ماڵپەرێکى عێراقى: بەغدا یەکشەممە مووچەى مانگى پێنج دەنێرێت 

هاوڵاتی سەرۆك وەزیرانی عێراق ئەمڕۆ سەردانی سعودیە دەكات بۆ بەشداری كردن لە لوتكەی ئەنجومەنی هاوكاری كەنداو و بڕیارە جۆبایدین سەرۆكی ئەمریكاش بەشداری بكات. ئەمڕۆ هەینی مستەفا كازمی سەرۆك وەزیرانی عێراق سەردانی سعودیە دەكات و رۆژی شەممە ئەنجومەنی هاوكاری كەنداو كە عێراق و سعودیەو میسرو ئوردن بەشداری تێدا دەكەن. كۆشكی سپی ئەمریكا ئەوەی ئاشكرا كردووە كە جۆبایدن سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا لە جەددە بەشداریی لە كۆبوونەوەی ئجومەنی هاوكاری كەنداو دەكات.  لەو ئەنجومەنەدا گۆڕانی كەشوهەوا و ئاسایشی خۆراك و پرسی هەناردەی نەوت و وزەو بازرگانی نێوان وڵاتان و روبەروبونەوەی پەتای كۆرۆنا تاوتوێ دەكرێت. ئەنجومەنی هاوكاری كەنداو رۆژانە 20 ملیۆن و 780 هەزار بەرمیل نەوت و 420 ملیار مەتر سێجا غازی سرووشتی بەرهەمدەهێنن. ئەمڕۆ كاتژمێر 5ی سەر لەئێوارە جۆبایدن، سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا دەگاتە فرۆكەخانەی جەددە لە سعودیە.  

هاوڵاتی بانگەوازەكەی موقتەدا سەدر بۆ ئەنجامدانی نوێژی هەینی لە مەدینە سەدری بەغدا لە شەوی ڕابردووەوە هەزاران كەس ڕوویان لە ئەو شوێنەكردووە و سەرجەم هێزە ئەمنییەكانی بەغدایش خراونەتە ئەو پەڕی حاڵەتی ئامادەباشییەوە.لەئێستادا زیاتر لە یەك ملیۆن كەس ئامادەن. بۆ ڕێگری لە هەر ڕووداوێكی نەخوازراو، وەزارەتی ناوخۆی عێراق بڕیاریدا هەموو هێزە ئەمنییەكان بخرێنە حاڵەتی ئامادەباشییەوە. هاوكات سەرایە سەلام، كە سەر بە موقتەدا سەدرن، هاوشانی هێزە ئەمنییەكان پارێزگاری نوێژخوێناندان. حاكم زاملی، یەكێك لە ئەندامانی لیژنەی باڵای ئەنجامدانی نوێژی هەینی، بۆ سایتی (بەغداد الیوم) رایگەیاند:" پێویستە هەموو نوێژخوێنان پابەند بن بەو بڕیارو رێنماییانەی كە موقتەدا سەدر دەریكردووە بەشێوەیەكی یەكگرتوو". لیژنەی ئامادەكاری لەڕاگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، لە شەقامی فەلاح لەناوچەی سەدر نوێژی یەكگرتوو ئەنجام دەدرێت بەهۆی زۆری ژمارەی نوێژخوێنانیشەوە ناوچەكانی نزیك لەو شەقامە دەتوانرێت بەكاربهێندرێت. هەروەها ئاماژەی بەوەكردووە "شەقامی مزگەوتی موحسن و نوسینگەی سەدر بەس نین بۆ ئەنجامدانی نوێژ، ئەگەری ئەوە هەیە ژمارەی نوێژخوێنان بەدرێژایی شەقامی فەلاح تا دەگاتە شەقامی سەدە نوێژ ئەنجام بدەن، چونكە تا ئێستا زیاتر لە ملیۆنێك نوێژخوێن لە باشورەوە تا باكوری عێراق ئامادەن بەشداری بكەن". 

هاوڵاتی نیاز عەبدوڵا، رۆژنامەنوسی بەتوانای هەرێمی كوردستان كە ماوەی 19 ساڵ كاری رۆژنامەوانی كردووە لەلایەن لیژنەی بەرگریكردن لە رۆژنامەنوسان(CPJ) لە ئەمریكا خەڵات دەكرێت. نیاز عەبدوڵا رایگەیاند كە" بە شانازییەوە پێتان رادەگەیەنم، بەهۆی كارە رۆژنامەوانییەكانم و بەرگریكردن لە بەهاكانی ئازادی رۆژنامەوانی لە ماوەی ١٩ ساڵی رابردوودا؛ بۆ ئەم ساڵ ٢٠٢٢ "خەڵاتی نێودەوڵەتی ئازادی رۆژنامەوانی"یم پێدەبخشرێت لەلایەن لیژنەی بەرگریكردن لە رۆژنامەنووسان (CPJ) لە ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا". هەروەها ئەوەشی راگەیاند كە" لێرەوە سوپاسی CPJ دەكەم، كە بەدرێژایی چەندین ساڵ لە هەرێمی كوردستان بەرگری لە ئازادی رۆژنامەوانی و پارێزراوی رۆژنامەنووسان كردووە، دەیان راپۆرتی گرنگی پڕ لە بەڵگەی نووسیوە و بڵاوكردۆتەوە؛ خەڵاتكردنی ئێمەش بەشێكە لە بەرگریكردن لە بەهاكانی ئازادی رۆژنامەوانی و رێزگرتن لەو رۆژنامەنووسانەی سەرەڕای بەربەستە سەختەكانی بەردەم كاری رۆژنامەوانییان بەڵام كۆڵیان نەداوە و بەردەوامبوون. بڕیارە رێوڕەسمی دابەشكردنی خەڵاتی نێودەوڵەتی ئازادی رۆژنامەوانی لە مانگی ١١ی ساڵی ٢٠٢٢ لە ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بەڕێوەبچێت. "سەری رێز دائەنەوێم بۆ رۆژنامەنووسانی شەهید سۆرانی مامە حەمە، كاوە گەرمیانی، سەردەشت عوسمان، ویداد حوسێن، عەبدولتاهیر شەریف و، تەواوی زیندانیانی بادینان كە رۆژانێكی سەخت بەڕێدەكەن لە ناو زیندانەكانی دەسەڵات لە هەرێمی كوردستانی عێراق"، نیاز عەبدوڵا وا دەڵێت. نیاز عەبدوڵا یەكێك بووە لەو رۆژنامەنوسانەی بەرگری تەواوی لە میدیاكارانی هەرێمی كوردستان بەتایبەت ئەو رۆژنامەنوسانەی لەبادینان دەستگیر كران داكۆكی لێ دەكرن و رەخنەی توندی لە دەسەڵات دەگرت. نیاز عەبدوڵا لەساڵی 2004 لەرۆژنامەی هاوڵاتی بۆ ماوەیەكی زۆر كاری رۆژنامەنوسی كردووە و یەكێكە لەو رۆژنامەوانانەی میدیای هاوڵاتی شانازی بەكارەكانییەوە دەكات، بەناوی ستافی هاوڵاتی پیرۆزبایی لێ دەكەین.

ئارا ئیبراهیم ئەندامێكی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق زانیاری لەبارەی نوێژی بەكۆمەڵی سەردییەكان ئاشكرا دەكات و دەڵێت:" سبەینێ سەدر پەیامێكی بۆ چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەكان دەبێت كە بە پێكهێنانی حكومەت ئیستفزاز نەكرێت". ئەحمەد حاجی رەشید، ئەندامی خولی پێشووی پەرلەمانی عێراق لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت:"دوێنێ و ئەمڕۆ گفتوگۆم هەبووە لەگەڵ سەدرییەكان، ئەوان باسیان لەوەكرد كە هیچ شتێكی نەخوازراو لە رۆژی هەینی(سبەینێ) نوێژی بەكۆمەڵ روونادات و هیچ شێكی پلان بۆدارێژراو نییە". ناوبراو وتیشی:"سەدرییەكان پەیامێكیان بۆ چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەكان دەبێت كە بەپێكهێنانی حكومەت ئیستفزاز نەكرێن، واتا كەسێكی وەك نوری مالكی نەكرێتە سەرۆك وەزیران، چونكە ئەوان قبوڵیان نییە". ئەحمەد حاجی رەشید، ئەوەشی ئاشكرا كرد كە سەدرییەكان لەكشانەوەی لە پەرلەمان زەرەرمەند بوون كە 73 كورسیان هەبووە، بەڵام كەسیان جورئەتی ئەوەیان نییە بە موقتەدا سەدر بڵێن، وتیشی:" ناكات. "ئەگەر سەدرییەكان لە پەرلەمان دەستیان لەكارنەكێشایەتەوە، تەیاری تەنسیقی(چوارچێوەی هەماهەنگی) دەیانویست پەرلەمان هەڵبوەشێننەوە، بەڵام كە سەدر كشایەوە ئەوان بوون بەزۆرینە، بۆیە دەیانەوێت لەم فرسەتدا هەمواری یاسای هەڵبژاردن بكەنەوە تۆڵە لەكازمی بكەنەوە".ئەحمەد حاجی رەشید وا دەڵێت. ئەحمەد حاجی رەشید ئەوەشی روونكردەوە كە بەشێكی زۆری وەزیرەكان و وەكیل وەزیرو  ئەمین عامی حكومەتی عێراق سەر بە سەدرن و رێگە نادات ئەوانە دووربخرێنەوە، وتیشی:" پێموایە حكومەت پێكنایات، چونكە چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەكان ناتوانن كەسێك دیاری بكەن بەبێ رەزامەندی سەدر". هاوكات ئەوەشی دووپاتكردەوە چارەسەر بۆ دۆخی عێراق هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و هەڵبژاردنی پێشوەختەی عێراق دەبێت.

هاوڵاتی وەزارەتی دەرەوەی هۆڵەندا لەبارەی دۆسیەی دیپۆرتكردنەوەی فریدیریك گیردینك-ی ڕۆژنامەنووسی هۆڵەندییەوە لەلایەن پارتییەوە هاتە دەنگ و باڵیۆزی ئەو وڵاتە لە بەغداد پەیوەندیی بە فوئاد حوسێنەوە دەكات. ئەمڕۆ 14ی تەموزی 2022، ئاژانسی هەواڵی هۆڵەندا لەسەر زاری وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەو وڵاتەوە بڵاویكردووتەوە كە ئەمڕۆ باڵیۆزی هۆڵەندا لە عێراق پەیوەندیی بە فوئاد حسێن، وەزیری دەرەوەی عێراقەوە كردووە و قسەیان لەسەر دۆسیەی دیپۆرتكردنەوەی ڕۆژنامەنووسێكی هۆڵەندییەوە كردووە لە هەرێمی كوردستان. هەروەها وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی هۆڵەندا ڕایگەیاندووە، ئەوان لە پەیوەندیدان لەگەڵ ئەو ڕۆژنامەنووسە و پێویستە ڕۆژنامەنووسان كارئاسانییان بۆ بكرێت، تا بتوانن كارەكانیان لە هەر شوێنێكی جیهاندا بێت و ڕاپەڕێنن و بۆ ئەو مەبەستەش جەخت لە گرنگی ئازادیی ڕۆژنامەنووسیی دەكەنەوە. فریدیریك گیردینك ژنە ڕۆژنامەنوسی هۆڵەندی لە تویتێكدا ڕایگەیاند:" لە شاری هەولێر دەستگیركرام و بەمەبەستی دەركردنیشیم لە هەرێم لە فڕۆكەخانەی هەولێر هێڵراوەمەتەوە و حكومەتی توركیاش بە هۆكاری دەركردنەكەم دەزانم". دوێنێ فرێدریك گێردینك، كە ڕۆژنامەوانێكی هۆڵەندیە و ساڵانێكە كار لەسەر پرسی كورد و كوردستان دەكات لە كاتیكدا دەیویست لە هەولێرەوە بچێتە ڕۆژئاوای كوردستان لەلایەن هێزەكانی ئاسایشی پارتی دەستگیركرا و ئەوەش ناڕەزایەتیی بەدوای خۆیدا هێناوە.   

هاوڵاتی جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان رایگەیاند:" لە كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێم دەستمان بردووە بۆ چەند مەلەفێك و دەمانەوێت لە كوردستانێكدا بژین كە شانازی پێوە بكەین". هەروەها راشیگەیاند:" ئێستا زیاتر لە ٤٩٠ خزمەتگوزاری تاك و تایبەت هەیە لە نێوان حكومەت و هاوڵاتیاندا".  دەقی وتارەكەی قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆكی حكومەتی ھەرێمی كوردستان:      ئەساسی كارنامەی كابینەی نۆیەمی حكومەتی ھەرێمی كوردستان، خزمەت كردن و چاكسازییە. لەو چوارچێوەیەدا بەندە و نووسینگەكەم، دەستمان بردووە بۆ چەند مەلەفێك كە خزمەت بەو ئامانجە دەگەیێنێت. ھەم بەردەوام بووین لە جێبەجێ كردنی پرۆگرامی بایۆمەتری كە لەم كابینەیەدا بە خۆشحاڵیەوە قۆناغی دووەمی بایۆمەتریمان دەست پێكرد. قۆناغی دووەمی بایۆمەتری بریتییە لە رێكخستنەوەی میلاكاتی ھەموو حكومەتی ھەرێمی كوردستان، لەو چوارچێوەیەدا بۆ ھەر مووچەخۆرێكی ھەرێمی كوردستان ژمارەی كەسی بێھاوتامان پێشكەش كرد. ئەو ژمارەیە دەبێتە دەستپێك بۆ حكومەتێكی ئەلیكترۆنی، كە سبەینێ ھەر مووچە خۆرێك بتوانێت لە رێگەی ئەو ژمارەیەوە چەندین خزمەتگوزاری پێ بگات. ئێمە كە بەرەو حكومەتێكی دیجیتاڵی دەڕۆین ئەو خزمەتگوزارییانە كە پێشكەشی ھاووڵاتییانی دەكەین باشتر و خێراتر و شەفاف تر دەبن. لەو پێناوەشدا بەرنامەی خزمەت كە بەرنامەیەكی حكومەتی ھەرێمی كوردستانە، لەم كابینەیەدا پەرەی پێدرا. بەرنامەی خزمەت پێكھاتووە لە پێداچوونەوە بەھەموو ئەو خزمەتگوزارییانەی كە حكومەت پێشكەشی دەكات بە ھاووڵاتیان، كە تاوەكو ئێستا زیاتر لە ٤٩٠ خزمەتگوزاری تاك و تایبەت ھەیە لە نێوان حكومەت و ھاووڵاتیی دا. داوامان لە ھەموو وەزارەتەكان كردووە، پێداچوونەوە بە ھەموو ئەو خزمەتگوزارییانە بكەن، تاكو ئەو خزمەتگوزارییانە خێراتر و شەفافتر و باشتر بگەیەنێرێت بە ھاووڵاتیان. ئەم خزمەتگوزارییانە ھەموو كۆكراونەتەوە، ھەموو یەكسان كراون، تاكو خزمەتێك لە دھۆك بە ھەمان شێوەی سلێمانی پێشكەش بكرێت، كە كۆكراونەتەوە راگەیێنراون لە پۆرتاڵی خزمەت، كە ئەمڕۆ ئەو پۆرتاڵە بە زمانەكانی كوردی و عەرەبی و ئینگلیزی راگەیێنراون و لە ئینتەرنێت دا ھەیە لە ژێر ناونیشانی خۆی. ئەم بەرنامەیە دەبێتە دەستپێكێك بۆ حكومەتێكی ئەلیكترۆنی و گەیاندنی ھەندێك خزمەتگوزاری لە رێگەی ئەلیكترۆنییەوە رۆتین كەم دەكاتەوە و شەفافیەت زیاد دەكات.    ھەر لە چوارچێوەی پرۆگرامی خزمەت پێداچوونەوەیەكی سەرتاسەریمان كردووە بە شێوازی تۆماری كۆمپانیا لە ھەرێمی كوردستان. پێشتر پرۆسەیەكی زۆر ئاڵۆز و دەستی ھەبووە كە ئێستا بە دیجیتاڵ كردنی ئەم پرۆسەیە توانیومانە تۆماری كۆمپانیا ببێتە پرۆسەیەك كە بە خێرایی بگەیێندرێت، ئەمەش نەك تەنیا رۆتین كەم دەكاتەوە بەس ھەنگاوێكی گرنگە بۆ بەھێز كردنی ئابووری ھەرێمی كوردستان. بۆیە ئەمانە بەشێكن لەوچاكسازییانە، بەس كۆتایی نایەت بەو چاكسازییانە. چاكسازی تریشمان ئەنجام داوە، بەھاوكاری چەند وەزارەتێكی دیكە كە ھەم چاكسازین ھەم خزمەتێكی باشتر دەگەیێنن بە كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان.    ھەموومان دەزانین كە نا ھاوسەنگییەك ھەیە لە نێوان ئەو ئیمتیازانەی كە لە كەرتی حكومەتی ھەیە و لەگەڵ ئەو ئیمتیازانەی كە لە كەرتی تایبەت ھەیە، بۆیە بە پەسەند كردنی یاسای كار ئێمە بەشێك لەو ناھاوسەنگییەمان رێكخستووەتەوە، ئەمڕۆ لە ژێر چەتری یاسای كاری نوێی ھەرێمی كوردستان، ئیمتیازێكی زیاتر دەدرێت بەو كارمەندانەی كە لە كەرتی تایبەت ئیش دەكەن و لە ھەمان كاتیشدا مافێكی بەھێزتریان ھەیە، مافیان پارێزراوە. لە پاڵ یاسای كار، ئیشمان كردووە بۆ پەسەندكردنی یاسای دەستەبەری كۆمەڵایەتی و خانەنشینی، ئەمەش لە ھەمان كاتدا پاراستنێكی دەبێت بۆ ئەو كارمەندانەی كە لە كەرتی تایبەت ئیش دەكەن، وە لە ھەمان كاتدا ئەو كەسانەی كە لە خوارووی رێژەی ھەژارین.    بە داخەوە لە ھەرێمی كوردستان بینیومانە كە رێژەكانی توندوتیژی بەرامبەر بە ژنان زیادیان كردوە، بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی زیادبوونی ئەو دیاردەیە حكومەتی ھەرێمی كوردستان گرنگییەكی زیاتری داوە بە ئالییەتەكانی رووبەڕووبوونەوەی دژی ژنان و خێزان.    ھەمواری یاسای بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژیمان پەسەند كردووە. گرنگییەكی زیاترمان داوە و ھێزێكی زتاترمان داوە بە بەڕێوەبەرایەتی گشتی بەرنگاربوونەوەی توندوتیژی خێزان و ژنان، بە پشتیوانی ھێزە ئەمنییەكانمان دادگاكانمان رووبەڕووبوونەوەی زیادبوونی دیاردەی توندوتیژی دژی خێزان. ئێمە راستە حكومەتێكی تۆكمەمان پێویستە، حكومەتێكمان پێویستە كە رێنماییەكانی ئاسان بن و جێبەجێ بكرێن و كارا بین و كاریگەر بین، بەڵام ئێمە ھەموومان دەمانەوێت لە كوردستانێك دا بژین كە شانازی پێوە بكەین، بۆیە پاراستنی یەكسانی نێوان ژنان و پیاوان لە ھەرێمی كوردستان، یەكێكە لە ئەولەویەتەكان و ھەموومان كاری لە پێناودا دەكەین. بۆیە دوای سێ ساڵ كاركردن لە كابینەی نۆیەم دەتوانم بڵێم كە ئەنجامی باشمان داوە، لە پێناو خزمەتكردن و لە پێناو چاكسازی، بەڵام زۆر كاریش ماوە كە بكرێت، بۆیە ئێمە لەو ساڵەی كە ماومانە ھەموو ھەولێكی خۆمان سەرف دەكەین بۆ تەواوكردنی ئەو چاكسازییانە و دەستپێكردنی چاكسازی دیكە، كە بتوانین پێكەوە باشتر خزمەت بە كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان بكەین و حكومەتەكەمان كاراتر و باشتر بكەین.          

هاوڵاتی جۆبایدن سەرۆكی ئەمریكا رێككەوتنێكی لەگەڵ ئیسرائیل لەدژی ئێران واژوو كرد كە هەردوولا بە هاوبەشی رووبەرووی چالاكییەكانی تاران دەبنەوە. ئەمڕۆ دوای كۆبوونەوە لەگەڵ یائیر لاپیدی سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل، جۆ بایدن سەرۆكی ئەمریكا رێككەوتنێكی ئەمنی بۆ بەهێزكردنی هاوپەیمانییەكەیان دژی ئێران واژۆ كرد و تیایدا ئەمریكا پابەندی خۆی بە پاراستنی ئیسرائیل دووپاتكردوەتەوە لە هەر دەستدرێژییەكی ئێران كە بكرێتە سەری. دوای واژۆكردنی رێككەوتنەكە لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیی هاوبەشدا بایدن رایگەیاند:" ئەمریكا پابەندە بە پاراستنی ئاسایشی ئیسرائیلەوە لە هەر هێرش و دەستدرێژییەكی ئێران بۆ سەر ئیسیرائیل". سەرۆكی ئەمریكا روونیشیكردەوە یەكێك لە خاڵەكانی رێككەوتنە ئەمنییەكە ئەوەیە،كە هەرگیز رێگە بە ئێران نەدەن دەستی بگات بە چەكی ئەتۆمی. هەروەها سەرۆكی ئەمریكا ئەوەی خستەڕوو، هێشتا دەرفەتی گفتوگۆو رێگای دیبلۆماسی لەبەردەمە بۆ ئەوەی ئێران دەستبەرداری بەرنامەی ناوەكی بێت.

هاوڵاتی ئەنجومەنی باڵای كۆمەڵی دادگەری كوردستان كۆبوەوە و رایگەیاند:" حكومەتی هەرێم لە ماوەی ڕابردودا شكستی لە چەندین كەرت‌و كایەدا هێناوە، بەرپرسیاری یەكەمیش لەم شكستە لایەنە سەرەكییەكانی پێكهێنەری حكومەتن". ئەمڕۆ پێنجشەممە 14ی تەموزی 2022، ئەنجومەنی باڵای كۆمەڵی دادگەری كوردستان لە راگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، كە بەسەرپرشتی عەلی باپیر لە شاری هەولێر كۆبوەتەوە و لەبارەی دۆخی خراپی هەرێم‌و دۆخی چەقەبەستوی عێراق گفتوگۆكراوە، هەڵسەنگاندنی سەرەتایی بۆ سێ ساڵ كاركردنی كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستان كرا، جەختكرایەوە كە "حكومەتی هەرێم لە ماوەی ڕابردودا شكستی لە چەندین كەرت‌و كایەدا هێناوە، بەرپرسیاری یەكەمیش لەم شكستە لایەنە سەرەكییەكانی پێكهێنەری حكومەتن". هەروەها كۆمەڵ دوپاتیكردەوە كە هەمو ڕێكارە مەدەنییەكان دەگرێتەبەر بەمەبەستی پاراستی پیرۆزییەكانی ئایینی ئیسلام لە كۆمەڵگەو ڕێگانەدان بە هەر تەوژم‌و لایەنێك كە بیەوێت سنوری پیرۆزییە ئایینییەكانی گەلەكەمان ببەزێنێت". ئەنجوومەنی باڵای كۆمەڵی دادگەریی كوردستان لە بەشێكی دیكەی كۆبونەوەكەدا، نیگەرانی خۆی لە بەرزبونەوەی نرخی شتومەك لە بازاڕەكانی هەرێمی كوردستان نەشاردەوە، هۆكاری ئەو گرفتەشی بۆ جددی نەبون لە دۆزینەوەی پلانی گونجاو و پشتیوانیی نەكردنی حكوومەت بۆ بازرگانان، گەڕاندەوە. ئەنجومەنی باڵای كۆمەڵ دڵنیایی بە هاوڵاتیانیشدا كە وەك هێزێكی ئۆپۆزسیۆن لە بەرەی گەل‌و داخوازییە ڕەواكانیاندا دەمێنێتەوە  

هاوڵاتی فەرماندەیی ناوەندی پاراستنی گەل(نەپەگە) ئاشكرای دەكات كە دەستیان بەسەر چەندین تەرمی سەربازانی دەوڵەتی توركدا گرتووە و دەشڵێت:" دەوڵەتی تورك شكستی هێناوە بۆیە چەكی كیمیایی و فسفۆر و چەكی ئەتۆمی تاكتیكیی بەكاردەهێنێت". ئامەد مەڵازگرت، ئەندامی فەرماندەیی ناوەندی پاراستنی گەل(نەپەگە) لە لێدوانێكدا بۆ ئاژانسی فورات نیوز رایگەیاند كە مانگی تەممووز بۆ ئێمە مانگێكە كە لە مێژوودا بە بەرخۆدانێكی گەورە نووسراوەتەوە" ٤٠ ساڵ لەمەوبەر لە دژی فاشیزمی دوژمن لە زیندانی ئامەد، مەزڵوم دۆغان بە چالاكییە مێژووییەكەی خۆی لە نەورۆزدا بڵێسەی ئازادیی داگیرساند، دوای ئەو چالاكییەی هاوڕێ مەزڵوم، چوار شۆڕشگێڕ چالاكییەكیان ئەنجامدا، دواتر بە پێشەنگایەتیی محەمەد خەیری دورموش و كەمال پیر كە هاوكات دامەزرێنەری پەكەكە بوون، ملیان بەرامبەر دڕندەیی نەچەماندەوە و ڕۆحی خۆفیداكارییان لەناو پەكەكەدا بونیادنا، ئەوان ڕۆحی بەرخۆدانیان وەك میراتێك بۆ مرۆڤایەتی پێشكەوتنخواز و گەلانی چەوساوە جێهێشت و بوونە ئومێد". هەروەها راشیگەیاند:"هەتا ئێستاش شەڕی قورس لە زاپ و ئاڤاشین و مەتینا بەردەوامە، ئەو هێزە تایبەتانەی كە لەلایەن دەوڵەتی توركەوە مەشقیان پێدەكرا و مۆدێرنترین تەكنەلۆژیا كە لەلایەن ناتۆوە دابینكرابوو، بەس نەبوون، بەڵكو خیانەتكارانیش لەم شەڕەدا تێوەگلاون، هاوكات لەگەڵ ئەمەشدا كەڵك لە چەتەكانی داعش و ئەلنوسرەش وەردەگرن، كە لە سووریاوە هێناویانن، هەرچەندە دەوڵەتی تورك ئەم بڕە هێز و تەكنەلۆژیایە بەكاردەهێنێت، بەڵام لە بەرامبەر گەریلا شكست دەهێنێت، هەربۆیە چەكی كیمیایی و فسفۆر و چەكی ئەتۆمی تاكتیكی بەكاردەهێنێت". هاوكات ئاشكراشیكرد:" هاوڕێیانمان لە گردی ئامێدییە دەستیان بەسەر چەند تەرمێكی سەربازاندا گرتووە، ئەو تەرمانەش تا ئێستا لە دەستی هاوڕێیانماندایە، هەرگیز نەمان وتووە دوژمن ناتوانێت بێت، چونكە ئەو دەرفەتی هەیە و هاوكاریی لە دەرەوە وەردەگرێت، بەڵام بەبێ لێپرسینەوە ناچێتە هیچ شوێنێك. ئامەد مەڵازگرت لەبارەی دۆخی شەڕی تونێلەكانیشەوە ئەوەی دووپاتكردەوە كە ماوەی سێ مانگە بەرخۆدانی وەرخەلێ لە بارودۆخێكی سەختدا بەردەوامە، وتیشی:" دوژمن لەم تونێلانەدا گازی ژەهراویی بەكاردەهێنێت، تەقینەوەی گەورە دروست دەكات، لە دەرگای چوونەژوورەوەی تونێلەكان تایەی ئۆتۆمبێل دەسووتێنێت، بەڵام هاوڕێیانمان لە وەرخەلێ بەرەنگاری ئەو هێرشانە دەبنەوە".

هاوڵاتی حكومەتی هەرێمی كوردستان بەواژۆی مەسرور بارزانی چەند بڕیارێك لە بەرژەوەندی خەڵك دەدات و دەسەڵات دەداتە وەزیری دارایی. حكومەتی هەرێمی كوردستان بڕیاریدا بە درێژكردنەوەی ماوەی كاركردن بە بڕیاری ژمارە ١٣٢، كە لە رێكەوتی ١٩ی كانوونی دووەمی ٢٠٢٢ دەرچووە و ئەو بڕیارە  بۆ ماوەی ٣ مانگ لە ڕێكەوتی ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ تاوەكو ٢٠ی ئەیلولی ٢٠٢٢ كاری پێ دەكرێت و ئەوەش دوا دەرفەت دەبێت بۆ سوودوەرگرتن لەو ئاسانكارییانە و جارێكی دیكە درێژ ناكرێتەوە. بەپێی بڕیارەكەی ئەنجومەنی وەزیران كە واژوو ی مەسرور بارزانی، سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیرانی لەسەرە، ئەو بڕیارانەی خوارەوە دراون: ١. داشكاندنی رێژەی ١٥% لەو پێشینانەی حكومەت كە پێشینەی هاوسەرگیریی و قەرزی بچووك و پێشینەكانی بانكی كشتوكاڵی و پێشینەی پرۆژەكانی پیشەسازی و گەشتیاری) و لێخۆشبوونی تەواوی سزای دەرچوونی بڕیاری ئەنجومەنی وەزیرانەوە تەواوی بڕی پێشینەكان بۆ حكومەت بگەڕێننەوە. ٢. داشكاندنی رێژەی ١٥% لەسەدا پازدە لە بڕی پابەندی دارایی كەڵەكەبووی وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار (شارەوانییەكان، گەشتوگوزرا، ئاو) بەمەرجێك كەس و لایەنی بەرپرسیار لەو پابەندییە داراییە ئامادەبن تا ٩٠ رۆژی كار لە رێكەوتی دەرچوونی بڕیاری ئەنجومەنی وەزیرانەوە تەواوی بڕی ئەو پابەندییە داراییانە بۆ حكومەت بكەڕیننەوە. ٣. بڕگەكانی سەرەوە لێخۆشبوونی تەواوی سزای دارایی دواكەوتنی قەرزی پارەی بەشدارییەكان (مساهمات صندوق الچمان الإجتماعی) تایبەت بە دەستەبەری كۆمەڵایەتی (الچمان الإجتماعی)یش دەگرێتەوە بە مەرجێك خاوەنكار تەواوی پارەی كەڵەكەبووی بەشدارییەكان بە شێوەی نەقد بە یەكجار بدات لەماوەی دەستنیشانكراو لەسەرەوە. ٤. لێخۆشبوونی تەواوی سزای دواكەوتن و سود لەسەر باج و رەسمی كەڵەكەبوو بە مەرجێك تەواوی باج و رەسم بدرێت بە حكومەت لەو ماوەی هاتوو لە بڕگەی ١ی سەرەوە. ٥. بڕگەگەكانی سەرەوە خودی باج و رەسم ناگرێتەوە كە بەپێی دەستوور دەبێت لە چوارچێوەی یاسادا لێخۆشبوون لە رەسم و باج رێكبخرێت و قەرزە بازرگانییەكانیش ناگرێتەوە كە بە كۆمپانیا و بەڵێندەر و وەبەرهێنەران دراون وەك ئاسانكاری بانكی لەلایەن بانكە بازرگانییەكانەوە و لە چوارچێوەی یاسای ژمارە ٢ی ساڵی ٢٠٢٠ رێكخراوە. ٦. پێدانی دەسەڵات بە بەڕێز وەزیری دارایی و ئابووری بۆ پێشكەشكردنی هەموو جۆرە ئاسانكارییەك لە چوارچێوەی یاسا بەكاربەرەكان بە شێوازی (تقسیگ)یشەوە بۆ پێدانی باج و رەسمی كەڵەكەبوو بە مەرجێك داواكاری بۆ سوودمەندبوون لەو ئاسانكارییە پێشكەش بكرێت لە ماوەی هاتوو لە بڕگەی ١ی سەرەوە.  

هاوڵاتی ڕۆژنامەنووسێكی هۆڵەندیی دەیویست بچێتە ڕۆژئاوای كوردستان لەلایەن هێزەكانی پارتی دەستگیردەكرێت و دیپۆرتی وڵاتەكەی دەكرێتەوە. فرێدریك گێردینك ڕۆژنامەوانێكی هۆڵەندیە و ساڵانێكە كاری لەسەر پرسی كورد و كوردستان كردووە، چەند خولەكێك پێش ئێستا زانیاری بەپەلەی لەسەر ئەكاونتی تویتەرەكەی بڵاوكردۆتەوە و تیادا نوسیویەتی:" ویستویەتی بچێتە ڕۆژئاوای كوردستان كاتێك لەسنووری ڕۆژئاوا نزیك بووەتەوە، هێزەكانی پارتی ڕێگەیان پێنەداوم تێپەڕم و گەڕاندمیانەوە بۆ هەولێر". ئەو ڕۆژنامەنووسە دەشڵێت:" ئیدارەی هەولێر وەك كەسێكی نەخوازراو لە هەرێم مامەڵەم لەگەڵ دەكەن و ئێستا بۆ دیپۆرت كردنەوە دەمبەنە فڕۆكەخانەی هەولێر".  

هاوڵاتی موقتەدا سەدر ڕێبەری ڕەوتی سەدر پەیامێكی نوێی لەبارەی نوێژی هەینی بڵاوكردەوەو دەڵێت لەهەموو ناڕەزایەتیەكانی پێشوو باڵاترە. رێبەری رەوتی سەدر دەڵێت، نايەوێت عێراق بخاتە "نێو ئاشووبێکی دیکەوە، هەر لەبارەی نوێژی هەینیی رۆژی 15ی تەممووزیشەوە داوای لەوانە کردووە کە بەشداری دەکەن، پابەندبن بە فەرمان و شێوازی نوێژی هەینییەوە. سەدر دەشڵێت، ئەگەر پێویست بێت، رۆژانی داهاتوو وەستانیان "بۆ پشتیوانیی چاکسازیی دەبێت". ره‌وتی سه‌در له‌ په‌رله‌مانی عێراق كشاوه‌ته‌وه‌ و ته‌واوی په‌رله‌مانتارانی ره‌وته‌كه‌ ده‌ستیان له‌كاركێشاوه‌ته‌وه‌، ئه‌وه‌ش دوای ئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ هاوپه‌یمانه‌كانی (سوننه‌كان و پارتی)  نه‌یانتوانی حكومه‌تی عێراق دروستبكه‌ن، بڕیاریشه‌ سبه‌ی هه‌ینی "نوێژی یه‌كگرتو" له‌ به‌غدا به‌ به‌شداری لایه‌نگرانی ئه‌نجامدات.  

هاوڵاتی كەریم ئەحمەد، سكرتێری پێشووتری حیزبی شیوعیی كوردستان، لە تەمەنی 100 ساڵی كۆچی دواییكرد.  رۆژی پێنجشەممە 14ی تەموزی 2022 كەریم ئەحمەد، سكرتێری پێشووتری حیزبی شیوعیی كوردستان، كە ماوەیەكیش سكرتێری حیزبی شیوعیی عێراق بووە، لە تەمەنی 100 ساڵیدا لە شاری هەولێر كۆچی دواییكرد. كەریم ئەحمەد لە 1ی تەموزی ساڵی 1922 لە گوندی باقرتەی سەر بە شارۆچكەی كۆیە لەدایكبووە، تا پۆلی سێی سەرەتایی لە شاری هەولێر دەخوێنێت و دواتر دەچێتە بەغدا و لەوێ خانەی مامۆستایان پەیمانگەی وەرزشی تەواو دەكات و دەبێتە مامۆستای وەرزش لە شاری كۆیە. كەریم ئەحمەد لە ساڵی 1947 هاوسەرگیریی كردووە و سێ كوڕ و چوار كچی هەبوو، یەكێك لە كوڕەكانی شەهید بووە.  كەریم ئەحمەد چەندین پۆستی گەورەی لەنێو حیزبی شیوعی عێراقیدا وەرگرتووە و ماوەی دوو ساڵ (1953 - 1955) سكرتاریەتی حیزبی لەدەستدابوو، هەروەها سكرتێری حیزبی شیوعی كوردستان بووە.  

هاوڵاتی سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان رایگەیاند كە لە كابینەی نۆیەمدا داهاتی ناوخۆ سەدا سەد زیادی كردووەو زیاتر لە یەك ملیار دۆلار قەرزیان داوەتەوە، دەشڵێت:" بەرنامەمان ئەوەیە كە بەهێزكردنی ئاسایشی ناوخۆ و سنوورەكان و بەردەوامبن، نابێت هەرێمی كوردستان وەك هەڕەشە و پێگەیەكی هێرشكردن بۆ سەر هیچ وڵاتێك بەكاربهێنرێت".  دەقی وتارەكەی سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان: بەناوی خوای گەورە و میهرەبان كوردستانییانی بەڕێز ئەم كاتەتان باش بەبۆنەی تێپەڕبوونی سێ ساڵ بە سەر دەستبەكاربوونی كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستان، بە پێویستم زانی ئەم وتەیەتان پێشكەش بكەم و باس لەوە بكەم كە لە ماوەی ئەو سێ ساڵەدا، چیمان كردووە و دەسكەوتەكانی ئەم كابینەیە چی بوون. هەروەها باس لە پلان و بەرنامەی داهاتوومان دەكەین . لێرەدا زۆر گرنگە ئاماژە بەوە بدەم كە هەر لە دوای دەستبەكاربوونی ئەم كابینەیە، هەرێمی كوردستان و جیهان بەگشتی، ڕووبەڕووی قەیرانێكی تەندروستی بووەوە كە بڵاوبووبوونەوە و تەشەنەكردنی ڤایرۆسی كۆرۆنا بوو ، سەرئەنجام قەیرانی دارایی لێكەوتەوە كە تا ئێستاش دەرهاویشتەكانی هەر ماون. لە هەمانكاتدا بەداخەوە، حكومەتی فیدراڵیش، جگە لە چەند مانگێكی كەم نەبێت، بڕە پارەی تەرخانكراو بۆ تەواوكاری مووچە، كە 200 ملیار دینار بوو، نەنارد. هەروەها چەندین هەوڵی دەرەكی و ناوخۆییش بۆ پەكخستنی حكومەتەكەتان درا. بەڵام حكومەتی هەرێمی كوردستان، توانی لە ڕێگەی پلان و بەرنامە و چاكسازییەكانیەوە، تاڕاددەیەكی باش ئەو قەیرانانە تێپەڕێنێت. چیمان كرد: لە بواری دارایی : توانیمان مووچە بە بەردەوامی بدەین ، ئەگەرچی هەندێك جاریش دواكەوتبێت یان چەند مانگێكی كەم، ڕێژەی مووچەكە سەد لە سەد نەبوو ، بەڵام مووچە دابەشكردن هەر بەردەوام بووە بە پێی بودجەی بەردەست. لەم كابینەیەدا توانیمان قۆناغی سەختی بێ داهاتی، بەبێ قەرزكردن تێپەڕێنین. بۆیە نەك تەنیا هیچ قەرزێكمان نەكرد و بارگرانیی و بەرپرسیارییەتیمان بۆ نەوەكانی داهاتوو دروست نەكرد، بەڵكو قەرزەكانی حكومەتیشمان كەم كردەوە و لەم ماوەیەدا زیاتر لە یەك ملیار دۆلار قەرزمان داوەتەوە. لە ئەنجامی چاكسازی لە هەردوو بواری دارایی و كارگێڕی، داهاتی ناوخۆ بە ڕێژەیەكی بەرچاو و تا ئاستی %100 زیادی كردووە. لە ڕووی بەهێزكردنی ژێرخانی ئابووری هەرێمی كوردستان ، كارمان بۆ هەمەجۆركردنی ئابووری و سەرچاوەكانی داهات كردووە : زۆرترین خەرجی لە دوای ساڵی 2014 لە بواری جادەو ڕێگەوبان بووە. هەروەها لەم كابینەیەدا بایەخدان بە كەرتی كشتوكاڵ و وەبەرهێنان لە بواری كشتوكاڵی، زۆر زیادی كردووە و بە كردەوە ، هەلی هەناردەكردنی بەرووبوومی كشتوكاڵی ناوخۆی كوردستانمان بۆ دەرەوە و دۆزینەوەی بازاڕی دەرەكی رەخساندووە و دەستیپێكردووە . هەروەها پڕۆژەی گەورە و ستراتیجی لە بواری دابینكردنی ئاسایشی خۆراك ئەنجامدراون و هەندێكیان تەواو بوون و هەندێكیشیان ئێستا لە جیبەجێكردندان. كار بۆ دابینكردنی ئاسایشی ئاو و دروستكردنی بەنداو و پۆند كراوە. لە كەرتی كارەباشدا، ژێرخانی كارەبا بە هێزتر كراوە تا ڕێگە لە بەفیڕۆدانی كارەبا بگیرێت. هەروەها چەندین مێگاواتی تر خراوەتە سەر تۆڕی كارەبای نیشتمانی. لە بواری گواستنەوەی گشتی، هەنگاوی كردەیی نراون بۆ كاراكردنی گواستنەوەی گشتی و دروستكردنی هێلی ئاسنین. لە بواری كارگێڕی و بەڕێوەبردندا: چاكسازی لە سیستەمی حكومڕانی و بەڕێوەبردن لە ئاستی هەموو وەزارەتەكان كراوە. لەم ڕووەوە، زۆرێك لە خزمەتگوزارییەكانی حكومەت بەئەلیكترۆنی كراون و هەنگاوی كردەیی، بۆ دروستكردنی حكومەتی ئەلیكترۆنی نراون. داتا سەنتەرێكی ناوەندیمان بۆ حكومەت دامەزراندووە. هەروەها سیستەمێكی دیجیتاڵیمان بۆ ئامار و سەرژمێركردنی دانیشتووانی هەرێمی كوردستان دروستكردووە. كارمان كردووە بۆ كەمكردنەوەی بیرۆكراسی لە فەرمانگە و دام و دەزگاكانی حكومەت و شۆڕكردنەوەی دەسەڵاتەكان و وگواستنەوەی خزمەتگوزارییەكان لە ناوەندی پارێزگاكان بۆ ئاستی قەزاكان. هەنگاومان ناوە بۆ كەمكردنەوەی گەندەڵی و بنبڕكردنی و ڕێگەگرتن لە بەفیڕۆدانی داهاتی گشتی و خراپ بەكارهێنانی دەسەڵات. لەم كابینەیەدا، هەماهەنگییەكی تۆكمە و بەهێز لە ناو ئەندامانی كابینە و ئەنجومەنی وەزیران دا هەیە. زۆرترین كۆبوونەوەی حەفتانەی ئەنجومەنی وەزیرانیش كراوە بۆ گفتوگۆكردن و چارەسەركردنی كێشە و گرفتەكانی هاووڵاتییان و جێبەجێكردنی كارنامەی حكومەت . هەروەها پەیوەندییەكی باش لە نێوان حكومەت و پەرلەماندا هەیە و وەزیران و بەرپرسانی حكومەت، زۆرترین سەردانی پەرلەمان و لیژنەكانی پەرلەمانیان كردووە بۆ وەڵامدانەوەی پرسیار و خستنەڕووی ڕوونكردنەوەی پێویست بۆ پەرلەمانتاران . لە بواری گرنگیدان بە خوێندن وپەروەردە : جگە لە بەهەمیشەییكردنی مامۆستایانی گرێبەست و نۆژەنكردنەوە و دروستكردنی چەندین قوتابخانە وپەرەپێدان بە خوێندنی ئانلاین و فراوانكردنی پەیوەندیی ئەكادیمی و خوێندن لە نێوان هەرێمی كوردستان و وڵاتانی دیكە، بۆ باشتركردنی كوالێتی پەروەردە و خوێندنی باڵاش، )دەستەی متمانەبەخشین بە دامەزراوەكان و پرۆگرامەكانی پەروەردە و خوێندنی باڵا)مان دامەزراندووە . لە بواری هۆشیاری كۆمەڵایەتی: زۆرترین زانیاری و ڕوونكردنەوەمان لە بارەی كار و چالاكی و پڕۆژەكانی حكومەت بڵاوكردووەتەوە . هەروەها كارمان كردووە بۆ فراوانكردنی مەودای ئازادی ڕاگەیاندن و ڕادەربڕین و زەمینەسازكردن بۆ دروستبوونی ڕاگەیاندنێكی بەرپرسیار لە هەرێمی كوردستان. بەردەوام بووین لە پەرەپێدانی كولتووری بەیەكەوەژیانی ئاشتییانەی نێوان پێكهاتە جیاوازەكانی هەرێمی كوردستان. هەوڵی بەردەواممان داوە بۆ نەهێشتنی توندوتیژی و جیاوازی ڕەگەزی و بەهێزكردنی پێگەی ئافرەت. گرنگیمان داوە بە بواری ژینگەپارێزی و بەكارهێنانی وزەی سەوز وژینگەدۆست. *لە بواری بەرگری و پاراستنی ئاسایشی نیشتمانی : یەكەمجارە لەم كابینەیەدا، چاكسازییەكانی وەزارەتی پێشمەرگە و یەكخستنی هێزەكانی پێشمەرگە چووەتە بواری كردەییەوە. بەردەوام بووین لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان و پووچەڵكردنەوەی هەوڵی تیرۆریستی و دەستگیركردنی تاوانباران و بازرگانانی ماددەی هۆشبەر و گرنگیدان و پشتیوانیكردنی ڕۆڵی دادگاكان بۆ سزادانی سەرپێچیكاران. سەردانی مەیدانیمان كردووە بۆ سەنگەرەكانی پێشمەرگە بۆ بەهێزگردنی هێڵەكانی بەرگری لە بەرامبەر تیرۆریستان . هەر لەم ڕۆژانەش هەڵمەتی ڕاماڵینی چەكی بێ مۆڵەت دەستی پێكردووە . لە بواری پەیوەندیی لە گەڵ حكومەتی فیدرالی : لە چوارچێوەی سیاسەتمان بۆ چارەسەركردنی كێشە هەڵپەسێردراوەكان و پارێزگاریكردن لە ماف و شایستە دەستوورییەكانمان، زیاترین هەوڵمان بۆ چارەسەركردنی كێشەكان داوە و بەردەوامیش شاندی حكومەتی هەرێم بۆ گفتوگۆو گەیشتن بە چارەسەرێك لە سەر بنەمای دەستوور ، سەردانی بەغدای كردووە و لە هەوڵەكانمان بەردەوامین. لە بواری دیپلۆماسی وپەیوەندیی نێودەوڵەتیدا : كارمان بۆ پەرەپێدان و بەهێزتركردنی ئەو پەیوەندییانە كردووە و لە سەردانەكانمان بۆ وڵاتانی هەرێمی و عەرەبی و ئەوروپایی و لە كۆڕ و كۆنفرانسە نێودەوڵەتییەكاندا، هەڵوێستی هەرێمی كوردستانمان ڕوونكردووەتەوە و پەیوەندییەكانمان پتەوتر كردووە. پلان و بەرنامەكانمان بۆ ماوەی داهاتوو ئەمانەن ؟ بەردەوامیدان بە سیاسەتی هەمەجۆركردنی ئابووری وسەرچاوەكانی داهات و گرنگیدانی زیاتر بە كەرتی كشتوكاڵ . زیادكردنی بەنداوەكان و بەردەوامیدان بە كاركردن لە سەر پاراستنی ئاسایشی ئاو. دامەزراندنی سیستەمێكی ژینگەدۆست بۆ چارەسەركردنی كێشەی خاشاك و زبڵ لە شارەكانی هەرێمی كوردستان . زیادكردنی ئاستی بەرهەمهێنانی كارەبا بە بەكارهێنانی وزەی خۆر وگازی بەفیڕۆدراو و ئەو سەرچاوانەی كە نرخی بەرهەمێنانی كارەبا كەم دەكاتەوە. بەردەوامبوون لە سەر پاڵپشتیكردنی گەنجانی كوردستان بۆ بەگەڕخستنی پڕۆژەی بچووك بە مەبەستی دروستكردنی هەلی كاری زیاتر. بەكارخستنی سیستەمێكی پێشكەوتووی بانكی، بۆ بەهێزكردنی ئاڵۆگۆڕكردنی بازرگانی و جووڵەی بازاڕەكان و پەرەپێدانی خزمەتگوزارییە بانكییەكان. فراوانكردنی خزمەتگوزاری ناو شارەكان و زیادكردنی ڕووبەڕووی سەوزایی و تایبەتمەندییە ژینگەییەكان لە شارەكان. پەرەپێدان و زیاتركردنی یەكەی نیشتەجێبوون بۆ كەمدەرامەتەكان. باشتركردنی خزمەتگوزارییەكان و پێداویستییە سەرەكییەكانی ژیان لە گوندەكان و شارۆچكەكان، بۆ ئەوەی هاووڵاتییانی ئەوێ ڕوو لە شارە گەورەكان نەكەن. بەهێزكردنی ئاسایشی ناوخۆ و سنوورەكان و بەردەوامبوون لە سەر ئەوەی نابێت هەرێمی كوردستان وەك هەڕەشە و پێگەیەكی هێرشكردن بۆ سەر هیچ وڵاتێك بەكاربهێنرێت.   ئەمانە ئاماژەدانێكی خێرا و كورتەیەكی چەند تەوەرێكی گرنگی دەسكەوتەكان بوون، كە وەزیرە بەڕێزەكان، وردەكاری زیاتری لەمبارەیەوە دەخەنەڕوو. كوردستانییانی خۆشەویست: ئێوەی هاووڵاتییانی كوردستان، سەنتەری گرنگیپێدانی ئەم كابینەیەن و دڵنیابن هەموو هەوڵێك دەخەینەگەڕ، بۆ ئەوەی بە باشترین شێوە، خزمەتتان  بكەین و لە ئاست خواست و داخوازییەكانی ئێوەدا بین.  

هاوڵاتی سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا پشتیوانی بۆ ئیسرائیل و فەڵەستین راگەیاند كە ببنە دەوڵەتی سەربەخۆ. ئێوارەی ئەمڕۆ چوارشەممە 13ی حوزەیرانی 2022، جۆبایدن بە سەردانێكی فەرمی گەیشتە ئیسرائیل و رایگەیاند:" جارێكی دیكە پشتیوانی دەكەین بۆ چارەسەری كێشەكانی نێوان  ئیسرائیل و فەڵەستین لەرێگەی چارەسەری دو دەوڵەت دوپات دەكەینەوە ، بەتایبەت كە لەئێستادا هەموان داوای ئاشتی دەكەن و واشنتنیش نایەوێت هەڵەكانی رابردو دوبارە ببێتەوە".  جۆ بایدن ئەوەشی دووپاتكردەوە كە لەم كاتەدا پەیوەندییەكانی نێوان ئیسرائیل و ئەمریكا بەهێزتر و قوڵترن لە هەر كاتێكی دیكەی رابردوو. لە یەكەم وێستگەی سەردانەكەیدا بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بایدن گەیشتە ئیسرائیل  و لەلایەن یائیر لاپید، سەرۆك وەزیرانی كاربەڕێكەری ئەو وڵاتەوە پێشوازی لێكرا. سەرۆك وەزیرانی كاربەڕێكەری ئیسرائیل رایگەیاند لەگەڵ سەرۆكی ئەمریكا باسیان لە پێكهێنانی حكومەتی نوێ و رێگری لە هەوڵەكانی ئێران كردوە بۆ بەدەستهێنانی چەكی ئەتۆمی.