.jpeg)
وەزیری دەرەوەی ئێران دەڵێت، پرسی پیتاندنی یۆرانیۆمی وڵاتەکەی "جێگەی گفتوگۆ نییە" و بەردەوام دەبن لەسەری. ئەم لێدوانەش دوای ئەوە هات دوێنێ نێردەی تایبەتی ئەمریکا بۆ رۆژهەڵاتی نێوەڕاست داوای راگرتن و لەنێوبردنی کرد. رۆژی چوارشەممە، 16ـی نیسانی 2025، عەباس عێراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران لە تاران بە رۆژنامەڤانانی گوت، پڕۆگرامی "پیتاندنی یۆرانیۆمی ئێران پرسێکی راستەقینە و قبووڵکراوە. ئامادەین بۆ وەڵامدانەوەی نیگەرانییەکان"؛ بەڵام "پرسی پیتاندنی یۆرانیۆم جێگەی گفتوگۆ نییە". ئەو گوتانەی وەزیری دەرەوەی ئێران دوای ئەوە هاتن، دوێنێ سێشەممە نووسینگەی نێردەی ئەمریکا بۆ کاروباری رۆژهەڵاتی نێوەڕاست لە ئێکس راگەیێندراوێکی ستیڤ ویتکۆف، نێردەی ئەمریکای بۆ رۆژهەڵاتی نێوەڕاست بڵاوکردەوە و تێیدا گوتی: "هەر رێککەوتنێک لەگەڵ ئێران دەبێت مەرجەکانی ترەمپ (دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا)ـی تێدابێت". نێردەی تایبەتی ترەمپ بۆ رۆژهەڵاتی نێوەڕاست دەشڵێت: "هەر رێککەوتنێک واژۆبکرێت، دەبێت چوارچێوەیەک بۆ ئاشتی، سەقامگیری و خۆشگوزەرانی لە رۆژهەڵاتی نێوەڕاست دابنێت". ستیڤ ویتکۆف ئاماژەی بەوەش کرد: "پێویستە ئێران پیتاندنی یۆرانیۆم و پڕۆگرامی دروستکردنی چەک رابگرێت و نەیانهێڵێت"؛ جەختی لەوەش کردەوە کە "زۆر گرنگە بۆ جیهان رێککەوتنێکی بەهێز و دادپەروەرانە بکەین کە درێژمەودا بێت". کارۆلین لیڤێت، گوتەبێژی کۆشکی سپیش لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەڤانیدا رایگەیاند، دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا و هەیسەم بن تاریق، سوڵتانی سەڵتەنەتی عومان بە تەلەفۆن قسەیان کردووە. گوتەبێژی کۆشکی سپی گوتیشی: "سەرۆک روونیکردەوە کە دانوستاندن و گفتوگۆی لەگەڵ ئێران دەوێت، بەڵام جەختی لەوەش کردەوە کە هەرگیز نابێت ئێران بتوانێت چەکی ئەتۆمی هەبێت". شەممە شاندی ئێران بە سەرۆکایەتی عەباس عێراقچی، وەزیری دەرەوە و شاندی ئەمریکا بە سەرۆکایەتیی ستیڤ ویتکۆف، نێردەی تایبەتی ئەمریکا بۆ کاروباری رۆژهەڵاتی نێوەڕاست لەبارەی بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران لە مەسقەتی پایتەختی عومان کۆبوونەوە. لە پەیوەندییە تەلەفۆنیەکەدا ترەمپ و هەیسەم بن تاریق کۆبوونەوەکەی شەممەیان بە "ئەرێنی" ناوبرد.
سەرۆکی پێشوی ئەمەریکا، رەخنە لە ئیدارەی نوێی وڵاتەکە دەگرێت و دەڵێت: لەماوەی 100 رۆژدا زیان و ماڵوێرانییەکی زۆری لە جیهاندا دروستکردوە. جۆ بایدن، سەرۆکی پێشوی ئەمەریکا لەیەکەمین وتاریدا دوای وازهێنانی لە پۆستەکەی بە توندی رەخنەی لە ئیدارەی نوێی ئەمەریکا گرت و هۆشداریشیدا لە فراوانبونی دوبەرەکی لەناو وڵاتەکەدا. بایدن وتی: پێشتر هیچ کاتێک دابەشبونێکی لەم شێوەیەمان نەبینیوە، پەرەسەندنی بۆشایی نێوان لایەنگرانی ترەمپ و دیموکراتەکان کاریگەری زۆری لەسەر ئەمەریکا دەبێت. ئاماژەی بەوەکرد، ئیدارەی ترەمپ لەماوەی کەمتر لە 100 رۆژدا ماڵوێرانی و کارەساتی گەورەی لە تەواوی جیهان خوڵقاندوە. دەشڵێت: دەرکردنی حەوت هەزار فەرمانبەری حکومەت بوەتەهۆی پەککەوتنی ماڵپەڕە فەرمییەکانی حکومەت. بایدن لە مانگی تەمموزی ساڵی ڕابردودا لە کێبڕکێی سەرۆکایەتی کشایەوە، دوای ئەوەی لە دیبەیتێکی تەلەفزیۆنیدا ئاستێکی خراپی پێشکەش کرد، ئەمەش نیگەرانییەکانی ناو پارتەکەی لەبارەی تەمەن و توانای دەروونییەوە دروستکرد.
سەرۆکی هەرێمی کوردستان، لە گوتارێکدا لە "دیداری سلێمانی" جەختی لە گرنگیی ئاشتی، دیالۆگ و چارەسەری کێشەکان لەسەر بنەمای دەستوور و بەرژەوەندی هاوبەش کردەوە. هاوکات داوای لە پارتی و یەکێتی کرد هەرچی زووە پەرلەمانی کوردستان کارا بکەنەوە و کابینەی نوێی حکومەت پێکبهێنن. نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە گوتارەکەیدا کە بە ئامادەبوونی محەمەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق پێشکێشی کرد، ئاماژەی بە گۆڕانکارییە جیۆپۆلەتیکییەکانی جیهان و ناوچەکە و ئاڵنگارییە هاوبەشەکانی وەکو گۆڕانی کەشوهەوا کرد و رایگەیاند، "هەرێمی کوردستان باوەڕی بە گرنگیی هاریکاری و کاری هاوبەشی نێودەوڵەتی هەیە بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئەم ئاڵنگارییانە." نێچیرڤان بارزانی پێشوازی و پشتیوانی هەرێمی کوردستانی بۆ پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا دووپاتکردەوە و گوتی، "ئاشتی هێزە... هێزی ئاشتی لە هێزی هەموو شەڕەکان گەورەترە." هەروەها باسی لەوە کرد، نکۆڵیکردن لە مافی کورد لە رابردوودا تەنها شەڕ و ماڵوێرانی بەدوای خۆیدا هێناوە و ئێستا کاتی ئەوەیە بە دیالۆگ و لێکتێگەیشتن کێشەکان لە چوارچێوەی وڵاتاندا چارەسەر بکرێن. سەبارەت بە پەیوەندییەکانی هەولێر و بەغدا، سەرۆک بارزانی پابەندبوونی هەرێمی بە دەستووری عێراق وەکو چوارچێوەی رێکخستنی پەیوەندییەکان دووپاتکردەوە و ستایشی هەوڵەکانی سەرۆکوەزیران سوودانی کرد بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان، داواشی کرد کار لەسەر جێبەجێکردنی ماددەی 140 و یاسای گێڕانەوەی موڵکداری بکرێت. سەرۆکی هەرێمی کوردستان جەختی لە پێویستیی کاراکردنەوەی پەرلەمانی کوردستان و پەلەکردن لە پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێمی کوردستان کردەوە و ئەوەشی بە کاری هەرە لەپێشی پارتی و یەکێتی ناوبرد. هەروەها پیرۆزبایی لە خەڵکی هەڵەبجە کرد بەبۆنەی بەپارێزگابوونی شارەکەیانەوە. دەقی گوتارەکەی نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە دیداری سلێمانی: به‌ڕێز جه‌نابى محه‌ممه‌د شياع سوودانى، سه‌رۆك وه‌زيرانى عێراقى فيدراڵ؛ ئاماده‌بووانى به‌ڕێز، ميوانانى ئازيز له هه‌ر كوێوه هاتوون، به‌يانيتان باش، هه‌موو لايه‌كتان زۆر به‌خێر بێن. زۆر خۆشحاڵم ئه‌مڕۆ پێكه‌وه لە شاری خۆشه‌ويست و دێرینی سلێمانى، بەشداری لەم كۆڕبه‌نده‌دا ده‌كه‌ين. سلێمانی هەمیشە چرای رووناکيی بیر و کولتوور و فرەیی سیاسەت و قەڵایەکی به‌رزى نیشتمانپەروەری بووه. كۆڕبه‌ندى سلێمانی، بووەتە مینبەرێکی گرنگ بۆ گفتوگۆ و گۆڕینەوەی بیروڕا دەربارەی پرسە هەرێمی و نێوده‌وڵه‌تييه‌كان. ده‌ستخۆشى له براى به‌ڕێزم جه‌نابى د. به‌رهه‌م ساڵح و هەموو رێكخه‌رانى ئه‌م كۆڕبه‌نده و زانكۆى ئه‌مريكى له عێراق ـ سلێمانى ده‌كه‌م. دڵنيام كۆڕبه‌نده‌كه‌تان لە دەوڵەمەندکردنی گفتوگۆ لەسەر پرسه‌كان و داڕشتنی بیرۆکەی داهێنەرانە بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ ئاڵنگارييه‌كان، ده‌ره‌نجامى باشى ده‌بێت. ئامادەبووانى به‌ڕێز، ئەمڕۆ ئه‌م كۆڕبه‌نده له كاتێكدايه كۆمه‌ڵێك گۆڕانكاريى گه‌وره‌ى جیۆپۆلەتیکی، جیهانى گرتووه‌ته‌وه کە سرووشتی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان ده‌گۆڕێت و لەوانەیە گۆڕانکاری لە هەندێک هاوسەنگيی هەرێمی و جیهانیدا دروست بکات. شه‌ڕ و ململانێكان لە شوێنه‌كانى وه‌كو ئۆکراینا و غەززە و فراوانبوونى کێبڕکێى ئابووریی زلهێزه‌كان، هەموویان کاریگەرييان لەسەر ناوچەی ئێمەش دەبێت. لە هەمان کاتدا ئێستا جیهان رووبەڕووی ئاڵنگاريى هاوبه‌ش دەبێتەوە، بەتایبەتی لە بواری گۆڕانی ئاووهه‌وادا كه مه‌ترسيى له‌سه‌ر ئاسایشی خۆراک، کۆچ، تيرۆر و چه‌ندين مه‌ترسيى ديكه دروست دەکات و هه‌ڕه‌شه له ئێستا و داهاتووى جيهان و مرۆڤايه‌تى ده‌كه‌ن. ئەو کاریگەرییە لە زۆر شوێنی عێراق بە روونی لێمانەوە دیاره و هەزاران کەس لەبەر نەمانی ئاو، ناچار بوون شوێنی نیشتەجێبوونیان بگۆڕن. ئێمە لە هەرێمی کوردستان باوەڕمان بە گرنگيی هاريكارى و کاری هاوبەش و هەماهەنگيی نێودەوڵەتی هەیە بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئەم ئاڵنگارييانه. پێمان وایە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەبێت بەرپرسیاريه‌تیی هاوبه‌شى خۆی بەرامبەر بە پرسە جیهانییەکان بگرێتە ئەستۆ، کە بۆ هەموو مرۆڤایەتی، گرنگن. له‌نێو هه‌موو ئه‌م ئاڵنگارييانه‌دا، مايه‌ى خۆشحاڵييه كه له ناوچه‌كه‌دا پەرەسەندنی ئەرێنيیش دەبینین لەپێناو به‌ديهێنانى ئاشتیدا. ئه‌وه‌ى ئه‌م ماوه‌يه له توركيا بۆ ئاشتى هاتووه‌ته ئاراوه، پرۆسه و ده‌رفه‌تێكى مێژوويييه، به هه‌موو شێوه‌يه‌ك پێشوازی و پشتيوانيى خۆمان بۆ سه‌رخستنى، دووپات ده‌كه‌ينه‌وه. ئه‌مه دەرفەتێکه بۆ بەهێزکردنی سەقامگیری لە ناوچەکەدا و کردنەوەی لاپەڕەیەکی نوێی هاوکاريی بنیادنەرانه‌يه كه سوودى بۆ هه‌موو ناوچه‌كه ده‌بێت. ئاشتی، هێزە و ئاشتیخوازی رێبازی کەسانی خاوەن باوەڕ و بەهێزە. لە ئاشتیدا هیچ کەس و لایەنێک تێکناشکێت، هەموویان سەردەکەون و وڵاتانی ناوچەکە گەشە دەکەن. هێزى ئاشتى، له هێزى هه‌موو شه‌ڕه‌كان گه‌وره‌تره. كورد و گه‌لى كوردستان به‌گشتى، ئاشتيخوازن. هەر کاتێک و له هه‌ر كوێ ترووسكاييه‌ك بۆ ئاشتى هه‌بووبێت، گەلی کوردستان هه‌ميشه به ئومێده‌وه، به‌پيريه‌وه چووه. دەبێت هەموو کەس و رێکخراوێکی سیاسيی کوردستان، باوەڕی بەو رێباز و ویستەی گەلی کوردستان هەبێت. جێگەی دڵخۆشییە کە هەموو پارت و لایەنە کوردستانییەکان کۆکن لەسەر داواکاريی ئاشتییانەی چارەسەری کێشەی کورد لە سووریا، بۆ ئەو مەبەستە هەنگاوی باشیان هه‌ڵناوه بە یەکخستنی داواکارییەکانیان. هیوادارین لەگەڵ حکومەتی سووریا، بتوانن سووریایەکی دیموکرات و دابینکەری مافی هەموو نەتەوە و پێکهاتەکان دابمەزرێنن کە ببێتە سەرچاوەی سەقامگیری بۆ ناوچەکە. پێويسته حكومه‌تى سووريا ره‌نگدانه‌وه‌ى هه‌موو پێكهاته‌كانى وڵاته‌كه بێت به‌بێ جياوازى و هاوبه‌شى و مافى هه‌مووان تيايدا پارێزراو بن. به‌ڕێزان، هەرێمی کوردستان هه‌ميشه سەلماندوویەتی کە فاکتەری ئارامى و سەقامگیرییە و ده‌توانێت رۆڵێکی ئەرێنی و گرنگ لە بەهێزکردنی ئاسایش و ئاشتيی ناوچه‌كه‌دا بگێڕێت. لێره‌وه پابەنديى هه‌رێمى كوردستان بە بەردەواميی ئەم رۆڵە، لەڕێگەی بەهێزکردنی پەیوەندییەکانمان لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی، لەسەر بنەمای رێز له‌يه‌کگرتن و بەرژەوەنديی هاوبەش، دووپات ده‌كه‌ينه‌وه. بڕواى ته‌واومان به يه‌كتر ته‌واوكردنى هه‌رێمى كوردستان و عێراق و وڵاتانى ناوچه‌كه پێكه‌وه هه‌يه بۆ سه‌قامگيرى و په‌ره‌پێدانى به‌رده‌وام له هه‌موو بواره‌كاندا. هاوكارى و پێكه‌وه‌كاركردنى هه‌رێمى كوردستان و عێراق و هه‌ردووكيان له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ و ناوچه‌كه‌دا بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان، بۆ هێنانه‌ديى ئاشتى، له‌ڕێگه‌ى ديپلۆماسى و گفتوگۆوه، ده‌رفه‌تى گه‌وره له‌به‌رده‌م گه‌لان و وڵاتانى ناوچه‌كه‌دا بۆ ئێستا و داهاتوويه‌كى باشتر ده‌كاته‌وه. گەشەکردنی هەرێمی کوردستان وەکو بەشێکی عێراق پەیوەستە بە سەقامگیريی عێراقەوە، پێشکەوتنی هەرێمی کوردستانیش هێزێکی گەورەیە بۆ عێراق. زياتر له 100 ساڵى رابردوو زۆر به روونى سه‌لماندى كه پشتگوێخستن و نكۆڵيكردن له مافه‌كانى كورد و گه‌لى كوردستان، جگه له شه‌ڕ و ئاشووب، له ماڵوێرانى و نه‌هامه‌تى و دواكه‌وتوويى بۆ ناوچه‌كه و گه‌لانى ناوچەکە، هيچ ئه‌نجامێكى ديكه‌ى نه‌بووه و نابێت. رابردوو، وانه و په‌ندێكى مێژوويى به نرخێكى گران پێشكێش كردین، ئه‌ويش ئه‌وه‌يه: هه‌وڵى بێهووده‌ى سڕينه‌وه‌ى ميلـله‌تێكى ده‌يان مليۆنى له رۆژهه‌ڵاتى نێوه‌ڕاست كه له نيشتمان و له‌سه‌ر خاكى ره‌سه‌نى خۆى ده‌ژی، هه‌رگيز ئارامى و سه‌قامگيرى بۆ ناوچه‌كه ناهێنێت، به‌ڵكو به‌پێچه‌وانه‌وه، هه‌ميشه ناوچه‌كه له‌به‌رده‌م چاره‌نووس و جۆره‌ها ئه‌گه‌رى ترسناكدا ده‌هێڵێته‌وه. بۆيه دواى ئه‌و هه‌موو رابردووه تاڵه، پێمان وايه ئيتر كاتى ئه‌وه‌يه ئاوڕێكى جددى له‌م پرسه بدرێته‌وه. هه‌موومان له‌م ناوچه‌يه به گيانى پێكه‌وه‌يى، ته‌بايى، يه‌كترقبووڵكردن، هاريكاريى هاوبه‌ش و پێكه‌وه‌ژيانى ئاشتييانه و ئاره‌زوومه‌ندانه، ده‌ستى دۆستايه‌تى بخه‌ينه ده‌ستى يه‌كتر و ئاشتييه‌كى هه‌ميشه‌يى به‌دى بهێنين. ئاشتييه‌ك، داهاتوويه‌كى رووناك بۆ نه‌وه‌كانى ئێستا و داهاتووى هه‌موو میلـله‌تانى ناوچه‌كه، مسۆگه‌ر بكات. داهاتوويه‌ك تيايدا ئه‌م ناوچه‌يه ببێته ناوه‌ندێكى گرنگى جيهان و مرۆڤايه‌تى. بۆ ئه‌م مه‌به‌سته، له هه‌موو ئه‌و وڵاتانه‌ى كورد و نه‌ته‌وه‌كانى دیکە پێكه‌وه ده‌ژين، كه په‌يوه‌نديى مێژوويى و دێرينى هه‌زاران ساڵه‌يان پێكه‌وه هه‌يه، ده‌رفه‌ت له‌باره و بارودۆخ گونجاوه بۆئه‌وه‌ى له هه‌ر وڵاتێك به‌پێى دۆخ و سرووشت و تايبه‌تمه‌نديى خۆى، له چوارچێوه‌ى سنوورى ئه‌و وڵاتانه‌دا، به ديالۆگ و لێكگه‌يشتن و ئاشتييانه، كێشه‌كان چاره‌سه‌ر بكرێن و ئاسووده‌يى و سه‌قامگيريى هه‌ميشه‌يى به‌دى بێن، تاكو هه‌مووان پێكه‌وه ڕوو له داهاتوويه‌كى دڵنيا و بێ ترس، بكه‌ن. کورد یەکێکە لە نەتەوە ره‌سه‌ن و گەورەکانی ناوچەکە. بە ئاشتی، رۆڵی کورد له پێشکەوتنی ناوچەکەدا زۆر بەهێز دەبێت، هەروەها وڵاتانی ناوچەکە دەبنە خاوەن هێزێکی زۆر زیاتر. ئاماده‌بووانى به‌ڕێز.. لێره، له هه‌رێمى كوردستان، سەبارەت بە پەیوەندییەکانمان لەگەڵ حکومەتی فیدراڵی لە بەغدا، پابەنديی جێگیریمان بە دەستووری عێراقه‌وه دووپات دەکەینەوە وەکو چوارچێوەیەک کە ئەم پەیوەندییە رێکدەخات. ئێمە پێمان وایە دەستوور بە پرەنسیپەکانی فیدراڵی و فرەیی و هاوبه‌شى، گه‌رەنتيی راسته‌قينه‌يه بۆ مافەکانی هەموو پێکهاتەکانی عێراق به‌بێ جياوازى. به سوپاس و پێزانينه‌وه بۆ هه‌وڵه‌كانى سه‌رۆكوه‌زيران به‌ڕێز محه‌ممه‌د شياع سوودانى، ماوەی رابردوو پێشکەوتنی بەرچاو لە چارەسەرکردنی پرسه‌كانى نێوان هەولێر و بەغدا بينرا. ڕوانگەی بەڕێز سوودانى لە بەهێزکردنی هاوبەشییەکان و کەمکردنەوەی ناکۆکییەکان، ڕوانگەیەکی ڕاسته بۆ چارەسەری. لێرەدا جەخت له‌سەر خێرا جێبەجێکردنی یاسای گێڕانەوەی موڵکداری و چالاکترکردنەوەی لیژنەی جێبەجێکردنی مادەی ١٤٠ی دەستووری عێراق، ده‌كه‌مه‌وه. ئێمه بەردەوام دەبین لە گفتوگۆی بنیادنەر لەگەڵ حکوومەتی فیدراڵی بۆ گەیشتن بە چارەسەری هەمیشەیی بۆ هه‌موو کێشه‌كان بە شێوەیەك کە خزمەت بە بەرژەوەنديی عێراق بە هەموو پێکهاتەکانييه‌وه بكات و ماف و شايسته ده‌ستوورييه‌كانى هه‌مووان ده‌سته‌به‌ر و مسۆگه‌ر بكات. كوردستانييانى خۆشه‌ويست، ئاماده‌بووانى به‌ڕێز.. له دۆخ و ئاڵنگارييه‌كانى ئێستاى ناوچه‌كه‌دا، پێويسته پەرلەمانی کوردستان کارا بێت، بۆ ئەوەش ئه‌ركى هه‌ره له پێشى پارتى و يه‌كێتى و لايه‌نه براوه‌كانى هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى كوردستانه كه په‌له بكه‌ن و چى زووتره كابينه‌ى تازه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان پێك بهێنن. حكوومه‌تێك وه‌ڵامده‌ره‌وه‌ى چاوه‌ڕوانييه‌كانى هاووڵاتييان بێت و بتوانێت وه‌ك پێويست مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ پێشهات و ئاڵنگارييه‌كاندا بكات. هه‌ر له‌م بۆنه‌يه‌دا ده‌مه‌وێ جارێكى ديكه، به گه‌رمى پيرۆزبايى له خه‌ڵكى خۆشه‌ويستى هه‌ڵه‌بجه بكه‌م بۆ به‌پارێزگابوونى شاره‌كه‌يان. دڵنيايان ده‌كه‌مه‌وه كه هه‌موومان كار ده‌كه‌ين بۆ ئه‌وه‌ى ئه‌مه بكه‌ينه ده‌رفه‌تێكى ديكه بۆ خزمه‌تكردنى زياترى هه‌ڵه‌بجه و خه‌ڵكى ناوچه‌كه. هيواى ڕۆژێكى خۆش و سه‌ركه‌وتن بۆ هه‌مووتان ده‌خوازم. زۆر سوپاس..
محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق رایگەیاند، ئەحمەد شەرع، سەرۆککۆماری سووریا بۆ لووتکەی عەرەبی لە بەغدا دەکات کە 17-05-2025 بەڕێوەدەچێت. لە میانی نۆیەمین دیداری سلێمانی لە زانکۆی ئەمەریکی – سلێمانی، محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق لە گوتارێکدا باسی لە چەند پرسێکی نێوخۆیی و نێودەوڵەتیی کرد. سوودانی وتى: هەڵبژاردن دەرفەتێکە بۆ پاڵپشتیکردنی پڕۆژەیەکی چاکسازی بۆ عێراق، پەیوەندی نێوان بەغداد و هەولێر چووەتە گفتوگۆی تەکنیکی و یاسایی و ئەمەش بۆ یەکەمجارە. لەبەشێکى دیکەى قسەکانیدا ئەوەى خستەڕوو، بانگهێشتمان ئاڕاستەی سەرۆک کۆماری سوریا كردووە بۆ بەشداریکردن لە کۆبونەوەی لوتکەی عەرەبی لە بەغداد. سودانى لەبارەى یاسای نەوت و غازەوە وتى: بووەتە پێویستییەکی گرنگ، لە رابردودا سیاسەتێكی ئابوری خراپ لە عێراق پەیڕەوكراوە، عێراقیمان لە ململانێكانی ناوچەكە دورخستووەتەوە. دەشڵێت: هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لەسەر بنەمای راوێژکاری لە عێراق ئامادەیە، داعش جموجۆڵەكانی زیادیكردووەو چاودێری دەكەین، پەیوەندییەكی ستراتیجیمان هەیە لەگەڵ ئەمریكا، پەرۆشین بۆ بەهێزكردنی. لەبارەی شەڕی ناوچەکەش، سەرۆک وەزیران باسی لەوە کرد "توانیومان عێراق لە گرژی و ئاڵۆزییەکانی ناوچەکە دووربخەینەوە. زیاتر لەمە، ئێستا عێراق بووەتە وێستگەیەکی بەرهەمهێنانی فاکتەرەکانی سەقامگیری و پابەندە بە هەڵوێستە بنەڕەتییە جێگیرەکانی، بە تایبەت لەبارەی دۆزی گەلی فەڵەستین و ڕەتکردنەوەی کاری دوژمنکارانەی ئیسرائیل لە دژی لوبنان و فەڵەستین و وڵاتانی دیکەی ناوچەکە." ئەمڕۆ چوارشەممە، 16-04-2025، بە بەشداریی ژمارەیەک بەرپرسى ناوخۆیی و نێودەوڵەتى، نۆیەمین دیداری سلێمانی، لە زانکۆی ئەمەریکی لە سلێمانی دەست پێ کرد و تاوەکوو سبەینێ پێنجشەممە، 17-04-2025، بەردەوام دەبێت. تەوەری سەرەکیی دیداری ئەمساڵی سلێمانی "تاوتوێکردنی ئاشتی ناوچەکە"ـەیە و بە هەماهەنگی لەگەڵ "چاتم هاوس"، پەیمانگای ئیتاڵی بۆ كاروباری نێودەوڵەتی، پەیمانگای عیسام فارس لە زانکۆی ئەمەریکیی بەیروت، دامەزراوەی سەدە و گرووپی قەیرانی نێودەوڵەتی بەڕێوە دەچێت.
ئاژانسی هەواڵی "رۆیتەرز" لە راپۆرتێكدا، لەزاری بەرپرسانی ئەمریكاوە ئاشكرایدەكات، سوپای ئەمریكا خۆی ئامادە دەكات بۆ كەمكردنەوەی ژمارەی سەربازەكانی لەسوریا. دوو بەرپرسی ئەمریکی بە رۆیتەرزیان وتووە، بڕیارە سوپای ئەمریکا لە ماوەی چەند هەفتەو مانگەكانی داهاتوودا بوونی خۆی لە سوریا پتەوبكات و رێكبخاتەوە، ئەوەش هەنگاوێکە کە دەتوانێت ژمارەی سەربازەکانی لە سوریا بۆ نیوە کەم بکاتەوە. سوپای ئەمریکا نزیکەی دوو هەزار سەربازی لە ژمارەیەک لە بنکەدا هەیە لە سوریا، کە زۆربەیان لە باکوری رۆژهەڵاتن. سەربازەکان لەگەڵ هێزە ناوخۆییەکان کاردەکەن بۆ رێگریکردن لە سەرهەڵدانەوەی دەوڵەتی ئیسلامی، کە لە ساڵی ٢٠١٤دا دەستیان بەسەر ناوچەیەکی فراوانی عێراق و سوریادا گرت بەڵام دواتر تێكشكێندران. یەکێک لەو بەرپرسانە کە نەیویستووە ناوی ئاشکرا بکرێت، ئاماژەی بەوەداوە رەنگە پرۆسەكە ژمارەی سەربازەکان لە سوریا بۆ نزیکەی هەزار سەرباز کەم دەکاتەوە. بەرپرسێکی دیکەی ئەمریکی، جەختی لە پلانی کەمکردنەوەی ژمارەکانی سەربازەكان كردووەتەوە، بەڵام رایگەیاندووە، هیچ دڵنیاییەک لەسەر كەمكردنەوەی ئەو ژمارەیە نییەو گومانی هەیە لە کەمكردنەوەی ئەو قەبارەیە لە هێزەكان، لە کاتێکدا ئیدارەی سەرۆک دۆناڵد ترەمپ دانوستان لەگەڵ ئێران دەكات و هێز بۆ ناوچەکە رەوانە دەکات. هێزەکانی سوریای دیموکرات بە سەرۆکایەتی کورد بە پاڵپشتی ئەمریکا، مانگی رابردوو رێککەوتنێکیان لەگەڵ دیمەشق واژۆکرد سەبارەت بە یەکخستنی دامەزراوەكانی حوکمڕانی و هێزە ئەمنییەکان لەگەڵ حکومەتی سوريا. بەشێک لە بەرپرسانی کۆشکی سپی دەیانەوێت هەڵوێستێکی توندتر دژی سوریا بگرنەبەر، ئاماژەیان بە پەیوەندییەکانی پێشوی سەرکردایەتی نوێی سوریا لەگەڵ رێكخراوی قاعیدەو وەک هۆکارێک دەبینن بۆ ئەوەی پەیوەندییەکانیان لە کەمترین ئاستدا بهێڵنەوە.
ستیڤ ویتکۆف، نێردەی تایبەتی سەرۆکى ئەمریکا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، ئاشکرایکرد، لە دانوستانەکانی واشنتن و تاران لە عومان، تەنها یەک بژاردەمان خستووەتە بەردەم تاران، ئەویش دەستبەرداربوونێتی لە بەرنامە ئەتۆمییەکەی. ویتکۆف لە ئێکس نووسیویەتی، بۆ جیهان گرنگە ئەمریکا لەگەڵ ئێران بگاتە رێککەوتنێکی دادپەروەرانەی هەمیشەیی، وەک ئەوەی دۆناڵد ترەمپ داوایکردووە. دەڵێت، هەر رێککەوتنێک لەگەڵ ئێران پێویستە ببێتە چوارچێوەیەک بۆ ئاشتی و سەقامگیری و بوژانەوەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، کە ئەوەش پێویستی بە دەستبەرداربوونی ئێرانە لە بەرنامە ئەتۆمییەکەی و هەڵوەشاندنەوەی ئەوەی بەدەستیهێناوە.
بەهۆی ئەو شەپۆلە بەفربارینەی لە ئێوارەی سێشەممەوە هەرێم و باكور و رۆژهەڵاتی كوردستانی گرتووەتەوە هاوتوچۆ و ژیانی ئاسایی لە هەندێك ناوچە روبەڕوی ئاستەنگ بوەتەوە و لە چەند پارێزگایەكی رۆژهەڵاتیش پشوو راگەیەنرا. بەفربارین و سەرما لە پارێزگاكانی كرماشان و ورمێ و سنە لە رۆژهەڵاتی كوردستان بوە هۆی ئەوەی لە خوێندگە سەرەتاییەكان پشو رابگەیەنرێ و لێپرسراوانی كەشناسیش دەڵێن ئەو بەفر و سەرمایەی ناوچەكەی گرتوەتەوە چاوەڕوان نەكراو بوە. بەڕێوبەرایەتی هاتوچۆی ورمێ رایگەیاندوە تەنها لە ماوەی 24 سەعاتی رابردودا چوار هەزار كیلۆمەتر لە رێگا سەرەكەییەكانی هاتوچۆی پارێزگاكە لە بەفر پاككراونەتەوە و هۆشداریشیدا لە دروستبونی تەم و مژ و كەمبوونەوەی مەودای بینین بە تایبەت بۆ شۆفێران. لە باكوری كوردستانیش شەپۆلی بەفربارین و سەرما چەند پارێزگایەكی ئەو بەشە لە كوردستانی گرتوەتەوە و لە شرناخ درورستبونی تەم و مژی چڕ هاتوچۆی روبەڕوی ئاستەنگ كردوەتەوە. ئەو شەپۆلە چاوەڕوانكراوەی بەفربارین و سەرما سەرەڕای كاریگەریە ژینگەییەكان رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیای ناچار كرد بەوەی كە دڵخۆشیی جوتیارانی وڵاتەكە بداتەوە و رایگەیاند، ئەو سەرماو سۆڵەیە زیان بە بەرهەمە كشتوكاڵی و ستراتیژییەكان ناگەیەنێت.
سرری سوورەیە ئۆندەر ئەندامی شاندی ئیمراڵی و جێگری سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا، بە هۆی جەڵتەی دڵ ڕەوانەی نەخۆشخانە کراوە و ئێستا لە بەشی چاودێریی چڕە. دەم پارتی لە بارەی تەندروستی سرری سورەییا ئۆندەر ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردووەتەوە و ئاماژەی بەوە داوە، ئەندامی شاندی ئیمرالی و دەم پارتی و جێگری سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا کاتژمێر 11ی شەوی ڕابردوو بەهۆی جەڵتەی دڵەوە ڕەوانەی یەکێک لە نەخۆشخانەکانی ئیستەنبۆڵ کراوە. هەر لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە، سرری سورەییا ئۆندەر نەشتەرگەرییەکی قورسی بۆ دەکرێت و ئێستا لە بەشی چاودێری چڕە. بە گوێرەی ئەو زانیارییانەی بەشێک لە میدیاکانی تورکیا بڵاویان کردووەتەوە، نەشتەرگەرییەک بۆ سرری سوورەییا ئۆندەر کراوە و زیاتر لە حەوت کاتژمێری خایاندووە، بەڵام بۆ دڵنیابوونەوە لە جێگریی تەندروستی، ئێستاش لە بەشی چاودێری چڕ خەوێندراوە. بڕیارە دەم پارتی دواتر لە ڕاگەیەندراوێکدا، سەبارەت بە دۆخی تەندروستی سرری سوورەییا ئۆندەر ڕوونکردنەوەیەک بڵاو بکاتەوە. سیری سورەیا ئۆندەر، پەرلەمانتاری ئەستەنبوڵى دەم پارتییە، یەکێکە لە ناوە گرنگ و ڕەنگاوڕەنگەکانی سیاسەتی تورکیا، هەروەها سیناریۆنووس و دەرهێنەر و نووسەرە. سری سورەیا ئۆندەر، یەکێکە لە ئەکتەرەکانی "پرۆسەی یەکلاکردنەوەی ئاشتى"، لە شاندی ئیمرالیشدایە کە لە چەند مانگی ڕابردوودا لەگەڵ عەبدوڵا ئۆجەلان سەرۆکی پەکەکە و حکومەت گفتوگۆیان ئەنجامداوە. ئۆندەر لە مانگی شوباتی ٢٠٢٥دا وتاری دەستپێکی بەیاننامە ڕۆژنامەوانییەکەی ئۆجەلان بە ناوی "بانگەواز بۆ ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک" پێشکەش کرد.
ئەمڕۆ و سبەى نۆیەمین دیداری سلێمانی، لە زانکۆی ئەمریکی لە سلێمانی بەڕێوەدەچێت، زیاتر لە 700 کەسایەتیى سیاسیى ناوخۆى و نێودەوڵەتی، دیپلۆماتکار و توێژەر ئامادەى دەبن. دیدارەکە کاتژمێر نۆ و 30 خولەکى بەیانى دەستپێدەکات، گرینگترین گۆڕانکارییەکانى عێراق و ناوچەکە و جیهان تاوتوێدەکرێن و بابەتی سەرەکیی دیدارەکە ئاشتیی ناوچەکەیە. لە دیدارەکەدا، چاوەڕوان دەکرێت هەریەک لە محەمەد شیاع سودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق و چەند وەزیرێکی حکومەتی عێراق و نێچیرڤان بارزانى، سەرۆکى هەرێمى کوردستان و مەسرور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان و بافڵ تاڵەبانى، سەرۆکى یەکێتى و چەندین کەسایەتى سیاسیى عێراقى و هەرێمى کوردستان و جیهانى و چەند وەزیرێکی حکومەتی هەرێمی کوردستان ئامادە دەبن.
ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆکی فەرەنسا لە پەیوەندییەکی تەلەفۆنیدا لەگەڵ بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل جەختی لەسەر پێویستی ئاگربەست لە غەززە و چەکداماڵینی حەماس کردەوە. لە کاتێکدا شەڕی ئیسرائیل بۆ سەر غەززە بەردەوامە و سوپای ئیسرائیل دەستدرێژی خۆی بۆ ناوچەی وێرانکراوی فەلەستین فراوان دەکات، ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆکی فەرەنسا و بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل ڕۆژی سێشەممە قسەیانکردوە. ماکرۆن لەو پەیوەتدیە تەلەفۆنییەدا داوای کرد دەرفەتێک بدرێت بە چارەسەرێکی سیاسی کە لەسەر بنەمای دوو دەوڵەت بێت. هەروەها جەختی لەوە کردەوە کە کردنەوەی هەموو دەروازەکان بۆ یارمەتییە مرۆییەکان پێویستیەکی بەپەلەیە بۆ خەڵکی سڤیل لە غەززە. داوای کۆتایی هێنان بە "تاقیکردنەوە"ی خەڵکی مەدەنی لە کەرتی گەمارۆدراوی غەززەی کرد. لای خۆیەوە نەتانیاهۆ دامەزراندنی دەوڵەتی فەلەستینی بە "پاداشتێکی گەورە بۆ تیرۆر" زانی. هەروەها لە وتووێژەکەیدا لەگەڵ ماکرۆن جەختی لە دژایەتی خۆی بۆ دامەزراندنی دەوڵەتی فەلەستینی کردووەتەوە و بە "پاداشتێکی گەورە بۆ تیرۆر" دەزانێت، بەپێی بەیاننامەیەکی نووسینگەکەی. هەفتەی ڕابردوو، سەرۆکی فەرەنسا ڕایگەیاند، ڕەنگە وڵاتەکەی دان بە دەوڵەتی فەلەستین بنێت لە مانگی حوزەیرانی داهاتوودا، ئەمەش لە میانی کۆنفرانسێکی تایبەت بە فەلەستین کە بڕیارە لە نیویۆرک بەڕێوەبچێت، ئەمەش سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیلی لەو کاتەدا توڕەکرد. دەوڵەتی فەلەستین لە لایەن نزیکەی ١٥٠ وڵاتەوە دانپێدانراوە، هەرچەندە تا ئێستا زۆربەی زلهێزە گەورەکانی ڕۆژئاوا ئەو هەنگاوەیان نەناوە، لەوانە ئەمریکا، بەریتانیا، فەرەنسا، ئەڵمانیا و ژاپۆن. لە سەرەتای سەرهەڵدانی شەڕی ئیسرائیل بۆ سەر کەرتی غەززە، دوابەدوای هێرشی حەماس بۆ سەر نیشتەجێبوون و بنکە سەربازییەکانی ئیسرائیل لە کەرتی غەززە، حکومەتی ئیسرائیل توندتر بووە لەسەر چارەسەری سیاسی.
دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا جارێکی دیکە رەخنەی لە سیاسەتەکانی جۆ بایدن، سەرۆکی پێشوو گرت و بەهۆکاری هەڵگیرسانی جەنگی ئۆکراین ناویبرد. ترەمپ لە لێدوانێکدا لەبارەی هێرشەکانی روسیا بۆ سەر ئۆکراین، ئاماژەی بەوەکرد، ملیۆنان کەس بەهۆی هەڵەی بایدن و پوتین و زێلینسکییەوە بوونەتە قوربانی. ترەمپ جارێکی دیکە جەختی لەوەکردەوە، ئەگەر ئەو کات سەرۆکی ئەمریکا بوایە، رێگەی نەدەدا جەنگی نێوان روسیا و ئۆکراین هەڵبگیرسێت. گوتیشی، هێرشەکانی روسیا بۆ سەر شاری سومی باکووری ئۆکراین، پێشهاتێکی مەترسیدارن، هەروەها جەنگی ئۆکراینیش بە گشتی هەڵەیەکی گەورە و مەترسیدارە.
لە پاش کۆبوونەوەی ئەمڕۆیان لە پیرمام، پارتی و یەکێتی راگەیێندراوێکی هاوبەشیان بڵاوکردەوە و دەڵێن: لە کۆبوونەوەی ئەمڕۆماندا هەنگاوى ئیجابى و بەرەوپێشچوونى باش هەبوو. لە رۆژانى داهاتوودا کۆبوونەوەکان بەردەوام دەبن. ئەمڕۆ سێشەممە، 15-4-2025، لە بارەگاى مەکتەبى سیاسى پارتى دیموکراتى کوردستان لە پیرمام، هەردوو شاندى دانوستانکارى یەکێتی نیشتمانى کوردستان و پارتى دیموکراتى کوردستان کۆبوونەوە. بەپێی راگەیێندراوە هاوبەشەکە، "لە کۆبوونەوەکەدا، کە لە کەشێکى دۆستانە و ئەرێنیدا بەڕێوەچوو، گفتوگۆ لەبارەى هەنگاوەکانى پێکهێنانى کابینەى نوێى حکومەت کرا و هەنگاوى ئیجابى و بەرەوپێشچوونى باش هەبوو. لە رۆژانى داهاتوودا کۆبوونەوەکان بەردەوام دەبن". بەپێی زانیارییەکان، کۆبوونەوەکەی ئەمڕۆی پارتی و یەکێتی لەبارەی دابەشکردنی پۆستەکانی کابینەی 10 بووە. دانوستاندنەکە لە ئاستی باڵادا بوو، شاندی پارتی هەریەک لە هۆشیار زێباری، پشتیوان سادق، دڵشاد شەهاب و ئومێد سەباح. شاندی یەکێتی هەریەک لە قوباد تاڵەبانی، رێواس فایەق، دەرباز کۆسرەت رەسووڵ، نزار ئامێدی، شاڵاو سەڵاح شێخ شەرەف و ئامانج رەحیم بەشدار بوون. پێشتر چەند گەڕێکی دانوستاندن لەنێوانیان بەڕێوەچووە و هەردوولا ئاماژە بەوە دەکەن، بەرەوپێشچوونی باش لە گفتوگۆکان هەیە. مەسعود بارزانی لە کۆتایی هەفتەی رابردوو لە میانی بەشداریکردن لە پێشانگەی کتێب لە هەولێر، داوای لە پارتی و یەکێتی کرد کە پەلە بکەن لە هەنگاوەکانی پێکهێنانی حکومەت. هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستان لە 20ى تشرینى یەکەمی 2024 ئەنجامدرا. پارتى لە ریزبەندى یەکەم بوو بە بەدەستهێنانى 39 کورسی و یەکێتى بە 23 کورسی لە ریزبەندى دووەم بوو. لەدوای تێپەڕبوونی نزیکەی شەش مانگ، هێشتا لایەنەکان لەسەر پێکهێنانی حکومەت رێکنەکەوتوون.
سوپای پاسداران دەڵێت، ئاسایشی نەتەوەیی و توانای بەرگری و سەربازییەكانی کۆماری ئیسلامی ئێران هێڵی سورە، کە لە هیچ بارودۆخێکدا دانوستان و گفتوگۆی لەبارەوە ناکرێت. ئاژانسی هەواڵی "تەسنیم" بڵاویكردەوە، عەمید عەلی محەمەد نائینی، وتەبێژی سوپای پاسداران، لە یەکەمین ساڵیادی ئۆپەراسیۆنی "بەڵێنی راستی 1" (هێرشی یەكەمی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل) ئاماژەی بە رەهەند و ئەنجامە ستراتیژییەکانی ئەو ئۆپراسیۆنە کردوەو وتويەتی، "بەڵێنی راستی1" گەورەترین ئۆپەراسیۆنی فڕۆکەی بێفڕۆکەوان بوو لە جیهان و لە ناوچەکە، کە مەودای فڕینی هەزار و کیلۆمەتری تێپەڕاند. راشیگەیاندووە، ئەو ئۆپراسیۆنە نمونەی دەستپێشخەری و توانای هێرشكردنی نابەرامبەری کۆماری ئیسلامی بوو لە بە ئامانجگرتنی دوژمنی زایۆنی و، یەکەمین روبەڕوبونەوەی سەربازی ڕاستەوخۆ و ئاشکرا بوو لە نێوان ئێران و قەوارەی زایۆنی. وتەبێژی سوپای پاسداران ئاماژەی بەوەشكردووە، ئاسایشی نەتەوەیی و تواناکانی بەرگری و سەربازی لەو پرسە جێگیرانەن كە بە هیچ شێوەیەک دانوستانیان لەسەر نییەو، ئۆپەراسیۆنەکانی "بەڵێنی راستی 1" و "بەڵێنی راستی 2" بەڵگەی زیندون بۆ ئیرادەی هێزە چەکدارەکانی ئێران بۆ بەرگریکردن لە ئاسایشی نەتەوەیی و پاراستنی شۆڕشی ئیسلامی. قسەكانی وتەبێژی سوپای پاسداران لەكاتێكدایە، ستیڤ ویتکۆف، نێردەی تایبەتی کۆشکی سپی لەتازەترین لێدوانیدا ئاشكرایكردووە، هەر رێککەوتنێکی دیپلۆماسی لەگەڵ ئێران پەیوەستە بە دوو مەرجەوە. ویتکۆف، لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ "فۆکس نیوز" وتی: پرسە بنەڕەتیەكە بە پلەی یەکەم بەندە بە لێكۆڵینەوە لە بەرنامەی پیتاندن و دواتر بەرنامەی چەک، ئەوەش موشەک دەگرێتەوە، لەگەڵ جۆری ئەو موشەکانەی عەمبارییان كردووە.
مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات، لە گرتەیەكی ڤیديۆیدا، ئاماژە بەلایەنە نادیارەكانی ناكۆكییەكانی نێوان هێزەكانی سوریای دیموكرات و حكومەتی دیمەشق دەكات. مەزڵوم عەبدی لە قەسەكانیدا دوو خاڵی جەوهەری ئاشكرادەكات، وەك خاڵی ناکۆک لە گفتوگۆكانی نێوان دیمەشق و هەسەدەو دەڵێت، لایەنی سوری پێیانووتوە، باسی کورد بکەو عەرەب بۆ ئێمە بەجێبهێڵە. دیمەشق لەمبارەیەوە داوای لە هێزەكانی سوریای دیموكرات كردووە، دەست لەكاروباری عەرەبەكانی ناوچەی رۆژئاوای فورات وەرنەدات، كە زۆرینەی دانیشتوانی ناوچەكە پێكدەهێنن و بەشێكی زۆریان بوونەتە بەشێك لە هێزەكانی سوریای دیموكرات و بەرپرسیارێتیان بەڕێوەبەردنی ناوچەكانیان لە ئەستۆدایە لە چوارچێوەی ئیداری خۆسەر، دیمەشق داوایكردووە، رۆڵی هەسەدە تەنها پەیوەست بێت بە كورد، ئەوەش لەلایەن فەرماندی هێزەكانی سوریای دیموكراتەوە رەتكراوەتەوە. خاڵێكی تری ناكۆكییەكان لەگەڵ دیمەشق وەك مەزڵوم عەبدی ئاماژەی پێداوە، ماوەی کاتی یەکخستنی هێزەکانی سوریای دیموكراتە لەناو وەزارەتی بەرگری کە لە دوو ساڵ کەمتر نابێت. لەكاتێكدا رێككەوتنەكەیان لەگەڵ دیمەشق داوا دەكات تاكۆتایی ئەمساڵ تەواوی ئەو خاڵانەی لەسەری رێككەوتون یەكلابكرێتەوە بە تێكەڵكردنی هێزەكانی سوریای دیموكراتیشەوە. رێككەوتنی هێزەكانی سوریای دیموكرات لەگەڵ حكومەتی دیمەشق، لەسەروبەندی روداوی كۆمەڵكوژییەكانی ناوچەی ساحیلی سوریادا هات، كە دەسەڵاتدارانی نوێی لە دیمەشق روبەڕوی دۆخێكی ناهەمواركردەوە، رەنگە هەر ئەوەش وایكردبێت حكومەتەكەی ئەحمەد شەرع بە پاڵپشتی توركیاو وڵاتانی تر، فشارەكانیان چڕبكەنەوە بۆ ئەنجامدانی رێككەوتنی خێرا لەگەڵ كورد، بەبێ نەخشە رێگای روون بۆ جێبەجێکردنی یان بەدواداچوونی شێواز و میکانیزمەکانی جێبەجێکردنی، لەپێناو رزگاركردنی دەسەڵاتدارانی دیمەشق لەو دۆخە خراپەی تێكەتبوون.
وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان بڕیارێکی لە بەرژەوەندی خانەنشینە نوێیەکان دەرکردووە و شەش مووچەی بنەڕەتییان پێدەدرێت. بەگوێرەی زانیارییەکان، گەنجینەکانی هەرێمی کوردستان راسپێردراون بە دابەشکردنی شەش مووچەی بنەڕەتی خانەنشینە نوێیەکان، پارەکەش لەسەر داهاتی ناوخۆی هەرێمی کوردستان دەبێت و چاوەڕوانی هاتنی پارەی بەغداد ناکرێت. وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان رەزامەندی دەربڕیوە لەسەر پێدانی ئەو شەش مووچەیە و چاوەڕواندەکرێت بە زووترین کات دەست بە دابەشکردنی بکرێت. لە لایەکى دیکەوە بەشێک لە خانەنشینانی سەربازی لە سلێمانی گردبونەوە و دەڵێن: ماوەی چەند مانگێکە دەرماڵەی هاوسەر و منداڵ لە موچەکانیان بڕدراوە و تا ئێستا بۆیان خەرج نەکراوەتەوە. بەیانی ئەمڕۆ، ژمارەیەک لە خانەنشینانی سەربازی لەبەردەم بەڕێوبەرایەتی خانەنشینی سلێمانی گردبونەوە، بەشێک لەو خانەنشینانە ڕایانگەیاند، ژمارەی خانەنشینانی سەربازی لە یەکەی 70 و 80 لە هەولێر و سلێمانی زیاتر لە 13 هەزار خانەنشینە، بەڵام زیاتر لە پێنج هەزار خانەنشین بەبێ هیچ بیانویەک لە مانگی یەکی ئەمساڵەوە دەرماڵەی خێزان و منداڵیان لێبڕاوە.
.png)
