هاوڵاتی رەجەب تەیب ئەردۆغان رایگەیاند: بە بڕیاری دروستكردنی ناوچەیەكی ئەمنی 30 كیلۆمەتری دەچنە قۆناغێكی نوێوەو تلرەفعەت و منبج لە"تیرۆرستان" كەمەبەست لێی "هێزەكانی سوریای دیموكرات"ە پاكدەكەنەوە. ئەمڕۆ چوارشەممە 1ی حوزەیرانی 2022، رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆك كۆماری توركیا و سەرۆكی ئاك پارتی دوای كۆبوونەوەی فراكسیۆنی پارتەكەی لە وتارێكدا رایگەیاند:"بە بڕیاری دروستكردنی ناوچەیەكی ئەمنی 30 كیلۆمەتری دەچینە قۆناغێكی نوێوە، تلرەفعەت و منبج لە تیرۆریستان پاكدەكەینەوە."   هەروەها ئەردۆغان رەخنەی تووندی لە چەند وڵاتێك گرت بەوەی هاوكاریی پارتی كرێكارانی كوردستان (پەكەكە) دەكەن و وتی، " ئەو دەوڵەتەی بێ بەرامبەر چەك و پێداویستی سەربازی بە رێكخراوی تیرۆریستی دەدات و ئامادە نییە بە توركیای بفرۆشێت، شایانی نازناوی دەوڵەتی تیرۆرە نەك دەوڵەتی یاسا". ئەمە لەكاتێكدایە، لەچەند ساڵی رابردوودا سوپاكەی ئەردۆغان بەهاوكاری میلیشیاكانی شاری عەفرین و سەرێكانی و گرێ سپیان داگیر كرد. لای خۆیانەوە، هێزەكانی سوریای دیموكرات دەڵێن سەرەرای ئاگاداركردنەوەی ئەمریكاو روسیاو لە هەرەشەكانی ئەردۆغان بۆ داگیر كاری، ئامادەن و بەرپەرچی هەر هێرشێك دەدەنەوە كە بركێتە سەر خاكی باكورو رۆژهەڵاتی سوریا(رۆژئاڤای كوردستان).

هاوڵاتى ئه‌ندامى کۆمیته‌ى به‌ڕێوه‌به‌رى (په‌.که‌.که‌) ڕایگه‌یاند، ئه‌وان له‌ مه‌یدانى جه‌نگدا به‌ ئه‌ندازه‌ى پێویست به‌هێزن و ده‌شڵێت:" چل و پێنج رۆژه‌ گه‌ریلا له‌شه‌ردایه‌، شه‌ڕێکى وه‌ها دژوار و قورس به‌رێوه‌ ده‌چێت، به‌ده‌م ئاسانه‌، فیداکاریه‌کى زۆر مه‌زنى ده‌وێت، به‌ڵام دوژمن تێکشکاوه‌، سه‌ره‌راى به‌کارهێنانى حه‌وت جۆر چه‌کى کیمیایى و چه‌ک و چۆڵى ده‌که‌یان". ئاژانسى هه‌واڵى فورات، نزیک له‌ پارتى کرێکارانى کوردستان(په‌که‌که‌) چاوپێکه‌وتنێکى له‌گه‌ڵ موراد قه‌ره‌یلان ئه‌ندامى کۆمیته‌ى به‌ڕێوه‌به‌ریى په‌که‌که‌ کردووه‌و تێیدا شیکاریى مانگ و نیوێکى شه‌ڕى له‌ دژى داگیرکه‌رى خسته‌روو قه‌ره‌یلان وتى:" ئێمه‌ ئاشتیخوازین و نه‌ شه‌ڕخوازین، ده‌مانه‌وێت پرسى کورد به‌رێ و رێبازى سیاسی، دیموکراسى چاره‌سه‌ر ببێ، پرسى کورد، پرسێکى کۆمه‌ڵایه‌تی، که‌لتورى و مێژووییه‌. ئه‌م پرسه‌ ده‌بێت به‌دیالۆگ چاره‌سه‌ر ببێ. له‌به‌ر ئه‌وه‌ى دوژمن له‌به‌رامبه‌رمان ئه‌مه‌ قه‌بوڵ ناکات، هه‌ر له‌سیاسه‌تى ئینکار و له‌ناوبردن پێداگره‌، ئه‌مڕۆکه‌ش له‌کوردستان شه‌ر بوونى هه‌یه‌. واتا ده‌بێت ئه‌مه‌ باش ببێته‌ مایه‌ى تێگه‌یشتن". ناوبراو وتیشى:" ئه‌و شه‌ڕه‌ى ئێمه‌ له‌کوردستان به‌رێوه‌ى ده‌به‌ین، شه‌ڕى مانه‌وه‌ و پاراستن و بوونمانه‌. شه‌ڕى ئازادییه‌. ده‌مانه‌وێت له‌سه‌ر ئه‌م خاکه‌وه‌ بژین، له‌ناونه‌چین و به‌ئازادانه‌ ژیان بکه‌ین. ئه‌م شه‌ڕه‌ له‌سه‌ر ئه‌م ئه‌ساسه‌ به‌رێوه‌ ده‌چێت. ئه‌وه‌ى هێرش ده‌کاته‌ ئێمه‌ نین، ده‌وڵه‌تى تورکه‌. ئه‌وه‌ى ده‌یه‌وێت پرسه‌که‌ به‌رێگه‌ى کۆشتن، به‌خوێنڕشتن چاره‌سه‌ر بکات، ئێمه‌ نین، ده‌وڵه‌تى تورکیایه‌". قه‌ره‌یلان باسى له‌وه‌شکرد که‌ "ده‌مانه‌وێت به‌شێوه‌یه‌کى عادلانه‌ پرسى کورد چاره‌سه‌ر ببێ، به‌ڵام ئه‌گه‌ر مل نه‌ده‌ن بۆ چاره‌سه‌رى و هه‌ر بیانه‌وێت پێداگرى له‌سه‌ر له‌ناوبردنمان بکه‌ن، بێگومان ئێمه‌ش تا کۆتایى خۆمان ده‌پارێزین. دۆژمن له‌به‌ریه‌ک هه‌ڵوه‌شاوه‌". له‌باره‌ى گۆشه‌گیرى له‌به‌رامبه‌ر رێبه‌رى گه‌لى کورد عه‌بدوڵا ئۆجالان ، ئه‌و ئه‌ندامه‌ى رێبه‌رى په‌که‌که‌ وتى:"شه‌ر به‌گۆشه‌گیرى ده‌ستى پێکرد. ئه‌م شه‌ڕه‌ى له‌کوردستان ئه‌مڕۆکه‌ به‌رێوه‌ ده‌چێت، شه‌ڕى له‌ناوبردنى گه‌لى کورده‌. ئه‌مه‌ش سه‌ره‌تا له‌ئیمرالییه‌وه‌ ده‌ستى پێ کرد، واتا سیسته‌مى ئیمرالی، سیسته‌مێکى پسکۆلۆژیک، ده‌روونی، سیسته‌مى ئه‌شکه‌نجه‌، سیسته‌مى قڕکردن و له‌ناوبردنى کۆمه‌ڵگه‌ى کورده‌. ئه‌و شه‌ڕه‌ى له‌وێ به‌رێوه‌ ده‌چێت، شه‌ڕى ده‌روونى له‌به‌رامبه‌ر به‌رێبه‌ر ئاپۆ و ئه‌و هه‌ڤاڵانه‌ى له‌ورن به‌رێوه‌ ده‌چێت به‌واتاى خۆى وه‌هایه‌". "ماوه‌ى پانزده‌ مانگه‌ هیچ زانیاریه‌ک له‌سه‌ر رێبه‌ر ئاپۆ و ئه‌و هه‌ڤاڵانه‌ى له‌وێ ده‌ژین، نییه‌. ئه‌م قۆناغه‌، قۆناغى ته‌کنه‌لۆجیا و ته‌له‌فۆن و ئینته‌رنێته‌، ده‌وڵه‌تى تورک  هه‌موو یاسا و رێسایه‌کى گه‌ردوونى به‌هى خۆشیه‌وه‌ بن پێ ده‌کات و رێگه‌ نادات هیچ زانیاریه‌ک له‌رێبه‌ر ئاپۆوه‌ وه‌ربیگیردرێت، رێگه‌ش ناده‌ن به‌ته‌له‌فۆنیش زانیارى لێوه‌ربگرین. مه‌گه‌ر ئه‌وه‌ نییه‌ ده‌ڵێن زیندانى له‌تورکیا مافى به‌کارهێنانى ته‌له‌فۆنى هه‌یه‌. مافى دیدارى زیندانى له‌گه‌ڵ بنه‌ماڵه‌ و پارێزه‌ره‌کانى هه‌یه‌. کاتێک ده‌وڵه‌تێک، یا رژێمێک له‌ئیمرالى هه‌رجۆره‌ یاسایه‌کى مرۆڤیی، گه‌ردوونی، ئه‌خلاقى یا هى خۆشى بن پێ ده‌کات، گه‌لۆ تۆ ده‌توانى به‌و ده‌وڵه‌ت چى بڵێى و چه‌ ناوێک له‌و ده‌وڵه‌ته‌ بکه‌ی. تۆ به‌چى ئه‌و ده‌وڵه‌ته‌ باوه‌ێ‌ بکه‌ی؟ ئه‌مه‌ ده‌وڵه‌تێکى چۆن، چۆنییه‌؟ نه‌ یاسا هه‌یه‌، نه‌ ئه‌خلاق هه‌ی"، قه‌ره‌یلان وا ده‌ڵێت. موراد قه‌ره‌یلان له‌باره‌ى شه‌ڕى ئێستاى نێوات سوپاکه‌ى ئه‌ردۆغان و گه‌ریلا وتى:" ئه‌مڕۆکه‌ له‌زاپ و ئاڤاشین و مه‌تینا شه‌ڕێکى دژوار به‌رێوه‌ ده‌چێت. شه‌ڕێکى نابه‌رابه‌ر بوونى هه‌یه‌. واتا له‌لایه‌که‌وه‌ به‌ده‌یان هه‌زار سه‌رباز، تانک"ده‌بابه‌"، تۆپ، فرۆکه‌ و چه‌کى کیمیایى و هه‌ر شێوه‌ چه‌کێک به‌کاردێنن، و له‌لایه‌کى تره‌وه‌ شۆڕشگێڕن گه‌لى کورد، گه‌ریلاکانى ئازادى کوردستان به‌چه‌کى فه‌ردی"شه‌خسی"، به‌بۆمبه‌ى ده‌ستى له‌به‌رخۆداندان و شه‌ر ده‌که‌ن. واتا له‌م شه‌ڕه‌دا هاوسه‌نگى بوونى نییه‌. به‌ڵام چى هاوسه‌نگى دروست ده‌کات؟ ئێراده‌ ئه‌م هاوسه‌نگیه‌ دروستى ده‌کات". هه‌روه‌ها وتیشى:" گه‌ریلا ئیراده‌ى هه‌یه‌، گه‌ریلا باوه‌ڕیان به‌ئیراده‌ى خۆیان و ئه‌و رێبازه‌ى که‌ شه‌ڕى بۆ ده‌که‌ن هه‌یه‌. واتا له‌به‌ر ئه‌وه‌یه‌ که‌ ماوه‌ى سى و هه‌شت ساڵه‌ شه‌ر به‌رێوه‌ ده‌به‌ین. هه‌رچه‌نده‌ش چه‌ندین جار ئاگربه‌ستیش پێکهاتبێت. هه‌رچنده‌ ئێمه‌ ده‌مانه‌وێت به‌رێ و رێبازى سیاسى چاره‌سه‌ر ببێت، به‌ڵام له‌به‌رامبه‌ر به‌م دۆژمنه‌ شێت و هار و دژوار و شۆڤینست بوونى هه‌یه‌. نه‌ژادپه‌ره‌سته‌، هه‌میشه‌ هه‌وڵده‌دات له‌ناومان ببات. له‌به‌ر ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئێمه‌ سى و هه‌شت ساڵه‌ له‌به‌رامبه‌ر به‌م دۆژمنه‌ هۆڤ و ده‌ڕنده‌یه‌ شه‌ر ده‌که‌ین. بێگۆمان له‌گه‌ڵ ئێمه‌شدا هه‌ندێ ئه‌زموون درۆست بووه‌.  ئێمه‌ش به‌رێ و رێبازى نوێ شه‌ێ‌ ده‌که‌ین. ئێمه‌ش به‌رێبازێک شه‌ێ‌ ده‌که‌ین، که‌ هه‌م بتوانین ئه‌و ته‌کنه‌لۆجیایه‌ى له‌ده‌ستیدایه‌ چه‌ ته‌کنه‌لۆجیاى زه‌مینى و چه‌ ته‌کنه‌لۆجیاى ئاسمانى و چه‌ چه‌کى کیمیایى والا ده‌رخه‌ین ده‌جووڵینه‌وه‌، ئێمه‌ش رێ و رێبازى وه‌ها پێشده‌خه‌ین. ئه‌گه‌ر وه‌ها نه‌بێت که‌س ناتوانێت له‌و که‌ژۆ کێوه‌دا بژیت و له‌به‌رخۆ بدات.  بۆچی؟  چونکه‌ هه‌میشه‌ بۆردوومانه‌. زۆر جاریش جل و به‌رگى کیمیاباران له‌خۆمان ده‌که‌ین، چونکه‌ کیمیایى به‌کاردێنن. شه‌ڕێکى زۆر شه‌ت و مه‌رج هه‌یه‌. له‌به‌رامبه‌ر به‌وه‌ش به‌رخۆدانیه‌کى مێژوویى و پیرۆز به‌رێوه‌ ده‌چێت و وه‌هایه‌. ده‌بێت مرۆڤ بزانیت له‌به‌رامبه‌ر به‌وه‌ش بێگۆمان باوه‌ڕی، ئیراده‌بوون و ئه‌شقى وڵات هه‌یه‌. باوه‌ڕى به‌وڵات، ئازادى و دیمۆکراسى هه‌یه‌. نرخى مرۆڤایه‌تى هه‌یه‌. له‌به‌رامبه‌ر به‌وه‌ش وه‌حشیه‌ت و هه‌ر شێوازێکى پیس به‌کارهێنان هه‌یه‌. ره‌وشى شه‌ر وه‌هایه‌". قه‌ره‌یلان ورده‌کارى زیاترى باسکردو وتى:" به‌مشێوه‌یه‌ دووژمن له‌سه‌ره‌تاوه‌ رووى له‌هه‌رێمى زاپ یا هه‌رێمى رێکان و نێروه‌ کرد و کردیه‌ ئامانج. له‌وێدا گه‌یشته‌ بن به‌ست. چل رۆژى به‌سه‌ردا تێپه‌ڕی. سه‌ربازه‌کانیان مردن. گه‌ریلا هێرشى پێچه‌وانه‌ ده‌ست پێکرد، له‌و هێرشه‌ پێچه‌وانه‌دا هه‌م له‌کۆره‌ژارۆ و هه‌میش له‌ چیاى ره‌ش کۆژراویان زۆر بوو به‌تایبه‌تى به‌گروپی. ئه‌وان له‌وێدا گه‌یشتنه‌ بن به‌ست. له‌بنه‌مادا بنکه‌وتن. تا ئێستا سه‌رنه‌که‌وتوون و شکستیان هێناوه‌. له‌هیچ شوێنێکدا که‌ گه‌ریلا رێگه‌ى نه‌دابێ، نه‌یانتوانیووه‌ بکه‌ونه‌ ئه‌و شوێنانه‌. واتا به‌زه‌برى زۆر بیه‌وێت بکه‌وێته‌ ئه‌و شوێنانه‌ و ئیراده‌ى گه‌ریلا بن پێ بکات، پێکنه‌هاتووه‌. به‌ڵام له‌هه‌ندێک شوێندا له‌ناویه‌کدان و که‌وتوونه‌ته‌ ناو یه‌کدا. له‌مه‌سافه‌ى بۆمبه‌ى ده‌ستدا به‌یه‌که‌وه‌ یه‌کسته‌ویه‌خه‌ن و شه‌ر ده‌که‌ن. شه‌ڕێکى وه‌ها دژوار و قورس به‌رێوه‌ ده‌چێت. ئێستاکه‌ لێره‌دا ده‌ڵێیم، به‌ده‌م ئاسانه‌، به‌ڵام پێکهێنانى ئاسان نییه‌. زۆر زه‌حمه‌تى خۆى هه‌یه‌. فیداکاریه‌کى زۆر مه‌زنى ده‌وێت. "ئه‌گه‌ر فیداکاریه‌کى وه‌ها نه‌بێت خۆى له‌خۆیدا ئیمکانى ئه‌وه‌ نییه‌ شتێکى وه‌ها روو بدات. شتێکى وه‌ها ئاسان نییه‌، ئه‌وه‌ ماوه‌ى چل و چوار، چل و پێنج رۆژه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌رته‌شێک که‌ به‌هه‌موو شێوه‌یه‌ک چه‌ک و چۆڵ به‌کاردێنێ و ته‌نانه‌ت چه‌کى قه‌ده‌غه‌کراوى کیمیاییش به‌کاردێنێت و ئه‌رته‌شێکى وه‌ها راوه‌ستینی. ئه‌مه‌ شتێکى ئه‌وه‌نده‌ ئاسان نییه‌. ناوه‌ڕۆکێکى ئه‌مه‌ هه‌یه‌. ئێستاکه‌ جێگه‌ى ئه‌وه‌ نییه‌ که‌ باسى لێوه‌ بکه‌م. پاش ئه‌وه‌ى گه‌یشته‌ بن به‌ست له‌ئێستادا شه‌ڕه‌که‌ى گواسته‌وه‌ بۆ رۆژئاواى ئاوى زێ. ئێمه‌ پێ ده‌ڵێن زاپ، ئاوى زاپ. یا لێره‌دا گردى جودى هه‌یه‌، گردى ئیف ئیم و گردى ئامێدیه‌ هه‌یه‌. هه‌ڤاڵانمان پێ ده‌ڵێن گردى هه‌کاری. له‌پشت ئامێدییه‌ گردى هه‌ره‌ بڵنده‌. ئێستاکه‌ شه‌ڕه‌که‌ى گواسته‌وه‌ ئه‌وێ. له‌وێدا ئه‌وه‌ چه‌ند رۆژه‌ شه‌ر و پێکدادان به‌رێوه‌ ده‌چێت. تا ئێستا له‌و شوێنه‌ى سه‌ربازانیان دابه‌زاندوه‌ هه‌ر له‌وێن و هه‌نگاوێک پێشڕه‌ویان نه‌کردوه‌. ده‌یانه‌وێت پێشڕه‌وى بکه‌ن، به‌ڵام هه‌رجاره‌ زه‌بریان به‌رده‌که‌وێت. ته‌نانه‌ت ژماره‌یه‌کى زۆر هه‌لیکۆپته‌ریشیان زه‌ربریان به‌رکه‌وتووه‌. هه‌ندێک له‌وانه‌ش ده‌که‌ون. به‌ڵام شێوه‌ى ئێمه‌ وه‌هایه‌ ئه‌گه‌ر به‌چاوى خۆمان نه‌بینین، ناڵێین ئه‌وه‌تا که‌وت. نمونه‌ ئه‌و گرده‌ى جودى له‌پاڵ زاپێ هه‌یه‌"، ئه‌و ئه‌ندامه‌ى به‌رێوه‌به‌رى په‌که‌که‌ واى وت. هاوکات ئه‌وه‌شى دووپاتکرده‌وه‌ که‌"هه‌ڤاڵان له‌وێدا له‌ دوو هه‌لیکۆپته‌رى سکۆرسکیان داوه‌. هه‌ڤاڵان ده‌ڵێین ئێمه‌ له‌یه‌کیانمان خست و دووکه‌ڵى لێهه‌ستا. له‌وێدا سه‌ربازگه‌یه‌کى سه‌ر سنور هه‌یه‌، له‌به‌رده‌م رووبارى چه‌لێیه‌. سه‌ربازگه‌ى گرێک. ده‌ڵێن هه‌ڵیانکۆتاوه‌ته‌ سه‌ر ئه‌و سه‌ربازگه‌یه‌ و ته‌قینه‌وه‌یه‌کى پێ‌ مه‌زن روویداوه‌. واتا موممکنه‌ ته‌قیبێته‌وه‌، له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ى تێدان ده‌بێت له‌ناو چۆبێتن. به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ى به‌چاوى خۆیان نه‌یانبینیووه‌ که‌ له‌ناو چوونه‌. ده‌ڵێین زه‌برى به‌رکه‌وتووه‌. وه‌ها ده‌ڵێن.  به‌ڵام ئه‌وه‌ى که‌ ده‌ڵێن زه‌برى به‌رکه‌وتووه‌، ره‌نگه‌ کاتێک گه‌یشتنه‌وه‌ جێگه‌ى خۆشیان بته‌قێنه‌وه‌، یا له‌ناویش بچن. ئه‌وانه‌ى له‌ناودا به‌زۆرینه‌ ده‌مرن". ئه‌و ئه‌ندامه‌ى به‌رێوه‌به‌رى په‌که‌که‌ ئه‌وه‌شى باسکرد که‌" به‌راشکاوى ده‌ڵێم له‌م شه‌ڕه‌دا ده‌وڵه‌تى تورک زه‌ره‌رى زۆر ده‌بینێت. به‌ڵام بۆ راى گشتى بڵاو ناکاته‌وه‌. کۆژراویان زۆره‌ و زۆرتریش ده‌بێت. ده‌یانه‌وێت مرۆڤه‌کان بکۆژرێن، به‌ڵام هه‌ندێ ئه‌نجام وه‌ربگرێت. ئه‌ردۆغان ـ باخچه‌لى بێ مه‌رحه‌مه‌تى نیشان ده‌دات. ئه‌وانه‌ بۆ پاراستنى ده‌سه‌ڵاتداریه‌تى خۆیان ده‌یانه‌وێت منداڵانى تورک و کورد بده‌نه‌ کوشتن. به‌مشێوه‌یه‌ له‌سه‌ر خوێن ده‌سه‌ڵاتداریه‌تى خۆیان بۆنیاد ده‌نێن. له‌م شه‌ڕه‌دا هه‌ره‌ زێده‌ کیمیایى به‌کاردێنن. شتێک که‌ زیاتر له‌م شه‌ڕه‌دا پشتى پێ ده‌به‌ستن، کیمیاییه‌. نمونه‌ى ئه‌وانه‌ش زۆرن. له‌و کیمیایانه‌ى به‌کاریانهێناوه‌، تا ئێستا هه‌ڤاڵانمان حه‌وت جۆڕه‌یان پشتڕاستکردۆته‌وه‌. هه‌ڤاڵان چۆن ئه‌و کیمیایانه‌ پشتڕاست ده‌که‌نه‌وه‌؟ به‌ڕه‌نگ. وه‌کو نمونه‌ زۆرینه‌یان ره‌نگیان ره‌شه‌. وه‌کو قیره‌. واتا خودى قیره‌. شێوه‌یه‌کى تریان ره‌نگى زه‌رده‌، گازێکى وه‌هایه‌. یه‌کێکى دیکه‌ ره‌نگى زیووه‌. یه‌کێکى تر سه‌وزه‌ و بێ بۆنه‌. هه‌ندێ جۆریان بۆندارن. هه‌ندێکیشیان بێ بۆنن. هه‌ندێ جۆریشیان ره‌نگیان قاوه‌ییه‌. جۆرێکى تریشیان ره‌نگى سووره‌. بۆنى وه‌کو ئاوى ساوون"سابوون" هه‌یه‌. ئه‌و ئاوه‌ى که‌ جل و به‌رگى پێ شۆردرابێ. بۆنێکى وه‌هاى لێدێت. جۆرێکى ترى ئه‌و کیمیایانه‌ ره‌نگى سپییه‌. ئێمه‌ ده‌توانین له‌ڕێگه‌ى ره‌نگه‌وه‌ ئه‌و کیمیایانه‌ بناسیینه‌وه‌. واتا دیار ده‌بێت که‌ چه‌ندین جۆر گازى کیمیایى له‌به‌رامبه‌رمان به‌کاردێنن. وه‌هاش ده‌یانه‌وێت ئه‌نجام به‌ده‌ستبهێنن. ئێستا به‌دژوارى پشتیان به‌کیمیاباران به‌ستووه‌. ده‌یانه‌وێت به‌کیمیاباران ئه‌نجام به‌ده‌ستبهێنن. بۆ ئه‌وه‌ش راى گشتى گه‌له‌که‌مان، مرۆڤن پارێزڤانى مافه‌کانى مرۆڤ له‌به‌رامبه‌ر به‌چه‌کى قه‌ده‌غه‌کراوى کیمیایى ده‌بێت هه‌ڵوێست نیشان بده‌ن".  

هاوڵاتی كەسێكی نزیك لە موقتەدا سەدر ئاشكرایكرد، كە ئامادەنییە حكومەت لەگەڵ لایەنەكانی تری شیعەدا پێكبهێنێت و داوای هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و دووبارەكردنەوەی هەڵبژاردن دەكات. ئەمڕۆ 31ی ئایاری 2022، سەرچاوەیەكی نزیكی موقتەدا سەدر، رێبەری رەوتی سەدر، بە میدیاكانی عێراقی راگەیاندووە كە دوایین بۆچوونی موقتەدا سەدر لەبارەی پرۆسەی سیاسیی عێراق و چۆنێتیی دەربازبوون لە چەقبەستوویی، هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پێشوەختەیە. هەروەها راشیگەیاند:" موقتەدا سەدر ڕێبەری ڕەوتی سەدر بە چەند لایەنێكی وتووە پەرلەمان هەڵبوەشێندرێتەوە و هەڵبژاردنی پێشوەختە ئەنجامبدرێت". هاوكات، ئەوەشی دووپاتكردووەتەوە كە ڕێبەری ڕەوتی سەدر "هیچ حكومەتێكی لەگەڵ چێوەی هەماهەنگیدا پێكناهێنێت" و ئێستا هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان بابەتێكی ئاشكرایە و گفتوگۆی لەبارەوە دەكرێت. ژمارەیەك كەسایەتیی سیاسیی عێراق، سكاڵایەكی یاساییان دژی سێ سەرۆكایەتییەكەی عێراق تۆماركرد و داوایان لە دادگای فیدراڵی كرد پەرلەمان هەڵبوەشێنێتەوە. بەڵام بەپیچی دەستور، هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان لەدەسەڵاتی دادگای فیدراڵیدا نییەو دەبێت پەرلەمان بەدەنگی نیوە زائید یەك خۆی هەڵبوەشێنێتەوە كە یەك لەسەر سێی ئەندامان داوای بكەن. لە رۆژی 10ی تشرینی یەكەمی 2021، هەڵبژاردنی پێشوەختەی پەرلەمانی عێراق ئەنجامدراو تێیدا موقتەدا سەدر، بووە یەكەم لیستی براوەو 73 كورسی بەدەستهێنا، سەدر هاوپەیمانی نیشتمانی لەگەڵ محەمەد حەلبوسی لە سونەكان و مەسعود بارزانی لە كوردەكان پێكهێناوە، بەڵام چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەكان بە رابەرایەتی مالكی رۆڵیان هەبووە لە پەكخستنی كۆبونەوەی پەرلەمان و هەڵبژاردنی سەرۆك كۆمار.  

هاوڵاتى  پارێزگارى پێشووى سه‌ڵاحه‌دین له‌لایه‌ن په‌رله‌مانه‌وه‌ متمانه‌ى لێسه‌ندرایه‌وه‌و دواى 10 رۆژ فه‌رمانى کارگێڕى بۆ ده‌ستبه‌کاربوونه‌وه‌ى خۆى وه‌ک پارێزگار ده‌رده‌کات.  به‌پێى فه‌رمانێکى کارگێڕی، رۆژى 29ى ئایار، به‌ واژۆى عه‌مار جه‌بر خه‌لیل جبووری، پارێزگارى پێشووى سه‌لاحه‌ددینى له‌سه‌ره‌، تێیدا هاتووه‌:" کۆتایى هێنرا به‌ راسپاردنى حیکمه‌ت عه‌بدولحه‌سه‌ن، جێگرى پارێزگارى سه‌لاحه‌ددین بۆ کاروبارى ته‌کنیکى له‌ ئه‌رکى پارێزگارى سه‌لاحه‌ددین به‌ وه‌کاله‌ت، هه‌روه‌ها ده‌ستبه‌کاربوونه‌وه‌ى عه‌مار جه‌بر خه‌لیل جبوورى پارێزگارى سه‌لاحه‌ددین له‌ ئه‌رکه‌که‌یدا.  ئه‌مه‌ له‌کاتێکدایه‌ که‌ 19ى ئایار، په‌رله‌مانى عێراق متمانه‌ى له‌ عه‌ممار جبوورى سه‌نده‌وه‌و مسته‌فا کازمى بڕیاره‌که‌ى په‌رله‌مانى جێبه‌جێکرد بۆ له‌سه‌ر کارلادانى. ئه‌میندارى گشتیى ئه‌نجوومه‌نى وه‌زیرانى عێراق، له‌ 24ى ئایارى 2022 بۆ  پارێزگاى سه‌لاحه‌ددین نێردراوه‌، تێیدا هاوپێچى بڕیارى په‌رله‌مانى عێراقى له‌گه‌ڵدایه‌ بۆ له‌سه‌رکارلادانى عه‌ممار جبوورى، پارێزگارى پێشووى ئه‌و شاره‌ به‌مه‌به‌ستى جێبه‌جێکردنى.

هاوڵاتى ئه‌نجومه‌نى ئاسایشى نیشتمانیى ئیسرائیل ده‌ڵێت:" ئێران هه‌وڵده‌دات ئیسرائیلییه‌کان له‌ تورکیا په‌لاماربدات. ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه‌ 30ى ئایارى 2022، ئه‌نجومه‌نى ئاسایشى نیشتمانیى ئیسرائیل راگه‌یه‌ندراوێکى بڵاوکردووه‌ته‌وه‌و ئاشکراى کردووه‌ که‌، "ترس هه‌یه‌ له‌وه‌ى ئیسرائیلییه‌کان له‌ تورکیا په‌لاماربدرێن وه‌ک تۆڵه‌کردنه‌وه‌ له‌ کوژرانى فه‌رمانده‌که‌ى سوپاى پاسداران". هه‌فته‌ى رابردوو، فه‌رمانده‌یه‌کى سوپاى پاسداران له‌رێگه‌ى دوو ماتۆرسکیله‌وه‌ کوژراوه‌و ئێران ئیسرائیل تۆمه‌تبار ده‌کات و ده‌ڵێن:" تۆڵه‌ى ده‌که‌نه‌ینه‌وه‌". ئه‌و ده‌زگا ئه‌منییه‌ى ئیسرائیل، تورکیاى به‌ “زۆر مه‌ترسیدار” بۆ ئیسرائیلییه‌کان ناوبردووه‌، به‌و پێیه‌ى ڕووگه‌یه‌کى سه‌ره‌کیى گه‌شتیارانى ئیسرائیله‌.  

هاوڵاتى ژماره‌یه‌ک ئه‌ندامى په‌رله‌مانى عێراق داواکارییه‌ک ئاراسته‌ى دادگاى فیدڕاڵى ده‌که‌ن بۆ هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ى ئه‌م خوله‌ى په‌رله‌مان‌و ئه‌نجامدانه‌وه‌ى هه‌ڵبژاردن له‌عێراق و چاوه‌ڕێى ئیجرائاته‌کان ده‌که‌ن. جه‌مال ئه‌سه‌دى، ئه‌ندامى په‌رله‌مانى عێراق له‌تویتێکدا نوسویه‌تى:"ئه‌مڕۆ له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ک په‌رله‌مانتارى دیکه‌ چووینه‌ دادگاى فیدراڵى‌و سکاڵامان تۆمارکردووه‌ دژى په‌رله‌مانى عێراق‌و داواى هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ییمان کردووه‌". هه‌روه‌ها نوسویه‌تى:" له‌و سکاڵایه‌ى تۆمارمان کردووه‌ جه‌ختمان له‌سه‌ر ئه‌وه‌ کردۆته‌وه‌، په‌رله‌مان هیچ ڕۆڵێکى نییه‌ بۆ ئێستاى عێراق، جگه‌ له‌پێشێلکردنى پابه‌ندیه‌ ده‌ستووریه‌کان". "سه‌رۆک کۆمارو سه‌رۆک وه‌زیران ناچارن واده‌ى پرۆسه‌ى هه‌ڵبژاردنه‌وه‌ى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌ران له‌مساڵدا دیاریبکه‌ن‌و ئه‌م خوله‌ى ئێستا هه‌ڵبوه‌شێته‌وه‌و ئه‌مساڵ بڕیارى کۆمارى له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌ربچێت"، ئه‌سه‌دى واى نوسیووه‌. ڕۆژى 10ى 10ى 2021 هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مان ئه‌نجامدرا و ته‌نها ده‌سته‌ى سه‌رۆکایه‌تى په‌رله‌مان، پێکهێنراو به‌هۆى ناکۆکى پارتى و یه‌کێتى سه‌رۆک کۆمار هه‌ڵنه‌بژێردراوه‌و لایه‌نه‌ شیعه‌کانیش بوونه‌ته‌ دووبه‌ره‌ى دژ به‌یه‌ک. حه‌وت مانگ و بیست رۆژ به‌سه‌ر هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى عێراق تێپه‌ربووه‌و به‌شێک له‌ په‌رله‌مانتاران و لایه‌نه‌کان له‌گه‌ڵ ئه‌نجامدانى هه‌ڵبژاردنى پێشوه‌خته‌دان بۆ چاره‌سه‌رکردنى کێشه‌کانیان.  

هاوڵاتی ئەنجومەنی دادوەری باڵای عێراق رایگەیاند"لە سێ مانگی سەرەتای ئەمساڵ شەش هەزار و 30 مامەڵە تەواوكراون، لەو مامەڵانەش سێ هەزار و 81 مامەڵەی  وەرگرتنی رەزامەندی بۆ هاوسەرگیریكردنی دوەمیان كردووە" ئەمڕۆ یەكشەممە 29ی ئایاری 2022، فەرمانگەی پەیوەندییە گشتییەكان و كاروباری یاسایی لە ئەنجومەنی باڵای دادوەری عێراق بڵاویكردەوە كە"لە سێ مانگی سەرەتای ئەمساڵ شەش هەزار و 30 مامەڵە تەواوكراون، لەو مامەڵانەش سێ هەزار و 81 مامەڵەی  وەرگرتنی رەزامەندی بۆ هاوسەرگیریكردنی دوەمیان كردووە". هەروەها ئاماژە بەوە كراوە كە لەو ژمارەیەش هەزار و 905 كەسیان پاساوی پێویستیان بۆ هاوسەرگیریان هەبووە و هەزار و 896 كەسیشیان بەتەنیا داوای رەزامەندیان كردوە بەبێ بونی هیچ پاساوێك. ئەوەش خراوەتەروو كە زۆرترین داوای هاوسەرگیریكردنی دووەم لەپارێزگای نەینەوا بوە كە 339 مامەڵە هەبوە و لەدوای ئەویش بەسرە دێت كە 222 مامەڵەكراوە و دواتریش پارێزگای سەلاحەدین دێت كە 196 مامەڵە كراون.

هاوڵاتى ئه‌ندامێکى لیژنه‌ى ئاسایش و به‌رگریى په‌رله‌مانى عێراق رایگه‌یاند" داوامان له‌ مسته‌فا کازمى کردووه‌ کۆبونه‌وه‌یه‌کى هاوبه‌ش بکه‌ین بۆئه‌وه‌ى له‌سه‌ر ده‌ستدرێژییه‌ به‌رده‌وامه‌کانى سوپاى تورکیا له‌ناو خاکى عێراق بریار بدرێت و داگیرکراییه‌کان رابگیرێت". ئه‌حمه‌د موسه‌وى ئه‌ندامى لیژنه‌ى ئاسایش و به‌رگریى، له‌په‌رله‌مانى عێراق رایگه‌یاند که‌ سوپاى تورکیا به‌قوڵایى 50 کیلۆمه‌تر هاتۆته‌ ناو قوڵایى خاکى عێراقه‌وه‌و ئه‌وه‌ش پێشێلکاریى و داگیرکاری ئاشکرایه‌ که‌ چه‌ندین بنکه‌ى سه‌ربازى جێگیر کردووه‌. موسه‌وى راشیگه‌یاند که‌ بوونى سه‌ربازیى تورکیا له‌ناو خاکى عێراق ره‌تکراوه‌یه‌ و بۆئه‌و مه‌به‌سته‌ش ده‌یانه‌وێت کۆبوونه‌وه‌یه‌کى به‌په‌له‌ له‌گه‌ڵ سه‌رۆک وه‌زیران و وه‌زیرى به‌رگریى و فه‌رمانده‌ ئه‌منییه‌کان گرێ بده‌ن و تێیدا میکانیزمێکى هاوبه‌ش بۆ مامه‌ڵه‌کردن له‌گه‌ڵ ئه‌و داگیرکارییه‌ى تورکیا ده‌ستنیشان بکه‌ن.

هاوڵاتى ‌مایکڵ ڕۆبن، لێکۆڵه‌رى ئه‌مریکیى له‌ دوایین ڕاپۆرتیدا نوسویه‌تى:" حکومه‌ته‌که‌ى بایدن ده‌یان فرۆکه‌ى جه‌نگى نوێ له‌ جۆرى ئێف 16 به‌ تورکیا ده‌فرۆشێت، فڕۆکه‌ جه‌نگییه‌کان له‌ بۆردومانى گوند و ناوچه‌ کوردییه‌کانى باکوورى سووریا و عێراق به‌کارده‌هێنێت". مایکڵ ڕۆبن نوێتریین وتارى له‌ ماڵپه‌ڕى واشنتۆن ئێکزامینه‌ر بڵاوکردووه‌ته‌وه‌ و تێیدا ڕه‌خنه‌ له‌ ئیداره‌که‌ى بایدن ده‌گرێت، که‌ دوو هه‌فته‌ له‌مه‌وبه‌ر پێشنیازى پاڵپشتى نوێکردنه‌وه‌ و فرۆشتنى که‌ره‌سته‌ى سه‌ربازیى به‌ تورکیا په‌سه‌ندکرد. هه‌روه‌ها باسى له‌وه‌شکردووه‌ که‌ ئه‌مریکا ده‌یه‌وێت ئه‌و که‌لوپه‌له‌ سه‌ربازییانه‌ى فرۆشتوویه‌تى به‌ تورکیا نۆژه‌ن بکاته‌وه‌ و هاوکات ده‌یان فرۆکه‌ى جه‌نگى نوێى له‌ جۆرى ئێف 16 به‌ تورکیا بفرۆشێت. به‌بڕواى مایکڵ ڕۆبن، که‌ پێشتر به‌رپرس بووه‌ له‌ پنتاگۆن، “ئه‌مه‌ سیاسه‌تێکى ساده‌ و ئاشکرایه‌ ئه‌مریکا ده‌یه‌وێت په‌یوه‌ندییه‌کانى له‌گه‌ڵ تورکیادا ئارامبکاته‌وه‌، ئه‌وه‌ش به‌ ئامانجى به‌ده‌ستهێنانى هاوده‌نگیى و هاوکاریى تورکیا له‌ پرسه‌کانى دیکه‌دا، وه‌ک فراوانکردنى ناتۆ". ڕۆبن ئه‌و هه‌نگاوه‌ به‌لاواز وه‌سف ده‌کات و ده‌ڵێت:" جێى به‌زه‌ییه‌ کۆشکى سپى و وه‌زاره‌ته‌کانى ده‌ره‌وه‌ى ئه‌وروپا مل ده‌ده‌ن بۆ داواکانى ئه‌ردۆغان و مه‌رایى بۆ ده‌که‌ن، له‌کاتێکدا کورد و قوبرس و ئه‌رمه‌نییه‌کان باجه‌که‌ى ده‌ده‌ن". هه‌روه‌ها ده‌شڵێت: بایدن، ئه‌نتۆنى بلینکن وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ و جه‌یک سولیڤان ڕاوێژکارى ئاسایشى نیشتمانی، ڕه‌نگه‌ فڕۆکه‌ى ئێف 16، وه‌ک ئامرازێک ببین بۆ ناچارکردنى تورکیا تا له‌ پرسه‌کانى دیکه‌دا هاوکاربێت، به‌ڵام به‌بێ له‌به‌رچاوگرتنى خواسته‌ نه‌گریسه‌کانى تورکیا له‌به‌کارهێنانى ئه‌و فرۆکانه‌، به‌ته‌واوى بڕیارێکى نابه‌رپرسیارانه‌یه‌. رۆبن ده‌شڵێت:" تورکیا له‌برى ئه‌وه‌ى به‌شدارى بکات له‌ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى تیرۆر یان رێگریکردن له‌ ده‌ستدرێژییه‌کانى ڕووسیا، فڕۆکه‌ جه‌نگییه‌کانى خۆى بۆ بۆردومانى گوند و ناوچه‌ کوردییه‌کانى باکوورى سووریا و عێراق به‌کارده‌هێنێت، له‌ کاتێکدا به‌رپرسانى تورکیا ده‌ڵێن فڕۆکه‌کانى ئێف 16 بۆردومانى تیرۆریستان ده‌که‌ن، به‌ڵام هیچ به‌ڵگه‌یه‌ک ناخه‌نه‌ ڕوو، چونکه‌ هیچ به‌ڵگه‌یه‌کیان نییه‌". مایکڵ ڕۆبن باس له‌ هاوکاریى ده‌وڵه‌تى تورک بۆ داعش ده‌کات و ده‌ڵێت:" له‌کاتێکدا ده‌وڵه‌تى تورک چه‌کدارانى داعشى پڕ چه‌ک ده‌کرد و هاوکارى پێشکه‌ش ده‌کردن، کورده‌کانى سووریا کاریگه‌رترین هێزبوون له‌ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى ده‌وڵه‌تى تیرۆرستی، ئه‌وانبوون که‌ گه‌مارۆى سه‌ر کۆبانێیان تێکشکاند و سه‌رکردایه‌تى هه‌ڵمه‌تێکیان کرد که‌ ده‌وڵه‌تى ئیسلامى تێیدا پایته‌خته‌که‌ى (ڕه‌ققه‌) و خه‌لافه‌ته‌که‌ى له‌ سوریا و عێراق له‌ده‌ستدا". هاوکات خۆبه‌ڕێوه‌به‌رى باکوور و ڕۆژهه‌ڵاتى سوریاى به‌ ئارامترین و سه‌قامگیرترین ناوچه‌ له‌سوریادا پێناسه‌کردووه‌. رۆبن ده‌ڵێت:" له‌ ڕابردوودا ڕه‌خنه‌م له‌ پارتى کرێکارانى کوردستان گرتووه‌، تا ئێستاش له‌گه‌ڵ به‌شێکى بۆچوونه‌کانیاندا ناکۆکم، به‌ڵام ته‌ماشاکردنى په‌که‌که‌ به‌ چاوى سه‌رده‌مى هه‌شتاکانى سه‌ده‌ى ڕابردوو و پشتگوێخستنى 40 ساڵ له‌ په‌ره‌سه‌ندنى فیکریى و سیاسیى ئه‌و پارته‌، ته‌واو بیرکردنه‌وه‌یه‌کى لاوازه‌".  

رەزا مەنوچەهری تیرۆرکردنی چالاکانی سیاسی و پێشمەرگە و گەریلا لەلایەن ئێران و تورکیا لە هەرێمی کوردستان لە ساڵی ١٩٩١ەوە تا ئێستا وەک پلانێکی ستراتیژیی ئەو دەوڵەتە بۆ لە ناوبردنی نەیارانیان بەردەوامیی هەیە پارته‌ ده‌سه‌ڵاتداره‌کانى تورکیاو ئێران به‌رده‌وام بوون له‌ تیرۆرکردنى که‌سایه‌تییه‌ سیاسى و چالاکوانانى کورد له‌ناو هه‌ر چوار پارچه‌ى کوردستان و وڵاتانى ده‌ره‌وه‌دا، له‌م راپۆرته‌ بنکۆڵکارییه‌دا ته‌واوى زانیارییه‌کان خراوه‌ته‌روو. لە ساڵانی ١٩٩٠دەکاندا ئێران زۆرترین تیرۆر و لە ساڵانی دوای ٢٠٠٠ەکانەوە تورکیا زۆرترین تیرۆری لە هەرێم ئەنجامداوە. ئێران و تورکیا بۆ سەرکوتکردنی هێزە کوردییەکان لە رۆژهەڵات و باکووری کوردستان سەرکردەکانی حزبەکان و ئەندامەکانیان و لایەنگرانیان و چالاکوانان دەکەنە ئامانج و بەپێی بارودۆخ لە ناوچە جیاجیاکانی هەرێمی کوردستان دا تیرۆریان دەکەن. لەم ساڵانەی دوایدا و بە تایبەتی لە ساڵی ٢٠١٦ەوە ئێران و تورکیا دەستیان بە زنجیرەیەک تیرۆری نوێی نەیارانیان لە ناو سنوورەکانی هەرێمی کوردستان دا کردووەتەوە. شێوازەکانی تیرۆری ئەو دوو دەوڵەتە بەهۆی پێشکەوتنی تەکنەلۆژیاوە هەندێک گۆڕانکاریی بەسەردا هاتووە و لەم ساڵانەی دوایدا بۆ تیرۆرەکانیان سوودیان لە مووشەک و درۆن وەرگرتووە. تیرۆر و جۆرەکانی و ئامانج لە کاری تیرۆریستی تیرۆر دەستەواژەیەکی فەرەنسییە و بە مانای تۆقاندن دێت. تیرۆر واتە پلاندانانی نەهێنی بۆ کوشتنی بە ئەنقەستی کەسێکی نەیاری سیاسی، یان کەسێکی خاوەن بیروڕای جیاواز. تیرۆر لە ئێستادا زۆرتر بە مانای تیرۆری سیاسی و کوشتنی کەسە سیاسیی و چالاکوانەکان بەکاردەبرێت، بەڵام تیرۆر بۆ ئامانجی ئابوری و مافیایش ئەنجام دەدرێت. جۆری تیرۆری ئابووری لەم ناوچەیەدا کەمترە، بەڵام تیرۆری سیاسی بۆ ئامانجی سیاسی و سەربازی و سڕینەوەى ئیتنیکی و بیروڕای جیاواز بە چڕی ئەنجام دەدرێت و زۆرینەى هەرە زۆری تیرۆرەکانی ئێران و تورکیا لە هەرێمی کوردستان تیرۆری سیاسین. ئەو تیرۆرانەى لەلایەن دەوڵەتەکان و دام و دەزگای هەواڵگرییەکانی دەوڵەتەکانەوە ئەنجام دەدرێن بە تیرۆری دەوڵەتی پێناسە دەکرێن. تیرۆرەکانی ئێران و تورکیا تیرۆری دەوڵەتین. تیرۆری نادەوڵەتیش بەو تیرۆرە دەوترێت، کە گروپەکان ئەنجامی دەدەن. تیرۆر تەنها شێوەی جەستەیی نییە و بەڵکو تیرۆری سیاسی و تیرۆری بایەلۆژی و تیرۆری کەسایەتیش هەیە و دام و دەزگای دەوڵەتە فاشیست، دیکتاتۆر و داگیرکەرەکانی کوردستان ئەو شێوازانەش لە تیرۆر ئەنجام دەدەن و رۆژانەش لە ڕاگەیاندنەکانی خۆیان و ڕاگەیاندنە دۆستەکانیانەوە لە دژی بزووتنەوەى ئازادیی کورد ئەنجامی دەدەن. تیرۆریزمی ئێرانی کولتوری کوشتنی بە ئەنقەستی کەسانی نەیاری دەسەڵات و دەوڵەت لە ئێران مێژوویەکی کۆن و دێرینی هەیە. مێژووی ئێران دەیان نمونەى لە کوشتنی بە ئەنقەستی نەیارانی دەوڵەت و پاشا و رابەڕ تیادایە. لە کولتوری سیاسیی ئێراندا بۆ ئەنجامدانی تیرۆری کەسانی نەیار هەموو رێگایەکی وەک بەڵێن پێدان، دانوستاندن، سوێند بۆ خواردن، لێخۆشبوون، پیلانگێڕی و بانگهێشتکردن... هتد گیراوەتە بەر. بۆ نمونە لە ساڵی ١٦١٠ی زاینیدا شا عەباسی سەفەوی لە شەڕی قەڵای دمدم دا بەڵێنی بە ئەمیرخانی لەپ زێڕین دا ئەگەر خۆی رادەست بکات ژیانی پارێزراو دەبێت، بەڵام دوای ئەوەى ئەمیرخانی لەپ زێڕین لە قەڵاکە هاتە دەرەوە تەنها لە دوای چەند کاتژمێرێک هەڵیانکوتایە سەر چادرەکەی و خۆی و پیاوەکانیان کوشت. قاجارەکانیش باپیری سمکۆی شکاک-یان بۆ دانوستان و میوانی بانگهێشتی تەورێز کرد لە تەورێز کوشتیان. سمکۆی شکاکیش هەر بە ناوی لێخۆشبوون و رێککەوتن بانگهێشت دەکەنەوە و لە ساڵی ١٩٣١دا لە شنۆ بۆسەیان بۆ دانا و تیرۆریان کرد. لە سەردەمی رژێمی پاشایەتیی ئێرانیش دا رژێم و سوپای ئێران بەڵێنیان بە قازی محەمەد دابوو، کە ژیانی پارێزراو دەبێت، بەڵام ئەو بەڵێنەش تەنها فێڵێک بوو و قازی محەمەدیان لەسێدارەدا. لە رژێمی کۆماری ئیسلامیی ئێرانیش دا درێژە بەو تاوانکاری و تیرۆر و فێڵکردنانە بەرامبەر بە نەیارەکانی دەوڵەت و ڕابەری رژێمەکەیان دا. کاتێک رژێمی ئێران لە ساڵی ١٩٨٨دا لە ڤییەنای پایتەختی نەمسا لەگەڵ عەبدولڕەحمان قاسملو سکرتێری گشتیی حزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران (حدکا) لە دانوستاندا بوو لەسەر مێزی دانوستان و لەکاتی گفتوگۆدا چەکیان لێ دەرهێنا و قاسملویان تیرۆر کرد. تیرۆرەکانی ئێران لە هەرێمی کوردستان کۆماری ئیسلامیی ئێران بۆ سەرکوتکردنی هێزەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان هەموو رێگایەکی سیاسی و سەربازی و ئایینیی گرتووەتە بەر. سەرەتا بە فتوای ئایەتوڵا خومەینی شەڕی کوردستانیان لە ساڵی ١٩٨٠ دەستپێکرد. بەهۆی ئەو فتوایەوە بە فڕۆکە و تانک و تۆپ هێرشیان کردە سەر شارەکان بە تایبەتی سنە و تاوانەکانی وەک قاڕنێ و قەڵاتانیشیان ئەنجامدا و ئەو شەڕە نزیکەى ١٠ ساڵی خایاند. لە دوای ساڵی ١٩٩١ و دامەزراندنی حکومەتی هەرێمی کوردستان، ئێران شێوازێکی تری بۆ لەناوبردنی هێزە کوردییەکانی رۆژهەڵات گرتەبەر و دەستی بە تیرۆری سەرکردەکان، فەرماندەکانیان و پێشمەرگە و ئەندامانیان و چالاکوانان کرد. بەپێی راپۆرتی رێکخراوی مافی مرۆڤی عەبدولڕەحمان برومەند ئێران لە ٤٠ ساڵی ڕابردوودا لە سەرتاسەری جیهان ٥٤٠ تیرۆر و ڕفاندنی نەیارانی  ئەنجامداوە. لەو ژمارەیە ٣٩٧ کردەیان تیرۆریستی بوون و ١٤٣ کردەشیان ڕفاندن بووە. لەو ٣٩٧ کارە تیرۆریستییە ٣٢٩ تیرۆریان لە ناو سنوورەکانی هەرێمی کوردستان دا ئەنجامدراون و ٦٨ تیرۆری تریشیان لە پاکستان، تورکیا، فەرەنسا... ئەنجامدراون. کۆماری ئیسلامیی ئێران زۆرترین تیرۆری نەیارەکانی، کە زۆربەى هەرە زۆریان کوردبوون و ئەندامانی هێزە کوردییەکان بوون، لە هەرێمی کوردستان ئەنجامداوە. دەرکردنی موجاهیدینی خەڵق لەعێراق  لە دوای ساڵی ٢٠٠٠ەوە تیرۆرەکانی ئێران لە هەرێم کەمیان کرد و لە ساڵی ٢٠٠٥ لە پێنجوێن دوو نەیاری ئێرانی تیرۆر کران، بەڵام بەهۆی ڕووداوەکانی عێراق و پرۆسەى ئازادی و هاتنی هێزەکانی ئەمریکا بۆ عێراق، تیرۆرەکانی ئێران لە هەرێم تاوەکو ساڵی ٢٠١٦ ڕاوەستان. لەو ماوەیەدا ئێران بە بۆردومانکردنی و تیرۆرکردن و هاوەنبارانکردنی بارەگاکانی موجاهیدینی خەڵقەوە خۆی زیاتر سەرقاڵ کردبوو، کە ئەو هێرش و پەلامارانەى ئێران بووە هۆی ئەوەى موجاهیدن کەمپی ئەشرەف و بارەگای سەرەکییان لە دیالە چۆڵ بکە و لە ژێر چاودێریی نەتەوە یەکگرتووەکاندا بڕۆن بۆ بەغدا و لە کامپی لیبەرتی (ئازادی) نیشتەجێ کران، بەڵام هەر بەهۆی هێرشەکانی ئێرانەوە، موجاهیدنی خەڵق لە عێراقەوە گواسترایەوە بۆ ئەلبانیا. دەستپێکردنەوەی تیرۆرەکانی ئێران لە هەرێم ئێران لە ساڵی ٢٠١٦ بە تیرۆرکردنی کەمال شێخ سادە ناسراو بە کەمالە خڕە و سدیق ساڵئاوایی لە پێنجوێن دەستیکردووە بە کارە تیرۆریستییەکانی لە هەرێمی کوردستان. هاوکات لەگەڵ ئەو تیرۆرانەدا لە ناوخۆی رۆژهەڵاتی کوردستانیش بۆسە و تیرۆری ئەنجام دەدات. لە ٤ی ١٠ی ٢٠١٦ لە ناوچەى ئەزگەڵەى سەلاسی باوەجانی ١٢ گەریلای پەژاکی تیرۆر کرد. هەر لەو ساڵەدا لە شەڕەکانی قەرەسەقەلی شنۆ و کۆساڵانی نێوان شاهۆ و مەریوان ١٩  پێشمەرگەی حدکا تیرۆرکران. لە کۆتایی ٢٠١٦دا لە شەوی یەلدادا ماتۆڕ سکیلێکی بە بارەگای حزبی دیموکرات دا تەقاندەوە  و بەو هۆیەوە ٥ پێشمەرگە و ٢ ئەندامی ئاسایشی هەرێم تیرۆر کران. کۆماری ئیسلامی لە ساڵی ٢٠١٨دا هاوکات لەگەڵ تیرۆرکردنی ئێقباڵ مورادی لە پێنجوێن، قادر قادری لە بالیسان، سەڵاح عەباس و عەباس سەڵاح لە هەولێر، ئەحمەد ئێرانی لە سۆران تیرۆر کرد و بارەگای ناوەندیی حیزبی دیموکراتی کوردستان (حدک) لە کاتی کۆبوونەوەى سەرکردایەتیی ئەو حزبەدا موشەکباران کرد و بەو هۆیەوە ١٧ سەرکردە و بەرپرس و پێشمەرگەی ئەو حزبە تیرۆرکران و ٤٠ کەسی دیکەش بریندار بوون. تیرۆرەکانی ئێران بەوانەوە نەوەستاوە لە ساڵی ٢٠٢٠ لە هەرێمەوە مستەفا سەلیمی زیندانیی سیاسیی سزدراو بە حکومی لەسێدارەدان، کە لە دوای ڕاپەڕینی زیندانی سەقز لەو زیندانە هەڵهاتبوو و خۆی گەیاندە هەرێم، لە سنووری پێنجوێن ڕادەستی ئێران کرایەوە و ئێرانیش لە دوای هەفتەیەک لە ١١ی ٤ی ٢٠٢٠دا لەسێدارەی دا. لە ٧ی ئابی ٢٠٢١ لە بۆردومانی شاخی باڵۆسە لە ئاسۆس ٧ گەریلای پەژاک و دوو لایەنگری ئەو حزبە تیرۆرکران. لە ٤ی شوباتی ٢٠٢١دا دوو ئەندامی ڕاگەیاندنی پەژاک بە ناوەکانی زاگرۆس مانی و شەوگەڕ چیا لە شەمی شلێری ناوچەى پێنجوێن تیرۆر کران. لە ١٥ی حوزەیرانی ٢٠٢١ لە شاهۆ ٣ گەریلای پەژاک بە ناوەکانی شێرکۆ رۆژهەڵات، سیروان ئالانی و هێژا سنەیی تیرۆر کران. لە دوای ئەوەش بەهرۆز رەحیمی (رێبین) لایەنگری پەژاک لە ١٤ی تەمموزی ٢٠٢١ لە ناوچەى ژاڵەى سلێمانی تیرۆر کرا. لە بەردەوامیی تیرۆرەکانی کۆماری ئیسلامی دا موسا باباخانی ئەندامی کۆمیتەى ناوەندیی حدک لە ٧ی ئابی ٢٠٢١دا لە هوتێل گوڵی سلێمانی لە هەولێر تیرۆر کرا. لە ٣١ی ١٢ی ٢٠٢١یشدا ئەحمەد بێخەم (هەڤاڵ کەژوان) خەڵکی سەردەشت و لایەنگری پەژاک لە هەولێر تیرۆر کرا. نەریتی تیرۆر لە دەوڵەتی تورکیا دەوڵەتی تورکیا نەریتێکی دێرینیی تیرۆرکردن و کوشتنی بە ئەنقەستی نەیارەکانی بە رێگای جۆراجۆر لە ئیمپراتۆریی عوسمانی بۆ ماوەتەوە. لە مێژووی ئیمپراتۆری عوسمانیدا دەیان حاڵەتی کوشتنی بە ئەنقەستی نەیارەکانی سوڵتان و کوێرکردنیان و لە قازوخ دانیان هەیە. لە مێژووی عوسمانییەکاندا ژمارەیەکی زۆر میر و ئەمیری ناوچە جیاجیاکان بە ناوی بانگهێشت بۆ لای سوڵتان براونەتە ئیستەنبول و دورخراونەتەوە، زیندانیکراون و بێسەرشوێنکراون... هتد. تورکە لاوەکانیش بە هۆنینەوەی ڕەوایدان بە خەونە فاشیستییەکانیان بە پشتبەستن بە ئەفسانەى گورگی بۆر، ئاسێنا، سێوی سوور و ئەرگەنەکۆن... هتد بناغەیەکی تیرۆریان بۆ دەوڵەتی تیرۆر لە تورکیا داڕشتووە، کە تا ئێستا کاری پێدەکرێت. لە دوای دامەزراندنی کۆماری تورکیا بە سەرۆکایەتیی مستەفا کەمال ئەتاتورک و رێگاخۆشکردن بۆ کاری زیاتری گروپە توندڕەو و میلیشیا و فاشیستەکانی تورک، هەموو شێوازەکانی کوشتنی بە ئەنقەستیان لە دژی ڕاپەڕینەکانی کورد گرتەبەر. لە سێدارەدانی شێخ سەعیدی پیران و ٧٠ هاوڕێی لە ساڵی ١٩٢٥ لە ئامەد. بۆ سەرکوتکردنی شۆڕشی ئاگری کۆمەڵکوژیی زۆر گەورەی وەک دۆڵی زیلانیان ئەنجامدا، کە ٣٥ هەزار کەسی تیادا کۆمەڵکوژ کرا. لە دوای ئەوەش بە ناوی بانگهێشت بۆ دانوستان لە ساڵی ١٩٣٧ سەید رەزای دێرسیم-یان بانگهێشتکرد بۆ خارپێت و لەوێ لەگەڵ کوڕەکانیدا لە سێدارەیان دا و ٧٠ هەزار هاووڵاتیی دێرسیمییان کۆمەڵکوژ کرد. کۆماری تورکیا لە ساڵانی ١٩٦٠ و ١٩٧٠کاندا بە تیرۆرکردنی سەرکردەی شۆڕشەکانی ئەو سەردەمەی گەلی کورد و گەلی تورک و چەپەکان وەک، ئیبراهیم کاپیاک کایا، دەنیز گەزمیش، ماهیر چایان، حوسەین ئینان و سەعید قرمزی توپراک (د. شڤان) و حەقی قەرار... هتد شەپۆلێکی ترس و تۆقاندنی بە تورکیادا بڵاوکردەوە، بەڵام ئەو تیرۆرکارییانە نەیتانتوانی کۆمەڵگە بە تەواوی سەرکوت بکات و لە ١٢ی ئەیلولی ١٩٨٠دا سێیەم کودەتای سەربازیی کۆماری تورکیایان ئەنجامدا و تیرۆریان زیاتر بە دامەزراوەیی کرد. ڕفاندن و بێسەروشوێنکردن لەباکووری کوردستان لەگەڵ دەستپێکردنی شەڕی چەکداریی پەکەکە لە ١٥ی ئابی ١٩٨٤ لە باکووری کوردستان دەوڵەتی تورکیا دەستیکرد بە خاپورکردنی گوندەکانی باکووری کوردستان و ڕفاندن و بێسەروشوێنکردنی لایەنگرانی پەکەکە. دەوڵەتی تورکیا لە ساڵانی ١٩٩٠دا نزیکەى ٥ هەزار گوندی باکووری کوردستانی خاپور کرد و ١٨ هەزار و ٥٠٠ کوردی باکووری کوردستانی لە هەموو چین و توێژەکان ڕفاند و بێسەروشوێنی کردن، کە دواتر لە دۆسیەى تیرۆری مادیماک، سوسورلوک، ژیتەم و ئەرگەنەکۆن دا بەشێکی باش لە وردەکارییەکانی تیرۆری دەوڵەتی تورکیا لە دژی گەلی کورد ئاشکرا بوو.  لەو چوارچێوەیەدا لە ٢٠ی ئەیلولی ١٩٩٢دا موسا عەنتەر تیرۆر کرا. پلانی تیرۆرکردنی نزیکەى ٧٠ سەرمایەداری کوردیش ئاشکرا بوو. یەکێک لەو سەرمایەدارانە، کە لەو کاتەدا تیرۆر کرا ساواش بوڵدان هاوسەری پەروین بوڵدان هاوسەرۆکی ئێستای هەدەپەیە. ساواش بوڵدان لە ٣ی حوزەیرانی ١٩٩٤دا لە بەردەم ئوتێلەکەى خۆیدا بە ناوی ئۆتێل چنار لە یەشیل یورتی ئیستەنبول ڕفێنرا دوای دوو رۆژ تەرمەکەى لە رێگای گوندی یوکاریکاراش لە پاریزگای بۆلو دۆزرایەوە. گۆڕی بە کۆمەڵ و تیرۆری تورگوت ئۆزال و تیمەکەى  تەرمی ژمارەیەکی زۆر لە کوردانی ئازادیخوازی باکووری کوردستان، کە شێواندنی زۆر و ئەشکەنجەی قورسیان پێوەدیار بوو دۆزرانەوە. ژمارەیەکی زۆر ئێسک و پروسک لە ژێر خاک و لە ناو بیری بەشێک لە بنکە سەربازییەکانی تورکیادا دۆزراونەتەوە. بەپێی راپۆرتی کۆمەڵەى مافی مرۆڤی تورکیا زیاتر لە ٦٠٠ گۆڕی بە کۆمەڵ لە باکووری کوردستان دا هەیە، کە دەوترێت گۆڕی کوردە ئازادیخوازە رفێندراوەکانە. لەو چوارچێوەیەدا دۆسیەى دۆڵی قەسابەکان و چاڵی تێزاب بۆ کوشتن و ئەشکەنجەدان لە دۆسیە دیار و گرنگەکانی ئەو تیرۆر و تاوانکارییانەیە، کە دەوڵەتی تورکیا ئەنجامیداون، سەرباری بەڵگەی زۆر لەسەر سەلماندنی تیرۆری دەوڵەت لە تورکیا، هیچ کارێکی بەرچاو بۆ رێگریکردن لە تیرۆری دەوڵەت بە تایبەتی بەرامبەر بە کورد نەکراوە. کاتێک تورگوت ئۆزال هەوڵیدا کار بۆ چارەسەرکردنی کێشەى کورد لە باکووری کوردستان بکات خۆی و ئەندامانی تیمەکەى هەر یەکە لە ڕووداوێکی جیاوازدا بە شێوەی گوماناوی کوژران، کە لەم ساڵانەی دوایدا بەپێی هەندێک بەڵگە و توێکاری و بە وتەى ئەحمەد ئۆزالی کوڕی ئۆزال، باوکی ژەهرخوارد کراوە. تیرۆرکردنی دۆستی گەورەی کورد تئۆفیلۆس جۆرجادیس لە قوبرس دەوڵەتی تورکیا هاوکات لەگەڵ تیرۆر لە ناوخۆی تورکیا و باکووری کوردستان، زنجیرەیەک تیرۆری لە دەرەوەی تورکیا ئەنجامدا، کە دیارترینیان تیرۆرکردنی تئۆفیلۆس جۆرجادیس دۆستی گەورەی کورد لە قوبرس بوو لە ٢٠ی ئاداری ١٩٩٤ و یەک رۆژ پێش ئاهەنگی گەورەی نەورۆزی قوبرس و یونان، کە خۆی ئەندامی ئامادەکاری ئاهەنگەکە بوو. تئۆفیلۆس جۆرجادیس دامەزرێنەی کۆمیتەى پیشتیوانی لە کورد بوو و رۆژنامەیەکی بۆ ناساندنی دۆزی کورد بە ناوی «دەنگی کوردستان» بلاودەکردەوە، کە لەو کاتەدا زیاتر لە ٧٠ هەزار دانەى لێدەفرۆشا. ئەوەش تورکیای زۆر نیگەران کردبوو، بۆیە دەزگای هەواڵگریی تورکیا و گروپە نەژادپەرەستەکانی تورک بە راسپاردنی گروپێکی مافیایی تئۆفیلۆس جۆرجادیس-یان تیرۆر کرد. لە دوای ماوەیەک هەموو ئەندامانی بەشدار بوو لەو تیرۆرەدا هەر یەکە و لە شوێنێکدا لە یونان و قوبرس کوژرانەوە. دەوڵەتی تورکیا لە ساڵی ٢٠١٣ و هاوکات لەگەڵ دانوستان لەگەڵ ئۆجالان و پەکەکە بۆ چارەسەرکردنی کێشەى کورد بە تیرۆرکردنی ساکینە جانسز و فیدان دۆغان و لەیلا شایلەمەز لە پاریس ئەوەی سەلماندەوە، کە دەستبەرداری تیرۆری دەوڵەت نابێت. هاوپەیمانیی ئاکەپە و لایەنە توندڕەوەکانی دژ بە کورد لە تورکیا لەم ساڵانەى دوایدا بە تایبەتی لە دوای ئەوەى دەوڵەتی تورکیا کۆتایی بە پرۆسەى ئاشتی هێنا و داواکانی کوردی بۆ چارەسەری ئاشتییانەى کێشەى کورد قبوڵ نەکرد، لە ٢٤ی تەمموزی ٢٠١٥دا شەڕی لە دژی پەکەکە دەستپێکردەوە. ئاکەپە بۆ لە ناوبردنی پەکەکە هاوپەیمانیی لەگەڵ حزبی توندڕەو و نەژادپەرەستی مەهەپە و دەوڵەتی باخچەلی کرد. پۆستی وەزارەتی بە کەسانی توندڕەوی دژ بە کوردی وەک سولەیمان سۆیلو و خلوسی ئاکار دا. هاوکات گروپە توندڕەوەکان و سەرکردەکانی شەڕی ساڵانی ١٩٩٠ی باکووری کوردستان لە دژی پەکەکە یەک بە یەک لەلایەن ئەردۆغانەوە بانگهێشتکران و توانا و ئەزمون و پێشنیازی نوێیان بۆ تیرۆر و لە ناوبردنی پەکەکە خستە بەردەم ئاکەپە و ئەردۆغان. لە ناو ئەو کەسانەدا دیارترینەکانیان بریتی بوون لە محەمەد ئاغار و تانسو چیلەر، کە تێوەگلاون لە کارە تاوانکارییەکانی سوسورلوک، گروپی یەشیل و خەنجەر و ژیتەم و... هتد. ئاکەپە ئێستا بووەتە چەتر و قەڵای هەموو هێزە توندڕەو و تاوانکارەکانی دژ بە کورد و هەموویان پێکەوە کار بۆ لە ناوبردنی پەکەکە دەکەن. لەو چوارچێوەیەدا ئاکەپە بە پلان و ڕاوێژی تیمە کۆنە تاوانکارییەکان و بە خستنەکاری گروپی میلیشایی وەک ئەسەدوڵا و سادات، کە هەر یەکەیان چەند هەزار میلیشیای توندڕەویان هەیە شانبەشانی پۆلیس و هێزی ئەمنی و سوپا هێرشیان کردە سەر شارەکانی باکووری کوردستان و هەموو جۆرە چەکێکی بەردەستی سوپای تورکیایان لە دژی گەنجانی بەرەنگار لە شارەکاندا بەکارهێنا. ئاکەپە جیاواز لە رژێمەکانی پێشتری تورکیا ئایین و مزگەوت و مەلاکانیشی خستووەتە کار لە دژی گەلی کورد و لە رێگەى ئەوانەوە ڕەوایی بە تاوان و تیرۆرەکانی دەوڵەت و گروپە توندڕەوە نەژادپەرەستەکانی تورک دەدات. تاوانی سوتاندن و کۆمەڵکوژکردنی نزیکەى ٢٠٠ هاووڵاتیی مەدەنی و ئەندامانی ئەنجوومەنی گەلی جزیر لە ژێرزەمینەکانی جزیردا و ئاوارەکردنی ٥٠٠ هەزار کەس و خاپورکردنی زیاتر لە ١٠٠ هەزار خانوو و دوکان و چەندین شوێنی مێژوویی و تیرۆرکردنی تاهیر ئەڵچی سەرۆکی کۆمەڵەى پارێزەرانی ئامەد و ڕاگەیاندنی باری نائاسایی سەربازی و ئەمنی و دەرکردنی ١٦هەزار و ٥٠٠ مامۆستا لەسەر کارەکانیان بە تەنها لە ئامەد و دەستبەسەرداگرتنی شارەوانییەکان و دانانی قەیوم لە شوێنیان و زیندانیکردنی پەرلەمانتاران و هاوسەرۆک شارەوانییەکان، داخستنی کەناڵ و ڕادیۆ و تەلەفزیۆن و ناوەندە مەدەنی و هونەری و رێکخراوەکان و گۆڕینی تابلۆ کوردییەکان و داخستنی ئەنیستیتۆی کوردی لە ئیستەنبول و ئامەد... هتد لە دیارترین شێوازی ئەو سیاسەتە نوێیەى هاوپەیمانیی ئاکەپەو گروپە توندڕەو و نەژادپەرەستەکانی تورکیایە لە دژی گەلی کورد.   تیرۆرەکانی تورکیا لە هەرێمی کوردستان بەو پێیە تیرۆر بریتییە لە دانانی پلان بۆ کوشتنی بە ئەنقەستی کەسێک لە پێناو دروستکردنی ترس و تۆقاندن بۆ سڕینەوەى نەیارێکی سیاسی، هەموو هێرش و پەلامارەکانی دەوڵەتی تورکیا لە باشووری کوردستان بۆ لەناوبردنی پەکەکە و جوڵانەوەى ئازادیخوازی کورد لە باکووری کوردستان، دەچێتە خانەى تیرۆری دەوڵەتییەوە. دەوڵەتی تورکیا هەم لە رێگەی دەزگای هەواڵگری و هەم لە رێگەی بەکارهێنانی تەکنەلۆژیای پێشکەوتووی سەربازییەوە دەستیکردووە بە تیرۆرکردنی سەرکردەکان و ئەندامان و لایەنگرانی پەکەکە لە سەرتاسەری باشووری کوردستان لە شاخەکان و شارەکان و رێگاکان و لە ناو ئۆتۆمبێل دا دەیانکاتە ئامانج و تیرۆریان دەکات. تورکیا بە کارهێنانی تەکنەلۆژیای پێشکەوتوی وەک درۆن و بەکارهێنانی کەسانی هەواڵدەر لەسەر زەوی شوێنەکانی پەکەکە و جموجوڵی ئەندامان و لایەنگرانیان چاودێری دەکەن و لە کاتی گونجاندا دەیانکەنە ئامانج و تیرۆریان دەکەن. تورکیا لەو چوارچێوەیەدا لە شەنگالەوە و بە درێژایی سنووری بادینان و هەولێر و مەخمور و ناوچەکانی شارباژیر و پێنجوێن و سلێمانی و کەرکوک چەندین کردەی تیرۆریستیی ئەنجامداوە. تیررکردنی زەکی شەنگالی و زەردەشت شەنگالی و ٥ فەرماندە و بەرپرسی باڵای ئێزدییەکان لە شەنگاڵ، بۆردومانکردنی کەمپی ئاوارەکانی مەخمور و تیرۆرکردنی زیاتر لە ١٥ کەسی مەدەنیی ئەو کەمپە بەهۆی بۆردومانەکانەوە، تیرۆرکردنی دیار غەریب ئەندامی دەستەى بەڕێوەبەریی کەجەکە، سینانە  سور(عەلی ئاکتاش)، سەرحەد ئەمانۆس – ڤارتۆ (ئەمروڵا دورسون) ئەندامانی كۆمیتەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی كەجەكە و وتەبێژی پێشوی پەكەكە، قاسم ئەنگین، دەمهات عەگید، جەمیل ئامەد، شوکری سەرحەد و محەمەد زەکی چەلەبی بەشێکن لە کارە تیرۆرکارییەکانى دەوڵەتى تورکیا لە هەرێمی کوردستان. دەوڵەتی تورکیا لە هەرێمی کوردستان جگە لە تیرۆرکردنی سەرکردەکانی پەکەکە و بەکارهێنانی چەکی کیمیایی لە شەڕەکانیدا هاووڵاتییانی مەدەنیی باشووری کوردستانیش لە شوێنی کارەکانیان و لە گوندەکانیان و لەسەر زەوییە کوشتوکاڵییەکانیان و تەنانەت لە سەیرانگاکاندا دەکاتە ئامانج و تیرۆریان دەکات. ئەو جۆرە لە تیرۆر بە تیرۆری کوێر پێناسە دەکرێت، چونکە هیچ جیاوازییەک ناکات لە نێوان هاووڵاتییانی مەدەنی و کەسانی چەکدار دا. لە ساڵی ٢٠١٥ەوە تائێستا زیاتر لە ١٣٠ هاووڵاتیی مەدەنیی خەڵکی باشووری لەلایەن فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکانی دەوڵەتی تورکیاوە  تیرۆر کراون. لە ساڵانی ١٩٩٠ەوە تا ئێستاش ئەو تیرۆرکارییەی دەوڵەتی تورک بەردەوامیی هەیە و بۆ نمونە تەنها لە ناوچەی لۆلان لە ساڵی ١٩٩٢ەو تاوەکو ئێستا زیاتر لە ١٤٣ ژن، منداڵ، هاووڵاتى و کەسى بە تەمەن شەهیدبوون. لە کۆمەڵکوژیی کورتەکیشدا لە ساڵی ٢٠١١ بە یەکجار ٧ ئەندامی یەک خێزانی لە ئۆتۆمبێلەکەیاندا تیرۆرکرد. لە چوارچێوەی ئەو تێرۆرە کوێرەدا لە ساڵی ٢٠١١ کۆمەڵکوژییەکی گەورەی هاووڵاتییانی مەدەنی لە رۆبۆسکی ئەنجامدا، کە ٣٣ گەنجی و مێرد منداڵی کوردی تیادا کۆمەڵکوژکران. لە دوای ساڵی ٢٠١٦ەوە بۆردومانکردنی شوێنە گەشتیارییەکانی وەک کونە ماسی و شوێنە گەشتیارییەکانی شیلادزێ و بادینان و نزیکەى ١٠٠ گوند بەشێکی ترن لە تیرۆری دەوڵەتی تورک لە دژی گەلی کورد.

هاوڵاتی پەرلەمانی عێراق پڕۆژەیاسای بەتاوانناساندنی دروستكردنی پەیوەندی لەگەڵ ئیسرائیل بەكۆی دەنگ پەسندكرد. به‌پێى ئه‌و پڕۆژه‌یه‌ى له‌لایه‌ن لیژنه‌ى یاسایى په‌رله‌مانى عێراقه‌وه‌ ئاماده‌ کرا سزاى په‌یوه‌ندى له‌گه‌ڵ ئیسڕائیل "له‌سێداره‌دان یان زیندانى هه‌تاهه‌تایى"ده‌بێت و ئه‌وه‌ش هه‌موو به‌رپرسان و فه‌رمانبه‌ران ده‌گرێته‌وه‌.

هاوڵاتی فەرماندەی بڕیارگەی ناوەندی پاراستنی گەل رایگەیاند كە "سوپای تورك شكستی هێناوەو ئێستا كوردی سۆران و كرمانج دەنێرن بۆ شەڕی گەریلا". راشیگەیاند:" چەكی كیمیاوی بەكاردەهێنن، هیچ ئەنجامیان نییە... بە سەگی دوو پێ ناتوانن سەربكەون، ئەمجارە سەگی چوارپێ دەنێرن". موراد قەرەیلان، فەرماندەی بڕیارگەی ناوەندی پاراستنی گەل لە ڕێگەی بێتەلەوە بۆ گەریلاكانی هەرێمی زاپ، سەبارەت بە هێرشی نوێی داگیركاری دەوڵەتی تورك، كە لە 17ی نیسانی 2022ەوە دەستیپێكردووە قسەیكرد. فەرماندەی بڕیارگەی ناوەندی پاراستنی گەل لەسەرەتای قسەكانیدا وتی:" دوژمن دەیەوێت لە ناو هێزەكانیدا شێوازی هێرش پەرە پێبدات، بەڵام تائێستا نەیتوانیوە سەركەوتوو بێت، واتە بە پشتیوانی تەكنەلۆژیای زۆر بەرز و بە لێدانی تەكنیكی بەوجۆرە دەیەوێت خۆی بەرەوپێش ببات، بەڵام لەبەر ئەوەی ئەو بوێرییە لەواندا نییە". هەروەها ئاماژەی بەوەكرد لە ماوەی ڕابردوودا هێرشی ئەوان بۆ سەر شاخی جەهەننەم، دوایین هێرشی بۆ سەر ئەشكەوتی برینداران، جارێكی تر بۆ سەر وەرخەلێی شەهید شاهین، كوڕەژارۆ ئەوەیان پەیڕەو كرد ووەو دەشڵێت:"ئێستاش بۆخۆیان ناتوانن بیكەن، سەگ دەنێرن و كورد دەنێرن، بەداخەوە، بەداخەوە، مەگەر لە هێرشەكەی سەر شاخی جەهەنەمدا هەڤاڵان نەیاوت، ئەوانەی هەم بە كرمانجی و هەم بە سۆرانی قسەیان دەكرد هەبوون، ئەوانە كێن؟ پێویستە مرۆڤ ئەوە دەستنیشان بكات، بەڵام دەوڵەتی تورك لە مێژووی خۆیدا هەر وای كردووە، خۆی دەڵێت، ‘ئیتی ئیتە كردرتما‌ واتە سەگ بە سەگ بكوژە، ئەوان دەیانەوێت جارێكی تر كوردان بەرەو ئێمە ئاراستە بكەن". " هەم چەتەی كورد، هەم چەتەی عەرەب كۆدەكەنەوە، دەیانەوێت بەوانە هێزێكی شەڕ دروست بكەن، یاخود شێوازی هێرشبەری بەرەو پێش ببەن، بەڵام جارێكی تر سەرناكەون، لەبەر ئەوەی بە سەگی دوو پێ ناتوانن سەربكەون، ئەمجارە سەگی چوارپێ دەنێرن، تائێستا لەوانە هیچ ئەنجامێكیان بەدەستنەهێناوەروونە كە دوژمن زیاتر پشت بە گاز دەبەستێت، واتە شێوازی ناجوامێرانە، رێبازی خائینانە، رێبازی چەپەڵ زۆر زیاتر بەكاردەهێنێت"، موراد قەرەیلان وای وت. هاوكات، قەریلان پەیام و بانگەوازی بۆ هەموو گەنجانی كورد و ژنانی كوردستان و گەنجان و ژنان و گەلانی ناوچەكە ناردو وتی:" وەرن جەنگی ئازادییە، لە ناوچەی بادینان، گۆڕەپانی زاپ، شوێن و واری ڕێكان و نێروە، ئەمڕۆ شتێكی نوێ بەرەو پێش دەچێت، ئیرادەیەكی بەرز و بەهێز گەشە دەكات، بوێرییەكی گەورە لە دژی هەموو دڕندەیی سەردەم بەرەوپێش دەڕوات، ئەمە ئاسایی نییە". دەقی پەیامی موراد قەرەیلان بۆ گەریلاکانی زاپ و ئاڤاشین من سەرەتا بە ناوی تەواوی بەڕیوەبەریی بزووتنەوەکەمان، بە خۆشەویستی و بە ڕێزەوە سڵاوتان لێدەکەم. مانگی ئایار مانگی شەهیدانە یادی هەموو شەهیدانی ئایار و شەهیدانی شۆڕشی کوردستان دەکەمەوە و لە کەسایەتیی شەهیدی یەکەم هاوڕێ حەقی قەراردا یادی هەموو شەهیدانی بەرخۆدانی پیرۆز دەکەمەوە، یادی شەهیدانی بەرخۆدانی زاپ و بەرخۆدانی ئاڤاشین لە کەسایەتیی هەڤاڵ مزگین، ڕۆهات، ڕێبەر و ڤیەنەکاندا دەکەمەوە و لە بەرامبەر یادیاندا من بە ڕێزەوە سەری خۆم دادەنەوێنم. ئەو بەڵێن و پەیمانەى پێمانداون دووبارەی دەکەینەوە و دەڵێین: 'ئەی شەهید! با دڵتان شاد بێت. ئەو بەڵێن و پەیمانەى بە ئێوەمان داوە هەرگیز دەستبەرداری نابین و درێژەى پێدەدەین. ئێمە هەرگیز ڕێگا نادەین ئاڵاکەتان بکەوێتە سەر زەوی، ئێمە بە بەرزکردنەوە و بەبەهێزکردنی تێکۆشانی ئازادیی کوردستان خاوەنداری لە یادی ئێوە دەکەین و تۆڵەتان دەکەینەوە. لە رێپێوانەکەماندا بۆ ئازادکردنی کوردستان، ئازادکردنی ڕێبەرایەتی، ئێمە ئێوە زیندویی رادەگرین و دەبن بە کەسانی نەمر. بەڵێن و پەیمانەکەمان لەسەر ئەم بنەمایە دەبێتە بناغەى سەرکەوتنمان لە داهاتوودا'. ئەوەتا ٤٠ ڕۆژ تەواو بوو. ئەمڕۆ لە هەرێمی زاپ و وەرخەل بەرخۆدانێکی مێژوویی هەیە. بەرگرییەکی زۆر گەورە هەیە. ئێمە دەزانین ئەمە بە ڕەنجدان و هەوڵێکی زۆر گەورە ئەنجام دەدرێت. بە ڕەنجی شەهیدە قارەمانەکان، بە ڕەنجی هەڤاڵان، بە فیداکاری ئێوەی هەڤاڵان ئەم بەرخۆدانە مێژووییە، ئەم هەموو ڕۆژە بە شێوەیەکی سەرکەوتوانە بەڕێوەدەچێت. ئێمە باش دەزانین دوژمنێک لە دژی ئێمە هەیە دوژمنێکی ڕەگەزپەرست و فاشیست و دڕندەیە، بەڕادەیەکی زۆر فاشیست و دڕندەیە، بەڵام هاوکات زۆر ترسنۆکیشە، ناجوامێر و نامەرد و بێبەختە. فیداکارییەکی گەورە دەکرێت بەپشتیوانی گلادیۆی ناتۆ هەموو تەکنەلۆژیای سەردەم لە دژی ئێمە بەکاردێت، بەڵام ئەم دوژمنە بەدبەخت و بێبەخستە تەنیا بەوەوە ڕانەوەستاوە، ئەو چەکانەى ئەمڕۆ لە جیهاندا قەدەغکراون، چەکی کیمیایی لە دژی ئێمە بەکاردێنێت. ئێمە دەزانین لە بەرامبەر ئەو هێرشەى دوژمن، کە بە هەموو جۆرە چەکێک ئەنجام دەدرێت، بە ئیرادەیەکی زۆر گەورەوە، بە بوێرییەکی زۆرەوە، بە فیداکارییەکی زۆر قووڵەوە مێژوو تۆمار دەکرێت. لە مێژووی مرۆڤایەتیدا لاپەڕەیەکی نوێ هەڵدەدرێتەوە و پێشدەخرێت.فیداکارییەکی زۆر گەورە لە کەسایەتی ئەو هەڤاڵانەدا دەکرێت، بۆیە ئێمە سڵاو و پیرۆزبایی لە هەموو هەڤاڵانمان دەکەین. ئێمە دەزانین ئەو ڕەنجەی ئێوە دەیدەن،  ئەو ئازایەتی و قوربانیدانەی ئەمڕۆ لە ناوچەی زاپ دەکرێت و دەدرێت، کار و تێکۆشانێکی ئاسایی نییە. نەک هەر لاپەڕەیەکی زێڕینی نوێ لە مێژووی کوردستاندا دەنووسرێت، بەڵکو داستانی قارەمانێتیی بێ وێنەش لەوێ تۆمار دەکرێت. شانبەشانی ئەوەش لە مێژووی جەنگدا لاپەڕەیەکی نوێ دەنووسرێت. لە مێژووی شەڕی مرۆڤایەتیدا ئەمڕۆ شتی نوێ لەسەر خاکی کوردستان لە هەرێمی زاپ ڕوودەدات، لە دژی تەکنەلۆژیای سەردەم، لە دژی هەموو جۆرە چەکێکی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری، ئیرادەی سەرکەوتنی مرۆڤ و بەهرە و توانایی مرۆڤ و بوێریی مرۆڤ هەیە، واتە لە بەرامبەر تەکنەلۆژیای سەردەم دا مرۆڤ دەتوانێت چی بکات، چۆن دەتوانێت سەربکەوێت، ئەمڕۆ ئێوەی هەڤاڵ ئەم ڕاستییە بە تەواوی جیهان پیشان دەدەن و ئێوە ئەو ڕاستییەن. لەبەر ئەو هۆکارە، ئەم بەرخۆدانە بەرخۆدانێکی زۆر گرنگە، لە مێژووی مرۆڤایەتیدا ٣٠٠ پیاوی جەنگاوەری سپارتانی یۆنانی لە دژی سوپای ئیمپراتۆریەتی فارس شەڕیان دەکرد، چەندین رۆژ بەرەنگارییان کرد. داستانێکیان تۆمار کرد. هەموو سوپایان ڕاوەستان و بەوەش بەرهەمێک بۆ مێژووی جەنگ و بەرەنگارییان ئافراند، بەرخۆدانی ٣٠٠ سپارتان بەو شێوە چووە ناو مێژوو و لە مێژوودا بە زیندویی ماوەتەوە. شەڕڤانانی ئاپۆیی ژنان و پیاوانن، ئەمە جیاوازییەکەیە. ژنان و پیاوانی ئاپۆیی لەسەر وشیاری و هۆشمەندیی ڕێبەر ئاپۆ دەجوڵێنەوە و  چالاکی ئەنجام دەدەن، خۆیان پەروەردە کردووە، خۆیان بەوە کردووە بە عەگید، جەنگاوەریی ئەوان لەمڕۆدایە و هەموان دەیبینن، بەڵام ئێمە دەزانین ٣٠٠ جەنگاوەری سپارتان داستانێکیان تۆمارکرد و گورزێکی گەورەیان لە ئیمپراتۆریەتیی فارس دا، بەڵام شێرەکانی زاپ هەر تەنها داستان تۆمار ناکەن، بەڵکو بەم شێوازەی بەرخۆدان سەرکەوتنێکیش دەئافرێنن و لە مێژوودا سەردەمێکی نوێ لە بەرخۆدان پێشدەخەن. نیشانەی ئەمە ئەو ٤٠ ڕۆژەیە، کە تێپەڕیوە و ئەم ماوەیە ئەو ڕاستییەى سەلماندووە. ئەم بەرخۆدانە لە دژی سوپا و دوژمنێکی ئاسایی نییە، دەوڵەتی تورک دەیەوێت لەسەر عەقڵییەتی ئیتحاد و تەرەقییەکان سیاسەتی جینۆساید و پاکتاوکردن لەسەر کوردستان بەڕێوەببات و خۆی بەسەر کوردستاندا زاڵ بکات و دوای ئەوەش بناغیەک بۆ خۆ زاڵکردن بەسەر گەلانی ناوچەکە و گەلی عەرەب و هەموو گەلاندا دروست بکات. بۆ ئەوەش لەسەر گەلی کورد و گەلانی ناوچەکە مەترسییەکی زۆر گەورە هەیە. وشیاری یەکێتی تورکیا دابمەزرێت مەترسییەکی گەورە بۆ سەر گەلی کورد و گەلانی ناوچەکە هەیە. ئەمڕۆ ئێوە بەرهەڵستی وبەرەنگاری لە دژی ئەم ڕەگەزپەرستییە و تورانیزمی ئیتحاد و تەرەقی دەکەن. ئێوە لە زاپ تەنها پارێزگاری لە ناوچەکانی ڕێکانی و نێروە ناکەن. ڕاستییەکە ئەوەیە، کە ئێوە ئەوێ دەپارێزن، ئەوێ خاکێکی پیرۆزە. ئێوە لە بنچینەدا و لە کەسایەتی ناوچەی ڕێکان و نێروە ا پارێزگاری لە هەموو باشووری کوردستان دەکەن. ئێوە پارێزگاری لە قەوارەی باشوری کوردستان دەکەن. هاوکات ئێوە هەموو گەلی کوردستان و دەستکەوتەکانی گەلی کوردستان و بوونی گەلی کوردستان و ئازادیی گەلی کوردستان دەپارێزن. بەرخۆدانی ئەمڕۆی ئێوە لە زاپ بەرزترین بەرخودانە لە دژی عەقڵییەت و نەژادپەرستیی ئیتحاد و تەرەقی و ئەو بەرخودان بەرەو لوتکە و هەڵکاشان دەڕوات،  لە هەمان کاتدا بەرخۆدانی گەلی عەرەب، و هەموو گەلانی ناوچەکەیە. ئەم بەرخۆدانە ئەمڕۆ زۆر گرنگە بۆ پاراستنی بەهاکانی گەلی ئاشووری - سوریانی و گەلانی عەرەب و تورک و فارس، بۆ هەبوون و ئازادیی گەلی کورد، لە هەمان کاتدا ئەم بەرخۆدانە لەسەر بنەمای نەتەوەیی دیموکراتیک، لەسەر بنەمای ئینتەرناسیۆنالیزم بەرزدەبێتەوە و گەشە دەکات و بەرەوپێش دەڕوات. ٤٥ ساڵ لەوە پێش ئینتەرناسیۆنالیستی گەورە هەڤاڵ حەقی قەرار لە کوردستان شەهید بوو، لەو پێناوەدا خوێنی خۆی ڕژاند، بناغەی ئەم پارتە و ئەم خەباتە دامەزرا. ٣٧ ساڵ لەمەوبەر عەزیز عەرەب، واتە هەڤاڵ نادر شێخ حەسەن لە هەرێمی بۆتان شەهید بوو، واتە شەپۆلێکی ئینتەرناسیۆنالیستی بناغەیەکی وەهایان لە کوردستان دامەزراندووە، ئەمڕۆ شوێنکەوتووانی حەقی قەرارەکان،هاوڕێیانی تورک، شوێنکەوتوانی عەزیز عەرەب بۆ خۆیان و ڕاستەوخۆ لە بەرخۆدانی زاپدان، بەم بۆنەیەوە سڵاو لە بەرخۆدانی ئینتەرناسیۆنالیست و بەتایبەتی هەڤاڵانی عەرەب دەکەم و سەرکەوتنیان بۆ دەخوازم. وەرن جەنگی ئازادییە ئەو بەرخۆدانەی ئەمڕۆ لە زاپ ئەنجام دەدرێت پەیام و بانگەوازێکە بۆ هەمووان، پەیام و بانگەوازێکە بۆ هەموو گەنجانی کورد، ژنانی کوردستان، بۆ هەموو گەنجان و ژنان و گەلانی ناوچەکە، بانگەوازی وەرن جەنگی ئازادییە، هاوکات بانگەوازێکیش و هاوارێکە بۆ هەموو مرۆڤایەتی، لە ناوچەی بادینان، گۆڕەپانی زاپ، شوێن و واری ڕێکان و نێروە، ئەمڕۆ شتێکی نوێ بەرەو پێش دەچێت، ئیرادەیەکی بەرز و بەهێز گەشە دەکات، بوێرییەکی گەورە لە دژی هەموو دڕندەیی سەردەم بەرەوپێش دەڕوات. ئەمە ئاسایی نییە. ئەمە بانگەوازێکە بۆ هەموو کەسێک. بۆ هەموو ویژدانێک، هەموو کەسێکی نیشتمانپەروەر و وڵاتپارێز، هەموو مرۆڤێکی دیموکراتیک، هەموو مرۆڤێک، کە پشتگیری لە برایەتیی گەلان دەکات. بۆ ئەوەی زۆر مانادارە و بە ئیرادەیەکی گەورە ئەنجام دەدرێت. هەر وەک چۆن ڕێبەر ئاپۆ بە ئیرادەیەکی گەورە و خۆڕاگرییەکی زۆرەوە ماوەی ٢٤ ساڵە لە سیستەمی ئەشکەنجەی ئیمرالیدا خۆڕاگری دەکات، دەبێت ئێمەی شوێنکەوتووانی ڕێبەر ئاپۆ لە چیاکانی کوردستان و لە هەموو شوێنێکی کوردستان هەمان تێگەیشتن نیشان بدەین و نوێنەرایەتیی بکەین. ئەمڕۆ ئێوە نوێنەرایەتیی ئەمە دەکەن و بەڕێوەی دەبەن. بۆ ئەوەش هەموو کەسێک ڕێز لەم بەرخۆدانە دەگرێت، پێش هەموو شتێک ئێمە وەک بەڕێوەبەر و هەموو هەڤاڵانمان، هەموو گەلەکەمان، دۆستانمان ڕێزێکی زۆرمان بۆ ئەم بەرخۆدانە هەیە و پیرۆزبایتان لێدەکەین و سڵاوتان بۆ دەنێرین. بە جۆش و خرۆشێکی زۆرەوە چاودێریی ئەم بەرخودانە دەکرێت. ئێمە لێرە چاوی هەموو کەسێکین و هەموو کەسێک چاوی لەسەر ئێمەیە. ئەو بەرخۆدانەی ئەمڕۆ بەڕێوەدەچێت لە ڕووی مێژوویی، ئایدۆلۆژی و فەلسەفییەوە و هەروەها لە ڕوویی سیاسییەوە مانایەکی زۆر گەورەی هەیە. ئێمە دەزانین هەرچەند لایەنی ڕۆحی و مەعنەوەیی و ماناداربوونی خۆمان بەرز و مەزن بکەینەوە، ئەگەر لە پاڵ ئەو فیداکاری، لێهاتووویی، نەترسی، ئیرادەیەکی گەورە، ئافرێنەری و خوڵقاری نەبێت مرۆڤ ناتوانێت سەربکەوێت. ئێستا ئێمە دەزانین ئەوە ئاسان نییە، چونکە ئێمە لێ دوور نین و لە ناویداین. پێویسته‌ گه‌له‌كه‌شمان بزانێت، ته‌واوی دۆسته‌كانمان بزانن، واته‌ ئه‌مه‌ بارێكی قورسه‌. ئه‌مه‌ فیداكارییه‌كی گه‌وره‌یه‌، ئه‌مه‌ شتێكی ئاسان نییه‌، ٢٤ كاتژمێر له‌ دژی ئه‌م دوژمنه‌ دڕنده‌یه‌ له‌ دژی بۆردومان، له‌ دژی گازی كیمیایی وه‌ستانه‌وه‌ شتێكی ئاسایی نییه‌. وشه‌ ناتوانێت ده‌ریببڕێت. مرۆڤ ته‌نیا بڵێن ئیراده‌یه‌كی گه‌وره‌، پشودرێژییه‌كی گه‌وره‌، ئازایه‌تیه‌كی گه‌وره‌ ئه‌ویش به‌شی ناكات. ئه‌مڕۆ ئه‌وه‌ی په‌یڕه‌و ده‌كرێت له‌ سه‌رووی ئه‌وانه‌وه‌یه‌. له‌وانه‌ زۆر گه‌وره‌تره‌. ئێمه‌ باش ده‌زانین ئه‌مڕۆ هه‌ڤاڵان به‌ چ دژوارییه‌ك، به‌ چ شێوه‌یه‌ك ئه‌م كاره‌ ده‌كه‌ن، به‌رخودانی پیرۆز به‌ڕێوه‌ده‌به‌ن. شتێكی زۆر به‌رز و به‌ واتایه‌. له‌ ژیانی مرۆڤایه‌تیدا، له‌ تێكۆشانی مێژووی مرۆڤایه‌تیدا به‌ر راستی ئه‌وه‌ شتێكی نوێیه‌. پێویسته‌ هه‌موو كه‌س ئه‌وه‌ بزانێت. ئه‌و هه‌ڤاڵانه‌ی ئێستا ئه‌و كاره‌ ده‌كه‌ن، ئه‌و به‌رخودانه‌ ده‌كه‌ن پێویسته‌ بزانن كه‌ وه‌ك هاوڕێیانی ئه‌وان ئێمه‌ زۆر هه‌ست به‌وه‌ ده‌كه‌ین و ئێمه‌ش وه‌ك ئه‌وه‌ اه‌ی له‌وێ ده‌ژین. له‌ گه‌ڵ هه‌موو هه‌ناسه‌یه‌ك تێكۆشان به‌ڕێوه‌ده‌برێت، به‌راستی شتێكی ئاسایی نییه‌، مه‌زنه‌. باری سه‌ر شان قورسه‌. واته‌ ئاسان نییه‌، دووه‌م سوپای ناتۆیه‌، تۆ ٤٠ رۆژ به‌رامبه‌ری وه‌ستاویته‌وه‌ و تۆ ده‌ته‌وێت شكستی بده‌یت. به‌ر له‌ هه‌موو شتێك، ئه‌وه‌ خواستێكی گه‌وره‌یه‌، هه‌ر به‌ ته‌نیا ئه‌وه‌ بوێرییه‌كی گه‌وره‌ی ده‌وێت. دوژمن تائێستا سه‌رنه‌كه‌تووه‌ پێویسته‌ ئێوه‌ وه‌ك هه‌ڤاڵان فه‌رمانده‌، وه‌ك ته‌واوی هه‌ڤاڵانی شه‌ڕڤانی به‌ نرخ، بزانن ئه‌مه‌ كارێكی گرنگ و مێژووییه‌. ته‌واو، راسته‌. به‌ڵام ئه‌گه‌ر له‌ پاڵ ئه‌و كاره‌دا ئیراده‌یه‌كی گه‌وره‌، هاوڕێیه‌تیه‌كی به‌رز، رۆحی گیانبازیی ئاپۆیی، رێ و رێبازی ئافرێنه‌رانه‌ی رێبه‌ر ئاپۆ، ئاقڵمه‌ندی، تاكتیكی قوڵ و ده‌وڵه‌مه‌ن بوونی نه‌بێت، مرۆڤ ناتوانێت سه‌ربكه‌وێت. له‌ به‌ر ئه‌وه‌ پێویسته‌ ئێوه‌ له‌ ناو خۆتاندا وه‌ك به‌رخودێرانی شاخه‌ سور گیانی هاوڕێیه‌تی به‌هێز بكه‌ن، بیگه‌شێننه‌وه‌، به‌های یه‌كتر باش باش بزانن. یه‌كتر بپارێزن، یه‌كتر به‌هێز بكه‌ن، به‌وه‌ش هاوكارییه‌كی گه‌وره‌ بهێننه‌ ئاراوه‌. هه‌روه‌ها، له‌ بواری تاكتیكدا پێویسته‌ په‌ره‌ به‌ داهێنان بده‌ن. روونه‌ كه‌ دوژمن ده‌یه‌وێت له‌ ناو هێزه‌كانیدا شێوازی هێرش په‌ره‌ پێبدات. به‌ڵام تائێستا نه‌یتوانیوه‌ سه‌ركه‌وتوو بێت. واته‌ به‌ پشتیوانی ته‌كنه‌لۆژیای زۆر به‌رز و به‌ لێدانی ته‌كنیكی به‌و جۆره‌ ده‌یه‌وێت خۆی به‌ره‌وپێش ببات. دیاره‌ كه‌ به‌و جۆره‌ ویستوویه‌تی هه‌ندێك خۆی ئاماده‌ بكات. ئاشكرا كه‌ ویستوویه‌تی به‌و جۆره‌ خۆی ئاماده‌ بكات. به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئه‌و بوێری ئه‌و گیانه‌ له‌واندا نییه‌، ناتوانن راسته‌وخۆ جێبه‌جێی بكه‌ن. له‌ ماوه‌ی رابردوودا هێرشی ئه‌وان بۆ سه‌ر شاخی جه‌هه‌ننه‌م، دوایین هێرشی بۆ سه‌ر ئه‌شكه‌وتی برینداران، جارێكی تر بۆ سه‌ر وه‌رخه‌لێی شه‌هید شاهین، كوڕه‌ژارۆ ئه‌وه‌یان په‌یرشه‌و كرد. ئێستاش بۆخۆیان ناتوانن بیكه‌ن، سه‌گ ده‌نێرن و دوور له‌ سه‌گ مرۆڤ ده‌نێرن، كوردان ده‌نێرن. به‌داخه‌وه‌، به‌داخه‌وه‌، مه‌گه‌ر له‌ هێرشه‌كه‌ی سه‌ر شاخی جه‌هه‌نه‌مدا هه‌ڤالان نه‌یاوت، ئه‌وانه‌ی هه‌م به‌ كرمانجی و هه‌م به‌ سۆرانی قسه‌یان ده‌كرد هه‌بوون. ئه‌وانه‌ كێن؟ پێویسته‌ مرۆڤ ئه‌وه‌ ده‌ستنیشان بكات. به‌ڵام ده‌وڵه‌تی تورك له‌ مێژووی خۆیدا هه‌ر وای كردووه‌. خۆی ده‌ڵێت، 'ئیتی ئیته‌ كردرتما' واته‌ سه‌گ به‌ سه‌گ بكوژه‌. ئه‌وان ده‌یانه‌وێت جارێكی تر كوردان به‌ره‌و ئێمه‌ ئاراسته‌ بكه‌ن. چه‌ته‌ی كورد زمان ده‌نێرن به‌م جۆره‌ دیاره‌ چه‌ته‌ی هه‌موو ناوچه‌كانیان كۆكردووه‌ته‌وه‌، هه‌م چه‌ته‌ی كورد، هه‌م چه‌ته‌ی عه‌ره‌ب كۆده‌كه‌نه‌وه‌، ده‌یانه‌وێت به‌وانه‌ هێزێكی شه‌ڕ دروست بكه‌ن. یاخود شێوازی هێرشبه‌ری به‌ره‌و پێش ببه‌ن. به‌ڵام جارێكی تر سه‌رناكه‌ون. له‌به‌ر ئه‌وه‌ی سه‌گی دوو پێ ناتوانن سه‌ربكه‌ون، ئه‌مجاره‌ سه‌گی چوارپێ ده‌نێرن. تائێستا له‌وانه‌ هیچ ئه‌نجامێكیان به‌ده‌ستنه‌هێناوه‌. روونه‌ كه‌ دوژمن زیاتر پشت به‌ گاز ده‌به‌ستێت. واته‌ شێوازی ناجوامێرانه‌، رێبازی خاینانه‌، رێبازی چه‌په‌ڵ زۆر زیاتر به‌كارده‌هێنێت. پێویسته‌ هه‌ڤاڵان به‌رامبه‌ر به‌وه‌ رێوشوێن بگرنه‌به‌ر. واته‌ له‌و رووه‌وه‌ له‌ ورده‌كارییه‌كاندا قوڵببنه‌وه‌. هه‌م ورده‌كاری رێوشوێنه‌كاندا ده‌بێت رێ و رێبازی قوڵ هه‌بن، هۆشمه‌ندی و ژیری هه‌بێت، هه‌ستیاری گه‌وره‌ هه‌بێت و هه‌روه‌ها له‌ رووی به‌ره‌وپێشبردنی تاكتیكدا به‌ هه‌مان شێواز ده‌بێت ئێوه‌ له‌ ورده‌كارییه‌كاندا قوڵ ببنه‌وه‌. ورده‌كاری یان داتا زۆر گرنگه‌. له‌م رووه‌وه‌ دیاره‌ كه‌ دوژمن هیچ شێوازێكی تری نییه‌. چی هه‌بێت تائێستا هه‌مووی به‌كارهێناوه‌. ئه‌مجاره‌ ده‌بێت ئێمه‌ به‌ پێی ئه‌وه‌ رێوشوێن بگرینه‌به‌ر و به‌پێی ئه‌وه‌ ئێمه‌ به‌رامبه‌ر دوژمن شێوازی شۆڕشگێڕی به‌ره‌و پێش ببه‌ین. ئێستا به‌ر له‌ هه‌موو شتێك، تونێله‌كانمان قه‌ڵای ئێمه‌ن. واته‌ له‌ مێژوودا وه‌ك چۆن قه‌ڵا هه‌بوون، قه‌ڵا له‌سه‌ر زه‌وی هه‌بوو، هه‌ر هێزێك قه‌ڵای گه‌وره‌ و باشی هه‌بوایه‌ ده‌یتوانی به‌رامبه‌ر به‌ هێزه‌ گه‌ورره‌كان بیپارێزێت و سه‌ربكه‌وێت. ئه‌مڕۆش قه‌ڵای ژێر زه‌وی هه‌ن، قه‌ڵای ژێر زه‌ویش تونێلن. لێره‌دا ئه‌وه‌ی ده‌مه‌وێت بیڵێم ئه‌وه‌یه‌، ئێمه‌ داوا له‌ هه‌موو هه‌ڤاڵان ده‌كه‌ین، هیوادارین، هه‌ڤالانی هێژا، له‌و ئه‌زمونانه‌ قاڵبوونه‌ دروست بكه‌ن. هه‌ستیار بن. با وردبوونه‌وه‌تان هه‌بێت. ئێوه‌ بتوانن خۆتان بپارێزن، پێویسته‌ خۆتان بكه‌نه‌ هێزی سه‌ركه‌وتن. ته‌نیا خۆڕاگری مه‌كه‌ن، به‌رخودانی سه‌ره‌كی سه‌ركه‌وتنه‌. بۆ ئه‌وه‌، پێویسته‌ شه‌ڕی تونێله‌كان و رێ و رێبازه‌كان به‌ سه‌ركه‌وتوویی په‌یڕه‌و بكه‌ن. به‌ رێگه‌ و رێبازی قوڵ به‌ڕێوه‌ ببرێت. ئێمه‌ سڵاو بۆ هه‌ڤاڵانی ئاڤاشینیش ده‌نێرین. به‌رخودانیان له‌ وه‌رخه‌لێ باشه‌. ته‌نیا ده‌بێت ئه‌وان به‌رفراوانی ئه‌یاله‌تی ئاڤاشین بكه‌نه‌ گۆڕه‌پانی شه‌ڕی تیم. ئێمه‌ چاوه‌ڕێی ئێوه‌ین. له‌و بڕوایه‌دام هه‌ڤاڵان به‌وه‌وه‌ خه‌ریكن، راوه‌سته‌یان كردووه‌. ئێستا ئه‌گه‌ر به‌و جۆره‌ هه‌موو گۆڕه‌پانه‌كان بخرێنه‌گه‌ڕ، گۆڕه‌پانه‌كانی تر كه‌ پێویست نییه‌ ناو بهێنم، هه‌موو كه‌س ده‌بێت خاوه‌نداری له‌ ئه‌ركی خۆی بكات، به‌و جۆره‌ به‌ ده‌وری به‌رخودانی زاپه‌وه‌ ئاڵقه‌یه‌كی گرنگ دروست ده‌بێت. له‌ ته‌واوی كوردستانیش گه‌له‌كه‌مان پشتیوانی ده‌كات. به‌راستیش له‌ ده‌ره‌وه‌ و و ناوخۆی وڵات گه‌له‌كه‌مان به‌ فیداكاری گه‌وره‌ پشتیوانی ده‌كات. ئه‌م پشتیوانیه‌ تادێت به‌هێزتر ده‌بێت، به‌شداری په‌ره‌ ده‌ستێنێت، ئێمه‌ له‌و بڕوایه‌داین كه‌ به‌رخودانی زاپ له‌گه‌ڵ خۆی قۆناغێكی نوێ دێنێته‌ ئاراوه‌. بۆ ئه‌وه‌ش ته‌نیا ئازایه‌تی به‌س نییه‌. ئازایه‌تی و گیانبازی بناغه‌ن. به‌ڵام ته‌نیا بۆخۆیان به‌س نین. داهێنه‌ری پێویسته‌، ژیری پێویسته‌. به‌ شێوازێكی له‌ناكاو، لێهاتوویی پێویسته‌. ئه‌گه‌ر هه‌موو هه‌ڤاڵان له‌ گه‌وهه‌ریاندا شتێك هه‌یه‌، له‌ سه‌ر بنه‌مای ئایدۆلۆژیای رێبه‌ر ئاپۆ به‌كاریبهێنن، ئێمه‌ بڕوامان وایه‌ كه‌ زۆر شت له‌ ناوه‌رۆكی گه‌وهه‌ری هه‌ڤاڵاندا هه‌یه‌. ئه‌و رۆحه‌ له‌ ئێوه‌دا هه‌یه‌. ئه‌و گیانبازییه‌ی كه‌ تا ئێستا كردووتانه‌ ده‌ریده‌خات كه‌ هه‌یه‌. ته‌نیا ده‌بێت كه‌ به‌های خۆتان بزانن، ئێوه‌ خۆتان بپارێزن، یه‌كتر بپارێزن، ئێوه‌ ده‌بێت له‌ ناو خۆتان كۆمۆنالیزم و پێكه‌وه‌ییه‌كی گه‌وره‌ به‌ڕێوه‌ببه‌ن و له‌ناو خۆتاندا به‌ ژیری بجوڵێنه‌وه‌. بزانن كه‌ ئێوه‌ ئه‌مڕۆ پێشه‌نگایه‌تی مێژوو ده‌كه‌ن، ئێوه‌ ئه‌مڕۆ رۆڵێكی گه‌وره‌ ده‌گێڕن، پێویسته‌ كه‌ ئێوه‌ هه‌قی ئه‌وه‌ بده‌ن. بۆ ئه‌وه‌ی هه‌قی ئه‌وه‌ بده‌ن ده‌بێت خۆتان بپارێزن. بۆ ئه‌وه‌ی له‌ ئاستیدا بن ده‌بێت تاكتیكی داهێنه‌رانه‌ به‌ره‌و پێش ببه‌ن. ئێستا له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه‌، ئه‌گه‌ر گیانی فیدایی ئاپۆیی و به‌ بوێری، جارێكی تر ئافرێنه‌ری ئاپۆیی، ژیری ئاپۆیی و قاڵبوونه‌وه‌ له‌ تاكتیك، ده‌وڵه‌مه‌ندی دێته‌ ئاراوه‌، له‌ سه‌دا سه‌د سه‌ركه‌وتن بۆ ئێوه‌ ده‌بێت، بۆ ئێمه‌ ده‌بێت، بۆ گه‌له‌كه‌مان ده‌بێت، بۆ گه‌لان ده‌بێت. سه‌ركه‌وتن بۆ ئازادی و دیموكراسی ده‌بێت. سه‌ركه‌وتن بۆ پێرسپێكتیڤی نه‌ته‌وه‌ی دیموكراتیك ده‌بێت. له‌و بڕوایه‌دام كه‌ ئه‌و ناوه‌رۆكه‌ له‌ هه‌ڤاڵاندا هه‌یه‌. به‌ڵام ته‌نیا ده‌بێت وشیار بن، به‌رده‌وام بیر له‌ رۆڵ و په‌یامی خۆتان بكه‌نه‌وه‌، به‌پێی ئه‌وه‌ پلانی درێژخایه‌نی خۆتان دابنێن. ده‌بێت بزانین كاتێكی درێژ له‌ به‌رده‌مماندا هه‌یه‌. راسته‌ ئێمه‌ ده‌مانه‌وێت رۆژێك زووتر دوژمن شكست بده‌ین. به‌ڵام ده‌بێت ئێمه‌ بتوانین بیر له‌ شه‌ڕی درێژخایه‌ن بكه‌ینه‌وه‌، پلانه‌كه‌مان به‌و جۆره‌ لێبكه‌ین، خۆمان زوو ماندوو نه‌كه‌ین، خۆمان به‌و جۆره‌ زوو نه‌كه‌ینه‌ ئامانج. ئێمه‌ تا درێژخایه‌نی به‌ بنه‌ما بگرین، له‌ سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ڤاڵان بجوڵێنه‌وه‌ وه‌ك وتمان، بیر و بڕوای ئێمه‌ و ته‌واوی هه‌ڤاڵان هه‌یه‌، كه‌ ئه‌و ناوه‌رۆكه‌ له‌ ناو هه‌ڤاڵانی به‌رخودانی پیرۆزی زاپ و ئاڤاشیندا هه‌یه‌، ئێوه‌ په‌یڕه‌وی ده‌كه‌ن. به‌و جۆره‌ ئێوه‌ ده‌بنه‌ پێشه‌نگی سه‌رده‌م. به‌و بیر و باوه‌ڕیه‌وه‌ جارێكی تر ته‌واوی هه‌ڤاڵان به‌ خۆشه‌ویستی، به‌ رێزه‌وه‌ سڵاو ده‌كه‌م، به‌ هۆشمه‌ندی و جۆش و خرۆشی شۆڕشگێڕییه‌وه‌، به‌ دڵ و گیان هه‌موویان، بۆ هه‌موومان سه‌ركه‌وتن ده‌خوازم".

هاوڵاتى به‌پێى ئه‌و پڕۆژه‌یه‌ى له‌لایه‌ن لیژنه‌ى یاسایى په‌رله‌مانى عێراقه‌وه‌ ئاماده‌ کراوه‌ سزاى په‌یوه‌ندى له‌گه‌ڵ ئیسڕائیل "له‌سێداره‌دان یان زیندانى هه‌تاهه‌تایى"ده‌بێت و ئه‌وه‌ش هه‌موو به‌رپرسان و فه‌رمانبه‌ران ده‌گرێته‌وه‌. لیژنه‌ى یاسایى له‌ په‌رله‌مانى عێراق رایگه‌یاندووه‌ که‌ لیژنه‌که‌یان راپۆرتى کۆتایى خۆى له‌سه‌ر پڕۆژه‌یاساى به‌تاوانناساندنى ئاساییکردنه‌وه‌ى په‌یوه‌ندییه‌کان له‌گه‌ڵ ئیسرائیل ئاماده‌کردووه‌و ئه‌گه‌ر ئه‌مڕۆ په‌رله‌مان بۆ ده‌نگدان له‌سه‌ر پڕۆژه‌که‌ کۆده‌بێته‌وه‌ ده‌نگى له‌سه‌ر ده‌درێت. حه‌سه‌ن ئه‌لعه‌زاری، سه‌رۆکى فراکسیۆنى سه‌در و ئه‌ندامى لیژنه‌ى یاسایى له‌ په‌رله‌مانى عێراق له‌راگه‌یه‌نراوێکدا ئاماژه‌ى به‌وه‌شکردووه‌ که‌ لیژنه‌که‌یان راپۆرتى کۆتایى خۆى له‌سه‌ر پڕۆژه‌یاساى به‌تاوانناساندنى ئاساییکردنه‌وه‌ى په‌یوه‌ندییه‌کان له‌گه‌ڵ ئیسرائیل ته‌واوکردووه‌. سه‌رۆکایه‌تى په‌رله‌مانى عێراق بڵاویکرده‌وه‌، رۆژى پێنجشه‌ممه‌ 26ى ئایارى 2022 په‌رله‌مان کۆده‌بێته‌وه‌ و کارنامه‌ى کۆبونه‌وه‌که‌ش له‌ یه‌ک برگه‌ پێکهاتوه‌ ئه‌ویش بریتیه‌ له‌ ده‌نگدان له‌سه‌ر پڕۆژه‌یاساى به‌تاوانناساندنى ئاساییکردنه‌وه‌ى په‌یوه‌ندییه‌کان له‌گه‌ڵ ئیسرائیل. به‌پێى ره‌شنوسى پڕۆژه‌یاساکه‌ى په‌رله‌مان هه‌ر جۆره‌ په‌یوه‌ندییه‌کى فه‌رمى و نافه‌رمى له‌سه‌ر ئاستى تاک و به‌کۆمه‌ڵیش له‌گه‌ڵ ئیسرائیل له‌ ناوه‌وه‌ یان ده‌ره‌وه‌ى عێراق، سزاکه‌ى "له‌سێداره‌دان یان زیندانى هه‌تاهه‌تایى" ده‌بێت.  به‌پێى ره‌شنوسه‌که‌ حوکمه‌کانى یاساکه‌ به‌سه‌ر ئه‌و لایه‌نانه‌دا جێبه‌جێ ده‌کرێت: *  عێراقییه‌کانى ناوخۆى وڵات و ده‌ره‌وه‌، به‌رپرسان و فه‌رمانبه‌رانى ده‌وڵه‌ت، ئه‌وانه‌ى بۆ خزمه‌تى گشتى راسپێردراون له‌ هاوڵاتییان و سه‌ربازان، هه‌روه‌ها ئه‌و بیانییانه‌ى له‌ناو عێراقدان. *  سه‌رجه‌م دامه‌زراوه‌کانى ده‌وڵه‌ت و ده‌سه‌ڵاته‌ فیدڕاڵى و ده‌سته‌ سه‌ربه‌خۆکان. * حکومه‌ته‌کانى هه‌رێمه‌کان و ئه‌نجومه‌نه‌ په‌رله‌مانییه‌کانیان و سه‌رجه‌م فه‌رمانگه‌ و دامه‌زراوه‌کانیان. *   پارێزگاره‌کان و ئه‌نجومه‌نه‌کانى پارێزگا ناڕێکخراوه‌کان له‌ هه‌رێمێکدا و یه‌که‌ کارگێڕییه‌ خۆجییه‌کان و فه‌رمانگه‌کانیان. هه‌روه‌ها(دامه‌زراوه‌ میدیاییه‌کانى عێراق، ئامرازه‌کانى په‌یوه‌ندیى کۆمه‌ڵایه‌تی، دامه‌زراوه‌کان و رێکخراوه‌کانى کۆمه‌ڵگه‌ى مه‌ده‌نى له‌ عێراق، کۆمپانیاکانى تایبه‌ت و کۆمپانیا و دامه‌زراوه‌ بیانییه‌کان و وه‌به‌رهێنه‌ران، گه‌شتکردن له‌ خاکى ئیسرائیله‌وه‌ و به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ قه‌ده‌غه‌یه‌).    

سازدانی: ئارا ئیبراهیم   وتەبێژی كۆماجڤاكێن كوردستان(كەجەكە) هەموو زانیارییەك لەبارەی ئۆپەراسیۆنەكەی سوپاكەی ئەردۆغان دەخاتەڕوو و ئەوە دووپاتدەكاتەوە كە «شەڕ بەردەوامە، خۆڕاگری گەریلا لە زاپ و ئاڤاشین شكستی بەسوپای تورك هێناوە». زاگرۆس هیوا، وتەبێژی كۆماجڤاكێن كوردستان(كەجەكە) لەمچاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتى پارتی تۆمەتبار دەكات بەهاوكاری كردنی سوپاكەی ئەردۆغان و دەڵێت:»پەدەكە هەموو هاوكارییەكی سوپای تورك دەكات لەڕووی هەواڵگری و هەواڵگری سەربازی و راگەیاندن و پەیوەندییەكان و گەمارۆ خستنەسەر هەرێمەكانی گەریلا».، هەروەها دەشڵێت:» پارتی خۆیان دەڵێن دەستیان بەسەر هەزارو 200 ماسكدا گرتووە كە ئەو ماسكانە دەتوانێت گیانی هەزارو 200 گەریلا بپارێزێت،  بەڵام پەدەكە(پارتی دیموكراتی كوردستان) بەهاوكاری توركیا دەستبەسەر ئەو ماسكانەدا دەگرێت». هاوڵاتى: لەدوای ئۆپەراسیۆنی «چنگی قوفڵ» تائێستا زیانەكانی سوپاكەی ئەردۆغان چین؟ زاگرۆس هیوا: ئۆپەراسیۆنەكەی دەوڵەتی تورك كە لە 15ی نیسان و بەتایبەت لە 9ی شەوی 17ی نیساندا دەستی پێكرد، ئێمە دوای مانگێك ئامارێكمان بڵاوكردەوە كە لەماوەی مانگێكدا 427 سەربازی تورك كوژراون و 88 دیكەیان بریندار بوون، بەڵام لەدوای ئەو بەروارەوە تائێستا 155 سەربازی دیكەی تورك كوژراوە، واتا بەكۆی گشتی 582 كوژراو سەربازی سوپای تورك بەدەست و بەرخودانی گەریلا كوژراون.   شەڕ بەردەوامە، خۆڕاگریی گەریلا لــــەزاپ و ئاڤاشین شكستی بەسوپای تورك هێناوە   هاوڵاتى: سوپاكەی ئەردۆغان چەكی كیمیاوی بەكاردەهێنێت و وەك باستان كردووە كۆمەڵكوژی ئەنجامدەدات،  ئەو چەكە كیمیاویانە چۆن بەكاردەهێنێت و لەكوێوە دەستی دەكەوێت؟ زاگرۆس هیوا: توركیا زۆرجار چەكی كیمیاوی دژی گەریلا بەكارهێناوە لەساڵەكانی نەوەدەكان و دواترو ساڵی دوو هەزاریش، تائێستاش هەر بەكاریدەهێنێت. زۆرترین چەكی كیمیاوی لەلایەن سوپای توركەوە كە بەكارهاتووە لە 2020 زۆر زیادی كردووە، ساڵی رابردوو واتا 2021، بەدیاری كراوی 327 جار چەكی كیمیاوی دژی گەریلا بەكارهێناوەو 39 گەریلا شەهید بوون. ئەمساڵ بەتەكبیری تایبەتی هەڤاڵانی گەریلا كە دەرسیان لەوەی ساڵی رابردوو وەرگرتووە، زۆرتر تەكبیری سروشتیی ئەنجام دەدەن بەو هۆیەوە چەكە كیمیاویەكە كاریگەری كەمترە، بەڵام ئەمساڵ هەشت هەڤاڵی دیكەمان بەو چەكە كیمیاویانە شەهید بوون. دیارە یەكێك لەتەكبیریەكانی گەریلا، ماسكی بەرگری كردنە لەچەكی كیمیاوی، بەڵام پەدەكە(پارتی دیموكراتی كوردستان) گەمارۆی خستۆتەسەر هەرێمەكانی گەریلا، ئەو ماسكەش بەئاسانی بەدەستی گەریلا نەگەیشتتوەو پارتی خۆیان دەڵێن دەستیان بەسەر هەزارو 200 ماسكدا گرتووە كە ئەو ماسكانە دەتوانێت گیانی هەزارو 200 گەریلا بپارێزێت،  بەڵام پەدەكە(پارتی دیموكراتی كوردستان) بەهاوكاری توركیا دەستبەسەر ئەو ماسكانەدا دەگرێت و بەهەڵمەتی چەواشەكاری دەڵێت بۆ ئاژاوەنانەوەو تەقینەوە بووە. ئەو چەكە كیمیاویانە بەدیاری كراوی لەوڵاتانی ئەڵمانیاو بەریتانیا بەكاردێت، چوار جۆرن و هەندێكیشی دروستكراوی دەوڵەتی توركیا بۆ خۆیەتی، هەندێجار كە لەدژی تونێل و شوێنی داخراو بەكاریدەهێنێت هەرچ گازێك بەكاردەهێنێت لەشوێنی داخراو، چەكی كیمیاوی ئەگەر گازی فرمێسكڕێژ و بیبەریش بێت دەكەوێتە چوارچێوەی چەكی كیمیاییەوە و خۆی بەرهەمی دەهێنێت. مرۆڤ دەتوانێت بڵێت كە لەگەڵ چەكی كیمیاوی، (((تێرموبارەك))) بەكاردەهێنێت كە لەشەڕی ئێستای روسیاو ئۆكرانیا بەكاردەهێنرێت، وڵاتانی نێودەوڵەتی وشیارنین بەرانبەر ئەوەی بەكاریدەهێنێت، بەڵام سەردانمان كردووە بۆ دەزگا نێودەوڵەتییەكان، بەڵام توركیا بەرتیل و رەشووە دەداتە ئەو رێكخراوانەو ئەو رێكخراوانەش خۆیان لەپرسەكە لادەدەن، چونكە ئەو رێكخراوانە خەڵكانی توركیاو ئەڵمانیای تێدایەو نایانەوێت كێشە بۆ رێكخراوەكانیان دروست ببێت. پارتی ئابڵۆقەی خستۆتە سەر هەرێمەكانی گەریلا ، پارتی دەڵێت:» پەكەكە سوپای توركیای پەلكێش كردووەو توركیا رەوایە هاتووە، بەڵام پەكەكە هێزێكی نامەشروعەو توركیا هێزێكی مەشروعە، بچووكترین لۆمەی توركیا ناكات».   هاوڵاتى: سوپای ئەردۆغان هیچ شوێنێكیان كۆنترۆڵ كردووە لەدوای ئۆپەراسیۆنی»چنگی قوفڵ»؟ زاگرۆس هیوا: سوپای تورك بەحوكمی ئەوەی تەكنەلۆژیای پێشكەوتووی هەیەو بەكاریدەهێنێت و پارتی هەموو هاوكارییەكی لۆجستی دەكات و سەربازەكانی بۆ دەگوازێتەوە بەهەلیكۆپتەر سەربازەكان لەهەرێمی كوردستانەوە بۆ هەرێمەكانی گەریلا دەگوازرێنەوە، سوپای تورك لەشكری بڵاوكردووەتەوە، بەڵام نەیتوانیوە هیچ شوێنێك كۆنترۆڵ بكات، لەهەموو ئەو هەرێمانە سوپای تورك هەیەو گەریلاش هەیەو شەڕو پێكدادان بەردەوامەو سوپای توركیا نەیتوانیوە هیچ شوێنێك كۆنترۆڵ بكات، وەكو چۆن لەیەكەم رۆژی ئۆپەراسیۆنەكەیان شەڕو پێكدادان هەیە، ئێستاش بەهەمان شێوەیە سەختر بووە، چەكی (((تێر موبارەك))) و چەكی دیكەش بەكاردەهێنن بەرانبەر گەریلا. هاوڵاتى: پارتی تا چ ئاستێك هاوكاری سوپای توركیا دەكات؟ زاگرۆس هیوا: پەدەكە(پارتی دیموكراتی كوردستان) لەو ئۆپەراسیۆنەی توركیادا هەموو ئاسانكارییەك دەكات بۆ ئەوەی سوپای تورك بتوانێت هەرێمی زاپ و ئاڤاشین داگیر بكات، هاوكارییەكانی پارتی بۆ لەشكری داگیركەری توركیا لەبواری (هەواڵگری، هەواڵگری سەربازی، سیاسی، راگەیاندن، دبلۆماتی، لۆجستی، پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان) هاوكاری توركیا دەكات. پارتی وا نیشانی دەدات كەئەم ئۆپەراسیۆنەی تورك مافی خۆیەتی، پەكەكە تۆمەتبار دەكات، تەنانەت لەپەیوەندییە نێودەوڵەتییەكانیدا لەجیاتی ئەوەی توركیا شەرمەزار بكات و داوا بكات توركیا بكشێتەوەو هاتی سوپای تورك بە رەوا نیشان دەدات و پشتگیری دەكات، بەڵام بوونی گەریلا بە نامەشروع دادەنێت. پارتی ئابڵۆقەی خستۆتە سەر هەرێمەكانی گەریلا ، پارتی دەڵێت:» پەكەكە سوپای توركیای پەلكێش كردووەو توركیا رەوایە هاتووە، بەڵام پەكەكە هێزێكی نامەشروعەو توركیا هێزێكی مەشروعە، بچووكترین لۆمەی توركیا ناكات». هەوڵدانی سوپای تورك بۆ ئەوەیە هەرێمی زاپ و ئافاشین لێك جیابكاتەوەو گارەو حەفتانین و خواكورك لەیەك جیابكاتەوە و بۆ ئەوەی گەریلا نەتوانن تێیدا هاتوچۆ بكەن و چەك و خواردەمەنی بگەیەنن، هەر كەسێك بیەوێت هاوكاری پەكەكە بكات لەناو گەل زەختی دەخاتەسەر تەنانەت دەیكوژێت وەكو چۆن ساڵی رابردوو كەسێكیان كوشت لە رەنگ براك كە خەڵكی شیلادزێ بوو. هاوڵاتى: توركیا لەڕێگەی فڕۆكەی درۆنەوە بێجگە لەشكركێشییەكەی خەڵكی مەدەنی لەچەمچەماڵ و سلێمانی و شارباژێر دواتریش كەمپی مەخمور تیرۆر دەكات، بۆ ئەمەیان پێتانوایە كێ هاوكارییان دەكات؟ زاگرۆس هیوا: وەكو چۆن سەلمێندراوە، دەزگای میت بەهاوكاری دەزگای پاراستنی پارتی، توانیویەتی خۆی رێكبخات لەهەولێرو سلێمانی و كەركوك و دهۆك، سوپای تورك بەهاوكاری پارتی ئەم كارەی كردووە. دەسەڵاتی ئەو شارانە بەرپرسن لەپاراستنی گیانی هەموو كەسێك كە ژیان دەكەن، ئەم فرۆكەی كەشفە بەبێ زانیاری كەسێك لەو ناوچانەدا لەسەر زەوی ناتوانێت كاریگەری هەبێت، ئەوەی لەچەمچەماڵ و سلێمانی و مەخمور رودەدات هەمووی بەهۆی ئەو زانیاریانەوەیە كە دەزگای پاراستنی پارتی دەیداتە میت، كە پاراستنی پارتی رێكیدەخات و هاوكاری توركیا دەكات. دەسەڵاتی ئیدارەی زۆنی سەوزو یەكێتی پێویستە وشیار بێت لەبەرانبەر ئەو كارەی پاراستنی پارتی كردوویەتی و دەیكات لەناو خەڵك و دەزگا ئەمنییەكانداو تەكبیری بۆ دەكات. هاوڵاتى: گەریلای ژنان تا چ ئاستێك هاوشانی پیاوانی گەریلا رۆڵیان لەبەرخودان دژی سوپاكەی ئەردۆغان هەیە؟ زاگرۆس هیوا: گەریلای ژن، (یەژاستار) لەو شەڕانەدا رۆڵی پێشەنگایەتی دەگێڕن، لەئاستی شەڕڤان و هەم لەئاستی فەرماندەشدا، لەبەرەی پێشووەی ئەو شەڕەدان. یەكێك لەفەرماندەو گەریلای ژن، هەڤاڵ مزگین روناهی لەیەكەم رۆژەكانی ئۆپەراسیۆنەكەدا لەكاتی بەرپەرچدانەوەی دوژمن گەیشتە كاروانی شەهیدان، بەكردەوەو بەخوێنی خۆی سەلماندی كە پێشەنگی خۆڕاگرییە لەبەرانبەر داگیركەری و لەشكركێشی توركیادا، چونكە زیهنیەتی دەوڵەتی داگیركەری توركیا نەك تەنها دوژمنی گەلی كوردە، دوژمنی ژنیشە، زیهنیەتی ئەردۆغان لەسەر بنەمای دوژمنانەیەتی ژنە، لەبەرئەوە ژنان بەئەركی خۆیانی دەزانن  رووبەڕووی سوپای تورك ببنەوە. ئەو خۆڕاگرییەی گەریلای ژنان(یەژاستار) بەرانبەر ئەرتەشی توركیا دەیكات، خۆڕاگرییەكە لەسەر ناوی هەموو ژنانی كوردستان و رۆژهەڵاتی ناوین لەبەرانبەر دەسەڵاتێكی فاشیست و ژن كوژی وەك ئەردۆغان و دەوڵەت باغچەلییە.   دەنگی ئەكەپەو مەهەپە ئێستا بەپێی راپرسییەكان كەوتووەتە خوار لەسەدا 30%یەوە، ناتوانن ئەو زۆرینەیە بەدەستبهێنن و ببنەوە خاوەنی دەسەڵات، بەتایبەت ئەكەپە لەبەرئەوەی دەنگی زۆری دۆڕاند، چونكە چووە هاوپەیمانی لەگەڵ مەهەپەی دەوڵەت باغچەلی كردووە، دەنگەكانیان كەمتر بووەتەوە، مەهەپە ناتوانێت بەندی لەسەدا 10% تێپەڕ بكات، لەبەرئەوە بەندەكەیان هێناوەتەوە لەسەدا 7%، زۆرتریش دەنگەكانیان كەمدەكات.   هاوڵاتى: بڕیارە ساڵی داهاتوو هەڵبژاردن لەتوركیا بكرێت، پێتانوایە یەكێك لەئامانجەكانی ئەردۆغان بۆ ئەوەیە لەو هەڵبژاردنەدا شكست نەهێنێت؟ زاگرۆس هیوا: ئامانجی ئەم ئۆپەراسیۆنانە بۆ ئەوەیە كە بتوانن سەركەوتوو بن لە بۆ ئەوەی دەنگیان لەهەڵبژاردنەكاندا زیادبكات، لە 2021 لەهەرێمی گارە خۆیان تاقیكردەوەو شكستیان خوارد، لەبەرئەوە شكستیان خوارد هەڵبژاردنیان نەكرد. لەزاپ و مەتیناو ئاڤاشین خۆیان تاقیكردەوە دیسان شكستیان خوارد، ئەمساڵیش هاتوون خۆیان تاقیبكەنەوە بۆ ئەوەی كە بەو بنكە جەماوەرییە فاشیستەی خۆیان بڵێن كە ئەوە ئێمە سەركەوتنمان بەدەستهێنا بەرانبەر كوردو كوردمان پاكتاوكرد تا بچن بۆ هەڵبژاردن، یەكێك لەحساباتەكانی ئەم هەڵبژاردنەیە كە لە 2023 بڕیارە ئەنجام بدرێت. دەنگی ئەكەپەو مەهەپە ئێستا بەپێی راپرسییەكان كەوتووەتە خوار لەسەدا 30%یەوە، ناتوانن ئەو زۆرینەیە بەدەستبهێنن و ببنەوە خاوەنی دەسەڵات، بەتایبەت ئەكەپە لەبەرئەوەی دەنگی زۆری دۆڕاند، چونكە چووە هاوپەیمانی لەگەڵ مەهەپەی دەوڵەت باغچەلی كردووە، دەنگەكانیان كەمتر بووەتەوە، مەهەپە ناتوانێت بەندی لەسەدا 10% تێپەڕ بكات، لەبەرئەوە بەندەكەیان هێناوەتەوە لەسەدا 7%، زۆرتریش دەنگەكانیان كەمدەكات. وەزارەتی ناوخۆی توركیا خۆیان دەڵێن لەزستاندا هەزار ئۆپەراسیۆنمان ئەنجامداوە، گەریلا لەهەموو ناوچەكانی باكوری كوردستان چالاكی هەیەو بوونی هەیەو چالاكییەكانی كاریگەری گەورەی هەیە. بەڵام بۆ رای گشتی وا نیشانی دەدەن كەگەریلا لەباكور نەماوە.   هاوڵاتى: بەشێك لەنەیارانتان دەڵێن بۆ لەباكوری كوردستان چالاكیەكانتان كەمترن بەراورد بەباشوری كوردستان؟ زاگرۆس هیوا: وەكو چۆن گەریلا دژی سوپای داگیركەری تورك لەباشور چالاكی هەیە لەباكوریش هەمانە، بەدیاری كراوی چەند رۆژێك لەوان و فاراشین و لەناو شارەكاندا چالاكی هەیە، چاپەمەنی باشور لەجیاتی ئەوەی سەرچاوەی راگەیاندنی گەریلا بەبنەما وەربگرێت زۆرتر گوێ لەسەرچاوەی دەوڵەتی تورك دەگرێت.  هەندێ راگەیاندن بەڕەوایەتی پارتی دەڵێن پەكەكە لەباكور چالاكی نییە، چالاكییەكانی راناگەیەنن، ئەوە بەپێچەوانەیە لەباكور شەڕ هەیە، ئەو هەموو ئۆپەراسیۆنەی لەباكور دەكرێت سوپای تورك خۆیان باسی دەكەن، ئێستا لەماردین و شڕناخ و ئاماد ئۆپەراسیۆن و پێكدادان هەیە، بۆچی ئەوە راناگەیەنێت، ئەگەر شەڕ نییە بۆچی هێندە سوپای تورك ئۆپەراسیۆن ئەنجام دەدات. وەزارەتی ناوخۆی توركیا خۆیان دەڵێن لەزستاندا هەزار ئۆپەراسیۆنمان ئەنجامداوە، گەریلا لەهەموو ناوچەكانی باكوری كوردستان چالاكی هەیەو بوونی هەیەو چالاكییەكانی كاریگەری گەورەی هەیە. بەڵام بۆ رای گشتی وا نیشانی دەدەن كەگەریلا لەباكور نەماوە. راگەیاندنی باشور، نابێت گوێ لەچەواشەكاری بگرن، بەڵكو پێویستە گوێ لەناوەندەكانی چاپەمەنی پاراستنی گەل(هەپەگە) بگرن، بۆ هەواڵ و زانیاری كە ڤیدیۆی چالاكییەكان بڵاودەكاتەوە، سوپای تورك كوژراوەكانیان باس ناكات یان دەڵێت كەسێك یان دووان كوژراون، بەڵام بۆ خۆتان دەزانن لەڤیدیۆی چالاكییەكانی گەریلا دەبینن چەند سەربازی تورك دەكوژرێن، لەباكوری كوردستان چالاكییەكانی گەریلا لەباشوری كوردستان كاریگەرترو زیاترە. دژوارترین شەڕ نەك تەنها لە زاپ و ئاڤاشین هەیە، بەڵكو دژوارترین شەڕ لەئیمراڵی بەڕێوە دەبرێت كە رێیبەر ئاپۆ لەژێر ئەشكەنجەو گۆشەگیری زۆر دژواردایە بەدەر لەهەموو پێوانەیەكی ئەخلاقی دەوڵەتی و یاسایی.   هاوڵاتى: ئەردۆغان مەرجی بۆ وڵاتانی سویدو فینلەندا داناوە بۆ بوون بە ئەندامی ناتۆ كە چالاكوانەكانی پارتی كرێكارانی كوردستانیان تەسلیم بكرێت؟ بۆچوونتان چییە لەسەر ئەوە؟ زاگرۆس هیوا: ئەردۆغان دەڵێت پەكەكەمان لەناوبرد، لەباكور نەماوە، لەفڵان شوێن لاوازمان كردن، بەڵام لەهەموو پەیوەندییە دبلۆماسییەكانیدا دژایەتی كوردو پەكەكە دەكات، ئەوەتا بڵێین، مەسەلەی فینلەنداو سوید كە دەیانەوێت ببنە ئەندامی ناتۆ، ئەردۆغان دەڵێت دەبێت فڵان كەسمان تەسلیم بكەن، هەتا هەندێ كەس كە پێنج شەش ساڵە لەژیاندا نەماوە داوای دەكات، ئەمە نیشانەی زیهنییەتی دژە كوردی ئەردۆغان پیشان دەدات. ئەردۆغان مردووەكانی كوردیشی پێ تەحەمول ناكرێت، بۆ نموونە دەتوانم پێتان بڵێم جۆن بۆڵتن كە راوێژكاری ئاسایشی نیشتمانی ئەمریكا بوو لەكابینەكەی دۆناڵد ترەمپ، ئێ نە ئەندامی ناوەندی پەكەكەیەو نە ئەندامی كۆنسەی پەكەكەیە، جۆن بۆڵتن یەكێك بوو لەئەساییەكانی ئەمریكا، باسی كردووە كە»لای ئەرۆغان باشترین كورد، ئەو كوردەیە كە  مردووە» كە كەسێكی ئاوا بۆخۆی سەلمێنەری ئەو راستییەیە كە ئەردۆغان چەند دژی كوردە، بۆچی هەندێك پارتی دەیانەوێت پاكانە بۆ ئەردۆغان بكەن. ئەو قسانەی ئەردۆغان دەڵێت" پەكەكەمان لەناوبردووە" خۆی بەدرۆدەخاتەوە كە "پەكەكەمان لەناو بردووەو تەنها لەباشوور ماون و ئەویش لەناو دەبەین"، بۆ هەر كۆبوونەوەیەك ئەردۆغان باس باسی پەكەكەیە، ئەوە نیشانەی بەربڵاوی خەباتی پەكەكەیە و رزگاریخوازی كوردە، بەڵكو لەهەموو جیهاندا.  بەدیاریكراوی ئەوانەی لەو وڵاتانەن ئەندامی پەكەكە نین، بەڵكو كوردن و خاوەن هەڵوێستن، بۆ ئەردۆغان هەموو ئەو كوردانە ئامانجن و پێی وایە پێویستە پاكتاو بكرێن و زیندانی بكرێن، پەكەكە بیت و پەكەكە نەبیت ئەردۆغان ئامانجییەتی كورد پاكتاو بكات. گەریلا چۆن لەشەڕی داعشدا پێشەنگ بووە ئێستاش گەریلا لەشەڕی بەرانبەر داگیركاری توركیادا پێشەنگە. ئەردۆغان و داعش هیچ جیاوازییەكیان نییەو ئەوە دوو خەلیفەكەی داعش بوو كاتێك لەژێر حیمایەی ئەردۆغان بوون لەئیدلیب، لای سوپای توركیا بوون ئەمریكا كوشتیانی، ئەوە گەورەترین سەلمێنەری ئەو راستیەیە كە ئەردۆغان و داعش دوانەی سیاسی و ئایدۆلۆژین، نابێت هەڵبخەڵەتێین كەتوركیا ئەندامی ناتۆیە، ئەردۆغان دژی هەموو گەلی كوردە.   هاوڵاتى: حەوت ساڵە گۆشەگیری لەسەر عەبدوڵا ئۆجەلانە، بۆچی؟ زاگرۆس هیوا: لەهەموو یاسایەكی ئینسانی و ئەخلاقی بەدەر لەهەموو یاسای نێودەوڵەتی بەتایبەت یاسای توركیا ئەوە لەنیسانی 2015وە تائێستا گۆشەگیری زۆر دژوار لەسەر ئۆجەلان پەیڕەو دەكرێت، ئەو گۆشەگیرییە هیچ یاسایەكی دونیا قبوڵی ناكات، زیندانی گوانتانامۆی ئەمریكا ترسناكترین زیندانییە، بەڵام زیندانی ئیمراڵی بەدەیان جار لەزیندانی گوانتانامۆ زیاترە، تەنانەت ئەو شتانەی لەئیمراڵی تاقیدەكرێنەوە دواتر لەزیندانی دیكە بەكاریدەهێنن، سیستمێكە یەكێتی ئەوروپاو ئەمریكاش لێی بەرپرسیارن كەیاسا نێودەوڵەتی و مافی مرۆڤ بنپێ دەكەن، ئەشكەنجە هەیە، بۆ ئەوەی دەنگی ئۆجەلان نەگات بەگەلەكەی، بۆ ئەوەی كە دەنگی كپ بكەن ئەوەش بەشێكە لەو شەڕە سەرتاسەرییەی كە دژی گەلی كورد راگەیەندراوە، دژوارترین شەڕ نەك تەنها لە زاپ و ئاڤاشین هەیە، بەڵكو دژوارترین شەڕ لەئیمراڵی بەڕێوە دەبرێت كە رێیبەر ئاپۆ لەژێر ئەشكەنجەو گۆشەگیری زۆر دژواردایە بەدەر لەهەموو پێوانەیەكی ئەخلاقی دەوڵەتی و یاسایی. هاوڵاتى: هەماهەنگی توركیاو داعش چۆن پێناسە دەكەن؟  زاگرۆس هیوا: گەریلا لەپێشەوەی ئەو داگیركارییەی سەر باشووری كوردستان خۆڕاگری دەكات، ئەو شەڕە هیچ جیاوازی نییە لەهێرشەكانی داعش بۆ سەر باشووری كوردستان، توركیا ویستی سەرەتا لەڕێگەی داعشەوە باشووری كوردستان داگیر بكات، گەریلا یەكەم هێز بوو كەچوو لەبەرانبەریاندا شەڕی كرد لەشەنگال و شوێنەكانی دیكە، گەریلاو شەڕڤان و پێشمەرگە هەموو پێكەوە شكستیان بەداعش هێنا. ئێستا توركیا لەباكوورەوە هێرش دەكات لەسنوری باكووری هەرێمی كوردستانەوە هێرش دەكات، هەمان هێرشن و بەشێكن لەپیلانێكی دژ بەكورد، شەڕی داعش بەشێكی ئەو پیلانە بوون، تەواوكاری هێرشی داعشەو هیچ جیاوازییەك نییە لەنێوان شەڕی توركیاو داعشدا بۆ سەر باشووری كوردستان، پێویستە لەو چوارچێوەیەدا پێناسە بكرێت، گەریلا چۆن لەشەڕی داعشدا پێشەنگ بووە ئێستاش گەریلا لەشەڕی بەرانبەر داگیركاری توركیادا پێشەنگە. ئەردۆغان و داعش هیچ جیاوازییەكیان نییەو ئەوە دوو خەلیفەكەی داعش بوو كاتێك لەژێر حیمایەی ئەردۆغان بوون لەئیدلیب، لای سوپای توركیا بوون ئەمریكا كوشتیانی، ئەوە گەورەترین سەلمێنەری ئەو راستیەیە كە ئەردۆغان و داعش دوانەی سیاسی و ئایدۆلۆژین، نابێت هەڵبخەڵەتێین كەتوركیا ئەندامی ناتۆیە، ئەردۆغان دژی هەموو گەلی كوردە. هاوڵاتى: پێتانوایە دەبێت لەباشووری كوردستان چی بكرێت بۆ دژایەتی كردنی ئۆپەراسیۆنەكەی سوپای ئەردۆغان؟   زاگرۆس هیوا: كاردانەوەكان پێویستە بەرانبەر ئۆپەراسیۆنەكان زۆرتربكرێت، گەل لەهەر چوار بەشی كوردستان پشتیوانی گەریلا بێت و گەریلا بەتەنیا نەمێنێتەوە، هێزو لایەنە سیاسییەكان هەڵوێستیان هەبێت، لەهەموو بەشەكانی كوردستان گەریلا پاڵپشتی بكرێت. گوایە وانیشان دراوە كە ئۆپەراسیۆن كۆتایی هاتووەو خولوسی ئاكار، وەزیری بەرگری توركیا وای راگەیاندووە، بەڵام بابزانن ئۆپەراسیۆنەكەیان كۆتایی نەهاتووە بەدژواری شەڕ بەردەوامەو پێویستە هەموو كەس ئەوە بزانێت سوپای تورك پاشەكشەی نەكردووەو بەردەوامە لەهەڵمەتی دگیركاری، بەڵام خۆڕاگری گەریلا لەبەرانبەریاندا بەردەوامەو خۆتان دەیبینن گەریلا زاپ و ئاڤاشین و خواكوڕك و كورەژارۆی بۆ سوپای تورك كردووە بەدۆزەخ، بانگەوازی ئێمە بۆ هەموو چین و تووێژەكان رۆژنامەنووسان و نووسەران و رۆشنبیران و حزبە سیاسییەكان و مامۆستایانی ئاینی ئەوەیە بەهەڵوێستەكانیان دژی سوپای تورك و ئۆپەراسیۆنەكانیان بوەستنەوە

 هاوڵاتى هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده‌) وه‌ڵامى هه‌ڕه‌شه‌کانى دوێنێ ئه‌ردۆغان ده‌داته‌وه‌ که‌ باسى ئۆپه‌راسیۆنێکى نوێى کردووه‌ له‌ باکورو رۆژهه‌ڵاتى سوریا که‌ له‌ژێر کۆنترۆڵى هه‌سه‌ده‌دایه‌. دوێنێ ئه‌ردۆغان سه‌رۆکى ده‌وڵه‌تى تورکیا دواى کۆبوونه‌وه‌ى کابینه‌ى کۆماریى تورکیا جارێکى دیکه‌ نیازى خۆى بۆ ئه‌نجامدانى داگیرکاریى له‌ باکوور و ڕۆژهه‌ڵاتى سووریا ده‌ربڕییه‌وه‌ و ڕایگه‌یاند:" هێرشێکى نوێ بۆ سه‌ر باکوور و ڕۆژهه‌ڵاتى سووریا ده‌ستپێده‌که‌ین". هێزه‌کانى سووریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده‌) له‌ وه‌ڵامى هه‌ڕه‌شه‌که‌ى ئه‌ردۆغاندا به‌یاننامه‌یه‌کى بڵاوکرده‌وه‌ و ڕایگه‌یاند:" هیچ گۆڕانکارییه‌کى ستراتیژیى له‌ جێگیرکردنى هێزه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌ گه‌ره‌نتیکاره‌کان له‌ ناوچه‌کانى باکوور و ڕۆژهه‌ڵاتى سووریا ڕووینه‌داوه‌". هه‌روه‌ها ئاماژه‌ به‌وه‌کراوه‌ که‌ “په‌ره‌سه‌ندنى دۆخه‌که‌ و نمایشکردنى هێز له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تى داگیرکه‌رى تورکه‌وه‌، به‌شێکه‌ له‌ هه‌وڵه‌کان بۆ تێکدانى ناسه‌قامگیریى ناوچه‌که‌، ئامانجى داگیرکه‌رانیش سه‌رله‌نوێ زیندووکردنه‌وه‌ى داعشه‌". هاوکات ئه‌وه‌شیان روونکردووه‌ته‌وه‌ که‌ هێزه‌کانیان لێکۆڵینه‌وه‌ له‌ ئاستى هه‌ڕه‌شه‌ چالاک و پێشبینیکراوه‌کانى ده‌وڵه‌تى تورکیا ده‌که‌ن بۆ سه‌ر ناوچه‌کانى باکوور و ڕۆژهه‌ڵاتى سووریا و هاوبه‌شکردنى زانیاریى له‌گه‌ڵ هێزه‌ گه‌ره‌نتیکاره‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌کاندا. هێزه‌کانى ئه‌مریکاو رووسیا له‌ چه‌ند ناوچه‌یه‌کى باکورو رۆژهه‌ڵاتى سوریادا جێگیرن و بنکه‌ى سه‌ربازیان هه‌یه‌و ئه‌و دوو وڵاته‌ن که‌ هه‌سه‌ده‌ به‌ هێزى گه‌ره‌نتیکارى نێوده‌وڵه‌تى باسیان ده‌کات، له‌ هه‌ر حاڵه‌تێکى هێرشى ده‌وڵه‌تى تورکیاو میلیشیاکانیدا هه‌سه‌ده‌ وه‌ڵام ده‌داته‌وه‌.