هاوڵاتی نرخی هەر دۆلارێک لە ئێران گەیشتە نزیکەی 34 هەزار تمەن ,و نزمترین بەهای میژویی تۆمار دەکات بەهای دۆلار لە بازاڕەکانی ئێران بەرزبونەوەی بەرچاوی بەخۆیەوە دەبینێت و بەهای هەر دۆلارێک گەیشتە بەرزترین نرخی مێژویی ئەو دراوە لە وڵاتەکەدا. میدکانی ئێران بڵاویان کردوەتەوە؛ نرخی هەر دۆلارێک لە وڵاتەکە گەیشتوەتە زیاتر لە 33 هەزار و 400 تمەن و ئەوەش بەرزترین نرخە کە ئەو دراوە لە بەرامبەر دراوی تمەن تۆماری کردبێت. هەروەها پێشبینی دەکرێت دوای ئەوەی جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا بە فەرمی بنبەستی کاراکردنەوەی رێککەوتنی ئەتۆمیی لەگەڵ ئێران رابگەیەنێت ، نرخی دۆلار لە بەرامبەر تمەن بەرزبونەوەی زیاتر بەخۆیەوە ببینێت. کاردانەوەکانی مەرگی ژینا ئەمینی لە رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران کاریگەریی زۆری لە ئاستی نێودەوڵەتیدا هەبوە و خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەکانی وڵاتەکەش بە هۆکارێکی سەرەکیی دابەزینی بەهای تمەن لە بەرامبەر بەهای دۆلار ئەژمار دەکرێت. ئەمەش لە کاتیکدایە پێش خۆپیشاندانەکانی دو هەفتەی رابردو نرخی هەر دۆلارێک لە ئێران لە نێوان 26 هەزار تمەن بۆ 27 هەزار تمەن بوە

هاوڵاتی سلێمانی ،دوو تۆمەتبار دەستگیر کران کە هەڕەشەی بڵاوکردنەوەی وێنەیان لە ژنێک کردبوو. بەڕێوبەرایەتی پۆلیسی سلێمانی لە ڕاگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە  مەفرەزەکانی بنکەی پۆلیسی ئیبراهیم ئه‌حمه‌د دوو تۆمه‌تباریان ده‌ستگیركردوە كه‌ هه‌ڕه‌شه‌ی‌ بڵاوكردنه‌وه‌ی‌ وێنه‌و ڤیدیۆی تایبه‌تیان له‌ژنێك كردبوو. لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ ژنێك له‌بنکەی پۆلیسی ئیبراهیم ئه‌حمه‌د سكاڵای‌ تۆماركردوە كه‌ دوو تۆمه‌تبار هه‌ڕه‌شه‌ی‌ بڵاوكردنه‌وه‌ی‌ وێنه‌و ڤیدیۆ تایبه‌تییه‌كانی‌ لێده‌كه‌ن، ده‌ستبه‌جێ هێزه‌كانی‌ پۆلیس لێكۆڵینه‌وه‌یان ده‌ستپێكردوە بۆ دۆزینه‌وه‌و ده‌ستگیركردنی‌ تۆمه‌تبارەکان و دوای‌ وه‌رگرتنی‌ بڕیاری‌  دادوه‌ر، توانراوە هه‌ردوو تۆمه‌تبارەکە  بدۆزرێنه‌وه‌و له‌لایه‌ن مەفرەزەکانی بنکەی پۆلیسی ئیبراهیم ئه‌حمه‌ده‌وه‌ ده‌ستگیربكرێن. هەروەها هه‌ردوو تۆمه‌تبار (ر، ج، س) و (ر، س، ع) له‌ئێستادا به‌بڕیاری‌  دادوه‌رو به‌پێی‌ مادده‌ی‌ (2) لەیاسای خراپ بەکارهێنانی ئامێرەکانی پەیوەندی کردن ڕاگیراون‌و لێكۆڵینه‌وه‌كان به‌رده‌وامه‌.

هاوڵاتی وێنەی ئەو کەسانەی ژینا ئەمینییان دەستگیر کرد، بڵاو کرایەوە گروپی هاککەری بەکدۆر (3ackd0or) وێنە و زانیارییەکانی چوار کەسی بڵاو کردوەتەوە کە دەستیان هەبوە لە دەستگیرکردنی ژینا ئەمینی لە شاری تاران. گروپەکە ناو و زانیاریی وردی چوار کەسی بڵاو کردوەتەوە کە دوانیان پلەیان ئەفسەرە و پیاوان، هاوکات دوو ژنیش بەرپرسیاربون لە گرتن و دەستبەسەرکردنی. ژینا ئەمینی رۆژی سێشەممە (13/9/2022) لە شاری تاران بە بیانوی نەگونجاوبونی جلوبەرگەکەی دەستگیر کرا و لە بنکەی پۆلیسی ئەخلاقی تاران جەڵتە لێیدا و دوای سێ رۆژ لە بێهۆشبون لە نەخۆشخانەی کەسرا لە تاران گیانی لەدەستدا.

فیدراسیۆنی رێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی له‌دژی بۆردومانی وڵاتانی دراوسێی له‌سه‌ر عێراق، یاداشتنامه‌یه‌ك ئاڕاسته‌ی نوێنه‌رایه‌تی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و رێكخراوه‌ بیانی و نێوده‌وڵه‌تییه‌كان و سه‌رجه‌م كونسولخانه‌كانی وڵاتان له‌ هه‌رێمی كوردستان و ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق و حكومه‌تی فیدرال و په‌رله‌مانی كوردستان و حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ده‌كات و ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ده‌كات، به‌ توندی ئیدانه‌ی ئه‌و كرده‌ تاوانكارییه‌ی كۆماری ئیسلامی ئێران ده‌كه‌ین، له‌ژێر هه‌ر پاساوێكدا بێت، چونكه‌ كرده‌یه‌كی دژ به‌ مرۆڤایه‌تییه‌و پێچه‌وانه‌ی ته‌واوی پره‌نسیپه‌كانی جاڕنامه‌ی جیهانی مافی مرۆڤ و سه‌رجه‌م یاسا نێوده‌وڵه‌تییه‌كانه‌. ده‌قی یاداشتنامه‌كه‌... یاداشتنامه‌ی فیدراسیۆنی رێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی    بۆ به‌ڕیزان : -    نوێنه‌رایه‌تی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان -    رێكخراوه‌ بیانی و نێوده‌وڵه‌تییه‌كان سه‌رجه‌م كونسولخانه‌كانی وڵاتان له‌ هه‌رێمی كوردستان -    ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق و حكومه‌تی فیدرال -    په‌رله‌مانی كوردستان -    حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له‌ ماوه‌ی رابوردودا چه‌ندینجار له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تانی دراوسێ (ئێران و توركیا)وه‌ سه‌روه‌ری خاكی عێراق و هه‌رێمی كوردستان پێشێلكراوه‌ و به‌ فرۆكه‌ی جه‌نگی، موشه‌كباران و له‌شكركێشی هه‌ڵیانكوتاوه‌ته‌ سه‌ری و بۆته‌هۆی دروستبوونی په‌شێوی و دڵه‌ڕاوكێ لای هاوڵاتیان، له‌ئه‌نجامدا سه‌دان شه‌هید و هه‌زاران برینداری لێكه‌وتۆته‌وه‌. دوا كرده‌ی تاوانكاری و پێشێلكاریش رۆژی 28/9/2022 بوو، كه‌ له‌لایه‌ن كۆماری ئیسلامی ئێرانه‌وه‌ چه‌ند ناوچه‌یه‌كی جیاوازی هه‌رێمی كوردستان له‌ پارێزگاكانی هه‌ولێر و سلێمانی كرانه‌ ئامانج و به‌ فڕۆكه‌ی بێفڕۆكه‌وان و موشه‌ك، بۆردومانی خه‌ڵكی سڤیل كراو له‌ ئه‌نجامدا (18) شه‌هید و (46) برینداری لێكه‌وته‌وه‌. ئه‌مه‌ له‌كاتێكدایه‌ خودی (فه‌رمانده‌ی هێزه‌كانی زه‌مینی ئێران) به‌ فه‌رمی رایگه‌یاند كه‌ "له‌رێگا موشه‌ك و درۆنه‌وه‌ (73) جار،  له (60) شوێن، بنكه‌ و باره‌گامان له‌ناو جه‌رگه‌ی هه‌رێمی كوردستان كرده‌ ئامانج". ئێمه‌ وه‌ك فیدراسیۆنی رێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی، پرسه‌ و هاوخه‌می خۆمان ئاڕاسته‌ی كه‌سوكاری شه‌هیدان ده‌كه‌ین و هیوای چاكبوونه‌وه‌ بۆ برینداره‌كان ده‌خوازین. هاوكات به‌ توندی ئیدانه‌ی ئه‌و كرده‌ تاوانكارییه‌ی كۆماری ئیسلامی ئێران ده‌كه‌ین، له‌ژێر هه‌ر پاساوێكدا بێت، چونكه‌ كرده‌یه‌كی دژ به‌ مرۆڤایه‌تییه‌و پێچه‌وانه‌ی ته‌واوی پره‌نسیپه‌كانی جاڕنامه‌ی جیهانی مافی مرۆڤ و سه‌رجه‌م یاسا نێوده‌وڵه‌تییه‌كانه‌، له‌ئه‌نجامدا خه‌ڵكی سڤیل، ژن و منداڵ، قوتابخانه‌ و نه‌خۆشخانه‌و دامه‌زراوه‌ی مه‌ده‌نی و شوێنی ژیان كراونه‌ته‌ ئامانج. سه‌دان خێزان له‌ زێدی خۆیاندا ئاواره‌بوون، دڵه‌ڕاوكێی له‌نێو هاوڵاتیاندا بڵاوكردۆته‌وه‌و بۆته‌هۆی شێواندنی بازاڕ و راگرتنی پرۆسه‌ی خوێندن له‌و ناوچانه‌دا. بۆیه‌ داوای راگرتنی ده‌كه‌ین. له‌و چوارچێوه‌یه‌دا و بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌: - داوا له‌ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان و رێكخراوه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كان ده‌كه‌ین هه‌رچی توانای خۆیانه‌ بیخه‌نه‌ گه‌ڕ به‌ مه‌به‌ستی راگرتنی ئه‌و كرده‌ تاوانكاریانه‌ی ده‌وڵه‌تی ئێران، كه‌ مه‌ترسی خستۆته‌ سه‌ر ته‌واوی ژیانی خه‌ڵكی هه‌رێمی كوردستان. - داوا له‌ حكومه‌تی عێراق ده‌كه‌ین ئه‌رك و به‌رپرسیارێتی خۆی له‌ ئاست پاراستنی سه‌روه‌ریی خاكه‌كه‌ی جێبه‌جێ بكات. - داوا له‌ په‌رله‌مان و حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ده‌كه‌ین هه‌ڵوێستی به‌رپرسیارانه‌ی جدی بنوێنن و هه‌موو هه‌ولێك بخه‌نه‌ گه‌ڕ له‌پێناو راگرتنی ئه‌م ده‌ستدرێژییانه‌و به‌ده‌م لێقه‌وماوان و قوربانیانه‌وه‌ بچن.                                                                                فیدراسیۆنی ڕێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی                     2022-09-29                                          فیدراسیۆنی ڕێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی Federation of Civil Society Organizations تۆڕێكی سه‌ربه‌خۆی خۆبه‌خشی قازانجنه‌ویسته‌، كه‌ (12) رێكخراوی ناحكومی له‌خۆگرتووه‌ و رۆژی (20-80-2006) له‌ شاری سلێمانی دامه‌زراوه‌ و وه‌ك گروپێكی مه‌ده‌نی فشارئامێز هه‌وڵده‌دات له‌پێناو چه‌سپاندنی بنه‌ماكانی دیموكراسی، مافی مرۆڤ و كۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی      ناوی رێكخراوه‌كانی فیدراسیۆن : 1-    سه‌نته‌ری په‌ره‌پێدانی دیموكراسی و مافی مرۆڤ- DHRD 2-    ئینستتیوتی په‌ی بۆ په‌روه‌رده‌و گه‌شه‌پێدان PAY 3-    په‌یمانگه‌ی كوردی بۆ هه‌ڵبژاردن- KIE 4-    رێكخراوی ماڵی سه‌ركه‌وتن بۆ گه‌شه‌پێدانی تواناكان 5-     ناوه‌ندی نیشتمانی بۆ مافی مرۆڤ 6-    رێكخراوی ئاران بۆ په‌ره‌پێدانی كه‌لتوری مه‌ده‌نی ARAN 7-    رێكخراوی گه‌شه‌پێدانی چالاكی لاوان YADC 8-    رێكخراوی چاودێریی میدیای كوردی (چمك) 9-    رێكخراوی هاریكاریی یاسایی ژنان- WOLA 10-    رێكخراوی هه‌ڵوێست 11-    رێكخراوی تیمی ئاشتی جڤاكی CPT 12-    رێكخراوی كوردستان بۆ هه‌مووان  

هاوڵاتی وه‌زاره‌تی ناوخۆی توركیا رایگه‌یاند، چالاكیی دو گه‌ریلای ژن له‌ دژی بنكه‌یه‌كی پۆلیس له‌ مێرسین له‌ رێگه‌ی په‌ڕه‌شوته‌وه‌ بووه‌. ئاژانسی مێزۆپۆتامیا بڵاویكرده‌وه‌ سلێمان سۆیلو، وه‌زیری ناوخۆی توركیا له‌ لێدوانێكی نوێ سه‌باره‌ت به‌ روداوی هێرشكردنه‌ سه‌ر بنكه‌یه‌كی هه‌ستیاری پۆلیس له‌ شاری مێرسین رایگه‌یاند؛ ئه‌و دو كچه‌ گه‌ریلایه‌ی هێزه‌كانی پاراستنی گه‌ل (هه‌په‌گه‌) به‌ په‌ڕه‌شوت خۆیان گه‌یاندوه‌ته‌ ناوچه‌كه‌. به‌ وته‌ی سۆیلو له‌ لێكۆڵینه‌وه‌ی نوێ سه‌باره‌ت به‌ روداوه‌كه‌ ده‌ركه‌وتوه‌ كه‌ ئه‌و دو گه‌ریلایه‌ به‌ په‌ڕه‌شوت له‌ شاری منبج له‌ باكوری سوریا هاتونه‌ته‌ مێرسین و هێرشه‌كه‌یان دژی بنكه‌ی سه‌ره‌كیی پۆلیس له‌و شاره‌ ئه‌نجام داوه‌. لێدوانه‌كانی وه‌زیری ناوخۆی توركیا له‌ كاتێكدایه‌ كه‌ پێشتر ناوی ئه‌نجامده‌رانی چالاكییه‌ی بڵاوكردبوه‌وه‌ و دواتر هه‌په‌گه‌ به‌ راگه‌یه‌نراوێك رایگه‌یاند ئه‌و كه‌سانه‌ی سلێمان سۆیلو ناوی هێناون له‌ چیا و شاخه‌كانی كوردستان و دو گه‌ریلای دیكه‌ ئه‌و چالاكیه‌یان ئه‌نجام داوه‌.  

هاوڵاتی توركیا رایگه‌یاند هاورده‌كردن و وه‌رگرتنی غاز له‌ ئێران راگیراوه‌و كۆمپانیایه‌كیش ده‌ڵێت: هێڵی بۆری غازی نێوان توركیا و ئێران پێویستی به‌ چاكسازییه‌. كۆمپانیای بۆتاش بۆ كڕینی و رێكخستنی نه‌وت و غاز له‌ توركیا، رۆژی شه‌ممه‌ بڵاوی كرده‌وه‌؛ هاورده‌كردنی غازی ئێران بۆ وڵاته‌كه‌ی به‌ ماوه‌ی یه‌ك هه‌فته‌ راده‌گیرێت. كۆمپانیاكه‌ له‌ راگه‌یه‌نراوێكدا هۆكاری راگرتنی وه‌رگرتن و هاورده‌ی غازی ئێرانی به‌ كێشه‌ بۆریی غازی نێوان دوو وڵاته‌كه‌ ناوبردوه‌. بوتاش رونی كردوه‌ته‌وه‌ دوای چاكسازیی له‌ هێڵی بۆری غازی نێوان توركیا و ئێران هاورده‌كردن و كڕینی غاز له‌و وڵاته‌وه‌ بۆ توركیا ده‌ست پێده‌كاته‌وه‌. به‌هۆی سزا نێوده‌وڵه‌تییه‌كان و سزاكانی ئه‌مریكا، غازی ئێران ته‌نها له‌ لایه‌ن توركیا و عێراق به‌كار ده‌هێنرێت و به‌ پێی ئاماره‌ فه‌رمییه‌كان ئه‌و دو وڵاته‌ له‌ یه‌ك ساڵدا به‌ به‌های یه‌ك ملیارد و 600 ملیۆن دۆلار غازیان له‌ ئێران كڕیوه‌. توركیا گرێبه‌ستێكی 25 ساڵه‌ی كڕینی غازی له‌گه‌ڵ ئێران واژۆ كردوه‌ كه‌ ساڵی 2026 ئه‌و گرێبه‌سته‌ كۆتایی دێت.  

  هاوڵاتی ئه‌مڕۆ شه‌ممه‌ (1/10/2022) له‌ 151 شاری گه‌وره‌ی وڵاتانی جیهان له‌ ئه‌مریكا و ئه‌وروپا و ژاپۆن و كۆریای باشور و ئۆستراڵیا گردبونه‌وه‌ و رێپێوانی ناڕه‌زایه‌تیی دژی كۆماری ئیسلامی ئێران به‌ڕێوه‌چوو. رادیۆ زه‌مانه‌ بڵاوی كردوه‌ته‌وه‌؛ له‌ زۆربه‌ی وڵاتانی جیهان به‌ ئاماده‌بونی ژماره‌یه‌كی به‌رچاو له‌ چالاكوانانی ئه‌و وڵاتانه‌ و چالاكوانانی كورد و ئێران ناڕه‌زایه‌تی و گردبونه‌وه‌ به‌ڕێوه‌چووه‌. به‌ پێی زانیارییه‌كانی رادیۆ زه‌مانه‌ ژماره‌یه‌ك چالاكوان له‌ ئه‌وروپا و ژاپۆن و كۆریای باشور له‌ به‌رده‌م باڵیۆزخانه‌ و كۆنسوڵگه‌رییه‌كانی كۆماری ئیسلامی ئێران دژی حكومه‌تی ئه‌و وڵاته‌ و مه‌رگی ژینا ئه‌مینی و خۆپیشانده‌رانی 16 رۆژی رابردو، دروشمیان به‌رز كردوه‌ته‌وه‌.  

سەرۆکی هەرێمی کوردستان پەیامێکى بڵاوکردەوە و تێیدا، سەرەخۆشیی لە بنەماڵەی ئەو پێنج پێشمەرگەیە دەکات کە ئەمڕۆ لە رووداوێکی هاتووچۆ گیانیان لەدەستدا.  دواى ئەوەى ئەمڕۆ شەممە، لەکاتی گەڕانەوەیان لە ئەرکی سەربازی، لەسەر رێگەی سەرەکی (دەربەندیخان – سلێمانی)، پێنج پێشمەرگە بە روداوى هاتوچۆ گیانیان لەدەستدا، سەرۆکى هەرێم پەیامێکى بڵاوکردەوە. لە پەیامەکەیدا، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان، سەرەخۆشی لە بنەماڵەی ئەو پێشمەرگانە و هاوسەنگەرانیان و دانیشتووانی سەید سادق دەکات. دەشڵێت، "لە خوای مەزن داواکارم گیانیان بەبەزەیی و میهرەبانیی خۆی شاد بکات و سەبوری و ئارامی بە هەموو لایەک ببەخشێت." رێگاى کەلار سلێمانى کە بەڕێگەى مەرگ ناسراوە و ماوەى 11 ساڵە پڕۆژەى دروستکردنى رێگاکە کەوتووەتە بوارى جێبەجێکردنەوە، بەڵام تائێستا تەنها 55 لەسەدى پڕۆژەکە تەواو بووە و بە بەردەوامیش روداوى دڵتەزێنى هاتوچۆ لە رێگاکە رودەدات. لە چەند رۆژى رابردوش، بەشێک لە چالاکوانانى گەرمیان لەبەردەم نوسینگەى پەرلەمانى کوردستان مانگرتنیان راگەیاند و ئاشکرایانکرد، لەماوەى چەند ساڵى رابردو نزیکەى 800 کەس لەو رێگەیە بەهۆى روداوەکانى هاتوچۆ گیانیان لەدەستداوە.

پێش چه‌ند  رۆژێك  دكتۆر  عه‌لی جه‌باری، له‌ناو فڕۆكه‌یه‌ك ده‌بێت و به‌ره‌و سلێمانی  ده‌گه‌ڕێته‌وه‌، له‌پڕ له‌ فڕۆكه‌كه‌دا داوای دكتۆرێك ده‌كرێت، باری ته‌ندروستی سه‌رنشینێكی فڕۆكه‌كه‌ له‌مه‌ترسیدایه‌، دكتۆر عه‌لی به‌ده‌نگیانه‌وه‌ ده‌چێت و ده‌بینێت ژنێكی زۆر گه‌نج ، له‌سه‌ر پشت كه‌وتووه‌و كه‌سوكاره‌كه‌ی بۆی ده‌گرین، پاش پشكنینێكی خێرا، ده‌رده‌كه‌وێت ئه‌و ژنه‌ دڵی له‌لێدان كه‌وتووه‌و گیانیله‌ده‌ستداوه‌. دكتۆر عه‌لی  ده‌توانێت ، سه‌رله‌نوێ دڵی ببووژێنێته‌وه‌و به‌ئاسانی ده‌كه‌وێته‌وه‌ هه‌ناسه‌دان، پاش ئۆكسجین بۆ ده‌به‌ستن. هه‌ر له‌ فڕۆكه‌كه‌دا جارێكی دیكه‌ ژنه‌ گه‌نجه‌كه‌، دووباره‌ دڵی له‌ لیدان ده‌كه‌وێته‌وه‌ ، دكتۆر عه‌لی  جارێكی دیكه‌ش ده‌ستبه‌رداری نابێته‌وه‌ . بۆ جاری دووه‌م  دڵی ده‌بووژێنێته‌وه‌و هه‌ر یه‌كسه‌ریش داوا له‌ تیمی فڕۆكه‌كه‌ ده‌كات ، له‌ فڕۆكه‌خانه‌كه‌ی نێوده‌وڵه‌تی سلێمانی ، ئه‌مبوڵانس ئاماده‌ بكرێت، بۆ ئه‌وه‌ی به‌زووترین كات ، هه‌ر یه‌كسه‌ر له‌ فڕۆكه‌خانه‌وه‌ بۆ  نه‌خۆشخانه‌ی بووژانه‌وه‌ی دڵ بگوازرێته‌وه‌ . پاش دابه‌زینی فڕۆكه‌كه‌، ژنه‌ گه‌نجه‌كه‌ هه‌ڵده‌ستێته‌وه‌و ده‌ستی كیژه‌ چكۆلانه‌كه‌ی ده‌گرێت و به‌ره‌و ده‌رگای  فڕۆكه‌كه‌ ده‌ڕوات، وه‌ك دكتۆر عه‌لی ده‌ڵێت، ئه‌م دیمه‌نه‌، به‌ گه‌وره‌ترین  خه‌ڵات ده‌زانم، كاتێك دایك ده‌بینێت ده‌ستی خستۆته‌ ناو ده‌ستی  كیژه‌ بچكۆلانه‌كه‌یه‌وه‌.  له‌سه‌ر ئه‌و رووداوه‌ش مامۆستا جه‌عفه‌ر نوسه‌رو رۆشنبیر له‌تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی خۆی له‌فه‌یسبوك نوسیویه‌تی، له‌ وڵاتانی پێشكه‌وتوودا ، ئه‌م جۆره‌ كاره‌ مرۆڤانه‌یه‌ ، به‌ پاڵه‌وانێتی داده‌نرێت، به‌ گه‌رمترین شێوه‌ ده‌ستخۆشی لێ ده‌كرێت و به‌رپرسانی شار ئاهه‌نگ بۆ رزگاركردنی ژیانی مرۆڤێك ده‌گێڕن و خه‌ڵاتی ئه‌و كه‌سه‌ ده‌كه‌ن، كه‌ به‌ رزگاركردنی ژیانی  كه‌سێك هه‌ستاون . مامۆستا جه‌عفه‌ر  ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ده‌كات، ساڵی ١٩٩١ له‌ شارێكی ئه‌وروپی ، هاوڕێیه‌كی یۆنانی بۆ ئاهه‌نگێك ده‌عوه‌تی كردم . كوڕه‌ چوارده‌ ساڵانه‌كه‌ی ژنێكی به‌ ته‌مه‌نی له‌ خنكان له‌ گۆماویكدا ده‌رباز كردبوو، چه‌ندین میدالیای  زێڕیان به‌سه‌ر سینگیه‌وه‌ هه‌ڵواسیبوون رۆژنامه‌كانی  ئه‌و شاره‌ش، به‌ شانازیه‌وه‌ له‌سه‌ر رووداوه‌كه‌یان نووسی ،له‌م وڵاته‌ی ئێمه‌دا رزگاركردنی ژیانی مرۆڤێك ، به‌ كارێك دانانرێت، شایانی رێزلێنان بێت . كۆمپانیای فڕۆكه‌وانی ئێره‌ش، ره‌نگه‌ پێیوابێت ، ئه‌وه‌ ئه‌و دكتۆره‌ ئه‌ركی سه‌رشانی  خۆی بینیوه‌، حیسابی ئه‌وه‌ ناكات ژنێك له‌سه‌ر  بۆردی فڕۆكه‌كه‌ی گیانی له‌ده‌ستدا ، چه‌ند زیانی مادی و مه‌عنه‌وی پێده‌گه‌ێنێت، هه‌ندێكجار  ده‌بێت ، له‌ ناوه‌ڕاستی  رێگا  بۆ دواوه‌ بگه‌ڕێته‌وه‌، ئه‌م وڵاته‌ی ئێمه‌ ، كه‌م و كورتی  زۆره‌،  رێزلێنان هه‌ندێكجار  بۆ كه‌سانێك ده‌كرێت، كه‌ گه‌وره‌ترین زیانیان به‌مێژوو ، داهاتوو ، ناوبانگی ئه‌م گه‌له‌ گه‌یاندووه‌ ! مامۆستا جه‌عفه‌ر ده‌شڵێت، كه‌سانی زۆر جوان ، كرده‌وه‌ی مرۆڤانه‌ی به‌رز ، داهێنان ، به‌ هیچ  دانانرێت : ئه‌مه‌ش گه‌لێك نائومێد ده‌كات . ده‌قی وتاری مامۆستا جه‌عفه‌ر له‌سه‌ر ئه‌م بابه‌ته‌ له‌م لینه‌كه‌وه‌ بخوێنه‌ره‌وه‌...

هاوڵاتی نیردەی نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق  (یونامی)، به‌بۆنه‌ی یادی (3 ساڵه‌ی) خۆپیشاندانی تشرینییه‌كان له‌ ساڵی ٢٠١٩، له‌ تویتێكدا داوای له‌ خۆپیشانده‌ران و لایه‌نه‌ سیاسییه‌ عێراقییه‌كان کرد، له‌ توندوتیژی و ئاڵۆزی زیاتر دووربكه‌ونه‌وه‌و ده‌ستخۆشی له‌ هێزه‌ عێراقییه‌كان کرد، کە پیشه‌ییانه‌ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ خۆپیشاندانه‌كان ده‌كه‌ن. هەروەها ڕایگەیاند کە خۆپیشاندانی ئاشتییانه‌، بنچینه‌ی دیموكراسییه‌ و داوایان لە هەموو لایەک کرد بە خۆ دورگرتن لە توندووتیژی و پێشگرتن لە هەڵکشانی زیاتری گرژییەکان. ئەمەش لە کاتێکدایە ئەمڕۆ تشرینییەکان لە بەغدا خۆپیشاندانێکیان ڕێکخست کە تیایدا داوای حکومەتێکی سەربەخۆ بەبێ دەستوەردانی دەرەکی و بەدوور لە گەندەڵیان کرد، کە بتوانێ خزمەتگوزارییە سەرەتاییەکان بۆ خەڵک دابین بکات. هەروەها خۆپێشاندانی تشرینییه‌كان لە رێگەکانی بەرەو ناوچەی سەوزی بەغدا، گرژیان تێکەوت و هێزە ئەمنییەکان بۆ بڵاوەپێکردنی خۆپێشاندەران، گازی فرمێسکڕێژیان بەکارهێنا.

هاوڵاتی وەزارەتی نەوتی عێراق رایگەیاند، لە مانگی ئەیلولدا زیاتر لە ٩٨ ملیۆن بەرمیل نەوت بە بەهای زیاتر لە هەشت ملیار دۆلار فرۆشراوە. لە ڕاگەیەندراوێکدا وەزارەتی نەوتی عێراق ڕایگەیاند بەگوێرەی ئاماری سەرەتایی کۆمپانیای بەبازاڕکردنی نەوت "سۆمۆ" لەمانگی ئابدا بڕی ٩٨ ملیۆن و ٧٦٥ هەزار و ١٥٣ بەرمیل نەوت فرۆشراوە و بڕی داهاتی پەیداکراو لە فرۆشتنی ئەم نەوتە بریتی بووە لە هەشت ملیار ٧٧٣ ملیۆن دۆلار. لە ڕاگەیەندراوەکەشدا باس لە کێڵگە نەوتییەکانی ناوچەکانی ناوەڕاست و باشووری عێراق کراوە کە  لە مانگی ئەیلولدا بڕی ٩٦ ملیۆن و ٤٤٥ هەزار و ٤٢١ بەرمیل نەوتیان بەرهەمهێناوە هاوکات کێڵگە نەوتییەکانی پارێزگای کەرکوک لە رێگەی بەندەری جەیهانەوە بڕی ٢ ملیۆن و ١٦٩ هەزار و ١٨٠ بەرمیل نەوتی هەناردەکردووە. هەروەها وەزارەتی نەوتی عێراق ئەوەشی خستە ڕوو، تێكڕا لە مانگی ئابدا نرخی یەک بەرمیل نەوت بە ٨٨ دۆلار و ٨٣ سەنت فرۆشراوە بەمەش داهاتی نەوت لە مانگی ئەیلولدا هەشت ملیار و ٧٧٣ ملیۆن دۆلار بووە.

هاوڵاتی پێشنیوه‌ڕۆی ئه‌مڕۆ شه‌ممه‌ 1/10/2022 به‌ڕێز نیچیرڤان بارزانی، سه‌رۆکی‌ هه‌رێمی کوردستان، پێشوازی له‌ به‌ڕێز محسن مه‌نده‌لاوی، جێگری یه‌که‌می سه‌رۆکی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق کرد. له‌ دیدارێکدا سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی، پیرۆزبایی له‌ به‌ڕێز مه‌نده‌لاوی کرد بۆ به‌ده‌ستهێنانی متمانه‌ی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق و هه‌ڵبژاردنی به‌ جێگری یه‌که‌می سه‌رۆکی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران، هه‌روه‌ها هیوای سه‌رکه‌وتنی له‌ ئه‌رک و کاره‌کانیدا بۆ خواست. لای خۆیه‌وه‌ به‌ڕێز مه‌نده‌لاوی سوپاسی سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی کرد و خۆشحاڵیی به‌ دیداری به‌ڕێزیان ده‌ربڕی. تاوتوێکردنی دوایین پێشهاته‌کانی دۆخی سیاسیی عێراق و هه‌نگاوه‌کانی داهاتوو له‌ ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران، ته‌وه‌رێکی دیکه‌ی دیداره‌که‌ بوو. تیایدا هه‌ردوولا جه‌ختیان له کاری پێکه‌وه‌یی و هه‌ماهه‌نگیی نێوان هه‌موو لایه‌نه‌ سیاسییه‌کان کرده‌وه‌ له‌پێناو سه‌قامگیری و تێپه‌ڕاندنی ته‌حه‌دییه‌کانی به‌رده‌م پرۆسه‌ی سیاسی له‌سه‌ر بنه‌مای به‌رژه‌وه‌ندییه‌ باڵاکانی وڵات و پاراستنی هاووڵاتیان و ڕه‌چاوکردنی ماف و داوا ڕه‌واکانیان.

هاوڵاتی ئیلیۆن مەسک بەڕێوبەری کۆمپانیای تێسلا ڕۆبۆتی ئۆپتیموس نمایشدەکات کە دەڵێت نرخی لە ئوتومبێلێک کەمتر دەبێت. مەسک لە پێشەنگایەکی تایبەت بە بەرهەمەکانی تێسلا ڕۆبۆتی ئۆپتیموسی نمایش کرد و ڕایگەیاند ئامانجیانە بە زوترین کات ڕۆبۆتێکی بەسودی هاوشێوەی مرۆڤ  دروست بکەن. ئەم نمونەیەی کە نمایشکرا توانی چەند هەنگاوێک بڕوات و سندوقێک بەرز بکاتەوە و گوڵێک ئاوبدات و سەماشی کرد. مەسک وتیشی بە نرخێکی کەمتر لە 20,000 دۆلاردەیفرۆشن وپێشبینی دەکرێت کە نرخەکەی زۆر کەمتر بێت لە ئۆتۆمبێلێک.  هەروەها ئیلیۆن مەسک باسی لەوەش کرد کڕیارەکان دەتوانن ڕۆبۆتەکانیان پێ بگات دوای داوا کردنیان  بەڵام هێشتا بۆ فرۆشتن نییە و لەوانەیە  لە ماوەی سێ بۆ پێنج ساڵدا،دەست بە فرۆشتنیان بکرێت دوای ئەوەی گەشەیان پێدارا بۆ ئەنجامدانی کاری زیاتر.

عەمار عەزیز ئەمڕۆ١ی تشرینی یەکەم شەش خێزانی ئاوارەی ئێزیدی کە خەڵکی شەنگال بوون گەڕانەوە کۆمەڵگای سیبا شێخ خدر سەربە ناحیەی گرعوزێر لەسنوری شەنگال . حامد مچۆ، خەڵکی کۆمەڵگای سیبا شێخ خدرە بە هاوڵاتی ی وت"گەڕانەوەی ئاوارەکانی دهۆک بۆ زێدی خۆیان بەردەوامە، ئەمڕۆ١ی تشرینی یەکەم شەش خێزانی تر گەڕانەوە ناوەندی سیبا شێخ خدر، ئەمە لەکاتێک دایە لەماوەی دوو حەفتەدا ژمارەی خێزانە گەڕاوەکان گەیشتووە سەرووی٣٠ خێزان، جگە لەمەش ژامارەیەک خێزانی تر شوێنی خۆیان پاککردوەتەوە و لەم رۆژانە دەگەرێنەوە" حامد مچۆ ووتیشی"گەڕانەوەی ئەو خێزانانە هۆکارەکەی بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە کە لەئێستادا دۆخی ناوچەکە لەرووی ئەمنی یەوە باشە، هاوکات خزمەتگۆزاری وەکو ئاو و کارەبا کێشەیان نیە، لەهەمووشی گرنگتر ئیتر خەڵک بێزاربووە لەژیانی کەمپ و دەیانەوێت بگەرێنەوە بۆ زێدی خۆیان"

هاوڵاتی سوپای عێراق لە پلانیدایە سیستەمی بەرگری ئاسمانی بۆ هەرێمی کوردستان دابین بکات بۆ بەرپەرچ دانەوەو ڕێگری لە هێرشەکانی تورکیاو ئێران . فەریق روکن مەعن سەعدی فەرماندەی بەرگری ئاسمانی عێراق لە ڕاگەیەندراوێکدا رایگەیاند، تورکیا و ئێران فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و موشەکی بالیستی بەکاردەھێنن بۆ بۆردومانکردنی ناوچەکانی ھەرێمی کوردستان ،هەر بۆیە ھەوڵێک لە ئارادایە بۆ ئەوەی لە داھاتوودا چەکی بەرگری ئاسمانی لە ھەرێمی کوردستان جێگیر بکرێت بۆ بەرپەرچدانەوەی ھەر ھێرشێک بۆ سەر سەروەری عێراق. ڕاشیگەیاند دانانی سیستەمی بەرگری ئاسمانی لە هەرێمی کوردستان بۆتە جێی بایەخی سەرۆک وەزیران و وەزیری بەرگری. هەروەها فەرماندەی بەرگری ئاسمانی عێراق جەختی لەوەش کردەوە کە  سیستمی بەرگری ئاسمانی بۆ پاراستنی عێراقە و بە دابینکردنی، لە داھاتوودا دەتوانرێت بەرپەرچی ھەر ھێرشێکی دەرەکی بدرێتەوە.