.jpeg)
هاوڵاتی رزگار ئه‌ژى کاندیدى ژماره یه‌ک له لیستى پارتى دیموکراتى کوردستان پارێزگاى سلێمانى، له چاوپێکه‌وتنێکى دا له‌گه‌ڵ رۆژنامه‌ى هاوڵاتى، رایده‌گه‌یه‌نێت هه‌موو هه‌وڵێک ده‌دات تا کورد له به‌غدا زیاتر یه‌کگرتوو بن، سه‌باره‌ت به‌وه‌ى گه‌ر ده‌ربچن چى بۆ خه‌ڵکى ده‌که‌ن ده‌ڵێت ناتوانین بڵێن جاده بۆ خه‌ڵک قیر ده‌که‌ین، به‌ڵام داکۆکى له‌و مافانه ده‌که‌ین که راسته‌وخۆ په‌یوه‌ندى به‌قوتى خه‌ڵک و مافى هاوڵاتیى بونه‌وه هه‌یه. له‌باره‌ى ئه‌وه‌ى په‌رله‌مانتارانى خولى پێشوو تاچه‌ند چالاک بوون، رزگار ئه‌ژى وتى ته‌نها یه‌ک دوو فراکسیۆنى زۆر موعه‌یه‌ن، نه‌ک کارا نه‌بوون به‌ڵکو خۆشیان فرۆشتووه، ئێمه ده‌مانه‌وێت رێ له‌و سازشکارییه بگرین و هه‌وڵ ده‌ده‌ین سیفاتى خۆفرۆشى بهێنینه ده‌ره‌وه، ئه‌گه‌ر پێمان بکرێت. هاوڵاتی: چ به‌رنامه‌یه‌کت هه‌یه وه‌کو کاندیدێکى پارتى که‌ده‌ته‌وێت بچیته ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق؟ رزگار ئه‌ژى: له‌راستیدا هه‌موو کاندێک به‌رنامه‌ى خۆى هه‌یه، به‌ڵام له‌ژێر رۆشنایى به‌رنامه‌ى حیزبه‌که‌یدایه، کارنامه‌ى پارتى دیموکراتى کوردستان له ئه‌وله‌ویاتى کاره‌کانم دایه و هه‌وڵ و کۆششى ته‌واو ده‌ده‌م له‌گه‌ڵ ته‌واوى ئه‌و هه‌ڤاڵ و هاوڕێیانه‌ى له‌گه‌ڵمان بۆ جێبه‌جێکردنى ئه‌و کارنامه‌یه، ئه‌وه‌ى که لاى خۆمه‌وه هه‌بێت بۆ هه‌وڵدان بۆ ریکخستنى ته‌بایى نێوان فراکسیۆنه‌کان و ئه‌ندامانى فراکسیۆنه‌کانى کورد له‌به‌غدا ئه‌مه‌ش وه‌کو هه‌وڵێکى شه‌خسى خۆم ده‌بێت یه‌کێکى تر ده‌بێت له‌ئه‌وله‌ویاتى کاره‌کانى ترم که به‌روحێکى برایانه و کوردانه له‌فراکسیۆنه‌کان نزیکببینه‌وه و پێکه‌وه کار بکه‌ین و په‌یوه‌ندى توندوتۆڵمان هه‌بێت بۆ هه‌ر ئه‌گه‌رێک که رووبه‌روى کورد ببێته‌وه له‌رێى ئه‌و پرۆژه یاسایانه‌ى له ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌ران گفتوگۆى له‌سه‌ر ده‌کرێت. هاوڵاتی: چۆن کار له‌سه‌ر کارنامه‌کانى پارتى ده‌که‌ن؟ به‌تایبه‌ت ئه‌وانه‌ى په‌یوه‌ندى راسته‌وخۆى به ژیانى هاوڵاتیانى کورده‌وه هه‌یه؟ رزگار ئه‌ژى: ئه‌وه‌ى په‌یوه‌ندى به‌ژیانى خه‌ڵکه‌وه هه‌یه، ته‌نها له‌ئه‌ستۆى پارتى دیموکراتى کوردستاندا نییه، ئه‌گه‌رچى ئه‌مڕۆ له‌چوارچێوه‌ى هه‌رێمى کوردستاندا له‌به‌رئه‌وه‌ى پارتى حیزبى یه‌که‌مه‌و له‌ده‌سه‌ڵاتدایه هه‌ندێ لایه‌نى سیاسى بۆ بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردن پارتى پێ تاوانبار ده‌که‌ن، ئه‌گه‌رنا خۆیان زۆر باش ده‌زانن که پارتى زۆر باش مامه‌ڵه‌ى کردووه له‌و روه‌وه، هه‌ندێ له‌لایه‌نه‌کان باش ده‌زانن که خۆیان هۆکاربوون بۆ برینى قوتى هاوڵاتیان و له‌مپه‌ر دروستکردن بۆ هه‌نگاوه‌کانى به‌ره‌و پێشچونى ئه‌م حکومه‌ته. هه‌ندێ لایه‌ن به دڵپیسیانه مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ به‌غدا کردووه و رێنمویى ده‌سه‌ڵاتى به‌غدایان کردووه بۆ دژایه‌تى کردنى ئه‌م هه‌رێمه. هاوڵاتی: وه‌ک کاندیدێک له‌پارێزگاى سلێمانى، به‌رنامه‌ت چییه بۆ شاره‌که‌ت ؟ رزگار ئه‌ژى: ئێمه له‌په‌رله‌مانى عێراق ناتوانین بڵێن جاده بۆ خه‌ڵک قیر ده‌که‌ین، به‌ڵام داکۆکى له‌و مافانه ده‌که‌ین که راسته‌وخۆ په‌یوه‌ندى به‌قوتى خه‌ڵک و مافى هاوڵاتیى بونه‌وه هه‌یه، ئێمه ئه‌گه‌ر له‌چوارچێوه‌ى عێراقدا بمێنینه‌وه هه‌موان به کوردو عه‌ره‌ب و سونه و شیعه‌وه به پێکهاته‌کانى تریشه‌وه پابه‌ند بین به‌و ماده ده‌ستورییانه‌ى که له‌سه‌دا 80ى هاوڵاتیانى عێراق ده‌نگیان پێداوه، کاره‌ساته‌که ئه‌وه‌یه ئه‌م حکومه‌ته که‌خۆى په‌رله‌مانى هه‌یه دواى مه‌رجه‌عیه‌تێک که‌وتووه له ده‌ره‌وه‌ى ده‌ستور که په‌رله‌مانت هه‌یه ده‌ورى مه‌رجه‌عییه‌تت بۆچییه؟، ئه‌م حکومه‌ته که خۆى سوپاى هه‌یه، هه‌وڵیداوه پێکهاته‌یه‌کى ترى چاکدارى دروست بکات که هه‌موو پێوه‌ره‌کان نا قانونییه که حه‌شدى شه‌عیبیه، تۆ که سوپات هه‌یه، حه‌شدى شه‌عبیت بۆچییه؟. هاوڵاتی: وه‌ک کاندیدێک چ جیاوازییه‌کت ده‌بێت له‌گه‌ڵ ئه‌ندامانى خولى سێیه‌مى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق؟ رزگار ئه‌ژى: خولى سێیه‌م زۆربه‌ى زۆرى ئه‌ندامه‌کانى ئه‌کتیڤ و کارابوون و دڵسۆزانه کاریان کردووه، ته‌نها یه‌ک دوو فراکسیۆنى زۆر موعه‌یه‌ن نه‌ک کارا نه‌بوون بەڵکوخۆشیان فرۆشتووه، ئێمه ده‌مانه‌وێت رێ له‌و سازشکارییه بگرین و هه‌وڵ ده‌ده‌ین سیفاتى خۆفرۆشى بهێنینه ده‌ره‌وه، ئه‌گه‌ر پێمان بکرێت. هاوڵاتی: ئه‌و پاره‌یه‌ى وه‌ک موچه‌یه‌کى په‌رله‌مانتارى وه‌ریده‌گرێت چه‌ندى لێده‌به‌خشیت بۆ ئه‌و خه‌ڵکانه‌ى که‌مده‌رامه‌تن؟ رزگار ئه‌ژى: ئێستا ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى سه‌رکردایه‌تیم وه‌ک ده‌سه‌ڵات، ده‌سه‌ڵاتم زیاتره وه‌ک له په‌رله‌مانتارێک بۆ ناو حیزبه‌که‌ى خۆم، کارى په‌رله‌مانتار له‌چوارچێوه‌ى کارى حیزبى ده‌چێته ده‌ره‌وه، ئه‌گه‌ر ده‌ستکه‌وتێکیش ببێت بۆ کێیه، ئه‌گه‌ر ده‌ستکه‌وتى شه‌خسى بێت ئه‌وه په‌یوه‌سته به موچه و ئه‌و ئیمتیازاته‌ى ده‌درێته ئه‌ندامى په‌رله‌مان. من لێره وه‌ک سه‌رکردایه‌تیه‌ک هه‌ر چۆنێک بێت ژیاوم، ئه‌گه‌ر موچه‌که‌شم زیاد بکات وه‌ک په‌رله‌مانتارێک ده‌توانى هاوکارى خه‌ڵکى پێبکه‌یت، نه‌ک هه‌ر پارتییه‌کان، به‌ڵکو خه‌ڵکى ده‌ره‌وه‌ى حیزبه‌که‌شم، چونکه ده‌بینه په‌رله‌مانتارى هه‌موو پارێزگاى سلێمانى، به‌نیازم چه‌ند که‌سێک ده‌ستنیشان بکه‌م له ئیداره‌ى ئه‌م پارێزگایه له‌هه‌ڵه‌بجه و سلێمانى و گه‌رمیان و راپه‌رین که ئاگادارى ژیانى هه‌ندێ که‌س بن که به‌داخه‌وه به‌هۆى هه‌ر زروفێکه‌وه بێت ده‌ستى هاوکارییان ناگاتێ، به‌ڵکو ئێمه بتوانین له‌ئازارو له‌که‌موکوڕییه‌کان که‌مبکه‌ینه‌وه ئه‌وه به ئاواتى خۆمى ده‌زانم. هاوڵاتی: ده‌توانن وه‌ک پارتى ده‌ستپێشخه‌ربن بۆ ئه‌وه‌ى هه‌موو ئه‌ندامانى فراکسیۆنه جیاوازه‌کان له به‌غدا ببنه گروپێکى باش بۆ ئه‌وه‌ى ده‌ستکه‌وت به‌ده‌ستبهێنن بۆ کورد؟ رزگار ئه‌ژى:ئه‌گه‌ر هه‌ندێ له فراکسیۆنه‌کان یان ئه‌ندامانیان به‌ته‌مان کێشه‌کانى ناوخۆى هه‌رێم بکه‌نه به‌یاننامه بیخوێننه‌وه له په‌رله‌مانى عێراق ئه‌و عه‌قڵییه‌ته خراپه و گاڵته به ئێمه ده‌که‌ن که بزانن چه‌نده دواکه‌وتووین، ئه‌و عه‌قڵه دواکه‌وتوانه‌ى به‌غدا گاڵته به ئێمه ده‌که‌ن که کورد به‌و شێوه‌یه له‌ناوخۆى خۆیدا له‌سه‌ر یه‌کترى به‌یاننامه‌یه یان هه‌ر قسه‌یه‌کى تر ده‌که‌ن. هه‌موو ئه‌و کێشانه‌ى هه‌مانه په‌یوه‌ندى به‌ناوخۆى کوردستانه‌وه هه‌یه، کێشه‌ى کورد له‌به‌غدا په‌یوه‌ندى به ستراتیژى هه‌مومانه‌وه هه‌یه، له‌سه‌ره‌تاوه ده‌تپێشخه‌ربوون داوامانکرد با یه‌ک لیست بین بۆ هه‌ڵبژاردنه‌کان به‌هۆى رووداوه‌کانى 16ى ئۆکتۆبه‌ریش، کاندید هه‌یه به‌تۆ ده‌ڵێت ریفراندۆمچى، ئه‌ى تۆچیت 16ى ئۆکتۆبه‌رچیت، سازشکارێکى به‌رنامه‌ت له‌به‌غداوه داناوه بۆ له‌ناوبردنى ئه‌م هه‌رێمه، خۆتان ساغ بکه‌نه‌وه. بابه‌رنامه‌ى کارى هه‌موولایه‌ک یه‌ک بخه‌ین یان له‌به‌غدا پێکه‌وه کار بکه‌ین.
چه‌ند گروپێک که له لیستى تیرۆری ئه‌مه‌ریکادان شاری سلێمانى به‌کاردێنن بۆ سه‌ودایه‌کى نایاسایی به‌بێ ئاگاداری حکومه‌تى هه‌رێم پشتیوان جه‌لال به‌ره‌ى نوسره‌و چه‌ند گروپێکى حه‌شدی شه‌عبی که له لیستى تیرۆری ئه‌مه‌ریکادان، له‌گه‌ڵ قاسم سلێمانى و به‌رپرسێکى شاری سلێمانى مامه‌ڵه‌یه‌کى یه‌ک ملیار دۆلاری ئه‌نجامده‌ده‌ن بۆ راده‌ستکردنه‌وه‌ى 25 بارمته‌ى قه‌ته‌ری به‌و وڵاته، ئه‌مه‌ش له‌کاتێکدا به‌رپرسانى حکومه‌ت ده‌ڵێن هیچ زانیارییه‌کیان له‌سه‌ر ئه‌و مامه‌ڵه‌یه نییه. ئه‌و 25 بارمه‌ته‌یه‌که که ساڵى 2015 له گه‌رمه‌ى شه‌ڕی داعشدا له‌لایه‌ن گرووپه چه‌کداره‌کان له عێراق رفێندرابوون، دواى دوو ساڵ بێسه‌روشوێن کردنیان، دواتر له نیسانى 2017 واته ساڵێک له‌مه‌وپێش له رێگه‌ی مامه‌ڵه‌یه‌که‌وه که زیاتر له ملیارێک دۆلاری تێچووه‌و له سلێمانى ئه‌نجامدراوه، قه‌ته‌ر بارمته‌کان ئازاد ده‌کات و هه‌ریه‌که له قاسم سلێمانى و به‌رپرسێکى شاری سلێمانی بڕی 50 ملیۆن دۆلاریان به‌رده‌که‌وێت. ئه‌مه جگه له چه‌ند گروپێکى تری شیعه‌و سوونه که ناویان له لیستى تیرۆری ئه‌مه‌ریکادایه‌و پشکیان هه‌بووه له‌و پاره‌یه‌دا. به‌پێی به‌دواداچوونێکى رۆژنامه‌ى به‌رپرسانى خۆجێیه‌تى شاری سلێمانى ئاگاداری ئه‌و مامه‌ڵه‌یه نین و حکومه‌تی هه‌رێمیش ده‌ڵێت ئه‌وانیش به‌هیچ شێوه‌یه‌ک ئاگاداری رووداوه‌که نین. جه‌لال شێخ که‌ریم بریکارى وه‌زاره‌تى ناوخۆی هه‌رێمى کوردستان به وت «وه‌زاره‌تى ناوخۆ به هیچ جۆرێک ئاگاى له‌و حاڵه‌ته نیه، حکومه‌تى هه‌رێمیش به فه‌رمى به‌هیچ جۆرێک ئاگادارى نیه، ئه‌و سه‌فقه‌یه که بووه له نێوان حه‌شدى شه‌عبى و عێراق و قه‌ته‌رییه‌کان گوایه یه‌کێکى تریش له هه‌رێمى کوردستان له ناوى بووه، من به‌هیچ جۆرێک ئاگادارى نیم، ته‌نها وه‌ک هه‌واڵێک بیستوومه«. هه‌روه‌ها وتى «خۆى باشه ئه‌م شتانه وه‌زاره‌تى ناوخۆ ئاگادار بێت، به‌ڵام ڕۆژانه له‌م شاره‌یا ئه‌نواعى ئه‌ملاولا ده‌کرێت تجاره‌ت ده‌کرێت خۆ ناکرێت وه‌زاره‌تى ناوخۆ به‌دواى هه‌موویانه‌وه بێت». رێککه‌وتنه‌که که ساڵێک له‌ومه‌وبه‌ر ئه‌نجامدراوه، له‌وکاته‌دا سه‌ردار قادر پارێزگاری سلێمانى بووه‌و به‌رپرسی لیژنه‌ى ئه‌منى شاره‌که بووه، ئه‌ویش به‌هیچ شێوه‌یه‌ک ئاگاداری ئه‌و مامه‌ڵه‌یه نییه. سه‌ردار قادر پارێزگارى پێشووی سلێمانى به وت «وه‌ڵایى ئه‌و زانیاریانه ئێستا له تۆوه ده‌بیستم، ئه‌گینا نه دوورو نزیک نه ئاگادارى ئه‌و سه‌فقه‌یه‌م نه ورده‌کاریه‌کانى، ئه‌و کاته‌ى من پارێزگار بووم نه پرسێکى ئاوها هاتۆته ئۆفیسه‌که‌م نه به‌شدارى کۆبونه‌وه‌یه‌کی له‌و جۆره‌ش بوومه«. پارێزگارى سلێمانى هاوکات به‌رپرسى لیژنه‌ى ئه‌منى پارێزگاکه‌یه، له ئه‌گه‌رى به‌ڕێوه‌چوونى هه‌ر پرۆسه‌یه‌کى ئه‌منى له‌و شێوه‌یه له رووی یاساییه‌وه ده‌بێت پارێزگار ئاگادار بێت، به‌ڵام سه‌ردار قادر وتى «ڕاسته پارێزگار به‌رپرسى لیژنه‌ى ئه‌منى پارێزگاکه‌شه، به‌ڵام ئه‌م که‌یسانه به گشتى به ڕێککه‌وتى حیزبى ده‌کرێت، کوا ده‌سە‌ڵاتى پارێزگار له‌سه‌روى حیزبه‌وه بووه‌و له‌سه‌روى ئه‌و ڕێککه‌وتنه ئه‌منیانه‌وه بووه، بۆیه وا وه‌ڵام ده‌ده‌مه‌وه ده‌مه‌وێت واقیعى بم له وه‌ڵامدانه‌وه‌که‌م». بۆ وه‌رگرتنى زانیارى زیاتر په‌یوه‌ندى به هه‌ریه‌که له سه‌رۆک و بڕیارده‌رى لیژنه‌ى ئاسایش و ناوخۆى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى سلێمانیه‌وه کرد، به‌ڵام ئه‌وانیش ڕایانگه‌یاند که به‌هیچ جۆرێک ئاگادارى ئه‌و بابه‌ته نین. بڕیارده‌رى لیژنه‌ى ناوبراو محه‌مه‌د شێخ وه‌هاب به وت «سه‌باره‌ت به‌و بابه‌ته به هیچ جۆرێک نه ئاگادارین نه ئاگادار کراوینه‌ته‌وه، چونکه ئێمه له هه‌رکوێ که‌یسێک هه‌بێت و سکاڵا به‌رزکرێته‌وه‌و داوامان لێبکرێت به‌دواداچوون بکه‌ین ده‌یکه‌ین، به‌ڵام ئه‌و که‌یسه ڕه‌نگه لاى ئاسایشى سلێمانى بێت و ئه‌وان ئاگادار بن». بەڕێوه‌چوونى ئه‌م مامه‌ڵه‌یه له‌و کاته‌دا، دواى دوو ساڵ هات له ڕفاندنی ئه‌و 25 بارمته قه‌ته‌رییه، که له ساڵى 2015 له‌لایه‌ن گرووپه چه‌کدارییه‌کان له عێراق رفێندرابوون. به‌پێى رۆژنامه‌ى واشنتن پۆستى ئه‌مریکى که چه‌ند به‌ڵگه‌نامه‌یه‌کى بڵاوکردووه‌ته‌وه بۆ ئازادکردنى بارمته‌کانى قه‌ته‌ر له عێراق، حکومه‌تى قه‌ته‌ر 150 ملیۆن دۆلارى داوه‌ته قاسم سوله‌یمانی، فه‌رمانده‌ى سوپاى قودسى پاسدارانى ئێران، به‌رپرسێکى ئیدارى له شارى سلێمانى و به‌رپرسێکى میلیشیا شیعه‌کان به‌ناوى ئه‌بو حوسێن. ساڵى 2015 عێراق به سێیه‌م مه‌ترسیدارترین وڵات له جیهان ناوى ده‌رکرد، به‌تایبه‌تى دواى ئه‌وه‌ى داعش ده‌ستى به‌سه‌ر ناوچه‌یه‌کى زۆر له خاکى وڵاته‌که‌دا گرت، هاوکات شه‌ڕى کۆنتڕۆڵکردنه‌وه‌ى ناوچه‌کان له‌ده‌ست ئه‌و گرووپه چه‌کدارییه ده‌ستى پێکرد. له‌م کاته مه‌ترسیداره‌دا 28 سه‌رمایدارى عه‌ره‌ب که 25یان قه‌ته‌رى بوون، 2 سعودى و یه‌ک پاکستانی، ده‌چنه پارێزگاى موسه‌ننا بۆ به‌سه‌ر بردنى کاتێکى خۆش و ئه‌نجامدانى هه‌ندێک کارى میللى وه‌کو راوکردن له رێگه‌ى هه‌ڵۆ، ئه‌وان به نەشاره‌زایى پێیان نابوویه ناوچه‌یه‌ک پڕبووه له چه‌کدارى تایفی. راوکردنى ئه‌و سه‌رمایه‌داره قه‌ته‌ریانه زۆرى نه‌خایاند، کاتێک گرووپێکى چه‌کدارى هه‌ڵیکوتایه سەر‌یان و سه‌رجه‌میانى به‌دیلگرتن و دوو ساڵ بێسه‌روشوێنیان کردن. قه‌ته‌ر هه‌ر زوو ئه‌وه‌ى بۆ روونبووه‌وه که بارمته‌کانى له‌لایه‌ن که‌تیبه‌ى ئیمام عه‌لى سه‌ر به که‌تیبه‌ى حیزبوڵاى سه‌ر به حه‌شدى شه‌عبین. قه‌ته‌ر که وڵاتێکى ده‌وڵه‌مه‌ند و پڕ له که‌سایه‌تى سه‌رمایه‌داره، بۆ رزگارکردنى بارمته‌کان جگه له پێدانى 50 ملیۆن دۆلار به قاسم سلێمانى و به‌رپرسه‌که‌ى شاری سلێمانى، به سه‌دان ملیۆن دۆلاریشی داوه‌ته چه‌ند گروپێکى حه‌شدى شه‌عبى و که‌تیبه‌ى حیزبوڵاى عێراقى و حیزبوڵاى لوبنانى و گرووپه چه‌کدارییه‌کان له عێراق، ئه‌وه‌ش ته‌نها له‌به‌رامبه‌ر ئازادکردنى 25 بارمته‌که. به‌پێی به‌ڵگه‌نامه‌کان، گرته‌یه‌کى ده‌نگى زه‌ید بن سه‌عید خه‌یارین، باڵیۆزى قه‌ته‌ر له عێراق ده‌ست واشنتن پۆست که‌وتووه که به به‌رپرسانى سه‌رووى خۆى ده‌ڵێت، «له‌گه‌ڵ گرووپه چه‌کدارییه‌کان به 275 ملیۆن دۆلار گه‌یشتوونه‌ته رێککه‌وتن له‌به‌رامبه ئازادکردنى بارمته‌کان و ده‌ستاوده‌ستکردنى بڕه پاره‌که‌ش، له شارى سلێمانى ئه‌نجامده‌درێت.» به‌پێى گرته ده‌نگییه‌که 50 ملیۆن دۆلار ته‌نیا دراوه‌ته قاسم سوله‌یمانی، ئه‌و فه‌رمانده‌یه‌ى سوپاى پاسدارانى ئێران که به ئازادى له عێراق و سووریا ده‌سووڕێته‌وه و له ژماره‌یه‌ک شه‌ڕ رۆڵى کاریگه‌رى هه‌بووه. هه‌روه‌ها 50 ملیۆن دۆلاریش دراوه‌ته به‌رپرسێکى شارى سلێمانى که ئاسانکاریى کردووه بۆ ئانجامدانى ئه‌و ئاڵوگۆڕه. ئه‌وانه‌ى به‌شداربوون له رێککه‌وتنه نهێنییه‌که و پاره‌یان ده‌ستکه‌وتووه له‌سه‌ر ئاستى ناوخۆیی نه‌ماوه‌ته‌وه، حکومه‌تى عێراق و ئێران و تورکیا، به‌ره‌ى نووسره و دوو گرووپى ئۆپۆزیسیۆنى سووریاش تێدا به‌شدار بوون. ته‌نانه‌ت باسله‌وه‌شده‌کرێت که ته‌واوى بارمته‌کان له‌به‌رامبه‌ر یه‌ک ملیار دۆلار ئازاد کراون، به‌ڵام هیچ به‌ڵگه‌یه‌کى فه‌رمى نییه تاوه‌کو پشتڕاستى بکاته‌وه بڕى پاره‌که گه‌یشتووه‌ته چه‌ند تاوه‌کو ئه‌و هه‌موو ده‌ستانه‌ى کردووه. ئاشکرابوونى ئه‌م نهێنییه له‌کاتێکدایه، له‌ماوه‌ى رابردوودا ئه‌مریکا و هاوپه‌یمانانى له چه‌ندین کۆبوونه‌وه‌و کۆنفرانس، قه‌ته‌ریان به‌وه تۆمه‌تبارکردووه پشتگیرى دارایى سه‌ره‌کى گرووپه چه‌کدارییه‌کانه. بۆ رزگارکردنى بارمته‌کان، قه‌ته‌ر ناچار به په‌یوه‌ندى بووه به‌و هێز و میلیشیایانه‌ى له عێراق رۆڵێکیان هه‌یه، به‌ڵام ئه‌م گرووپانه به‌خۆڕایى ئه‌م کاره‌یان بۆ قه‌ته‌ر نه‌کردووه. حیزبوڵاى عێراقى 25 ملیۆن دۆلارى وه‌رگرتووه، حه‌شدى شه‌عبى 150 ملیۆن دۆلارى وه‌رگرتووه، قاسم سوله‌یمانى له سوپاى پاسدارانى ئێران 50 ملیۆن دۆلارى وه‌رگرتووه، سوله‌یمانى به هاوبه‌شى له‌گه‌ڵ چه‌ند به‌رپرسێکى دیکه‌ى عێراقى له 150 ملیۆن دۆلارى دیکه له‌به‌رامبه‌ر ئازادکردنى بارمته‌کان سوودمه‌ند ده‌بێت. ئاشکرابوونى هه‌موو ئه‌و نهێنییانه له‌کاتێکدان، هه‌ریه‌ک له قاسم سوله‌یمانى و حیزبوڵاى عێراقى و چه‌ند گرووپێکى دیکه که سودمه‌ندى پاره‌کان بوونه، به فه‌رمى ناویان له‌نێو لیستى تیرۆرى ئه‌مریکا هه‌ن.
سازدانی: پشتیوان جه‌لال محه‌مه‌د ره‌ئوف، یه‌کێک له‌دامه‌زرێنه‌رانى هاوپه‌یمانى بۆ دیموکراسی و دادپه‌روه‌ری و کاندیدی پێشووى ئه‌مینداری یه‌کگرتوو، رایده‌گەیه‌نێت که ئه‌گه‌ر سه‌ڵاحه‌دین به‌هادین ئه‌مینداری ئێستاى یه‌کگرتوو سیاسیه‌تى خۆى نه‌گۆڕێت حزبه‌که تووشی « شکستێکى گه‌وره« ده‌کات. محه‌مه‌د ڕه‌ئووف له‌م چاوپێکه‌وتنه‌وه‌ى رۆژنامه‌ى هاوڵاتیدا ئاماژه به‌وه‌ده‌کات که ئه‌وانەی ده‌نگیان به‌سه‌ڵاحه‌دین به‌هادین داوه قه‌ناعه‌تیان وایه که ئه‌و یه‌کگرتووى رزگارکردوه، به‌ڵام محه‌مه‌د ره‌ئوف به‌پێچه‌وانه‌وه ده‌یبینێت. له‌به‌شێکى تری چاوپێکه‌وتنه‌که‌دا باسی هاوپه‌یمانێتیه تازه‌که‌یان ده‌کات و ئاماژه به‌وه‌ده‌کات که ئه‌وان ئاماده‌سازن بۆ ئه‌وه‌ى له‌هه‌ڵبژاردنى داهاتودا حکومه‌ت پێکبێنن. هاوڵاتی: چۆن هاوپه‌یمانیت هه‌ڵبژارد کاری سیاسی خۆتى تێدا بکه‌ى؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: وتوومه‌و ئه‌یڵێمه‌وه هاوپه‌یمانى پرۆژه‌یه‌که به‌قه‌ناعه‌تى خۆم زۆربه‌ى کادیرو ئه‌ندامى هه‌موو حیزبه‌کانى تر بڕوایان پێیه‌تى، ئه‌زموونى ئه‌م 25 ساڵه‌یه، ئه‌توانین بڵێین پوخته‌و پاڵفته‌ى کۆى ئه‌زموونى سیاسیى کوردستانه، که ئه‌بێ ئه‌م پرۆژه‌یه هه‌بێت، چونکه پرۆژه‌که زۆر وازحه، که ئێمه دوو ئامانجى سه‌ره‌کیمان هه‌یه. هاوڵاتی: ئه‌و دوو ئامانجه چین؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: ئامانجى یه‌که‌م هێنانه کایه‌ى سیسته‌مێکى نوێى سیاسى حوکمڕانى ڕه‌شید، که ئه‌م دۆخه تێپه‌ڕێنێت، به‌هه‌موو شێوازه‌کانیه‌وه، ئامانجى دووه‌ممان شێوازێکى حیزبایه‌تى نوێیه له‌کوردستان، که تا ئێستا کارى سیاسى حیزبى زۆر به‌سه‌قه‌تى کراوه، هه‌مووى به‌ئایدۆلۆجیا کراوه، جا ئیتر ئایدۆلۆجیاى چه‌پ و ڕاست و دینی بێت یان هه‌رشتێ بێت، ئه‌م مۆدێله‌له‌حیزبایه‌تى له‌قوتووى هیچ عه‌تارێکدا نیه‌و حوکمڕانى پێناکرێت، بۆیه هاوپه‌یمانى وه‌ک قه‌واره‌یه‌ک پرۆژه‌یه‌کى نوسراوى هه‌یه که کات نیه لێره باسى بکه‌ین، ئه‌و پرۆژه‌یه که ساڵێک کارمان له‌سه‌رى کردووه، له‌گه‌ڵ هه‌رلایه‌نێک قسه‌مان کردبێت قه‌ناعه‌تیان پێبووه، به‌جه‌وهه‌رى و به‌ڕه‌هه‌نده‌کانى، بۆیه هاوپه‌یمانى ده‌توانێ گۆڕانکاریى له‌سیسته‌مى حکومڕانى و حیزبایه‌تى بکات. هاوڵاتی: به‌م قسانه‌تدا دیاره زۆر ئومێدت به‌هاوپه‌یمانى هه‌یه؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: ته‌بعه‌ن. هاوڵاتی: ئه‌و قه‌واره‌ى که باست کرد، قه‌واره‌یه‌کى ئیسلامییه یان عه‌لمانى؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: له‌سه‌ر ئه‌مه زۆر به‌ڕۆشنى قسه‌مان کردووه، هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه ئێمه ئایدۆلۆجیامان تێپه‌ڕاندووه، به‌و مانایه‌ى نا که له‌ئایدۆلۆجیا بده‌ین، هه‌ر مرۆڤێک ئازاده چۆن بیرده‌کاته‌وه، هاوپه‌یمانى مادام توانى ئایدۆلۆجیا تێپه‌ڕێنێت، ئه‌وا ئه‌توانێ هى هه‌موو مرۆڤ و هاوڵاتییه‌کیش بێت به‌هه‌موو جیاوازییه‌کییه‌وه، به‌پێى سیاسه‌تکردنی نێوده‌وڵه‌تى که ئێسته پێشکه‌وتووترین فۆڕمى ئه‌وه‌یه مرۆڤ سه‌نته‌ر بێت و هاوڵاتى حاکم بێت، بۆیه ئێمه زۆر به‌چاو ڕۆشنیانه ده‌یڵێن که باسه‌که باسی ئیسلامى و عه‌لمانى نیه. هاوڵاتی: کێشه‌ى حزبى ئایدۆلۆجى له‌کوێدایه؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: کێشه‌که له‌وێدایه کاتێک حیزبێک ئایدۆلۆجى بوو، خۆى و ئه‌وانه‌ى بڕوایان به‌و ئایدۆلۆجیایه هه‌یه، ئه‌ڕۆنه ناو سوڵته، سوڵته‌که بۆ ئه‌وان ئیداره ده‌که‌ن، بۆ ئه‌وه‌ى ئیمتیازات و تواناى سه‌رزه‌وى و ژێرزه‌وى ئه‌و وڵاته ده‌خه‌نه خزمه‌تى ئه‌و که‌سانه‌ى که باوه‌ڕى ئه‌و ئایدۆلۆجیایه هه‌یه، ئه‌و کاته مرۆڤ سه‌نته‌ر نابێت. هاوڵاتی: تۆ ڕابردوویه‌کت هه‌بوو له‌ناو حیزبێکى ئیسلامی، ئایا ئه‌م هه‌نگاوه‌ت بۆ هاتنه ناو هاوپه‌یمانى قورس نه‌بوو؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: بۆ من که به‌ته‌واوى قه‌ناعه‌تى خۆمه‌وه هه‌ڵمبژاردووه گران نه‌بوو، له‌ڕووى پرۆژه‌که‌وه، به‌ڵام له‌ڕووى ئه‌وه‌وه که ده‌ستهه‌ڵگرى له‌ئیشێک، 30 بۆ 40 ساڵ خه‌ریکى بیت، حه‌تمه‌ن ئاسان نیه، بۆ من ئاسان نیه، بۆ کاک ئارام قادر ئاسان نه‌بوو، ته‌نانه‌ت بۆ دکتۆر به‌رهه‌میش ئاسان نه‌بوو، به‌ڵام ئێمه تف له‌ڕابردووى خۆمان ناکه‌ین، شانازى به‌ڕابردوومانه‌وه ده‌که‌ین، به‌تایبه‌ت که ئه‌و سێ نه‌فه‌ره‌ى ناوم بردن، نه گه‌نده‌ڵى سیاسى نه مالى، هیچیانمان جێنه‌هێشتووه. ئه‌گه‌ر ئه‌م ئیشه به یه‌کێتى بکرایا دکتۆر به‌رهه‌م هاوپه‌یمانى دروستنه‌ده‌کرد، به‌یه‌کگرتوو بکرایا من هاوپه‌یمانیم درووستنه‌ده‌کرد، به‌کۆمه‌ڵى ئیسلامیش بکرایه کاک ئارام هاوپه‌یمانى دروستنه‌ده‌کرد، ئێستا هه‌موو که‌س قه‌ناعه‌تى وایه، که له‌کوردستان پێویستمان به‌گۆڕانکاریى ڕیشه‌یی هه‌یه، ده‌بێت که‌سانێک بیکه‌ن بیتوانن، هه‌موو حیزبێک حه‌زده‌کات بیکات به‌ڵام ناتوانن، که هاوپه‌یمانى ده‌توانێت ئه‌و ژێرخانه دروستبکات که پێویسته. هاوڵاتی: ئه‌م ئامانجه له‌ناو حیزبه‌کانى خۆتان، له‌ناو یه‌کگرتوو به‌دى نه‌ده‌هات؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: یه‌کگرتوو ئێستاش ئه‌م ئامانجانه‌ى هه‌یه، به‌ڵام تواناى جێبه‌حێکردنى نیه، ئه‌گینا ئه‌م ئامانجانه له‌کۆنگره‌ى چوارو پێنجدا له‌ناو یه‌کگرتوو ده‌ستیپێکردووه، مه‌سه‌لەى ئیسڵاح و ڕسته‌ى جوان بیرۆکه‌ى جوان، به‌ڵام جه‌سته‌ى حیزبه‌که تواناى هه‌ڵگرتنى ئه‌م باره گه‌وره‌ى نیه‌و پێى ناکرێت، له‌ئه‌سڵدا وا دروستنه‌کراوه بتوانێ بیکات، میکانیزمه‌کانى پێنیه، بۆیه ئومێد ده‌که‌م له‌قۆناغێکی تردا یه‌کگرتوو بێته به‌ره‌ى هاوپه‌یمانیه‌وه. هاوڵاتی: هه‌ندێ له‌یه‌کگرتووه‌کان ده‌ڵێن مامۆستا محه‌مه‌د ڕه‌ئووف بۆ ئه‌میندارى ده‌رنه‌چوو له‌دوایین کۆنگره‌ى یه‌کگرتوودا بۆیه چووه ناو هاوپه‌یمانى، تاچه‌ند ئه‌مه ڕاسته؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: پێمخۆشه ورد وه‌ڵامى ئه‌و پرسیاره بده‌مه‌وه‌و هه‌موو وه‌ڵامه‌که‌ش دابنێ، یه‌که‌م من له‌ساڵى 2012 خولێکم کردۆته‌وه بۆ کادیر و سه‌رکرده‌کانى یه‌کگرتوو. که شه‌ش سه‌عات بوو، ئێستاش سیدیه‌کانى ماوه لاى خۆیان، که هه‌وڵمداوه ئه‌وه بچێنم لاى یه‌کگرتوو که مرۆڤ سه‌نته‌ر بێت، دووه‌میش لێخوێندنى من له‌سه‌ر حیزب و له‌شێوازى حیزبى کوردستانى، من له‌پێش کۆنگره‌ى یه‌کگرتووش وتوومه که حیزبایه‌تى ئاوا بکه‌ین 500 ساڵى تر ناگه‌ین به‌هیچ، من له‌کۆنگره ڕامگه‌یاند وتم من بۆ یه‌ک ده‌نگ هاتووم، هه‌موو که‌س ئه‌بێت له‌و په‌یامه تێگه‌یشتبێت، که مامۆستا سه‌ڵاحه‌دین وتى دێمه‌وه زانیم هه‌رکه‌س خۆى کاندید بکات هه‌ر ده‌رناچێت، بۆیه من وتم بۆ یه‌ک ده‌نگ هاتووم چونکه من پرۆژه‌یه‌کم هه‌بووه له‌پێشه‌وه قسه‌م بۆ سه‌رکرده‌کانى یه‌کگرتوو کردووه، ئێمه سێ که‌س دابه‌زین هه‌موو که‌س ته‌نانه‌ت نه‌خوێنه‌وارێکیش ده‌زانێت که‌س له‌به‌رامبه‌ر مامۆستا سه‌ڵاحه‌دین ده‌رناچێت. بۆیه ئه‌وه شوبوهاته‌و هیچ ئه‌سڵ و ئه‌ساسێکى نیه که من له‌به‌ر ئه‌وه‌ى بۆ ئه‌میندارى ده‌رنه‌چوومه بۆیه هاتوومه‌ته ناو هاوپه‌یمانى. هاوڵاتی: پێت وایه گه‌ڕانه‌وه‌ى مامۆستا سه‌ڵاحه‌دین بۆ بوون به‌ئه‌مینداریى، نه‌هێشتنى ده‌رفه‌ت بوو بۆ ئه‌وانى تر؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: ئه‌و یه‌کگرتووه‌ى ده‌نگى به‌و داوه قه‌ناعه‌تى وایه که ئه‌و ئینقازى یه‌کگرتووى کرد، به‌س من قه‌ناعه‌تم وایه ئه‌گه‌ر مامۆستا سه‌ڵاحه‌دین سیاسه‌تى خۆى دواى هه‌ڵبژاردنه‌کانى عێراق نه‌گۆڕێ، له‌قۆناغى هه‌ڵبژاردنه‌کانى کوردستاندا یه‌کگرتوو تووشى شکستێکى گه‌وره ده‌کات له‌ئاینده‌دا. هاوڵاتی: ئێستا په‌یوه‌ندیه‌کانى تۆ و مامۆستا سه‌ڵاحه‌دین چۆنه؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: له‌م قۆناغى هه‌ڵبژاردن و ئیتر ئه‌م دوو سێ مانگه‌دا هاتووچۆ و قسه‌مان نه‌ماوه، به‌ڵام به‌هۆى ئه‌وه‌ى ئێمه له‌یه‌ک دوو سه‌ره‌وه بوعدى خزمایه‌تى و ژن و ژنخوازیمان هه‌یه، هاوپه‌یمانیش حیزبێکى سیاسى نیه تا به‌عوقده مامه‌ڵه بکات، بۆیه زۆر ئاساییه ئێستا هه‌ڵسم و بچم بۆ ماڵیان به‌لاى ئه‌ویشه‌وه ئاسایی ده‌بێت. هاوڵاتی: حاجى کاروان له‌چه‌ند ڕۆژى ڕابردوودا وتى که ئه‌وانه‌ى له یه‌کگرتووه‌وه بۆ ناو لایه‌نێکى تر ڕۆشتوون، (که زیاتر مه‌به‌ستى تۆ بوو)، خێزانه‌کانى خۆشیان له‌گه‌ڵیان ناڕۆن و هه‌ر ده‌نگ بۆ یه‌کگرتوو ده‌ده‌ن، تا چه‌ند ئه‌مه ڕاسته؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: زۆر به‌کورتى له‌به‌ر ئه‌وه‌ى حاجى کاروان په‌شیمانه له‌و قسه‌یه، من هیچ شتێکى له‌سه‌ر ناڵێم. هاوڵاتی: پێتوایه ڕێژه‌ى ده‌نگه‌کانى هاوپه‌یمانى له‌چ ئاستێکدا ده‌بن؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: شه‌وى ڕابردوو په‌یوه‌ندییان پێوه‌کردم، که سه‌نته‌رێکى ڕووسى دیراسه‌یه‌کى کردووه له‌به‌شى بادینان و هه‌ولێر پێیان وایه موفاجه‌ئه‌ى هه‌ڵبژاردنى ئه‌مجاره له‌کوردستان هاوپه‌یمانیه. هاوڵاتی: پێتوایه ده‌نگه‌کانى ئیسلامیه‌کان بۆ هاوپه‌یمانى دێت؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: ئێمه له‌به‌رئه‌وه‌ى پرۆژه‌یه‌کین له‌مساڵدا درووستبووین، حیزبى چه‌ند ساڵه‌مان نه‌بووه، ده‌نگه‌کانى پارتى و یه‌کێتى به‌پله‌ى یه‌ک، لایه‌نه ئیسلامیه‌کانیش به‌پله‌ى دوو، به‌تایبه‌ت یه‌کگرتوو کۆمه‌ڵ، لایه‌نه‌کانی تریش به‌نیسبه‌تێکى که‌متر ده‌نگه‌کانیان دێت بۆ هاوپه‌یمانى، ئه‌گه‌ر ئێمه له‌ده‌نگى ئه‌وان و خه‌ڵک و گه‌نجى بێلایه‌ن نه‌هێنین ئیتر له‌کوێ بیهێنین، ناچین له‌ئه‌وروپا قه‌رزى بکه‌ین. هاوڵاتی: ئه‌وه‌ى تۆ ئاگات لێیه ژماره‌ى ئه‌و کادرانه‌ى یه‌کگرتوو هاتوونه‌ته ناو هاوپه‌یمانى چه‌ندن؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: وه‌ک ژماره، ژماره ناڵیم، به‌ڵام سه‌رۆکى لیستى هاوپه‌یمانى بادینان کادریى پێشووى یه‌کگرتوو بووه، سه‌رۆکى لیستى سلێمانى به‌هه‌مان شێوه، یه‌ک دوو کاندیدى لیستى هه‌ولێر یه‌کگرتوو بوون، که تیایاندایه ئه‌ندامى کۆنگره بووه‌و یه‌که‌م ده‌نگى مه‌ڵبه‌نده‌که‌ى خۆی هێناوه، له‌هه‌ولێر و سلێمانى و هه‌ڵه‌بجه‌ش له‌بازنه‌کان و دامه‌زراوه‌کان کادیرى پێشکه‌وتوومان هه‌یه که یه‌کگرتوو بوون به‌ڵام ژماره پێویست ناکات باسى بکه‌م. هاوڵاتی: ئه‌و هه‌موو بۆچوونه جیاوازه له‌ناو هاوپه‌یمانیدا چۆن جێى ده‌بێته‌وه، که ڕه‌نگه له‌نێو حیزبه‌کانى پێشووى خۆتاندا هه‌ندێ بۆچوون جێى نه‌بووبێته‌وه؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: ئه‌م پرۆژه‌یه‌ى هاوپه‌یمانى، یه‌کگرتوو کۆمه‌ڵ زۆر هه‌وڵیاندا بۆیان نه‌کرا، یه‌کێتى حه‌زیکرد بۆى نه‌کرا، گۆڕان هه‌نگاوێکى زۆر باشى نا به‌ڵام کاته‌که‌ى بۆ ئه‌و گونجاو نه‌بوو نه‌هات به‌ده‌ستییه‌وه، چونکه قۆناغ قۆناغه، ئێستا ئیتر کاتى هات، که کاتى هات ئێمه ده‌ستمان پێکرد، خۆ پێشتر دکتۆر به‌رهه‌م پرۆژه‌ى به‌یه‌کێتى داوه پێى وتوون خۆتان ئاوا چاک که‌ن ئێمه هاوپه‌یمانیتان له‌گه‌ڵ ده‌که‌ین، من و کاک ئارام پێشتر پرۆژه‌مان نوسیووه ساڵێک و سێ مانگ له‌مه‌وبه‌ر، باوه‌ڕیان پێى هه‌بوو ده‌ستخۆشیان لێکردین به‌ڵام نه‌یانتوانى هه‌نگاوى بۆ بنێن. هاوڵاتی: بۆ نه‌یانتوانى؟ محه‌مه‌د ڕه‌ئووف: ئه‌و حیزبانه‌ى که ته‌مه‌نیان له‌سه‌رووى 10 ساڵه‌وه‌یه له‌کوردستان‌و ناتوانن خۆیان هه‌ڵیوه‌شێننه‌وه‌و شتێکى ترى لێدروست بکه‌ن، وه‌ک بینایه‌ک وایه ژێرخانى تێکچووبێت و بیانه‌وێت له‌سه‌ره‌وه چاکى بکه‌ن، بۆیه ناتوانن. بۆنمونه یه‌کگرتوو له‌کۆنگره‌ى پێنجه‌وه حه‌زده‌کات ده‌عوه‌و سیاسه‌ت جیابکاته‌وه، به‌ڵام ناتوانێت، هه‌موو جۆره پرۆژه‌یه‌کى نوسیوه به‌ڵام ناتوانێت جێبه‌جێى بکات، بۆیه ئه‌و حیزبانه گۆڕانکارى ڕیشه‌یى و گه‌وره‌یان پێناکرێت. هاوڵاتی: وه‌ک هاوپه‌یمانى ئه‌تانه‌وێت له‌ئاینده‌دا چى به‌ده‌ستبێنن؟ محه‌مه‌د ڕئووف: ئه‌وانه‌ى بیروبۆچونیان له‌هاوپه‌یمانیه‌وه نزیکه‌و ده‌یانه‌وێت چاکسازى بکه‌ن، هاوپه‌یمانى ده‌رفه‌تێکه که بێنه ناویه‌وه بۆئه‌وه‌ى بتوانین له‌ئاینده‌دا 51%ى کورسه‌کانى په‌رله‌مان به‌ده‌ستبێنین و سیسته‌مه‌که هه‌مووى بگۆڕین و حوکمڕانى وه‌رگرین، انشالله له‌کۆتایى ساڵى 2018دا خۆمان حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان پێکدێنن.
.png)
یه‌کگرتوو کێشه‌ى خێزانى بۆ هه‌ندێک له‌و ئه‌ندامانه‌ى درووستده‌کات که حزبه‌که‌یان به‌جێدێڵن. هاوڵاتی ئه‌ندامانى یه‌کگرتووى ئیسلامى کوردستان، کاتێک هێزێکى تر هه‌ڵده‌بژێرن بۆ کارى سیاسى روبه‌ڕووى کێشه‌ى خێزانى ده‌بنه‌وه، ئه‌مه‌ش به‌هۆى ئه‌وه‌ی له‌ناو ئۆرگان و میدیاکانى یه‌کگرتوو وا بڵاوده‌کرێته‌وه که خێزان و که‌سوکاریان له‌گه‌ڵیان نین و ده‌نگیان پێناده‌ن، به‌ڵام ئه‌مه به‌بێ باج به‌سه‌ر یه‌کگرتوودا تێنه‌په‌ڕیوه. هه‌ر به‌م هۆیه‌وه هه‌فته‌ى یه‌که‌مى بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردن، کار گه‌یشته ئه‌وه‌ى که «هه‌ڕه‌شه‌ى کوشتن» بکرێت له حاجى کاروان کاندیدى ئه‌و حزبه له هه‌ولێر، ئه‌مه‌ش به وته‌ى خۆى. له تازه‌ترین حاڵه‌تیشدا، ئه‌ندامێکى دێرینى ئه‌و حزبه ده‌ستى له‌کارکێشایه‌وه، دواى ئه‌وه‌ى میدیایه‌کى یه‌کگرتوو بڵاویکرده‌وه که باوکه‌که ده‌نگ نادات به کوڕه‌که‌ى که له‌ناو بزووتنه‌وه‌ى گۆڕاندا خۆى کاندید کردوه بۆ په‌رله‌مانى عێراق. ئه‌مه کارێکى تازه نییه له‌ناو یه‌کگرتوودا، به‌ڵکو سه‌ره‌تاکه‌ى له ساڵى 2014 رویدا، کاتێک میدیاو په‌یج و که‌سه نزیکه‌کانى یه‌کگرتوو رایانده‌گه‌یاند که بێخاڵ ئه‌بوبه‌کر ئه‌ندامى مه‌کته‌بى سیاسی یه‌کگرتوو، ده‌نگ به هه‌ڤاڵ ئه‌بوبه‌کرى براى نادات که سه‌رۆکى لیستى گۆڕان بوو بۆ ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى سلێمانى، به‌ڵام هه‌ڤاڵ زیاتر له ٢٥٠ هه‌زار ده‌نگى هێنا. له هه‌ڵمه‌تى بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنى ئه‌مجاره‌دا، مه‌سه‌له‌که توندتربوو، کاتێک حاجى کاروان له که‌ناڵى رووداو وتى محه‌مه‌د ره‌ئوف، ئه‌ندامى پێشووى مه‌کته‌بى سیاسى یه‌کگرتوو، که ئێستا له ناو هاوپه‌یمانییه، خیزانه‌که‌ى له‌گه‌ڵیدا نییه‌و ده‌نگ به‌و هێزه نوێیه نادات که ئه‌وى لێیه. دواى رۆژێک له‌م قسانه، حاجى کاروان له ڤیدیۆیه‌کى چه‌ند خوله‌کی دا وتى له سه‌ر ئه‌و قسه‌یه هه‌ڕه‌شه‌ى کوشتنى لێکراوه، به‌بێ ئه‌وه‌ى ناوى هه‌ڕه‌شه کاره‌که بهێنێت. حاجى کاروان به چاکه‌تێکى قاوه‌ییه‌وه ده‌رکه‌وت، که قاوه‌یى ره‌نگى فه‌رمى یه‌کگرتووه. ئه‌و وتى مه‌به‌ستى له وشه‌ى خێزان هاوسه‌رى «هیچ مامۆستایه‌ک» نه‌بووه . ئه‌وانه‌ى ڕه‌نگى قاوه‌یى به‌جێدێڵن، یه‌کگرتووه‌کان سه‌ره‌تا پێیان ده‌ڵێن ئێمه پێمانگه‌یاندن، دواتریش ده‌ڵێن به ته‌نها رۆیشتووه‌و که‌سوکاریان ده‌نگیان پێناده‌ن، به‌ڵام هه‌ر ئه‌م قسانه ده‌بێته هۆى کاردانه‌وه‌ى که‌سوکارى وازهێنه‌ره‌کان و پێیان وایه ئه‌و قسانه کێشه بۆ ئاشتى ناو خێزانه‌کانیان دروستده‌کات. رۆژى 30ى نیسانن ئەمساڵ، باوکى یوسف محه‌مه‌د، سه‌رۆکى لیستى گۆڕان له پارێزگاى سلێمانى ده‌ستله‌کارکێشانه‌وه‌ى خۆى له یه‌کگرتوو راگه‌یاند، دواى ئه‌وه‌ى میدیاى یه‌کگرتوو بڵاویکرده‌وه، که ده‌نگ به کوڕه‌که‌ى نادات. محه‌مه‌د سادق، باوکى یوسف محه‌مه‌د سه‌رۆکى پێشووى په‌رله‌مان که یه‌کێکه له ده‌مه‌زرێنه‌رانى یه‌کگرتوو، دووشه‌ممه‌ى رابردوو وازهێنانى خۆى له‌و حزبه راگه‌یاندو ئامه‌ژه‌ى به‌وه‌کرد، میدیاى یه‌کگرتوو لێدوانێکى ئه‌ویان به‌کارهێناوه «دژى» کوڕه‌که‌ى. محه‌مه‌د سادق له راگه‌یه‌نراوێکدا وتى ئه‌و هه‌ڵمه‌ته بۆ «لێدانه« له کوڕه‌که‌ى یوسف. محه‌مه‌د سادق که ماوه‌یه‌ک ئه‌ندامى مه‌ڵبه‌ندى سلێمانى یه‌کگرتوو بووه، له راگه‌یه‌نراوه‌که‌دا خۆى به یه‌کێک له دامه‌زرێنه‌رانى حزبه‌که ناوبردووه، ده‌ڵێت «من له ئێستاوه بێبه‌رى بونى خۆم له‌و حیزبه رائه‌گه‌یه‌نم». له به‌شێکى ترى راگه‌یه‌نراوه‌که‌دا ئاماژه‌ى به‌وه‌کرد، که کوڕه‌که‌ى «نه‌زیهتره له زۆر له‌وانه‌ى که خۆیان به پێشه‌وا ئه‌زانن». ئه‌م قسانه‌شى وه‌کو پیشاندانى به‌هێزى خێزانه‌که‌ى پیشانداو فه‌زڵى حزبه‌که‌ى نه‌دا به‌سه‌ر ئه‌و کوڕه‌یدا که یه‌کگرتوه‌کان به که‌لله‌ڕه‌قى ده‌زانن، ئه‌مه‌ش به‌هۆى پێداگریى له‌سه‌ر هه‌موارکردنه‌وه‌ى سه‌رۆکایه‌تى هه‌رێم له ٢٠١٥دا که یه‌کگرتوه‌کانى له په‌رلەمان دابه‌شى دووبه‌ره کرد. له‌سه‌ر ئه‌م پرسه، هاوڵاتى په‌یوه‌ندى کرد به هادى عه‌لى وته‌بێژى یه‌کگرتووى ئیسلامى کوردستان و دوو ئه‌ندامى سه‌رکردایه‌تى ئه‌و حزبه، به‌ڵام هه‌رسێکیان وتیان که هیچ که‌سێ: له‌ناو یه‌کگرتوو قسه له‌سه‌ر ئه‌و پرسه ناکات. عادل حه‌سه‌ن کادرێکى یه‌کگرتووه، سه‌باره‌ت به بۆچوونى تایبه‌تى خۆى له‌سه‌ر باسکردن و ناوهێنانى خێزان و که‌سوکارى ئه‌ندامه کۆنه‌کانى یه‌کگرتوو، به کارێکى «ناشرین» ناوى بردو پێیوایه بۆ بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردن بووه. عادل حه‌سه‌ن به هاوڵاتی وت «ئه‌وه کارێکى تا بڵێى ناشرینه که باوکێک دژى کوڕه‌که‌ى به‌کاربهێنیت، هه‌م له رووى دینى و هه‌م له‌رووى کۆمه‌ڵایه‌تى، هیچ باوکێک حاشا له کوڕى خۆى ناکات تەنانه‌ت ئه‌گه‌ر کوڕه‌که‌ى زۆر خراپیش بێت». هه‌روه‌ها وتى «به‌بڕواى من هه‌ردوو جۆره‌که (قسه‌کانى یه‌کگرتوو، وه‌ڵامه‌که‌ى باوکى یوسف محه‌مه‌د) بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنه«. یه‌کگرتووى ئیسلامى له په‌روه‌رده‌ى رێکخستنه‌کانى خۆیدا وشه‌ى (ئوسره) به‌کاردێنێت، که به کوردى به واتاى خێزان دێت، مه‌به‌ست له‌مه‌ش ئه‌وه‌یه که ئه‌وان سه‌ره‌تا تاک په‌روه‌رده ده‌که‌ن و دواتریش خێزان، پاشان کۆمه‌ڵگا. یەکگرتووی ئیسلامی کوردستان لە ساڵی ١٩٩٤ خۆی وەکو حزبێکی ئیسلامی ئیسلاحی لە کوردستان راگەیاند، مێژوی رێکخستنی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵانی حەفتاکانی سەدەی رابردوو کە ئەوکات وەکو بەشێک لە رێکخراوی (ئیخوان موسلمین) بە نهێنی کاریان کردوە. یەکگرتوو بەشداری سەرجەم هەڵبژاردنی هەرێمی کوردستان و عێراقی کردوە. لە ماوەی ١٠ ساڵی رابردوودا چەندین ئەندامی وازیان هێناوەو پەیوەندیان بە هیزی ترەوە کردوە، کە دیارترینیان محمەد رەئوف و یوسف محمەدن، کە ته‌نها له چه‌ند رۆژی رابردوودا یه‌کگرتوو کێشه‌ى خیزانى بۆ ئەو دوو کۆنه ئه‌ندامەى خۆى درووستکرد. محه‌مه‌د سادق باوکی یوسف لەسەر ئەو ئه‌و قسانه خۆى به مه‌زڵوم ده‌زانێت و ده‌ڵێت کە کاتێك یه‌کگرتوو "به‌و شێوه‌یه مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ ئه‌ندامه سه‌ره‌کییه‌کانى خۆیاندا ده‌که‌ن، ئیتر ئه‌بێت چۆن مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ ئه‌م گه‌له سته‌مدیده‌یه بکه‌ن». هه‌روه‌ها ده‌ڵێت «خوایه تۆ خۆت ئاگادارى دڵى منیت، خۆت پشت و په‌ناى زوڵملێکراوانیت».
لایه‌نه سیاسیه‌کان پێشبینی ده‌که‌ن دوو کورسی پارێزگاى سه‌ڵاحه‌دین به‌ده‌ستبێنێت ئه‌گه‌ر ده‌نگه‌کانیان په‌رته‌وازه نه‌که‌ن. ڕاپۆرتی: پشتیوان جه‌لال بۆ به‌شداریکردنى له هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى عێراق، کورد له‌خورماتوو شه‌ش کاندیدی هه‌یه، به‌ڵام ململانێ له‌نێوان دوو کاندیدیاندایه که دابه‌شبوون به‌سه‌ر به‌ره‌ى مالکی و عه‌بادیدا، که یه‌کێتى نیشتیمانى پشتگیریی یه‌کێکان ده‌کات و چوارلایه‌نى تریش به‌شداری ئه‌وی تریان ده‌که‌ن. ململانێ تونده‌که له نێوان کاندیدێکى کورد نێو هاوپه‌یمانێتى (نه‌سر)ى حه‌یده‌ر عه‌بادیه، که هه‌ریه‌ک له (گۆڕان، یه‌کگرتوو، کۆمه‌ڵ، هاوپه‌یمانى) پشتیوانى لێده‌که‌ن. کاندیدى یه‌کێتیش (شه‌لال عه‌بدوله که پێشتر قایمقامى شاره‌که بووه، ئێستا له‌سه‌ر (هاوپه‌یمانى قه‌ڵاى جه‌ماوه‌ری تیشتیمانى) پارێزگاى سه‌ڵاحه‌دینه‌و به هاوپه‌یمانیێکى نزیکى مالکی هه‌ژمارده‌کرێت له‌م پارێزگا سوننه‌یه‌دا. فه‌رمان عه‌بدوڵا به‌رپرسى لقى یه‌کگرتوو له دووزخورماتوو له‌مباریه‌وه به هاوڵاتى وت»ململانێ له نێوان دوو کاندیدا هه‌یه که ئه‌گه‌ری زۆره هه‌ردوکیان ده‌ربچن، له هه‌وڵى ئه‌وه‌داین وا له کوردانى شاره‌ک بکه‌ین ده‌نگ بده‌ن‌و نوێنه‌ریان هه‌بێت له ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق، چونکه خه‌ڵک تاڕاده‌یه‌ک بێئومێد بووه، ناحه‌قیشیان نیه ئه‌وه‌ى به‌سه‌ریان هات زۆربوو». به‌هۆى زۆرى کاندیده‌کان باس له په‌رته‌وازه بوونى ده‌نگى کورد له‌و شاره ده‌کرێت، چونکه شه‌ش کاندیدى کورد له سنورى پارێزگاى سه‌ڵاحه‌دین هه‌ن، ده‌نگى کورد له چاو هه‌ڵبژاردنه‌کانى پێشوو که‌مى کردووه، ئه‌مه‌ش به‌هۆى ئاواره‌بوونى کوردانى دووزخورماتوو له دواى 16 ئۆکتۆبه‌ره‌وه. هه‌ر له‌وباریه‌وه، مه‌لا که‌ریم به‌رپرسى مه‌ڵبه‌ندى یه‌کێتى له دووزخورماتوو به هاوڵاتى وت «کاندیدى ئێمه شه‌لال عه‌بدوله وه‌ک یه‌کێتى، له لیستێکى عه‌ره‌بى کاندیده بۆیه ئه‌مه‌لمان زۆره که ده‌نگ بێنێت، به‌ڵام به‌داخه‌وه کورد شه‌ش کاندیدى هه‌یه که ئێمه هه‌وڵماندا که‌می بکه‌ینه‌وه به‌ڵام نه‌ماتوانى». هه‌روه‌ها وتى»هه‌وڵى زۆرماندا له گه‌ڵ حیزبه‌کانى تردا، چه‌ندین کۆبوونه‌وه‌مان کرد له ئاستى باڵاشدا بۆ ئه‌وه‌ى کاندیدى زۆرمان نه‌بێت، به‌ڵام ئه‌وان وایان ده‌زانى یه‌کێتى قاعیده‌ى جه‌ماوه‌رى شکاوه، ئاماده‌ییان نه‌بوو له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا ڕێکبکه‌ون». به‌ده‌ر له کاندیدى هاوبه‌شى چوار لایه‌نه‌که‌و کاندیده‌که‌ى یه‌کێـتى، دوو کاندیدى کوردى هه‌ن که وه‌ک سه‌ربه‌خۆ خۆیان کاندید کردووه، هه‌روه‌ها هه‌ریه‌ک له نه‌وه‌ى نوێ و حیزبى شیوعیش کاندیدیان هه‌یه، به‌ڵام به‌رپرسى مه‌ڵبه‌ندى یه‌کێـتى بۆ هاولاتى ئه‌وه‌ى ڕاگه‌یاند که تاکه کاندیدى به‌هێز کاندیده‌که‌ى ئه‌وانه، که به وته‌ى ئه‌و «ئه‌گه‌رى ده‌رچوونى زۆره«. له یه‌که‌مین خولى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراقدا کوردانى دووزخورماتوو یه‌ک ئه‌ندامیان له‌و ئه‌نحومه‌نه هه‌بووه، به‌ڵام دوو خولى دواتر نه‌یانتوانیووه جارێکى تر ته‌نها یه‌ک کاندیدى تر بۆ ئه‌و ئه‌نجومه‌نه بنێرن، بۆیه له خولى چواره‌مدا ده‌یانه‌وێت هیچ نه‌بێت یه‌ک کاندیدى کوردى شاره‌که له‌و ئه‌نجومه‌نه هه‌بێت بۆ ئه‌وه‌ى وه‌ک خۆیان ده‌ڵێن مافى کوردانى دووزخورماتوو به‌ده‌ستبێنێت. ئه‌مه‌ش له‌کاتیێکدایه که له نێو ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى سه‌ڵاحه‌دینیش کورد یه‌ک ئه‌ندامى هه‌یه، به‌ڵام به‌هۆى هه‌موارکردنه‌وه‌ى یاساى هه‌ڵبژاردنه‌کانى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاکانى عێراق ئه‌گه‌رى هه‌یه له هه‌ڵبژاردنى داهاتووى ئه‌نجومه‌نه‌که‌دا، که بڕیاره هه‌ر له‌مساڵدا ئه‌نجام بدرێت کورد ئه‌و کورسیه‌ش به‌ده‌ستنه‌هێنێته‌وه. له دواىنه‌مانى زۆرێک له هێزه‌کانى حه‌شدى شه‌عبى له‌و شاره‌وجێگرتنه‌وه‌یاتن له لایه‌ن ( هێزه‌کانى به‌رپه‌رچدانه‌وه‌ى خێرا)، به‌شێک له ماڵه کورده‌کان له‌مانگى ڕابردوودا گه‌ڕانه‌وه شاره‌که‌ى خۆیان، به‌ڵام هێشتا به‌شێکیان نه‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه، بۆ ده‌نگدانیش ئه‌و ئاوارانه هاوشێوه‌ى ئاواره‌کانى دیکه‌ى عێراق که له سنورى هه‌رێمى کوردستان نیشته‌جێبوون ده‌نگده‌ده‌ن. دکتۆر فه‌خره‌دین عه‌باس وتارخوێنى مزگه‌وتى کۆماری له خورماتوو که هێشتا ماڵه‌که‌ى نه‌گه‌ڕاندۆته‌وه بۆ شاره‌که،به هاوڵاتى وت «ده‌نگدان به زه‌روور ده‌زانین، هانى خه‌ڵکى ده‌ده‌ین بۆ ئه‌وه‌ى ده‌نگ بده‌ن، به‌ڵام خه‌ڵکى به‌هۆى ئه‌و باروودۆخه‌ى به‌سه‌ریاندا هاتووه زۆر نائومێده، بۆیه پێویسته ئێمه له میمبه‌ره‌کان و لایه‌نه‌کان و که‌سایه‌تیه‌کان به کورد بڵێن ده‌نگبدات، چونکه ئه‌مجاره‌یان ده‌بێت کورد هه‌وڵبدات نوێنه‌رێکى هه‌بێت، چونکه له ڕابردوودا نه‌مانتوانیووه نوێنه‌رێکمان هه‌بێت». فه‌خره‌دین عه‌باس وتیشی «به‌هۆى زۆرى کاندیده‌کان ده‌نگى کورد په‌رته‌وازه بووه، به‌ڵام هه‌ر ئومێدمان هه‌یه، که کاندیدێک یان دووان ده‌نگ بێنن، چونکه له نێو ئه‌و لیسته‌عه‌ره‌بیانه‌دا ڕه‌نگه به پێنج هه‌زار ده‌نگ ده‌ربچن، که به پێشبینى ئێمه نزیکه‌ى 20هه‌زار ده‌نگى کورد له دووزخورماتوو هه‌یه«.
هاوڵاتی ئەمین بەکر پەرلەمانتاری بزوتنەوەی گۆڕان کە هاوکات کاندیدی ژمارە ١٣ی بزوتنەوەی گۆرانە بۆ هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی عێراق، رایدەگەیەنێت پێش ئه‌وه‌ى بچێتە په‌رله‌مان دۆخی دارایی باشتربووە له ئێستای، دەلێت «ئەمەش جێگه‌ى شانازیمه، چونکه توانیوومه ببه‌خشم نه‌ک پاره کۆبکه‌مه‌وه». ئەو کاندیدەی بزوتنەوەی گۆران لەم چاوپێکەوتنەی هاوڵاتیدا باسی ئەوە دەکات کە ئەوان بۆ جێه‌به‌جێکردنى ئه‌و به‌رنامه‌یه ده‌چنە پەرلەمان کە له‌ماوه‌ى ڕابردووداهه‌وڵیان بۆ داوە کە بریتین لە داواکاردنی مافه ده‌ستوری و نه‌ته‌وه‌ییه‌‌کانى خه‌ڵکى کوردستان بە جۆرێک ئەو مافانە جیا بکه‌نه‌وه له به‌رژه‌وه‌ندى سیاسى. هەروەها دەڵیت کە ئەوان وەکو بزووتنەوەی گۆڕان هه‌میشه له هه‌وڵى یه‌کڕیزى دابوون، به‌ڵام دژى ئه‌وەش بوون کە دواى لایه‌نێکى سیاسى بکه‌ون و به‌رنامه‌ى ئه‌و لایه‌نه جێبه‌جێبکه‌ن. هاوڵاتی: تۆ چوار ساڵ ئه‌ندامى په‌رله‌مان بوویت به هه‌مان ڕێچکه به‌رده‌وام ده‌بیت یان هه‌وڵى زیاتر ده‌ده‌ى بۆ به‌ده‌ستهێنانى مافه‌کان، به‌تایبه‌تى ئه‌وه‌ى په‌یوه‌ندى به‌لیژنه‌که‌ى خۆته‌وه هه‌یه که لیژنه‌ى داراییه. ئەمین بەکر: به‌ڵێ من ئه‌ندامى لیژنه‌ى یاسایم، به‌ڵام زۆرکات له لیژنه‌ى داراییش بووم، بۆیه ئه‌م لیژنه‌یه‌شم هه‌ڵبژاردووه چونکه ماسته‌ره‌که‌م له ده‌ستوردایه و دکتۆراکه‌شم له یاساى دارایدایه، له‌ماوه‌ى ڕابردوودا کورد 16 بڕیارى ده‌رکردووه له‌وانه ده‌رکردنى سوپاى تورکیا له هه‌رێم، هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ى بڕیارى ئه‌نجومه‌نى باڵاى شۆڕش، پاره‌ى گه‌نمى جوتیاران .... هتد خۆشبه‌ختانه به‌ته‌نها له‌و 16 بڕیاره هه‌شت بڕیارى هی من بووه، بۆیه ئه‌گه‌ر بگه‌ڕێمه‌وه بۆ په‌رله‌مانى عێراق جوگرافیاى کارکردنم له‌به‌رچاوه و کارى جددى ده‌که‌م. هاوڵاتی: تاچه‌ند هه‌وڵ ده‌ده‌ن به‌رنامه‌کانى گۆڕان جێبه‌جێبکه‌ن؟ ئەمین بەکر: ئیمه بۆ جێه‌به‌جێکردنى ئه‌و به‌رنامه‌یه ده‌چین و له‌ماوه‌ى ڕابردووشداهه‌وڵى جدیمان دا مافه‌ده‌ستوری و نه‌ته‌وه‌ییه‌‌کانى خه‌ڵکى کوردستان جیا بکه‌ینه‌وه له به‌رژه‌وه‌ندى سیاسى دوو حزبى ده‌سه‌ڵاتدار که بوونه هۆى ئه‌وه‌ى که به‌رژه‌وه‌ندییه گشتییه‌کانى خه‌ڵکى وه‌لا بنێن. هاوڵاتی: تا چه‌ند له ئاست ئه‌و به‌ڵینانه‌دا ده‌بن که ده‌یده‌ن به ده‌نگده‌رانتان؟ ئەمین بەکر: بێگومان ئێمه تاقیکراوینه‌ته‌وه و هه‌ر ئه‌و تاقیکردنه‌وه‌یه‌شه بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان شه‌ره‌فى ئه‌وه‌ى پێبه‌خشین جارێکى تر کاندید ببینه‌وه دڵنیاین ئه‌و ئه‌مانه‌ته‌ى که ده‌خرێته سه‌ر شانمان دیسانه‌وه هه‌وڵى به‌ده‌ستهێنانى ئامانجه‌کانیان بده‌ین . هاوڵاتی: قسه‌یه‌ک هه‌یه ده‌ڵێت بزوتنه‌وه‌ى گۆڕان له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دا نه‌بووه لیسته‌کان یه‌ک هه‌ڵوێست بن، تاچه‌ند ده‌ستپێشخه‌رده‌بن سبه‌ینى یه‌ک هه‌ڵویست بن، به‌تایبه‌ت ئه‌و پرسانه‌ى که په‌یوه‌ندى به ژیانى خه‌ڵکه‌وه هه‌یه. ئەمین بەکر: له ڕاستیدا ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه راست نیه، ئێمه هه‌میشه له هه‌وڵى یه‌کڕیزى دابووین، به‌ڵام دژى ئه‌وه بووین دواى لایه‌نێکى سیاسى بکه‌وین و به‌رنامه‌ى ئه‌و لایه‌نه جێبه‌جێبکه‌ین و پارتى و یه‌کێتى ده‌یانویست ده‌سته‌واژه‌ى یه‌کڕیزى بۆ خزمه‌تى به‌رنامه‌و ئه‌جینداى خۆیان به‌کار بهێنن، بۆیه ئێمه دژى ئه‌م جۆره هه‌وڵانه بووین، به‌ڵام چى به‌رژه‌وه‌ندى خه‌ڵکى کوردستان بووبێت ئێمه هانده‌رو پشگیرى بوین. هاوڵاتی: ئه‌و پاره‌یه‌ى که مانگانه وه‌رتان گرت باس له‌وه ده‌کرێت نزیک به 26 ملیۆن دینارى مانگانه بووه، ئێوه له چوار ساڵى رابردوو هیچ خزمه‌تێکتان پێکرد به ده‌نگده‌ران و هه‌ڵسوڕاوانتان کرد؟ ئەمین بەکر: له ڕاستیدا پاره‌ى پاسه‌وان پاره‌ى په‌رله‌مانتار نیه‌و پاره‌ى په‌رله‌مانتار به پێى بروانامه‌یه ئێستا په‌رله‌مانتارێک ئه‌گه‌ر به‌کالیۆریۆسى هه‌بێت نزیکه‌ى حه‌وت ملیۆن دینارێک ده‌بێت که به‌شیکى بۆ خانه‌نشین و شتى تر ده‌ڕوات و ئه‌وه‌ى ترى ده‌مێنێته‌وه وه‌ک بزوتنه‌وه‌ى گۆران به‌شێکى ده‌ده‌ینه حزب و به‌ئه‌رکى سه‌رشانمانى ده‌زانین به‌ده‌ر له‌وه‌ش به به‌رده‌وامى هاوکارى نه‌خۆش و خه‌ڵکانى ترمان پێکردووه، بۆ زانیاریش له‌ڕوى دارایى یه‌وه دۆخى دارایی من پیش ئه‌وه‌ى بچمه په‌رله‌مان باشتربووه له‌وکاته‌ى که په‌رله‌مانتار بووم، ئه‌مه‌ش جێگه‌ى شانازیمه، چونکه توانیومه ببه‌خشم نه‌ک پاره کۆبکه‌مه‌وه.
هەرێم جەعفەر ئه‌و پیاوه‌ى که ئه‌ندازیارى کڕینى بۆرییە نه‌وته‌که‌ى هه‌رێمى کوردستانه، سه‌ره‌تا به وه‌رگێران له ریزه‌کانى سوپای وڵاته‌که‌ى ده‌ستى به‌کارکرد، دواتر گه‌یشته ئاستێکى به‌رز له‌ناو حکومه‌تی روسیادا، ئه‌و ئێستا به یه‌کێک له نزیکه‌کانى ڤلادمیر پوتینى سه‌رۆکی روسیا داده‌نرێت. ئیگۆر سێچین، به‌ڕێوه‌به‌ری کۆمپانیاى روسنه‌فتى رووسی، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ى چه‌ند گرێبه‌ستێکى گه‌وره‌ى له‌گه‌ڵ هه‌رێمى کوردستان و چه‌ند وڵاتێکى تر کردوه، له‌وانه ڤه‌نزوێلا، له لایه‌کى تره‌وه چه‌ندین شتى سه‌یرو سه‌مه‌ره له ژیانیدا هه‌یه. ئه‌و له‌لایه‌ک به وه‌زیرى دووه‌مى ده‌ره‌وه‌ى روسیا ناوده‌برێت له لایه‌کى تره‌وه سه‌رمایه‌دارێکى گه‌وره‌ى روسیایه که به‌شێکى زۆرى پاره‌که‌ى بۆ خۆشگوزه‌رانى ژنه‌که‌ى ته‌رخانکردووه، به‌ڵام ئه‌و خیانه‌تى لێکردوه‌و دواتر کۆشکه‌کەی روخاندووە که نرخه‌که‌ى ٥٠ ملیۆن یۆرۆ بووه. هه‌فته‌ى رابردبوو ئاژانسى رۆیته‌رز بڵاویکردووه‌ته‌وه که کۆمپانیاى روسنه‌فتى روسى بۆرى هه‌نارده‌کردنى نه‌وتى کوردستان-تورکیاى به به‌هاى 1.8 ملیار دۆلار کڕیوه، ئه‌وه‌ش وایکردووه روسنه‌فت رۆڵێکى سه‌ره‌کى بگێڕێت له دانوستانه‌کانى نێوان به‌غداو هه‌ولێردا. ئه‌ندازیارى کڕینى ئه‌و بۆرییه نه‌وته ئیگۆر سێچینه، که سه‌رۆکى کۆمپانیه‌که‌یه‌و هاوڕێیه‌کى نزیکى ڤلادمیر پوتینه، تاکو ئێستا سێچین سێ جار چوووه‌ته به‌رده‌م دادگا به‌هۆى پێدانى «دیارى» به وه‌زیرى پێشووى دارایى ڕووسیا، ئه‌لێکسى ئولیۆکایڤ، که به‌هاکه‌ى دوو ملیۆن دۆلاربووه، به‌ڵام جارى چواره‌م به بیانویى سه‌رقاڵى به کاروباره‌کانى ئاماده‌ى دادگا نه‌بووه که ده‌بوو مانگى یانزده- تشرینى یه‌که‌مى ڕابردوو ده‌بوو ئه‌و دانیشتنى دادگایه به‌ڕێوه بچێت. هه‌روه‌ها له مانگى سێى ئه‌مساڵدا، سێچینى ٥٧ ساڵ دواى ئه‌وه‌ى زانى که خێزانه‌که‌ی، ئۆلگا ڕۆژکۆڤاى ته‌مه‌ن ٣٢ ساڵ، په‌یوه‌ندى خۆشه‌ویستى له‌گه‌ڵ شۆفێرێکى پێشبڕکێى ئۆتۆمبێلی ئیتاڵى هه‌یه به ناوى فرانسیسکۆ پرۆڤێنزانۆ، ئه‌و کۆشکه‌ى که به بڕى ٥٠ ملیۆن یۆرۆ بۆ خاتوونى خێزانى کڕی بوو ڕووخاند، ئه‌مه‌ش به پێى هه‌واڵێکى ماڵپه‌ڕى ده‌یلى مه‌یلى به‌ڕیتانی. هه‌روه‌ها ئه‌و یه‌خته‌ى که بۆ ژنه‌که‌ى کڕی بوو ناوی نابوو (ئۆلگا) که نرخه‌که‌ى (١٥١) ملیۆن دۆلار بووه، به‌ڵام دواى جیابووه‌نه‌وه‌یان ناوى یه‌خته‌که‌ى گۆڕى بۆ خۆشه‌ویستى ڕاسته‌قینه. ساڵى ڕابردوو سێچین توانى گرێبه‌ستێک له‌گه‌ڵ حکومه‌تى هه‌رێم واژۆبکات، به جۆریک ئه‌و کۆمپانیایه ببیته کڕیارى نه‌وتى هه‌رێم بۆ ئه‌مه‌ش بڕى ملیارێک دۆلارى پێشوه‌خته‌ى به هه‌رێمى کوردستان دا، که له‌به‌رامبه‌ردا، ده‌بێت هه‌رێم تا ٢٠١٩ نه‌وتى بداتێ، به‌ڵام هه‌فته‌ى رابردوو کڕینى بۆرییه نه‌وته‌که‌ى هه‌رێمى کوردستان له لایه‌ن روسنه‌فته‌وه وه‌کو هه‌واڵێکى کتوپڕ و پێشبینى نه‌کراو بڵاوبوویه‌وه. به‌پێى کۆمپانیاى روسنه‌فت و چه‌ند سه‌رچاوه‌یه‌ک له حکومه‌تى هه‌رێم و حکومه‌تى عێراق، ئامانجى ئه‌م مامه‌ڵه‌یه‌ى روسنه‌فت ته‌نیا بازرگانى نییه ئاژانسى رۆیته‌رز له راپۆرتێکدا بڵاویکردووه‌ته‌وه که له‌مانگى ئۆکتۆبه‌رى ساڵى رابردوو کاتێک قه‌یرانى سیاسى له‌هه‌رێمى کوردستانى عێراق له ترۆپک دا بوو، نامه‌یه‌کى ئیگۆر سێچین، سه‌رۆکى کۆمپانیاى رۆسنه‌فتى روسی، گه‌یشته وه‌زاره‌تى نه‌وتى عێراق له‌به‌غدا. سه‌چین، له‌نامه‌که‌یدا که رۆیته‌رز وێنه‌یه‌کى بینیوه، نوسیویه‌تى «حکومه‌تى به‌غدا هه‌ڵوێستێکى بونیاتنه‌رو خوازراوى له‌باره‌ى پرۆژه‌یه‌کى روسنه‌فت بۆ په‌ره‌پێدانى کێڵگه نه‌وتییه‌کانى باشورى عێراق نیشان نه‌داوه«. به‌ڵام ڕۆیته‌رز ئاشکراى کردووه که له سه‌ره‌تاى مانگى نیسانى ئه‌مساڵدا دادگا بڕیاریداوه که دانیشتنێکى نهێنى له‌گه‌ڵ سێچین به‌ڕێوه ببات، به بیانوى هه‌ستیارى بابه‌ته‌کان که تیایدا سێچین به بێ تاوان ده‌رچووه و که‌یسه‌که‌ى داخراوه. سێچین له سه‌ره‌تاى ژیانى فێرخوازى حه‌زى به فێربوونى زمان هه‌بووه، فێربوونى زمانى پورتوگالى و فه‌ڕه‌نسى له زانکۆى لینینگراد هه‌ڵبژاردوه. پاشان وه‌کو وه‌رگێڕ چوووه‌ته وڵاتى مۆزه‌مبیق به‌وه‌ى یه‌کێتى سۆڤیه‌تى جاران پشتگیرى له به‌ره‌ى ئازادى ده‌کرد له کاتى جه‌نگى ناوخۆى وڵاتى مۆزه‌مبیق. ئۆلگا لەگەڵ فرانسیسکۆ پرۆڤێنزانۆ شۆفێرى پێشبڕکێى ئۆتۆمبێل له ساڵى ١٩٨٤ گه‌ڕاوه‌ته‌وه هه‌مان زانکۆ و بڕوانامه‌که‌ى به‌ده‌ستهێناوه و دوا به دواى ئه‌وه‌ش په‌یوه‌ندى کردوه به ڕیزه‌کانى سووپاوه. ماوه‌ى دوو ساڵ خزمه‌تى سه‌ربازى له ئه‌نگۆلا کردووه. پوتن دواى ده‌ستبه‌کاربوونى به سه‌رۆک کۆمار، ئه‌وى وه‌ک سه‌رۆکى لیژنه‌ى په‌یوه‌ندییه‌کانى ده‌ره‌وه‌ى شارى پیته‌رسبۆرگ ده‌ستنیشان کردوه له ساڵى ١٩٩٨، سێچین دکتۆراى له ئابووریدا هێناوه و نامه‌ى دکتۆراکه‌ى له‌سه‌ر پێشه‌سازى نه‌وت و کۆنترۆڵى حکوومه‌ت بوو له‌و باره‌یه‌وه. له دواى ده‌ستبه‌کاربوونى ڤلادمیر پووتن وه‌ک سه‌رۆک وه‌زیرانى ڕووسیا له ساڵى ٢٠٠٠، سێچین چه‌ندین به‌رپرسیاره‌تى وه‌ک ڕاوێژکار و جێگرى سه‌رۆک وه‌زیران وه‌رگرتوه و له ساڵى ٢٠١٢ بووه به‌ڕێوه‌به‌رى جێبه‌جێکارى کۆمپانیا ڕوسنه‌فت. سه‌باره‌ت به ژیانى ئۆلگا و جێهێشتنى سێچین، ڕۆژنامه‌ى ئیندیپێندنت سۆبێسێدنیکى ڕووسى ڕاپۆرتێکى له‌سه‌ر کردوه و به‌ڵگه ڤیدیۆیه‌کى ٦٣ خوله‌کیش سه‌باره‌ت به هه‌مان بابه‌ت دروستکراوه. ده‌رهێنه‌رى فیلم، ئاندرێى کۆنیاخین، ده‌رباره‌ى رووخاندنى ئه‌و کۆشکه وتى «ئه‌و بینا نوێیانه داڕووخاون به دیوار و ڕاگره‌کانه‌وه. زۆر خراپ دیاره. له وه‌ڵامى ئه‌وه‌ى که بۆچى ئه‌و کۆشکه نه‌فرۆشراوه له جیاتى ئه‌وه‌ى به‌وجۆره خاپوور بکرێت، ئاندرێ ده‌ڵێت «جیابوونه‌وه‌ى له‌گه‌ڵ ئۆلگا بێ گومان برینێکى رۆحى بۆ دروستکردووه بۆیه بڕیارى داوه ته‌واوى یادگارییه‌کان بسڕێته‌وه«. ئه‌و کۆشکه‌ى سێچین ڕووبه‌ره‌که‌ى چوار هێکتار(١٦ دۆنم)ه که ئه‌م ڕووبه‌ڕه‌ش له‌و یاریگایانه زۆرتره که بڕیاره یارییه‌کانى جامى جیهانى تێدا به‌ڕێوه‌بجێت ده‌یلى مه‌یل نووسیویه‌تى که به‌وه‌ى نرخى ئه‌و کۆشکه ٣٧.٥ ملیۆن پاوه‌نده، (52) ملیۆن دۆلار، به گرانترین موڵکى ڕووسیا هه‌ژمار ده‌کرێت. ساڵانه سێچین ٧.٥ ملیۆن پاوه‌ندى ده‌ستده‌که‌وێت له‌گه‌ڵ ٩.٦ ملیۆن پاوه‌ند وه‌ک پاداشت له کاتێکدا ڕوسنه‌نه‌فت ساڵانه ١٦.٩ ملیار داهاتى هه‌یه. هه‌روه‌ها نرخى ئه‌و یه‌خته‌ى که به‌ناوى ئۆلگا بوو (١٥١) ملیۆن دۆلار بوو. ئه‌م به‌ڵگانه له لایه‌ن سه‌نته‌رى لێکۆڵینه‌وه‌ى ڕووسى (تى ئێس یو ئاى) بڵاوکراونه‌ته‌وه که له لایه‌ن سه‌رمایه‌دارى ڕووسى میخائیل خۆدۆرکۆڤسکى پاڵپشتى ده‌کرێت و به هۆیه‌وه ئه‌و سه‌رمایه‌داره زیندانى کراوه. سێچین که یه‌کێکه له سه‌رمایه‌داره گه‌وره‌کانى روسیا، دواى بڵاوبوونه‌وه‌ى هه‌واڵى کڕینى بۆرییه نه‌وتییه‌که‌ى هه‌رێمى کوردستان، هه‌ندێک له میدیاکان باسیان له لێهاتوویى سیاسى ئه‌م پیاوه کرد که به وه‌زیرى دووه‌مى ده‌ره‌وه‌ى روسیا ناوده‌برێت. سێچین که نزیکترین پشتیوانى ڤلادیمێر پۆتینى سه‌رۆکى روسیایه، ئاماژه‌ى به‌وه‌داوه که له‌به‌رامبه‌ر گرنگینه‌دانى به‌غدا به کارکردن له‌گه‌ڵ روسنه‌فت، کۆمپانیاکه‌ى له‌گه‌ڵ حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان کارده‌کات، که حکومه‌تى هه‌رێم بایه‌خێکى زۆرى بۆ په‌ره‌پێدانى هاوکارییه ستراتیژییه‌کانى له‌گه‌ڵ روسنه‌فت نیشانداوه. له نامه‌که‌ى سێچیندا بۆ به‌غداـ هیچ ئاماژه‌یه‌ک به‌م پرسه نه‌دراوه‌و روسنه‌فت به‌ڵێنیداوه به سه‌رمایه‌گوزاریکردن به به‌هاى ملیاران دۆلار له کوردستان، وه‌ک توڕه‌بوونێک له به‌غدا. ئێستاش له‌برى پاشگه‌زبونه‌وه‌و بڕى سه‌رمایه‌گوزارییه‌که‌ى دووهێنده کردوه. به‌پێى حه‌وت سه‌رچاوه‌ى ئاگادار له پرسه‌که، سێچین ده‌ستێکى به‌هێزتره له‌وه‌ى زۆربه‌ى به‌رپرسه عێراقییه‌کان، ده‌یزانن. رۆژانى رابردوو، روسنه‌فت له سه‌ودایه‌کدا له‌گه‌ڵ هه‌رێم، بووه‌ته خاوه‌نى بۆرى هه‌نارده‌ى نه‌وتى هه‌رێم بۆ تورکیا، به‌به‌هاى 1.8 ملیار دۆلار. به‌پێى کۆمپانیاى روسنه‌فت و چه‌ند سه‌رچاوه‌یه‌ک له حکومه‌تى هه‌رێم و حکومه‌تى عێراق، ئامانجى ئه‌م مامه‌ڵه‌یه‌ى روسنه‌فت ته‌نیا بازرگانى نییه، به‌ڵکو بۆ به‌هێزکردنى کاریگه‌ى سیاسى روسیایه له‌عێراق و رۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست. ئه‌و سه‌رچاوانه ئاماژه‌یان به‌وه‌داوه که کۆنتڕۆڵکردنى ئه‌و بۆرییه نه‌وته، رۆڵێکى سه‌ره‌کى داوه‌ته روسنه‌فت له دانوستانه‌کانى نێوان حکومه‌تى هه‌رێم و حکومه‌تى عێراقدا به ئامانجى سه‌ر له‌نوێ هه‌نارده‌کردنه‌وه‌ى نه‌وت له‌و کێڵگانه‌وه که به‌هۆى ریفراندۆمه‌که‌ى هه‌رێم و کۆنتڕۆڵکردنه‌وه‌ى ئه‌و کێڵگانه له‌لایه‌ن حکومه‌تى عێراقه‌وه وه‌ستێنراوه. وه‌ک ئاماژه‌یه‌ک به کاریگه‌رى روسنه‌فت، به‌رپرسانى کورد وتویانه ده‌ست به هه‌نارده‌کردنه‌وه‌ى نه‌وتى ئه‌و کێڵگانه ناکه‌نه‌وه‌و پاره‌که‌شى ناده‌نه به‌غدا، ئه‌گه‌ر به‌غدا ئاماده نه‌بێت پاره‌ى کرێى گواستنه‌وه‌ى هه‌نارده‌ى نه‌وت به بۆرى هه‌رێمى کوردستاندا بۆ تورکیا، بداته روسنه‌فت. جه‌بار لوعێبی، وه‌زیرى نه‌وتى عێراق دانى به رۆڵى گه‌وره‌ى روسنه‌فتدا نا کاتێک له‌م مانگه‌دا چاوى به ده‌سته‌ڕاسته‌که‌ى سێچین، دیدیێر کاسیمیرۆ له به‌غدا که‌وت و وتى که ئه‌وان ئاماده‌ن له‌گه‌ڵ روسنه‌فت هه‌ماهه‌نگى بکه‌ن بۆ نوێکردنه‌وه‌ى بۆرى نه‌وت. زیادبونى هه‌ژموونى روسیا له‌کوردستان، جۆرێک له هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه‌ى جیۆپۆله‌تیکى دروست ده‌کات که ناوچه‌که به‌شێوه‌یه‌کى متمانه‌پێکراو له‌گه‌ڵ ئه‌مریکا بووه له سه‌رده‌مى روخانى سه‌دامه‌وه. به‌غدا که دان به مامه‌ڵه‌که‌ى نێوان هه‌رێم و روسنه‌فتدا نانێت له‌سه‌ر ئه‌و بۆریه نه‌وته، خۆى له دۆخێکى قورسدا ده‌بینێته‌وه. بارى دارایى حکومه‌تى عێراق به‌هۆى شه‌ڕى له‌گه‌ڵ داعش توشى گرفت بووه، بۆیه پاره‌ى ته‌واوى له‌به‌رده‌ستدا نییه بۆ دروستکردنى بۆرى نه‌وتى نوێ له کوردستانه‌وه له‌کاتێکدا ته‌واو نیگه‌رانه له راگرتنى هه‌نارده‌ى نه‌وتى ئه‌و ناوچه‌یه.
هاوڵاتی هێشوو ڕێبوار، کاندیدى ژماره 13ى پارتى له پارێزگاى سلێمانى ئاماژه به کارو به‌رنامه‌کانى ده‌کات ئه‌گه‌ر بگاته ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق و ده‌ڵێت که هاوکارى دارایى قوتابیان و ژنان و رێکخراوه‌کانى مافى مرۆڤ ده‌کات. هێشوو ڕێبوار، له‌م چاوپێکه‌وتنه‌دا ئاماژه به‌وه‌ش ده‌کات که هه‌وڵى زیاتر ده‌دات له ئه‌ندامانى خولى سێیه‌مى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق و به‌رگرى له مافه دارایی و ده‌ستورییه‌کانى هه‌رێمى کوردستان ده‌کات. هاوڵاتی: چ به‌رنامه‌یه‌کت هه‌یه وه‌کو کاندیدیکى پارتى که‌ده‌ته‌وێت بچیته به‌غدا؟ هێشوو ڕێبوار: به حوکمى پسپۆڕییه‌که‌م که شاره‌زاییم له مه‌له‌فى داراییدا هه‌یه، پرسى ئابوورى پرسێکى گرنگه و هه‌موو لایه‌نه‌کانه‌کان ده‌گرێته‌وه، گه‌وره‌ترین کێشه له‌نێوان هه‌رێمى کوردستان و حکومه‌تى عێراق پرسى بڕینى بودجه‌ى هه‌رێم بووه، له‌به‌رئه‌وه یه‌کێک له به‌رنامه‌ى کاره‌کانم ئه‌وه ده‌بێت که له‌کاتى هاتنى پڕۆژه‌ى بودجه‌ى عێراقدا داکۆکى له ئه‌و خاڵ و بڕگانه ده‌که‌م که مافى کورده و تێنه‌په‌ڕاندنى بودجه‌که‌یه به‌بێ ده‌نگى کورد، چونکه له‌رابردوودا هه‌رێمى کوردستان به‌هۆى ئه‌و پرسه‌وه تووشى قه‌یرانى دارایى بووه، تا ئه‌و کاته‌ى له چوارچێوه‌ى عێراقى فیدڕاڵ بمێنینه‌وه پێویسته حکومه‌تى عێراق پشکى بودجه‌ى هه‌رێم وه‌ک خۆى له‌کاتى خۆیدا بنێرێت تا حکومه‌تى هه‌رێم موچه و پێداویستییه‌کانى ترى پێدابین بکات. هاوڵاتی: به‌غدا له‌ئێستادا 317 ملیار بۆ هه‌رێم ده‌نێرێت، ئێوه بچنه به‌غدا هه‌وڵى زیادکردنى ده‌ده‌ن بۆ ئه‌وه‌ى پاشه‌که‌وتى موچه‌خۆرانى هه‌رێم نه‌مێنێت؟ هێشوو ڕێبوار: ناردنى ئه‌و پاره‌یه ته‌نها موسه‌کینێکه‌و چاره‌سه‌رێکى کاتییه، نابێت به‌غدا وه‌ک خێرێک ئه‌و پاره‌یه بۆ هه‌رێم بنێرێت، ئامانجمان ئه‌وه‌یه ئه‌و به‌شه بودجه‌یه‌ى به‌پێى ده‌ستور مافى هاوڵاتیانى هه‌رێمى کوردستانه، به‌غدا ساڵانه له‌بودجه‌ى عێراقدا بۆى دابین بکات. هاوڵاتی: تا چه‌ند کار له‌سه‌ر کارنامه‌ى پارتى ده‌که‌یت وه‌ک کاندیدێک له‌په‌رله‌مانى عێراق؟ هێشوو ڕێبوار: به‌رنامه‌کانى پارتى دیموکراتى کوردستان به‌رنامه‌ى گرنگ و خاڵى ستراتیژى له‌خۆگرتووه و کۆده‌نگین له‌سه‌ر به‌رنامه‌کانى، به‌تایبه‌ت ئه‌وه‌ى په‌یوه‌ندى به پرسى ماده‌ى 140 ى ده‌ستور و چاکسازیى ئابووری و بێلایه‌نى سوپاى عێراقه‌وه هه‌یه، به‌ڵام له‌گه‌ڵ به‌رنامه‌کانى پارتی دا ئێمه‌ش بۆ خۆمان کۆمه‌ڵێک به‌رنامه‌ى گرنگمان هه‌یه، له‌وانه لایه‌نى ئابوورى هه‌رێم به گشتى باش بکه‌ین و کار له‌سه‌ر ژیانى ئابوورى گه‌نجان و ژنان ده‌که‌ین که بژێوییان باشتر بکرێت. هه‌روه‌ها ئه‌و قه‌رزانه‌ى که وڵاتانى نێوده‌وڵه‌تى ده‌یدات به عێراق، پشکى هه‌رێمى کوردستانى تێدا بێت تا بۆ ئاوه‌دانکردنه‌وه‌و ژێرخانى ئابوورى هه‌رێم خه‌رج بکرێت و سێکته‌ره ئابوورییه‌کانى پێ به‌هێز بکرێت. هاوکات ئیش له‌سه‌ر قه‌ره‌بوکردنه‌وه‌ى هاوڵاتیانى هه‌رێم ده‌که‌ین له‌به‌رانبه‌ر ئه‌و زیانانه‌ى رژێمى به‌عس داویه‌تى لێمان، قه‌ره‌بوکردنه‌وه‌ى که‌سوکارى کیمیابارانى هه‌ڵه‌بجه و ئه‌نفال و گونده‌کانى هه‌رێم ده‌که‌ین، ئێمه ده‌زانین حکومه‌تى عێراق قه‌ره‌بووى هاوڵاتیانى عێراقى کردووه‌ته‌وه‌و ساڵانه له‌بودجه‌دا بڕێک پاره‌ى بۆ ته‌رخان کردووه، به‌ڵام کوردى نه‌گرتووه‌ته‌وه ئیش له‌سه‌ر ئه‌وه‌ش ده‌که‌م. هاوڵاتی: وه‌ک کاندیدێک جیاوازیت له‌گه‌ڵ ئه‌ندامانى خولى سێیه‌مى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق چى ده‌بێت؟ هێشوو ڕێبوار: به‌پێى شاره‌زاییم له بوارى ئابوورى کاره‌کانم ده‌که‌م و هه‌وڵى زیاتر ده‌ده‌م له ئه‌ندامانى خولى سێیه‌مى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق، له‌پێشتریشدا که‌سانى زۆر سه‌رکه‌وتوومان هه‌یه که قسه‌ى خۆیان هه‌بووه، به‌ڵام ئێمه دواجار پێویستمان به کۆده‌نگى سه‌رجه‌م فراکسۆنه کوردییه‌کان ده‌بێت، به‌ته‌نها وه‌ک کاندیدێک که بچمه به‌غدا ناتوانم قسه بکه‌م و ناگاته جێى مه‌به‌ست، به‌ڵام ئه‌گه‌ر کۆده‌نگى له‌نێوان فراکسیۆنه کوردییه‌کاندا هه‌بێت، کاره‌کانمان و فشاره‌کانمان زیاتر ده‌بن به‌تایبه‌ت بۆ پرسه ستراتیژى و چاره‌نوسسازه‌کان که په‌یوه‌ندى به قوت و ژیانى هاوڵاتیانى هه‌رێمه‌وه هه‌یه، ئێمه وه‌کو پارتى ده‌ستپێشخه‌رى ده‌که‌ین بۆ کۆده‌نگى له‌نێوان فراکسیۆنه‌کاندا. هاوڵاتی: ئه‌و پاره‌یه‌ى وه‌ریده‌گریت که گه‌شتیته به‌غداو بویته ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌ران، چى لێ ده‌که‌یت؟ هێشوو ڕێبوار: ئامانجم لایه‌نه مادییه‌که نییه که ده‌مه‌وێت بچمه به‌غدا، بۆ خۆم مامۆستاى زانکۆم و موچه‌یه‌کى باشم هه‌یه، ئه‌و پاره‌یه‌ى له‌به‌غدا وه‌ک ئه‌ندامێکى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌ران وه‌ریده‌گرم هه‌تا بتوانم رێژه‌یه‌کى زۆرى به‌کارده‌هێنمه‌وه له کۆمه‌ڵێک خزمه‌تکردن به‌تایبه‌ت له خزمه‌تکردنى ئه‌و چین و توێژانه‌ى که موعاناتیان هه‌یه و ده‌زانین خه‌ڵکى هه‌ژار هه‌یه هاوکارییان ده‌که‌م، هاوکارى ئه‌و رێکخراوانه ده‌که‌م که له‌بوارى مافى مرۆڤدا کار ده‌که‌ن، ئه‌و قوتابیانه‌ى که ده‌خوێنن و ده‌رامه‌تیان باش نییه هاوکارییان ده‌که‌م و ده‌ستیان ده‌گرم. هاوڵاتی: پێتانوایه ئه‌گه‌ر هه‌موو لایه‌نه‌کان یه‌کهه‌ڵوێست بن ده‌توانن فشار له‌سه‌ر به‌غدا دروست بکه‌ن؟ هێشوو ڕێبوار: هه‌موو کات وه‌کو پارتى ئه‌وه‌نده‌ى پێمان بکرێت هاوئاهه‌نگ ده‌بین، گوشارى سیاسى ته‌نها به حیزبه‌که‌ى ئێمه ناکرێت، به‌ڵکو ده‌بێت ئه‌و گوشارانه له‌سه‌ر ئاستى سه‌رجه‌م لایه‌نه‌کان و فراکسیۆنه‌کان هه‌بێت، تا به‌غدا داواکارییه‌کانمان جێبه‌جێ ده‌کات.
پشتیوان جەلال هه‌ندێک له ئه‌ندامانى حزبه ئیسلامییه‌کان کە له ئه‌ده‌بیاتى خۆیاندا به «برا» ناوده‌برێن، ده‌چنه لوتکه‌ى هاوپه‌یمانێتییه‌کى نوێ، که به‌رهه‌م ساڵح جێگری دووەمی سکرتێری گشتى یه‌کێتى پێکهێنا، دواى بێ هیوابوون له حزبه‌کانیان، ئێستا ئه‌و ئه‌ندامانه له‌وێ به برا ناونابرێن بوون به هاودید. هاوپه‌یمانى بۆ دیموکراسى و دادپه‌روه‌رى که چه‌ند مانگێکه دروستبووه هه‌ندێک له ئیسلامییه‌کان وه‌کو ده‌سته‌ى دامه‌زرێنه‌ری ناسێنراون، له‌وانه محه‌مه‌د ره‌ئوف ئه‌ندامی پێشووى مه‌کته‌بی سیاسی یه‌کگرتوو، له‌گه‌ڵ ئارام قادر ئه‌ندامى پێشووى مه‌کته‌بی سیاسی کۆمەڵ. هه‌ریه‌که له ئارام قادرو محه‌مه‌د ره‌ئوف دواى به‌شداریکردنیان له کۆنگره‌ى حزبه‌که‌یان له نزیکه‌ى دوو ساڵى رابردودا، به‌هۆى به‌دڵنه‌بوونى ئه‌نجامه‌کانه‌وه وازهێنانى رانه‌گه‌یه‌نراویان له حزبه‌که‌یان ئه‌نجامدا، سه‌ره‌نجام له‌گه‌ڵ خۆیاندا هه‌ندێک ئه‌ندامى تری حزبه‌که‌یان برد، به‌تایبه‌تى کۆمه‌ڵى ئیسلامی. محه‌مه‌د ره‌ئوف پێشووتر خۆى کاندید کرد بوو بۆ ئه‌مینداری گشتى یه‌کگرتوو، به‌ڵام له کۆنگره‌ى حزبه‌که‌دا ده‌رنه‌چوو، هه‌روه‌ها ئارام قادر دواى کۆنگره ره‌خنه‌ى له‌خۆکاندیدکردنه‌وه‌ى عه‌لی باپیر گرت و دوای ئه‌وه له‌گه‌ڵ چه‌ند ئه‌ندامێکى تردا هیچ پۆستێکیان له‌ناو حزبدا وه‌رنه‌گرت. له‌چه‌ند رۆژى رابردوودا له تۆڕه کۆمه‌ڵایه‌تیه‌کان ئه‌وه بڵاوکرایه‌وه که 80 ئه‌ندامى کۆنگره‌ی پێشوى کۆمه‌ڵ ئێستا له‌ناو هاوپه‌یمانێتیه‌که‌ى به‌رهه‌م ساڵحدان، ئه‌گه‌رچی کۆمه‌ڵ ئه‌وه ره‌تده‌کاته‌وه، به‌ڵام ئه‌ندامێکى پێشووى کۆمه‌ڵ که ئێستا هاودیده ده‌ڵێت ژماره‌که زیاتره. دکتۆر موئمین زه‌ڵمى یه‌کێک له کاندیدانى لیستى هاوپه‌یمانى، که پێشتر کادرى کۆمه‌ڵى ئیسلامى بووه، له باره‌ى ژماره ئه‌و ئه‌ندامانەى کۆنگره‌ی پێشووى کۆمه‌ڵى ئیسلامى که چوونه‌ته نێو قه‌واره‌ى هاوپه‌یمانى بۆ دیموکراسى و دادپه‌روه‌رى، به وت «ئه‌و ژماره‌یه نه‌ک ته‌نها بۆ کۆمه‌ڵ، به‌ڵکو بۆ یه‌کگرتووش زۆر له‌وه زیاتره«. له‌ناو ئه‌م هاوپه‌یمانێتیه نوێیه‌دا ئه‌نجومه‌نێکى به‌ڕێوه‌بردن و ئه‌نجومه‌نێکى گشتى هه‌یه، له‌گه‌ڵ دامه‌زراوه‌و بازنه‌کانىو ده‌ڤه‌ر و شاره‌کان، به‌شێک له‌مانه حزبه ئیسلامیه‌کان پێکی ده‌هێنن، به‌وته‌ى موئمین زه‌ڵمی. هاوژین عومه‌ر به‌پرسى ده‌زگاى هه‌ڵبژاردنى کۆمه‌ڵى ئیسلامى ره‌تیده‌کاته‌وه که ژماره‌یه‌کى زۆر چووبێتنه ناو ریزه‌کانى هاوپه‌یمانێتیه‌وه‌و بڵاوکردنه‌وه‌ى ئه‌و قسانه به شه‌ڕی حزبێکى ئیسلامی تر ده‌زانێت له دژی، به‌بێ ناوهێنانى حزبه‌که. ئه‌مه‌ش له‌کاتێکدایه هه‌ریه‌که له یه‌کگرتوو و بزووتنه‌وه‌ى ئیسلامى پێکه‌وه ده‌چنه هه‌ڵبژاردنه‌کانه‌وه، بزووتنه‌وه‌ى ئیسلامی ناکۆکی هه‌یه له‌گه‌ڵ کۆمه‌ڵی ئیسلامیداو له‌م رۆژانه‌شدا هه‌ندێک له به‌رپرسانى بزووتنەوە‌ى ئیسلامی هێرشیان کرده سه‌ر کۆمه‌ڵ و خودی عه‌لی باپیر ئه‌میری حزبه‌که. هاوژین عومه‌ر سه‌باره‌ت به وازهێنانى ئه‌ندامانى کۆنگره‌ى پێشووى حزبه‌که‌ى، بە هاوڵاتی وت «وه‌ک شتێکى فەرمی نه‌مبیستووه، ئه‌وه‌ى من بیستوومه په‌یجێکى سێبه‌رى حزبێکى ترى ئیسلامیه که بۆ گیانى ئێمه دروستکراوه«. هه‌روه‌ها وتى «ناوى هه‌رچى ئه‌ندامى کۆنگره‌و کۆنفرانس هه‌یه لاى منه، چونکه من سه‌رۆکى لیژنه‌ى باڵاى کۆمه‌ڵى ئیسلامى بووم، تا ئێستا شته‌که به‌و شێوه‌یه نیه، حزب سه‌غڵه‌ت بوو بێت و بزانێ چه‌نى ڕۆشتووه و چه‌نى نه‌ڕۆشتووه«. هاوژین عومه‌ر زیاتر وتى «ئه‌وانه‌ى رۆیشتوون و دیارن کۆمه‌ڵێکى که‌من، به‌ڵام ئه‌وانه‌ى که 20 ساڵ پێشتر کۆمه‌ڵ بووه‌و له‌و کاته‌وه کارى سیاسى نه‌کردووه، ئه‌مانه له‌سه‌ر کۆمه‌ڵ حیساب نابن». له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا پێیوایه ئه‌وانه‌ى که رۆیشتوونه‌ته نێو هاوپه‌یمانیه‌وه له ده‌نگى ده‌نگده‌رانى کۆمه‌ڵ نابه‌ن، چونکه پێیوایه «ده‌نگده‌رى ئیسلامى ده‌نگ به لیستێک یان قه‌واره‌یه‌ک ناده‌ن که پاشگرى ئیسلامى هه‌ڵنه‌گرتبێت». هاوژین عومه‌ر وه‌کو به‌پرسی ده‌زگاى هه‌ڵبژاردنى کۆمه‌ڵى ئیسلامی ئاماژه به‌وه‌ده‌کات که ده‌نگه‌کانیان له 141 هه‌زار ده‌نگه‌وه له هه‌رێمى کوردستان، بۆ 220 هه‌زار ده‌نگ به‌رزده‌بێته‌وه، هۆکارى ئه‌م به‌رزبوونه‌وه بۆ دوو خاڵ ده‌گه‌ڕێنێته‌وه، یه‌که‌میان زیادبوونى ته‌مه‌نى ئه‌و که‌سانه‌ى که پێشتر ده‌نگدان نه‌یگرتونه‌ته‌وه، دووه‌میشیان ئه‌و هه‌ڵوێسته سیاسیانه‌ى حزبه‌که‌یه‌تى که له ڕابردوودا هه‌یبووه. هه‌رچی سه‌باره‌ت به یه‌کگرتووى ئیسلامی کوردستانه، که دیارترینان که‌سیان محه‌مه‌د ره‌ئوفه، که چۆته ریزى ئه‌و هاوپه‌یمانێتیه‌وه، له‌گه‌ڵ ئارام قادر وه‌کو ده‌سته‌ى دامه‌زرێنه‌ری هاوپه‌یمانێتى ناوده‌برێن، هەر‌دووکیان له سه‌ره‌تاى نه‌وه‌ده‌کانى سه‌ده‌ى رابردوو له ریزى بزوتنه‌وه‌ى راپه‌ڕینى ئیسلامی بوون و به نه‌هزه‌کان ناسراو بوون. محه‌مه‌د ره‌ئوف له چه‌ند کۆنگره‌ى حزبه‌که‌یدا وه‌کو ئه‌ندامی سه‌رکردایه‌تى و مه‌کته‌بی سیاسی ده‌رچوه، دواتریش بوو به وه‌زیری بازرگانى حکومه‌تى هه‌رێم له کابینه‌ى پێنجدا، دوو ساڵ له‌مه‌وبه‌ریش خۆى کاندیدکرد بۆ پۆستى ئه‌مینداری حزبه‌که له کۆنگره، به‌ڵام ده‌رنه‌چوو. مسته‌فا عه‌بدوڵا به‌رپرسى ئه‌نجومه‌نى ناوخۆى یه‌کگرتووى ئیسلامى کوردستان له‌باره‌ى کاریگه‌رى چوونى ئه‌و ئه‌ندامانه بۆ نێو ئه‌و قه‌واره نوێیه، به وت «ئه‌و خوشک و برایانه‌ى له یه‌کگرتوو وازیان هێناوه‌و چوونه‌ته ناو لیسته‌کانى تر به تایبه‌ت هاوپه‌یمانى، ڕێژه‌که‌یان سنورداره‌و که‌مه‌و له ژماره‌ى په‌نجه‌کانى ده‌ست تێپه‌ڕ ناکه‌ن، ئێمه پێمانوایه یه‌کگرتوو که حزبێکى مه‌نهه‌جیه‌و خه‌ڵکه‌که‌ى له ده‌ورى ستراتێژێک و مه‌بادیئێک کۆبوونه‌ته‌وه، کاتێک یه‌کێک له کاره‌کته‌ره‌کانى یان کادیره‌کانى حزبه‌که جێدێڵێت، کاریگه‌ریه‌کى ئه‌وتۆ جێناهێڵێت». سه‌رۆکى لیستى هاوپه‌یمانى له پارێزگاى سلێمانى پێشتر ئه‌ندامى یه‌کگرتووى ئیسلامی کوردستان بووه، ئه‌مه جگه له‌وه‌ى چه‌ند کاندیدێکى تری هاوپه‌یمانێنتیه‌که پێشتر ئه‌ندامى یه‌کگرتوو و کۆمه‌ڵى ئیسلامی بوون. ئه‌ندامانى حزبه ئیسلامیه‌کان له ناو حزبدا به برا و خوشک بانگ ده‌کرێن، به‌ڵام له‌ناو هاوپه‌یمانی بۆ دیموکراسی و دادپه‌روه‌ری بوون به هاودیدو هه‌ندێکیان له لوتکه‌ى به‌ڕێوه‌بردنیدان. هاوپەیمانی دیموکراسی و دادپەروەری له 10/1/2018 لە شاری سلێمانی، کۆنگرەی دامەزراندنی به‌ست و بەرهەم ئەحمەد ساڵح و تێیدا بە سەرۆکی قەوارەکە هەڵبژێردرا. بڕیاره جگه له کۆنگره‌ى دامه‌زراندن، هاوپه‌یمانێتیه‌که کۆنگره‌ى ژماره یه‌کى خۆى ببه‌ستێت، ئیسلامیه‌کانى ناو هاوپه‌یمانێتیه‌که ده‌یانه‌وێت هه‌ندێک له پۆسته‌کانى و ئەنجومەنی بەڕێوەبردن و ئۆرگانه‌کانى تر مسۆگه‌ربکه‌ن.
نەجات ئەحمەد لایه‌نه سیاسیه‌کان رایده‌گه‌یه‌نن پابه‌ند ده‌بن به په‌یماننامه‌ى شه‌ره‌فی هه‌ڵبژاردنه‌کان که هه‌فته‌ى پێشوو له نێوان لایه‌نه‌کانى هه‌رێمى کوردستان واژۆکرا به چاودێریی نه‌ته‌وه یه‌کگرتوه‌کان، ئه‌مه‌ش بۆ رێگریکردن له هێرشکردنه سه‌ر یه‌کترو ناوزڕاندنى یه‌کتری له کاتى هه‌ڵمه‌تى بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌کاندا. ئه‌و لایه‌نانه ئاماژه بۆ ئه‌وه ده‌که‌ن که ئه‌و په‌یماننامه‌یه گرنگى خۆى هه‌یه که به‌هۆیه‌وه هه‌مووان ده‌توانن رێز له ئه‌نجامه‌کانى هه‌ڵبژاردن بگرن و پڕۆسه‌ى بانگه‌شه‌ش به ئازادى به‌ڕێوه‌به‌رن، جیاواز له ساڵانى رابردوو. په‌یماننامه‌ى شه‌ره‌ف له 24 خاڵى سه‌ره‌کى و چه‌ند برگه‌یه‌ک پێکهاتووه که له‌لایه‌ن نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان بۆ هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى عێراق بۆ سه‌رجه‌م لایه‌نه سیاسیه‌کانى عێراق و هه‌رێمى کوردستان ئاماده کراوه، تیایدا جه‌خت له‌سه‌ر پابه‌ندبوونى لایه‌نه‌کان ده‌کاته‌وه تا رێز له ئه‌نجامه‌کانى هه‌ڵبژاردن بگرن و هه‌موویان پابه‌ندبن پێوه‌ى. له هه‌ڵبژاردنه‌کانى پێشوودا گرژی ده‌که‌وته نێوان لایه‌نه سیاسیه‌کان‌و ته‌نانه‌ت هه‌ندێک جار توندوتیژی لێده‌که‌وته‌وه تا ڕاده‌ى ئاستى به‌کارهێنانى چه‌ک و هه‌ندێک جاریش قوربانی لێده‌که‌وته‌وه، به‌ڵام دواى 10 رۆژ له به‌رێوه‌چوونى بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردن له هه‌رێمى کوردستان، هێشتا بانگه‌شه‌یه‌کى ئارام به‌ڕێوه‌ده‌چێت. به‌شێک له لایه‌نه‌کان ئاماژه بۆ ئه‌وه ده‌که‌ن گرنگى ئه‌و په‌یمانه له‌وه‌یه‌دایه ئه‌و لایه‌نانه‌ى که واژووى کردووه پابه‌ند ده‌بێت به خاڵه‌کانى و هه‌فتانه کۆبوونه‌وه‌ى نوێنه‌رى نه‌ته‌وه یه‌کگرتووکان و کۆمیسیۆنى هه‌ڵبژارنه‌کانى عێراق و سه‌رجه‌م لایه‌نه‌کان و نوێنه‌رى وه‌زاره‌تى ناوخۆ ئه‌نجام ده‌درێت هه‌ر لایه‌نێک سه‌رپێچى بکات، رێوشوێنى له‌به‌رامبه‌رى ده‌گیرێته‌به‌ر. سه‌لیم کۆیى به‌رپرسى په‌یوه‌ندییه‌کانى کۆمه‌ڵى ئیسلامى کوردستان و ئه‌ندامى به‌شداربووى ئه‌و په‌یماننایه به وت «مۆرکردنى ئه‌و په‌یماننامه‌یه بۆ ئه‌وه‌یه،تا هه‌موومان رێز له یه‌کتربگرین و له کاتى بانگه‌شه‌کانمان هێرش نه‌که‌ینه سه‌ر یه‌کتر و یه‌کتر نه‌شکێنین و رێزیش له ئه‌نجامه‌کان بگرین». به‌رپرسى په‌یوه‌ندییه‌کانى کۆمه‌ڵى ئیسلامى کوردستان وتیشى «گرنگى ئه‌م په‌یماننامه‌یه ئه‌وه‌یه که نوێنه‌رى نه‌ته‌وه یه‌کگرتووکان و کۆمسیۆنى هه‌ڵبژارنه‌کانى عێراق و سه‌رجه‌م لایه‌نه‌کانى تێدایه و هه‌فتانه کۆده‌بینه‌وه ئه‌وه‌ى روویداوه له‌وێ باسى لێوه ده‌که‌ین، هه‌ر لایه‌نێک پێشلکاریى ئه‌نجام دابێت، رووبه‌ڕووى ده‌کرێته‌وه و نوێنه‌رى وه‌زاره‌تى ناوخۆش حزوورى ده‌بێت تا رێوشوێنى یاسایی له‌به‌رامبه‌ردا بگیرێته‌به‌ر «. به‌رپرسى په‌یوه‌ندییه‌کانى کۆمه‌ڵى ئیسلامى کوردستان که خۆى واژووى له‌سه‌ر ئه‌م په‌یماننامه‌یه کردووه، هێماى بۆ ئه‌وه‌ش کرد ئه‌م په‌یماننامه‌یه مافى ئافره‌تانیش ده‌پارێزێت، به‌تایبه‌ت کاتێک هێرشى ده‌کرێته سه‌ر و سوکایه‌تى پێده‌کرێت، ئه‌م په‌یماننامه‌یه ده‌یپارێزێت. له هه‌ڵبژاردنه‌کانى پێشووى هه‌رێمى کوردستانى عێراق، گرژى و ئاڵۆزى زۆر ده‌که‌وته نێوان هه‌واداران و لایه‌نگرانى حزبه سیاسییه‌کانى به‌شداربوانى هه‌ڵبژاردنه‌کان، زۆرجار گرژییه‌کان کوژراو و برینداریشى لێده‌که‌وته‌وه. به وته‌ى ئه‌و لایه‌نانه‌ى ئه‌م په‌یماننامه‌یه‌یان واژوو کردووه ده‌یانه‌وێت ئه‌و رووداوه نه‌خوازراوانه‌ى له هه‌ڵبژاردنه‌کانى پێشوو دووباره ده‌بووه‌وه له‌م هه‌ڵبژاردنه دووباره نه‌بێته‌وه. بێگه‌رد تاڵه‌بانى، ئه‌ندامى سه‌رکردایه‌تى یه‌کێتى نیشتانى کوردستان، ئه‌ندامى به‌شداربوونى ئه‌و په‌یماننامه‌یه‌یه و واژووى له‌سه‌ر کردووه به وت «ئه‌گه‌ر لایه‌نه سیاسییه‌کان پابه‌ندبن پێوه‌ى، خزمه‌ت به‌وه ده‌کات که ده‌نگده‌ره‌کانمان رێز له‌یه‌کتر بگرن و وابکه‌ن به ئاراسته‌یه‌ک بانگه‌شه بکه‌ین که ئازادى یه‌کتر نه‌به‌زێنین و نه‌بێته هۆى تێکدانى شیرازه‌ى کۆمه‌ڵایه‌تى و ململانێی لایه‌نه سیاسییه‌کان». به بڕواى بێگه‌رد، تاڵه‌بانى ئه‌و په‌یماننامه‌یه کۆمه‌ڵێک بڕگه‌و ماده‌ى گرنگى تێدایه، بۆ ئه‌وه‌ى لایه‌نه سیاسییه‌کان پاپه‌ند بکات به شێوازو میکانیزمه‌کانى هه‌ڵبژاردن و رێزگرتن له‌یه‌کتر و ده‌رئه‌نجامه‌کانى هه‌ڵبژاردن و پارستنى ئه‌منییه‌تى هیچ هێزێک سنورى سیاسى هیچ هێزێکى دیکه نه‌به‌زێنێت و هه‌مووان ئازاد بن له چۆنیه‌تى بانگێشه بۆ لیسته‌که‌ى خۆیان. ئه‌و ئه‌ندامه‌ى سه‌رکرایه‌تى یه‌کێتى نیشتمانى کوردستان ئه‌وه‌ى ره‌تکرده‌وه که ئه‌وپه‌یماننامه‌یه وه‌ک به‌دیلێک بێت بۆ یاساى هه‌ڵبژارنه‌کانى عێراق و وتى «ئه‌مه نابێته به‌دیل بۆ یاسای هه‌ڵبژاردنه‌کانى عێراق و وه‌ک په‌یماننامه‌یه‌ک سه‌یر ده‌کرێت و واژوومان کردوه تا هه‌موومان په‌به‌ند بین به یاسه‌کانى هه‌ڵبژاردن» په‌یماننامه‌ى شه‌ره‌ف سه‌ره‌تا له‌به‌غدا واژووکرا، دواتر له هه‌رێمى کوردستان، نه‌ته‌وه‌یه‌کگرتوه‌کان راسته‌وخۆ خۆى چاودێرى ئه‌و په‌یماننامه‌یه ده‌کات و سه‌رپه‌رشتى ده‌کات و به‌دواداچوون بۆ ئه‌و لایه‌نانه‌ش ده‌کات که مۆریان کردووه‌و له په‌یماننامه‌که لاده‌ده‌ن. هیمداد حه‌مه‌د عه‌لى رێکخه‌رى ژوورى په‌یوه‌ندى سیاسى بزووتنه‌وه‌ى گۆڕان به راگه‌یاند «گرنگى ئه‌م په‌یماننامه‌یه ئه‌وه‌یه نابێت به‌هیچ شێوه‌یه‌ک پێشلکاریى بکرێت و بوونى هه‌ر خروقاتێک واته ته‌نزویر، ئه‌و په‌یماننامه‌یه رێگرى لێده‌کات و ته‌ئکید له‌سه‌ر به‌ئاشتییانه‌ى ئاڵوگۆڕى ده‌سه‌ڵات ده‌کاته‌وه که له وڵاتێکى دیموکراسى بۆ هه‌ڵبژاردن ده‌کرێت». هیمدا حه‌مه‌د عه‌لى ئه‌وه‌شى روونکرده‌وه که «نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان هه‌موو ئه‌و خاڵانه‌ى هێناوه هه‌م له عێراق و هه‌و له هه‌رێمى کوردستان له‌گه‌ڵ لایه‌نه سیاسیه‌کان دانیشتووه و واژوو کراوه، له به‌غداوه پێشنیار کراوه که تایبه‌تمه‌ندى بدرێت به هه‌رێم، لێره‌ش پێویسته لایه‌نه‌کان له‌سه‌رى رێک بکه‌ون». رێکخه‌رى ژوورى په‌یوه‌ندى سیاسى بزووتنه‌وه‌ى گۆڕان، پابه‌ندبوونى بزووتنه‌وه‌که‌یانی به‌م په‌یماننامه‌یه راگه‌یاند و وتى» ئێمه پابه‌ندبوونى خۆمان نیشانده‌وه و رێکه‌وتووین له‌سه‌ر هه‌موو ئه‌و به‌ندانه و به‌ڵێنمان به نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان داوه که پابه‌ند بین و وه‌ک بزووتنه‌ووه‌ى گۆڕانیش واژوومان کردوه« سه‌باره‌ى به‌وه‌ى ئه‌م په‌یماننامه‌یه تاچه‌د به‌دیلى یاسای هه‌ڵبژاردنه‌کانى کۆمیسۆنى باڵاى سه‌ربه‌خۆیی هه‌ڵبژاردنه‌کانى عێراق ده‌بێت، هیمداد حه‌مه‌د عه‌لى وتى «ئه‌مه بۆ جێگره‌وه‌ى یاساى کۆمسیۆن نییه و کۆمسیۆنیش نوێنه‌رى به‌شداره له‌گه‌ڵ نه‌ته‌وه‌یه‌کگرتووه‌کان ئه‌مه به‌ڵێننامه‌یه‌که له‌نێوان لایه‌نه سیاسییه‌کان به سه‌رپه‌رشتى نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان و هه‌مووى مولزه‌م ده‌بیت پێوه‌ى»
هەرێم جەعفەر سعودیە دەیەوێت نرخی نەوت بگەیەنێتە ١٠٠ دۆلار و پێش دەچێت دۆناڵد تڕەمپ یارمەتییان بدات بۆ بەدەستهێنانی ئەو ئامانجە. لە پشت پەردەوە، سعودیە هەوڵی ئەوە دەدات، نرخی بەرمیلێک نەوت بۆ ١٠٠ دۆلار بەرزبکاتەوە، ئەمەش بۆ پڕکردنەوەی کورتهێنانی خەرجی حکوومەتەکەی و بەرزکردنەوەی بەهای کۆمپانیای نەوتی ئارامکۆی سعودیە. پێشتر کۆمپانیای شێڵی ئەمریکی بەڵێنی دابوو کە نرخی نەوت بەشێوەیەکی بەردەوام لە نرخێکی کەمدا بهێڵێتەوە، بەڵام بەرزبوونەوەی نرخی نەوت لە ماوەکانی ڕابردوودا پێچەوانەی ئەو بەڵێنە بووە. ئۆپیک بەردەوامە لەسەر کەمکردنەوەی بەرهەمێنانی نەوت، لە کاتێکدا داوا لەسەر نەوت ڕوو لە زیاد بوونە، ئەمەش بۆ دروستکردنی بازاڕێکی تووندڕە بۆ ئەو کاڵایەی پێی دەوترێت زێڕی ڕەش. ئاماژەکان وادەردەکەون کە تڕەمپ پێچەوانەی قسەکانی، هەوڵی بەرزکردنەوەی نرخی نەوت بدات. لە ڕاپۆرتێکی ماڵپەڕی یو ئێس ئەی تودەی هاتووە، ئەمریکا نیازی هەیە لە ماوەی سێ هەفتەی داهاتوو پێداچوونەوە بە ڕێککەوتنی ئەتۆمی ئێران بکات کە مەبەست لێی گەڕانەوەی سزاکانی سەر ئێرانە. تڕەمپ ئەمەی بە کردەوە کردووە و کابینەکەی بەو کەسانە پڕکردۆتەوە کە دژی ئێرانن. بە گەڕانەوەی سزاکانى سەر ئێران، هەناردەی نەوتی ئێران بۆ بازاڕەکانی جیهان دەوەستێت ئەمەش کاریگەری زۆری دەبێت لەسەر بەرزکردنەوەی نرخی نەوت. ڕۆژنامەی جیهانی بلوومبێرگ ڕاپرسیەکی لە نێوان ١٧ گەورە کۆمپانیای نەوت کردوە و تیایدا پرسیویەتی کە ئایا سزاکانی سەر ئێران دەگەڕێنەوە بۆ ئەو وڵاتە، لەسەدا٥٠ی ئەو کۆمپانیا نەوتیانە پێیان وایە کە ئەمریکا بەم نزیکانە سزاکان بۆ ئێران دەگەڕێنێتەوە، ئەمەش بەوەی جۆن بۆڵتن، ڕاوێژکاری ئاسایشی نەتەوەی ئەمریکا و مایک پۆمپیۆ چیرپینگ، بەڕێوەبەری دەزگای هەواڵگری سی ئای ئەی کە دیاریکراوە بۆ وەزیری دەرەوە، بەردەوام دژی ئێران بە گوێی تڕەمپدا دەچرپێن. «ئەگەر بە بۆڵت بێت، سزاکان زیاد لە گەڕانەوەی ئابڵووقەکان دەبێت، ڕەنگە بیر لە گۆڕینی ڕژێمی ئێران بکاتەوە»هێلیما کرۆفت، سەرۆکی کۆمپانیای وەبەرهێنی ئەمریکی ئاڕ بی سی کاپیتاڵ مارکێت، بە بلوومبێرگی وت. پڕسیارە گەورەکە لێرە ئەوەیە، ئایا گەڕانەوەی سزاکانی سەر ئێران چی بەسەر هەناردەی نەوتی ئێران دەهێنێت؟ ئێران ١.٢ ملیۆن بەرمیل هەناردەی دەرەوە دەکات لە ڕۆژێکدا، کەمکردن یان وەستاندنی ئەم بڕە، کاریگەری ڕاستەوخۆ دەکاتە سەر بازاڕی نەوت. بەڵام لە لایەکی ترەوە هەندێک بڕوایان وایە کە تڕەمپ ناتوانێت ئەو سزایانە بە تەواوی بچەسپێنێت، چونکە ئەو وەک ئۆباما خاوەنی پەیوەندییەکی بەهێز نیە لەگەڵ هاوپەیمانەکانی کە توانیان هەناردەی نەوتی ئێران بۆ یەک ملیۆن بەرمیل کەم بکەنەوە. لە ڕوویەکی دیکەوە تەماشای بکەین، ئەمریکا تەنها مەبەستی ئەوەی نیە کە کڕینی نەوتی ئێران قەدەغەبکات، بەڵکو دەیەوێت مامەڵەی ئەو کۆمپانیایانە لەگەڵ ئەمریکا قەدەغەبکات کە بەردەوام دەبن لە مامەڵەکردن لەگەڵ ئەو وڵاتە. ئەمەش بۆ نموونە بۆ ئەوروپا و هیندستان بارودۆخێکی دژوار دروستدەکات کە دژی واشنت بوەستنەوە. بە واتایەکی دیکە، تەنانەت بە بێ هاوپەیمانەکانی، ئەمریکا دەتوانێت کاڵای ئێرانی بخاتە مەترسیەوە. لەگەڵ هەموو ئەمانەشدا پێشبینیکردنی سیاسەتی تڕەمپ کارێکی ئاسان نیە، چونکە بڕیاری سزاکانی سەر ڕوزال، کۆمپانیای بەرهەمهێنەری ئەلەمنیۆمی ڕووسی، پێشبینی نەکراوبوو بەڵام ئاسانکاریی دەکات بۆ زیادکردنی تەنگەژەکانی بازاڕی نەوت. تەنانەت لە هەندێک بڕیاری تڕەمپدا دەردەکەوێت کە ئەو سەرۆکەی ئەمریکا گوێناداتە لێکەوتەی بڕیارەکانی. بۆ نموونە زیادکردنی باج لەسەر چەند بەرهەمێکی چینی کاردانەوەی وڵاتی چینی لێکەوتەوەو ئەوانیش باجیان خستە سەر گەنمەشامی و گۆشتی بەرازی ئەمریکا. لەکاتێکدا، کەرتی کشتووکاڵی ئەمریکا لە ساڵی ٢٠١٦،پشتگیری بەردەوامی دۆناڵد تڕەمپ بوون لە کاتی هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ئەمریکا، ئەگەر تڕەمپ بتوانێت بازاڕی کشتووکاڵ بەوجۆرە یاری پێبکات، ئەوا یاری کردن بە بازاڕی نەوت ئاسانترە بۆی، چونکە دواجار بەرزی نرخی نەوت لە بەرژەوەندی ئەمریکاشە بە کورتی وەک ئەوەی یو ئێس ئەی تودەی نووسیویەتی، لە چەند هەفتەی داهاتوو، ئەمریکا سزای نوێ بەسەر ئێراندا دەسەپێنێت و بەمەش کاریگەری زۆر لەسەر نرخی نەوت دروست دەبێت، ئەمەش هەنگاوێکە کە سعودیە دڵخۆش دەکات بەوەی نەوتەکەی جارێکی دیکە لە ١٠٠ دۆلار نزیک دەبێتەوە، لە وەڵامی ئەم هەواڵانەی ئەمریکادا، سەرۆک کۆماری ئیسلامی ئێران، حەسەن ڕۆحانی، وەک ئەوەی لە تاران نیوز هاتووە، ڕایگەیاند «کە ئەوان خۆیان بۆ هەموو پێشهاتێک سەبارەت بە ڕێککەوتنە ئەتۆمییەکە ئامادەکردوەو ناهێڵن کاریگەری بکاتە سەر خەڵکی ئێران.»
.jpg)
هاوڵاتى ئە‌ندامێکى لیژنەى فەتوای هەرێمى کوردستان رایدەگەیەنێت، چوار مانگ چاوە‌ڕێی عادل نورییان کردوە زانیارییان پێبدات لەسەر مامەڵەکردن بە دراوی ئە‌لیکترۆنى وەنکۆین، بەڵام هیچ وە‌ڵامێکى لیژنە‌کە‌ى نە‌داوە‌تە‌وە. دوو هەفتە لەمەوپێش لیژنەى فەتواى هەرێمى کوردستان رایگەیاند کە مامەڵەکردن بە دراوی وەنکۆینەوە حەرامە، پە‌رلە‌مانتار عادل نوری کە یەکێکە لە کەسە دیارەکانى نێو دراوى وەنکۆینن و لە رابردوودا مارکێتینگێکى زۆری بۆ کردوە، لە ژمارە‌ى پیشووى هاوڵاتیدا وتى ئەوانەى فەتوایان داوە «ئەهلی بوارەکە« نین و تۆمە‌تباریان دەکات بە‌وە‌ى لە پشت «قاچاخچیەکانی بتکۆینن». هەروەها وتبووی بۆ ئەو فە‌توایە قسە لەگەڵ ئەوان نە‌کراوە. لە‌مباریە‌وە ئەحمەد شافیعی، ئەندامی لیژنەى باڵاى فەتوا لە هەرێمى کوردستان بە هاوڵاتى وت «من پێش پێنج مانگ بە‌ر لە ئێستا بە ئەو برادە‌رە‌م وتووە حە‌زدە‌کە‌ى سێ مانگ چوار مانگ چاوە‌ڕێى ئێوە دە‌کە‌ین وە‌رە بە تێر و تە‌سە‌لی بۆ باسبکە، گفتوگۆمان لەگەڵ بکە یان بۆمان بنوسن، بەڵام ئەوان نهەاتنە لاى ئێمە نە هیچ شتێکیشیان بۆنوسین واتە پێش دە‌رچوونى فتواکە پەیوەندى پێوە کراوە، تەنانەت لە ماڵى خۆشیاندا پێى وتراوە. لیژنەى باڵاى فەتوا لە هەرێمى کوردستان لە 5/4/2018 راگەیەنراوێکى بڵاوکردەوە کە تێیدا دەڵێت «بڕیارماندا بە مامەڵەکردن بەو دراوە ئەلیکترۆنیە و هاوشێوەکانى لە روانگەى فیقەى ئیسلامى ئاڵۆز و یاساغ و نادروستە و دراوێکى گریمانەییە، شەریعەتى ئیسلامیش مامەڵەکردن بە دراوى گریمانەیى پێدروست نییە«. وەن کۆین و بتکۆین دوو دراوی ئەلیکترۆنین، خەڵکانێک لە کوردستان مامەڵەو کڕین و فرۆشتنى پێوەدەکەن بە مەبەستى قازانج، زۆرینەى بەکارهێنەرانى ئەم دوو دراوە بەوە ناسراون کە لە ئیسلامیەکانن. عادل نورى، بە وت »ناوەڕۆکى فەتواکە تەناقوزات و دژبەیەکى زۆرى تێدایە، ئەم پرسە هى ئەوە نییە لیژنەى فەتوا بەبێ ئەوەى گوێ بگرن لە لایەنى بەرانبەر فەتوایەک دەربکەیت، دەبوو ئەوانەى ئهەلى ئەو بوارەن قسەیان بکردایە«. بەڵام ئەحمەد شافیعی دەڵێت «ئەو لیژنە‌یە چەندین کەسى پسپۆڕ و دکتۆری تێدایە لە بوارێک لە بوارە‌کان، ئێمە پێشتر ئەوەى لێکۆڵینە‌وە‌یە‌کى وردمان کردو گە‌یشتینە ئەو قە‌ناعە‌تە‌ى ئەو جۆرە مامە‌ڵە‌یە حەرامە و رێگە پێدراو نیە، چونکە زیان بە ئایندە‌ى ئەم نە‌تە‌وە‌یە‌مان دە‌گە‌یە‌نێت و کۆمە‌ڵێک کە‌س بەهۆى ئەو مامە‌ڵە‌یە‌وە پارە‌کانیان دە‌ڕوات و مایە سفر دەبن، کۆمە‌ڵێکى تر قازانجێکى زۆر دەکات». ئیسلامییەکانى کوردستان مامەڵەیەکى زۆر بە بیتکۆین و وەنکۆینەوە دەکەن، ئەوانەى کە سەر بە یەکگرتووى ئیسلامی و سەلەفیەکانن زیاتر مامەڵە بە دراوی وەنکۆینەوە دەکەن، هەروەها ئەوانەشی کە مامەڵە بە بیتکۆینەوە دەکەن زیاتر سەر بە کۆمەڵى ئیسلامین. ئەوەى زیاتر مارکێتینگى بۆ دەکرێت دراوی وەنکۆینەوە کە هێشتا لە هیچ بۆرسەیەکدا بوونى نیە، بەڵکو دەستاودەست لەگەڵ کڕیاردا رێکدەکەون و پێیان دەڵین کە کۆتایی ئەمساڵ دراوەکە دەچێتە بۆرسەوەو دواتر ئەکاونتیان بۆ دروستدەکرێت، بەڵام بتکۆین جیاوازەو لە بۆرسەکانى ئاڵوگۆڕی دراودا هەیەو رۆژانە زیاتر ملیارەها دۆلار مامەڵەى پێوەدەکرێت و ئەو کەسەى مامەڵەى پێوەدەکات ئاگاداری وردەکاری حسابی خۆیەتى. بەڵام ئەوانەى لە ناو کۆمەڵى ئیسلامی مامەڵە بەم دراوەوە دەکەن، رێکدەکەون لەگەڵ کڕیاردا کە دراوەکەى بۆ بکڕن بەو پێیەى کەسێک لە سەرەتادا مامەمەڵە بەم دراوەوە بکات پێویستى بە شارەزایی هەیە، واتە ئەوان تەنها بۆیان دەکڕن و پارەیەکى زیاتریان لێوەردەگرن. بەڵام مامەڵەکردن بە دراوى وەنکۆین جیاوازە، ئەو کەسەى کە مارکێتینگی بۆ دەکات کۆمپانیاکە بەشێک قازانجى پێدەدات لەو مامەڵەیەدا. سەبارەت بە حە‌رامکردنى وەنکۆین لە لایە‌ن لیژنەى فە‌تواوە، عادل نورى دەڵێت «دەیەها کەسى مەکتەبى سیاسى لایەنە ئیسلامییەکان ئەهلى نوێژو تاعەتن لەسەدا 99ى ئەوانەى ئەم ئیشە دەکەن ئەهلى حەرام و حەڵاڵن، بەتەنگى دیندارى خۆیانەوە دێن و خۆیان دەپارێزن لە حەرام و بەرچاوڕۆشنن».بە پێی لێدوانى عادل نوری بۆ هاوڵاتى کە هە‌فتە‌ى پێشوو بڵاوبوویە‌وە، عادل نوری ئەوانەى لە پشتى فە‌تواکە‌وە‌ن ئەو کە‌سانە‌ن کە نە‌یاری کارە‌کە‌ى ئە‌وانن، وتى «هیچ رەبتێک نییە وەنکۆین حەرامە یان حەڵاڵە، ئەوانەى دەڵێنن حەرامە، ئەوانە لەپشتى قاچاغچییەکانى بت کۆیینن». بەڵام ئە‌حمە‌دشافیعی دەڵێت «لیژنەى باڵاى فتوا بە‌کۆى دە‌نگ پێى وابوو ئەو مامە‌ڵانە حەرامە و نادرووستە، ئیتر فڵان پە‌رلە‌مانتار و فڵان کە‌س چۆن بیردە‌کاتە‌وە ئەوە بیر و بۆچونى خۆیەتى». سەبارەت بە‌وە‌ش کە عادل نوری دەڵێت ئەوانە لە پشت قاچییە‌کانى پیتکۆینن، ئەحمەد شافعی وتى «ئەو دە‌نگۆیانە هیچ راست نین». ئەوانەى کە مارکێتینگ بۆ وەنکۆین دەکەن و کڕیاری بۆ دە‌دۆزنە‌وە بە کڕیار دە‌ڵێن کە ئەم دراوە نرخە‌کە‌ى لە داهاتوویە‌کى نزیکدا بە‌رزدە‌بێتە‌وە، بەو پێیەى پێشتر دراوى بتکۆین بە‌رزبۆتە‌وە. بیتکۆین لەساڵى 2009 لەلایەن کەسێکەوە بەناوى ساتۆشى ناکۆمۆتۆ دروستکرا، سەرەتا نرخى هەر بیتکۆینێک تەنیا 0.003 دۆلار بوو، بەڵام ساڵى رابردوو نرخى هەر بیتکۆینێک گەیشتە 20 هەزار دۆلارو دواتر دابەزییەوە بۆ خوار 10 هەزار دۆلار. بەڵام وەنکۆین لەلایەن ئافرەتێکەوە بەناوى د.رۆجا ئیگنەتۆڤا دروستکراوەو نرخى راستەقینەى ئەم دراوە دیار نییە بەوپێیەى لە بۆرسەدا نییە، تەنها کۆمپانیاکە خۆى نرخێکى بۆ داناوەو ناوە بەناوە نرخەکان بەرزدەکاتەوە، تا ئێستا کەسی کڕیار ناتوانێت دراوەکەى بفرۆشێتەوە، بەڵام کڕیاری بتکۆین دەتوانێت بیفرۆشێتەوە. ماوەى دوو ساڵە مامەڵەکردن بەو دراوانە لەنێو ئیسلامییەکانى کوردستان بەتایبەتى یەکگرتووى ئیسلامى و کۆمەڵى ئیسلامى رەواجى زۆرى پەیدا کردووە، لایەنگرانى هەردوولاش بەسەر دراوەکاندا دابەشبوون و خۆیان بە ڕکابەری یەکتری دەزانن، لەکاتێکدا ئەو دوو کۆمپانیایە خۆیان رکابەری لە نێویانیادا نییە، بەو پێیەى شێوازی ئیشیان جیاوازە. ئەمیندارى یەکگرتوو لەڕوونکردنەوەیەکدا کە رۆژى 2/1/2018 بڵاویکردەوە، رایگەیاند «ماوەیەکە گفتوگۆ لەسەر بابەتى (بیتکۆین) و (وەنکۆین) دەکرێت، کە گوایە کاسپییەکە لەناو یەکگرتووەکاندا رەواجى پێدەدرێ. راشکاوانە رایدەگەیەنین، بەهیچ جۆرێک دوور و نزیک ئەم بازرگانییە وەهمىو ناڕوونە، پەیوەندى بەحزبەوە نییە، ئێمەش لەزارى خەڵکەوە بیستوومانە کە کەسانێک تووشبوون و مومارەسەى دەکەن و، بازاڕى بۆ گەرمدەکەن». ئەمیندارى یەکگرتوو ئامۆژگارى ئەندامانى حزبەکەى کردبوو کە خۆیان »بەم کاسبییە وەهمییەوە خەریک نەکەن». سەبارەت بە نکۆڵیکردن عادل نوری لە دراوى لە‌وە‌ى کە بۆ فەتواکە قسە لەگەڵ ئەوان نە‌کراوە، ئەحمەد شافعی دەڵێت «پێشتر گفتوگۆمان بووە‌و قسە‌ى لە‌گە‌ڵم کردووە‌و وتومە وەکو خۆم هیچ قسە‌یە‌ک ناکە‌م هە‌تا لە لیژنەى فتوا لێى نە‌کۆڵینە‌وە‌و دیراسە‌ى نە‌کە‌ین من لە خۆمە‌وە هیچ ناڵێم، لە‌بە‌ر ئەوە پێمباشە ئەم شتە بە تە‌فسیل بۆمان بنوسن، ژمارە‌ى خۆم و ناونیشانى سایتى زانایانم پێدان کە بۆمان بنێرن، بەڵام ئەوان هیچ وە‌ڵامێکیان نە‌بوو».
ئارا ئیبراهیم توێژه‌رانى کۆمه‌ڵایه‌تى هۆشداری ده‌ده‌ن له‌وه‌ى به‌شداری پێکردنى منداڵان ده‌رفه‌تى بیرکردنه‌وه‌ی جیاواز به‌ڕوویاندا داده‌خات له‌دواى ئه‌وه‌ى بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌کانى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق ده‌ستیپێکردووه، منداڵان به‌شدارن له بانگه‌شه‌کاندا، لایه‌نه سیاسییه‌کان ده‌ڵێن شتێکى «خۆڕسکانه‌یه«، به‌ڵام توێژه‌رانى کۆمه‌ڵایه‌تی به‌کارى گه‌وره ساڵانى ده‌زانن و ده‌ڵێن باوکان و دایکان وایان لێده‌که‌ن نه‌توانن ئازادانه بیربکه‌نه‌وه. له که‌رنه‌ڤاڵه‌کانى سه‌رجه‌م لایه‌نه سیاسییه‌کانى بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌کاندا منداڵان ده‌بینرێت به ئاڵاو دروشمى ئه‌و لیسانه‌ى که به‌شدارن له‌هه‌ڵبژاردنه‌کاندا، به‌شێکیان لۆگۆو ژماره‌ى لیسته‌کان له‌لایه‌ن دایک و باوکیانه‌وه ده‌کرێت به‌ناوچاوانیانه‌وه‌و وێنه‌کانیان له‌تۆڕى کۆمه‌ڵایه‌تى فه‌یسبوک بڵاوده‌که‌نه‌وه. به‌رپرسى ناوه‌ندو ده‌زگاکانى هه‌ڵبژاردنه‌کانى لایه‌نه سیاسییه‌کان ده‌ڵێن له‌رووى یاساییه‌وه کێشه‌یه‌کى گه‌وره نییه‌و کارێکى خۆڕسکانه‌یه که منداڵان به‌شدارى ده‌که‌ن. هاوژین عومه‌ر، به‌رپرسى ناوه‌ندى هه‌ڵبژاردنى کۆمه‌ڵ له‌لێدوانێکدا به هاوڵاتى وت»له‌زۆر وڵاتى تریش مناڵان ده‌بینین به‌شدارى ده‌که‌ن له‌بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌کاندا، حزورى مناڵ کێشه‌ى یاسایى نییه، ئه‌گه‌ر ئه‌مه کێشه‌یه‌کى گه‌وره بوایه کۆمه‌ڵێک رێکخراوى بیانى و ناوخۆیی ئیشیان له‌سه‌ر ده‌کرد، چونکه بانگه‌شه کارێکى مه‌ده‌نیانه‌یه«. ناوبراو ئه‌وه‌شى خسته‌ڕوو کاتێک باوک و دایکى له که‌رنه‌ڤاڵێکى بانگه‌شه‌کاندا به‌شدارى ده‌که‌ن، که پرۆسه‌یه‌کى مه‌ده‌نیانه‌یه، منداڵان وه‌ک هه‌ر چالاکییه‌کى تر ڕه‌نگه خۆشییه‌کى لێ ببینن. هاوکات زمناکۆ جه‌لال، رێکخه‌رى ژوورى هه‌ڵبژاردنى گۆڕان له‌لێدوانێکدا بۆ هاوڵاتى، ئاماژه‌ى به‌وه‌کرد که بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌کان که‌رنه‌ڤاڵێکى جه‌ماوه‌رییه، مناڵان خۆیان حه‌ز ده‌که‌ن به‌شدارى تێدا بکه‌ن و ئاڵاو دروشمى ئه‌و لیسته به‌رزبکه‌نه‌وه. هه‌روه‌ها وتیشى»هیچ هێز و لایه‌نێکى سیاسى ناتوانێت مناڵان به‌زۆر به‌شدارى پێبکه‌ن، به‌شداریکردنى منداڵان کارێکى خۆڕسکانه‌یه«. له‌لایه‌کى تره‌وه، به‌رپرسى ده‌زگاى هه‌ڵبژاردنى یه‌کگرتوو ده‌ڵێت باوکان و دایکان ناتوانن منداڵه‌کانیان به‌جێ بهێڵن له‌ماڵه‌وه یان شوێنێک نییه بۆى ببه‌ن بۆیه به‌شدارى ده‌که‌ن. قاسم گه‌ڵاڵى، به‌رپرسى ده‌زگاى هه‌ڵبژاردنى یه‌کگرتوو له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت»منداڵان به‌خۆشى خۆیان به‌شدارى ده‌که‌ن، چۆن داواى شتێکى یارى ده‌کات که پێى خۆشه، ئه‌وه‌ش به‌هه‌مان شێوه‌یه، که ئاهه‌نگه‌کان رێکده‌خرێت له‌هه‌موو شوێنێک مناڵ هه‌یه و به‌شدارن، به‌ڵام دایک و باوکیان نازانێت بۆ کوێى ببات یان به‌جێى بهێڵن. هه‌روه‌ها وتیشى»مناڵ شیاو نییه له‌رووى یاساییه‌وه بۆ ئه‌و پرۆسه‌یه، پێویسته په‌روه‌رده بکرێت و ئاماده‌بکرێت و ئازاد بکرێت بۆ ئه‌وه‌ى خۆى بیربکاته‌وه بۆ ئه‌و بیروباوه‌ره‌ى هه‌ڵیده‌بژێرێت». وته‌بێژى پارتى له پارێزگاى سلێمانى ده‌ڵێت منداڵان خۆرسکانه به‌شدارى ده‌که‌ن و بانگه‌شه‌کان بۆ ئه‌وانه‌یه که ته‌مه‌نى یاساییان تێپه‌ر بووه بۆ ده‌نگدان. عه‌تا شێخ حه‌سه‌ن، له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت «بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌کان بۆ ئه‌و که‌سانه‌یه که به‌شدارى ده‌نگدان ده‌که‌ن و ته‌مه‌نیان تێپه‌ڕ بووه، ناکرێت هه‌موو دونیا بکه‌ین به دونیاى سیاسییه‌کان، به‌ڵام کاتێک باوکان و دایکان به‌شدارى ده‌که‌ن وه‌ک شتێکى عه‌فه‌وى منداڵان به‌شدارى ده‌که‌ن ئه‌وه شتێکى ئاساییه«. توێژه‌رێکى کۆمه‌ڵایه‌تى، ئه‌وه‌ده‌خاته‌ڕوو بانگه‌شه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌کان کارى گه‌وره ساڵانه نه‌ک منداڵان و به‌شداریکردنیان کاریگه‌رى نه‌رێنى ده‌کاته سه‌ر داهاتوویان و به‌پێویستى داده‌نێت رێگرى لێبکرێت. هادى ئه‌مین، توێژه‌رى کۆمه‌ڵایه‌تى له‌لێدوانێکدا به‌هاوڵاتى وت»له قوتابخانه‌که‌مان که وانه ده‌ڵێنه‌وه به مناڵه‌کانمان وتووه هه‌ر مناڵێک بانگه‌شه بکات نمره‌ى لێده‌شکێندرێت، ئه‌وه بوارى ئه‌وان نییه و بوارى گه‌وره ساڵانه، وه‌ک چۆن ماڵێک ناتوانێت بلۆکێک هه‌ڵبگرێت و ئیشى کرێکارى بکات، به‌هه‌مان شێوه‌یه«. ناوبراو هێماى بۆ ئه‌وه‌شکرد منداڵان به‌بێ ئه‌وه‌ى بزانن و لێى تێبگه‌ن دایکان و باوکان به‌شدارى ململانێ سیاسییه‌کانیان ده‌که‌ن، ئه‌مش نائاساییه و کاریگه‌رى نه‌رێنى له‌سه‌ر داهاتوویان دروستده‌کات که بژارده‌ى هه‌ڵبژاردنى لایه‌نێکى جیاواز له‌و لایه‌نه‌ى باوک و دایکیان له‌سه‌رێتى بۆى ناهێڵنه‌وه‌و ئازاد بێت. هه‌روه‌ها وتیشى «ئه‌م کاره‌ى باوکان و دایکان که وه‌ک خۆیان به‌شدارن له‌بانگه‌شه‌کاندا منداڵانیش له‌گه‌ڵ خۆیان ده‌به‌ن، منداڵان تووشى ئه‌وه ده‌که‌ن که‌له‌گه‌ڵ کۆگه‌ل بڕوات و ده‌رفه‌تى بیرکردنه‌وه‌ى جیاوازى پێنه‌درێت».
هیوا غفور حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له‌سه‌ر بنه‌ماى ئه‌گه‌ر، سێ مژده به هاوڵاتیانى کوردستان ئه‌دات، رایده‌گه‌یه‌نێت له کاتى به‌رده‌وامبونى ئه‌گه‌ره‌کاندا موچه‌ى فه‌رمانبه‌ران مانگانه ده‌رێت و به‌نزین نرخى که‌م ده‌کرێته‌وه‌و دابه‌شکردنى ته‌وت به‌سه‌ر هاوڵاتیانیشدا به‌رده‌وام ده‌بێت. سیسته‌مى نوێى مووچه به‌رده‌وام ده‌بێت ئه‌گه‌ر به‌غدا پاره بنێرێت. له کۆتایی مانگى ئازارى ئه‌مساڵدا حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان کۆنگره‌یه‌کى رۆژنامه‌نووسیدا که‌مکردنه‌وه‌ى پاشه‌که‌وتى مووچه‌ى راگه‌یاند. له کۆبوونه‌وه‌که‌دا سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان و وه‌زیرى دارایی ئاماده‌ی بوون. رێباز حه‌ملان وه‌زیرى دارایی حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له‌و کۆنگره رۆژنامه‌نوسییه‌دا رایگه‌یاند "دابه‌شکردنى مووچه به سیسته‌مى نوێ به‌رده‌وام ده‌بێت و پاشه‌که‌وتى مووچه که‌م ده‌که‌ینه‌وه، ئه‌گه‌ر به‌غدا به‌رده‌وام بێت له ناردنى پاره بۆ هه‌رێمى کوردستان و ئه‌مریکاش بڕى 35 ملیار دینار بۆ هێزه‌کانى پێشمه‌رگه بنێرێت و داهاتى ناوخۆش هه‌بێت". وته‌کانى وه‌زیرى دارایی، چه‌ند جارێکیش له‌لایه‌ن وته‌بێژى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستانه‌وه جه‌ختى لێکراوه‌ته‌وه، که سیسته‌مى نوێى مووچه و که‌مکردنه‌وه‌ى پاشه‌که‌وت، په‌یوه‌سته به ناردنى مووچه له‌لایه‌ن به‌غداوه. سه‌فین دزه‌یى وته‌بێژى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان چه‌ند جارێک و له چه‌ند بۆنه‌یه‌کى جیاوازدا رایگه‌یاندووه "ئه‌گه‌ر به‌غدا مانگانه بڕى 317 ملیار دینار بنێرێت و داهاتى ناوخۆش هه‌بێت، ئه‌وا ئێمه‌ش ده‌توانین مانگانه به‌پێى ئه‌م سیستمه نوێیه مووچه دابه‌ش بکه‌ین". پاشکه‌وتى موچه به چه‌ند ئه‌گه‌ر لاده‌چێت پاشه‌که‌وتى مووچه کۆتایی دێت، ئه‌گه‌ر به‌غدا 38 ملیار دینار بنێرێت و یاساى خانه‌نشینى له په‌رله‌مانى کوردستان په‌سه‌ند بکرێت. سه‌میر هه‌ورامی، راوێژکارى میدیایى قوباد تاڵه‌بانى، جێگرى سه‌رۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان رایده‌گه‌یه‌نێت ئه‌گه‌ر حکومه‌تى عێراقى ئیلزام بێت که بڕى 38 ملیار دینار له بودجه‌ى سیادى بۆ هێزى پێشمه‌رگه بنێرێت و یاساى خانه‌نشینى له په‌رله‌مانى کوردستان په‌سه‌ند بکرێت، دوو مانگى داهاتوو ده‌توانن پاشه‌که‌وتى مووچه هه‌ڵبگرن. سه‌میر هه‌ورامى له لێدوانێکیدا بۆ هاوڵاتی وتى "به‌پێى ئه‌م سیستمه نوێیه‌ى که مانگى رابردوو راگه‌یه‌نرا، حکومه‌تى هه‌رێم پێویستى به بڕى 720 ملیار دینار مانگانه‌یه بۆ مووچه، بۆ پێدانى ئه‌و بڕه پاره‌یه حکومه‌تى هه‌رێم جگه له داهاتى ناوخۆ و نه‌وتى فرۆشراو، پشتى به 317 ملیار و 540 ملیۆن دینارى حکومه‌تى عێراق به‌ستووه" سه‌میر هه‌ورامى وتى"ئه‌گه‌ر حکومه‌تى عێراقى ئیلزام بێت و 38 ملیار دینار له بودجه‌ى سیادى بۆ هێزى پێشمه‌رگه بنێرێت که به‌پێى یاساى بودجه حکومه‌تى عێراق ده‌بیێت بینێرێت و یاساى خانه‌نشینیش له په‌رله‌مانى کوردستان په‌سه‌ند بکرێت، دوو مانگى داهاتوو ده‌توانین پاشه‌که‌وت هه‌ڵبگرین". له‌باره‌ى په‌سه‌ندکردنى یاساى خانه‌نشینى که له ئێستادا دواى په‌سه‌ندکردنى دووباره گه‌ڕێنراوه‌ته‌وه بۆ په‌رله‌مانى کوردستان به‌مه‌به‌ستى ده‌ستکاریکردنى که ناڕه‌زایه‌تییه‌کى زۆرى شه‌قامى لێکه‌وته‌وه، ئه‌ندامێکى په‌رله‌مانى کوردستان رایده‌گه‌یه‌نێت، پێده‌چێت ئه‌و یاسایه هه‌ر جێبه‌جێ نه‌کرێت. ئه‌بوبه‌کر هه‌ڵه‌دنى، ئه‌ندامى په‌رله‌مانى کوردستان له فراکسیۆنى یه‌کگرتوو به هاوڵاتی راگه‌یاند "چه‌ند لایه‌نێک له په‌رله‌مانى کوردستان که زۆرترین بندیواریان هه‌یه، نایه‌ڵن ئه‌و یاسایه په‌سه‌ند بکرێت له هه‌ڵبژاردنه‌کاندا له به‌رژه‌وه‌ندى ئه‌وان نابێت، ئه‌گه‌ر مووچه‌ى ئه‌و بندیوارانه ببڕدرێت". وتیشى "بڕوا ناکه‌م دواى هه‌ڵبژاردنه‌کانیش ئه‌و یاسایه په‌سه‌ند بکرێت، چونکه ئه‌و هێزانه مه‌سه‌له‌یه‌کى تر ده‌ورووژێنن و له‌بیرى خه‌ڵکى ده‌به‌نه‌وه". به‌نزین ده‌بێته 500 دینار ئه‌گه‌ر به‌غدا دابینى بکات ئه‌ندامێکى لیژنه‌ى وزه‌و سه‌رچاوه سروشتییه‌کان له ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى سلێمانى ئه‌وه ئاشکرا ده‌کات، ئه‌گه‌ر به‌غدا به‌نزینى پێویست دابینبکات، ئه‌وا یه‌ک لیتر به‌نزین به‌نرخى 500 دینارو به‌شێوه‌ى کارت ده‌درێته شۆفێران. د.غالب محه‌مه‌د سه‌رۆکى لیژنه‌ى وزه‌و سه‌رچاوه سروشتییه‌کان له ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى سلێمانى به هاوڵاتی وت "له‌ماوه‌ى ڕابردوودا نوسراویان بۆ وه‌زاره‌تى نه‌وتى عێراق کردووه که به‌شه به‌نزینى پێویست دابین بکه‌ن، به‌ڵام تائێستا وه‌ڵامى نوسراوه‌که‌یان نه‌دراوه‌ته‌وه؟". ئه‌و ئه‌ندامه‌ى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى سلێمانى ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر به‌غدا ڕه‌زامه‌ندى له‌سه‌ر داواکه‌یان ده‌رببڕێت، ئه‌وا میکانیزمى دابه‌شکردنى ئه‌و به‌نزینه دیاریده‌که‌ن و چه‌ند به‌نزینخانه‌یه‌ک ده‌ستنیشانده‌کرێت که به‌نزینه‌که‌یان به‌سه‌ردا دابه‌شبکرێت و نرخى یه‌ک لیتر به‌نزینیش ده‌بێته 500 دینار" نه‌وت دابه‌شده‌کرێت ئه‌گه‌ر له به‌غداوه بێت مژده‌یه‌کى ترى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان بۆ هاوڵاتیان پێدانى نه‌وتى سپییه، ماوه‌ى چوار مانگه پرۆسه‌ى دابه‌شکردنى نه‌وت له پارێزگاى سلێمانى به‌شێوه‌یه‌کى سست و خاو ده‌ستى پێکردووه‌و له ماوه‌ى ئه‌و چوار مانگه‌دا ته‌نها چوار مه‌ڵبه‌ند له ناوه‌ندى شارى سلێمانى نه‌وتى وه‌رگرتووه. هه‌ڵمه‌تى دابه‌شکردنى نه‌وت له سلێمانى له 21/12ى ساڵى رابردوو له سلێمانى ده‌ستپێکردووه‌و له ئێستاشدا به‌هۆى نه‌هاتنى نه‌وت له به‌غداوه وه‌ستاوه. حه‌مه حسێن، به‌ڕێوه‌به‌رى نه‌وت و کانزاکانى سلێمانى له لێدوانێکدا به هاوڵاتی راگه‌یاند "ئه‌گه‌ر به‌غدا نه‌وت بنێرێت، ئه‌وا دابه‌شکردنى نه‌وت ده‌ستپێده‌کاته‌وه‌و دابه‌شى ده‌که‌ن".
نەجات ئەحمەد له‌ماوه‌ى سێ هه‌فته‌دا سێ هه‌وڵى تیرۆرکرن بۆ سه‌ر حیزبه کوردییه‌کانى رۆژهه‌ڵات له سنورى پارێزگاى هه‌ولێر ئه‌نجام ده‌درێت و سێ که‌س ده‌بنه قوربانى، حزبه سیاسیه‌کانى رۆژهه‌ڵاتیش کۆمارى ئیسلامى ئێران به ئه‌نجامدانى ئه‌و کاره تۆمه‌تبار ده‌که‌ن و رایده‌گه‌یه‌نن بارودۆخى ئه‌منى باشورى کوردستان له دواى ریفراندۆمه‌وه شڵه‌قاوه. به‌رپرسانى حزبه کوردییه‌کان، په‌نجه‌ى تۆمه‌ت بۆ ده‌سه‌ڵاتى کۆمارى ئیسلامى راده‌کێشن و ئاماژه بۆ ئه‌وه ده‌که‌ن ئێران له ئاڵوگۆڕه‌کانى ناوچه‌که ده‌ترسێت و پێشبینى ئه‌وه ده‌که‌ن که دۆخێک بۆ حزبه‌کانى رۆژهه‌ڵات بێته‌پێشێ تا به راماڵینى ده‌سه‌ڵاتى ئێران له کوردستانى رۆژهه‌ڵات کۆتایى پێ بێت. رۆژى یه‌کى ئادارى مانگى رابردوو مادده‌ى ته‌قینه‌وه له‌نێو ئۆتۆمبێلى (ساڵحى ره‌حمانى) یه‌کێک له چالاکوانه‌کانى حزبى دیموکرات له شارۆچکه‌ى بنه‌سڵاوه‌ى سه‌ر به پارێزگاى هه‌ولێر داده‌نرێت و به‌هۆیه‌وه کوڕه‌که‌ى به‌ناوى سه‌باح گیان له‌ده‌ستده‌دات، دواى حه‌وت رۆژ له‌و رووداوه‌ش قادر قادری یه‌کێک له فه‌رمانده باڵاکانى حیزبى (حدکا) تیرۆر ده‌کرێت، هه‌ر له هه‌مان مانگدا کادیرێکى پێشکه‌وتووى ترى ئه‌و حزبه له سۆران ده‌کوژرێت. خالید ده‌روژا، ئه‌ندامى ده‌سته‌ى کارگێڕى حزبى دیموکراتى کوردستانى ئێران به هاوڵاتى راگه‌یاند» کاتێک حزبى دیموکرات جۆرێکى دیکه‌ى له خه‌بات له ئێران راگه‌یاند و به ناوى (راخان) ، ساڵحى ره‌حمانى ده‌وورى باشى هه‌بوو تێیدا، بۆیه هه‌وڵى تیرۆرى دراو کوڕێکى شه‌هیدبوو» وتیشى «له شارۆچکه‌ى سۆران هه‌ڤاڵێکى دیکه‌مان به‌ناوى محمه‌د که یه‌کێک بوو له چالاکوانه‌کانمان تیرۆرکرا و دواتر تیرۆرى قادر قادریشی به‌دوادا هات، که سه‌رجه‌م هه‌وڵه تیرۆریستیه‌کان، کۆمارى ئیسلامى ئێرانى له پشته‌وه بووه« له‌باره‌ى چڕبونه‌وه‌ى هه‌وڵه تیرۆرستییه‌کانی ئه‌م ماوه‌یه، ئه‌و ئه‌ندامه‌ى ده‌سته‌ى کارگێڕى حزبى دیموکرات وتى «کۆمارى ئیسلامى ئێران هه‌میشه وه‌ک رێگه‌یه‌ک بۆ له به‌ین بردنى نه‌یارانى، په‌ناى بردووه‌ته به‌ر کارى تیرۆر و زیاتر کاریان کردووه کورد وه‌ک نه‌یارێکى ئیسلامیش سه‌یر بکرێت» راشیگه‌یاند «تیرۆر و کۆمارى ئیسلامى ئێران دوو دیارده‌ى له‌یه‌ک دانه‌بڕوان و له مێژووى هاتنه سه‌ر حکومیان، هه‌میشه له‌گه‌ڵ دیموکراسى و مافى مرۆڤ دژ یه‌ک بوونه، هه‌روه‌ها بۆ ئه‌وه‌ی خه‌ڵک زیاتر بترسێنن و بۆ به‌رده‌وامبوونى ده‌سه‌ڵاتى خۆیان، هه‌میشه هه‌وڵى تۆقێنه‌ریان داوه« هه‌وڵى تیرۆرکردنى فه‌رمانده‌و چالاکوانه‌کانى حیزبه‌کانى رۆژهه‌ڵاتى کوردستان، له‌م دواییانه‌دا زیادى کردووه، له‌مانگى ئازارى رابردوودا دواى تیرۆرکردنى ئه‌و سێ ئه‌ندامه‌ى حزبى دیمورکرات، 12ى ئه‌م مانگه هه‌وڵى تیرۆرکردنى چواره‌میشى به‌دواداهات، که هێرش کرایه سه‌ر کاروانى ئۆتۆمبێله‌کانى (حسێن یه‌زدان) په‌نا، سکرتێرى حزبى ئازادى کوردستانى رۆژهه‌ڵات. تیرۆرکردنى فه‌رمانده‌و ئه‌ندامانى حیزبه کوردییه‌کانى رۆژهه‌ڵات له هه‌رێمى کوردستان که بنکه‌و باره‌گایان له شاره‌کانى هه‌رێمى کوردستان هه‌یه،ناوبه‌ناو دووباره ده‌بێته‌وه‌و یه‌که‌م کارى تیرۆریستیش لەدوای ڕاپەڕین به کوشتنى سه‌عید یه‌زدانپه‌نا، سکرتێری گشتی یه‌کێتی شۆڕشگێڕانی کوردستان–ی ئه‌وکات و (پارتی ئازادیی کوردستان)-ی ئێستا ده‌ستیپێکرد. سالار حیسامی، ڕۆژنامه‌نووس و چاودێری سیاسی ، له‌باره‌ى تیرۆرکردنى ئه‌ندام و لایه‌نگرانى حیزبه‌کانى رۆژهه‌ڵات له کوردستان به هاووڵاتی وت ئه‌و په‌لامار و هێرشه تیرۆریستییانه ته‌نیا له باشووری کوردستاندا جێبه‌جێ نه‌کراون، بۆ تیرۆرکردنی سه‌رکرده کارامه و ناسراوه‌کانی کورد سنووری وڵاتانی ئه‌ورووپیشیان بڕیوه« وتیشى « تیرۆرکرانی دکتۆر عه‌بدولڕه‌حمان قاسملوو و دکتۆر سه‌عید شه‌ره‌فکه‌ندی وه‌ک دوو سه‌رکرده‌ی دیار(سکرتێری گشتیی حزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران) نموونه‌ی ئه‌و تیرۆره نێوده‌وڵه‌تییانه‌ن، که دژى حزبه‌کانى رۆژهه‌ڵات ئه‌نجام ده‌درێت» به بڕواى ئه‌و چاودێره سیاسییه، هه‌تا چالاکیی و بزاف و جه‌وله‌ی پێشمه‌رگه له قووڵایی خاکی ڕۆژهه‌ڵاتی کوردستاندا زیاتر بووبێ، ئه‌وا هه‌وڵه تیرۆریستییه‌‌کانی ده‌زگا ئه‌منییه‌کانی ئێران زیاتر بووه. ئه‌و وتى «کۆمارى ئیسلامى ئێران هه‌موو هه‌وڵێکیان ئه‌وه‌یه شه‌ڕی نه‌یارانی خۆیان له ده‌ره‌وه‌ی سنووره‌کانی ئێران بکه‌ن، وه‌ک ئه‌وه‌ی له ئێستادا میلیشیاکانیان له عێراق و سووریا و یه‌مه‌ن شه‌ڕی به وه‌کاله‌تیان بۆ ده‌که‌ن.» خه‌لیلى نادرى، سه‌باره‌ت به سەرەداوی تەقەکردن لە حسێن یەزدان پەنا، به هاوڵاتى وت» ئه‌وه‌ى له‌لایه‌ن براده‌رانى ئاسایشى هه‌ولێرو حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان به ئێمه راگه‌یه‌ندراوه، ئه‌وه‌یه که له به‌شێک له کامێراکانه‌وه ده‌رکه‌وتووه که ماتۆڕسکیلێک بووه و ماده‌ى ته‌قینه‌وه‌که‌ى داناوه ده‌ڵێن سه‌رداوێک هه‌یه، به‌ڵام دیاره شتى زیاتر لاى ئه‌وانه« وتیشى «به‌ڵام به گشتى ئه‌وه روون بووه‌ته‌وه که سه‌رچاوه‌که‌ى له کوێوه هاتووه« له‌باره‌ى مێژووى تیرۆرى که‌سایه‌تى سیاسیه‌کانى رۆژهه‌ڵات، خه‌لیلى نادرى وتى " له‌ماوه‌ى رابردوو هه‌والى تیرۆرستى هه‌بووه پووچه‌ڵکراوه‌ته‌وه دیاره باسمان نه‌کردوو له راگه‌یاندنه‌کان، به‌ڵام یه‌که‌م تیرۆرى باشورى کوردستان ده‌رهه‌ق به کوردانى رۆژهه‌ڵات له ساڵى 1991 سکرتێرى حزبه‌که‌مانى تیرۆرکرد".
.png)
