کۆمیسیۆن: 771 هەزار کەس ناویان بۆ سەر سندوق تۆمارکردووە

هاوڵاتی نرخی نەوتی خاو بازاڕەكانی جیهاندا، گۆڕانكاری بەسەردا هات و بەرێژەی لەسەدا 2% بەرزدەبێتەوە. یەك بەرمیل نەوتی برێنت لە ئێستادا بە 103 دۆلار و 77 سەنت مامەڵەی پێوەی دەكرێت، لە كاتی داخستنی بازاڕدا بە 101 دۆلار و 16 سەنت بوو. هەروەها یەك بەرمیل نەوتی خاوی ئەمەریكی بە 96 دۆلار و 84 سەنت مامەڵەی پێوە دەكرێت، لە كاتی داخستنی بازاڕدا بە 94 دۆلار و 57 سەنت مامەڵەی پێوە دەكرا. هاوكات، بەرمیلێك نەوتی ئۆپێك پڵەس بە 102 دۆلارو 58 سەنت مامەڵەی پێوە دەكرێت، لەكاتی داخستی بازاردا بە 99 دۆلارو 87 سەنت مامەڵەی پێوە دەكرا.

هاوڵاتی پەرلەمانتارێكی سەر بەهاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا بەسەرۆكایەتیی نوری مالیكی ئاشكرایكرد:"حكومەتی داهاتووی عێراق حكومەتێكی بەهێز دەبێت‌و بەتەواوەتیی دەستبەسەر دۆسیەی نەوتی هەرێمدا دەگرێت". محەمەد شەمەری پەرلەمانتاری دەوڵەتی یاسا بە میدیاكانی عێراقی ڕایگەیاند:"چوارچێوەی هەماهەنگیی دەیەوێت حكومەتێكی بەهێزو بەتوانا دروستبكات كە بتوانێت كۆنترۆڵی هەموو جومگەكانی دەوڵەت بكات". هەروەها راشیگەیاند:" حكومەتی داهاتوو بەتەواوەتیی كۆنترۆڵی نەوتی هەموو عێراق دەكات‌و ڕێگەنادات ئەو نەوتە لەدەرەوە بەنرخێكی هەرزان‌و بەسەرچاوەی نادیار بفرۆشرێت، بەهەناردەكردنی نەوتی هەرێمی كوردستانیشەوە". بەوتەی شەمەری، لاوازیی حكومەتی ئێستای بەغداو هەڵوێستە سیاسییەكانی هۆكاری بەردەوامی هەرێم بووە لەهەناردەكردنی نەوت بۆ دەرەوە. هاوكات ئەوەشی روونكردووەتەوە كە "حكومەتی هەرێم زۆرینەی كات وەك هەرێمێكی جوداخواز مامەڵە دەكات‌و پابەندی بڕیارەكانی دادگای فیدراڵیی نابێت كە بڕیاری نادەستووریبوونی دۆسیەی نەوتی هەرێمیداوە".

هاوڵاتی ئەندامێكی دەستەی گشتی رەوتی حیكمە رایگەیاند:" چوارچێوەی هەماهەنگی میكانیزمی دەستنیشانكردنی كاندیدی خۆی بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران داناوە و لە چەند كاتژمێری داهاتوودا ناوی كاندیدەكە ئاشكرا دەكەین". ئەمڕۆ یەكشەممە 17ی تەموزی 2022، رەحیم عەبودی ئەندامێكی دەستەی گشتی رەوتی حیكمە بە میدیا عێراقییەكانی راگەیاند كە هەریەك لە مستەفا كازمی و محەمەد شیاع سودانی و قاسم ئەعرەجی لە دیارترین كاندیدەكانی چوارچێوەی هەماهەنگین بۆ پۆستی سەرۆك وەزیرانی حكومەتی داهاتوو. هەروەها  ئەوەشی روونكردەوە كە بەرنامەی كاری حكومەتی داهاتوو زۆر نزیكە لە داواكارییەكانی شەقام و كات بۆ جێبەجێكردنیی دیاری كراوە.  

هاوڵاتی دژەتیرۆری كوردستان -پارتی‌- ئاشكرای دەكات كە "فڕۆكەی بێفڕۆكەوانی سوپای توركیا ئۆتۆمبێلێكی (پە.كە.كە)یان كردۆتە ئامانج‌و پێنج كەس كوژراون. ئێوارەی ئەمڕۆ یەكشەممە 17ی تەموزی 2022، دژەتیرۆری كوردستان بڵاویكردۆتەوە كە كاتژمێر 14:30، فڕۆكەی بێفڕۆكەوانی سوپای توركیا لەنزیك دەروازەی شام لەرۆژئاوای موسڵ ئۆتۆمبێلێكی پەكەكەی كردە ئامانج‌و لەئەنجامدا پێنجیان كوژران. هەروەها ئاماژەی بەوەشكردووە كە چوار لەكوژراوەكان پیاون‌و یەكێكی دیكەیان ئافرەتە. تائێستا پارتی كرێكارانی كوردستان(پەكەكە) هیچ زانیارییەكیان لەسەر رووداوەكە پشتراست نەكردووەتەوە.  

هاوڵاتی لە ناوچەكانی زاپ، ئاڤاشین و خواكورك، 25 سەربازی دیكەی توركیا كوژراون و پێنج دیكەش برینداربوون و گورز لە شۆفڵێكی سوپاكەش دراوە. ئەمڕۆ 17ی تەموزی 2022، ناوەندی راگەیاندن و چاپەمەنی هێزەكانی پاراستنی گەل (هەپەگە) راگەیەنراوێكی لەبارەی چالاكی گەریلا و هێرشی سوپای داگیركەری تورك بڵاوكردەوە. دەقی راگەیەندراوی هەپەگە: گەریلاكانی ئازادی كوردستان، بە تاكتیكی سەردەمیانەی گەریلا لەدژی داگیركەران بە شێوەیەكی پسپۆڕانە شەڕ دەكەن، گورزی گەورە لە سوپای داگیركەری تورك دەدەن. لە ئەنجامی چالاكی گەریلاكانماندا بە تاكتیكی جیاواز ٢٥ داگیركەر سزادران، ٥ داگیركەر بریندار بوون و گورز لە شۆفڵێك وەشێنرا. سوپای داگیركەری تورك تاوانی شەڕ ئەنجام دەدات، ١٣ جار چەكی كیمیایی و تەقەمەنی بەكارهێناوە. ٨ جار بە فڕۆكەی جەنگی و ١٩ جار بە هەلیكۆپتەری جەنگی هێرش كردووەتە سەر گۆڕەپانەكانی بەرخۆدانی گەریلاكانی ئازادی كوردستان.  

هاوڵاتی دوای ئەوەی چوار تۆماری دەنگی بڵاوكرایەوە كە دەوترێت دەنگی نوری مالیكی، سەرۆكی هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسایە و باس لەوە دەكات ئەو باوەڕی بە سوپا و پۆلیس نیە و چەندین گروپی چەكداری بۆ پاراستنی خۆی دروستكردوە، لەسەر ئەو تۆمارە ئەمڕۆ سكاڵا لەسەر مالیكی تۆماركرا. ئەمڕۆ یەكشەممە 17ی تەموزی 2022، زەینەب یاسین باقر، پارێزەرێكی عێراقییە و لە سكاڵانامەیەكدا كە ئاڕاستەی دادگا و داواكاری گشتی كردووە، ئەوەی خستۆتەروو كە لێدوانە دەنگییەكە كە بەناوی نوری مالیكی، سەرۆكی هاوپەیمانی دەوڵەتی یاساوە بڵاوكراونەتەوە مەترسین لەسەر ئاسایشی نیشتیمانی و دروستبونی شەڕی ناوخۆیی لە وڵاتدا. هەروەها داوا دەكات داواكاری گشتی لێكۆڵینەوە لەو تۆمارە دەنگییە بكات و راستییەكان بۆ رایگشتی بخاتەروِو، "هەر لە ناو و ئامانجی ئەوانەی تۆمارەكەیان بڵاوكردوەتەوە، ئەگەریش تۆمارە دەنگییەكە ساختەیە ئەو لایەنە ئاشكرا بكرێت كە لەپشت بڵاوكردنەوەیەتی". رۆژی 13ی حوزەیرانی 2022 تۆمارێكی دەنگی لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان بڵاوكرایەوە كە گوایە دەنگی نوری مالیكیە و لە بەشێكیدا دەڵێت:"موقتەدا سەدر دەیەوێت حكومڕانی بكات، بەڵام ئەگەر حوكمڕانی بكات هیچ ناهێڵێت؟ باشە ئەو ئێستا دەسەڵاتدار نییە؟ ئەو وەزیرانەی بە گوێ پەلكێش نەكرد و هەڕەشەی لە وەزیری دارایی كرد؟ من شارەزای رەوتی سەدرم، من دژیان جەنگام لە بەسرە و كەربەلا و بەغدا، ئەوان هەر ئەوكاتیش ترسنۆك بوون."  

هاوڵاتی بەهۆی بۆرودمانی فرۆكە جەنگییەكانی توركیا لە پارێزگای موسڵ پێنج كەس كوژراون و ئوتومبێلێك پێكراوە تابلۆی هەولێر بووە. ئێوارەی ئەمڕۆ یەكشەممە 17ی تەموزی 2022، هێرشەكە لە رێگەی فڕۆكەی بێ فڕۆكەوانەوە ئەنجامدراوە و ئۆتۆمبێلێك پێكراوە كە پێنج كەسی تێدا بووە و تابلۆی ئۆتۆمبێلەكەش هەولێرە و لە جۆری شۆفلێتە. رووداوەكە لە گەڕەكەی دیجلەی رۆژئاوای شاری موسوڵ روویداوە و تەرمی پێنج كەسەكە گواستراوەتەوە بۆ فەرمانگەی پزیشكی دادی موسڵ. 17ی مانگی رابردوو، توركیا لە رێگەی درۆنەوە ئۆتۆمبێلێكی لە سنوری قەزای كەلار كردە ئامانج و بەهۆیەوە چوار كەس گیانیانلەدەستدا كەیەكێك لەوانە فەرهاد شبلی بوو جێگری ئەنجومەنی خۆسەری بووە لە رۆژئاڤای كوردستان.

هاوڵاتی پەرلەمانتارێكی كۆمەڵ ئاشكرای دەكات كە %80ی داهاتی باج لە پیشەوەران و كاسبكاران وەردەگیرێت و كۆپانیا زەبەلاحەمان باج نادەن، دەشڵێت: كۆمپانیای كار و رۆزنەفت ساڵی ڕابردوو لە گواستنەوەی نەوتدا 840 ملیۆن دیناریان وەرگرتووەو یەك دینار باجیان نەداوەتە حكومەتی هەرێم". ئەمڕۆ یەكشەممە 17ی تەموزی 2022ن عومەر گوڵپی ئەندامی پەرلەمانی كوردستان لەلیژنەی دارایی لە فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری رایگەیاند:" چەند باجێكی نایاسایی زیادكراوە و دانراوە و هیچ پاڵپشتێكی یاساییان نییە، باج نەبووە بە ئامرازێك بۆ بەدیهێنانی دادپەروەری، خەڵك دەپرسێت بۆ باج بدەم كە ڕێگاوبانم بۆ دروست نەكرێت و كارەبا و ئاوم نەبێت، باج تەنها داهاتی حكومەتی زیاد كردووە و هیچ لە ژیانی هاوڵاتیان نەگۆڕیووە". ناوبراو ئاماژەی بەوەشكرد كە باج دەبێت زۆرینەكەی لە دەوڵەمەند و كۆمپانیا زەبەلاحەكان وەربگیرێت، بەڵام بەپێی داتاكانی حكومەت لەكۆی 796 ملیار دینار تەنها 182 ملیاری لە گەورە باجدەران وەرگیراوە و زیاتر لە %80ی داهاتی باج لە كۆمپانیا مامناوەندەكان و خاوەنپیشەكان و كاسبكارەكان وەرگیراوە" كە دەبوو ئەمانە حكومەت پشتگیرییان بكات". ئەو پەرلەمانتارە ئەوەشی خستەڕوو، ئێستا كاسبكارەكان بەهۆی زیادكردنی باج و ڕسوماتەوە وەك شاگردێك ئیش دەكەن و تەنها پارەی شاگردێكیان بۆ دەمێنێتەوە، لەكاتێكدا هەموو كۆمپانیاكانی بواری نەوت لە باج بەخشراون كە ساڵانە بە ملیۆنان دۆلار قازانج دەكەن. "كۆمپانیای كار كە ڕۆژانە 170 هەزار بەرمیل نەوت لە كێڵگەی خورمەڵە بەرهەمدەهێنێت یەك دینار باج نادات، كۆمپانیای كار و ڕۆسنەفت لە كرێی گواستنەوەی نەوتدا ساڵی رابردوو 840 ملیۆن دۆلاریان وەرگرتووە و یەك دینار باجیان نەداوەتە حكومەتی هەرێم"، عومەر گوڵپی پەرلەمانتاری لیژنەی دارایی لە فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری وای وت.  

هاوڵاتی وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران وەڵامی جۆبادین دەداتەوەو رایگەیاند:"تەواوی جیهان باش دەزانن ئەمریكا تەنها كاری كاولكاری و وێرانكارییە ... ئەمریكا دەیەوێت بە پشتبەستن بە سیاسەتێكی كۆن و شكستخواردو تاران بترسێنێت". ئەمڕۆ یەكشەممە 17ی تەموزی 2022ن ناسڕ كەنعانی، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند:"ئەو لێدوان و تۆمەتانەی جۆو بایدن، سەرۆكی ئەمریكا كە بۆ تاران هەڵبەستوە لە میانەی سەردانەكەی بۆ بەشێك لە وڵاتانی كەندا و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دورن لە راستییە و هیچ بنەمایەكیان نییە". هەروەها راشیگەیاند:" ئامانجی لێدوانەكانی بایدن تەنها نانەوەی پشێوی و دروستكردنی دڵڕاوكێیە بۆ وڵاتانی ناوچەكەیە، ئەمریكا وەك یەكەمین وڵات لە بەكارهێنانی چەكی ناوەكی و فرۆشتنی چەك و دەستتێوەردان لە كاروباری وڵاتانی دیكەی پێناسی خۆی ئاشكرا بە وڵاتانی جیهان داوە و باشیش دەزانن كە ئەمریكا تەنها كاری كاولكاری و وێرانكارییە". هاوكات، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران باسی لەوەشكردوە، "ئەمریكا دەیەوێت بە پشتبەستن بە سیاسەتێكی كۆن و شكستخواردو تاران بترسێنێت و ئارامی و ئاسایشی ناوچەكە تێكبدات، پشتگیریكردنیشی لە كیانی یەهودی ناڕەوا و نایاساییە، چونكە خۆی لە خۆیدا ئەو كیانە بونێكی نایاسایی هەیە لە ناوچەكەدا". "بەرهەمهێنان و سود وەرگرتن لە وزەی ناوەكی لەلایەن وڵاتەكەمانوە بە تواوەتی رەهایە و لە چوارچێوەی یاسا نێودەوڵەتییەكانە و هیچ پێشێلكارییەكی تێدا بەدی ناكرێت، چاوەڕوانیش دەكرێت بەشیچوەیەكی گشتگیر وڵاتانی ناوچەكە بەدەم داواكانی وڵاتەكەمان بۆ گفتوگۆ و گۆڕینەوەی بیروڕاكان بەرەو پێشچون بەخۆیانەوە ببین و پەیوەندییە دیپلۆماسییەكانیش بەرەو پێش ببرێن"، ناسر كەنعانی وای وت.  

هاوڵاتی لەبەغدادەوە فشارەكان لەسەر هەردوو حزبی دەسەڵاتدار(پارتی، یەكێتی) زیاتر دەبێت و داوایان لێ دەكرێت پێش دانیشتنی پەرلەمانی عێراق رێككەوتن لەسەر پۆستی سەرۆك كۆمار بكەن. عەممار حەكیم سەرۆكی رەوتی حیكمە داوایەك لە یەكێتی و پارتی دەكات لەسەر كاندیدێك بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار رێكبكەوت پێش دانیشتنی پەرلەمان. عەممار حەكیم رایگەیاند:" داوا لە لایەنە كوردییەكان دەكەین پێش ئەوەی دانیشتنی پەرلەمانی عیراق بۆ هەڵبژاردنی سەرۆك كۆمار ئەنجام بدرێت، لەسەر كاندیدێكی هاوبەش رێكبكەون". هەروەها ئاماژەی بەوەشداوە، ئەوەش لە پێناو ئەوەی بابەتی سەرۆك كۆمار لەو دانیشتنەدا یەكلایی بكرێتەوە و سەرۆك كۆمار هەڵبژێردرێت. سەرۆكی رەوتی حیكمە كە بەشێكن لە چوارچێوەی هەماهەنگی لە بەشێكی تری قسەكانیدا ئەوەشی دووپاتكردووەتەوە كە چوارچێوەكە جدین لەسەر ئەوەی كە بە خێرایی كاندیدی سەرۆك وەزیرانی داهاتووش دیاری بكرێت و هەڵبژێردرێت. وتەكانی سەرۆكی رەوتی حیكمە لەكاتێكدایە كە سبەینێ پەرلەمانی عێراق لەگەڵ سەرۆكی فراكسیۆنەكانی پەرلەمان كۆبونەوە ئەنجام دەدات تا لەم هەفتەیەدا كاندیدی سەرۆك كۆمار هەڵببژێردرێت. تا ئێستا پارتی و یەكێتی لەسەر كاندیدەكانیان بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار سوورن و یەكێتی بە ئیستحقاقی خۆی دادەنێت.  

هاوڵاتی یاریزانێكی كوردی باكووری كوردستان بە ناوی ئەمرە دەمر، بە بڕی دوو ملیۆن یۆرۆ و بۆ ماوەی پێنج ساڵ چووە یانەی بارسێلۆنای ئیسپانی، " دەمەوێت لەگەڵ یانەكە چامپیۆنزلیگ بەدەستبهێنم"، ئەمرە دەمر وا دەڵێت. ئەمرە دەمر، لە بنەڕەتدا خەڵكی گوندێكی نزیك شاری ئێلح-ن لە باكووری كوردستان و پێشتر خانەوادەكەی بەهۆی فشارەكانی توركیا كۆچیانكردووە، بۆ شاری مێرسین و لەوێ نیشتەجێوون. ئەمرە تەمەنی 18 ساڵە و بە گرێبەستێكی دوو ملیۆن یۆرۆ و بۆ ماوەی پێنج ساڵ چووە ڕیزەكانی یانەی بارسێلۆنای ئیسپانی. هەروەها ئەو یاریزانە بە مەبەستی پشكنینە پزیشكییەكان گەشتە بارەگای یانە ئیسپانییەكە و بڕیارە لە تیپی دووەمی یانەكە یاری بكات. لە لێدوانێكیشدا لە بارەی چوونی بۆ یانەی بارسێلۆنا ئەمرە دەمر ئاماژەی بەوە كردووە، "خەونی منداڵیم بوو درێسی ئەو یانەیە بپۆشم و دەمەوێت لەگەڵیان چامپیۆنزلیگ بە دەستبهێنم".

هاوڵاتی عەلی حەمە ساڵح پەرلەمانتاری كوردستان دەڵێت:"وەزیرەكانی حكومەت لە باسكردنی سێ ساڵی تەمەنی كابینەی نۆیەمی حكومەت تەنها باسیان لە دەستكەوتەكان كرد، بێ ئەوەی باس لەو كێشەو گرفتانە بكەن كە لەم وڵاتەدا دروستبون". " كە لەم  كابینەیەدا پرۆسەی قاچاخچێتی رێكخراو بەشێوەیەكی مەترسیدار دەستیپێكردوە ...... شتێك نیە بەناوی خەزێنەی وەزارەتی دارایی، ئەوەی كە هەیە داهاتی سلێمانی و هەولێرە، هەموو پرۆژەكانی سلێمانی وەستاون و لە هەولێر بەردەوامن، كە ئەمە گرفتێكی گەورەیە"، عەلی حەمە ساڵح وای وت. عەلی حەمەساڵح،پەرلەمانتاری كوردستان، لەلاپەڕەی تایبەتی خۆی لە فەیسبوك بڵاویكردوەتەوە،" لەماوەی چەند رۆژی رابردودا وەزیرەكانی حكومەت لە باسكردنی سێ ساڵی تەمەنی كابینەی نۆیەمی حكومەت تەنها باسیان لە دەستكەوتەكان كرد، بێ ئەوەی باس لەو كێشەو گرفتانە بكەن كە لەم وڵاتەدا دروستبون". هەروەها ئاماژەی بەوەشكرد،" بۆ یەكەمجار لەم كابینەیەدا پرۆسەی قاچاخچێتی رێكخراو بەشێوەیەكی مەترسیدار دەستیپێكرد، یاسای بودجەمان نەبوە، ئەو پارانەی خەرجكراوە، نازانرێت چۆن خەرجكراوە، دو كابینەیی بە شێوەیەكی زۆر زەق دەردەكەوت، لەبەشێكی موچە هەیە لە بەشێكی نییە، لەبەشێكی پرۆژەی خزمەتگوزاری جێبەجێكراوە، لە بەشێكی جێبەجێنەكراوە، لەهەندێك شار دەرمان دابینكراوە لەبەشەكەی دیكەی دەرمان و پێداویستی پزیشكی نییە". عەلی حەمە ساڵح باسی لەوەشكرد،" وەك چۆن لە كابینەكانی دیكەدا زەوی بەهای هەبو، لەم كابینەیەشدا 550 ملیۆن دۆلار خەرجكراوە، تەنها نرخی پارچە زەویەكەی بەرامبەر فڕۆكەخانە ملیارێك و 616 ملیۆن دۆلاربو، كە ئێستا ڤێلای تێدادروستكراوە، دەدرێت بە دو بۆ چوار ملیۆن دۆلار، نرخی ئەو زەویانەی فرۆشراوە و دراوە بە چەند كەسێكی دیاریكراو، چەندین قات زیاترە لەو پارانەی بۆ پرۆژەی خزمەتگوزاری خەرجكراوە". بە وتەی عەلی حەمەساڵح،"نزیكەی 44%ی پارەی نەوت گەڕاوەتەوە، بەڵام ناتوانین بڵێین ئەمە شتێكی گەورەیە، دەستنەخراوەتە سەر گرفتە گەورە ستراتیژییەكان، جگە لەوەی تائێستا هێزی سەربازی حیزبی هەیە، دادگاكانیش لە هەردو زۆنەكەدا لە ژێر هەژمونی هەردوو حیزبدان". ئەو پەرلەمانتارە ئاشكراشیكرد،" شتێك نیە بەناوی خەزێنەی وەزارەتی دارایی، ئەوەی كە هەیە داهاتی سلێمانی و هەولێرە، هەموو پرۆژەكانی سلێمانی وەستاون و لە هەولێر بەردەوامن، كە ئەمە گرفتێكی گەورەیە".  

هاوڵاتی سەرۆكایەتی پەرلەمانی عێراق رایگەیاند، رۆژی دووشەممە كۆبوونەوەی سەرۆكایەتی پەرلەمان لەگەڵ سەرجەم سەرۆكی فراكسیۆنەكان بەڕێوەدەچێت. ئەمڕۆ شەممە، سەرۆكایەتی پەرلەمانی عێراق راگەیەنراوێكی بڵاوكردەوە و تیایدا داوا لە سەرۆكی سەرجەم فراكسیۆنەكانی پەرلەمان دەكات رۆژی دووشەممەی ئەم هەفتەیە رێكەوتی 18ی تەموزی 2022 كاتژمێر 11ی پێشنیوەڕۆ كۆبوونەوەی نێوان سەرۆكایەتی پەرلەمان و سەرۆك فراكسیۆنەكان بەڕێوەدەچێت. دوێنێ نوسینگەی محەمەد حەلبوسی سەرۆكی پەرلەمانی عێراق راگەیەنراوێكی بڵاوكردەوە و تیایدا هاتووە:"لەگەڵ كۆتاییهاتنی پشوویی وەرزی یەكەمی پەرلەمان و جەژنی قوربان و دەستپێكی نوێی وەرزی یاسادانان داوا دەكات دۆسییەی هەڵبژاردنی سەرۆك كۆمار یەكلایی بكرێتەوە". لەبەشێكی راگەیەنراوەكەدا هاتووە، داوا لەسەرۆكی هێزە سیاسییەكان و فراكسیۆنەكانی ناو پەرلەمان دەكات بەرپرسیارێتی هەڵگرن و گفتوگۆكانیان یەكلایی بكەنەوە و هەنگاو بۆ هەڵبژاردنی سەرۆك كۆمار بنێن. بە دەست لەكاركێشانەوەی فراكسیۆنی سەدر، كە خاوەنی 73 كورسی پەرلەمانی بوو، دەرگا لەبەردەم "چوارچێوەی هەماهەنگی" واڵابوو بۆ دەستپێكردنی جموجوڵە سیاسییەكانی و گفتوگۆكانی بەمەبەستی پێكهێنانی حكومەتی بنكە فراوان و لەماوەی رابردوودا چەندین سەركردەی چوارچێوەی هەماهەنگی ئەوەیان راگریاندبوو كە دوای كۆتاییهاتنی پشووەكانی جەژنی قوربان پێكهێنانی حكومەتی نوێ نزیك دەبێتەوە و رایدەگەیەنن.  

هاوڵاتی وەزیری ئاوەدانكردنەوەو نیشتەجێكردن ئاشكرای دەكات بڕی دوو تریلۆن دیناریان بۆ 121 پرۆژە خەرج كردووەو دەشڵێت:" لەو گوژمەیە 854 ملیار دینارمان بۆ پڕۆژەی ڕێگاوبان خەرج كردووە كە بەرهەمەكەی هەزار و 212 كیلۆمەتر ڕێگاوبان بووە". بەبۆنەی تێپەڕبوونی سێ ساڵ بەسەر كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستان دانا عەبدولكەریم، وەزیری ئاوەدانكردنەوە و نیشتەجێكردن گرنگترین كار و چالاكییەكانی وەزارەتەكەی لەو سێ ساڵەدا دەخاتەڕو. دانا عەبدولكەریم، وەزیری ئاوەدانكردنەوە و نیشتەجێكردن رایگەیاند: ئەركە سەرەكییەكانی وەزارەت پێكهاتون لە دروستكردنی ڕێگەوبان و پردەكان و دروستكردنی یەكەی نیشتەجێبون. هەروەها دەشڵێت: سەرەڕای ئەو ئەركانە ئێستا وەزارەت لە سەرقاڵی دامەزراندنی هێڵی شەمەندەفەر، هێڵی خێرای هاتووچۆ، فڕۆكەخانەیە. " لە ماوەی سێ ساڵی كابینەی نۆیەمدا وەكو وەزارەتی ئاوەدانكردنەوە (60) پڕۆژەی ڕێگاوبان لەسەر بودجەی وەبەرهێنان بە (854) ملیار دینار جێبەجێ بكەن، كە بەرهەمەكەی هەزار و (212) كیلۆمەتر ڕێگاوبان بوە و لە ناویدا (92) كیلۆمەتر رێگای یەك ساید و دو ساید و رێگای لاوەكی و گوند و پڕۆژەی دروستكردنی تونێل و پردی گەورەی لەخۆ گرتوە"، وەزیری ئاوەدانكردنەوە وا دەڵێت. لە بارەی یەكەی نیشتەجێبونەوە وەزیری ئاوەدانكردەوە رایگەیاند: توانیومانە (9) پڕۆژەی بیناسازی و نیشتەجێكردن لەسەر بودجەی وەبەرهێنان بە گوژمەی گشتی (98) ملیار و (500) ملیۆن دینار تەواو بكەین. دانا عەبدولكەریم باسی لەوەشكردوە، (82) پڕۆژەی بچوك و مامناوەند لەسەر بودجەی ئاسایی بە گوژمەی گشتی دو ملیار (794) ملیۆن دینار بۆ رێگای گوندەكان تەواوكراوە. هاوكات راشیگەیاند، هەنگاوی یەكەممان ناوە بۆ دامەزراندنی هێڵی ئاسنین لە هەرێی كوردستان، كە لە ئێستادا لە قۆناغی لێكۆڵینەوەدایە بە هاوكاری چەند كۆمپانیایەكی پسپۆڕی نێودەوڵەتی. وەزیری ئاوەدانكردنەوە لە بارەی كۆی گشتی كارەكانی وەزارەتەكەیەوە لە سێ ساڵی رابردودا وتی: بە گشتی (121) پڕۆژەی جۆراوجۆری ڕێگاوبان و نیشتەجێكردن بە گوژمەی زیاتر لە دو ترلیۆن دینار ئەنجامدراوە.  

هاوڵاتی كۆمپانیایەك بواری یاسای نێودەوڵەتی ئاماژە بەوە دەدات ئەو كۆمپانیایانەی لە بواری نەوتی هەرێمی كوردستان كار دەكەن، ئەگەر بەغدا پێداگربێت لەسەر هەڵوەشاندنەوەی گرێبەستی نێوان كۆمپانیاكان و حكومەتی هەرێم، دەتوانن لە دادگای نێودەوڵەتی سكاڵا تۆمار بكەن.  ئەمرۆ 16ی تەمموزی 2022و كۆمپانیای گیبسۆن دان لە راگەیەنراوێكدا باسی لەوەكردووە، بە لەبەرچاوگرتنی دەستووری عێراق و یاسای نەوت و غازی هەرێم، دۆسیەی كاركردنی كۆمپانیاكانی نەوت لە هەرێمی كوردستان پشت ئەستوورە بە بنەمای یاسایی، بۆیە ئەو كۆمپانیایانە دەتوانن سكاڵا لەسەر حكومەتی عێراق تۆمار بكەن، بەڵام ئەگەر كۆمپانیاكانیش سكاڵا تۆمار بكەن بەغدا رووبەڕووی كێشەی یاسایی گەورە دەبێتەوە و دەبێت ملیاران دۆلار قەرەبوو بداتەوە بە كۆمپانیاكان". " هەرێمی كوردستان لە هەموو دۆخێكدا بەشێكە لە عێراق، لەسەر عێراقیش پێویستە پابەندبێت بە یاسا نێودەوڵەتییەكانەوە، لەئێستاشدا وەزارەتی نەوتی عێراق بوەتە مایەی هەڕەشە بۆ ژینگەی كاركردنی كۆمپانیا نەوتییەكان لە هەرێمی كوردستان". ئیحسان عەبدولجەبار، وەزیری نەوتی عێراق، دوێنێ هەینی 15 ی تەمموزی 2022  ڕایگەیاند: "عێراق نزیكبووەتەوە لەوەی مافە مێژووییە یاساییەكانی خۆی بەدەستبهێنێت بۆ بەڕێوەبردنی تەواوی چالاكییەكانی نەوت. دواجار دانیشتنی دوایی دەستەی دادوەریی سەر بە ژووری بازرگانیی نێودەوڵەتی سەبارەت بە كێشەی نێوان عێراق و توركیا بەڕێوەچوو، تایبەت بە رێككەوتنی بۆری نێوان هەردوولا. دەستەكە خستنەڕووی سكاڵاكەی لە لایەن لایەنەكانەوە داخست، دوای ئەوەی گوێی لە گوتە و بەرگرییان گرت، بۆیە چیدیكە هیچ ئەگەرێك نەماوە بۆ درێژكردنەوە یان دواخستن".   هاوكات، وەزیری نەوتی عێراق وتیشی:"پێشبینی دەكەم دەستەی دادوەری سەر بە ژووری بازرگانیی نێودەوڵەتی لە پاریس لە ماوەی چەند مانگێكی كەمی داهاتوودا بڕیاری دوایی و یەكلاكەرەوەی خۆی بدات. ستایشی هەوڵە ناوازەكانی نووسینگەی نێودەوڵەتی راوێژكاریی یاسایی و لیژنەی یاسایی وەزارەت دەكەم بۆ بەرگریكردنیان لە مافەكانی عێراق بۆ بەڕێوەبردنی سامانی نەوتی خۆی، لەگەڵ بەرگریكردنیان بۆ ئەوەی وەزارەتی نەوت دەسەڵاتە دەستوورییەكانی بەدەستبهێنێتەوە. عێراق سوورە لەسەر بەدەستهێنانەوەی مافە رەواكانی لە سامانی نیشتمانییدا، بەپێی یاسا و پەیماننامە نێودەوڵەتییەكان".