هاوڵاتى نرخى نهوتى خاو بۆ ئهمڕۆ ههینى به له بازاڕهکانى جیهاندا بهراورد به دوێنێ بههاکهى دادهبهزێت و بهرمیلێک نهوتى برێنت به 75 دۆلار مامهڵهى پێوه دهکرێت. لهئێستادا بهرمیلێک نرخى نهوتى خاوى برێنت به 75 دۆلارو 81 سهنت مامهڵهى پێوه دهکرێت، لهکاتێکدا دوێنێ به 76 دۆلارو 47 سهنت بووه. ههروهها بهرمیلێک نهوتى خاوى ئهمریکا(تهکساس) به 75 دۆلارو 22 سهنت مامهڵهى پێوه دهکرێت، لهکاتێکدا دوێنێ پێنجشهممه گهیشته 75 دۆلارو 43 سهنت. ئیحسان عهبدولجهبار دوێنێ پێنجشهممه رایگهیاند:" کۆبوونهوهى رێکخراوى وڵاتانى ئۆپێک پڵهس بهمهبهستى کهمکردنهوهى بهرههمهێنانى نهوت دهستى بهکارهکانى کردوه و ئهمڕۆ ههینى ئهنجام دهدرێت". بریاره وڵاتانى ئهندام له رێکخراوهکه گفتوگۆ بکهن لهسهر نرخ و گۆرانکارى دۆخى ئابوورى لهبازارى نهوتى خاودا.
هاوڵاتى نرخى نهوتى خاو له بازارهکانى جیهاندا جارێکى دیکه رووى لهبهرزبونهوه کردووهتهوهو بهرمیلێک نهوتى خاوى برێنت به 75 دۆلاره. ئهمڕۆ پێنج شهممه 1 ى تهموزى 2021، نرخى یهک بهرمیل نهوتى برێنت له ئێستادا به 75 دۆلار و چوارسهنت مامهڵهى پێوه دهکرێت، له دوا داخستندا به 74 دۆلار و 63 سهنت بوو. ههروهها یهک بهرمیل نهوتى خاوى ئهمریکا(تهکساس) به 73 دۆلارو 76 سهنت مامهڵهى پێوه دهکرێت، له دوا داخستندا به 73 دۆلار و 42 سهنت بوو. بریاره ئهمڕۆ وڵاتانى ئهندام لهرێکخراوى ئۆپێک پڵهس کۆببنهوه تێیدا گفتوگۆ لهسهر زیادکردنى رۆژانهى 500 ههزار بهرمیل نهوتى دیکه بدهن بۆ ههناردهکردن ئهوهش له 1ى ئاب واتا مانگێکى دیکه بچێته بوارى جێبهجێکردنهوه.
نامۆ سهربهست دوای (10) ساڵ لهههوڵدان، دواجار دیموکراتهکان توانییان بههاوکاریی چهند ئهندامێکی کۆنگرێسی ئهمریکا پرۆژه یاسای ههڵوهشاندنهوهی (یاسای دهسهڵاتپێدان بۆ بهکارهێنانی هێزی سهربازی AUMF) ی ساڵی 2002 یان تێپهڕێنن، ئهو یاسایهی بووه بنهمای داگیرکردنی عێراق لهلایهن ئهمریکاوه. هۆکارو بیانوی دهرکردنی یاساکه لهو کاتهدا، کاردانهوه بوو بهرامبهر رووداوهکانی 11ی سێپتهمبهرو ههوڵی ئهمریکا بۆ لهناوبردنی قاعیدهو تاڵیبان و پاشانیش ئهوانهی بههاوکاری تیرۆر ناویدهبردن. بهپێی دهستوری ئهمریکا سهرۆک فهرماندهی گشتیی هێزه چهکدارهکانه، بهڵام راگهیاندنی جهنگ لهدژی وڵاتێک یان بهرهیهک، لهدهسهڵاتهکانی کۆنگرێسه، واته سهرۆک بهبێ ڕهزامهندیی کۆنگرێس ناتوانێت شهڕ لهگهڵ هیچ وڵاتێک بکات، بهڵام یاسای AUMF کهدوای رووداوهکانی 11ی سێپتهمبهر لهلایهن کۆنگرێسهوه دهرکرا، دهسهڵاتیدا بهسهرۆک که بتوانێت «ههموو هێزێکی پێویست و گونجاو دژی ههر لایهنێک که سهرۆک دیاریدهکات بهوهی پلانی داڕشتووه یان دهسهڵاتیداوه یان جێبهجێی کردووه یان هاوکاربووه لههێرشهکانی 11ی سێپتهمبهردا بهکاربهێنێت»، ئهو دهسهڵاتهش توانای دایه جۆرج دهبلیو بوشی سهرۆکی ئهوکات تائهفغانستان و دواتریش عێراق داگیربکات. دوای راگهیاندنی تێپهڕاندنی پرۆژه یاساکه به (286) بهرامبهر (161) دهنگ، که تیایدا (49) ئهندام کۆنگرێسی کۆماری چوونه پاڵ دیموکراتهکان و دهنگیان پێداو دهبێت ئهنجومهنی پیران دهنگی پێبدهن و سهرۆکیش رهزامهندیی لهسهر نیشان بدات تا ببێته یاساو ئهوهی پێشتر ههڵبوهشێنێتهوه، نانسی پێلوسی سهرۆکی ئهنجومهنی نوێنهران رایگهیاند:»لهو کاتهوه کهکۆنگرێس لهساڵی 2002 دا دهنگی بهدهسهڵاتپێدان بۆ بهکارهێنانی هێزی سهربازیی داوه، نزیکهی (20) ساڵ تێپهڕیوهو (10) ساڵیش تێپهڕیوه بهسهر کۆتایهێنانی فهرمیی بهئۆپراسیۆنه سهربازییهکانی ئهمریکا لهعێراق، لهگهڵ ئهوهشدا ئهمڕۆ دوای (10) ساڵ لهئهو کۆتایی پێهێنانه، گهلهکهمان بهپێی دهسهڵاتپێدانێکی کۆنی هێزی سهربازیی کاردهکات». پیلۆسی راشیگهیاند:» ترس ههیه لهبهکارهێنانی ئهو دهسهڵاتهو پێشتریش وهک دهسهڵاتپێدانێکی رهها، بهکارهێندراوه بۆ چهند پرۆسهیهکی سهربازیی نا پهیوهندیدار بهئامانجی یاساکاوه«. ئهگهرچی جۆ بایدن سهرۆکی ئهمریکا رایگهیاند که پشتگیریی ههڵوهشاندنهوهی یاساکه دهکات، بهڵام پێدهچێت لهناو سیناتۆرهکاندا رایهکی جیاواز ههبێت، ههربۆیه پێنج سیناتۆری ئهندامی لیژنهی پهیوهندییهکانی دهرهوهی ئهنجومهنی پیران، لهنامهیهکدا بۆ سیناتۆر بۆب مێندێز سهرۆکی لیژنهکه، داوایانکردووه کاتی زیاتریان پێبدرێت بۆ لێکۆڵینهوه لهههڵوهشاندنهوهکه، چونکه کاتێکی زۆر بهسهر دهرچوونی یاسای دهسهڵاتپێدانهکهدا تێپهڕیوه. ههروهها بهپێی بهدواداچوونێکی ماڵپهڕی Just Security ی ئهمریکیی، چاودێرانی دۆخهکه دهڵێن که ئهو پێنج ئهندامه دهسهڵاتی رهتکردنهوهی ههڵوهشاندنهوهکهیان نییه، بهڵکو ئهوه تهنیا ههوڵێکه بۆ بهلاڕیدابردن و دواخستنی، تا لهبری ئهوهی لهلایهن لیژنهی تایبهتمهندهوه رهزامهندی لهسهر بدرێت، یاساکه ببرێته هۆڵی ئهنجومهنی پیران و بخرێته گفتوگۆو دهنگدانی گشتییهوه. زۆرێک لهیاساکان لهئهمریکادا، پێویست ناکات ببرێته هۆڵی ئهنجومهنی پیران و دهنگدانی سهرجهم یان زۆرینهی سیناتۆرهکان، بهڵکو تهنیا پێویستی بهوه ههیه لیژنهی تایبهتمهندی ئهو بواره رهزامهندیی لهسهر نیشانبدات و دهنگی پێبدات. پاڵپشتیکردنی جۆ بایدن لهههڵوهشاندنهکه بۆ ئهوه دهگهڕێتهوه، سهرۆکی نوێ ستراتیج و سیاسهتێکی جیاوازی لهعێراقدا گرتووهته بهر کهدووره لههێزو پرۆسهی سهربازیی و دهیهوێت لهڕێگای ئابوری و پشتیوانیکردنی سیاسییه بێلایهنهکانهوه ئهو عێراقه دیموکراسییه دروستبکات که لهسهرهتاوه ئهمریکییهکان بهڵێنیان دابوو. لهو بارهیهوه گۆڤاری فۆرین پۆلیسی ئهمریکی لهڕاپۆرتێکدا باس لهئهوه دهکات کهئهمریکا تاکه وڵاته بتوانێت «عێراقی نوێ» دروست بکات و دهتوانێت پشت بهعێراقییهکان ببهستێت که خۆیان ئهرکی خۆیان ههڵبگرن بۆ دهستخستنی ئهو عێراقه نوێیه. راپۆرتهکه هێمای بۆ ئهوهکردووه که ئهو یاسایهی ههڵوهشێندراوهتهوه هیچ پهیوهندییهکی به ئهو کارانهوه نییه که لهئێستادا داواکراوه واشنتۆن لهعێراقدا بیکات، هاوکات ئیدارهی بایدن ههمیشه جهخت لهئهوه دهکاتهوه کهههرگیز ههڵهکانی ئیدارهکانی پێش خۆی دووباره ناکاتهوه، بهتایبهتی لهدۆسیهی کشانهوهی یهکلایهنهی هێزهکانی ئهمریکادا لهعێراق لهساڵی 2011دا که بووه مایهی سهرههڵدانی داعش، بهڵکو ئهمجاره تیمی ئاسایشی نیشتیمانیی بایدن ههندێک ههنگاوی کرداریی گرنگیان ناوه بۆ ههمهئاههنگییهکی پتهو لهگهڵ بهغداددا وهک پهیوهندیکردنی بایدن بهمستهفا کازمی سهرۆک وهزیرانی عێراق و بهستنی گفتوگۆی ستراتیجی عێراقیی لهواشنتۆن. گفتوگۆی ستراتیجیی نێوان عێراق ئهمریکا لهنێوان وهزیری دهرهوهی ههردوو وڵاتدا، لهڕۆژی 7ی نیسان لهواشنتۆن، بهپێی رێککهوتنی (چوارچیوهی ستراتیجیی نێوان عێراق و ئهمریکا)ی ساڵی 2008 ئهنجامدرا که بابهتهکانی ئابوری و وزه، ئاسایش، دژایهتیی تیرۆر، بابهته سیاسییهکان و هاوکاریی لهبوارهکانی خوێندن و رۆشنبیریدا لهخۆدهگرێت. بهڵام ئهم ههنگاوانه تهنیا سهرهتان و بردنهوهی یارییهکه لهعێراق، پێویستی بهدروستکردنی ههژمونێکی ئهمریکیی بههێز ههیه تا ئێران لهعێراقدا لاواز بکرێت و تێچووی دهستوهردانی ئێران بهرزبکرێتهوه، چ لهڕووی مرۆیی و چ لهڕووی داراییهوه، بهوهش بهرپهرچدانهوهی ههوڵه عێراقی و ئهمریکییهکان بۆ نههێشتنی دهسهڵاتی ئێران زۆر سهخت دهبێت، بهڵام بۆ ئهوهی ئهوه سهربگرێت، دهبێت ئهمریکا لهیارییهکهدا بمێنێتهوه. دوای کوژرانی قاسم سولهیمانی و ئهبومههدی موههندیس ئێران دهرکردنی هێزه ئهمریکییهکانی لهعێراق کردووهته ئهولهویهتی خۆی، بهڵام زۆرێک لهعێراقییهکان دهیانهوێت بمێنێتهوه، چونکه وهک هۆکارێک دهیبینن بۆ دروستبوونی سوپایهکی عێراقی پرۆفێشناڵ و پارێزهری راستهقینهی عێراقیشه لهبهرامبهر کۆنترۆڵکردنیدا لهلایهن ئێرانهوه. راپۆرتهکهی فۆرین پۆلیسی ئهوهی خستۆتهڕوو که دهبێت پاراستنی سهرکرده سیاسییه عێراقییهکان ئهولهویهتی یهکهمی ئهمریکابێت، چونکه دهسهڵاتداره نیازپاکهکانی وهک مستهفا کازمی و بهرههم ساڵح و چهندینی تر، کاتێک ههوڵی دژایهتیکردنی گهندهڵی و سهرکوتکردنی میلیشیاکان دهدهن، روووبهڕووی ههڕهشهی توند دهبنهوهو لهژێر مهترسیی تۆڵه لێکردنهوهدان، نهک ههر ئهوان بهڵکو فهرمانده ئهمنییه عێراقییهکانیش، کاتێک فهرمانه یاساسییهکان جێبهجێدهکهن تووشی ههمان کێشه دهبنهوه. ئهگهر چی دوای ههڵبژاردنی ئیبراهیم رهئیسی به سهرۆک کۆماری ئێران، مستهفا کازمی جهختیکردهوه که پهیوهندییهکانی لهگهڵیدا ناوازهیهو سوره لهسهر پێشخستنی پهیوهندیی نێوان ههردوو وڵات، بهڵام ئهوه نابێته مایهی تێکچوونی پهیوهندییهکانی لهگهڵ بایدندا. لهوبارهیهوه حهیدهر موسهوی بهڕێوهبهری (سهنتهری بڕیاری سیاسی عێراقی) به ئاژانسی سپۆتنیکی رایگهیاند:»کازمی ههوڵدهدات موغازهلهی ئێران بکات بههیوای ئهوهی ئاشنایهتی ئێران و هاوپهیمانهکانی تاران لهعێراق بهدهستبهێنێت تا حکومهتهکهی بۆ درێژترین کاتی لهتوانادابێت بهردهوامبێت، چونکه دهزانێت سهرۆکه نوێیهکهی ئێران (ئیبراهیم رهئیسی) دهبێته خاڵێکی وهچهرخان لهناوچهکهدا». ئهمریکای بایدن جیاوازه لهئهمریکای ترهمپ، دیموکراتهکان ئاساییه بهلایانهوه لهگهڵ رهوته توندڕهوهکاندا لێکتێبگهن، ئهگهر ئهوه بهرژهوهندییهکان بهێنێته دی، بۆیه لهوانهیه واشنتۆن غهزهلی کازمی لهگهڵ ئێراندا وهک ههوڵێک بۆ هێورکردنهوهی گرژییهکانی نێوان ئێران و ئهمریکا ئهژماربکات، بهتایبهتی لهچاوهڕوانیی گهڕانهوهدا بۆ رێککهوتنه ئهتۆمییهکهی ڤییهنا. جیاوازییهکی تری ئهمریکای بایدن لهئهمریکای ترهمپ ئهوهیه، که وهک لهڕاپۆرتهکهی فۆرین پۆلیسیدا هاتووه؛ ئهمریکای بایدن لهبری هێزی سهربازیی هێزی ئابوری بهکاردههێنێت و لهڕێگایهوه دهتوانێت بگاته بوارێکی فراوانتر لهعێراقدا. لهئێستادا ساڵانه واشنتۆن نزیکهی (500) ملیۆن دۆلار بهشیوازی جیاجیا لههاوکاریی بهرگریی و پێشخستندا بۆ عێراق خهرج دهکات، بهڵام عێراقییهکان داوای ئهزمونی زیاتر دهکهن لهبازرگانی و تهکنهلۆجیاو بوارهکانی تردا بهتایبهتی بواری هاوکاری ئابوریی. بۆیه گۆڤارهکه دوای گفتوگۆ لهگهڵ چهند شارهزایهکدا دهگاته ئهو دهرئهنجامهی لهئێستادا دهبێت ئهمریکا لیژنهیهکی هاوبهش بۆ هاوکاریی ئابوریی لهنێوان خۆی و عێراقدا پێکبهێنێت، هاوشێوهی ئهوهی لهحهفتاکانی سهدهی رابردووهوه لهگهڵ سعودیهدا دایمهزراند تا ئابوریناس و داراییناسه ئهمریکییهکان بتوانن هاوکاری ریاز بکهن سامانه نهوتییهکهی بهشێوهیهکی کاریگهر بهکاربهێنێت بۆ بهرهوپێشبردنی وڵاتهکهی. هێشتا رۆڵی واشنتۆن قورسایی خۆی لای جهماوهرو سیاسییهکانی عێراق ههیه، دهبێت ئهمریکا ئامادهبێت ئهگهر سهرکرده عێراقییهکان دیموکراسیهتییان لاوازکرد، ئهوا ههموو جۆره هاوکارییهکی ئابوری و دیبلۆماسی ههڵپسێرێت تا ئهو عێراقه دیموکراسییه نوێیهی بهڵێنیدابوو لهدایک ببێت.
هاوڵاتى ئەمڕۆ سێشەممە 29ی حوزهیرانی 2021، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت لە بازاڕەکانی جیهاندا بە 74 دۆلار و 33 سەنتە. هاوکات لە بۆرسە بازارە جیهانییەکان، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی ئەمریکیش بە 72 دۆلار و 6 سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت. لەبارەی هۆکارەکانی دابەزینی نرخی نەوت، ئاژانسی رۆیتەرز بڵاویکردۆتەوە کە ئۆپێک بڕیاریداوە هەناردەکردنی نەوت بۆ بازارەکانی جیهان زیاد بکات و ئەوەش کاریگەریی لەسەر نرخەکەی هەبوە. بەگوێرەی زانیارییەکان هۆکاری بڕیارەکەی ئۆپێک بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە کە پێشبینی دەکەن لەمانگی ئابەوە تا کۆتایی ئەمساڵ بەهۆی بوژاندنەوەی ئابوری جیهانەوە کورتهێنان هەبێت لەدابینکردنی نەوت، بۆئەوەش پێشنیاری زیادکردنی هەناردەی نەوتیان کردووە.
.jpg)
هاوڵاتى ئەمڕۆ یەکشەممە 27ی حوزهیرانی 2021، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت لە بازاڕەکانی جیهاندا بە 76 دۆلار و 18 سەنتە. هاوکات لە بۆرسە بازارە جیهانییەکان، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی ئەمریکیش بە 74 دۆلار و 5 سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت. لویز دیکسۆن، شیکەرەوەی بازاری وزە لەئەمریکا بە ئاژانسی رۆیتەرزی راگەیاندوە، چاوەڕێ دەکرێت کەمبوونەوەی نەوتی کۆگاکراو و بڕیارەکانی ئۆپیک پڵەس لەکۆبونەوەی مانگی ئابی داهاتو، لەهەفتەی داهاتوشدا کاریگەریان هەبێت لەسەر سیاسەت و داهاتوی بازاری وازە. وڵاتانی هەناردەکاری نەوت و هاوپەیمانەکانیان کەناسراون بە ئۆپیک پڵەس بڕیارە لەمانگەکانی تەمموز و ئابدا ژمارەیەک کۆبونەوە لەسەر سیاسەتی وزە و هەناردەی نەوت بدەن، بەوەش لەئێستاوە خواستی جیهانی لەسەر نەوت لەنیوەی دوەمی ئەمساڵدا زیادیکردوە. لویز دیکسۆن دەڵێت، هەرچەندە گفتوگۆکانی ئێران و وڵاتانی پێنج کۆ یەک و ئەگەری هەڵگرتنی سزاکان لەسەر کەوتی نەوتی ئێران رەنگە کاریگەری هەبێت لەسەر نرخی نەوت، بەڵام چاوەڕێ ناکرێت گۆڕانکارییەکی بەرچاو لەبازاری وزەی جیهانی دروستبکات. بەگوێرەی شیکەرەوەکانی بازاری وزە لە ئەمریکا بەهۆی زیادبونی خواست و بەنزمی هێشتنەوەی بەرهەمهێنانی نەوت، پێشبینی دەکرێت تاکۆتایی ئەمساڵ نرخی نەوتی برێنت لەنێوان 70 بۆ 80 دۆلاردا جێگیربێت.
هاوڵاتى وهزیرى دهرهوهى ئهمهریکا ڕایگهیاند، وادهى کشانهوهى وڵاتهکهى لهگفتۆگۆکانى بهرنامه ئهتۆمییهکه ئێران نزیکه. ئهمڕۆ 26ى حوزهیرانى 2021، میدیاکانى ئهمهریکا ئهنتۆنى بلینکن، وهزیرى دهرهرهى ئهمهریکا ڕایگهیاندووه:" وادهى کشانهوهى ئهمریکا لهگفتۆگۆکانى سهبارهت به بهرنامه ئهتۆمییهکه ئێران نزیکه." لێدوانهکهى بلینکن لهکاتێکدایه که پێشترکۆمهڵگاى نێودهوڵهتى و لهسهرووى ههموویانهوه ئهمهریکا گهشبین بوون بهگهیشتن بهئهنجامێکى باش لهبارهى ئهو دۆسییهوه. بهشێک لهچاودێرانى دۆخى گفتۆگۆکان ئێران و ئهمهریکا پیانوایه، دواى ههڵبژاردنى ئیبراهیم رهئیسى بۆ سهرۆک کۆمارى عێراق له گروپى پارێزگاران، دانوستانهکان له ئێستادا گهیشتوونهته بنبهست، بهتایبهتى دواى ئهوهى ئێران ههموو جۆره نهرمى نواندێکى لهبارهى درێژکردنهوهى چاودێریى سهرپهرشتیارانى ئاژانسى نێودهوڵهتى ئهتۆم ڕهتکردووهتهوه. رۆژى ههینى ژان لۆدریان و ئهنتۆنى بلینکن، وهزیرانى دهرهوهى فهرهنسا و ئهمهریکا داوایان له تاران کرد که ههندێ "بڕیارى قورس" بدات و سازش بکات بۆ ئهوهى گفتوگۆکانى ڤییهننا بۆ زیندووکردنهوهى رێککهوتنى ئهتۆمى بهرهوپێش بچن. خهتیب زاده، وتهبێژهى وهزارهتى دهرهوى ئێران لهوبارهیهوه ڕایگهیاند، "ئهوهى که رێککهوتنهکهى بهجێهێشت ئێران نهبوو، بهڵکو ئهمهریکا بوو، بۆیه پێویسته واشنتۆن خۆى بڕیارى گهڕانهوه بۆ نێو رێککهوتنهکه بدات و ههموو سزا نایاساییهکان ههڵبوهشێنێتهوه."
هاوڵاتى سەرۆکی پێشوی ولایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکا بڕیاریداوە ئەمڕۆ شەممە لەکلیڤلاند و رۆژی 3ی تەمموزیش لە فلۆریدا بەبەشداری لایەنگرانی خۆپیشاندان ئەنجام بدات. میدیاکانی ئەمریکا بڵاویانکردەوە، دۆناڵد ترەمپ کە دوای دورکەوتنەوەی لەسەرۆکایەتی ئەمریکا کەمتر لەناو لایەنگرانی دەردەکەوێت و زیاتر بۆچونەکانی لەرێگەی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان بڵاودەکاتەوە، بڕیاریداوە ئەمڕۆ شەممە لەکلیڤلاند و رۆژی 3ی تەمموزیش لە فلۆریدا بەبەشداری لایەنگرانی خۆپیشاندان ئەنجام بدات. لەروداوی هێرشکردنەسەر بارەگای کۆنگرێسی ئەمریکا لە 6ی کانونی دوەمی ئەمساڵ، دۆناڵد ترەمپ تۆمەتبارکرا بە هاندانی لایەنگرانی بۆ هێرشەکە چونکە لەو رۆژەدا کۆنگرێس بەمەبەستی پەسەندکردنی ئەنجامەکانی هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی لەکۆبونەوەدا بو کە بەسەرکەوتنی جۆ بایدن یەکلایی کرایەوە. ترەمپ ئەو کاتە رایگەیاندبو، بەردەوام دەبن لە هەوڵەکانیان بۆ سەلماندنی بونی ساختەکاری لەهەڵبژاردنەکەی 3ی تشرینی دوەمی ئەمساڵ و داوای هەڵوەشاندنەوەی ئەنجامەکانی ویلایەتی تەکساس و چوار ویلایەتی دیکەی کرد. باسی لەوەشکردبو، "کارتی دەنگدانی ئەلیکترۆنی لەو پڕۆسەیەدا لە ژێر کۆنتڕۆڵدا نەبوە، ئەگەر ئەو کارتانە لەناوببرێت هەڵبژاردنەکان بێ ساختەکاری بەڕێوەدەچێت، هیچ پڕۆسەیەکی رادەستکردنی دەسەڵات لە ئارادا نابێت و وەک سەرۆکی ئەمریکا بەردەوامی بە کارەکەی دەدات".
هاوڵاتى یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا بۆ کاروباری رۆژهەڵاتی نزیک رایگەیاند: "زۆر نیگەرانین لەو پەیوەندییەی لە نێوان کوردی هاوپەیمانمان و تورکیا لە باکووری رۆژهەڵاتی سووریادا هەیە" و دەشڵێت " ئێمە دەمانەوێت دڵنیابین کە تورکیا لەوە تێدەگات مەبەستی ئێمە لە باکووری رۆژهەڵاتی سووریا و سەرنجی ئێمە لەوێ چییە". جۆی هود، یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا بۆ کاروباری رۆژهەڵاتی نزیک بەوەکالەت لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، "زۆر نیگەرانین لە پەیوەندی نێوان تورکیا و کوردی هاوپەیمانمان و عەرەبی هاوپەیمانمان لە باکووری رۆژهەڵاتی سووریا". جۆی هود دەڵێت: "ئێمە دەمانەوێت دڵنیابین کە تورکیا لەوە تێدەگات مەبەستی ئێمە لە باکووری رۆژهەڵاتی سووریا و سەرنجی ئێمە لەوێ چییە. ئێمە دەمانەوێت بەردەوامبین لە کارەکانمان لەو ناوچەیە، ئەویش تەنیا بۆ تێکشکاندنی داعش نا، بەڵکو بۆ هێشتنەوەی دەروازەیەکی گەیاندنی هاوکاری مرۆیی لە رێگەی دەروازە سنوورییەکانەوە". سەبارەت بە هێشتنەوەی دەروازەی باب ئەلهەواش، جۆی هود رایگەیاند:"ئێمە لەگەڵ هێشتنەوەی ئەو دەروازەیەداین بە کراوەیی" و بۆ ئەم مەبەبەستەش لەگەڵ رووسیا کاردەکەن تاوەکو هاوکارییە مرۆییەکان بگاتە هەموو سووریا. لە لایەن خۆیەوە پاتریک وۆرمان، بەڕێوەبەری بەوەکالەتی نووسینگەی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دژی داعش رایگەیاند، جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا پشتیوانی لە مانەوەی ژمارەیەکی کەمی "هێزەکانمان لە باکووری رۆژهەڵاتی سووریا دەکات، ئەوەش بۆ پشتیوانیکردن لە هاوبەشەکان و رێگریکردن لە دووبارە بەهێزبوونەوەی داعش". پاتریک وۆرمان ئاماژەی بەوەشدا، هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی لە رێگەی هاوئاهەنگی و کارکردن لەگەڵ هێزەکانی سووریای دیموکرات- هەسەدە توانیویەتی هەموو ناوچەکان لە دەستی داعش کۆنتڕۆڵ بکاتەوە، ئەوەش بە تێچوویەکی زۆر کەم و قوربانیدانێکی کەمی هێزەکانی هاوپەیمانان. پاتریک وۆرمان دەشڵێت: "دەبێت ئێمە پێزانینمان بۆ قوربانیدانی هەسەدە هەبێت کە تا ئێستا زیاتر لە 11 هەزار کوژراو و دەیان هەزار برینداریان لە شەڕی داعش داوە.
هاوڵاتى دوای ئەوەی بەیانی ئەمڕۆ هەینی نرخی بەرمیلێك نەوت دابەزینی بەخۆیەوە بینی، ئێوارەی ئەمڕۆ جارێكی دیكە لهبازاڕهكانی جیهاندا بهرزبوهوه و ههر بهرمیلێك نهوتی برێنت 76 دۆلاری تێپهڕاند. بهگوێرهی بۆرسهی جیهانی، نرخی نهوتی خاوی برێنت لهبازاڕهكانی جیهاندا 049% دۆلار بهرزبوهوه و گهیشته 76.05 دۆلار، بهرمیلێك نهوتی تهكساسیش به ڕێژهی 065% نرخهكهی بهرزبوهوه و 73.95 دۆلار مامهڵهی پێوهكرا. سەرلەبەیانی ئەمڕۆ هەینیی نرخی نەوتی خاو لەبازاڕەکانی جیهان روی لەدابەزین کرد، نرخی بەرمیلێک نەوتی برێنت 0.21 دۆلار دابەزی کە ڕێژەی 0.28ی نرخەکەیەتی و بەوەش دابەزی بۆ 75.35 دۆلار. بهوتهی پسپۆڕانی بواری نهوت، یهكێك لههۆكاره سهرهكیهكانی بهرزبونهوهی نرخی نهوت، بۆ فراوانی دابهشكردنی ڤاكسینی كۆرۆنا له وڵاتانی جیهان لهچوار ههفتهی رابردودا دهگهڕێتهوه كه كاریگهری كردوهته سهر دهستپێكردنهوهی كاركردنی كۆمپانیا گهورهكانی بواری پیشهسازی. یهكێكی دیكهش لههۆكارهكانی بهرزبونهوهی نرخی نهوت، بۆ كهمی بهرههمهێنانی نهوتی خاوی ئهمریكا دهگهڕێتهوه كه بههۆی ڤایرۆسی كۆرۆناوه لهپاشهكشهدایه، ههروهها كۆبونهوه چاوهڕوانكراوهكهی وڵاتانی بهرههمهێنهری نهوت "ئۆپێك" كه بڕیاره مانگی داهاتو بهڕێوهبچێت، هۆكارێكی دیكهی بهرزبونهوهی نرخی نهوت بو.
.jpg)
هاوڵاتى دوای روخانی باڵەخانەیەکی 11 نهۆمی، سەرۆکی ئەمریکا باری نائاسایی لە ویلایەتی فلۆریدا راگەیاند. بهپێی میدیاکانی ئەمریکا، ئەمڕۆ هەینی کۆشکی سپی لەراگەیەنراوێکدا ئاشکرایکردوە، لەسەر راسپاردەی جۆ بایدن سەرۆکی ئەمریکا، باری نائاسایی لەویلایەتی فلۆریدا رایگەیەنراوە بەهۆی داڕمانی باڵەخانەیەکی 11 نهۆمی. راگەیاندنی باری نائاسایی بەمەبەستی پێشکەشکردنی هاوکارییەکانی حکومەتی فیدڕاڵییە بۆ دەسەڵاتی ناوخۆیی ویلایەتەکە و دۆزینەوەی ونبوەکان و کۆنترۆڵکردنی دۆخەکە. لە شاری مایامی لە ویلایەتی فلۆریدای ئەمریکا بەشێکی باڵەخانەیەکی 11 نهۆمی داڕوخا و لە ئەنجامدا لانیکەم کەسێک گیانی لەدەستدا و 99ی دیکەش لە ژێر داروپەرتوەکاندا ماونەتەوە. تیمەکانی بەهاناوەچون دەیان کەسیان لە ژێر ئاسن و دیوارە روخاوەکانی باڵەخانەکە رزگارکرد و گەڕان بە دوای ئەوانی دیکەشدا بەردەوامە. بەرپرسانی شاری مایامی باس لەوە دەکەن، ترسی ئەوەیان هەیە ژمارەی قوربانیانی روداوەکە بەرزبێتەوە، لە کاتێکدا کە چارەنوسی 99 کەسە گیرخواردوەکە دیارنییە کە ئایا زیندون یان مردون. باڵەخانەکە بەرەبەیانی رۆژی پێنجشەممە کاتژمێر یەک و نیو بە کاتی فلۆریدا روخا و بەرپرسانی شاری مایامی دڵنیانین لەو کاتەدا چەند خەڵکی تێدا بوە. 10 بۆ 12 کەس لە تیمی فریاکەوتن بە سەگ و پێداویستیی پشکنینەوە چونەتە شوێنی باڵەخانە روخاوەکە بۆئەوەی خەڵکە گیرخواردەکە دەربهێنن. هاوکات جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند، لە نزیکەوە لەگەڵ بەرپرسانی ویلایەتی فلۆریدا لە پەیوەندیدایە و ئامادەیی حکومەتی فیدراڵی بۆ پێشكێشکردنی هاوکاریی دەربڕیوە.
.jpg)
هاوڵاتى ئهمریکا رهزامهندى لهسهر ههڵگرتنى سزاکانى سهر سێکتهرهکانى نهوت و گواستنهوه و دڵنیایى لهسهر ئێران دهگرێتهوه. ئهمڕۆ چوارشهممه 23ى حوزهیرانى 2021، میدیاکانى ئێران لهسهر زارى مهحمود واعزى بهرپرسى نوسینگهى حهسهن رۆحانى سهرۆک کۆمارى پێشووى ئێران باسى لهوهکردووه، لهچوارچێوهى گفتوگۆکانى ڤییهنا، ئهمریکا رهزامهندى لهسهر ههڵگرتنى سزاکانى وڵاتهکهى لهسهر کهرتهکانى نهوت، گواستنهوه و دڵنیایى ئێران دهربڕیوه. بهرپرسى نوسینگهى حهسهن رۆحانى ئاماژهى بهوهشکردووه، لهچوارچێوهى ههڵگرتنى سزاکانیشدا، ئهمریکا بڕیارى دهرهێنانى چهند کهسایهتییهکى دیارى ئێرانى له لیستى سزاکانى خۆیدا داوه"رێککهوتنهکه ههلگرتنى سزا لهسهر ژمارهیهک کهسایهتیى و ئهندامى نزیک له عهلى خامنهیى رابهرى باڵاى شۆڕشى ئیسلامى ئێرانییهوه دهگرێتهوه". له سهرهتاى مانگى رابردوو گفتوگۆکانى ڤییهنا له نێوان ئێران و روسیا و چین و ئهمریکا و بهریتانیا و فهرهنسا و ئهڵمانیا لهبارهى زیندووکردنهوهى رێککهوتنى ئهتۆمى ئێران به ئامانجى رێگریکردن له و وڵاته بۆ وهستاندنى پیتاندنى یۆرانیۆم و بهدهستنههێنانى چهکى ئهتۆمى و له بهرامبهریشدا ئهمریکا سزا سهپێنراوهکانى بهسهر کهرته جیاجیاکان و کۆمپانیا و بانک و کهسایهتییهکان ههڵگرێت. له مانگى ئایارى ساڵى ٢٠١٨ـدا دۆناڵد ترهمپى سهرۆکى ئهمریکا بهشێوهیهکى یهکلایهننانه کشانهوهى وڵاتهکهى له رێککهوتننامهى ئهتۆمى ئێران راگهیاند و چهندین سزاى بهسهر ئهو وڵاتهدا سهپاند.
هاوڵاتى نرخى نهوتى خاو له بازارهکانى جیهاندا بهردهوامه له بهرزبوونهوهو بهرمیلێک نهوتى خاوى برێنت 75 دۆلار زیاتره. ئهمڕۆ چوارشهممه 23ى حوزهیرانى 2021، بهرمیلێک نهوتى خاوى برێنت به 75 دۆلارو 31 سهنت مامهڵهى پێوه دهکرێت. ههروهها بهرمیلێک نهوتى خاوى ئهمریکا(تهکساس) به 73 دۆلار و 24 سهنت مامهڵهى پێوه دهکرێت. بڕیاره مانگى داهاتوو ئهندامانى رێکخراوى ئۆپێک پلهس کۆببنهوه و بڕیار لهسهر بهرزکردنهوهى قهبارى خستنهڕووى نهوت بدهن له مانگى ئابدا.
هاوڵاتى ئەمڕۆ یەکشهممه 20ی حوزهیرانی 2021، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت لە بازاڕەکانی جیهاندا بە 73 دۆلار و 51 سەنتە. هاوکات لە بۆرسە بازارە جیهانییەکان، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی ئەمریکیش بە 71 دۆلار و 64 سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت. پێشتر نرخی نەوت بۆ سەروو 70 دۆلار بەرزبووەوە، دوای ئەوەی لە ساڵی رابردووەوە بەهۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و لەکارکەوتنی کارگە گەورەکانی جیهان و راگرتنی جموجوڵی ئامێر و ئۆتۆمبێلەکان، نرخی نەوت بۆ نزمترین ئاستی لە مێژوویدا دابەزی بوو.
هاوڵاتى ئەنتۆنیۆ گوتێرس که لهلایهن پۆرتوگال وهک هاووڵاتیى وڵاتهکه کاندید کرابوو و له ئهنجوومهنى ئاسایشى نهتهوهیهکگرتووهکان کاندیدبوونى پهسهندکرابوو، له کۆمهڵهى گشتیى نهتهوهیهکگرتووهکان که له 193ئهندام پێکهاتووه، بۆ جارى دووهم وهک سکرتێرى گشتیى رێکخراوهکه ههڵبژێردرایهوه. ئهو که له ئێستادا سکرتێرى گشتیى رێکخراوهکهیه، خولى دووهمى سکرتێربوونى له 1ى کانوونى دووهمى 2022دا دهستپێدهکات. ئهنتۆنیۆ گوتێرس له خولى یهکهمى سکرتێرییدا، یهکسانیى جێندهریى و گۆڕانى کهشوههواى خستبوویه نێو لیستى کاره لهپێشینهکانییهوه. رێکخراوى هیومان رایتس ۆچ داوا له گوتێرێس دهکات له خولى دووهمى سکرتێریى گشتیى نهتهوهیهکگرتووهکاندا مافى مرۆڤ بکاته پێشینهى کارهکانی، لهبهرامبهریشدا ناوبراو بهڵێنى ئهوه دهدات له دۆزینهوهى چارهسهرى قهیرانهکاندا ببێته نێوهندگیرێکى سهر ڕاست و رۆڵى بنیاتنهرى پردى بهیهکگهیاندن بگێڕێت.
هاوڵاتى نرخى نهوتى خاو ئهمڕۆ بهشێوهیهکى بهرچاو لهبازارهکاندا دادهبهزێت و بهرمیلێک نهوتى برێنت به 72 دۆلار مامهڵهى پێوه دهکرێت. ئهمڕۆ ههینى 18ى حوزهیرانى 2021، بهرمیلێک نهوتى برنت به 72 دۆلار و 65 سهنت مامهڵهى پێوه دهکرێت، له دوا داخستندا به 73 دۆلار و 9 سهنت مامهڵهى پێوهکرا. ههروهها بهرمیلێک نهوتى خاوى ئهمریکا(تهکساس) به 70 دۆلار و 77 سهنت مامهڵهى پێوه دهکرێت، له دوا داخستندا به 71 دۆلار و دوو سهنت بوو. لهدوو رۆژى رابردوودا نرخى نهوتى خاو بهرزبوونهوهیهکى خهیاڵى بهخۆوه بینى و یهک بهرمیل نهوتى برنت بهرزبوهوه بۆ سهرو 74 دۆلار.
.jpg)
