حه‌یده‌ر عه‌بادى: گۆڕانكاری بەڕێوەیە و عێراقیش دەگرێتەوە

هاوڵاتی بەغدا بۆ ناردنی لیستی مووچەی هێزە ئەمنییەکان داوای چەند زانیارییەکی دیکە دەکات. ئەمڕۆ یەکشەممە، 7ی تەمووزی 2024، ئەحمەد لەتیف، "گوتەبێژى هێزەکانى 70ی سەر بە وەزارەتی پێشمەرگە رایگەیاند، بەغدا داواى زانیارى نوێى لە هێزە ئەمنییەکان کردووە و ئێمەش هەموو ئەو زانیاریانەى داواکرابوون داومانەتە وەزارەتى پێشمەرگە". گوتەبێژی هێزەکانی 70 ئەوەشی خستۆتەڕوو، "ئەو داواکاریانەى بۆ ئەوە گەڕاندەوە کە مووچەخۆر هەیە لە هەرێمى کوردستان و لە عێراقیش مووچەى هەیە". دەشڵێت، مووچەخۆر هەیە خەڵکى عێراق نین و مووچەیان هەیە لەناو هێزە ئەمنییەکان، گوتیشى" لاى ئێمەوە هیچ گرفتێک نەبووە و سەرجەم زانیارییەکانمان رەوانە کردووە". ئاماژەی بەوەشدا، "بەغدا داواى رۆژى دامەزراندن، کۆدى مووچە، ناوى چوارى مووچەخۆر، ناوى سیانى دایکى ئەندامانی هێزە ئەمنییەکان و پلەی سەربازی کردووە". باسی لەوەشکرد، "وەک هێزەکانی 70 سەرجەم ئەو زانیارییانەی بەغدا داوای کردووە هەموویمان رەوانە کردووە بۆ وەزارەتى پیشمەرگەى حکومەتى هەرێمى کوردستان". سەرچاوە، کەناڵ 8

هاوڵاتی دوا بەدوای راگەیاندنی ئەنجامی هەڵبژاردنەکانی سەرۆک کۆماری ئێران و سەرکەوتنی مەسعود پزیشکیان، ییسرائیل کاتێز، وەزیری دەرەوەی ئیسرائیل لە پەیامێکدا لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس نووسی، "بیروڕای گشتی لە ئێران لەم هەڵبژاردنەدا پەیامێکی روونی گەیاند، ئەویش ئەوەیە خەڵکی ئێران خوازیاری گۆڕانن و دژی حکوومەتی ئایەتوڵڵاکانن". ییسرائیل کاتێز لە پەیامێکدا کە درەنگانی شەوی شەممە 6ی تەموزی 2024 بڵاویکردەوە وتی، "ئێستا دونیا دەبێت سوپای پاسداران وەک رێکخراوێکی تیرۆریستی بناسنن و داوای هەڵوەشاندنەوەو راگرتنی بەرنامەی ئەتۆمی ئێران و  راگرتنی پشتیوانی ئێران لە رێکخراوە تیرۆریستییەکان بکەن، ئەمە تەنها هەلە بۆ ئەوەی لەم گۆڕانە تێبگەین". کەناڵی 14ی تەلەفیزیۆنی ئیسرائیل کە پشتیوانی لە نتانیاهۆ دەکات لە ماڵپەڕی فەرمی خۆی نووسی. سەرۆک کۆماری هەڵبژێردراوی ئێران روانگەی کۆماری ئیسلامی ئێران بەرامبەر بە ئیسرائیل ناگۆڕێت، بەڵام بە هەموو ئەمانەشەوە ئیسرائیل ئەمە بە "خاڵێکی روون" دەبینێت لە رەوتی رووداوەکان لە ناوخۆی ئێران. ئەم کەناڵە تەلەفیزیۆنییە نووسیویەتی، پاڵێوراوی ریفۆرمخوازەکان کە بووە بە سەرۆک کۆمار هەرچەند دژی حکوومەتی ئیسلامی نییە، بەڵام چاوەڕوانی ئەوەی لێ دەکرێت کە هەوڵ بدات بۆ کەمکردنەوە قەیرانەکان لە دەرەوەو ناوخۆی ئێران و توندووتیژییەکان کەم بکاتەوە. رۆژنامەی "ئیسرائیل هیوم" کە رۆژنامەیەکی پشتیوانی نتانیاهۆیە، سەرکەوتنی پزشکیانی وەک دەرکەوتنی تیشکێکی کەم لە رژێمی تاریکدا ناوبردووە، ئەوی وەک کەسێک ناو بردووە کە بە بەراورد لەگەڵ پاڵێوراوەکانیتر نەرم و نیانترەو رەنگە زیانی کەمتر بێت. بەمەشەوە ئەم رۆژنامەیە نووسیویەتی، ئەگەری ئەوەی پزشکیان کاریگەری لە سەر سیاسەتی دەرەوەی ئێران هەبێت زۆر کەمە. ئیسرائیل هیوم نووسیویەتی، دوای رووداوی 7ی تشرینی یەکەم و و هێرشی حەماس بۆ سەر ئیسرائیل و وەڵامدانەوەی ئیسرائیل، ئەوە روون بۆتەوە کە ئێران سوورە لەسەر ئەوەی هەموو هەوڵێک ئەدات زیان بە ئیسرائیل بگەیەنێت و لاوازی بکات. ئەم رۆژنامەیە نووسیویەتی، رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامی ئێران چاوەڕوانی ئەنجامی هەڵبژاردنەکانی ئەمریکایە بۆ ئەوەی ئاخۆ وتووێژەکان لەگەڵ رۆژئاوا دەست پێبکاتەوە بۆ رێککەوتنی ئەتۆمی یان نا.  ئەم رۆژنامەیە نووسیویەتی، عەلی خامنەیی، رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامی ئەگەر بۆی دەرکەوێت ئەمریکا ئامادەیی تیایە بۆ دەستپێکردنەوەی گفتوگۆکان، مۆڵەت بە دەوڵەتی پزشکیان ئەدات دەست بکاتەوە بە گفتوگۆ لەو چوارچێوەیەدا کە خۆی دیاری ئەکات و پزشکیان و دەوڵەتەکەی بۆیان نییە سنوورەکان ببەزێنن. دەنی سێترینۆڤیچ، یەکێک لە ئەفسەرە پلەباڵاکانی پێشتری بەشی هەواڵگری سوپای ئیسرائیل دەربارەی هەڵبژاردنەکانی سەرۆککۆماری ئێران و سەرکەوتنی پزشکیان نووسییەتی، "دوای کەوتنەخوارەوەی کۆپتەرێک کە ئیبراهیم رەئیسی و وەزیری دەرەوەی ئێرانی پێ بوو، پشتیوانیکردنی ریفۆرمخوازەکان لە پزشکیان، جارێکیتر ریفۆرمخوازەکانی زیندوو کردەوەو پاڵێوراوی بناژۆخوازی توندڕەو کە کە توندڕەوتر لە رەئیسی بوو، شکستی هێنا، بەڵام رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامی و پەرلەمان و سوپای پاسداران ناهێڵێن ژیانی سیاسی پزشکیان بە ئاسانی تێپەڕێت". ئەم ئەفسەرە باڵایەی بەشی هەواڵگری سوپای ئیسرائیل نووسیویەتی، دامەزراوە ئایینییەکان و کەسایەتییە ئاینییە شیعەکانی ئێران دژی بۆچوونی نەرمی پزشکیان ئەوەستنەوە، بەڵام پزشکیان لە لایەن کەسانێکی وەک حەسەن رووحانی و جەواد زەریفەوە پشتیوانی ئەکرێت کە مەرگی رەئیسی بۆ ئەوان دیارییەک بوو لە بەهەشتەوەو دەرفەتی بۆ خولقاندوون بگەڕێنەوە بۆ پانتای سیاسەتی ئێران. دەنی سێترینۆڤیچ لە کۆتاییدا نووسیویەتی، بۆ ئیسرائیل باشتر بوو جەلیلی ببوایەت بە سەرۆککۆمار بۆ ئەوەی باشتر سیاسەتی ئێران بخاتەڕوو. ئێستا ئیسرائیل لە باری سیاسییەوە ئالنگارییەکی لەبەردەمدایە، ئەبێ خۆی بۆ ئەم ئالنگارییە ئامادە بکات.

هاوڵاتی بەپێی ئامارە فەرمی و حکومەتییەکان، لە هەڵبژاردنەکانی سەرۆک کۆماری ئێران کە رۆژی هەینی 5ی تەمووزی 2024 بەڕێوەچوو پارێزگای سنە لە ئاستی ئێران کەمترین رێژەی بەشداریکردنی بووە لە هەڵبژاردنەکاندا و تەنها 29% خەڵکی پارێزگای سنە دەنگیان داوە.  دەنگدان لە پارێزگا کوردنشینەکان بەم شێوەیەی خوارەوە بووە: - پارێزگای سنە: 29.24%  - جەلیلی: 75 هەزار و 218  دەنگ. - پزشکیان: 164 هەزار و 905 دەنگ. - کرماشان: 42% - پزشکیان: 477 هەزار و 762 دەنگ - جەلیلی: 193 هەزار و 870  دەنگ - کۆی گشتی: 688  هەزار و 497 دەنگ - ئازەربایجانی رۆژئاوا (ورمێ): 51.3%. - جەلیلی: 191 هەزار دەنگ. -پزشکیان: 1 میلیۆن و 114 هەزار دەنگ. - کۆی گشتی: 1 میلیۆن و 318 هەزار. - پارێزگای لوڕستان 47% - پزشکیان:  395 هەزار و 380  دەنگ - جەلیلی: 362 هەزار و  861 دەنگ. - کۆی گشتی : یەک میلیۆن و 500 دەنگ. - پارێزگای ئیلام 56.78%. - پزشکیان: 180 هەزار و 4 دەنگ. - جەلیلی 84 هەزار و 875 دەنگ. - کۆی گشتی دەنگەکان: 264 هەزار و 879 دەنگ. بەپێی ئامارە فەرمییەکان نزیک 50% خەڵکی ئێران بەشداریان لە گەڕێ دووهەمی هەڵبژاردنەکانی سەرۆککۆماریدا کردووە.

هاوڵاتی لاهور شێخ جەنگی، سەرۆکی بەرەی گەل پەیامێکی پیرۆزبایی ئاڕاستەی مەسعود پزیشکان، سەرۆک کۆماری نوێی ئێران کرد. ئەمڕۆ شەممە 6ی حوزەیرانی 2024، لاهور شێخ جەنگی لە پەیامێکدا رایگەیاند، "لە دڵەوە پیرۆزباییتان لێ دەکەین بە بۆنەی سەرکەوتنتان لە هەڵبژاردنەکان و وەرگرتنی متمانەی گەلانی ئێران وەک سەرۆک کۆماری نوێی کۆماری ئیسلامیی ئێران، هیوای سەرکەوتن و سەلامەتیتان بۆ دەخوازین". ئاماژەی بەوەشدا، "هیوادارین سەرکەوتنی جەنابتان سەرەتای قۆناغێکی نوێ بێت لە پەیوەندیی پتەو و بونیادنەرانەی نێوان کۆماری ئیسلامیی ئێران و گەلی کوردستان بە گشتی و هەرێمی کوردستان بە تایبەتی". لە بەشێکی دیکەی پەیامەکەیدا لاهور شێخ جەنگی وتی، "جەنابی سەرۆک رۆڵ و پێگەی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە ناوچەکەدا، رۆڵێکی کاریگەر و یەکلاکەرەوەیە، بۆیە هیوادارین لە سەردەمی ئێوەدا، سەقامگیری بۆ تێکڕای ناوچەکە بگەڕێتەوە و بارگرژییەکان لەسەر هەموو ئاستەکان کۆتاییان پێ بێت و ئاشتییەکی دادپەروەرانە بۆ هەموو گەلانی ناوچەکە بێتە دی". وتیشی، "گەلی کوردستان هیوای گەورەی بەوەیە لە سەردەمی جەنابتاندا قۆناغێکی نوێ لە گەیشتن بە تێکڕای مافە نەتەوەیی و نیشتمانییەکانیدا ببینێت و سەرۆکایەتیی ئێوە ببێتە مایەی ئاشتییەکی قووڵ و دوور مەودا".

هاوڵاتی نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی هەڵبژاردنی مەسعود پزشکیان بە سەرۆک کۆماری ئێران پەیامێکی پیرۆزبایی ئاراستە کرد. ئەمڕۆ رۆژی شەممە 6ی حوزەیرانی 2024، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی ئێکس، پیرۆزبایی لە مەسعود پزشکیان، سەرۆک کۆماری هەڵبژێردراوی نوێی ئێران کرد و رایگەیاند، "به‌بۆنه‌ی هه‌ڵبژاردنییه‌وه‌ به‌ سه‌رۆکی کۆماری ئیسلامیی ئێران، به‌ ناوی خۆم و گه‌لی کوردستانه‌وه‌، پیرۆزبایی له‌ به‌ڕێز مه‌سعود پزشکیان ده‌که‌م، هیوای سه‌رکه‌وتنی بۆ ده‌خوازم". ئەوەشی وت، "له‌ هه‌رێمی کوردستان و عێراق چاومان له‌ بره‌ودان به‌ په‌یوه‌ندیی له‌مێژینه‌ی دۆستانه‌ و به‌رده‌وامیی هاریکاریی هاوبه‌شه‌ له‌گه‌ڵ کۆماری ئیسلامیی ئێراندا له‌سه‌ر بنه‌مای به‌رژه‌وه‌ندیی هاوبه‌ش و دراوسێیه‌تیی باش". بەپێی ئەنجامی کۆتایی گەڕی دووەمی 14یەمین خوولی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماریی ئێران، مەسعود پزشکیان وەکو نۆیەمین سەرۆک کۆماری وڵاتەکە هەڵبژێردرا.

هاوڵاتی دوا بە دوای راگەیاندنی گەڕی دووهەمی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری ئێران لە بەرەبەیانی رۆژی شەممە 6 تەمووزی 2024، لە چواردەیەمین خولی خۆپیشاندانی سەرۆک کۆماری ئێراندا، مەسعوود پزشکیان کە لە لایەن ریفۆرمخوازەکانەوەو لە سەروی هەموویانەوە محەمەد خاتەمییەوە پشتیوانی دەکرا بوو بە سەرۆک کۆمار. بەڵێنەکانی پزشكیان لە سەردەمی بانگەشەی هەڵبژاردن: • پەیماننامەی ئەتۆمی ناسراو بە (بەرجام): گەڕانەوە بۆ پەیماننامەی ئەتۆمی (بەرجام) یەکێک لە دروشمەکانی پزشکیان بوو. • گەمارۆکان:  کەم کردنەوەی گەمارۆ ئابوورییەکان بۆ باشتر بوونی دۆخی ئابووری ئێران. • FATF : چوونە دەرەوەی ئێران لە لیستی رەشی FATF. • گەشەی ئابووری: بەڵێنی داوە هەموو ساڵێک 200میلیار دۆلار سەرمایەگوزاری بیانی بۆ ناو ئێران رابکێشێت. • ئازادکردنی نرخی دراوەکان: دەوڵەت تەنها دەبێت بۆ دەرمان و کاڵا گرنگەکانی تر دراو بە بەهای دەوڵەتی بدات بە بازرگانەکان. لە بەشەکانیترا ئەبێت بازاڕ نرخی دۆلار دیاری بکات. • بەنزین: بە ڕەزامەندی خەڵک نرخی بەنزین زیاد دەکات. • ئۆتۆمبێل بە ئازادی هاوردەی وڵات بکرێت. • مووچە و حەقدەست: مووچە و حەقدەستی کرێکار و کارمەندەکان زیاد بکرێن. • کەمکردنەوەی باج: باج لەو کەسانە وەرنەگیردرێت کە لە باری ئابوورییەوە لەدۆخێکی باشدا نین. • دامەزراندن: دامەزراندن بکرێتەوە لە کەرتی حکومی. • بۆرسە: بەرگرتن بە دەستێوەردانی حکوومەت لە بازاڕی بۆرسە یەکێک لە بەڵێنەکانی بوو. • خانوو: دروستکردنی خانووبەرە ئەبێت بدرێت بە دەست بازاڕەوە، نەک حکوومەت. • هەڵاوسانی ئابووری: دژی چاپکردنی پارەی بێ پشتیوانەیە لە ئێران. • باڵاپۆشی زۆرەملێ: پێویستە ژنان پەروەدە بکرێن باڵاپۆش بن نەک بە زۆر. • سانسۆر: لایەنگری سانسۆرە، بەڵام ئەبێ یاسای هەبێت. • هونەر: هونەرمەندەکان ئازاد بتوانن کار بکەن • دژی فیلتەرکردنی ئەنتەرنێتە، بەڵام چآودێری هەبێت. • نەمانی هەڵاواردن لە سیستەمی خوێندن و خوێندنی کەرتی تایبەت. • بەرگرتن بە دەرکردنی مامۆستایان و خوێندکاران و گەڕاننەوەیان بۆ زانکۆ. • زیندووکردنەوەی دەریاچە (گۆلی)ورمێ.  

هاوڵاتی سەرۆکی یەکێتی لە پەیامێکدا بە مەسعود پزیشکیان دەڵێت، "پاراستنی بەرژەوەندی و بەها باڵاکانی نێوانمان دووپاتدەکەینەوە". ئەمڕۆ شەممە 6ی تەمووزی 2024، بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان، لە تویتێکدا پەیامێکی پیرۆزبایی ئاراستەی مەسعود پزیشکیان کرد بەهۆی سەرکەوتنی لە هەڵبژاردنەکانی ئێراندا و بوونی بە سەرۆک کۆماری ئەو وڵاتە. دەقی پەیامەکەی بافڵ جەلال تاڵەبانی، سەرۆکی یەکێتی نێشتیمانی کوردستان: بەڕێز دکتۆر مەسعود پزیشکیان، سەرۆککۆمارى نوێى ئێران ‏بەبۆنەی هەڵبژاردنتان وەک سەرۆککۆماری نوێی کۆماری ئیسلامیی ئێران، پیرۆزباییەکی گەرمتان ئاڕاستە دەکەم و هیوای سەرکەوتنتان بۆ دەخوازم. ‏لەم دەرفەتەدا پەرەپێدانی پەیوەندییەکان و برایەتیی لەمێژینەی نێوان گەلی کورد و کۆماری ئیسلامیی ئێران لەچوارچێوەی پاراستنی بەرژەوەندی و بەها باڵاکانی نێوانمان دووپاتدەکەینەوە. ‏ یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بەپەرۆشەوە چاوەڕێی هاریکاری و کاری پێکەوەییە لە بوارە جیاوازەکان و گەشەپێدانی هەماهەنگییەکان. ‏ دڵنیاین کۆماری ئیسلامیی ئێران بە سەرکردایەتیی بەڕێزتان رۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لەپێناو پاراستنی سەقامگیریی ناوچەکە و پتەوکردنی پەیوەندییەکان لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و دۆست. ‏بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان

هاوڵاتی عەلی خامنەی دەڵێت، گەلی ئێران توانی سەرۆک کۆماری دڵخوازی خۆیان هەڵبژێرن. ئەمڕۆ شەممە، 6ی تەمووزی 2024، عەلی خامنەی رێبەرى باڵاى شۆڕشى ئیسلامى ئێران پەیامێکی لەبارەی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری نوێی ئێران بڵاوکردەوە و رایگەیاند، هەڵبژاردنێکى ئازاد و روون لە ئێران بەڕێوەچوو. دەشڵێت، توانیمان لەماوەیەکى کورت و یاساییدا سەرۆککۆمارى ئێران هەڵبژێرین. هاوکات بەبۆنەی بوونی بەسەرۆک کۆماری ئێران پەیامێکی پیرۆزبایشی ئاراستەی مەسعود پزیشکیان کرد. جێگەی ئاماژەیە، دوێنێ بۆ گەڕیی دووهەم هەڵبژاردنی سەرۆک کۆمار لە ئێران بەڕێوەچوو لە نێوان مەسعود پزیشکیان و سەعید جەلیلی تێیدا، بەپێی ئەنجامی کۆتایی گەڕی دووەمی 14هەمین خوولی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماریی ئێران، مەسعود پزیشکیان وەکو نۆیەمین سەرۆککۆماری وڵاتەکە هەڵبژێردرا.  

هاوڵاتی ئەمڕۆ شەممە، 6ی تەمووزی 2024، مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تویتێکدا پەیامێکی پیرۆزبایی ئاراستەی مەسعود پزیشکیان کرد بەبۆنەی هەڵبژاردنی وەکو سەرۆک کۆماری نوێی ئێران و رایگەیاند، "بەهیوای قووڵکردنەوەی هاوئاهەنگیی نێوانمان."   مەسرور بارزانی دەشڵێت، "بە هیوای قووڵکردنەوەی هاوئاهەنگیی نێوانمان لەسەر بنەمای دراوسێیەتی و رێز و بەرژەوەندیی هاوبەش." ئەوەشی خستۆتەڕوو، ئیران دراوسێیەکی گرنگی هەرێمی کورستان و عێراقە. جێگەی ئاماژەیە، بەپێی ئەنجامی کۆتایی گەڕی دووەمی 14هەمین خوولی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماریی ئێران، مەسعود پزیشکیان وەکو نۆیەمین سەرۆککۆماری وڵاتەکە هەڵبژێردرا.

هاوڵاتی مەزهەر محەمەد ساڵح، دەڵێت، بانکی ناوەندی چارەسەری دابەزینی نرخی دینار بەرامبەر دۆلاری ئەمەریکی دەکات، کە چەند رۆژێکە لەنێو عێراق هەیە. ئەمڕۆ شەممە، 6ی تەمووزی 2024، مەزهەر محەمەد ساڵح، راوێژکارى سەرۆک وەزیرانى عێراق بۆ کاروبارى ئابوورى رایگەیاند، ئێستا عێراق دەتوانێت 100%ى پێویستى دراوى بیانى دابین بکات بۆ ئەو دراوەى پێویستە بۆ دەرەوە. دەشڵێت، یەدەگى دراوی عێراق پاڵپشتى نرخی دینارە، کە ئێستا گەیشتووەتە 100 ملیار دۆلار. ئەم راوێژکارە ئاماژەی بەوەشکردووە، بانکى ناوەندى چارەسەرى ئەو دابەزینى نرخی دینارە دەکات کە چەند رۆژێکە لەنێو عێراق هەیە. مەزهەر محەمەد ئەوەشی خستۆتەڕوو، دوای ئەوەى لە ساڵى رابردوودا زۆرینەى مامەڵە نێوخۆییەکان و گرێبەستەکان کران بە دینار، بازاڕى دراو کاریگەرییەکى ئەوتۆى لەسەر دۆخى گشتى نەما و تەنیا 10%ى تێکڕاى مامەڵەى خواست و خستەڕووى دۆلار پێکدێنێت. جێگەی ئاماژەیە، دوو هەفتەیە نرخی دینار بەرامبەر دۆلار دابەزیوە و 100 دۆلارى ئەمریکى گەیشتووەتەوە نزیکەى 150 هەزار دینار. سەرچاوە، رووداو

هاوڵاتی ئەمڕۆ شەممە 6ی تەمووزی 2024، سەعید جەلیلی، کاندیدی نەریتخوازان بۆ پۆستی سەرۆکایەتی کۆماری ئێران دوای دەرچوونی ئەنجامەکانی هەڵبژارنەکان لە لێدوانێکیدا بە میدیاکانی ئێرانی و راگەیاند ''کەسێک کە هەڵبژێردراوی خەڵکە، دەبێ رێزی لێ بگیرێت و بە هەموو توانامان هاوکاریی بەرەوپێشچوونی بکەین''.  رکابەریی لەسەر پۆستی سەرۆکایەتیی کۆماری ئێران لە نێوان ریفۆرمخوازان و نەریتخوازان، ئەو دوو بەرە دژ بە یەکە بوو کە لە کۆتاییدا جارێکی دیکە دەسەڵات کەوتەوە دەستی ریفۆرمخوازەکان. جێگەی ئاماژەیە، لە گەڕی دووهەمی هەڵبژاردنەکەدا کە رۆژی هەینی 5 تەمووزی 2024 بەڕێوەچوو، سێ جار دەنگدان درێژ کرایەوە و تاوەکو کاتژمێر 12:00ی شەو بەکاتی تاران بەردەوام بوو. لەم بارەیەوە، موحسین ئیسلامی، گوتەبێژی کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی ئێران وتی، لە 30 ملیۆن و 573 هەزار و 931 دەنگ، پزیشکیان 16 ملیۆن و 384 هەزار و 403 دەنگی بەدەستهێنا و سەعید جەلیلیش بە 13 ملیۆن و 538 هەزار و 179 دەنگ، رکابەرییەکەی دۆڕاند.

هاوڵاتی مەسعود پزیشکیان دوای دەرکەوتنی ئەنجامەکانی هەڵبژاردن دەڵێت، ''ئێمە دەستی دۆستایەتی بۆ هەمووان درێژ دەکەین.'' ئەمڕۆ شەممە 6ی تەمووزی 2024، بەربژێری ریفۆرمخوازان دوای سەرکەوتنی لە گەڕی دووەمی 14 هەمینی خولی هەڵبژاردنەکانی سەرۆککۆماریی ئێران قسەی بۆ میدیاکان کرد و ئەوەی خستەڕوو، "نەریتخوازان برای ئێمەن". مەسعود پزیشکیان دەشڵێت، نەریتخوازان، برای ئێمەن و تەنیا ناکۆکیمان لەسەر دەسەڵاتە، ئەگەر بۆ رەزامەندیی خودا کار بکەین، شەڕمان نابێت. جێگەی ئاماژەیە، ئەنجامی کۆتایی گەڕی دووەمی 14 هەمین خولی هەڵبژاردنەکانی سەرۆککۆماریی ئێران، مەسعود پزیشکیان، بەربژێری ریفۆرمخوازەکان لە بەرامبەر سەعید جەلیلی، سکرتێری پێشووتری ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتمانیی ئێران براوەی رکابەرییەکە بوو.

هاوڵاتی بەرەبەیانی ئەمڕۆ شەممە 6ی تەمووز، ناوەندی هەڵىژاردنەکانی کۆماری ئیسلامی رایگەیاند، مەسعوود پزشکیان زۆرترین دەنگی بە دەست هێناوەو بووە بە سەرۆککۆماری ئێران بۆ ماوەی 4 ساڵ. موحسن ئیسلامی بەڕێوەبەری ناوەندی هەڵبژاردنەکانی کۆماری ئیسلامی بە رۆژنامەنووسەکانی راگەیاند، لە کۆی 30 میلیۆن و 530 هەزار و 157 دەنگ ، مەسعوود پزشکیان 16 میلۆن و 384 هەزار و 403 دەنگی هێناوە. لە بەرامبەردا سەعید جەلیلی 13 میلیۆن و 538 هەزار و 179 دەنگی هێناوە. بە پێی ئامارە حکومییەکان لە گەڕی دووهەمی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری ئێراندا نزیک 50% خەڵک بەشدارنیان کرد، ئەمە لە حاڵێکدایە بە پێی ئامارە فەرمییەکان لە گەڕی یەکەمی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری ئێران کە رۆژی 28ی حوزەیران بەڕێوەچوو کەمتر لە 40% خەڵک بەشداریان کردبوو.  

هاوڵاتی ئەمڕۆ هەینی 5ی تەمووزی 2024، میدیا عێراقییەكان وێنەیەكیان بڵاو كردووەتەوە و باس لە هێنانی ئامێری هەڵكەندنی بیری نەوت دەكەن لە لایەن دەوڵەتی تورکیا بۆ هەرێمی کوردستان. میدیاكان دەڵێن: دەوڵەتی تورکیا ئامێری هەڵكەندنی بیری نەوتی هێناوەتە گوندی شیناڤا لە ئیدارەی زاخۆ سەر بە پارێزگای دهۆك لەسەر سنووری هەرێمی كوردستان. ئاماژەشیان بەوەکردووە، ئامانج لەم كارەی دەوڵەتی توركیا دزینی نەوتی هەرێمی كوردستانە لە رێگەی هەڵكەندنی ئەو بیرە نەوتەوە.  

هاوڵاتی بەرپرسی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق لە پارێزگای كەركوك رایگەیاند، یەك ناوەندی دەنگدان بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی هەرێمی كوردستان دەكرێتەوە، كە بڕیارە لە 20ی تشرینی یەكەمی ئەمساڵ بەڕێوەبچێت. ئەمڕۆ هەینی، 5ی تەمووزی 2024، عەلی بەیاتی بەرپرسی کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق لە پارێزگای کەرکوک راگەیاند، كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق لە رێگەی نووسینگەكەیەوە لە كەركوك، یەك ناوەندی دەنگدا لە شارەكە دەكاتەوە بۆ بەشداریكردن هاوڵاتیان لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی هەرێمی كوردستان. دەشڵێت، ئەم سەنتەرە بۆ ئەو كەسانە دەبێت، كە مافی دەنگدانیان هەیە لەم هەڵبژاردنەدا، هەروەها كۆمسیۆن كاردەكات بۆ تەواوكردنی كارەكانی بەپێی كاتی دیاریكراو و كارئاسانی بۆ دەنگدەران. جێگەی ئاماژەیە، سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان رایگەیاند، رۆژی 20ی تشرینی یەكەمی 2024بۆ هەڵبژاردنی خوولی شەشەمی پەرلەمانی هەرێمی كوردستان بەڕێوەدەچێت، هەروەها هەڵبژاردنەكە لەلایەن كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراقەوە بەڕێوە دەبرێت.