ململانێ سیاسیەکان تێکەڵ بە مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم نەکرێت، هەرێم و بەغدا بیر لە چارەسەری ریشەیی کێشەکان بکەنەوە و بگەنە رێککەوتنێک کە لە بەرژەوەندی هاوڵاتیان بێت. هەر لەو دیدارەدا باسمان لە هەڵبژاردنی داهاتووی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق کرد، کە پێویستە هەڵبژاردنێکی پاک و بێگەردبێت دوور لەهەر دەستێوەردانێکی دەرەکی، لەپێناو باشترکردنی ژیان و گوزەرانی هاوڵاتیان.
فەرماندەیی یەرەکە سەبارەت بە هێرشەکەی ١٩ی تەمموزی ٢٠٢٥ لە ناوچەی پێنجوێن ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند کە هێرشەکە لەلایەن دەوڵەتی ئێرانەوە لە دژی هێزەکانیان ئەنجامدراوە و لە ئەنجامدا هەڤاڵێکمان بە ناوی سمکۆ کۆبانێ شەهید بووە. ڕاگەیەندراوەکەی فەرمانداری یەکینەکانی هێزەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان (یەرەکە) بەمشێوەیە: "وەک گەلەکەمان و رای گشتی دەزانێت، لە ١٩ی تەمموزی ٢٠٢٥ لە گوندی شیوەگوێزان لە ناوچەی پێنجوێن هێرشێکی ئاسمانی ئەنجامدرا. ئەم هێرشە هێزەکانی ئێمەی ڕۆژهەڵاتی کوردستانی کردە ئامانج. سەرەتادا لەسەر ڕووداوەکە لەلایەن ڕای گشتیەوە هەواڵی زۆر بڵاوبووەو و هەمووان بەشێوازی خۆیان باسی ڕووداوەکەیان کرد. ئێمە وەک یەکینەکانی پاراستنی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بەدواداچوونمان بۆ ڕووداوەکە کرد و لە ئەنجامدا ئەو دۆخە سەرڕاست دەکەینەوە و ڕایدەگەیەنین کە ئەم هێرشە لەلایەن دەوڵەتی ئێرانەوە بۆ سەر هێزەکانمان ئەنجامدراوە. زۆرجار کاتێک دەوڵەتی ئێران دەکەوێتە بەربەستەوە، پەنا بۆ رێبازی هێرش دەبات. هێرشەکان بۆ سەر گەلەکەمان لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و لە هەمان کاتدا فشارەکان بۆ سەر ژنان و لە سێدارەدانی ڕۆژانەی گەلەکەمان پەیوەندییان بە بارودۆخی ئاڵۆزی ئەم سیستەمە بێچارەوە هەیە. ڕۆژی ١٩ی تەمموزی ٢٠٢٥ کاتژمێر ٨:٤٥ خولەکی بەیانی لە ناوچەی پێنجوێن هێزەکانمان دەبنمە ئامانجی فڕۆکەی کامیکازی خۆکوژی سەر بە دەوڵەتی ئێران و لە ئەنجامدا یەکێک لە هەڤاڵانمان بە ناوی سمکۆ کۆبانێ ڕۆڵەی بە ئەمەگی گەلەکەمان لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان، کە تێکەڵ بە بەها وڵاتپارێزییەکانی ناوچەی هەورامان گەورە بووە و قەت لە ڕاستی خۆی دوور نەکەوتووتەوە و هەمیشە بوێرانە لە بەرامبەر ئەم ڕژێمە داگیرکەر و کۆنەپەرستە سەری دانەنواندووە، تا دوا دڵۆپی خوێنی بێ دوودڵی تێکۆشانی کرد و بۆ ژیانێکی ئازاد ٢٤ کاتژمێر کار دەکرد، بەم هێرشە ترسنۆکانەیە گەیشتە ئاستی شەهیدبوون. لە داهاتوویەکی نزیکدا ناسنامەی هەڤاڵمان بە ڕێگەی راگەیاندراوێکی بەرفراوان بۆ ڕای گشتی بڵاو دەکەینەوە. دەوڵەتی ئێران لە کاتی بێچارەییەی خۆیدا بەتایبەت دوای هێرشەکانی ئیسرائیل کە ١٢ ڕۆژ بەردەوام بوو، لەجێی ئەوەی زیاتر ڕێوشوێنی دیموکراسی بگرێتەبەر و زیاتر خۆی لەگەڵ خەڵکدا ئاوێتە بکات، هێرشەکان بۆ سەر خەڵک تا دێت زیاتر دەکات، ڕۆژانە بارودۆخی پێشبینینەکراو دەخاتە ئاراوە و بەر بە ڕێگەکانی چارەسەری دەگرێت، بەمەش قەیران و ئاڵۆزییەکان زیاتر دەکات. وەک هێزەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان لەبەرامبەر ئەو جۆرە هێرشانە بێ بەرگری نامێنینەوە و تا کۆتایی لە چوارچێوەی مافی ڕەوای خۆماندا بەرگری لە خۆمان دەکەین. بەهیچ جۆرێک هێرش ناکەینە سەر هیچ کەسێک بەڵام لەبەرامبەر هەر جۆرە هێرشێک لەسەر خەڵک و هێزەکانمان، بەردەوام خۆمان دەپارێزین و بێ دەنگ نابین. لە کۆتاییدا وەکو یەکینەکانی پاراستنی ڕۆژهەڵاتی کوردستان سەرەتا سەرەخۆشی خۆمان ئاڕاستەی بنەماڵەی هێژای هاوڕێمان و تەواوی گەلی ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەکەون و جارێکی تر بەڵێنی تۆڵەکردنەوە بە گەلەکەمان دەدەین و خوێنی هاوڕێمان بەهیچ شێوەیەک بەفیڕۆ نادەین. فەرماندەیی یەرەکە
کەناڵى ١٢ى ئیسرائیل، لەزارى بەرپرسانى نووسینگەی سەرۆک وەزیرانى ئیسرائیل بنیامین ناتانیاهۆوە بڵاویکردەوە ناوبراو نەخۆشەو تووشی هەوکردنی ڕیخۆڵەبووە لەماڵەوە چارەسەر وەردەگرێت سێ ڕۆژ پشووى پێدراوە. سەرۆک وەزیرانى ئیسرائیل لەلایەن تیمێکى تاییەتەوە پشکنینی بۆ کراوەو دەرکەوتووە تووشی هەوکردنی ڕیخۆڵە بووە. بەپێى زانیاریەکان هەوکردنەکە بەهۆی خواردنی خۆراکی تێکچوو بووە و ئێستا باری تەندروستی باشە. تا ئێستا ناتانیاهۆ یاریدەدەری کەسی بۆ دانەنراوە و نووسینگەکەش دەڵێت: لە ماڵەوە بەردەوامە لە کارکردن. ئەمڕۆ یەکشەممە، نووسینگەی سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل ڕایگەیاند، دوای ئەوەی لە شەوى ڕابردوودا هەستی بەوە کردوە تەندروستی تێکچووە بنیامین ناتانیاهۆ دەسبەجێ لەلایەن پڕۆفیسۆر ئالۆن هێرشکۆ، بەڕێوەبەری بەشی پزیشکی ناوخۆ پشکنینی بۆ کراوە. هەروەها ئەوەش خراوەتەڕوو "دوای پشکنینی زیاتر، ڕەوشی سەرۆک وەزیران بە باشی دیاریکراوە، لەئێستاشدا چارەسەری پزیشکی وەردەگرێت بە شلەی ناو خوێنبەر دوای وشکبوونەوەی لەشى، بەگوێرەی ڕێنماییەکانی پزیشکەکانی، سەرۆکی حکومەت بۆ ماوەی سێ ڕۆژی داهاتوو لە ماڵەوە پشوو دەدات و لەوێشەوە کاروباری دەوڵەت بەڕێوەدەبات". سەرۆکوەزیران مانگی ڕابردوو چەند ڕۆژێک پێش دەستپێکردنی شەڕى ئێران، تووشی نەخۆشییەک بوو و یەکێک لە ڕۆژەکانی دادگاییکردنی کورتکرایەوە . جگە لەوەش مانگی ڕابردوو لە ژێر ڕۆشنایی گەشتەکەی نەتانیاهۆ بۆ ئەمریکا پزیشکێکی پسپۆڕی دڵ یاوەری بووە لە هەموو گەشتەکانیدا بۆ ئەمریکا لە ئەیلوولی ٢٠٢٣ەوە. لەبەر ڕۆشنایی باری پزیشکی سەرۆک وەزیران، تەکنیکی ئامێری پەیسمەیکەریش لە دوو گەشتی دەرەوەی وڵات لەگەڵیدا بوو، هەروەها پزیشکێکی میزەڵدان یاوەری بوو لە یەکێک لە گەشتەکانی بۆ واشنتۆن، ئەمەش نزیکەی مانگێک دوای ئەوەی نەتانیاهۆ نەشتەرگەری پرۆستاتەکەی بۆ ئەنجامدرا.
