هاوڵاتى 25 ئه‌ندامى په‌رله‌مانى کوردستان له راگه‌یه‌ندراوێکى هاوبه‌شدا ده‌ڵێن، دواى ئهوهى ئهمڕۆ 200 ملیار دیناره‌که‌ى به‌غدا گه‌یشته هه‌رێم، چیتر هیچ پاساوێک بۆ لێبڕینى موچه‌ى موچه‌خۆران نه‌ماوه. ئهو 25 په‌رله‌مانتاره، ئێواره‌ى ئهمڕۆ یهکشهممه، له راگه‌یه‌ندراوه هاوبه‌شه‌که‌یاندا وتویانه"سه‌رئه‌نجامى رێکه‌وتنى هه‌رێم له‌گه‌ڵ به‌غداد، ئهمڕۆ بانکى ناوه‌ندى عیراقی، وه‌کو قۆناغى سه‌ره‌تا، بڕى (200) ملیار دینارى خسته سه‌ر هه‌ژمارى بانکیى وه‌زاره‌تى دارایى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان. وتوشیانه"ئه‌م سه‌ره‌تایه ده‌نرخێنین و به‌پێى ئهو زانیارییانه‌یشى که له بڕیاره‌که‌دا هاتوه، ئه‌م بڕه پاره‌یه بۆ "موچه"ى موچه‌خۆرانى هه‌رێمى کوردستان دهبێت و نابێت سه‌رفکردنى بۆ هیچ بوارێکى دیکه بێت." هه‌روه‌ک داواشیان کردوه "کۆتایى بهێنرێت به بڕیارى لێبڕینى موچه‌ى موچه‌خۆرانى هه‌رێمى کوردستان، وه‌کچۆن ساڵێک زیاتره به‌ناوى خۆگونجاندنه‌وه، به‌شێکى موچه‌ى موچه‌خۆران گلدراوه‌ته‌وه. بۆیه، هیچ پاساوێک بۆ ئهو لێبڕینه نایاسایى و ناڕه‌وایه نه‌ماوه‌و نابێت چیتر خۆگونجاندن له‌سه‌ر حسابى موچه‌خۆرانى هه‌رێمى کوردستان بێت." ده‌قى راگه‌یه‌ندراوى 25 په‌رله‌مانتارى کوردستان: سه‌رئه‌نجامى رێکه‌وتنى هه‌رێم له‌گه‌ڵ به‌غداد، ئهمڕۆ بانکى ناوه‌ندى عیراقیی، وه‌کو قۆناغى سه‌ره‌تا، بڕى (200) ملیار دینارى خسته سه‌ر هه‌ژمارى بانکیى وه‌زاره‌تى دارایى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان و له‌مباره‌یه‌یشه‌وه، ئێمه‌ى په‌رله‌مانتاران هه‌ڵوێستمان به‌مجۆره راده‌گه‌یه‌نین: 1- ئه‌م سه‌ره‌تایه ده‌نرخێنین و به‌پێى ئهو زانیارییانه‌یشى که له بڕیاره‌که‌دا هاتوه، ئه‌م بڕه پاره‌یه بۆ "موچه"ى موچه‌خۆرانى هه‌رێمى کوردستان دهبێت و نابێت سه‌رفکردنى بۆ هیچ بوارێکى دیکه بێت. 2- جه‌ختده‌که‌ین له‌سه‌ر پێویستیى پابه‌ندبونى حکومه‌تى هه‌رێم و حکومه‌تى عیراقیى به یاساى بودجه‌ى عیراق بۆ ساڵى 2021، که ئه‌رک و ماف و شایسته داراییه‌کانى هه‌رێمى کوردستانى تێدا جێگیرکراوه. 3- کۆتایى بهێنرێت به بڕیارى لێبڕینى موچه‌ى موچه‌خۆرانى هه‌رێمى کوردستان، وه‌کچۆن ساڵێک زیاتره به‌ناوى خۆگونجاندنه‌وه، به‌شێکى موچه‌ى موچه‌خۆران گلدراوه‌ته‌وه. بۆیه، هیچ پاساوێک بۆ ئهو لێبڕینه نایاسایى و ناڕه‌وایه نه‌ماوه‌و نابێت چیتر خۆگونجاندن له‌سه‌ر حسابى موچه‌خۆرانى هه‌رێمى کوردستان بێت. ئیمزاکان: 1- مه‌م بورهان قانع. 2- رۆژان حه‌مه‌ره‌ش. 3- عه‌لى حه‌مه‌ساڵح. 4- هه‌ورامان گه‌چێنه‌یی. 5- سه‌رچنار ئه‌حمه‌د. 6- محێدین حه‌سه‌ن یوسف. 7- کاروان گه‌زنه‌یی. 8- شیرین ئهمین. 9- شادى نه‌وزاد. 10- شێرکۆ جه‌وده‌ت. 11- دیارى ئه‌نوه‌ر. 12- لوقمان وه‌ردی. 13- سه‌لمه فاتیح. 14- هه‌لز ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د. 15- دابان محه‌مه‌د. 16- سیروان بابان. 17- ئاشنا عه‌بدوڵلا. 18- ئیسماعیل ته‌ها سگیری. 19- شایان عه‌سکه‌ری. 20- فه‌رید یعقوب ئیلیا. 21- ئه‌بوبه‌کر هه‌ڵه‌دنی. 22- جه‌لال محه‌مه‌د. 23- هه‌ژان حه‌سه‌ن کوێستانی. 24- رزگار محه‌مه‌د. 25- شه‌مۆل ئاشتى سابیر.
هاوڵاتى به‌پێى راگه‌یه‌ندراوێکى نوسینگه‌که‌ی، ئهمڕۆ یهکشهممه، قوباد تاڵه‌‌بانی، جێگرى سهرۆکى حکومه‌تى هه‌رێم له دهباشان سه‌‌رپه‌‌رشتى کۆبونه‌‌وه‌‌یه‌‌کى ئه‌‌منى کردوه‌و " ئهژى ئهمین" وهک سهرۆکى دهزگاى زانیارى ناساند. له راگه‌یه‌ندراوه‌که‌دا ئه‌وه‌ش هاتوه"لهکۆبونهوهکهدا که ئهمڕۆ یهکشهممه له دهباشان ئه‌‌نجامدرا، جێگرى سهرۆکى ئه‌‌نجومه‌‌نى وهزیران پاش ئهوهى سهرۆکى نوێى دهزگاى زانیارى ناساند، داواى له لایه‌‌نه ئهمنییهکان کرد که ئهرکى ئه‌‌وانه بهردهوام بن له پاراستنى ئارامى و ئهو ھه‌‌ماھه‌‌نگییه‌‌ى که ھه‌‌یه پته‌‌وتر بێت و به‌‌رده‌‌وامى پێبده‌‌ن." قوباد تاڵه‌بانى ئاماژهى به‌‌وه‌‌شداوه که "ئهو لایه‌‌نه ئه‌‌منییانه نابێت بهھیچ شێوهیهک ده‌‌ستوه‌‌رده‌‌نه کاروبارى سیاسى به‌‌ڵکو دهبێت دڵنیایى به ھاوڵاتییان بده‌‌ن له سهقامگیرى ئارامی." لهکۆبونهوهکهدا، وه‌‌زیرى کاروبارى پێشمه‌‌رگه‌‌و سهرۆکى دهزگاى ئاسایش و بریکارى وه‌‌زیرى ناوخۆو به‌ڕێوه‌به‌رى ئاسایشى پارێزگاى سلێمانى و به‌‌ڕێوبه‌‌رى پۆلیسى سلێمانى و فهرماندهى لیواى پاراستنى سلێمانى ئاماده بون.
شاناز حەسەن بەشێك لەهاووڵاتیان بۆ دابەزاندنی كێشی زۆریان روودەكەنە هۆڵەكانی لەشجوانی و وەزشی تێدا دەكەن، بەڵام بەشێكی دیكە سیستمی خۆراكی كیتۆ بەكاردەهێنێت بۆ خێرا دابەزاندنی كێش، لەوبارەیەشەوە پزیشكی پسپۆر هۆشداری دەدات كەدەبێت لەژێر چاودێری پزیشك و رێنماییەكاندا بێت ئەگەر نا تووشی نەخۆشی جیاواز دەبنەوە. كیتۆ یەكێكە لەو بەرنامە خۆراكیەی كە لەجیهاندا بۆ دابەزاندنی كێش و چارەسەركردنی نەخۆشی و كەمی ڤیتامینات بەكاردێت و لەئێستاشدا لەكوردستان لەلایەن بەشێك لەهاووڵاتیانەوە پەیڕەو دەكرێت تاكێشی زۆریان داببەزێنن. زارا حەسەن تەمەن (40) ساڵ، كێشی (110) كیلۆ بووە، پێشتر زیاتر لەهەشت مانگ چۆتە هۆڵی لەشجوانی و (30) كیلۆ لەكێشی دابەزاندووەو وتیشی:» زۆر سوودم لەسەردانكردنی هۆڵی لەشجوانی بینیوە، بەڵام كاتێكی زیاترت پێویستە تا ئەوكاتەی كێش داببەزێنیت». زارا باسی لەوەشكرد دوای ماوەیەك پشوودان كێشی (12) كیلۆیەك زیادی كردووەتەوەو جارێكی دیكە لەڕێگەی سەردانی پزیشكییەوە بەڕێنمایی تەندروستی بیری لەوەكردووەتەوە كەكێشی زیاتر داببەزێنێت، وتی:»لەماوەی كەمتر لەدوو مانگدا (22) كیلۆ لەكێشم دابەزاندووە بە بەرنامەی خۆراكی كیتۆ، گرنگی ئەم بەرنامەیە ئەوەیە زوو كێشم دادەبەزێت و هەستی برسێتیم نیە، دەتوانم زاڵبم بەسەر خۆمدا». لەهەمان كاتدا نامۆ جەزا، تەمەن (41) ساڵ كەسێكی دیكەیە كە بەهۆی بەرنامەی خۆراكی كیتۆوە تووشی كێشەی تەندروستی بووەو وەك خۆی دەڵێت:» ماوەی زیاتر لەساڵێكە بە نەخۆشی دڵ و بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن دەناڵێنم، كێشم (١٢٢) كیلۆ بووەو ئێستا (74) كیلۆم». نامۆ دەشڵێت:» بەهەموو ژیانم خەوم بەئەوەوە دەبینی كە كێشم دابەزێت كەهەموو كەس پێی سەیر بوو لەو ماوەیەدا (48) كیلۆ داببەزێنم». بۆ كێش دابەزاندن لەڕێگەی بەرنامەی خۆراكییەوە یان سەردانكردنی هۆڵەكانی لەشجوانییەوە دەبێت، كە لەئێستادا زۆربەی هاووڵاتیان پەنای بۆ دەبەن. شاتوو جەبار، راهێنەر لەیەكێك لەهۆڵەكانی لەشجوانی لەسلێمانی، بەهاوڵاتی وت :» ئێمە تابتوانین رێنمایی خەڵكی بەتایبەتی ژنان دەكەین لەڕێگەی وەرزشكردن و سەردانیكردنی هۆڵەكانی لەشجوانیەوە كێشیان دابەزێنن، چونكە كەسەكە كالۆری زۆر دەسوتێنێت و وزەی خۆی بەكاردەهێنێت و بۆ توندبوونەوەی پێست وەرزشەكە باشترە». وەك راهێنەر جەختی لەوەشكردەوە وەرزشكردن باشترین رێگەیە بۆ كێش دابەزاندن و وتیشی :» راستە ماوەیەكی زیاترت دەوێت تادەگەیتە ئەو كێشەی خۆت مەبەستە، بەڵام بە بەرنامەیە و دواتر تووشی كێشەی تەندروستی و جەستەیی نابیتەوە». شاتوو جەبار ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد زۆربەی بەرنامە خۆراكییەكان بەتایبەت»كیتۆ»، كێشەی دوای دەستهەڵگرتنیان لەبەرنامەكە هەیە، كەزۆربەی ئەوانە تووشی سكچون و رشانەوە و شلبوونەوەی پێستی لەش دەبن و لەكۆتایدا نەخۆشی گورچیلە و ئازاری گەدەیان تووش دەبێت. ئەوانەی سەردانی هۆڵەكانی لەشجوانی دەكەن لەماوەی مانگێكدا دوو بۆ سێ كیلۆ لەكێشیان دادەبەزێت، بەڵام لەڕێگەی بەرنامەی خۆراكییەوە لەماوەی مانگێكدا زیاتر لە (10) كیلۆ لەكێش دادەبەزێت. سۆران عوسمان، خاوەن و راهێنەر لەهۆڵی لەشجوانی سۆران جیم، لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت:» پێویستە هەموو مرۆڤێك بۆ كێش دابەزاندن پەیڕەوی بەرنامەی خۆراكی و وەرزشكردن بكات، تا هەردووكیان پێكەوە هەم كێشی دابەزێت و ببێتە خاوەن جەستەیەكی جوان و لەڕووی تەندروستیشەوە تووشی كێشەی تەندروستی نابێت». ئەم راهێنەرە ئەوەشی روونكردەوە رێجیمكردن چەندین كێشەی تەندروستی بەدوای خۆیدا دەهێنێت بەتایبەت بەرنامەی خۆراكی كیتۆ كە بەهیچ شێوەیەك كاری پێناكەن بەو پێیەی كەمترین كاربۆهیدرات وەردەگرێت و زۆرین چەوری دەتوێنێتەوە. سۆران عوسمان جەختی لەوەشكردەوە» لەوانەیە بەرنامەی خۆراكی كیتۆ لەهەندێك كەسدا نەجاحەتی زۆر باشی هەبێت، بەڵام ئەوەیە بۆ هەموو كەس باش نیە». پزیشكێكی پسپۆری خۆراكی باس لەبەرنامەی سیستمی خۆراكی كیتۆ بۆ دابەزاندنی كێش دەكات و دەڵێت:» ئێستا زۆربەی خەڵكی حەزی بەبەرنامەی خۆراكی خێرا هەیە بۆ كێش دابەزاندن». ئیسرا كەمال، پزیشكی پسپۆری خۆراكی لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت: «كیتۆ لەكۆندا بۆ نەخۆشی گەشكە و ئێستاش بۆ نەخۆشی شەكرەو كەمكردنەوەی چەوری سیانی لەخوێن و رێككرنەوەی كێشەی هێلكەدان و ئێستاش بۆ كێش دابەزاندن بەكاردەهێنرێت». ئەم پزیشكە ئەوەی روونكردەوە ئێستا زۆربەی خەڵكی حەزی بەبەرنامەی خۆراكی خێرا هەیە بۆ كێش دابەزاندن و وتی:» زۆربەی كەس كەدێتە لامان ئەوە پێشنیار دەكات كەكێشی زوو دابەزێت و هەستی برسێتی كەمدەكاتەوە و لەماوەیەكی كەمدا چەند كیلۆیەكی زۆر لەكێشی دابەزێت». دكتۆرە ئیسرا پێشیوابوو هەموو بەرنامەیەكی خۆراكی و بەتایبەتیش بەرنامەی خۆراكی كیتۆ پێویستە بەپێی نەخۆشی كەسەكەو بونیەتی جەستەیی و كێشەكەی دیاری بكرێت و دەبێت لەژێر چاودێری پزیشكی پسپۆردا بێت بەشێوەی زانستی، ناكریًت تەنیا پلانێك بێت و دواتر كێشی دوو ئەوەندە زیادببێتەوە. لەبارەی سودەكانی كیتۆوە ئەوەی روونكردەوە كە بۆ كۆنترۆڵكردنی شەكرە مرۆڤەكان دەپارێزێت و لەماوەیەكی كەمدا كێشی زۆر دادەبەزێت، بەڵام بێگومان بە بەرنامەیەكی پزیشكی نەبێت زیانیشی هەیە، دەبێتە نەقسی ڤیتامینەكان و لەبری سوود زیان بەكەسەكە دەگەیەنێت.
.jpg)
هاوڵاتى وەزارەتی دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان رایگه‌یاند:" بڕی 200 ملیار دینار لە بانکی ناوەندیی عێراق لقی هەولێر خرایه سه‌ر هەژماری وەزارەتی دارایی. ئەمڕۆ یەکشەممە 11ی ته‌مموزی 2021، وەزارەتی دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان لە راگەیێندراوێکدا دەڵێت:"ئەمڕۆ کاژێر 02:00ـی پاش نیوه‌ڕۆ لە چوارچێوەی جێبەجێکردنی رێککەوتننامەی نێوان هەرێمی کوردستان و عێراق، یەکەمین بڕە پاره لەلایەن حکومەتی فیدراڵی عێراق کە بڕی 200 ملیار دینارە، خرایه سه‌ر هەژماری وەزارەتی دارایی و ئابووریی حکومەتی هەرێمی کوردستان، لە بانکی ناوەندیی عێراق لقی هەولێر". 15ی حوزەیران وەزارەتی دارایی عێراق رایگەیاند، مانگانە 200 ملیار دینار بۆ هەرێمی کوردستان دەنێرێت، ئەویش دوای وردبینیکردن لە داهاتە نانەوتییەکانی هەرێمی کوردستان. بەپێی یسای بودجەی 2021، 12.67٪ـی زیاتر لە 130 تریلیۆن دینارەکەی بودجەی عێراق، پشکی هەرێمی کوردستانە. هەولێر و بەغدا سەرەڕای پابەندییان بە جێبەجێکردنی یاسای بودجە، لەسەر ناردنی مانگانە 200 ملیار دیناری بڕیارلێدراو کۆکن. هەر ئەوکات، د. جووتیار عادل، وتەبێژی حکومەتی هەرێمی کوردستان لەوبارەیەوە بە رووداوی گوت، "بڕیاردراوە مانگانە 200 ملیار دینارمان بۆ بنێرن بۆ شەش مانگی رابردووش، هیواخوازین ئەو بڕە پارەیە بە زووترین کات بگاتە ھەرێمی کوردستان." رۆژی چوارشەممە 31ـی ئاداری 2021 پەرلەمانی عێراق کۆبووەوە و بەگشتی دەنگی لەسەر ماددەکانی پرۆژەیاسای بودجەی 2021ی عێراق دا، یەکێک لەو ماددانەش کە لە ماوەی رابردوودا کێشەی لەسەر بوو، ماددەی 11 بوو لە پرۆژەیاسای بودجە، کە تایبەتە بە بەشە بودجەی هەرێمی کوردستان و لە کۆبوونەوەکەی پەرلەماندا بە کۆی دەنگ پەسندکرا، هەندێک لە ماددەکانیش هەموارکرانە.
هاوڵاتى کونسوڵی گشتی ئه‌مریكا لە ھەولێردەڵێت:" کوردەکان دەتوانن پشت بە دوو هاوڕێ ببەستن کە بریتین لە چیاکان و ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئه‌مریكا و دەشڵێت:" هەموو کاتێک زیاتر باوەڕم وایە کە پەیوەندی تایبەتی نێوان ویلایەتە یەکگرتووەکان و خەڵکی ئەم هەرێمە درێژخایەن دەبێت". ڕۆب واڵەر، کونسوڵی گشتی ئه‌مریكا لە ھەولێر لە وتارێکدا بەهۆی جێهێشتنی پۆستەکەى وەک کونسوڵی گشتی ئەمریکا لە هەولێر دەڵێت: " ئێستا کە ماوەی خزمەتم وەک کۆنسووڵی گشتی ئه‌مریكا کۆتایی دێت، لە هەموو کاتێک زیاتر باوەڕم وایە کە پەیوەندی تایبەتی نێوان ویلایەتە یەکگرتووەکان و خەڵکی ئەم هەرێمە درێژخایەن دەبێت. دۆستایەتییەکەمان بە درێژایی چەندین دەیەیە خەمڵاوە". واڵەر دەشڵێت:"ئەگەر دەوڵەمەندی هەر شارستانییەک پەیوەست بێت بە دەوڵەمەندی هونەرو مێژووەکەیەوە، ئەوا هەرێمی کوردستان بەقەد هەر شوێنێکی دیکەی سەرگۆی زەوی دەوڵەمەندە. هەر لە پەرستگەی لالشەوە بۆ دەرگای بادینان، لە مەزاری نەبی ناحومەوە بۆ بابەتی ئەدەبی و مۆسیقای بەرجەستەکراو، خۆم و تیمەکەم شانازی بە کارکردن لەگەڵ هاوشانە کوردەکانمان و هەندێک لە بەنێوبانگترین دامەزراوە جیهانییەکان دەکەین بۆ پاراستنی فەرهەنگی کەلەپووری بەهاداری هەرێمی کوردستان، کە بۆ هەتاهەتایە بەردەست دەبن بۆ پەروەردەکردنی نەوەکانی داهاتوو". دەقی وتارەكەی کونسوڵی گشتی ئه‌مریكا لە ھەولێر:- دوو هاوڕێی کورد ڕۆب واڵەر، کونسوڵی گشتی ئه‌مریكا لە ھەولێر هەر ماوەیەکی کورت دوای گەیشتنم بە هەولێر وتەیەکی کۆنی کوردیم بە شێوازی خۆم داڕشتەوەو ئاماژەم بەوەدا " کوردەکان دەتوانن پشت بە دوو هاوڕێ ببەستن کە بریتین لە چیاکان و ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئه‌مریكا". ئێستا کە ماوەی خزمەتم وەک کۆنسووڵی گشتی ئه‌مریكا کۆتایی دێت، لە هەموو کاتێک زیاتر باوەڕم وایە کە پەیوەندی تایبەتی نێوان ویلایەتە یەکگرتووەکان و خەڵکی ئەم هەرێمە درێژخایەن دەبێت. دۆستایەتییەکەمان بە درێژایی چەندین دەیەیە خەمڵاوە. کاتێک لە رێوڕەسمی یادکردنەوەی سی ساڵەی ئۆپەراسیۆنی دابینکردنی ناوچەی ئارام لە مانگی نیسانی ٢٠٢١ لە نزیک پارکی منارە لە هەولێر وەستام و قسەم بۆ ئامادەبووان کرد، ئەو سەرکەوتنە سەربازی و مرۆییانەم وەبیرهێنانەوە کە سی ساڵ بەر لە ئەمڕۆ روو‌حیان بە بەر ئەو پەیوەندییە تایبەتەی نێوان میللەتەکانماندا کرد و بناخەی ئەو هەرێمەیان دانا کە من هاتووم شانازی پێوە بکەم. هەست بە شانازی دەکەم کە توانیم لە ماوەی ساڵی رابردوودا رۆڵێکی بچووک ببینم لە بیناکردنی زیاتر لەسەر ئەو بناخەیە. سەرەڕای هەموو ئاڵنگارییەکانی پەتای جیهانی، سەرکەوتوو بووین لە خستنە سەری چەند خشتێکی دیکە بۆ بەهێزترکردن و خۆڕاگرترکردنی پەیوەندییەکە. یادی مێژوویەکی هاوبەشی بەر لە سی ساڵمان کردەوە، هەروەها لە هەمانکاتیشدا مێژوومان دروستکرد. حکومەتەکەم یارمەتی هاوشانە کوردەکانمانی دا لە بەردەوامیدان بەوەی کە #پێشمەرگە بخرێتە ژێر یەک فەرماندەیی و هەروەها لە ماوەی ساڵی رابردوودا زیاتر لە ٢٥٠ ملیۆن دۆلارمان لە شێوەی یارمەتی ئەمنی پێشکەش کردوون. لە دەرەنجامیشدا، ئەو پێشمەرگە بوێرانەی یارمەتی تێکشکاندنی داعشیاندا ئێستا لە دۆخێکی بەهێزتردان بۆ پاراستنی هەرێمەکە بۆ نەوەکانی داهاتوو. هێزێکی پێشمەرگەی یەکگرتووتر واتە هەرێمی کوردستانێکی بەهێزتر و یەکگرتووتر و هەروەها عێراقێکی باشتریش. لەگەڵ رووبەڕووبوونەوەی خراپترین پەتای جیهانی لە سەردەمی هاوچەرخدا، هاوڕێیانم لە ئاژانسی ئەمەریکی بۆ پەرەپێدانی نێودەوڵەتی دەستیان بەکارکردن کرد بۆ یارمەتیدانی هەرێمی #کوردستان لە رووبەڕووبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆرنا. ئۆتۆمبێلی فریاگوزاری (ئیسعاف)و کەلوپەل و پێداویستی پزیشکیمان بەخشینە کەرتی تەندروستی لە #هەولێر و پارەمان دابینکرد بۆ بە خێرایی بنیادنانی یەکەی جیاکردنەوەی نەخۆشانی کۆرۆنا لە #دهۆک و هەروەها ئۆتۆمبێلی ساردکەرەوەمان بۆ کەرتی تەندروستی لە #سلێمانی دابینکرد بۆ ئەوەی یارمەتی هەڵمەتی گواستنەوەو دابەشکردنی ڤاکسین بدات. وەک گەورەترین بەخشەر بۆ دامەزراوەی #کۆڤاکس، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا بەشداریکردووە لە بەخشینی سەدان هەزار ژەمە ڤاکسین بۆ خەڵکی عێراق. لەڕووی ئابووریشەوە، کارمان لەگەڵ دامەزراوەی هاوئاهەنگی پەرەپێدانی دارایی کرد بە تەرخانکردنی ٢٥٠ ملیۆن دۆلار لە شێوەی وەبەرهێنان بۆ کەرتی گاز و نەوتی #هەرێمی_کوردستان. هەروەها هاوشانیمان لەگەڵ ژووری بازرگانی ئەمەریکادا کرد بۆ بانگهێشتکردنی کۆمپانیا ئەمەریکییەکان لە یارمەتیدانی وەگەڕخستنی توانای ئابووری هەرێمی کوردستان. لە دهۆکەوە بۆ سلێمانی هانی رۆحی کارسازخوازی گەنجان دەدەین لەڕێی وەبەرهێنانکردن لە پڕۆژەی بچووک و مامناوەند لەبەرئەوەی باش دەزانین ئەو شتەی کە وزەی هێنانەکایەی ئارامی و خۆشگوزەرانییە بریتییە لە بزوێنەری کەرتی تایبەتی زیندوو . ئەگەر دەوڵەمەندی هەر شارستانییەک پەیوەست بێت بە دەوڵەمەندی هونەرو مێژووەکەیەوە، ئەوا هەرێمی کوردستان بەقەد هەر شوێنێکی دیکەی سەرگۆی زەوی دەوڵەمەندە. هەر لە پەرستگەی لالشەوە بۆ دەرگای بادینان، لە مەزاری نەبی ناحومەوە بۆ بابەتی ئەدەبی و مۆسیقای بەرجەستەکراو، خۆم و تیمەکەم شانازی بە کارکردن لەگەڵ هاوشانە کوردەکانمان و هەندێک لە بەنێوبانگترین دامەزراوە جیهانییەکان دەکەین بۆ پاراستنی فەرهەنگی کەلەپووری بەهاداری هەرێمی کوردستان، کە بۆ هەتاهەتایە بەردەست دەبن بۆ پەروەردەکردنی نەوەکانی داهاتوو. سەرەڕای سەرکەوتنە زۆرەکانمان، پێویستە چاوکراوەبین سەبارەت بە ئاڵنگارییەکان و هەروەها سەبارەت بە هەرشتێک کە لەوانەیە درز بخاتە ئەو بناخەیەوە کە بە کارکردنی ماندوو نەناسانە دروستمان کردووە. پابەندی هاوبەشمان بۆ مافەکانی مرۆڤ دەبێت بە بەردەوامی نەگۆڕبێت، تەنانەت لەکاتی دۆخی سەختی ئابووریشدا. بۆیە تاوەکو ئەوکاتەی کە هەرێمی کوردستان شوێنێک دەبێت کە مافەکانی مرۆڤ لە ریزی پێشەوە دادەنێت، دەبێتە نموونەیەک بۆ دراوسێیەکانی. هەروەها ئەو نموونەیە بە رۆشنترین شێوە دەدرەوشێتەوە ئەگەر لەڕووی سیاسییەوە بە یەکگرتوویی بمێنێتەوە. هەرێمی کوردستانێکی یەکگرتوو بۆ خەڵکی هەرێمی کوردستان و عێراق و جیهانیش باشە. کاتی خزمەتم لێرە بەرزترین ئاست بووە لە پیشەکەم وەک دیپلۆمات، هەرگیز میواندۆستی گەرموگوڕی خانەخوێ کوردەکانم لەبیرناکەم. هەرچەندە زۆرجار وادەخوازێت کە دیپلۆماتەکان کاتی زیاتر لەگەڵ دەوڵەمەندان و دەسەڵاتداران بەسەربەرن، بەڵام هەرگیز لەوە زیاتر هەستم بەشکۆمەندی نەکردووە کاتێک لەگەڵ هاووڵاتییەکی #کوردی ئاسایی نانێکم دوولەت کردووە. زۆر سوپاس لە کانگای دڵەوە بۆ هەمووتان. لەکاتێکدا بیری جوانی شاخەکانی هەرێمی کوردستان دەکەم، لە شاخەکان زیاتر بیری گەورەیی خەڵکەکەی دەکەم.
هاوڵاتى وەزارەتی دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان لیستێکی دیکەی مووچەی راگەیاند و بەپێی خشتەکە، سبەی دووشەممە وەزارەتەکانی کشتوکاڵ، رۆشنبیری و لاوان، ئاوەدانکردنەوە و نیشتەجێبوون و سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان، پەرلەمان، ئەنجوومەنی وەزیران و خانەنشینی پێشمەرگە مووچە وەردەگرن. رۆژی سێشەممەش، خانەنشینیی شارستانی مووچە وەردەگرن. لە رۆژانی 25 و 26ـی حوزەیران دەست بە دابەشکردنی مووچەی مانگی حوزەیرانی وەزارەتی تەندروستی کرا، پاشان وەزارەتەکانی پێشمەرگە و ناوخۆ تاوەکو 30ـی حوزەیرانی کێشا و دابەشکردنی مووچە راگیرا، لەماوەی 12 رۆژی رابردوودا شەش وەزارەت و دەزگا مووچەکانیان وەرگرت.
هاوڵاتى عه‌لی حه‌مه ساڵح له‌راپۆرتێكدا ورده‌كاری كه‌مكردنه‌وه‌ی گه‌ڕاندنه‌وه‌ی داهاتی پارێزگاكان بۆ خه‌زێنه‌ی گشتی ئاشكراده‌كات رایگه‌یاند:" له‌سنوری هه‌ولێر و دهۆك ته‌نها 57%ی داهات و له سلێمانیش 43%ی داهات ده‌گه‌ڕێندرێته‌وه حكومه‌ت، ئه‌مه‌ش ئاماژه‌یه‌كی ڕونه له‌سه‌ر دو ئیداره‌ی و ده‌ستبه‌سه‌ردا گرتنی داھاتی ناوخۆ". عه‌لی حه‌مه ساڵح ئه‌ندامی په‌رله‌مانی كوردستان له هه‌ژماری تایبه‌تی خۆی له‌تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی فه‌یسبوك نوسیویه‌تی، "داھات ھه‌رچه‌ند بێت ده‌سه‌ڵاتی زه‌رد ھه‌ر 57٪ ده‌دات و ھی سه‌وزیش ھه‌ر 43٪ ده‌دات، ئهو پاره‌یه‌ی له داھاتی گومرگ و ڕسومات و باج كۆده‌كرێته‌وه له ژێر ده‌سه‌ڵاتی حیزبه‌و حیزب چه‌ندی بوێت ئه‌وه‌نده ده‌دات، واته ئه‌گه‌ر داھاتی ئیبراھیم خه‌لیل و ھه‌ولێر و دھۆك سه‌دان ملیۆن دۆلار بێت، سلێمانی مانگانه 43 ملیۆن دۆلار بداته موچه، ھه‌ولێریش 57 ملیۆن دۆلار ده‌دات، ھه‌ردوكیان به ھه‌مان ڕێژه له سێ مانگدا 157 ملیار دیناریان كه‌مكرده‌وه بۆ ته‌مویلی موچه". به‌گوێره‌ی راپۆرتێك كه عه‌لی حه‌مه‌ساڵح پێشكه‌ش به‌سه‌رۆكی په‌رله‌مانی كردوه، تێیدا هاتوه، له مانگی (شوبات/2)ی ئه‌مساڵ بۆ مانگی (ئایار/5)، داھاتی ناوخۆ بۆ موچه 43٪ كه‌میكردوه، له 374 ملیار دیناره‌وه بۆ 157 ملیار كه‌می كردوه، ھه‌رچه‌نده پێش كه‌مكردنیشی داھاتی ناوخۆ به‌ته‌واوی نه‌گه‌ڕاوه‌ته‌وه. له‌راپۆرته‌كه‌دا هاتوه، "ئه‌وه‌ی جێگای سه‌رنجه داھاتی ھه‌ولێر و دھۆكیش ھه‌ر 42٪ كه‌میكردوه و سلێمانیش ھه‌ر 42٪، له خشته‌كه‌یه‌كیشدا رونكراوه‌ته‌وه، دراوه چۆن مانگ به مانگ وه‌ك یه‌ك داھاتی سلێمانی له‌لایه‌ك و ھه‌ولێر و دھۆك له‌لایه‌ك كه‌م ده‌كات". له‌خاڵی دوه‌می راپۆرته‌كه‌دا ئاماژه به‌وه‌كراوه، كۆكردنه‌وه‌ی داھات و ته‌رخانكردنی داھاتی ناوخۆ به‌پێی زیاد و كه‌می داھاتی خاڵێكی سنوری یان كۆكردنه‌وه‌ی باج و رسومات له شارێكه‌وه بۆ شارێك نیه، داھاتی ھه‌ر پارێزگاو ھه‌ر خاڵێكی سنوری ھه‌ر چه‌ند بێت، ھه‌ولێرو دھۆك 57٪ دابینده‌كه‌ن و سلێمانیش 43٪، ئه‌مه ئاماژه‌یه‌كی ڕونه له‌سه‌ر دو ئیداره‌ی و ده‌ستبه‌سه‌ردا گرتنی داھاتی ناوخۆ. باس له‌وه‌شكراوه، تاوه‌كو 9ی (ته‌موز/7)ی 2021 سلێمانی 51 ملیار دیناری داھاتی ناوخۆی مانگی ڕابردوی ناردوه، ھه‌ولێر 69 ملیار، واته 57% به 43%یه، پاش لێكۆڵینه‌وه و به‌دواداچون ده‌ركه‌وت ئهو داھاته‌ی له پارێزگاكانه‌وه كۆده‌كرێته‌وه بهھیچ شێوه‌یه‌ك ئهو داھاته نییه كه دێته خه‌زێنه‌ی گشتی.
هاوڵاتى لە قەزای مورادییە سەر بە پارێزگای وان مینی پاسێک کە کۆچبەرانی هەڵگرتبوو وەرگەڕا، بە هۆیەوە ١٢ کۆچبەر گیانیان لەدەستدا و ٢٠ی دیکەش برینداربوون. ئەمڕۆ یەکشەممە 11ی ته‌مموزی 2021، ئاژانسی ئانادۆڵۆ بڵاویکردووەتەوە، رووداوەکە لە نزیک ناوچەی یوماکلى بووە کە مینی پاسێک بە ٦٥ سەرنشینەوە، بە هۆکارێکی نادیار وەرگەڕا و بەهۆیەوە ١٢ کۆچبەر گیانیان لەدەستدا و ٢٠ی دیکەیش برینداربوون. بەهۆی رووداوەکەوە مینی پاسەکە ئاگری گرت و دواتر لەلایەن تیمی ئاگرکوژێنەوە کوژێنرایەوە. لە رووداوەکەدا ٢٠ کۆچبەر برینداربوون کە لە دوای وەرگرتنی چارەسەری سەرەتایی گواسترانەوە نەخۆشخانەکانی وان، ئەرجیش و مورادییە و تەرمەکانیش گواسترانەوە پزیشکی دادوەریی.
.jpg)
هاوڵاتى ئەمڕۆ یەکشەممە 11ی ته‌مموزی 2021، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت لە بازاڕەکانی جیهاندا بە 75 دۆلار و 55 سەنتە. هاوکات لە بۆرسەی بازارە جیهانییەکان، نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی ئەمریکیش بە 74 دۆلار و 56 سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت. ئاژانسی هەواڵی رۆیتەرز بڵاویکردەوە، بەهۆی کاریگەرییەکانی کەمبوونەوەی نەوتی کۆگاکراوی ئەمریکا و زیادبوونی خواست لەسەر نەوت لەبازارەکانی ئاسیا بەتایبەتی چین و هیندستان، ئەمڕۆ یەکشەممە بەهای نەوت بەڕێژەی 2% بەرزبووەوە. لەماوەی ئەم هەفتەیەدا، رێکخراوی ئۆپێک پڵەس هەوڵیدا بڕیارێک لەبارەی زیادکردنی بڕی بەرهەم بۆ قەرەبوکردنەوەی داخوازی زۆری جیهانی دوای ئاسایبوونەوەی بەشێکی کەرتی ئابوری بدات، بەڵام کۆبونەوەکە نەگەیشتە هیچ ئەنجامێک و دواخرا، ئەوەش کاریگەریی لەسەر نرخی نەوت هەبوو.
هاوڵاتى سهرۆکى حکومه‌تى عێراق له چواره‌مین ساڵیادى کۆنترۆڵکردنه‌وه‌ى پارێزگاى موساڵدا رایگه‌یاند:" حکومه‌تى ئێستاى عێراق هه‌ڵه‌کانى رابردوو دووباره ناکاته‌وه". ئهمڕۆ شه‌ممه 10ى ته‌موزى 2021، نووسینگه‌ى راگه‌یاندنى سه‌رۆک وه‌زیرانى عێراق له راگه‌یه‌نراوێکدا ئاماژهى به‌وه‌داوه که مسته‌فا کازمى به‌بۆنه‌ى چواره‌مین ساڵیادى کۆنترۆڵکردنه‌وه‌ى شارى مووسڵ سه‌نته‌رى پارێزگاى نه‌ینه‌وا له ده‌ستى رێکخراوى تیرۆریستى داعش په‌یامێکى بڵاوکرده‌وه و تیایدا ھاتووه: "ئهمڕۆ عێراقییه‌کان یادى چواره‌مین ساڵیادى کۆنترۆڵکردنه‌وه‌ى شارى مووسڵ به‌رز راده‌گرن که له داستانێکى ئازایه‌نه‌دا ھێزه عێراقییه‌کان به‌سه‌ر تیرۆریستانى داعشدا تۆماریان کرد و ئهو داستانه‌یش ئهوهى دووپاتکرده‌وه که یه‌گرتوویى عێراقییه‌کان تاکه رێگایه بۆ به‌ره‌و گه‌شه‌شه‌ندن و سهقامگیرى عێراق". هه‌روه‌ها مسته‌فا کازمى راشیگه‌یاندووه که شه‌ڕى کۆنترۆڵکردنه‌وه‌ى مووسڵ، ھاوسه‌نگیى له‌سه‌ر ئاستى ناوخۆیى، ھه‌رێمیى و نێوده‌وڵه‌تى گۆڕی، دواى تیرۆریستانى داعش زۆربه‌ى ناوچه‌کانى عێراقیان داگیرکرد که له میانیدا، تاوانى وه‌حشیگه‌رانه‌یان به‌رامبه‌ر به ھاووڵاتییان ئه‌نجامداو و ھاتووه:"به قوربانیدانى ھێزه ئه‌منییه‌کانمان و فه‌تواکه‌ى مه‌رجه‌عییه‌ت، چوار ساڵ له‌مه‌وبه‌ر شارى مووسڵ له ده‌ستى تیرۆریستانى داعش کۆنترۆڵ بکرێته‌وه." هاوکات له راگه‌یه‌نراوه‌که‌دا ھاتووه: "دواى تێپه‌ڕبوونى ساڵ به‌سه‌ر کۆنترۆڵکردنه‌وه‌ى مووسڵ، حکوومه‌تى ئێستاى عێراق سووره له‌سه‌ر ئهوهى که ھه‌ڵه‌کانى رابردوو که به‌ھۆیه‌وه لێکه‌وته‌ى مه‌ترسیدارى لێکه‌وته‌وه و باجى زۆر قورس درا، دووبار نه‌که‌ته‌وه و پێداگیرانه ھه‌وڵه‌کانیان بۆ راوه‌دوونانى تیرۆریستانیش خستووه‌ته‌گه‌ڕ، ئه‌وه‌یش له‌ڕێگاى پشت به‌ستن به تواناکانى ھێزه ئهمنییهکان و دانانى پلانى سه‌ربازى به‌ھاریکارى له‌گه‌ڵ دۆست و ھاوپه‌یمانه‌کانمان". ئهمڕۆ چوار ساڵ به‌سه‌ر کۆنترۆڵکردنه‌وه‌ى شارى مووسڵ سه‌نته‌رى پارێزگاى نه‌ینه‌وا له ده‌ستى رێکخراوى تیرۆریستى داعش تێپه‌ڕده‌بێت که رۆژى 10ى ته‌موزى 2017 له‌لایه‌ن حه‌یده‌ر عه‌بادى سهرۆکى حکومه‌تى ئه‌وکات کۆنترۆڵکردنه‌وه‌ى راگه‌یه‌ندرا.
هاوڵاتى یاریده‌ده‌رى سهرۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان بۆ کاروبارى ئابورى ڕایگه‌یاند، له سه‌ره‌تاى ئه‌م هه‌فته‌یه‌دا ده‌رئه‌نجامى ڕێککه‌وتن له‌گه‌ڵ به‌غدا ده‌رده‌که‌وێت. ئهمڕۆ 10ى ته‌موزى 2021، به‌بۆنه‌ى تێپه‌ڕبونى دوو ساڵ به‌سه‌ر ته‌مه‌نى کابینه‌ى نۆیه‌مى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستاندا، ڕێباز حه‌ملان، یاریده‌ده‌رى سهرۆکى حکومه‌تى هه‌رێم په‌یامێکى بڵاوکرده‌وه و ئاماژهى به‌وه‌کردوه، دوو ساڵى سه‌خت و دژوار، کابینه‌ى نۆ ده‌ستپێکێکى پێ له ھیواو ئاڵه‌نگارییه‌کى گه‌وره به‌رامبه‌ر دابه‌زینى نرخى نه‌وت. هه‌روه‌ها راشیگه‌یاند که سه‌رھه‌ڵدانى ڤایرۆسێکى کوشنده و ده‌گمه‌نى وهک کۆرۆنا و ململانێى سیاسى و ناوخۆیى و ناوچه‌یى و ھه‌ڕه‌شه‌ى بهردهوام سه‌ربازى و تیرۆریستی، دانوستانى درێژخایه‌نى به‌غداد و ھه‌ولێر بووه. له په‌یامه‌که‌ى یاریده‌ده‌رى سهرۆکى حکومه‌تدا، ئه‌وه دووپاتده‌کاته‌وه که له دوو ساڵدا ده‌رئه‌نجامى به‌رچاو له ئاست چاوه‌ڕوانیدا هه‌بوو، له جێبه‌جێکردنى به‌ڵێنه‌کانیدا که رایگه‌یاندبوو له کارنامه‌که‌یدا و رێککه‌وتن له‌گه‌ڵ به‌غدا و له‌سه‌ره‌تاى ئه‌م ھه‌فته‌یه ده‌رئه‌نجامى ئهو رێکه‌وتنه ده‌رده‌که‌وێت. باسى له‌وه‌شکردوه، له‌و دوساڵه‌دا، چاکسازى و ریفۆرم له داھاتى نه‌وت و داھاتى ناوخۆو خه‌رجى و ھه‌مووى بۆ گه‌ل و په‌رله‌مان خرایه روو، له‌گه‌ڵ ئاوه‌دانى و به‌رده‌وامبوون له پرۆژه‌ى خزمه‌تگوزارى و شه‌قام و پرد و نه‌خۆشخانه و کارگه و وه‌به‌رھێنان و ره‌خساندنى ھه‌لى کار له که‌رتى تایبه‌ت. ئهمڕۆ، دووساڵ تێده‌په‌ڕێت به‌سه‌ر ته‌مه‌نى کابینه‌ى نۆى حکومه‌تى هه‌رێم و له په‌یامێکدا به‌و بۆنه‌یه‌وه، مه‌سرور بارزانى سهرۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان ڕایگه‌یاند، پێویسته ده‌ستخۆشى له کابینه‌ى نۆیه‌م بکرێت که موچه‌ى دابین کردووه.
هاوڵاتى فهرماندهى گشتیى هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده) رایگه‌یاند:"هیچ پێکهاته‌یه‌ک نییه که یارمه‌تى داگیرکاریى ده‌وڵه‌تى تورک بدات بۆ ئهوهى ماوه‌یه‌کى زیاتر له باکوورى ڕۆژهه‌ڵاتى سوریادا بمێنێته‌وه. ئهمڕۆ شه‌ممه 10ى ته‌موزى 2021، جه‌نه‌راڵ مه‌زڵوم کۆبانێ، فهرماندهى گشتیى هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده) له لێدوانێکیدا رایگه‌یاند:" هێزه‌کانى ده‌وڵه‌تى تورک چیتر تواناى ئه‌وه‌یان نییه بۆ ئهوهى زیاتر له‌و ناوچانه بمێننه‌وه که له باکوورى رۆژهه‌ڵاتى سوریادا داگیریان کردووه". هه‌روه‌ها راشیگه‌یاند:"مانه‌وه‌ى هێزه‌کانى تورکیا و گرووپه چه‌کداره‌کانیان په‌یوه‌ندیى به‌تواناى سه‌ربازیى هێزه‌کانى هه‌سه‌ده-ه‌وه‌هه‌یه بۆ دووباره کۆنتڕۆڵکردنه‌وه‌ى ناوچه‌که و پشتیوانیى دانیشتوانى ئهو ناوچانه". هاوکات، مه‌زڵوم کۆبانێ، ئه‌وه‌شى دووپاتکرده‌وه که هاووڵاتییانى سه‌رێ کانێ ئه‌زمونێکى زۆر سه‌ختیان تێپه‌راندووه و تواناى ئه‌وه‌یشان هه‌یه جارێکى تر بگه‌ڕێنه‌وه شوێنه‌کانیانى خۆیان.
.jpg)
هاوڵاتى له‌دووه‌م ساڵیادى ده‌ستبه‌کاربوونى کابینه‌که‌یدا، مه‌سرور بارزانى سهرۆکى حکومه‌ت له وتارێکدا له په‌یوه‌ندى نێوان به‌غداو هه‌رێم رایگه‌یاند: " ئێمه سواڵکه‌ر نین". پاش تێپه‌ربوونى دوو ساڵ به‌سه‌ر کابینه‌ى نۆیه‌مى حکومه‌تى هه‌رێمدا مه‌سرور بارزانى ده‌شڵێت " چاکسازى شتێک نییه به شه‌و و رۆژێک ته‌واو بێت. پرۆسه‌یه‌کى به‌رده‌وامه. هه‌رگیز ته‌واو نابێت. ئێمه هه‌رچى بکه‌ین، ده‌توانین چاکسازى زیاتریش بکه‌ین له داهاتوودا". له باره‌ى مووچه‌وه سهرۆکى حکومه‌ت ده‌ڵێت " ده‌توانى ئه‌وه بڵێم، حکومه‌ت به‌ڵێنى داوه، به‌و بودجه‌یه‌ى له‌به‌ر ده‌سته، مووچه‌که بدات". ده‌قى وته‌کانى مه‌سرور بارزانی، سهرۆکى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستان چاکسازی ئێمه له به‌رنامه‌ى کابینه‌ى حکومه‌تدا کارنامه‌مان له باره‌ى چاکسازییه‌وه پێشکه‌ش کرد. چاکسازى شتێک نییه به شه‌و و رۆژێک ته‌واو بێت. پرۆسه‌یه‌کى به‌رده‌وامه. هه‌رگیز ته‌واو نابێت. ئێمه هه‌رچى بکه‌ین، ده‌توانین چاکسازى زیاتریش بکه‌ین له داهاتوودا. ئهوهى تا ئێستا حکومه‌ت کردوویه‌تی، ئه‌گه‌ر به ئینسافه‌وه سه‌یرى بکه‌ین، دواى ئهو هه‌موو قه‌یران و کێشانه، پێم وایه حکومه‌ت ده‌ستکه‌وتى زۆرى به‌ده‌ست هێناوه. ته‌حه‌دییه‌کان زۆر بوون، دواى ده‌ستپێکردنى کابینه ئێمه تووشى قه‌یرانى کۆرۆنا بووین، نرخى نه‌وت دابه‌زی، ئابوورى دنیا به شێوه‌یه‌کى گشتیى تووشى داڕمان بوو، سه‌ره‌ڕاى ئه‌وه‌ش ئێمه توانیمان خۆمان رابگرین. له لایه‌کى دیکه‌وه حکومه‌تى فیدراڵى ته‌نانه‌ت له ناردنى بودجه، ئه‌مه 13یه‌مین مانگه هیچ بودجه‌یه‌کى بۆ هه‌رێم نه‌ناردووه، ئێمه به‌و داهاته‌ى له کوردستان هه‌بووه و به‌و هه‌موو کێشه و قه‌یرانانه توانیومانه ئیداره‌ى ئه‌م حکومه‌ته بکه‌ین، به‌و چاکسازیانه‌ى که کراوون. چاکسازى له چه‌ندین بواردا کراوه، بۆنموونه له رێکخستنه‌وه‌ى داهات و که‌مکردنه‌وه‌ى خه‌رجییه‌کانى حکومه‌ت، که به‌رچاو و دیاره و حکومه‌ت توانیویه‌تى پشت ببه‌ستێت به‌و داهاته‌ى له‌به‌ر ده‌ستییه‌تی، هه‌رچه‌نده وهک پێویست نه‌بووه و له ئاست داخوازى خه‌ڵکى کوردستان نه‌بووه، ئهو بودجه‌یه‌ى پێویسته بۆ ئیداره‌دانى وڵات، به‌شى نه‌کردووه، به‌ڵام توانیویه‌تى خۆى بگونجێنێت له‌گه‌ڵ ئهوهى له‌به‌ر ده‌ستى بووه. به رێکخستنه‌وه‌ى داهات و ئهو ره‌وشه‌ى که هه‌یه، توانیومانه ئیداره‌ى خۆمان بکه‌ین. ئه‌گه‌ر به ئینسافه‌وه سه‌یر بکرێت، جێى ده‌ستخۆشییه بۆ هه‌موو ئهو براده‌رانه‌یه کاریان تێیدا کردووه. له لایه‌کى دیکه‌وه حکومه‌ت هه‌وڵیداوه خزمه‌تگوزارییه‌کان به دیجیتاڵى بکات و رۆتین که‌م بکاته‌وه. دووباره ده‌ڵێم، کۆرۆنا کاریگه‌رى هه‌بووه له‌سه‌ر ئه‌داى حکومه‌ت و ده‌وامى فه‌رمانگه‌کان. له هه‌مووشى گرنگتر ئه‌وه‌یه، که ئهو گه‌نده‌ڵییه‌ى پێشتر خه‌ڵک پێوه‌ى ده‌یناڵاند و گله‌ییان ده‌کرد، له به‌هه‌ده‌ر دانى سامانى گشتیی، ئێمه تا ئاستێکى زۆر که‌ممان کردووه و ناتوانم بڵێم بنبێ کراوه، به‌ڵام به ئاستێکى زۆر که‌مکراوه‌ته‌وه. به‌رده‌وامیش ده‌بین له‌سه‌ر چاکتر کردنى ره‌وشى هه‌رێم له هه‌موو روویه‌که‌وه. بۆ نموونه، له ماوه‌ى رابردوو کارێکى زۆرمان له‌سه‌ر کاره‌با کردووه، بۆ ئهوهى خه‌رجى به‌رهه‌مهێنانى کاره‌با به شێوهیهک که‌مبکه‌ینه‌وه، به‌ڵام له هه‌مان کاتدا دانى کاته‌کانى کاره‌با به هاووڵاتیان زیاد بکه‌ین. هه‌رچه‌ند هه‌ندێکجار زیادکردنى تێده‌که‌وێت، به‌ڵام به شێوه‌یه‌کى گشتیى ئه‌گه‌ر به‌راورد بکه‌ین، به پێشتر سه‌ره‌ڕاى ئهو هه‌موو توانا و داهاته‌ى له‌به‌ر ده‌ست بووه، ده‌توانم بڵێم ئه‌م کابینه‌یه سه‌رکه‌وتوو بووه، له ئیداره‌دانى ئه‌م دۆسیه‌یه. ئه‌مه یه‌کێکه له نموونه‌کان و له هه‌موو بواره‌کانى دیکه‌شدا چاکسازى کراوه. باج له حکومه‌ت وهک چه‌ندین جارى دیکه باسکراوه، به هیچ شێوهیهک باجمان له‌سه‌ر خه‌ڵک زیاد نه‌کردووه. ئهو باجانه‌ی، که هه‌ن به یاسا رێکخراوون و پێشتر بڕیارى له‌سه‌ر دراوه. به‌داخه‌وه، جێبه‌جێ نه‌کراوه، ئه‌م حکومه‌ته هاتووه بۆ جێبه‌جێکردنى یاسا و گه‌ڕانه‌وه‌ى ئهو باجه، که مافى خه‌ڵکه. بۆ ئهوهى دیار بێت. باج بۆ حکومه‌ت ناگه‌ڕێته‌وه. حکومه‌ت کۆى ده‌کاته‌وه و ده‌یکاته‌وه به داهات و ده‌یگه‌ڕێنێته‌وه بۆ خه‌ڵک. له مووچه و پڕۆژه‌کان و بۆ خزمه‌تى خه‌ڵک خه‌رجى ده‌کات. ئهوهى پێشتر هه‌ستمان کرد، کێشه‌یه‌کى تێدایه، ئهو باجانه‌ى به یاسا رێکخراوون زۆربه‌یان کۆنه‌کراونه‌ته‌وه و له به‌رژه‌وه‌ندى تاکه که‌س و ژماره‌یه‌کى که‌م له بازرگان و ئهو که‌سانه‌ى که خۆیان دزیوه‌ته‌وه له دانى باج به حکومه‌ت له به‌رژه‌وه‌ندى ئه‌وان بووه. ئه‌م جاره حکومه‌ت ده‌ڵێت، ئهو باجانه‌ى له‌سه‌ر ئهو خه‌ڵکانه و به یاسا رێکخراوون و دهبێت بیگه‌ڕێننه‌وه بۆ گه‌نجینه‌ى حکومه‌ت، تا حکومه‌ت بتوانێت، به شێوه‌یه‌کى باشتر له خزمه‌تى هاووڵاتیان و بۆ پڕۆژه‌کانى دیکه، که دیسان خزمه‌ت به هاووڵاتیان بگه‌یه‌نێت، به‌کارى بهێنێت. دووباره ده‌ڵێم باج زیاد نه‌کراوه و ئهوهى حکومه‌ت کردوویه‌تى ته‌نیا رێکخستنه‌وه‌ى باج. ئاو ئاو گرنگترین سه‌رچاوه‌ى ژیانه بۆ مرۆڤ، به بێ ئاو ناتوانین بژین. به‌داخه‌وه چه‌ندین هۆکار هه‌ن بۆ که‌مبوونه‌وه‌ى ئاو له کوردستاندا. زۆر له‌و سه‌رچاوانه‌ى له ده‌ره‌وه‌ى سنوور ده‌هاتنه هه‌رێم و ئێستا رێگه‌یان لێگیراوه و نایه‌ت، ته‌نانه‌ت بۆ ئهو به‌نداوانه‌ى هه‌ن، له‌وانه دووکان و ده‌ربه‌ندیخان. له لایه‌کى دیکه‌وه وشکه ساڵى و نه‌بارینى باران، هه‌روه‌ها به شێوه‌یه‌کى ناته‌ندرووست مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ ئاوى ژێر زه‌وى کراوه و ئاوێکى زۆر به‌فیڕۆ دراوه. ئه‌مانه هۆکارن بۆ که‌مئاوی. بۆ چاره‌سه‌ر، دهبێت ئێمه ده‌ست به ئاوه‌وه بگرین. به‌شێکى به‌رپرسیارێتى بۆ هاووڵاتیان ده‌گه‌ڕێته‌وه. دهبێت هاووڵاتیان زیاده‌ڕۆیى له به‌کارهێنانى ئاو نه‌که‌ن و ده‌ست به ئاوه‌وه بگرن. ئاو سه‌رچاوه‌یه‌کى سرووشتییه و ئێمه ناتوانین به هیچ شێوه‌یه‌کى دیکه ئاو زیاد بکه‌ین، مه‌گه‌ر ئهوهى ده‌ستى پێوه بگرین و به باشترین شێوه سوودى لێ وه‌ربگرین. درووستکردنى به‌نداو یه‌کێکه له رێگه‌کان و ئێمه له سه‌ره‌تاى کابینه‌وه هه‌ستمان به‌وه کردووه، که درووستکردنى به‌نداو له چه‌ند روویه‌که‌وه ده‌توانێت یارمه‌تیده‌ر بێت. یه‌کێک بۆ ده‌ستگرتن به ئاوه‌وه و دواتر بۆ به‌کارهێنانه‌وه‌ى بۆ خه‌ڵکى کوردستان. له لایه‌کى دیکه‌وه به‌نداوه‌کان ده‌توانن ئاوى ژێر زه‌وى زیاد بکه‌ن و ببن بۆ سه‌رچاوه‌یه‌کى باش بۆ هاندانى کشتوکاڵ و بازرگانى و ته‌نانه‌ت پیشه‌سازى و گه‌شتیاری. له لایه‌کى دیکه‌وه ئهو به‌نداوانه ده‌توانن له هه‌موو رووه‌کانه‌وه یارمه‌تیده‌ر بن. ئهوهى حکومه‌ت ده‌یه‌وێت بیکات، ئه‌مه‌یه، ئهو به‌نداوانه به زووترین کات درووست بکرێن، به‌ڵام ئه‌وه‌مان له بیر نه‌چێت، ئێمه تووشى قه‌یرانى دارایى بووین، خه‌ڵک چاوه‌ڕێى ئه‌وه‌یه مووچه له‌سه‌رى مانگه‌وه بدرێت. ده‌توانى ئه‌وه بڵێم، حکومه‌ت به‌ڵێنى داوه، به‌و بودجه‌یه‌ى له‌به‌ر ده‌سته، مووچه‌که بدات. پێمان خۆش بوو مووچه هه‌مووى بدرابا. ئهو بودجه‌یه‌ى له‌به‌ر ده‌سته به‌شى مووچه و پڕۆژه هه‌مووى ناکات. دهبێت ئێمه بڕیار بده‌ین، چۆن ده‌توانین به باشترین شێوه سوود له‌و بودجه‌یه وه‌ربگرین. چه‌ندى بۆ مووچه بێت و چه‌ندى بۆ پڕۆژه‌کان خه‌رج بکرێت. ئێمه له‌سه‌ر ئه‌وه نه‌وه‌ستاوین، له‌گه‌ڵ زۆر لایه‌نى بیانى و وڵاتانى ده‌ره‌وه و که‌رتى تایبه‌ت قسه‌مان کردووه، هه‌روه‌ک ده‌زانن ئێمه یاسایه‌کى نوێمان تێپه‌ڕاندووه، ئهوهى پێى ده‌وترێت (PPB)، که هه‌ماهه‌نگییه له نێوان که‌رتى گشتیى و تایبه‌ت بۆ ئهوهى سه‌یرى ئهو پڕۆژه ستراتیژیانه بکه‌ین و بزانین چۆن درووستیان بکه‌ین. درووستکردنى به‌نداو، له‌سه‌رووى ئه‌وله‌ویه‌تى ئێمه‌یه. ده‌مانه‌وێت ئهو به‌نداوانه به زووترین کات جێبه‌جێ بکرێن. پێویستیان به پاره‌یه. ئێمه خه‌ریکى ئه‌وه‌ین له‌گه‌ڵ وڵاتانى دیکه و که‌رتى تایبه‌ت، ئهو بڕه بودجه‌یه‌ى پێویسته دابینى بکه‌ین بۆ درووستکردنى ئهو به‌نداوانه. پیشه‌سازى و کشتوکاڵ ده‌مانه‌وێت ئابوورى و داهاتمان هه‌مه‌چه‌شن بکه‌ین. ده‌ستمانکردووه به په‌ره‌پێدانى که‌رتى کشتوکاڵ و پیشه‌سازى و که‌رتى گه‌شتیاری، به‌ڵام شته‌کان به‌یه‌که‌وه به‌ستراوون، ئه‌گه‌ر بودجه له‌به‌ر ده‌ست نه‌بێت، له‌وانه‌یه ئاسان نه‌بێت، تۆ بتوانیت زوو په‌ره به‌و که‌رتانه بده‌یت. تۆزێک یارمه‌تى ده‌وێت بۆ ئهوهى بتوانرێت بکه‌ونه سه‌ر پێى خۆیان و ببنه سه‌رچاوه‌ى داهات. سه‌ره‌ڕاى ئه‌وه‌ش هه‌موو هه‌وڵێکمان داوه، که‌رتى تایبه‌ت زۆر زۆر یارمه‌تیده‌رى حکومه‌ت بووه. زۆر له‌و پڕۆژانه‌ى حکومه‌ت مه‌به‌ستى بووه، جێبه‌جێیان کردووه. ئێمه چه‌ندینجار سه‌ردانى پارێزگاکانمان کردووه و پڕۆژه‌ى گه‌وره‌ى خۆراکیمان درووستکردووه، که گرنگه بۆ دابینکردنى ئاسایشى خۆراک، بۆ هه‌موو هاووڵاتیانى کوردستان. ئه‌مه یه‌کێکه له بنه‌ماکانى پێویست بۆ په‌ره‌پێدانى ئابوورى وڵات و هه‌روه‌ها بۆ زامنکردنى ئاسایشى خۆراکى هاووڵاتیان. ئه‌م پڕۆژانه بێگومان له ماوه‌یه‌کى نزیکدا و هه‌ندێکى دیکه ره‌نگه ماوه‌یه‌کى درێژتریان بوێت، به‌رهه‌میان دێته ده‌ست و ده‌یبینین چه‌ند سوودیان دهبێت. ئێمه بهردهوام ده‌بین له پشتیوانیکردنى په‌ره‌پێدان به که‌رتى کشتووکاڵی. له هه‌مان کاتیشدا به نیازین، که‌رتى کشتووکاڵ بکرێته بنه‌ما بۆ په‌ره‌پێدان به که‌رته‌کانى دیکه‌ش. بۆ نموونه هه‌ر پڕۆژه‌یه‌کى کشتوکاڵى بکرێت، ره‌نگه دواى ئه‌وه چه‌ندین پڕۆژه‌ى دیکه‌ى پیشه‌سازى پێویست بن بۆ پشتیوانیکردنى ئهو که‌رته. ئه‌مه جووڵه‌یه‌کى که‌رتى پیشه‌سازى درووست ده‌کات. دواى ئه‌وه جووڵه‌ى بازرگانى دێته پێشه‌وه. ئه‌گه‌ر به‌رهه‌مى ناوخۆیى زیاتر بوو له خواستى ناوخۆ، ئهو کات ئێمه بیر له گه‌ڕان به‌دواى بازاڕى ده‌ره‌وه‌ى هه‌رێم ده‌که‌ینه‌وه. له‌گه‌ڵ حکومه‌تى فیدراڵ و وه‌زیره به‌ڕێزه‌کانى حکومه‌تى فیدراڵى قسه‌مان کردووه، که بازاڕى هه‌موو عێراق به رووى جووتیاران و خه‌ڵکى کوردستاندا بکه‌نه‌وه. له‌گه‌ڵ وڵاتانى ده‌ره‌وه‌ش سه‌ردانمان کردوون و قسه‌مان کردووه، چۆن هه‌رێمى کوردستان به بازاڕى ده‌ره‌کى و نێوده‌وڵه‌تى ببه‌ستینه‌وه. ئه‌گه‌ر ئێمه توانیمان بازاڕێکى نێوده‌وڵه‌تى بۆ به‌رهه‌مه‌کانى ناوخۆیى په‌یدا بکه‌ین، ئه‌مه دهبێت به هۆکارێک بۆ هاندانى جووتیار تاکو به‌رهه‌مى خۆیان زیاتر بکه‌ن. ئهوهى گرنگه بۆمان ئه‌وه‌یه، جووتیار مه‌ترسى ئهوهى نه‌بێت، دواى به‌رهه‌مهێنانى به‌رهه‌مه‌که‌ى چۆن ره‌فتار بکات. حکومه‌ت ئهو به‌رپرسیارێتییه ده‌گرێته ئه‌ستۆ و ئهو به‌رهه‌مانه‌یان لێوه‌رده‌گرێته‌وه و ده‌یکاته‌وه به خۆراک و ده‌یگه‌ڕێنێته‌وه بۆ بازاێ و ئه‌گه‌ر له ئاستى خواستى ناوخۆ زیاتر بوو، ئهو کات ده‌توانین به رێگه‌یه‌کى باش و له رێگه‌ى په‌یوه‌ندى بازرگانى له‌گه‌ڵ ده‌ره‌وه‌ى هه‌رێمى کوردستان و وڵاتانى ده‌ره‌وه، به‌رهه‌مه‌کان ره‌وانه‌ى ده‌ره‌وه بکه‌ین. ئه‌مه ده‌بێته هۆیه‌کى دیکه بۆ زیاترکردنى داهات له هه‌رێمى کوردستان. په‌یوه‌ندییه‌کانى هه‌ولێر و به‌غدا پێویسته گه‌شبین بین. من ده‌توانم به دڵنیاییه‌وه بڵێم. ئه‌م کابینه‌یه زیاتر له هه‌موو کاتێک شاندى ناردووه بۆ به‌غدا. له سه‌ره‌تاوه خۆم چووم. دواتر شاندى حکومه‌تى هه‌رێم سه‌ردانى به‌غداى کردووه بۆ ئهوهى بگه‌ین به رێککه‌وتن، هه‌م له‌سه‌ر بابه‌تى بودجه و هه‌م له‌سه‌ر بابه‌ته‌کانى دیکه، که کێشه‌ن، وهک ناوچه دابڕێنراوه‌کان و ده‌ره‌وه‌ى ئیداره‌ى هه‌رێمى کوردستان و پێشمه‌رگه و ئهو شتانه‌ى له ده‌ستووردا هه‌ن و به‌داخه‌وه تا ئێستا جێبه‌جێ نه‌کراوون. ئێمه ده‌ستپێشخه‌ریمان له هه‌موو بواره‌کان کردووه و چووینه‌ته به‌غدا و داوامان کردووه و ئاماده‌یى هه‌رێمى کوردستانمان پیشانداوه و هه‌رچى ئهرکى سه‌ر هه‌رێمى کوردستانه ئاماده‌بووین جێبه‌جێى بکه‌ین، به‌ڵام له هه‌مان کاتیشدا، ئێمه ده‌زانین، ئه‌گه‌ر ئه‌رکمان هه‌بێت، مافیشمان هه‌یه. به‌داخه‌وه ئێمه تا ئێستا ئه‌رکمان جێبه‌جێ کردووه، به‌ڵام مافه‌کانى خۆمان له حکومه‌تى فیدراڵ وه‌رنه‌گرتووه‌ته‌وه، که مافێکى ده‌ستوورى خه‌ڵکى کوردستانه. تا ئه‌م دیداره‌ش، هیچ بودجه‌یه‌ک له حکومه‌تى فیدراڵى نه‌هاتووه. به تێکڕایى 13 مانگ و له 2020ه‌وه ئه‌م بودجه‌یه قه‌رزه له‌سه‌ر حکومه‌تى فیدراڵ و بۆ هه‌رێمیان نه‌ناردووه. ئێمه هه‌موو ژماره‌کانمان لێکداوه‌ته‌وه. قسه‌ى زۆر کراوه. تیمى ته‌کنیکى چوون و گفتوگۆى زۆریان کردووه، به‌راوردى ئهو داهاته‌ى هه‌رێمى کوردستان و ئه‌رکه‌کانى هه‌رێمى کوردستانیان کردووه، له‌گه‌ڵ ئهو مافه‌ى ده‌بوایه به پێى بودجه، دواى ئهوهى بودجه‌ى 2021یش په‌سند کرا، به‌راورد کراوون و دیاره دهبێت حکومه‌تى فیدراڵى چه‌ند بودجه بۆ هه‌رێم بنێرێت، دواى به‌راوردکردنى ئه‌رک و مافه‌کانى خۆمان. سه‌ره‌ڕاى ئه‌مه‌ش، ئێمه بێهیوا نین و بێ ئومێد نین، هیوادارم و به‌رده‌وامیش له‌سه‌ر هێڵین له‌گه‌ڵ به‌ڕێز سه‌رۆک وهزیران و هه‌موو به‌رپرسانى دیکه‌ى عێراقیى تا ئه‌م کێشه‌یه چاره‌سه‌ر بکرێت. ئێمه داواى شتێک ناکه‌ین، ئێمه سواڵکه‌ر نین، ئێمه داواى ئهو مافه ده‌که‌ین، که به پێى ده‌ستوور مافى ئهو خه‌ڵکه‌یه و دهبێت جێبه‌جێ بکرێت. له باره‌ى پێشمه‌رگه و ناوچه دابڕاوه‌کانیش به هه‌مان شێوه، ده‌ستپێشخه‌ریمان کردووه و وتوومانه پێشمه‌رگه ئاماده‌یه و پێویسته بۆ دابینکردنى ئاسایشى ئهو شوێنانه هه‌ماهه‌نگى بکرێت، له نێوان هێزه‌کانى هه‌رێمى کوردستان و هێزه شه‌رعییه‌کانى حکومه‌تى عێراق. له‌سه‌ر ئه‌مه‌ش له گفتوگۆداین و شاندى ئێمه دیسان سه‌ردانى به‌غدا ده‌که‌نه‌وه بۆ ئهوهى بگه‌نه رێککه‌وتنێک، که له به‌رژه‌وه‌ندى ئاسایشى گشتیى وڵاته‌که‌دا بێت.
هاوڵاتى سهرۆکى حکومه‌تى عێراق رایگه‌یاند، له‌ساڵى 2003ه‌وه حکومه‌ته‌کانى عێراق نزیکه‌ى 80 ملیار دۆلاریان بۆ که‌رتى کاره‌با خه‌رج کردوه، به‌ڵام گه‌نده‌ڵى بوه‌ته به‌ربه‌ستى گه‌وره له‌دابینکردنى کاره‌باى بهردهوام بۆ هاوڵاتیان. ئهمڕۆ شه‌ممه 10ى ته‌موزى 2021، مسته‌فا کازمى سهرۆکى حکومه‌تى عێراق، سه‌ردانى وه‌زاره‌تى کاره‌باى فیدڕاڵى کرد و رایگه‌یاند:"تیرۆرستان و ئه‌وانه‌ى پشتیوانیان ده‌که‌ن هه‌وڵى په‌کخستنى ژیان ده‌ده‌ن له‌رێگه‌ى به‌ئامانجگرتنى تاوه‌ره‌کانى کاره‌با، به‌ڵام له‌لایه‌ن هێزه ئه‌منییه‌کانه‌وه هه‌وڵه‌کانیان شکستیان پێهێنراوه، هه‌روه‌ها هه‌ندێک لایه‌ن نایانه‌وێت عێراق له‌بوارى وزه و کاره‌بادا بگاته ئاستى خۆبژێوى و له‌و پێنیاوه‌شدا هه‌مو رێکارێک ده‌گرنه‌به‌ر". هه‌روه‌ها راشیگه‌یاند:"هه‌وڵه‌کان به‌رده‌وامن بۆ ئهوهى که‌رتى کاره‌با په‌ره‌ى پێبدرێت و پلانى ستراتیژى ئاماده‌ده‌کرێت بۆ چۆنیه‌تى دابینکردنى کاره‌باى بهردهوام بۆ هاوڵاتیان، له‌هه‌نگاوى سه‌ره‌تاییشدا پاڵپشتى زیاتر بۆ وێستگه‌کانى کاره‌با و دابینکردنى پێداویستییه‌کانیان ده‌ستبه‌رده‌که‌ن له‌گه‌ڵ فره‌چه‌شنکردنى که‌رتى کاره‌با". هاوکات، سهرۆکى حکومه‌تى عێراق ئه‌وه‌شى ئاشکرا کرد:" له‌ساڵى 2003ه‌وه حکومه‌ته‌کانى عێراق نزیکه‌ى 80 ملیار دۆلاریان بۆ که‌رتى کاره‌با خه‌رج کردووه، به‌ڵام گه‌نده‌ڵى بوه‌ته به‌ربه‌ستى گه‌وره له‌دابینکردنى کاره‌باى بهردهوام بۆ هاوڵاتیان و نیگه‌رانى هاوڵاتیانیش هه‌ست پێ ده‌که‌ن، که به‌رئه‌نجامى خراپى پلان و به‌هه‌ده‌ردانى بودجه‌یه‌کى گه‌وره‌یه به‌بێ چاره‌سه‌رى یه‌کجارى کێشه‌که". هاوڵاتى له ژماره (1926)دا راپۆرتێکى له‌سه‌ر گه‌نده‌ڵییه‌کانى کاره‌باى عێراق بڵاوکرده‌وه‌و ئه‌وه‌ش لینکى راپۆرته‌که‌یه له سایتى هاوڵاتى: https://hawlati.co/page_detail?smart-id=20150
.jpg)
هاوڵاتى وەزارەتی تەندروستی حکومەتی هەرێمی کوردستان ئاماری 24 کاتژمێری رابردووی کۆرۆنای ئاشکرا کرد. بەگوێرەی ئامارەکە 537 تووشبووی نوێ و 8 تووشبووی دیکەی کۆرۆنا گیانیان لەدەستداوە. دەقی راگەیەندراوی وەزارەتی تەندروستی:
