کەجەکە: مۆدیلى ڕۆژئاوا دروستترین مۆدێلی چارەسەریە بۆ تەواوى سوریا

هاوڵاتی لە ناوچەكانی زاپ و خواكورك، ئاڤاشین و مەتینا 26 سەربازی دیكەی تورك كوژراون و لە بادینان سوپاكەی ئەردۆغان لە"ترسی گەریلا" شوێن بەخۆیان ناگرن. ئەمڕۆ 27ی حوزەیرانی 2022، ناوەندی راگەیاندن و چاپەمەنی هێزەكانی پاراستنی گەل(هەپەگە) لە ڕاگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە كە گەریلاكانی ئازادی كوردستان بە شێوەیەكی فیدایی شەڕ دەكەن و گورزی دژوار لە سوپای توركی داگیركەر دەوەشێنن و تووشی ترس و تۆقاندن بونەتەوە بەهۆی فیداییەكانی گەریلاوە. دەقی راگەیەندراوی هەپەگە:  لە ئەنجامی ئەو چالاكیانەدا كە هێزەكانمان بە گیانی جەنگاوەری ئاپۆیی ئەنجامیاندا، ٢٦ داگیركەر سزادران، سیستمێكی كامێرای حەراری، خێمەیەكی سەربازی و سەنگەرێك تێكشكێنران، سیستمێكی كامێرای حەراریش دەستی بەسەردا گیرا. لە چوارچێوەی هەڵمەتی شۆڕشگێڕی هەڵۆكانی زاگرۆس لە هەرێمی خواكورك لە ماوەی ڕۆژانی ٢٣ ٢ ٢٤ و ٢٦ی مانگدا چەند چالاكیەك ئەنجامدراوە كە تیایدا ٧ داگیركەر سزادران و كامێرایەكی حەراری دەستی بەسەردا گیراوە و دانەیەكی دیكەش لەناو برا. لەچوارچێوەی هەڵمەتی شۆڕشگێڕی هەڵۆكانی زاگرۆس لە هەرێمی ئاڤاشین لە دوو چالاكیدا لە ڕۆژانی ٢٥ و ٢٦ مانگدا شەش داگیركەر سزادران. لە هەڵمەتی شۆڕشگێڕی هەڵۆكانی زاگرۆس لە هەرێمی زاپ لە ڕۆژانی ٢٥ و ٢٦ ی مانگدا  شەش داگیركەر سزادران و لە هەڵمەتی شۆڕشگێڕی شەهید شاڤاش مەرعەشی جەنگی خابوردالە ڕۆژانی ٢٦ و ٢٧ی مانگدا  ٦ داگیركەری دیكە سزادران. داگیركەران  لە ٢٥و ٢٦ی حوزەیراندا گۆڕەپانەكانی بەرخودانی شەهید بەرخودان و ئەشكەوتی برینداران ٢٤ جار بە چەكی كیمیایی و تەقەمەنی بۆردومان كرد.  

هاوڵاتی سەرۆك كۆماری توركیا رایگەیاند كەسوورن لەسەر ئەنجامدانی "ئۆپەراسیۆنێكی نوێی سەربازی لە باكووری سووریا لەپێناو پاراستنی ئاسایشی سنوورەكەمان". رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆك كۆماری توركیا رایگەیاند:"لەگەڵ تەواوكردنی كەموكوڕییەكانی ناوچەی ئارام، ئۆپەراسیۆنی نوێی سەربازی لە باكووری سووریا دەست پێدەكەین". ئەمە چەندینجارە ئەردۆغان و بەرپرسانی دیكەی باڵای ئەو وڵاتە هەڕەشە دەكەن بۆ ئەنجامدانی داگركارییەكانیان لە رۆژئاوای كوردستان. مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) ئەوەی دووپاتكردووەتەوە كە ئەوان شەڕخواز نین و ئەوە توركیایە ئەوەی دەوێت، بەڵام بەرگری لە خاكی رۆژئاڤای كوردستان(باكورو رۆژهەڵاتی سوریا) دەكەین.  

هاوڵاتی كۆمپانیایەكی دیكەی بواری نەوتی ئەمریكا پابەندبوونی خۆی بە بڕیارەكەی دادگای فیدراڵی ڕاگەیاند و لە هەرێمی كوردستان كشایەوە. ئەمڕۆ دووشەممە 27ی حوزەیرانی 2022ن بەپێی نووسراوێكی كۆمپانیای (شلمبجیر)ی ئەمریكی، كە ئاراستەی وەزارەتی نەوتی عێراقی كردووە، پابەندبوونی خۆی بە بڕیارەكەی دادگای فیدراڵیی عێراقەوە ڕاگەیاندووە و لە هەرێمی كوردستان كشایەوە. كۆمپانیای (شلمبجیر)ی ئەمریكی لە بواری خزمەتگوزاریی نەوتی هەرێمی كوردستاندا كار دەكات و بڕیاریداوە سەرجەم كارەكانی لە هەرێمی كوردستان ڕابگرێت. پێشتریش كۆمپانیای (بەیكەر هیوز)ی ئەمریكی كە لەبواری خزمەتگوزاری نەوتی هەرێمدا كاری دەكرد، پابەندبوونی خۆی بە بڕیارەكەی دادگای فیدراڵییەوە ڕاگەیاند و لە هەرێمی كوردستان كشایەوە. لە 7ی حوزەیرانی 2022وەزارەتی نەوتی عێراق لیژنەیەكی باڵای پێكهێنا بۆ جێبەجێكردنی بڕیارەكەی دادگای فیدراڵی سەبارەت بە نەوتی هەرێم و داوای لەو كۆمپانیا نەوتییەكان كرد، كارەكانیان لە كێڵگە نەوتییەكانی هەرێمی كوردستان ڕابگرن، چونكە پێچەوانەی بڕیارەكەی دادگای فیدراڵییە. لەبەرانبەردا حكومەتی هەرێمی كوردستان ئەوە دووپاتدەكەنەوە كە چارەسەری ئەو پرسە بەپپێی دەستور دەبێت و ئامادەنین پابەند بن بە بڕیارەكانی دادگای فیدڕاڵی تایبەت بە دۆسیەی نەوت و غازی هەرێمی كوردستان.  

هاوڵاتی سەركردەیەكی سەر بەهاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بەسەرۆكایەتیی نوری مالیكی  تۆمەتی سیخوڕیكردن بۆ ئەمریكا دەداتە پاڵ مستەفا كازمیی سەرۆك وەزیرانی عێراق، دەشڵێت:"كازمیی ڕۆڵی هەبووە لەتیرۆركردنی قاسم سولەیمانی‌و ئەبو مەهدی موهەندیس". ئەمڕۆ دووشەممە 27ی حوزەیرانی 2022، فازیل كەسسار سەركردەی سەر بەهاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە میدیاكانی عێراقی راگەیاند:"مستەفا كازمیی هیچ لێوەشاوییەكی بۆ بەڕێوەبردنی وڵات نییە، بەڵام بەهۆی پشتیوانیی ئەمریكییەكان لەو پۆستە دانراوە، جگەلەوەی بەكرێگیراوێتیی‌و كاركردنی بۆ بەرژەوەندیی ئەمریكا ڕوون‌و ئاشكرابووە". هەروەها ئەوەشی ئاشكرا كرد كە "دەزگای هەواڵگریی عێراق زانیاریی وردی لەسەر قاسم سولەیمانی فەرماندەی فەیلەقی قودسی سەر بەسوپای پاسداران‌و ئەبومەهدی موهەندیس جێگری سەرۆكی دەستەی حەشدی شەعبی داوەتە ئەمریكییەكان، كە ئەمەش پرۆسەی تیرۆركردنەكەیانی ئاسانكردووە". "كازمی هەر بەوە نەوەستاوە، بەڵكو ژێربەژێر لەگەڵ توركەكانیش پەیوەندیی هەیەو بۆ لەشكركێشییەكانیان بۆ ناو خاكی عێراق ئاسانكارییان بۆ دەكات"، فازیل كەسسار سەركردەی سەر بەهاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا وا دەڵێت. لەماوەی ڕابردوودا كازم حەیدەری پەرلەمانتاری سەر بەهاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا، مستەفا كازمی تۆمەتباركرد بەوەی ڕێگریدەكات لێكۆڵینەوە لەدۆسیەی تیرۆركردنی قاسم سولەیمانیی‌و ئەبومەهدی موهەندیس دەستپێبكاتەوە، هەروەك ئۆباڵی تیرۆركردنی ئەو دووكەسەی بەتەواوەتیی خستە ئەستۆی ناوبراو. ئەمە لەكاتێكدایە كە دوێنێ مستەفا كازمی سەرۆك وەزیرانی عێراق لە سعودییەوە چووە ئێران و لەلایەن ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆك كۆماری ئێران پێشوازیەكی گەرمی لێكرا. چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەكان بە سەرۆكایەتی مالكی دەیانەوێت بە پەلە حكومەت پێكبهێنن و كاندیدی بەهێزیش بۆ ئەو پۆستە نوری مالكییە، بەڵام بەریتانیاو ئەمریكا لەهەوڵدان حەیدەر عەبادی كاندید بكەن.  

هاوڵاتی كۆمپانیای دانە غاز ئەوە دووپاتدەكاتەوە كە بڕیاریانداوە كاركردن بۆ فراوانكردنی كێڵگەی كۆرمۆر رابگرن. ئەمڕۆ دووشەممە 27ی حوزەیرانی 2022، كۆمپانیای دانەغاز لە راگەیەندراوێكدا ئەوە دەخاتەروو كە " ئەو هێرشە مووشەكیانەی لە چەند رۆژی رابردوودا كرانەسەر كێڵگەی غازی كۆرمۆر هیچ زیانێكی گیانی و ماددیان نەبووە و بەرهەمهێنانی غازی سروشتی بەشێوەیەكی ئاسایی لەو كێڵگەیە بەردەوامە، بەڵام بڕیارمانداوە كاركردنمان لە پرۆژەی فراوانكردنی كێڵگەی ناوبراو بۆ ماوەیەكی كاتی رابگرین". هەروەها ئاماژە بەوەشكراوە كە " راگرتنی كارەكان لە پرۆژەی فراوانكردنی كێڵگەكە تاوەكو ئەوكاتە دەبێت كە بارودۆخی ئەمنی ناوچەكە ئاسایی دەبێتەوە، هەروەها لەگەڵ حكومەتی هەرێم و حكومەتی عێراق هەماهەنگی دەكەین و ناوبراوان پشتیوانی خۆیان دەربڕیووە". " وەك وەڵامدانەوەیەك بۆ ئەو هێرشانەی لە چەند رۆژی رابردووشدا كرایەسەر كێڵگەی غازی كۆرمۆر، حكومەتی هەرێمی كوردستان كۆمەڵێك رێككاری گرتووەتەبەر و هێزی سەربازیی زیاتری بۆ پاراستنی كێڵگە و دامەزراوەكانی ناوچەكە ناردووە"، دانەغاز لە راگەیەندراوەكەیدا وا دەڵێن. چەندین جار كێڵگەی غازی كۆرمۆر لە ناحیەی قادركەرەمی سەر بە قەزای چەمچەماڵ بە مووشەكی كاتیۆشا هێرشكرایە سەری، بەڵام هێرشەكان هیچ زیانێكی گیانی و ماددییان لێنەكەوتەوە.  

هاوڵاتی سەنتەری میترۆ ئیدانەی هێرشكردنە سەر چالاكوان(حەمەی مانگی) دەكات و داوا لە ئاسایشی سلێمانی دەكات لێكۆڵینەوەی جدی لە رووداوەكە بكەن و دەرئەنجامەكەی بۆ رای گشتی بڵاوبكەنەوە. شەوی ڕابردوو لەكاتێكدا (حەمەی مانگر) بەرەو ماڵی خۆی كەدەكەوێتە گەرەكی سەرچناری شاری سلێمانی دەگەڕایەوە، ئۆتۆمبێلێكی جۆری لاندكرۆزەری ڕەنگ ڕەش كەچەند چەكدارێكی تێدابوو پەلاماری دەدەن. پاش ڕوداوەكە حەمەی مانگر بەسەنتەری میترۆی ڕاگەیاند، كاتێك ئەو چەكدارانە پەلاماریان داوە بە زۆر خراوەت نێو ئۆتۆمبێلەكەیانەوەو بەهەڕەشەوە داوایی پاسۆردی مۆبایلەكەیان لێكردووەو ئەویش پێیداون و چونەتە نێو ئەكاونتەكەی لە فەیسبووك چەند پۆستێكیان سڕیوەتەوە. هەروەها راشیگەیاند:" پاشان بە كەتەر برینداریان كردم و ئێستا زیاتر لە سی شوێنی جەستەم جێ كەتەر و پەلامارەكەی ئەوانە". بەرەبەیانی ئەمرۆ ئاسایشی سلێمانی دەستی بەلێكۆڵینەوە كردوە لەڕوداوەكە و وتەیان لەحەمەی مانگر وەرگرتوە. سەنتەری میترۆ لەكاتێكدا ئەم هێرشە ئیدانەدەكات ، داواش لە ئاسایشی سلێمانی دەكات لێكۆڵینەوە جدی لەڕوداوەكە بكەن ودەرئەنجامەكەی بۆ رای گشتی ڕابگەیەنن ئەوانەی ئەم كارەیان كردوە بدرێنە دادگا و دەربازیان نەبێت لەسزا  

هاوڵاتی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لەسەر هێرشەكانی چەند ڕۆژی ڕابردوی سنوری چەمچەماڵ لەپارێزگای سلێمانی هاتەدەنگ‌و وتەبێژی ئەو وەزارەتەش دەڵێت:"پشتگیریی لەهاوبەشەكانمان دەكەین لەهەرێمی كوردستان و ئەم هێرشانە بۆ تێكدانی سەقامگیریی ئابووری داڕێژراون". ئەمڕۆ یەكشەممە 26ی حوزەیرانی 2022، لەبەیاننامەیەكدا نێد پرایس وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا رایگەیاند:"ئەمریكا پشتگیریی لەهاوبەشەكانمان دەكات لەسەركۆنەكردنی هێرشە دوبارەبووەكانی مووشەكی‌و هاوەن كە ئامانجیان هەرێمی كوردستانە لەوانەش سێ هێرشەكەی چوار ڕۆژی ڕابردووی سەر ژێرخانی نەوت‌و گاز لەپارێزگای سلێمانی". هەروەها راشیگەیاند:" ئەم هێرشانە بۆ تێكدانی سەقامگیریی ئابووری داڕێژراون‌و بەهەمان ئەندازە ئەم هێرشانە مەبەستیان تەحەدیكردنی سەروەری عێراق‌و چاندنی تۆی دووبەرەكی‌و ترساندنە". هاوكات ئەوەی دووپاتكردووەتەوە كە پێویستە لێكۆڵینەوە لەم هێرشانە بكرێن‌و ئەوانەی بەرپرسن لەئەنجامدانی ئەم هێرشانە ڕووبەڕووی یاسا بكرێنەوە، دەشڵێت:"ئێمە بەردەوامدەبین لەپشتگیریكردنی خەڵكی عێراق‌و لەوانەش هاوبەشەكانمان لەهەرێمی كوردستان لەدژی ئەمجۆرە توندوتیژییە قبوڵنەكراوەداو بەردەوامدەبین بۆ دۆزینەوەی هەر دەرفەتێك بۆ پشتگیریكردنی ئاسایش‌و بەرەوپێشچوونی عێراق". لەچوار ڕۆژی ڕابردوودا سێ هێرشكرایەسەر كێڵگەی گازی كۆرمۆر لەسنووری چەمچەماڵ لەپارێزگای سلێمانی و كۆمپانیای دانەغازو نەوتی هیلالی ئیماراتی وەبەرهێنانیان لەكێڵگەكانیدا كردووە.  

 هاوڵاتی بەپێی ڕاپۆرتێكی ڕێكخراوی ستۆپ، ڕێژەی باج لە هەرێمی كوردستان لەسەدا 621%   زیادیكردووە و چاكسازیی جێبەجێ نەكراوە و كاری نایاسایی و قاچاخچێتی بەردەوامە. ئەمڕۆ یەكشەممە 26ی حوزەیرانی 2022، لە هۆتێل های كریست لە شاری سلێمانی، ڕێكخراوی ستۆپ گفتوگۆیەكی كراوەی ڕێكخست، بۆ خستنەڕووی ڕاپۆرتی هەڵسەنگاندنی چاكسازی دارایی لە كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستاندا. ئاری عەبدوڵا، ئەندامی ڕێكخراوی ستۆپ بەشی یەكەمی ڕاپۆرتەكەی خوێندەوە و تێیداهاتبوو كە داهاتی باج لە هەرێمی كوردستان لە ساڵی 2012بڕەكەی 128 ملیار دینار بووە، بەڵام لە ساڵی 2021 لە كابینەی نۆیەم ئەو ڕێژەیە بەرز بووەتەوە  بۆ 796 ملیار دینار. بەپێی خەمڵاندنی ئەو داتایانە، داهاتی باج لە هەرێمی كوردستان لە سەدا 621% زیادی كردووەو لە ساڵی 2021 بڕی460 ملیار دینار داهاتی نانەوتی زیادیكردووە. هێما بۆ ئەوەشكرا كە زیادكردنی باج و توندكردنەوەی ڕێكارەكانی وەرگرتنی باج، بووەتە هۆی هەڵاوسان و گرانبوونی شتومەك لەبازاڕ و نرخی كاڵا و خزمەتگوزارییەكان بەرزبوونەتەوە، ئاری عەبدوڵا وتیشی:" بەهۆی سیاسەتی ئابوری سەربەخۆوە چینی ناوین لە هەرێمی كوردستان نەماوە و بەزەقی دوو چین هەیە، چینێكی هەژار كە زۆرینەیە لەگەڵ چینێكی دەوڵەمەند كە كەمینەی كۆمەڵگەیە". لەبارەی ئەدای كابینەكەی مەسرور بارزانییەوە تێیدا هاتبوو، بەڵێنەكانی چاكسازیی كابینەی نۆیەم جێبەجێ نەكران، كاری نایاسایی و قاچاخچێتی بەردەوامە، ڕێكارەكانی كۆكردنەوەی باج توند كراوەتەوە و باج لەسەر هاوڵاتییان زیادكراوە، دوو ئیدارەیی هەیە و بەیەك پاكێج مامەڵە لەگەڵ داهاتدا نەكراوە. هاوكات، فەرمان ڕەشاد ئەندامی ڕێكخراوی ستۆپ بەشی دووەمی ڕاپۆرتەكە خوێندەوە كەخاڵە سنوورییەكان دراوە بە كۆمپانیا تایبەتەكان، گومرك و قەپان و هەموو ڕێكارەكانی تر، وتیشی:" ئێستا لە هەرێم 68 كۆمپانیای ئەهلی  سكیورتی هەیە، كە چەندین سێكتەریان پێسپێردراوە، بەتایبەت پاراستنی كێڵگە نەوتییەكان لە كاتێكدا دوو لیوای نەوت و گاز هەیە لە هەرێم و ژمارەیان شەش هەزار كەس زیاترە و بۆ پاراستنی كێڵگە و كۆمپانیاكانی كەرتی نەوت دامەزراوە. لە كۆتایشدا عومەر گوڵپی، ئەندامی لێژنەی دارایی لە پەرلەمانی هەرێمی كوردستان، قسەیكرد و وتی:" لەسەردەمی ئەم كابینەیەدا بابەتی بەشدارییكردنی بەرپرسان لە وەبەرهێنان و كۆمپانیا و پرۆژەی بازرگانی زۆر خراپ زیادبووە، بەجۆرێك كەس ناتوانێت پرۆژەیەك بكات بەبێ ئەوەی شەریكی بەرپرسێك نەبێت".

هاوڵاتی وتەبێژی حزبوڵای عێراق ئەو گروپانە ئاشكرا دەكات كە هێرشی موشەكییان كردە سەر كێڵگەی كۆرمۆر لە چەمچەماڵ. جەعفەر حسێنی، وتەبێژی كەتائیبی حزبوڵای عێراق لە تویتەری خۆی نوسیویەتی:" بەپێی زانیارییە هەواڵگریی و ئەمنییەكانمان، گروپە ناپاكەكانی سەر بە هەواڵگریی توركیا لە خورماتوو، بەرپرسن لە هێرشكردنە سەر كێڵگە نەوتیی و غازییەكانی هەرێمی كوردستان". لە 72 كاتژمێری ڕابردوودا سێ جار كێڵگەی غازی كۆرمۆر لە سنووری شارەدێی قادركەرەم-ی سەر بە چەمچەماڵ مووشەكباران كراوە و دوابەوای ئەو هێرشانە 10 ئوتومبێلی سەربازی بە چەك و ئەسلەحەوە نزیك بوونەوە لە كێڵگەی كۆرمۆر، بەڵام هێزی پێشمەرگەش خرانە حاڵەتی ئامادە باشییەوە. هاوكات هەر دوێنێ شەو قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێم لە كێڵگەی كۆرمۆر بەئامادەبوونی وەزیری پێشمەرگەو سامانە سروشتییەكان ژوورێكی عەمەلیاتیان پێكهێنا و تاوتوێی پاراستنی كێڵگە غازییەكان كران.

هاوڵاتی سەفین مەلا قەرە، هەڵسوڕاوی بزوتنەوەی گۆڕان رایگەیاند:" گۆڕان هێزی چینە جیاجیاكانە و ئەو هێزەیە كە گوزارشت لە بۆچون و موعاناتی خەڵك دەكات". ئەمڕۆ یەكشەممە 26ی حوزەیرانی 2022، سەفین مەلا قەرە لە كۆبونەوەی لیژنەی باڵای كۆنفڕانسی نیشتیمانی لەگەڵ ئەنجومەنی قەزای ناوەندی هەولێر و هەڵسوڕاوانی سنورەكە، رایگەیاند:"هەریەكە لە گۆڕانخوازان و هەڵسوڕاوان لە هەموو ئاستەكان، رەخنە و تێبینی و مافمان هەیە، بەڵام ئەركیشمان كەوتوەتە سەر شان و پێویستە سوود لە ئەزمونی رابردومان وەربگرین، لێرەین رەخنە و سەرنج و تێبینی ئێوە، وەك گۆڕانخوازانی هەولێر بە هەند وەردەگرین بۆ داڕشتنەوەی سیاسەت و خۆنوێكردنەوە و ئامادەكاری بۆ قۆناغی نوێ، چونكە هەولێر بۆ ئێمە گرنگە و هەمو گۆڕانكارییەك لە هەولێرەوە دەستپێدەكات". ناوبراو راشیگەیاند:"گۆڕان بزوتنەوەیەكی جەماوەریی زیندوە و بەردەوامیی دەدات بە هەنگاو و هەوڵەكانی بۆ جێبەجێكردنی بەرنامە و بنەماكانی لە خزمەتی خەڵك و پڕۆسەی چاكسازی و پرسە نەتەوەیی و نیشتیمانییەكاندا، گۆڕانخوازانی شاری هەولێر پێویستە شانازی بە خۆیانەوە بكەن، كە لەناو پڕۆژەیەكی سیاسی سەر مەشقدا كاریان كردوە تائێستا هیچ هێزێكی سیاسی نەیتوانیوە پێی بگات و تێی بپەڕێنێت نە لە بەرنامەی سیاسی نە لە كاریگەرییەكەی و نە لەو گۆڕانكاریانەی لە ژیانی سیاسی كردویەتی". هاوكات ئەوەشی دووپاتكردەوە كە گۆڕان هۆشیاری میللی خەڵكی كوردستانی بەرامبەر ماف و داخوازی خۆی و بازنەی ئازادییەكانی فراوانكردووە، وتیشی:" دەنگی هاوڵاتیانی ئازاتر كرد، بۆیە دەتوانن شانازی بەوەوە بكەن كە پڕۆژە سیاسییەكەتان كاریگەرییەكی گەورەی لە فەزای دیموكراتی و سیاسی دروستكردووە". بزوتنەوەی گۆڕان یەكێكە لە پێكهێنەرانی كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستان، لە پەرلەمانی كوردستانیش خاوەنی 12 كورسییە، بەڵام لە هەڵبژاردنی پێشوەختی پەرلەمانی عێراق كە 10ی (تشرینی یەكەم/10)ی 2021 بەڕێوەچوو، نەیتوانی هیچ كورسییەك بەدەستبهێنێت كە هاوپەیمانی یەكێتی بوو لەو هەڵبژاردنەدا.  

هاوڵاتی وتەبێژی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان رایگەیاند، گفتوگۆكانی نێوان پارتی و یەكێتی و لایەنە سیاسیەكان بەگشتی كاردانەوەی ئەرێنی هەبووە و نزیكبونەوەی باش هەیە" ئەمڕۆ یەكشەممە 26ی حوزەیرانی 2022، سۆران جەمال تاهیر، وتەبێژی و ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بە میدیای حزبەكەی راگەیاند: "یەكێتیی لە سۆنگەی بەپرسیاریەتی و ئاستی بەشداریكردنی لە حكومەتی هەرێم بەپرسیاریەتی هەڵگرتوە و هەوڵی جددی داوە لە پێناو باشكردنی بارودۆخی ژیان و گوزەرانی هاوڵاتیان". هەروەها راشیگەیاند:" حكومەتی هەرێم دەبێت هەوڵەكانی چڕتر بكاتەوە لە پێناو چارەسەركردنی كەموكورتییەكان و دابینكردنی خزمەتگوزاری لە سێكتەرە جیاوازەكان لە تەندروستی و پەروەردە و بوژاندنەوەی بازاڕ و دابینكردنی هەلی كار و خزمەتی گشتی كە لەئاستی پێویستدا نین". هاوكات لە وەڵامی پرسیارێكدا سەبارەت بەگفتوگۆكانی یەكێتیی لەگەڵ هێز و لایەنە سیاسیەكانی عیراق لەپێناو دەربازبون لەو بنبەستە سیاسییەو هەڵبژاردنی حكومەتێكی نوێ خزمەتگوزار وتی، "عێراق بە بارودۆخێكی سەخت و دژوار تێدەپەڕێت و ئێمە وەكو یەكێتی هەر لە سەرەتاوە لەگەڵ سازان و لێكتێگەیشتن بوین، بڕوامان بە زمانی گفتوگۆ هەبوە بۆ چارەسەركردنی كێشە سیاسیەكان، و لەگەڵ ئەوە نەبوین كورد ببێتە بەشێك لەململانێی نێوان هێز و لایەنە سیاسیەكانی عیراق".  

هاوڵاتی پارێزگاری هەولێر رایگەیاند، لەكۆبونەوەی ئەمڕۆی یەكشەممە لەگەڵ لایەنە پەیوەندیدارەكان ژمارەیەك بڕیاری تایبەت بە دابەشكردنی بەنزین دەركردوە و یەكێك لەبڕیارەكانیش ئەوەیە كە سیستمی تاكو جووت نامێنێ. ئەمڕۆ یەكشەممە 26ی حوزەیرانی 2022 ئومێد خۆشناو پارێزگاری هەولێر لەكۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، لەپێناو باشتر رێكخستنەوەی كێشەی بەنزین و ئەو گرفتانەی رۆژانە روبەڕوی هاوڵاتیان دەبونەوە، لەكۆبونەوەیەكدا ئەمڕۆ پێنج بڕیاری پێویستیان دەركرد لەسبەینێشەوە بڕیارەكان دەخرێنە بواری جێبەجێكردنەوە. هەروەها راشیگەیاند:" یەكێك لە بڕیارەكان تایبەتە بە بەنزینی 690 دیناری كە لەلایەن كۆمپانیای كارەوە دابیندەكرێت رۆژانە 400 هەزار لیتر دەدرێتە پارێزگای هەولێر، لەگەڵئەوەشدا بەنزین لەسەر ژمارەی هاوڵاتیان دابین ناكرێت، بەڵكو بەپێی ئاماری ژمارەی ئۆتۆمبێل دیاریدەكرێت و بەپێی ئاماری سەرەتاییش ئۆتۆمبێلەكانی هەولێر 57%ی كۆی سەرجەم ئۆتۆمبێلەكانی هەرێمی كوردستان پێكدەهێنن و دەبێت لەسەر ئەو بنەمایەش بەشە بەنزین بۆ شارەكە دابین بكرێت، ئەو داتایەش پێشكەش بەوەزارەتی سامانە سروشتیەكان دەكرێت". خۆشناو باسی لەوەشكرد كە لەپێناو كەمبونەوەی بارگرانی و ئەركی سەر شۆفێرانی تاكسی و پاس، بەنزینی 690 دیناری تەنها بۆ پاس و تاكسی بە سیستمی تاك و جوت لە نۆ بەنزینخانە دابەشدەكرێت، تاكسیەكان تانكیەكانیان فول دەكەن و رێژەیان بۆ دیارینەكراوە، بەڵام بۆ پاسەكان 50 لیتر دیاریكراوە. ئاماژەی بەوەشكرد، "رۆژانە زیاتر لە ملیۆنێك لیتری بەنزینی 800 دیناری دابەشدەكرێت، لەپێناو كەمكردنەوەی قۆرخكاری بڕیاردرا هەمو بەنزینخانەكانی سنوری هەولێر ئەوانەی مۆڵەتدراون داواكاری پێشكەش بەنەوت و كانزاكان بكەن بۆئەوەی بڕە بەنزینێكیان پێ بدرێت، ئەو بەنزینەش بۆ ئۆتۆمبێلی تایبەتە بەبێ رەچاوكردنی سیستمی تاك و جوت و بۆ هەر ئۆتۆمبێلێكیش 50 (پەنجا) لیترە". هاوكات ئەوەشی دووپاتكردەوە كە بڕیاریشیان لەپێناو كەمكردنەوەی گرفتەكان لەسەر بابەتی كوالێتی بەنزین، هەفتانە ناوی ئەو بەنزینخانانە بڵاودەكەنەوە كە دەستكاری كوالێتی دەكەن، وتیشی:" بەنزینی كۆمپانیای كار و 800 دیناریەكەش كوالێتیەكەیان زۆر باشە، ئەگەر لەبەنزینخانەكان دەستكاری بكرێت رێكاری یاسایی توند دەگرینەبەر و بەنزینخانەكان دادەخەین و پێبژاردنیان دەكەین".

هاوڵاتی قەیران و ئێران بوونەتە دوو وشەی دانەبڕاو لەیەکتر بەتایبەت  کە ئەو وڵاتە سەرەڕای قەیرانە سیاسی و ئابورییەکان رووبەڕووی قەیرانی زۆری منداڵانی ئیشکەریش بووەتەوەو لەئامارەکاندا دەرکەوتووە ئەو وڵاتە یەکێکە لەوڵاتانی جیهان کەزیاترین منداڵی ئیشکەری تێدایە. ژمارەی منداڵانی ئیشکەر لەئێران دەگاتە نزیکەی یەک ملیۆن منداڵ و لەو ژمارەیەش زۆرینەیان رووبەڕووی دەستدرێژی و بێڕێزیی بوونەتەوەو سەرەڕای ماندوێتی و بەناچاری کارکردن ، پۆلیس و خەڵکی ئاسایی و رێبوارەکانی شەقام و شۆستەکانیش ئازاریان داون. بەرپرسانی پەیوەندیدار بەبواری کۆمەڵایەتی و منداڵانی ئیشکەر رایانگەیاندووە سەرهەڵدانی تاڵیبان لەئەفغانستان بووەتە هۆی ئەوەی ژمارەی ئەو منداڵانە لەیەک ساڵدا 20 هێندە لەئێران زیاد بکات. بەوتەی ئەو بەرپرسانە زیاترین منداڵی ئیشکەر بەتایبەت لەتاران-ی پایتەخت سەرقاڵی کۆکردنەوەی پاشماوەی پلاستیک و کاغەز و ئاسنن، چونکە تەنها ئەو شارە لەساڵێکدا زیاتر لە 200 ملیۆن دۆلار لەو پاشماوانە فڕێدەدات کە دواجار دەبێتە سەرچاوەیەکی ناوخوێی و ناتەندروست بۆ منداڵانی کار. نەخوێندەواری، بەدخۆراکی، دەستدرێژی، خەمۆکی و تەنانەت خۆکوژیی گەورەترین هەڕەشەن بۆ سەر ئەو ژمارە زۆرە لەمنداڵانی کار لە ئێران کە ئەوەش داهاتوی وڵاتەکە و نەوەیەکی نوێی تەندروستی خستەوەتە ژێر مەترسییەوە. ئەحمەد وەحیدی، وەزیری ناوخۆی ئێران جەختی لەوە کردووەتەوە زۆربەی منداڵانی ئیشکەر لەوڵاتەکە خەڵکی ئەفغانستانن و ئەمریکا هۆکاری سەرەکەیی ئەو دیاردەو حاڵەتەیە کە بەرۆکی ئێرانی گرتووەتەوە چونکە ئەمریکا بووەتە هۆی بەردەوامبوونی شەڕو ئاژاوە لەئەفغانستان و ئاوارەکانی ئەو وڵاتەش روو لەئێران دەکەن.  بەرپرسانی ئێران لەدەیان بۆنەو بەرنامە و رۆژنامەدا ئاماژەیان بەوەکردووە کەوڵاتەکەیان لە 43 ساڵی رابردوودا زیاتر لە پێنج ملیۆن هاووڵاتی ئەفغانستانی داڵدە داوە کە 33%یان منداڵ بوون و ئەو منداڵانەش بەهۆی هەژاریی خێزانەکانیان زۆربەیان بە ناچاریی کاریان کردووە و ئێستاش زۆرینەی منداڵانی ئیشکەر لەئێران هەر ئەندامی ئەو خێزانانەن. ئێران زیاترین منداڵی ئیشکەری تێدایە لەئامارە نێودەوڵەتییەکاندا دەرکەوتووە زیاتر لە 160 ملیۆن منداڵ لەسەرتاسەری جیهان بۆ بژێوی خۆیان و خێزانەکانیان بەناچاری کاردەکەن کە بەمنداڵانی کار یان منداڵانی ئیشکەر ناودەهێنرێن. لەئامارە رەسمییەکانی حکومەت لەئێران وا بڵاوکراوەتەوە کە 70 هەزار منداڵ لەسەرتاسەری ئەو وڵاتە کاردەکەن لەکاتێکدا ئامارە نافەرمییەکان باس لە بوونی نزیکەی یەک ملیۆن منداڵی ئیشکەر دەکەن. بەوتەی رێکخراوەکان ئەو یەک ملیۆن منداڵەی کە لەئێران بەناچاریی کاردەکەن 80%یان  بەناسنامە خەڵکی ئەو وڵاتە نین و تەنها 20%ی دانیشتوی وڵاتەکەن واتە لەو یەک ملیۆنە، رەنگە تەنها 200 هەزار کەسیان لەئێران لەدایکبووبێتن یان بەهاووڵاتیی وڵاتەکە ئەژمار بکرێن. ئامارەکانی حکومەت و رێکخراوو ئەنجومەنە ناحکومییەکانی ئێران بۆ منداڵانی ئیشکەر جیاوازە. بەڵام رێژەی ئەو تاوانانەی بەرامبەریان دەکرێت و جیاوازیی رەگەزیی لەهەردوو ئامارەکەدا هاوشێوەیە. بۆ نموونە لە راپۆرتی ناوەندی ئاماری ئێراندا کەناوەندێکی رەسمییە 600 هەزار منداڵ کە تەمەنیان لەنێوان 10 بۆ 14 ساڵە لەئێران بەدەستی کاری وڵاتەکە ئەژمار کراون کەدەکاتە 4%ی کۆی دەستی کار لەئێران. بەپێی رێژەکان زۆربەی منداڵانی ئیشکەر لە رەگەزی نێرینەن کەنزیکەی 67% دەکات و 23%یان رەگەزی مێینەن. لەکۆی ئەو دوو رەگەزە لەمنداڵانی ئیشکەر 1.6% رووبەڕووی دەستدرێژی و گێچەڵی سێکسی بوونەوە، 22.7% بەهۆی سەرماو گەرمای زیاد لە رادە، تووشی کێشەی تەندروستیی بوونەتەوە، 15.4% لەو منداڵانە لەلایەن پۆلیسەوە بێڕێزییان پێکراوەو لێدانیان بەرکەوتوە، 21% لە لایەن خەڵکەوە بێڕێزییان پێدەکرێت و لێیان دەدرێت، 3%یان هیچ شوێنێکی حەوانەوەو نووستنیان نییە، 20.7%یا رووبەڕووی برسێتیی دەبنەوە، 13.8% بەهۆی رووداوەکانی هاتوچۆوە زیانیان پێدەگات و ئەگەری مردنیشیان هەیە. لە رێژەکان و ئامارەکاندا هاتووە 2%ی کۆی منداڵانی ئیشکەر بێ دایک و باوکن و لەکۆی منداڵانی ئیشکەر تەنها 34%یان رووبەڕووی ئازارو لێدان و دەستدرێژیی نابنەوە. زبڵ و پاشماوەکان دەبنە بژێویی منداڵان قاسم حەسەنی، بەڕێوەبەری ئەنجومەنی پشتیوانیی لەمنداڵانی کار لەئێران رایگەیاندووە؛ بەپێی هەندێک ئامار نزیکەی 900 هەزار منداڵ لەئێران بەشێوەی خوازراوو نەخوازراو کاردەکەن کە پێچەوانەی ئەو جاڕنامەی مافەکانی منداڵانە لەجیهانداو ئێرانیش لەساڵی 1994 پابەندبوونی خۆی بەو جاڕنامەیەوە راگەیاندووە. ئەو وتی لەساڵی 2019 بەپێی توێژینەوەیەکی ئەنجومەنەکەیان ئەنجامی داوە نزیکەی چوار هەزار منداڵی ئیشکەر سەرچاوەی بژێوییان گەڕان لەپاشماوەکان و زبڵەکاندا بووە و لەو ساڵەدا بەری رەنجی ئەو منداڵانە 156 ملیۆن دۆلار بووە کە کەمترینی دەست خۆیان کەوتووە و قازانجەکەی بۆ دەڵاڵ و بازرگانەکان و هەندێکجاریش بۆ شارەوانییەکان بووە. هەر بەپێی توێژینەوەکە لەساڵی 2021 لەسەر دەستی منداڵانی ئیشکەر زیاتر لە 234 ملیۆن دۆلار تەنها لەتارانی پایتەخت کۆکراوەتەوە کە داهاتی ئەوەش کەمترینی بۆ ئەو منداڵانە بووە. بەوتەی شارەوانییەکانی تارانی پایتەخت، 93%ی ئەو منداڵانەی لەزبڵەکاندا سەرقاڵی کۆکردنەوەی پاشماوەی پلاستیک و کاغەزن، ئێرانیی نین و خەڵکی وڵاتانی دیکەن. تاران، پایتەختی منداڵانی ئیشکەر لە ئامارەکاندا دەرکەوتووە تەنها لەشاری تارانی پایتەخت کە زیاتر لە 14 ملیۆن دانیشتوای هەیەو رۆژانە لەنێوان چوار بۆ شەش ملیۆن خەڵک لە دەرەوەو ناوخۆی ئێران رووی تێدەکەن زیاتر لە 30 هەزار منداڵی ئیشکەر هەیە. دیاردەی کاری منداڵان بەشێوەیەکی بەرچاو لەشەقام و کۆڵان و شوێنە سەرەکییەکانی تاراندا بەدیدەکرێت، ئەو دیاردەیە بووەتە یەکێک لەدیمەنەکان کە بەناسنامەی تاران لەقەڵەمدەدرێت. لە تووێژینەوەیەک لەسەر منداڵانی ئیشکەر لەتاران دەرکەوتووە لە کۆی ئەو ئامارانەی کە سەبارەت بەکاری منداڵان ئاشکرا بووە 12 هەزارو 490 منداڵ تەنها بژێویان لەسەر دەستگێڕیی لە شەقامەکانی ئەو شارەدایە. دیمەنی منداڵانی دەستفرۆش لەتاران کە داوا لە رێبواران و شۆفێران دەکەن شتەکانیان لێبکڕن چیتر لەو شارە نامۆ نییەو ئەو منداڵانەش بە منداڵانی سەرشەقامەکان ناویان دەهێنرێت. هەژاری و  کۆرۆناو کار منداڵانی ئێران لەخوێندن بێبەش دەکەن منداڵانی کار بەهۆی توانای کەمی دارایی و دابینکردنی بژێویی خێزانەکانیان ناچارن دەستبەرداری خوێندن ببن و یان تەنانەت نەچنە بەر خوێندنیش لەدوایین راپۆرتی ناوەندی بەرگریی لەمافەکانی منداڵان ئاشکرابووە کە 14% منداڵانی ئیشکەر هیچ خوێندەوارییەکیان نییە و هاوکات 40 بۆ 60%ی ئەو منداڵانەی کە کاردەکەن بەبێ تەواوکردنی پڕۆسەی خوێندن دەستبەرداری خوێندن و خوێندگە دەبن سیامەک زەند رەزەوەی ، شارەزای کۆمەڵناسیی لەئێران رایگەیاندووە تەنها بەهۆی کۆرۆناوە سێ ملیۆن و 500 هەزار منداڵ لەوڵاتەکە لەپڕۆسەی خوێندن دواکەوتون کە هۆکاری سەرەکیشی قەیرانی ئابوریی بووە و خێزان و کەسوکاری ئەو منداڵانە توانای ماددی و ئابورییان نەبووە تابلێت و هێڵی ئینتەرنێت دابین بکەن تا منداڵەکانیان لەخوێندنی ئۆنلاین سوودمەند بن. زەند رەزەوی ئاماژەی بەوە کردووە ئەگەرچی ئامارەکانی نەخوێندەواری لەناو منداڵانی ئیشکەر زۆر مەترسیدارە، بەڵام هاوشانی ئەوان نزیکەی نیو ملیۆن منداڵ لەئێران بەهۆی هەژارییەوە نەیانتوانیوە بەشداریی پڕۆسەی خوێندن بکەن و بەزمانێکی دیکە خانەوادەی ئەو منداڵانە بەهۆی ئەوەی نەیانتوانیوە پێداویستییەکانیان بۆ دابین بکەن، نەیان ناردوونەتە بەردەم خوێندن. ئەو وتیشی حکومەتی ئێران بەرپرسیاری یەکەمە لەو منداڵانەی کە لەخوێندن بێبەش بوون، چونکە بەپێی جاڕنامەکانی مافی مرۆڤ حکومەتی هەر وڵاتێک دەبێت تاقۆناغی ناوەندیی خوێندن هەموو بوارو پێداویستییەکان بۆ منداڵان دابین بکات. زەند رەزەوی بەمیدیای وڵاتەکەی راگەیاندووە حکومەتی ئێران 40 ساڵە لەبواری مافەکانی منداڵاندا پاشەکشێی کردووە و بە بەردەوامیی رێژەو ئاماری قەیرنەکانی لەبواری پێشێلکردنی مافەکانی منداڵانی شاردراوەتەوە  یان حاشای لێکراوە کە ئەوەش داهاتووی وڵاتەکە بەرەو تاریکیی دەبات، چونکە بە بێ دابینکردن و مسۆگەرکردنی مافەکانی منداڵان داهاتووی هەر وڵاتێک تاریک و ناڕوون دەبێت. منداڵانی ئیشکەر دەروون و جەستەیان رووبەڕووی کێشەی تەندروستیی دەبێتەوە دامەزراوەی بێهزیستی (ژیانی باشتر) کە سەر بەحکومەتە بڵاوی کردووەتەوە 80%ی منداڵانی ئیشکەر بەژن و باڵایان هاوشێوەی منداڵانی ئاسایی گەشە ناکات و 86%یش کێشیان کەمە، 77%ی ئەو منداڵانە کێشەی تەندروستیی دەم و ددانیان هەیە، 73%یش رووبەڕووی کێشەی بینین و تەندروستیی دەبنەوەو 61%یش گیرۆدەی کێشەی هەناسەدانن.   لەو ئامارو رێژانەی دامەزراوەی بێهزیستیدا هاتووە 60%ی منداڵانی ئیشکەر کێشەی قوڕگ و گوێیان هەیەو 82% کێشەی تەندروستیی پێست و 64% نەخۆشییەکانی دڵ و 60%یان نەخۆشییەکانی گەدە هەڕەشە لەژیانیان دەکات. بەپێی تووێژینەوەکانی ئەو ناوەندە جگە لەو نەخۆشییە جەستەییانە، نەخۆشییە دەروونییەکانیش بەرۆکیان دەگرێت چونکە 80%ی ئەو منداڵانە تووشی هەڵەشەیی و توندوتیژیی دەبن و ناکرێت بەراورد بکرێن بەمنداڵێکی ئاسایی. منداڵانی ئیشکەر هەر بەهۆی ئەو ژینگەو دۆخە نەخوازراوەی کە لەئێران رووبەڕوویان بووەتەوە پەنا بۆ تاوان دەبەن و لە تووێژینەوەکانی وڵاتەکەدا دەرکەوتووە 50%ی منداڵانی ئیشکەری دزی دەکەن، 41%یان کڕین و فرۆشتن بەماددە هۆشبەرەکانەوە دەکەن، 85%یشیان زیان بەدارایی گشتی و حکومیی دەگەیەنن ، 54%یان بێڕێزیی بەخەڵک دەکەن و 55%یان مەیل و خواستی تاوانکارییان هەیە. لەتووێژینەوەکاندا دەرکەوتووە توانای تێگەیشتنی منداڵانی ئیشکەر بەهۆی زیانە دەروونی و جەستەییەکانیانەوە بەراورد بەمنداڵانی ئاسایی زۆر کەمتر، لەبەراوردکارییەکاندا ئەوە روون بووەتەوە کە 32%ی منداڵانی ئیشکەر کێشەی لەبیرچوونەوەیان هەیە، 30%یان کێشەی فێربوونیان هەیە، 71%ی بە رێژەیەکی کەم بیرو هۆشیارییان رووبەڕووی کێشە بووەتەوەو 61%یشیان کێشەیان لەقسەکردن و دەربڕیندا هەیە.  هۆکاری حاشاکردنی بەرپرسانی ئێران لەمنداڵانی ئیشکەر بەوتەی زۆربەی بەرپرسانی باڵای ئێران زۆرینەی ئەو منداڵانەی رۆژانە لەشەقامەکانی شارو ناوچە جیاوازەکاندا دەبینرێن خەڵکی وڵاتەکە نین و 70 بۆ 80%یان منداڵانی ئەفغانستانن کە بەهۆی بەدەسەڵات گەیشتووی تاڵیبان لەو وڵاتە ئەو منداڵانە لەگەڵ خێزانەکانیان روویان لە ئێران کردووە. ئەمانوڵڵا قەرائی، پسپۆڕی پێشکەوتوی کۆمەڵناسی لەئێران بەئاژانسی (دانشجو)ی لەوڵاتەکەی راگەیاندووە؛ هاووڵاتییانی ئێران رۆژانە بە بینینی ئەو ژمارە زۆرە لەمنداڵانی ئیشکەرو بە تایبەت ئەوکیژو منداڵە کچانەی کە دەستگێڕی دەکەن و هەندێکیشیان سواڵکردنیان کردووە بەپیشە، تووشی شۆک دەبن، چونکە ناکرێت وڵاتێکی وەک ئێران ئەو ژمارە زۆرە لەمنداڵانی کاری لەسەر شەقام و کۆڵانەکان و چواڕیان و شوێنە گشتییەکاندا هەبێت!. بەوتەی قەرائی ئەو دیاردەیە کاریگەریی زۆر نەرێنیی لەسەر باری دەروونیی دانیشتوانی ناوچە جیاوازەکانی ئێران داناوەو تەنانەت لەکۆنتڕۆڵی بەرپرسانیشدا نەماوە، بۆیە ناچار حاشای لێدەکەن.

هاوڵاتی هەرچەندە بە فەرمی یەكێتی نیشتمانی كوردستان دەڵێن تاكە كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار بەرهەم ساڵحە، بەڵام پارتی بە فەرمی بەیەكێتیان راگەیاندووە كە كاندیدەكەیان بگۆڕن و لەئێستادا گفتوگۆكان لەسەر ئەو پرسە بە چڕی دەستی پێكردووە. یەكێتی نیشتمانی كوردستان دكتۆر بەرهەم ساڵح، سەرۆك كۆماری عێراقی كاندید كردووە بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار. سەرچاوەیەكی باڵای یەكێتی ئەوەی دووپاتكردەوە تا ئەم ساتەی گفتوگۆ دەكەین تاكە كاندید بەرهەم ئەحمەد ساڵحە. هەروەها وتیشی:" پۆستی سەرۆك كۆمار ئیستحقاقی یەكێتییەو ئەو مافە هی خۆیەتی چ كەسێكی كاندید كردووە، بەڵام پارتی ڤیتۆی لەسەر بەرهەم ساڵح هەیە تا ئێستاو چارەسەر نەكراوە، بۆیە ناوی (خەسرەو گوڵ محەمەد) ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكێتی دەهێنرێت بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆك كۆمار". بەپێی بەدواداچونەكانی هاوڵاتی، كە لەناو یەكێتی نیشتمانی كوردستان دەستی كەوتووە، بەرهەم ساڵح لەگەڵ چەند لایەنێكی نێو عێراق گفتوگۆكانی بۆ ئەو پرسە دەست پێكردووەو ئەو پەیامەشی داوەتە یەكێتی كە پارتی ناتوانێت رێگری بكات" ئەگەر وەك 2018 بچنە كێبركێوە لەگەڵ كاندیدی پارتی، كاندیدی یەكێتی سەردەكەوێت". لەلایەكی دیكەوە سەرچاوەیەك لەنێو پارتی بۆ هاوڵاتی ئەوەی خستەروو كە نازانن بەبێ سەدر لەعێراقدا چی روودەدات، چونكە رووداوەكان پێشبینی ناكرێت، وتیشی:" پارتی بەهیچ شێوەیەك لەگەڵ كاندید كردنەوەی بەرهەم ساڵح نییە، ئیتر یەكێتی خەسرەو گوڵ محەمەد یان لەتیف رەشید دادەنێت ئەوە شتێكی دیكەیە". "ئەگەر یەكێتی سووربێت لەسەر كاندید كردنی بەرهەم ساڵح كەواتە نایەوێت لەگەڵ پارتی یەك وەرەقەی هەبێت بۆ دانوساندن و پێكهێنانی حكومەت، ئێمە دەمانەوێت كورد بە وەرەقەیەكی سیاسی و لەپێناو بەرژەوەندی كورد چەند خاڵێكی جەوهەری بە حكومەتی نوێی عێراق جێبەجێ بكەین"، سەرچاوەكەى نێو پارتی واى وت.

ئارا ئیبراهیم سەرەرای ئەوەی بافڵ تاڵەبانی و قوباد تاڵەبانی پشتیوانی لە نوخشە ناسیح دەكەن بۆ وەرگرتنی پۆستی بەڕێوەبەری فڕۆكەخانەی سلێمانی، بەڵام شاناز ئیبراهیم ئەحمەد رێگە نادات. بەپێی بەدواداچونەكانی هاوڵاتی، كە لەناو یەكێتی نیشتمانی كوردستان دەستی كەوتووە، پۆستی بەڕێوەبەری فڕۆكەخانەی سلێمانی كە تاهیر عەبدوڵا بەڕێوەبەری بووە خانەشین دەبێت، ناوی"نوخشە ناسیح" هاتووە بۆ وەرگرتنی ئەو پۆستە. بەپێی زانیاری و بەدواداچونەكانی هاوڵاتی، هەریەك لە بافڵ تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتی و قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان پشتیوانی تەواوی خۆیان بۆ "نوخشە ناسیح" دەربڕیووە كە لە ئێستادا قایمقامی ناوەندی قەزای هەڵەبجەیە ببێتە بەڕێوەبەری فڕۆكەخانەی سلێمانی. یەكێك لەسەرچاوەكانی نێو یەكێتی بۆ هاوڵاتی ئەوەی دووپاتكردەوە كە قوباد تاڵەبانی بەڵێنی داوە لە دوو هەفتەی رابردوودا فەرمانی دەستبەكاربوون بۆ نوخشە ناسیح دەربكات. سەرچاوەكەی سەركردایەتی یەكێتی ئەوەی دووپاتكردەوە كە"دوای ئەوەی هەفتەی رابردوو لە تۆڕەكانی كۆمەڵایەتی فەیسبووك ناوی "نوخشە ناسیح" دێت، شاناز ئیبراهیم ئەحمەد، كارێگری مەكتەبی سیاسی یەكێتی و سەرپەرشتیاری مەڵبەندەكانی سلێمانی و هەڵەبجەو گەرمیان و راپەرین پەیوەندی بە قوباد تاڵەبانی و بافڵ تاڵەبانی دەكات و پێیان دەڵێت:" پرستان بە من نەكردووە و رێگە نادەم كەسێك خەڵكی سلێمانی نەبێت ئەو پۆستە وەربگرێت ". سەرچاوەكەی نێو یەكێتی جەختی لەوەشكردەوە كە "شاناز ئیبراهیم ئەحمەد هەمان پەیامی گەیاندووە بە نوخشە ناسیح كە رێگە نادات ببێتە بەرێوەبەری فڕۆكەخانەی سلێمانی و پێی وتووە تۆ خەڵكی سلێمانی نیت ناهێڵم ئەو پۆستە وەربگریت". هاوكات سەرچاوەكەی یەكێتی ئەوەشی دووپاتكردەوە كە" شاناز ئیبراهیم ئەحمەد كەسێكی هێناوە عەقید بووە لەتەیارانی سەربازی زەمانی بەعس، ئێستا لە فرۆكەخانەی سلێمانی بەرپرسی هۆبەی زەمینییەو ئەوی كاندید كردووە بۆ پۆستی بەرێوەبەری فڕۆكەخانەی سلێمانی كە خۆی داوای نەكردووەو پێیان وتووە، لەكاتێكدا ئەو كەسە هیچ چالاكییەكی لەنێو فڕۆكەخانە نەبووەكە 15 ساڵە لەوێیە و بەشداری هیچ چالاكییەكی دیكەی حكومی و حزبی نەكردووە". هەروەها وتیشی:"نوخشە ناسیح لەسەر حسابی ماڵی مام جەلال هەژمار دەكرێت و بەتایبەت لەسەر باڵی هێرۆخان حساب بووە بەو هۆی نزیكی لە هێرۆخان چەندین گرفتی بۆ دروست كراوە". نوخشە ناسیح لەساڵی 1978 لەدایك بووەو لەساڵی 1994 لەتەمەنی 16 ساڵی پەیوەندی كردووە بە كۆمەڵەی خوێندكاران و دوای تەواوكردنی كۆلێژی یاسا و پلەی زابتی هەبووەو 11 ساڵ لێپرسراوی بەشی یاسایی بووە لە ئاسایشی سلێمانی. هەروەها حەوت ساڵ بەرێوەبەری ناحیەی بیارە بووەو  شەش ساڵە وەك قایمقامی هەڵەبجە كار دەكات. نوخشە ناسیح پێشتر ئەندامی ئەنجومەنی ناوەندی یەكێتی بووەو لە دواكۆنگرەی یەكێتی خۆی كاندید كردووە بۆ پۆستی ئەندامی سەركردایەتی، بەڵام لەبەرئەوەی سەر بەباڵی ماڵی مام جەلال بووەو بەدیاری كراوی نزیك بووە لە هێرۆخانەوە رێگەی پێنەدراوە ببێتە ئەندامی سەركردایەتی یەكێتی. هاوڵاتی، پەیوەندی كرد بە نوخشە ناسیح كە ناوی دێت بۆ پۆستی بەرێوەبەری گشتی فڕۆكەخانەی سلێمانی، بەڵام وەڵامی پەیوەندییەكەی نەدایەوە.