مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات لە سەكۆی "ئێكس" نوسویەتی: خۆشحاڵ بووم بە پێشوازیکردن لە نێردەی تایبەتی ئەمریکا باڵیۆز تۆم باراک و ئەدمیراڵ براد کوپەر، فەرماندەی فەرماندەیی ناوەندی ئەمریکا. کۆمەڵێک بابەتمان تاوتوێ کرد، کە ئامانجیان پشتیوانی تەواوكاری سیاسییە لە سوریاو پاراستنی یەکپارچەیی خاکی وڵات، لەگەڵ دروستکردنی کەشێکی ئارام بۆ هەموو پێکهاتەکانی گەلی سوریا و زامنكردنی هەوڵە بەردەوامەکان بۆ بەرەنگاربونەوەی داعش لە ناوچەکەدا. سەرۆک دۆناڵد ترەمپ و باڵیۆز باراک رۆڵێکی راستگۆ و کاریگەریان گێڕاوە بەرامبەر گەلی سوریا لە هەوڵەکانی بۆ چارەسەرکردنی قەیرانەکان و گەیشتن بە داهاتوویەکی باشتر بۆ سوریا و هەموو سوریاییەکان، ئێمە لەسەر ئامانجەکەمان جێگیرین کە خۆی لە سوریایەكی یەکگرتوو بۆ هەموو سورییەکان دەبينێتەوە.
بەوتەى سەرچاوەیەکى ئاگادار ئەگەر سبەی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق بڕیاری لەسەر مووچەی مانگەکانی داهاتوو نەدات، ئەوا تاوەکوو هەولێر و بەغدا لەسەر پرسی داهاتی نانەوتی ڕێکدەکەون، هەرێمی کوردستان مانگانە 120 ملیار دینار دەداتە عێراق. ئەمڕۆ دووشەممە 6ی تشرینی یەکەمی 2025، سەرچاوەیەکى ئاگادار لەبەغداوە وتی: تەیف سامی، وەزیری دارایی حکوومەتی عێراق، بۆ ناردنی مووچەی مانگی هەشتی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان، چاوەڕێی بڕیاری ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق دەکات. سەرچاوەکە دەشڵیت: تاوەکوو ئێستا وەزیری دارایی حکوومەتی عێراق ڕێکارەکانی ناردنی مووچەی مانگی هەشت و نۆی دەست پێ نەکردووە، بۆیە هەرێمی کوردستانیش 120 ملیار داهاتی نانەوتی نەناردووە، بۆ ئەمەش هەر دوو وەزارەتەک چاوەڕێی کۆبوونەوەی سبەی ئەنجوومەنی وەزیران دەکەن. هاوکات سەرچاوەیەک لە ئەنجوومەنی وەزیران ئەوەى ڕاگەیاند، پرسی مووچە لە کارنامەی کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق نییە، بەڵام لە کۆتایی کۆبوونەوەکە، وەک پاشکۆ باسی لێوەدەکرێت، هاوکات بەشێک لە وەزیرە کوردەکان دەیانەوێت سبەی ئەو پرسی مووچەی مانگەکانی ئاب و ئەیلوول لەگەڵ محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق یەکلا بکەنەوە، بە تایبەت کە پرسی داهاتی نەوت چارەسەر کرا. بەپێى زانیاریەکان مەسرور بارزانی، سەرۆکی وەزیرانی هەرێمی کوردستان، نامەیەکی لەبارەی پرسی داهاتی نانەوتی بۆ سەرۆک وەزیرانی عێراق ناردووە، کە داوای لێ کردووە بۆ چارەسەرکردنی پرسی داهاتی نانەوتی پشت بە بڕیاری ئەنجوومەنی دەوڵەت نەبەستێت. هەروەها ئومێد سەباح، سەرۆکی دیوانی ئەنجوومەنی وەزیران لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا گوتی: ئێمە وەکوو حکوومەتی هەرێمی کوردستان بۆ مسۆگەرکردنی مووچەکانی فەرمانبەران و مووچەخۆران ئامادەین پشکی گەنجینەی حکوومەتی فیدراڵ بۆ مانگەکانی 8 و 9 بدەین. ئاماژەی بەوەشکردبوو، تاوەکوو ئێستا حکوومەتی عێراق بڕیاری پێدانی مووچەکانی ئەو دوو مانگەی نەداوە. گوتیشی: دەنگۆی ئەوە هەبوو کە بۆیە مووچەکان ڕەوانە ناکرێت لەبەر ئەوەیە حکوومەتی هەرێم داهاتی نانەوتی نانێرێت، بۆیە لێرەوە ڕایدەگەیەنین، هەرکات ڕێکارەکانی مووچەی مانگەکانی 8 و 9 گیرایەبەر، ئێمە ئامادەین داهاتی نانەوتی ڕادەست بکەین.
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بە گوتارێکی ڤیدیۆیی بافڵ جەلال تاڵەبانی، سەرۆکی حزبەکە، بانگەشەی هەڵبژاردنی دەستپێکرد کە تێیدا پەیامی ئاراستەی خەڵکی عێراق و کوردستان کرد. بافڵ جەلال تاڵەبانی، لەبارەی هۆکاری دواکەوتنی پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێمەوە رایگەیاند: "تاوەکو من قەناعەت نەکەم بە حکومەتێکی باشتر و جێکردنەوەی خواستی خەڵک و بەڵێنەکانی هەڵبژاردن لە کارنامەی حکومەتدا، پێکهێنانی حکومەت هەر دوادەکەوێت". سەرۆکی یەکێتی جەختیشی کردەوە: "تاوەکو بەڵێنەکانی هەڵبژاردن جێبەجێ نەکرێت حکومەت پێکناهێنرێت. تاوەکو من باوەڕ نەکەم بە رێککەوتنەکان بۆ حکومەتێکی باشتر، پێکهێنانی حکومەت هەر دوادەکەوێت". لە کۆتاییدا تاڵەبانی وتیشی: "ئێمە وەک لایەنەکانی دیکە بەڵێنەکانی هەڵبژاردن فەرامۆش ناکەین، ئەوەی گوتوومانە دەبێت جێبەجێی بکەین، هەرگیزیش ناچینە حکومەتێک کە نەتوانێت خزمەتی خەڵک بکات". "عێراق دووربخرێتەوە لە دەستوەردانی دەرەکی" بافڵ جەلال تاڵەبانی داوادەکات لەکاتی کێشە و قەیرانە ناوخۆییەکاندا، لایەن و پێکهاتەکانی عێراق پشت بە خۆیان ببەستن، نەک وڵاتانی دیکە، دەڵێت "نابێت بۆ چارەسەری کێشەکانی عێراق پشت بە وڵاتانی دیکە ببەسترێت، عێراق پیاوی هیچ وڵاتێک نییە، کێشەکانی عێراق بە خودی پێکهاتەکانی خۆی چارەسەر دەبێت، ئەوەی ئەمڕۆ عێراق پێویستیەتی بەرنامەیەکی نیشتمانییە". "دەستوور مێنیۆی چێشتخانە نییە" سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان جەخت دەکاتەوە لەوەی کە دەبێت هەموو پێکهاتەکانی عێراق پابەندی دەستووری عێراق بن و بە "پیرۆز" ناوی دەستوور دەبات و دەڵێت: "بەشێکی خەباتی ئێمە لە عێراق ڕێزگرتنە لە دەستوور. هەموو کێشەکانمان بە گەڕانەوە بۆ دەستوور چارەسەر دەبێت. دەستووری عێراق مێنیۆی چێشتخانە نییە بەدڵی خۆت هەڵیبژێریت، دەبێت دەستوور وەک خۆی جێبەجێ بکرێت". بافڵ تاڵەبانی: دەبێ ڕێککەوتنەکان کۆنکرێتی بن سەرۆکی یەکێتی باسی ڕێککەوتنەکانی ئەم دواییەی نێوان هەولێر و بەغداد دەکات، بەتایبەت لەسەر پرسی نەوت و داهاتە نانەوتییەکان، کە خۆی وەک ئەندازیاری ئەو ڕێککەوتنە دەناسرێت و لەوبارەیەوە دەڵێت: "دەبێت ڕێککەوتنەکان کۆنکرێتی بن. نابێت ڕێککەوتنەکان بە میزاجی ئەم و ئەو تێکبچن". بەشێکى دیکە لە پەیامەکانى بافڵ تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتی نیشتمانی كوردستان: - لە هەڵبژاردنی پێشوودا دەنگی یەكێتی (93%) زیادیكردووە - كێشەی ئێمە لەبەغداد لە موچە گەورەترە - كە وەزعەكە قورس دەبێت كێ دەچێت بۆ بەغداد؟ كێ هەرگیز خاكی كوردستانی نەفرۆشتووە. -كە ئیشت كرد هەقە موچە وەربگریت - كە خوێندنت تەواو كرد دەبێت كارت هەبێت - ئەبێت ئیشت هەبێت، ئاوت هەبێت، كارەباتان هەبێت، سەیرە تا ئێستا ئەمانە چارەسەر نەكراوە، یەكێتی ئەمانەتان بۆ دابین دەكات
هێزەکانی ئەحمەد شەرع سەرۆکى ئێستای حکومەتی سوریا سەرجەم ئەو ڕێگایانەیان داخستووە کە بەرەو گەڕەکەکانی شێخ مەقسود و ئەشرەفیە زۆرینەیان کوردن لە شاری حەلەب، ، هێزەکانی هەسەدەش ئامادەکارییەکان بۆ هەموو ئەگەرێک کردوە. هاوكات لەگەڵ دیداری نوێنەری سەرۆكی ئەمریكاو مەزڵوم عەبدی، هێزەكانی سەربە حكومەتی كاتیی سوریا دوو گەڕەكی كوردنشینیان لە حەلەب گەمارۆداوە. هەموو دەروازەکانی چوونە ژوورەوە و هاتنە دەرەوەی هەردوو گەڕەکی كوردنشینی (شێخ مەقسود)و (ئەشرەفیە) لە شاری حەلەب لەلایەن هێزەکانی حکومەتی کاتیی سوریاوە داخرا. ئەم جموجوڵەی هێزەكانی سەربە ئەحمەد شەرع هاوكاتە لەگەڵ دیداری تۆم باراكی نوێنەری سەرۆكی ئەمریكا لەگەڵ مەزلوم عەبدی فەرماندەی هێزەكانی سوریا دیموكرات كە باسی جێبەجێكردنی بەندەكانی رێككەوتنی 10ی ئازاری شەرع- عەبدی تێدا كراوە، هەروەها دوای چەند رۆژێك دێت لە دانانی بەربەستی گڵین و هێرشی فڕۆکەی بێ‌فڕۆکەوان و هەوڵی دزەکردنی چەکدارانی حکومەتی کاتیی بۆ ناوچەكە. جوڵەی هێزەكانی حكومەتی كاتیی لە دەوروبەری ئەو دوو گەڕەكە كوردنشینەی شاری حەلەب لەكاتێكدایە، بەگوێرەی رێككەوتنێك كە 1ی نیسانی رابردوو لەنێوان ئەنجومەنی هەردوو گەڕەکەکەو حکومەتی کاتی ئیمزا كراوە، نابێت رێگری بكرێت لە هاتوچۆی خەڵكی ئەم دوو گەڕەكە بۆ گەڕەك و ناوچەكانی ترو هاتنی خەڵكی ناوچەكانی تر بۆ ئەم گەڕەكانە. چەند ڕۆژێک لەمەوبەر، نوری شێخۆ، هاوسەرۆکی ئەنجومەنی گەڕەکی شێخ مەقسودو ئەشرەفییە لەشاری حەلەب ئاماژەی بەوەکرد،" چەند گروپێكى بێ دیسپلینى سه‌ر به‌حكومه‌ته‌كه‌ى شه‌رع، لەناوجەرگەی گەڕەکی شێخ مەقسودو ئەشرەفیە بونیان هه‌یه‌و هه‌وڵى ئاژاوه نانه‌وه ده‌ده‌ن". ئەوەشیخستەڕوو، ئەم کۆکردنەوە سەربازیی‌و ئەمنییانە، پێشێلکردنی ڕێککەوتننامه‌كه‌ى مانگی نیسانى ئه‌مساڵى كورده لەگەڵ حکومەته‌كه‌ى شه‌رع کە جه‌ختیكرده‌وه له‌ڕێگریکردن لەپێکدادانی ڕاستەوخۆ نێوان هێزه‌كانى كوردو هێزه‌كانى سه‌ر به‌ئه‌حمه‌د شه‌رع. بەوتەی نوری شێخۆ، هێزەكانى سه‌ر به‌شه‌رع خاڵێکی نوێی سەربازییان لەپارکی ئەشرەفیە دامەزراندوەو گه‌مارۆیان به‌سه‌ر هه‌ردوو گه‌ڕه‌كه كوردیه‌كه‌دا سه‌پاندوه، ئەمەش ئاماژەیەكى مه‌ترسیداره بۆ پێكدادانى سه‌ربازیى‌و هێرشكردن بۆسه‌ر گەڕەکەکانى ئه‌شره‌فیه‌و شێخ مه‌قسود.
بەرمیلێك نەوتی هەرێمی كوردستان و لە مانگی شەشی ئەمساڵدا بە 26 دۆلار فرۆشراوە، لەگەڵ رادەستكردنی نەوتی هەرێم بە كۆمپانیای سۆمۆ و فرۆشتنی لە رێگەی عێراقەوە زیاتر لە دوو هێندە نرخەكەی زیادیكردووە و بە 65 دۆلار فرۆشراوە. سەرچاوەیەک لە بەندەری جەیهانەوە ئاشکرایکرد، ئەمڕۆ یەک ملیۆن بەرمیل نەوتی هەرێمی کوردستان لە رێگەی کەشتییەوە بەرەو بازاڕەکانی ئەورووپا رۆیشت و فرۆشرا. بەپێی ئەو نرخەی دیاریکراوە بۆ فرۆشتنی نەوتی کوردستان کە 65 دۆلارە، بەهای ئەو نەوتەی ئەمڕۆ فرۆشراوە 65 ملیۆن دۆلارە. رۆژی شەممە 27ی ئەیلوولی 2025، هەناردەكردنەوەی نەوتی هەرێمی كوردستان بۆ بازاڕەكانی جەیهان لە ڕێگەی بۆرییەوە دەستی پێكردەوە، ئەوەش دوای ئەوەی لە كۆتایی ئازاری 2023ەوە ڕاگیرابوو. ئەو سەرچاوەیە وتى، رۆژانە نەوتی هەرێمی کوردستان بەبێ کێشە دەگاتە بەندەری جەیهان و هیچ گرفتێکی تەکنیکی لە ئارادا نییە، جگە لەوەی یەک جار و چەند سەعاتیک هەناردەی نەوت وەستا، ئەویش بەهۆی پڕبوونی کۆگەکانی نەوتەوە بووە. ڕۆژى پێنجشەممەى ڕابردوو، 2ی تشرینی یەکەمی 2025، حەیان عەبدولغەنی راگەیاند، "کاژێر 12:00ی نیوەڕۆی ئەمڕۆ، یەکەمین کەشتیی هەڵگری نەوتی هەرێمی کوردستان فرۆشرا و بەندەری جەیهانی بەجێهێشت، هەروەها وەزیری نەوتی عێراق گوتی، "کەشتییەکە بڕی 650 هەزار بەرمیل نەوتی هەڵگرتبوو." وەزیری نەوتی عێراق ئاماژە بەوە دەکات، "ئەو نەوتەی لەڕێگەی بۆرییەکەوە هەناردە دەکرێت، رۆژانە لە کۆگەکانی بەندەری جەیهان کۆدەکرێتەوە و قۆناخ بە قۆناخ دەفرۆشرێت." رۆژی 25-6-2025 رێباز حەملان یاریدەدەری سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان رایگەیاند: "ئەو نەوتەی ئێستا بەرهەمدەهێندرێت رۆژانە (280) هەزار بەرمیلە". وتیشی: "رۆژانە (100) هەزار بەرمیلی لێدەدرێت بە ئەو گرێبەستانەی كراوە دەدرێت بە كۆمپانیاكانی نەوت (180) هەزار بەرمیلی رۆژانەی لێدەمێنێتەوە لەو (180) هەزار بەرمیلەی دەمێنێتەوە، (65) هەزار بەرمیلی بۆ بەركاربردنی ناوخۆییە". " ئەوەی دەمێنێتەوە نزیكەی (115) هەزار بەرمیلی رۆژانەیە ئێمە بە ئاشكرا دەیفرۆشی، نداهاتەكەی نزیكەی (85) ملیۆن دۆلارە مانگانە".
زیاتر لە سێ لەسەر چواری ئەندامانی پەرلەمانی ئێستا و یەک لەسەر سێی ئەندامانی پێشووی پەرلەمانی عێراق، بڕیاریان داوە لە هەڵبژاردنەکانی چەند هەفتەى داهاتوودا خۆیان کاندید بکەنەوە. بەپێى لیستە کۆتاییەکانی کۆمسیۆن دەرکەوتووە کە سەرجەم ئەندامانی ئێستای "دەستەی سەرۆکایەتی" پەرلەمان خۆیان کاندید دەکەن، لەگەڵ سەرۆکی پێشووی پەرلەمان. بڕیارە ڕۆژی 11ـی مانگی 11ـی ئەمساڵ، هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بەڕێوەبچێت، ئاماژەکان بەو ئاراستەیەن پرۆسەکە لەکاتی خۆیدا بەڕێوەبچێت ئەگەر دۆخی ئەمنی عێراق و ئێران تێکنەچێت. بەهۆی سەرقاڵبوونی ئەندامان بە بانگەشەی هەڵبژاردن، پەرلەمان لە دوو هەفتەی ڕابردوودا نەیتوانیوە دانیشتن ئەنجام بدات. هەینی ڕابردوو زیاتر لە ملیۆنێک وێنەی کاندیدەکان بڵاوکرانەوە، کە یەکەم ڕۆژی بانگەشەی هەڵبژاردنی یاسادانان بوو، کە بڕیارە ١١ی مانگى داهاتوو (١١) بەڕێوەبچێت، بەپێی ڕێکخراوەکانی چاودێرى هەڵبژاردن. بەڵگەنامەکانی کۆمسیۆن ئاشکرای دەکەن کە نزیکەی ٢٥٠ ئەندامی خولی ئێستا لە کۆی ٣٢٩ ئەندامی هەڵبژاردن خۆیان کاندید دەکەن، کە بڕیارە لە مانگێکدا بەڕێوەبچێت. سەرۆکایەتی دەگەڕێتەوە. دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان، لە پێشەنگی ئەندامانی دوایین خولی یاساداناندایە کە گەڕاونەتەوە بۆ خۆکاندیدکردن. مەحمود مەشهەدانی، سەرۆکی پەرلەمان کە لە ماوەی دوو ساڵی ڕابردوودا لە ڕووی سیاسییەوە لە نێوان چەند لایەنێکدا گۆڕانکاری بەسەردا هاتووە، بڕیاریداوە شانبەشانی خەمیس خەنجەر خۆی کاندید بکات. مەشهەدانی ژمارە (1)ی ئەو لیستەی لە بەغدا بە ناوی "هاوپەیمانی سەروەری نیشتمانی" داگیرکردووە، کە تەنیا لە بەغدا 139 کاندیدی خستووەتە ڕوو، لە کۆی نزیکەی 8 هەزار کاندید لەسەر ئاستی وڵات. لەبەرامبەردا جێگرەکەی، موحسین مەندالاوی، سەرۆکی "هاوپەیمانی بنەڕەتی"، لەسەر هەمان لیست، ژمارە (1) لە پایتەخت خۆی کاندید دەکات. ئەمە دووەمجارە لەسەریەک کە پارتەکە ١٣٩ کاندیدی لە بەغدای پایتەختیشی خستووەتە ڕوو. جێگری دووەم شاخەوان عەبدوڵڵا لە کەرکوک خۆی کاندید دەکات بۆ پارتی دیموکراتی کوردستان ژمارە (١) کە بە ٢٤ کاندید بەشداری کەرکوک دەکات. بە گوتەی چاودێران، پەرلەمان نزیکەی ساڵێکە لە حاڵەتی "خەوی قوڵى زستانە"دایە، لەو ماوەیەی کە ئەلمەشهەدانی سەرۆکایەتی دەکرد، نەیتوانیوە زیاتر لە 12 دانیشتن ئەنجام بدات. ئەمەش لە کاتێکدایە کە تێچووی مووچە و پاراستنی پەرلەمانتاران لەم خولەی ئێستادا ٤٠٠ ملیار دیناری تێپەڕاندووە، بەپێی هەندێک خەمڵاندن. بانگەشەی زیاتر لە حەوت هەزار بەربژێر بۆ 36 رۆژ بەردەوام دەبێت بۆ بەدەستهێنانی 329 کورسیی پەرلەمانی عێراق، 21.4 ملیۆن کەس دەتوانن دەنگ بدەن کە 14.3%یان لە هەرێمی کوردستانن. بەرەبەیانی ئەمڕۆ هەینی، 3ی تشرینی یەکەم بانگەشەی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق دەستیپێکرد و تاوەکو 8ی تشرینی دووەمی 2025 بەردەوام دەبێت. لیستی پەرلەمانتارە کاندیدەکان گۆڕانکاری لە نێوان هاوپەیمانییەکاندا نیشان دەدەن، کە هەندێکیان ئاراستەی سیاسی دژبەیەکیان هەیە و هەندێکیشیان ڕکابەرییان هەیە. پەرلەمانتار عەلی مەشکوور خەڵکی بەسرە لەم خولەدا لەگەڵ "هاوپەیمانی خزمەتگوزارییەکان"، کە سەر بە سەرۆکی "لیواکانی ئیمام عەلی"، شیبل ئەلزەیدی، خۆی کاندید کرد. مەشکوور لە هەڵبژاردنەکانی ساڵی ٢٠٢١ لەسەر بزووتنەوەی تەسمیم (ئیرادە) بە سەرۆکایەتی عامر ئەلفایز پەرلەمانتار و ئەسعەد عیدانی پارێزگاری بەسرە سەرکەوتنی بەدەستهێنابوو. ئەم لیستە سەربەخۆیە لە "فراکسیۆنەکان".
ئەمڕۆ دووشەممە، 6ـی ئۆکتۆبەری 2025، ئومێد سەباح، سەرۆکی دیوانی ئەنجوومەنی وەزیران لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، پێشتر ئەنجوومەنی پاڵپشتیی هەڵەبجە سەردانی سەرۆک بارزانیان کرد و کۆمەڵێک داواکارییان کرد، بۆ ئەوەی خزمەتی هەڵەبجە بکرێت. گوتیشی: سەرۆک بارزانی فەرمانی کرد دەبێت لە ڕێگەی حکوومەتەوە خزمەتی هەڵەبجە بکرێت، بۆیە سەرۆک وەزیران، مەسرور بارزانی فەرمانی کرد لیژنەیەک بەسەرۆکایەتی دیوان و ئەندامیەتی چەند لایەنێک پێکبهێنرێت و لیژنەکە سەردانی پارێزگای هەڵەبجە و پارێزگاری هەڵەبجەیان کرد و گوێیان لەداواکارییەکان گرت و کاریی جددیان لەسەر کرد. ئومێد سەباح ئاماژەی بەوەشکرد، کۆمەڵێک بڕیاری باش لە بەرژەوەندی خەڵکی هەڵەبجە دراوە، کە وەکوو دیاریی حکوومەتی هەرێمی کوردستان دەبێت بۆ هاووڵاتیانی هەڵەبجە، هەورەها لەماوەکانی ڕابردوودا کارمان لەگەڵ پارێزگاری هەڵەبجە کردووە. سەرۆکی دیوانی ئەنجوومەنی وەزیران باسی لەوەشکرد، بڕیار دراوە بەگوژمەی 25 ملیار دینار پرۆژە لە هەڵەبجە ئەنجام بدرێت، هەروەها کار لەسەر ئەوە کراوە ژێرخانی کارگێڕی بۆ پارێزگای هەڵەبجە فەراهەم بکرێت، لەسەر فەرمانی سەرۆکی حکوومەت 500 کەس بۆ پارێزگاکە دامەزرا، دواتر 52 کەسی دیکەش زیادکرا، گوتیشی: سەرۆک وەزیران، لەسەر داوای پارێزگار و ئەنجوومەنی پاڵپشتیی هەڵەبجە بڕیاری داوە 250 کەسی دیکە بۆ پارێزگاکە دابمەزرێنێت. ڕاشیگەیاند، یەکێک لەوانەی بڕیاری لەسەردراوە کە بۆ پارێزگاکە زۆر گرنگە، بابەتی دەروازەی سازانە، کە وەکوو دەروازەیەک بۆ گەشەندنی هەڵەبجە سەیر دەکرێت، بۆیە سەرۆکی حکوومەت ڕەزامەندیی داوە ئەو دەروازەیە وەکوو دەروازەیەکی ناوخۆیی بکرێتەوە. ئومێد سەباح دەشڵێت: کردنەوەی دەروازەی سازان قۆناغی یەکەمە، سەرۆک وەزیران وەزارەتی ناوخۆی ڕاسپاردووە لەگەڵ پارێزگار کار بۆ بەنێودەوڵەتیکردنی دەروازەکە بکەن بەوەی سەردانی بەغدا و ئێران بکەن، بۆ ئەوەی دەرفەت بە نێودەوڵەتیکردنی دەروازەی سازان بدرێت، بۆیە ئەوەی گرنگە ئەمڕۆ وەکوو حکوومەتی هەرێمی کوردستان دەروازەی سازان بەفەرمی دەناسێنین. گوتیشی: یەکێک لەداواکارییەکان ئەوەبووە دەبێت قەرەبووی زیانمەندانی هەڵەبجە بەپێی دەستوور و لە بودجەی سیادیی بکرێتەوە، دەشڵیت: هەرچەندە بە جددی کار لەسەر ئەمە نەکراوە، بەڵام نووسراوێکی فەرمی لەسەر فەرمانی سەرۆک وەزیران کراوە و ئاراستەی سەرۆک وەزیرانی عێراق دەکرێت کە دەبێت لە بودجەی سیادیی قەرەبووی خەڵکی هەڵەبجە بکرێتەوە. سەرۆکی دیوانی ئەنجوومەنی وەزیران ئاشکراشی کرد، یەکێک لەو داواکارییانەی کە ڕەزامەندی لەسەر دراوە، دروستکردنی پارک، نەخۆشخانە و دروستکردنی بۆردێکی تەندروستییە بۆ چارەسەرکردنی بەرکەوتووانی چەکی کیمیایی، هەروەها ڕەزامەندی لەسەر ئەو پلانانە دراوە کە بۆ گەشتوگوزاری ناوچەکە پێشکەش کراوە.
حکوومەتی تورکیا ڕاگرتنی گەشتەکانی فڕۆکەخانەی سلێمانی تا سێ مانگی دیکە درێژکردەوە. ئەمڕۆ دووشەممە، 06ـی تشرینی یەکەمی 2025، فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی سلێمانی لە ڕاگەیەنراوێکدا ڕایگەیاند، دەسەڵاتی فڕۆکەوانیی شارستانیی تورکیا بڕیاری دا ماوەی ڕاگرتنی گەشتە ئاسمانییەکانی بۆ فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی سلێمانی تا ڕۆژی 6ی کانوونی دووەمی 2026 درێژ بکاتەوە. لە ڕاگەیەنراوەکەدا ئاماژە بەوە کراوە، بەپێی ئاگادارینامەیەک کە لەلایەن دەسەڵاتی فڕۆکەوانیی شارستانیی تورکیاوە دەرچووە، ئاسمانی وڵاتەکە بەڕووی سەرجەم ئەو گەشتانەدا دادەخرێت کە لە فڕۆکەخانەی سلێمانییەوە ئەنجام دەدرێن یان مەبەستیانە لەو فڕۆکەخانەیە بنیشنەوە. ئەم ڕاگرتنە لە 3ی نیسانی 2023ـەوە دەستیپێکردووە و لەو کاتەوە چەندین جار درێژکراوەتەوە. حکوومەتی تورکیا هۆکاری ئەم بڕیارەی بۆ نیگەرانییە ئەمنییەکان گەڕاندووەتەوە. بڕیارەکەی تورکیا نەک تەنها گەشتە ڕاستەوخۆکانی نێوان سلێمانی و شارەکانی تورکیای ڕاگرتووە، بەڵکوو کاریگەریی لەسەر ئەو گەشتانەش هەیە کە ئاسمانی تورکیا وەک ڕێڕەوی ترانزێت بەکاردەهێنن بۆ گەیشتن بە وڵاتانی دیکە. بەرپرسانی باڵای یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان و حکوومەتی هەرێمی کوردستان، لەوانە قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆک وەزیران، چەندین جار هەوڵیان داوە لەگەڵ بەرپرسانی تورکیا بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، بەڵام تا ئێستا گفتوگۆکان ئەنجامێکی بەرچاویان نەبووە.
ئومێد سەباح، سەرۆکی دیوانی ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، حکومەتی هەرێم ئامادەیە دەستبەجێ داهاتی ناوخۆی مانگەکانی هەشت و نۆی رابردوو رادەستی حکومەتی فیدراڵی بکات، هاوکات رەخنە لە راوێژەکەی ئەنجوومەنی دەوڵەتی عێراق دەگرێت و بە "نادەستووری" ناوی دەبات. سەرۆکی دیوانی ئەنجوومەنی وەزیران جەختی کردەوە، "ئێمە ئامادەین دەستبەجێ داهاتی ناوخۆی مانگەکانی هەشت و نۆ بدەینە عێراق." ئەم لێدوانە وەک ئامادەیی حکومەتی هەرێم دێت بۆ جێبەجێکردنی پابەندییەکانی بەرامبەر بەغدا لە چوارچێوەی یاسای بودجەدا. سەبارەت بەو راوێژەیەی ئەنجوومەنی دەوڵەتی عێراق کە داهاتی نانەوتیی هەرێمی بە بڕێکی دیاریکراو خەمڵاندبوو، ئومێد سەباح رایگەیاند، "راوێژەکەی ئەنجوومەنی دەوڵەت دژ بە دەستوور و یاساکانی عێراقە و داوامانکردووە جێبەجێنەکرێت." ناوبراو ئاشکراشی کرد کە حکومەتی هەرێم داوای لە حکومەتی فیدراڵی کردووە کە گفتوگۆ و دانوستان ئەنجام بدەن بۆ گەیشتن بە رێککەوتنێکی هاوبەش لەسەر میکانیزمی هەژمارکردن و رادەستکردنی داهاتی ناوخۆ. ئومێد سەباح گوتی: "داوامان لە عێراق کردووە دانوستان بکەین بۆ ئەوەی لەسەر داهاتی ناوخۆ بگەینە رێککەوتن."
بارەگاى بارزانى ڕایدەگەیەنێت سەرۆک بارزانی بەبۆنەى جەژنی "جەمایێ" پەیامێکى بڵاوکردەوەو پیرۆزبایی لە هەموو ئێزدییانی کوردستان دەکات, بەپێى ڕاگەیەندراوەکە ئەمڕۆ دووشەممە، 06ـی تشرینی یەکەمی 2025، سەرۆک بارزانی لە پەیامێکدا ڕایگەیاند "بەبۆنەی هاتنەوەی جەژنی جەمایێ، گەرمترین پیرۆزبایی خۆم ئاراستەی هەموو ئێزدییانی کوردستان و جیهان دەکەم." سەرۆک بارزانی دووپاتی کردووەتەوە "ئێزدییەکان بەشێکی خۆشەویست و دانەبڕاوی گەلی کوردستانن. دوای هەموو ئەو ناخۆشی و سەختییانەی بەسەر خوشک و برا ئێزدییەکانماندا هات، و دواتر ئەو بارودۆخە نایاسایی و نائاساییەی کە چەندین ساڵە بەسەر شەنگال و ناوچەکانیاندا سەپێنراوە و جێگەی نیگەرانیی ئێمەیە، بەڵام بە باوەڕ و خۆڕاگرییەکی مەزنەوە، کوردانی ئێزدی جەژن و بۆنە ئایینییەکانیان بە ئارامی و ئازادانە بەڕێوە دەبەن." لەم بۆنەیەدا، سەرۆک بارزانی جەخت لەوە دەکاتەوە "ئەرکی هەموو لایەکە کار بکەن بۆ پاراستن و بەهێزکردنی فەرهەنگ و کولتووری پێکەوەژیان و یەکڕیزی لەنێوان هەموو پێکهاتە ئایینی و نەتەوەییەکانی کوردستاندا." پەیاما پیرۆزباهیا سەرۆک بارزانی بۆ جەژنا جەمایێ یا خوشک و برایێن ئێزدی: ب ناڤێ خودێ مەزن و دلۆڤان ب هەلکەفتا جەژنا جەمایێ، پیرۆزباهیێن خوەیێن گەرم ئاراستەی هەمی ئێزدیێن کوردستانێ و جیهانێ دکەم. ئێزدی بەشەکی خۆشەویست و نەڤەقەتیایێ گەلێ کوردستانێنە. پشتی وان هەمی نەخۆشی و زەحمەتیێن بسەر خوشک و برایێن مەیێن ئێزدی دا هاتین و پاشی ئەو رەوشا نە یاسایی و نە ئاساییا چەندەها سالە بسەر شنگالێ و دەڤەرێن واندا هاتینە سەپاندن کو جهێ نیگەرانیا مەیە، بەڵێ ب باوەڕی و خوەڕاگریەکا مەزن کوردێن ئێزدی جەژن و هەڵکەفتێن خوە یێن ئۆلی ب ئارامی و ئازادانە ب رێڤە دبەن. ب ڤێ هەلکەفتێ داکۆکیێ دکەم کو ئەرکێ هەموو ئالیەکیە کاربکەن ژبۆ پاراستن و بهێزكرنا فەرهەنگ و کلتوورێ پێکڤەژیان و ئێکڕێزیا دناڤبەرا هەمی پێکهاتێن ئۆلی و نەتەوی ل کوردستانێ. جەژنا وە پیرۆز و بمینن دخێر و خۆشیاندا. مەسعود بارزانى 6ی تشرینا ئێکێ 2025
عەلی حوسێن ئەندامی مەکتەبی سیاسی و بەرپرسی مەکتەبی ڕێکخستنی پارێزگای سلێمانی - ھەڵەبجە - ڕاپەڕین، ڕایدەگەیەنێت لە حکومەتی نوێ هەرێمى کوردستان بتوانێت داهاتەکانى سلێمانى و هەڵەبجەو کۆبکرێتەوە بەسودوەرگرتن لەوەى لەبەغداش بەپێى دەستورو مافەکانى خۆمان ئەوەى دەستمان دەکەوێت خزمەتى سلێمانى و هەڵەبجەو گەرمیان و دەوروبەرى بکات. ناوبراو لەچاوپێکەوتنێکیدا ئەوەش دەخاتەڕوو کەهەمووجارێک دووپاتى ئەوەدەکەمەوە کە هاوڵاتى و خەڵکى سلێمانى و هەڵەبجەو گەرمیان و ڕاپەرین و دەوروبەرى جیابکرێتەوە لە بیروڕاى لایەنە سیاسیەکانى تر، چونکە خەڵکەکە خەڵێکى تیکۆشەرو نیشتیمان پەروەرەو خاوەن قوربانییە، شایانى شایانەى زۆرخزمەتى زیاترە، بەڵام بەتەئکید ئەگەر حکومەت نەتوانێت داهاتى ئەو سنورە کۆبکاتەوە نەتوانێ داهاتى مەرزەکان کۆبکاتەوە نەتوانێت داهاتى ناوخۆ وەک پێویست کۆبکاتەوەو ڕێگرى لێبکرێت بەتەئیکد ڕەنگە نەتوانێت دەستى ئاوەدانى بگەیەنێتە هەموو ئەوشوێنانە. عەلى حوسێن وتیشى: بەڵام لەحکومەتى داهاتوو ئێمە وەکو پارتى دیموکراتى کوردستان، خۆمان بەخزمەتکارى خەڵکى و خاوەنى خەڵکیش دەزانین بۆئەوەى خزمەتى ئەو خەڵکە بکەین هیچ منەتى تێدا نییە ئەو خەڵکە هەقى خۆیەتى، بۆیە دەبێت بتوانین ئەو داهاتە کۆبکرێتەوە بەسودوەرگرتن لەوەى لەبەغداش بەپێى دەستورو مافەکانى خۆمان ئەوەى دەستمان دەکەوێت بەشێوەیەکى یەکسان و بەپێى پێویستى ئەو شوێنانەى پێویستیان بەخزمەتى زیاترە ئومێدو هەوڵى پارتى بەتەئکید خزمەتى سلێمانى و هەڵەبجەو گەرمیان و دەوروبەرى بکات. هەروەها ئەو وتیشى: چونکە بۆ ئێمە وەکو پارتى دیموکراتى کوردستان بۆ جەنابى سەرۆک بارزانى و سەرۆکى هەرێم و سەرۆکى حکومەت بەردەوام لەهەوڵدایە کەهیچ جیاوازیەک لەنێوان شارو شارێکى تر لادێیەک بۆ لایەکى دیکە هەموو شارو شارۆچکەکانى هەرێمى کوردستان وەک یەکەو خۆمان بەخزمەتکارى خەڵک دەزانین. عەلی حوسێن ئەندامی مەکتەبی سیاسی و بەرپرسی مەکتەبی ڕێکخستنی پارێزگای سلێمانی - ھەڵەبجە - ڕاپەڕین دەڵێت: بەتەئیکد ڕوئیاى پارتى بۆ ئەوەیە کە ئەو کێشەو گرفتانەى کە خەڵکى سلێمانى و هەڵەبجەو دەوربەرى هەیانە چارەسەرببێت و تموحى ئێمە وەکو پارتى زۆر زۆر لەوەزیاترو گەورەترە کە ئەنجامدراوە لەو سنورەو هاوڵاتیانى ئەو ناوچانە شایانى زۆر لەوە زیاترە.
دەستەی سەربەخۆی مافی مرۆڤ سەردانی سەردانی شاسوار عبدالواحدیان کرد لەچاکسازی گەوران، ناوبراو وتویەتى: لەڕووی تەندروستی و شوێن و مامەڵەکردنی هێزە ئەمنییەکان کێشەم نیە بەڵام کەیسەکەم کێشەی یاسایی هەیە، هەروەها داوایكرد دەستە رۆڵی خۆی ببینێ و لەڕووی یاساییەوە چاودێری دۆسیەکەی بکرێ و بەدوا داچونی بۆ بکرێ. دەستەی سەربەخۆی مافی مرۆڤ لەهەرێمی کوردستان لە راگەیەندراوێكدا دەڵێت: شاندێکی دەستە سەردانی دادگای تێهەڵچونەوەی سلێمانی کردو سەردانی شاسوار عبدالواحدیان کرد لەچاکسازی گەوران. دەستەكە ئاماژە بەوەدەكات دوێنێ یەکشەممە شاندێکی باڵاێ دەستە بەسەرۆکایەتی دکتۆرە مونا یاقۆ سەرۆکی دەستەو فیچ اللە محمد ڕاوێژکاری دەستە سەردانی شاری سلێمانیان کرد بۆ مەبەستی ئامادەبوون لەدادگایی کردنی شاسوار عبدالواحد سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێ. بەهۆی ئەوەی ناوبراو داوای تەمییزی کەیسەکەی کردووە و چاوەڕێی وەڵامی دادگای تەمییزی هەرێمی کوردستان دەکات بۆیە دادگایکردنی دواخست. دواتر شاندەکە بۆ مەبەستی بینینی ناوبراو سەردانی چاکسازی گەورانی سلێمانیان کردو لەنزیکەوە گفتوگۆیان لەگەڵ کرد و گوێیان بۆ داواکارییەکانی گرت. شاسوار عبدالواحید ئاماژەی بەوەکرد ڕاستە لەڕووی تەندروستی و شوێن و مامەڵەکردنی هێزە ئەمنییەکان کێشەم نیە بەڵام کەیسەکەم کێشەی یاسایی هەیەو بەهیچ شێوەیەک یاسایی نیە چونکە لە ساڵی ٢٠١٩ ئەم کەیسە هەبووە تائیستا ئیشیان لەسەر نەکردبوو، وە لە٨/٢ی ٢٠٢٥ فەرمانی دەستگیرکردنم بۆدەرچوو بێ ئەوەی ئاگاداربم بە غیابی حوکم درام. ئەی چۆن من لەماوەی شەش ساڵی ڕابردوو کە لەو شارە بوم دەستگیرنەکراوم لەو وڵاتە بۆ ئەو وڵاتە لەڕێگەی فڕۆکەخانەوە گەشتم کردووە بۆچی دەستگیرنەکراوم بۆیە کاتەکەو دەستگیرکردنەکەم جێگای پرسیاره وە هەروەها سیاسیە. داواشی کرد دەستە ڕۆڵی گرنگی خۆی ببینێ و لەڕووی یاساییەوە چاودێری دۆسیەکەی بکرێ و بەدوا داچونی بۆ بکرێ. لای خۆیەوە سەرۆکی دەستە بەڵێنی دا وەک چۆن پێشتر بەدواداچونمان کردووە بۆ کەیسەکە ئێستاش بەردەوام دەبین لەچوارچێوەی دەسەڵاتی یاسایی دەستە. جێگەی ئاماژەیەیە شاندی دەستە سەردانی سەرۆکی دادگای تێهەڵچونەوەی سلێمانی کرد، گفتوگۆیان کرد سەبارەت بە کەیسی شاسوار عبدالواحید و چەند کەیسێکی تر، ئامادەی خۆیان دەربڕی بۆ هەماهەنگی بەردەوام لەگەڵ دەستەی سەربەخۆی مافی مرۆڤ.
ئەمڕۆ دەستەی پارێزەرانی، سەردانی لاهور شێخ جەنگیان كردووە، لاهور شێخ جەنگی وتوویەتی خۆتان ئازادن لەوەی بەشداری لە هەڵبژاردن دەكەن یان نا، داوای دوو كتێبی كردووە (لە پشت دەرگاكانی شۆڕشەوە، هونەری جەنگ). بورهان رەشید سەرۆكی تیمی پارێزەرانی لاهور شێخ جەنگی لەوبارەیەوە راگەیاند: ئەمڕۆ كاتژمێر 12ی نیوەڕۆ لە بەشی لێكۆڵینەوەی ئاسایشی گشتی لە سلێمانی سەردانی لاهور شێخ جەنگیان كردووە بورهان رەشید بە (درەو)ی وت ماوەی (كاتژمێرێك) لەگەڵ لاهور شێخ جەنگی ماوەنەتەوە لەگەڵ دەستەی پارێزەران (ئاریان بەهادین، هۆزان شێخ خالید، چیا وریا) لاهور شێخ جەنگی جەختی لەسەر ئەوە كردووە كە دەبێت ئەو پارەیەی لە لالەزار دەستی بەسەردا گیراوە بیگێرڕنەوە كە بڕەكەی (2 ملیۆن و 400 هەزار) دۆلارەو پارەی نادی وەرزشی نەورۆزە. سەبارەت بە پرۆسەی هەڵبژاردن بورهان رەشید ئەوەشى ئاشکراکرد: لاهور شێخ جەنگی رایگەیاندووە ئێوە خۆتان بارودۆخی درەوە باشتر دەزانن خۆتان بریار بدەن و ئازادن بەشداری دەكەن یان نایكەن، بۆیە لە هەولێرەوە كۆبوونەوە كراوەو بڕیار دراوە بەرەی گەل بەشدار بێت لە هەڵبژاردن ( بۆرهان رەشید سەرۆكی تیمی پارێزەرانی لاهور شێخ جەنگی سەرۆكی لیستی بەرەی گەلە لە سلێمانی). سەبارەت بە بارودۆخی لاهور شێخ جەنگی، بورهان رەشید وتى: ئێستا بارودۆخی لاهور شێخ جەنگی زۆر باشەو ئێستا سەرقاڵی خوێندنەوەی كتێبەكانی نەوشیروان مستەفایە. داوای كرد دوو كتێبی كرد بۆی بنێرین یەكەمیان ( لە پشت دەرگاكانی شۆڕشەوە) كە یاداشتەکانی جەعفەری شەفیع زادە، فەرماندەی یەکەی تایبەتی شۆڕشی کۆماری ئیسلامی ئێران پاسەوانێكی ئیمام خومەینی نوسیویەتی، لەگەڵ كتێبی (هونەری جەنگ) ئەم كتێبە هونەری لە نوسینی فەیلەسوفی گەورەی سەربازی (سون تزوو)ە لە رۆژی 22ی ئابی 2025، لاهور شێخ جەنگی سەرۆكی بەرەی گەل لەگەڵ ژمارەیەك لە فەرماندەو پاسەوانەكانی لە لالەزار دەستگیركراون و ماوەی زیاتر لە (40) رۆژە لە زیندانە.
ئەندامێکی مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتی کوردستان دەڵێت: بەهێزەوە بەشداری لە بانگەشەی هەڵبژاردندا دەکەن و گوتیشی، "بەغدا رادەستی خەڵکێکی لاواز ناکەین." ئەمڕۆ یەکشەممە، ئامینە زکری لەبارەی بانگەشەی هەڵبژاردنەوە وتی، "پارتی دیموکراتی کوردستان بە فەرمی بانگەشەی هەڵبژاردنی دەستپێکردووە، لە رووی رێکخستنیشەوە ئامادەکاریی زۆر باش کراوە، هەموو میحوەر و بازنەکان کاری خۆیان دەکەن." ئامینە زکری گوتی، "پارتی پشت ئەستوورە بە مێژووی پڕ سەوروەریی خۆی و دەنگی جەماوەریی کوردستان. ئێمە بە ئەوپەڕی متمانە بەخۆبوون بەشداریی لەم پرۆسەی هەڵبژاردنەدا دەکەین و ئامادەکاریش دەکرێت بۆ ئەوەی ئاهەنگێکی دەستپێک بۆ بانگەشە ساز بکەین." ئامینە زکری، باسی کێشەی نێوان هەولێر و بەغدای کرد و بە باشی زانی پارتی (کە سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستانی لایە) بەهێزەوە بچێتە نێو ململانێی هەڵبژاردنەوە و گوتی، "سەرەڕای هەموو ئاڵۆزییەکان و ئەو گرفتانەی حکومەتی عێراق بۆ حکومەتی هەرێمی کوردستان و خەڵکی کوردستانی دروست کرد، ئێمە لەو باوەڕەداین دەبێ پارتی بە سەنگ و هێزێکی گەورە بەشداریی لە پرۆسەی هەڵبژاردن بکات. داوا لە هەموو جەماوەر و خەڵکی خۆشمان دەکەین کە ئەم هەڵبژاردنە چارەنووسسازە و کێشەیەکی قووڵمان لەگەڵ بەغدا هەیە، ئەویش بابەتی جێبەجێ نەکردنی دەستوور و مافی رەوای خەڵکی کوردستانە، بۆیە درووشمی پارتی دیموکراتی کوردستانیش لە چوارچێوەی هاوبەشی، هاوسەنگی و سازاندایە، کە سێ بنەمای سەرەکین." ئەو ئەندامەی مەکتەبی سیاسیی پارتی، کێشەی نێوان هەولێر و بەغدای بە "قووڵ" وەسفکرد و ئاماژەی بەوەکرد، "ئەو کێشەیەی من باسمکرد لەگەڵ عێراق، زۆر قووڵە، دروستکردنی حکومەتی نوێی عێراق لە دوای سەدام لەسەر سێ بنەما بووە، سەرکردایەتیی سیاسیی کورد لەگەڵ سەرکردایەتیی ئەوکاتی عێراق لەسەر دەستوور رێککەوتوون کە لەسەر بنەمای هاوبەشی، هاوسەنگی و سازاندایە. کێشەی بنەڕەتیی عێراق کاتێک چارەسەر دەبێت کە ئەو سێ بنەما دەستوورییە جێبەجێ بکرێن." بە گوتەی ئامینە زکری، پارتی باوەڕێکی زۆری بە جەماوەری خۆی هەیە، "لایەنە سیاسییەکانی عێراقیش دەبێ سەنگ و پێگەی هەرێمی کوردستان بزانن، نابێ سەنگ و پێگەکەی لەسەر بنەمای کورسی بێت، بەڵکو پێکهاتەیەکی سەرەکی و کیانێکی دەستووریی هەیە و دەبێ وەکو پێگە دەستوورییەکەی مامەڵەی لەگەڵدا بکرێت. بە بڕوای ئامینە زکری، کێشەی سەرەکیی هەرێمی کوردستان ئەو سێ بنەمایە (هاوبەشی، هاوسەنگی و سازان) و جێبەجێ نەکردنی دەستوورە، بۆیە ئەوە بووەتە بنەمای بانگەشەی هەڵبژاردنی پارتی، "هاوبەشییەکی راستەقینەی عێراقمان دەوێت، هاوسەنگی و سازانمان دەوێت بۆ دەرچوواندنی یاسا، بەتایبەتی ئەوانەی پەیوەندییان بە هەرێمی کوردستانەوە هەیە، دەبێ زۆرینە و کەمینە نەکرێنە پێوەر، بەڵکو دەبێ پێگەی هەرێم لەبەرچاو بگیرێت." ئەندامەکەی مەکتەبی سیاسیی پارتی دەڵێت: "ئێمە داکۆکیی لەسەر ئەوە دەکەین کە لە بەرژوەندیی خەڵکی کوردستاندایە، لە هەرجێیەکی مافی دەستووریی هەرێمی کوردستان هەبێت، پارتی بە هێزەوە لەوێ بەشدار دەبێت، بۆیە ئێمەش داوا لە دەنگدەری خۆمان دەکەین بە هێزەوە بەشداری هەڵبژاردن بکەن، تاوەکو پرسی کورد و کێشەی هەولێر و بەغدا هەبێت، پارتی ئامادەیی دەبێت. پارتی دەمڕاستی پرسی کورد و کوردستانە، بۆیە ئێمە بەغدا رادەستی خەڵکێکی لاواز ناکەین، بۆ کێشەکانیش پشت ئەستوورین بە دەنگدەری خەڵکی کوردستان."
وەزارەتی دارایی کوردستان، "میزان موراجەعە - تەرازووی پێداچوونەوەی مانگی هەشتی ڕەوانەی وەزارەتی دارایی عێراق کرد. وەک پابەندبوونێکی مانگانە لە بەرامبەر ناردنی پشکی هەرێمی کوردستان لە مووچەدا. هاوکات لە هەوڵی بەردەوام دایە بۆ دابینکردنی 120ملیار داهاتی نانەوتی وەک مەرجی سەرەکی خەرجکردنی مووچە. دوای هەناردەکردنەوەی نەوتی کوردستان و ڕێککەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا بۆ پرسی مووچە، حکومەتی کوردستان وەک پابەندییەک دەبێت مانگانە 120 ملیار دینار داهاتی نانەوتی ڕەوانەی بەغدا بکات، بۆ مووچەی مانگی هەشت هەوڵەکان بۆ کۆکردنەوەی 120 ملیار دینارەکە بەردەوامن. بەپێی زانیارییەکان، میزان موراجەعەی ئەمجارە بە شێوازێکی جیاواز لە جاران ئامادەکراوە و هەندێک گۆڕانکاری لە بڕی خەرجی و داهاتەکاندا کراوە. ئەمەش لە کاتێکدایە کە چەند ڕۆژێکە پڕۆسەی کۆکردنەوەی داهاتی ناوخۆ و ناردنی 120 ملیار دیناری مانگی ئاب دەستیپێکردووە. بەرپرسێکی باڵای حکومەتی عێراق ڕاگەیاند، بۆ ناردنی مووچەی مانگی هەشت، تەنیا ناردنی 120 ملیار دینار لە داهاتی ناوخۆی کوردستان ماوە. ئەو بەرپرسە ئاماژەی بەوەدا کە بە ناردنی ئەم بڕە پارەیە، هیچ گرفتێک بۆ ناردنی مووچە نامێنێت، بەتایبەتی دوای دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوت، هیچ کێشەیەک نەماوە.
