جەنگیز چاندار بۆ ئەردۆغان: سنوورێک بۆ هاکان فیدان دابنێ

دوای دوو مانگ کارکردنی بەردەوام، دامەزراندنی ئۆفیسی WordsWarriors لەقامیشلۆ تەواوكرا کە خاوەنەکەی (مایڵز کاگینز)ى وتەبێژی کۆمەڵەی پیشەسازیی نەوتی کوردستان (ئەپیکور)ه‌، سه‌رچاوه‌یه‌كیش له‌ڕۆژئاواى كوردستان ده‌ڵێت، "جگه‌ له‌كنه‌و پشكنینى نه‌وت، كۆمپانیا ئه‌مریكیه‌كه‌ له‌بوارى بیناسازیشدا كارده‌كات". به‌گوێره‌ى ئه‌و زانیاریانه‌ى به‌شارپرێس دراون، یه‌كه‌م كۆمپانیاى ئه‌مریكى، له‌ڕۆژئاواى كوردستان ده‌ستى به‌كاركردن كردوه‌ كه‌ خاوه‌نه‌كه‌ى مایڵز کاگینز وتەبێژی کۆمەڵەی پیشەسازیی نەوتی کوردستان (ئەپیکور)ه‌. سه‌رچاوه‌كه‌ ده‌ڵێت، "باره‌گاى سه‌ره‌كى كۆمپانیا ئه‌مریكیه‌كه‌ له‌شارى قامیشلۆى ڕۆژئاواى كوردستانه‌و له‌هه‌ردوو بوارى كنه‌و پشكنینى نه‌وت‌و هاوكات بیناسازیشدا كارده‌كات". لاى خۆیشیه‌وه‌ مایڵز کاگینز ئاشكرایكردوه‌، کۆمپانیایەکی ڕاوێژکاری بەناوی وۆردز وەریەرز Words Warriorsدامەزراندوەو لقێكى سه‌ره‌كى لەشاری قامیشلۆی ڕۆژئاوای کوردستان کردوەتەوە. وه‌كو کاگینز وتویه‌تى، "ڕاوێژ دەده‌ینه‌ کۆمپانیا ئەمریکی‌و ئەوروپییەکانی بواری نەوت‌و گاز بۆئەوەی لەڕۆژئاوای کوردستان‌و ناوچەکانی دیکەی ژێر دەسەڵاتی هەسەدە، دەستبەکاربکەن، کۆمپانیاکەم کارئاسانی دەکات بۆ تێگەیشتن لەناوچەکەو وەرگرتنی مۆڵەتی بازرگانی لەبەرپرسان". کاگینز باسى له‌وه‌شكردوه‌، "بۆ سەرکەوتنی کارەکانمان، پێویستە کۆمپانیاکان پەیوەندییەکی باشیان لەگەڵ بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەرو حکومەتی سوریا لەدیمەشق هەبێت، ئێمه‌ش له‌وۆردز وەریەرز، بەهۆی پەیوەندییە بەهێزەکانمان لەگەڵ سەرکردەکانی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە)و بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر، به‌دڵنیاییه‌وه‌ دەتوانین ئەو پەیوەندییانە دروستبكه‌ین". زیاتر له‌باره‌ى كاره‌كانیان له‌ڕۆژئاواى كوردستان مایڵز کاگینز جه‌ختیكرده‌وه‌، "کۆمپانیاکەم جگه‌ له‌هه‌سه‌ده‌، لەگەڵ دەستەی ئەندازیارانی سوپای ئەمریکاش کاردەکات‌و پڕۆژەی بیناسازیی بچوکیش لەبنکەکانی سوپای ئەمریکاو هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی لەسوریا ئەنجامده‌دات".   سەبارەت بەهەلی کار، کاگینز ئاماژه‌ى به‌وه‌داوه‌، "ئامانجمان دامەزراندنی خەڵکی ناوچەکەیەو لانیکەم 90٪ی کارەکان لەلایەن خەڵکی ژێر دەسەڵاتی هەسەدە ئەنجامدەدرێن‌و کۆمپانیاکەم تەنها ژمارەیەکی کەم لەڕاوێژکارو ئەندازیاری ئەمریکی دەبات کە خاوەن بڕوانامەو ئەزمونی پێویستن بۆ سەرپەرشتیکردنی پڕۆژەکان". هێزەکانی سووریای دیموکرات (هه‌سه‌ده‌) پارێزگای حەسەکەی ڕۆژئاوای کوردستان‌و بەشێک لەپارێزگاکانی ڕەققەو دێرەزورو حەلەبی-شى لەژێر دەستدایە، ئه‌و ناوچانه‌ش نزیکەی 70%ی کێڵگەکانی نەوت‌و گازی سوریای تێدایەو کێڵگە سەرەکییەکان بریتین لەکێڵگەی نەوتیی عومەر لەدێرەزور، کێڵگەی نەوتیی ڕمێلان‌و کێڵگەی سوەیدیە لەحەسەکە.

نوری مالیکی، سەرۆکی هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا، لە چاوپێكەوتنێكی تەلەفیزیۆنیدا ڕایدەگەیەنێت  ئامادەم خۆم بۆ پۆستی سەرۆک وەزیرانی حکومەتی داهاتوو کاندید بكەم، ئەوەش بەندە بە دیدگای چوارچێوەی هەماهەنگی. هەروەها جەختى کردەوە کە سەرۆک وەزیرانی داهاتوو دەبێت لە چوارچێوەی هەماهەنگی بێت، وتیشى: دەستنیشانكردنی سەرۆک وەزیران پەیوەیست نییە بە ئاستی  سەرکەوتنی لە هەڵبژاردن و ئامادەیشم  بۆ خۆکاندیدکردن بۆ پۆستی سەرۆک وەزیران بۆ ئەوە بووە گوڕوتین بد ەم بە هەڵبژاردنەكان. ئەو پێشى وایە کە ئەوە خەیاڵە پێمان وایە بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆک وەزیران پەیوەستە بە ژمارەی کورسییەکانيەوە، پێکهێنانی حکومەتی داهاتوو قورس دەبێت.، دەشڵێت : هەڵوێستی پتەوی ئێمەو پشتیوانی مەرجەعییەتی ئاینی بووە هۆی دوورخستنەوەی ئەگەری دواخستنی هەڵبژاردنەکان. مالیکى هەڵسەنگاندنى بۆ پەرلەمانکرد و پێشى وایە کە ئەم خولەی ئێستای پەرلەمانی عێراق شکستخوارد بووە، وتی: پەرلەمانی داهاتوو هاوشێوەی پەرلەمانی ئێستا نابێت و هەڵبژاردنی سەرۆکی پەرلەمان پەیوەستە بە سوننەكان. هەروەها دەشلێت: ئەستەمە بۆ سەرۆک وەزیرانی داهاتوو چارەسەری دۆخی دارایی بکات، ئەگەر ئەرکی پێکهێنانی حکومەتم پێ بسپێردرێت یەکەم بڕیار کە دەیدەم ، دامەزراندنی كۆمەڵێك لیژنەی چالاك دەبێت بۆ لێپرسینەوە لە هەر کەسێک کە گومانی گەندەڵی لێبکرێت. هەر لەو چاوپێکەوتنەدا مالیکى، ئاماژە بۆ ئەوەدەکات کە کەسانێک هەن گرەو لەسەر گەڕانەوە بۆ چوارچێوەی یەكەمی تائیفی دەکەن، دەشلێت:  پارەی دەوڵەت بە شێوەیەکی بەرفراوان خراپ بەکارهێنراوە لە هەڵبژاردنەکاندا، داوای روبەڕوبونەوەی بەكارهێنانی ماڵی  گشتی دەكەم. سەرۆکی هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا، وتى: هیچ بڕیارێک لە چوارچێوەی هەماهەنگی نییە، کە پێنج ساڵ لەمەوبەر لە ماڵەکەم دامەزرا، بۆ سنوردارکردنی ماوەی سەرۆکایەتی حکومەت هەموو لایەک بیر لە درێژەدان بە چوارچێوەی هەماهەنگی دەکەنەوە، چونکە ئەزمونێکی سەرکەوتووە. ناوبارو ئەوەشى خستەڕوو کە رێككەوتنی چوارچێوەی ستراتیژی لەگەڵ ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریکا مەترسیدارترین رێککەوتنە لە ناوچەکە. هەروەها داواى ئەوەش دەکات پەیوەندی هێزەکانی حەشدی شەعبی لەگەڵ لایەنە سیاسییەکان بپچڕێنن و سوپاو حەشد پێویستیان بە رێكخستنەوە هەیە.

بە فەرمانی سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، بڕیار درا کێشەی مووچەی ئەو ئەفسەر، پلەدار و پێشمەرگانەی لە دوای 1ـی کانوونی دووەمی ئەم ساڵەوە خانەنشین بوونە، چارە بکرێت. چوارشەممە، 5ـی تشرینی دووەمی 2025، ماڵپەڕی حکوومەتی هەرێمی کوردستان بڵاوی کردەوە، بە فەرمانی مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، بڕیار درا کێشەی مووچەی ئەو ئەفسەر، پلەدار و پێشمەرگانەی لە دوای 1ـی کانوونی دووەمی ئەم ساڵەوە خانەنشین بوونە و مووچەیان لە لایەن حکوومەتی فیدراڵەوە خەرج نەکراوە، چارە بکرێت. بە پێی ڕاگەیەنراوی ماڵپەڕەکە، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، وەزارەتی دارایی ڕاسپارد سبەی پێنجشەممە، 6ـی تشرینی دووەمی 2025، مووچەیەک وەک پێشینە لەسەر داهاتی ناوخۆی هەرێم، بۆ خانەنشینانی پێشمەرگە خەرج بکرێت و بە زووترین کاتیش کێشەکانیان بۆ چارە بکرێت. پێشتریش ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان، وەزارەتی دارایی ڕاسپاردبوو، کە لەگەڵ دەستەی خانەنشینی نیشتیمانیی فیدراڵ، ڕێکارە یاساییە پێویستەکان بگرنەبەر بۆ جێبەجێکردنی باشترین بژاردەی یاسایی کە دابینکەری باشترین مووچەی خانەنشینی بێت بۆ هێزەکانی پێشمەرگە. هەروەها ئەنجوومەنەکە جەختی لەوە کردبووەوە، کە پشتیوانی لە هەر ڕاسپاردە و بڕیارێک دەکات لە بەرژەوەنديی هێزەکانی پێشمەرگە بێت، بە ئاراستەی باشترکردنی مووچەی خانەنشینی و شایستە داراییەکانیان.

بافڵ تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتیی لە كەمپەینی بانگەشەی هەڵبژاردنی حزبەكەیدا لە خانەقین ڕایدەگەیەنێت: كەس بۆی نییە كڕین و فرۆشتن بكات بە خاكی خانەقین. بە دیپلۆماسی پێیان ئەڵێین، ئەگەر دیپلۆماسی نەیخوارد شتێكی تر هەیە. لە کەرنەڤاڵی بانگەشەی هەڵبژاردنی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە خانەقین، بافڵ جەلال تاڵەبانی، سەرۆکی یەکێتی، وتارێکی پێشکەش کرد و تێیدا جەختی لەسەر پەیوەندیی مێژوویی نێوان یەکێتی و خانەقین کردەوە و چەندین بەڵێنی بە خەڵکی ناوچەکە دا. هەروەها ئەوەشى خستەڕوو با لەناو حكومەتی هەرێم و لە بەغداد نوێنەرایەتی خانەقین زیاد بكات،  وەكو مام جەلال فەرمووی یان كەركوك و خانەقین، یان تاماوین ئەجەنگین. بافڵ جەلال تاڵەبانی لە وتارەکەیدا ئاماژەی بەوە کرد کە "خانەقین و یەکێتی هەرگیز لەیەک جیانابنەوە،" و وتی: "چاوی نەیاران کوێر دەکەین و هەرگیز خانەقین جێناهێڵین." هەروەها شانازیی خۆی بە مێژووی شارەکە دەربڕی و ڕایگەیاند: "شانازی بە خانەقین و تێکۆشەر و شەهیدەکانیەوە دەکەین." بافڵ تاڵەبانی ئاماژەی بە ڕۆڵی مێژوویی خانەقین کرد لە تێکشکاندنی دوژمناندا و وتی: "خانەقین سەرکەوت بەسەر دیکتاتۆرییەت" و "داعش و بەعس لە خانەقینەوە تێکشکێندران." جەختیشی کردەوە کە "ڕۆحیەتی خانەقین بوو کە عێراقی ڕزگارکرد و داعشی شکاند." لەم نێوەندەدا، یادی فەرماندەی حیزبەکەی"جەبار فەرمان"ی کردەوە و بە "شێرەکەی خانەقین" ناوی برد. سەرۆکی یەکێتی، خانەقینی بە نموونەی پێکەوەژیان و فرەڕەنگی وەسف کرد و وتی: "خانەقین نموونەی چەپکە گوڵەکەی سەرۆک مام جەلالە." لە دەستپێکی قسەکانیشیدا سڵاوی لە جوانیی ناوچەکە کرد و وتی: "سڵاو لە خانەقین و گەرمەسێڕی هەمیشە سەوز."

رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆكی توركیا لە وتارێكدا لەبەردەم فراكسیۆنی پەرلەمانیی پارتەكەی (ئاكەپە) ڕایگەیاند:  بە هەڵوێستی یەكلاكەرەوەی خۆمان وەكو سەرۆكی دەوڵەت و بەشداری ئازایانەی بەڕێز (دەوڵەت باخچەلی)و كاری پارتەكەمان و هەوڵەكانی دەوڵەتەكەمان، بەمتمانەوە بەرەو توركیای بێ تیرۆر (مەبەستی پرۆسەی ئاشتییە لەگەڵ كورد) هەنگاو دەنێین و لە ماوەی دوو هەفتەی رابردوودا پەرەسەندنی گرنگ روویانداوە.  هەروەها ئەوەشى خستەڕوو کە دەبێت هەمووان بەرپرسیارێتیی هەڵبگرن. ئێمە وەكو هاوپەیمانی گەل رۆڵی خۆمان دەگێڕین، كۆمسیۆنی هاوپشتی نیشتمانی و برایەتیش (مەبەستی كۆمسیۆنەكەی پەرلەمانە) سەركەوتووانە ئەركی خۆی جێبەجێ دەكات.  لەبەشێکى دیکەى وتارەکەیدا ئەردۆغان دەڵێت: لە كۆبوونەوەیەكی بنیادنەرانەدا، لە كۆمەڵگەی سەرۆكایەتیی میوانداری بەڕێزان (پەروین بوڵدان)و (میدحەت سانجار)مان كرد، تێیدا جەختمان كرد لەسەر مەترسییە هاوبەشەكانمان، گەیشتینە قۆناغێكی نوێ لە توركیا بێ تیرۆر.  هەروها وتیشى: وەكو هاوپەیمانی گەل (ئاكەپە+ مەهەپە) سەرەتا ئامانجی توركیایەكی بێ تیرۆرو دواتریش ناوچەیەكی بێ تیرۆر بەدی دەهێنین، سوپاسی بەڕێز باخچەلی دەكەم كە پلانگێڕی شكستخواردووی گوڵەنییەكانی ئاشكرا كرد.

میدیای فەرمی یەكێتی بڵاویكردەوە، دوو كاندیدی رەوتی هەڵوێست پشتیوانی خۆیان بۆ لیستی (222)ی یەكێتی راگەیاندووەوەو چونەتە ناو یەكێتی. لەبەرامبەردا عەلی حەمەساڵح بڕیاردەری رەوتی هەڵوێست لەپەیجی تایبەتی خۆی بڵاویكردووەتەوە:  بە تۆمەتی پەیوەندی لەگەڵ یەکێتی و هەوڵدان بۆ خۆفرۆشی بە یەکێتی، ڕەوتی هەڵوێست دوو کاندیدی دورخستەوە.. یەکێتی بەپارەی قاچاخی و دزی سەرقاڵی خەڵک کڕینە. لە كۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا لە مەڵبەندی سلێمانی یەكێتی،  سێ كاندیدی بەرەی گەل و دوو كاندیدی هەڵوێست ڕایانگەیاند چونەتە ریزەكانی یەكێتیەوە: کە ئەمانەن - ئەڤین حسێن عەلی كاندیدی ژمارە (8)ی لیستی بەرەی گەل  - عەبدوڵا حەمەسەعید كاندیدی ژمارە (11)ی بەرەی گەل  - د. ئازاد محەمەد كاندیدی ژمارە (5)ی بەرەی گەل  -رێباز شەهید عەبدوڵا كاندیدی ژمارەی (11)ی لیستی هەڵوێست لە بازنەی سلێمانی.  - مونیرە عەبدوڵا بەرزنجی، كاندیدی ژمارەی (16)ی لیستی هەڵوێست لە بازنەی سلێمانی

ئۆزگور ئۆزێل، سەرۆكی پارتی گەلی كۆماری توركیا (جەهەپە) لە کۆبونەوەی گروپی پەرلەمانیی حزبەكەبدا رایگەیاند: داواکارییەک بۆ ئازادکردنی دەمیرتاش پێشکەش کراوە، دەوڵەت باخچەلیش ئاماژە بەوەدەكات، ئازادکردنی دەبێتە مایەی خێرو سودی بۆ توركیا دەبێت. ئۆزێل پرسیاری ئەوەشيكرد، باشە ئەوانەی دوێنێ شانازییان بە زیندانیکردنی سەلاحەدین دەمیرتاش و فیگەن یوکسەکداغەوە دەکرد و ئەوانەی شانازییان بە هێشتنەوەی عوسمان کاڤالا لە ناو زیندان دەکرد، ئەگەر بڵێن ئەمڕۆ ئەمە باشترین شتە، ئایا قەرزاری ئەوەنین لێبوردنیان لێبكەن؟. سەرۆكی پارتی گەلی كۆماری لە درێژەی قسەكانیدا وتی: راشکاوانە بڵێم، ئێمە داوای لێبورد دەكەین، لەگەڵ ئەوەی ئێمە ئەوکات دژایەتیمان کرد، هەرچەندە لە کۆی ١٢٠ نوێنەری جەهەپە ١٠٠ پەرلەمانتاریان دژی دەنگیان دا، هەرچەندە ئێمە دژایەتیمان کرد، بەڵام جەهەپە بەرپرسیارێتی دەنگی ٢٠-٢٥ نوێنەری لە ئەستۆیە. بۆیە من بە سیفەتی سەرۆکی ئێستای پارتەکە داوای لێبوردن لە تورکیا و گەلی تورکیا دەکەم بۆ ئەو هەڵەیەی لەو رۆژەدا كرا.

وەزارەتی پێشمەرگە رایگەیاند، هاوکاریی دارایی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی بۆ مانگی 10 خراوەتە سەر هەژماری وەزارەتەکەیان و دەست بە دابەشکردنی دەکەن. بەپێی راگەیێندراوی وەزارەتی پێشمەرگە، هاوکاریی دارایی هاوپەیمانان بۆ مانگى تشرینی یەکەم خراوەتە سەر هەژماری وەزارەتەکە، ئەمڕۆ 5ی تشرینی دووەمی 2025 لەلایەن بەڕێوەبەرایەتیى گشتیى بودجە و بەرنامەکان (ژمێریاریى سەربازى) دەست بە ئەنجامدانی رێکارە دارایی و ژمێریارییەکان دەکرێت بۆ تەواوکردنی ئامادەکارییەکان. وەکو لە راگەیێندراوی وەزارەتەکەدا هاتووە، بۆ ئەم مەبەستەش رۆژی پێنجشەممە 6ی تشرینی دووەمی 2025 دەست بە دابەشکردنی دەکرێت. لە کۆتایی راگەیێندراوەکەدا، وەزارەتی پێشمەرگە ئەوەی خستووەتەڕوو، لەم مانگەدا زیاتر لە 97%ی ئەفسەر و پلەدار و پێشمەرگە لەڕێگەی پڕۆژەی "هەژماری من"ەوە هاوکاریی هاوپەیمانان وەردەگرن، ئەوانەی دیکەش لە رێگەی سیستمی بانکییەوە هاوکارییەکان وەردەگرن.

وتەبێژی حکومەتی ئێران دەڵێ، وڵاتەکەی هیچ پلانێکی بۆ دروستکردنی چەکی ئەتۆمی نییە و ئاماژە بەو هۆکارانەش دەکات رێگرن لە دروستکردنی ئەو جۆرە چەکە لە لایەن تارانەوە. رۆژی سێشەممە، 4ی تشرینی دووەمی 2025، فاتمە موهاجرانی، گوتەبێژی حکومەتی ئێران رایگەیاند: "تاران بە سێ هۆکاری کولتووری، ئایدیۆلۆژی و ئەخلاقی هیچ پلانێکی بۆ دروستکردنی چەکی ئەتۆمی نییە." فاتمە موهاجرانی گوتی: "بەپێی فەتوای رێبەری کۆماری ئیسلامی، دروستکردن و بەکارهێنانی چەکی ئەتۆمی قەدەخەیە و ئەمەش یەکێکە لەو هۆکارانەی کە ئێران رەتیدەکاتەوە بەرەو پرۆگرامێکی لەو شێوەیە هەنگاو بنێت." وتەبێژی حکومەتی ئێران ئاماژەی بەوەشکرد: "هاوکاریی ئێران لەگەڵ ئاژانسی وزەی ئەتۆم لە چوارچێوەی پەیڕەو و بە چاودێریی ئەنجوومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی بەڕێوەدەچێت و لەو بارەوە لێکتێگەیشتنی تەواو لەنێوان حکومەت و پەرلەمان هەیە." موهاجرانی ئاماژەی بە لێدوانەکانی ئەم دواییەی رافایل گرۆسی، بەڕێوەبەری ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆم کرد و رایگەیاند:" گرۆسی جەختی لەوە کردەوە کە ئێران هەرگیز بەرنامەی ئەتۆمی سەربازی نەبووە." رۆژی 2-11-2025 مەسعود پزیشکیان، سەرۆککۆماری ئێران رایگەیاند: "زانست لە مێشکی زاناکانماندایە و بە وێرانکردنی باڵەخانە و کارگەکان هیچ کێشەیەک دروست نابێت؛ دووبارە و بە هێزێکی زیاترەوە دەست پێدەکەینەوە." پزیشکیان ئاماژەی بەوەشکرد: "ئێران بەدوای چەکی ئەتۆمی دا ناگەڕێ و فراوانکردنی پیشەسازیی ئەتۆمی هاوتەریبە لەگەڵ باشترکردنی تەندروستی خەڵک و خزمەتکردنی کۆمەڵگا." لەکاتی جەنگی 12 رۆژەی نێوان ئێران و ئیسرائیل لە حوزەیرانی ئەم ساڵدا، ئەمریکا سێ بنکەی ئەتۆمیی ئێرانی بۆردوومان کرد.    پێش جەنگەکە، ئێران زیاتر لە 400 کیلۆگرام یۆرانیۆمی پیتێندراوی بە رێژەی 60٪ هەبوو. رافایل گرۆسی لەو بارەیەوە رایگەیاندبوو: "لە رووی تیۆرییەوە، بەو بڕە یۆرانیۆمەی هەیانە دەتوانن بە نزیکەی 10 چەکی ئەتۆمی دروست بکەن، بەڵام ئەمە مانای ئەوە نییە کە ئێران هەیبێت و بۆ دڵنیابوونەوە لەمە دەبێت سەردانی لێکۆڵەران دەستپێبکاتەوە."   بە گوێرەی ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆم، ئێران تەنیا وڵاتە کە پیتاندنی یۆرانیۆمی بە رێژەی 60٪ هەیە، جگە لەو وڵاتانەی چەکی ئەتۆمیان هەیە.   تاکو ئێستا کاربەدەستانی ئێران چەندین جار جەختیان لەسەر ئەوە کردووەتەوە کە بەرنامەی ئەتۆمی ئەو وڵاتە ئاشتیخوازانەیە. 

دەزگاى پەخشی ئیسرائیل ڕۆژی سێشەممە لە ڕاپۆرتێکدا ڕایگەیاند، ئێران پاڵپشتییە سەربازییەکانی بۆ گروپە چەکدارەکانی عێراق زیادکردووە و ئەو هەنگاوەی بە "ئامادەکارییەک بۆ ئەگەری ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ ئیسرائیل" وەسفکردوە. بەگوێرەی ئەو ڕاپۆرتە، تاران ناوەندی کێشکردنی نفوزی سەربازی خۆی لە لوبنان، سوریا و کەرتی غەززەوە دەگوازێتەوە بۆ عێراق، ئەوەش دوای ئەو لێدانانەی کە "میحوەری لایەنگری ئێران" لەو بەرانە لە ماوەی دوو ساڵی ڕابردوودا بەرکەوتووە. میدیاکانى ئیسرائیل بە پشتبەستن بە سەرچاوە ئاگادارەکانیان عێراق بڵاویانکردەوە کە پشتیوانی ئێران بە شێوەیەکی بەرچاو پەرەی سەندووە، بەتایبەتی لە دابینکردنی چەکی پێشکەوتوو بۆ گروپەکان و ڕاهێنانی ئەندامەکانیان لە تاکتیکی نوێ لە ژێر چاودێری ڕاستەوخۆی سپای قودسی سوپای پاسدارانی ئێران. سەرچاوەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە "تاران بریکارەکانی خۆی لە عێراق ئامادە دەکات بۆ ئەگەری ئۆپەراسیۆنەکانی دژ بە ئیسرائیل لە ئەگەری ڕوودانی ململانێیەکی نوێ لە ناوچەکەدا"، ڕوونیشی دەکەنەوە کە ئەم کوتلانە "بۆتە هێزێکی کاریگەر کە لە هەندێک بواردا تواناکانی سوپای فەرمی عێراق تێدەپەڕێنێت، لە ژێر ڕۆشنایی دابەزینی نفوزی حکومەتی ناوەندی لە بەغدا". دەسەڵاتی پەخشەکە دەشڵێت "لە کاتی ڕووبەڕووبوونەوەی ئەم دواییەی ئیسرائیل و ئێران، میلیشیاکان خۆیان لە بەشداری ڕاستەوخۆ بەدوور گرت بەهۆی فشارەکانی ئەمریکا و ئیسرائیل بۆ سەر بەغدا". ڕۆژنامەی ئۆرشەلیم پۆست بڵاویکردەوە، سوپای ئیسرائیل و مۆساد خۆیان بۆ هێرشێکی هاوشێوەی هێرشەکەی حەوتی ئۆکتۆبەر لەلایەن میلیشیاکانی سەر بە ئێران لە عێراق ئامادە دەکەن و ڕوونیشیکردووەتەوە کە شێوازی سەرەکی هێرشەکە بریتییە لە هەڵدانی مووشەک و فڕۆکەی بێفڕۆکەوان.

مەسرور بارزانی، جێگری سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان لە کەرنەڤاڵی جەماوەی پارتی بۆ پشتیوانی کردن لە لیستی 275، گوتی: ئێمە خزمەتکردنی خەڵکی  کوردستان بە منەت نازانین، بەڵکو بە ئەرکی خۆمانی دەزانین. جێگری سەرۆکی پارتی وتی: یەک لەو پرۆژانەی بە خەون دەزاندرا، پرۆژەی ڕووناکی بوو، بەڵام بە ئیرادەی بەهێزی خەڵکی کوردستان و خۆڕاگریی پارتی، ماندووبوون و پشوودرێژی و پشتیوانی ئێوە، بە زەحمەت و ماندووبوونی گەنجی پارتی، پرۆژەی ڕووناکی بووە ڕاستی. لەبەشێکی دیکەی قسەکانیدا ڕایگەیاند "ئێمە گوتارمان نییە، چونکە بە ڕاستی کردارەکانمان گوتاری ئێمەیە. ئەو کارانەی پێش ئێستا کردوومانن، شاهێدی لەسەر ئەوەی پارتی چۆن توانیویەتی خزمەتی خەڵکی هەرێمی کوردستان بکات. پڕۆژەی هەژماری من یەكێكە لەو پرۆژانەی كە زۆر گرنگە بۆ دروستكردنی ژێرخانی ئابووری و كردنەوەی دەروازە بۆ گەنجانی ئێمە تاوەكوو ببنە خاوەن بزنسی خۆیان یان دەتوانن قەرزی بانكی وەربگرن و زیاتر سوود لەو خزمەتگوزارییە بكەن كە لە سیستەمی بانكیدا حكوومەتی هەرێم پێشكەش بە هاووڵاتیان دەیكات. هیوای ئێمە ئەوەیە كە چەندە ئەو بەرنامە و خزمەتگوزارییانەی پێشكەش دەكرێن، بەردەوام بن بە پشتیوانیی ئێوە، ئێستاش هیوادارم ئێمە بتوانین جێی باوەڕی ئێوە بین، ئەو باوەڕەی ئێوە بە ئێمەتان داوە، ئێمە بتوانین ئەو ئەمانەتە رابگرین و لە خزمەتی ئێوەدا بین. ئێستاش داوای من لە ئێوە ئەوەیە، ئەگەر ئێوە دیسان باوەڕی خۆتان بدەن بە ئێمە، من دەڵێم كرداری ئێمە شاهێدی ئەوەن كە ئێمەش دەتوانین بەردەوام بین لە خزمەتكردنی ئێوە. پارتی لە ڕابردوو قوربانیی زۆری داوە، پارتی ئێستا دەستكەوتی زۆری هەیە كە پێشكەشی ئێوەی كردووە و پارتی بۆ پاشەڕۆژ بەرنامەی زۆر زیاتری هەیە بۆ باشتركردنی ژیانی خەڵكی خۆمان و بۆ بەهێزكردنی كوردستانی خۆمان، بەڵام بۆ ئەوەی بەرەو پاشەڕۆژ بچین، بەرەو ئاییندەی رووناكتر بچین، پێویستە ئێمە پێكەوە بچین. پارتی جودا نییە لە ئێوە، پارتی بەشێكە لە ئێوە و ئێوە هێزی پارتین، ئەگەر ئێوە دەتانەوێ كوردستان رۆژ بە رۆژ بەرەوپێشتر بچێت، سەركەوتووتر بێت، دەنگی خۆتان بدەنە پارتی تا پارتی سەربكەوێت و ئێوەش سەربكەون و لیستی پارتی دیموكراتی كوردستان ئەمجارە لەو پەرلەمانە سەربكەوێت، گەرەنتیی ئەوە دەدات كە زیاتر پارتی بكەوێتە خزمەتی خەڵكی كوردستان. 

نێچیرڤان بارزانی، جێگری سەرۆکی پارتی لە بانگەشەی پارتی لە دهۆک رایگەیاند، "بەوەی دەیبینم پشتڕاستم ملیۆنێک دەنگ و زیاتر بەدەستدەهێنین." ئەمڕۆ سێشەممە، پارتی دیموکراتی کوردستان بە بەشداریی نێچیرڤان بارزانی و مەسرور بارزانی، هەردوو جێگرانی سەرۆکی حیزبەکە لە دهۆک کەرنەڤاڵێکی جەماوەرییان بۆ لایەنگرانیان ئەنجامدا. ڕاشیگەیاند، کەس نابێت باسی خەباتی میللەتی کورد بکات ئەگەر باسی خەباتی خەڵکی بادینان نەکات، ئێمە ناتوانین کوردستان بپاریزین ئەگەر پشتیوانی ئێوە نەبێت بۆ پارتی و ڕێبازی بارزانی، خەڵکی بادینان سەلماندوویانە، کە سەرکەوتنی پارتی سەرکەوتنی کوردستانە. ئاماژەی بەوەشکرد، بادینان نهێنی سەرکەوتنی پارتییە. نێچیرڤان بارزانی پەسنی ناوچەی بادینانی کرد و گوتی، "سەرکەوتنی پارتی سەرکەوتنی کوردستانە و سەرکەوتنی پارتیش لە دەستی بادینانە."   لەبارەی ئامانجەکانی پارتی، جێگری سەرۆکی حیزبەکە گوتی، "ئامانجی پارتی لەوکاتەوەی دروستبووە ئێوە بوون، گەلی کورد، ئێوە ئامانجی بارزانی نەمر بوون."   نێچیرڤان بارزانی لە گوتارەکەیدا "دەستخۆشی" لە مەسرور بارزانی، جێگری سەرۆکی پارتی و سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان کرد و گوتی، "سەرباری هەموو ئەو ئاستەنگانەی بۆی دروست دەکرێن، کاروانی ئاوەدانی هەرێمی کوردستان بەردەوامە و رۆژ بە رۆژ پڕۆژە دەکاتەوە و بەردی بناخەی پڕۆژەی دیکە دادەنێت."

عێراق لەگەڵ باشووری ئەفریقا گرێبەستی کڕینی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی Milkor 380 واژوو دەکات و لە گفتوگۆی پێشکەوتوودایە لەگەڵ پاکستان بۆ کڕینی  فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی شاهبار 2 . سابت عەباسی، وەزیری بەرگریی عێراق ڕایگەیاند کە گرێبەستێکیان لەگەڵ وڵاتی باشووری ئەفریقا واژوو کردووە بۆ کڕینی پۆلێک لە فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی جۆری Milkor 380، کە یەکێکە لە نوێترین فڕۆکە بێفڕۆکەوانە رۆڵەکان کە خاوەنی توانای هەواڵگری و شەڕکەری پێشکەوتووە، چونکە دەتوانێت تا بەرزیی 30 هەزار پێ بفڕێت بۆ ماوەی زیاتر لە 30 کاتژمێری بەردەوام و مەودای کارپێکردنی زیاتر لە 4000 کیلۆمەترە. هەروەک دڕۆنەکە دەتوانێت 220 کگم لە مووشەکی ڕێنماییکراو و بۆمبی زیرەک و ئامێری هەستەوەری پێشکەوتوو هەڵبگرێت، ئەمەش وادەکات گونجاو بێت بۆ ئەرکەکانی چاودێری، پاراستنی سنوورەکانی عێراق و بەرەنگاربوونەوەی ڕێکخراوە چەکدارەکان. هاوکات، عەباسی ئاشکرای کردووە کە لە گفتوگۆی پێشکەوتوودان لەگەڵ پاکستان بۆ کڕینی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی جۆری شاهبار 2 ، کە خاوەنی توانای هێرشبەری و هەواڵگری بەرزە. فڕۆکەکە مەوداکەی دەگاتە نزیکەی 1050 کیلۆمەتر و بە خێراییەکی زۆر نزیکەی 222 کم/س کار دەکات، لەگەڵ توانای پەیوەندیکردن بە مانگە دەستکردەکانەوە و دووبارە دەستپێکردنەوەی بزوێنەر لە کاتی فڕیندا، کە ڕێگە بە بەکارهێنانی دەدات لە بارودۆخە جیاوازەکاندا. شاهبار2  یەکێکە لە فڕۆکە نوێیەکان کە لە ساڵی 2021ەوە خراوەتە خزمەت لە هێزە چەکدارەکانی پاکستان و بۆ ئەرکەکانی چاودێری و هێرشی وردی ئاراستەکراو بەکاردەهێنرێت. ئەم هەوڵەی عێراق بۆ کڕینی ئەم فڕۆکانە دەکەوێتە ناو ستراتیژییەتێک بۆ نوێکردنەوەی هێزی ئاسمانیی و بەهێزکردنی توانا بەرگرییەکانی، بەجۆرێک کە لەگەڵ گەشەسەندنی شەڕی نوێدا بگونجێت، کە زیاتر پشتی بە سیستەمە ئاسمانییە بێفڕۆکەوانەکان دەبەستێت بۆ هەواڵگریی و پشتیوانیی شەڕکردن.

ماڵپەڕی "ئاکسیۆس"ی ئەمریكی لە راپۆرتێكدا ئاشکرای کردووە، واشنتۆن رەشنوسی بڕیارێكی پێشکەش بە نەتەوە یەکگرتووەکان کردووە و تێیدا داوای چەکداماڵینی حەماس دەکات ئەگەر خۆبەخشانە چەکەکانی رادەست نەکات، لە پێشنیازەکەدا داوای رەوانەكردنی هێزێکی سەقامگیریشی كردووە نەک هێزی ئاشتی پارێز بۆ غەززە بۆ ماوەی دوو ساڵ. بەگوێرەی ئەو پێشنیازە، واشنتۆن ئامانجی ئەوەیە تا مانگی یەکی ساڵی داهاتوو یەکەم هێزی سەربازی لە غەززە بڵاوەپێبكرێت، ئەو هێزەی رەوانەش دەكرێت کار بۆ پاراستنی ئاسایشی سنوری غەززە لەگەڵ میسرو پاراستنی رێڕەوە مرۆییەکان لە کەرتی و مەشقپێکردنی پۆلیسی فەلەستین دەکات. ئەو پێشنیازی ئەمریكا لە نەتەوە یەكگرتووەكان لەكاتێكدایە، دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا، جارێكی تر هەڕەشەی لەناوبردنی حەماس كردەوە  ئەگەر وەک پێویست رەفتار نەکات، وتیشی: هەندێک لە کارەکانی ناتانیاهۆی بەلاوە پەسەند نەبووە، ئەوەش ناچاری کردووە دەستوەردان بکات. ئەو بەرپرسە ئەمریکییە جەختی لەسەر ئەوە کردووەتەوە، ئەو هێزە نێودەوڵەتییە، ئەرکەکەی بریتی دەبێت لە جێبەجێکردنی بڕیارەکان، نەک هێزێکی ئاشتیپارێز. لە رەشنووسی پرۆژە بڕیارەکەی ئەمریکادا هاتووە، ئەو هێزە، لە سەربازانی چەند وڵاتێک پێکدێت و بە راوێژ لەگەڵ "بۆردی ئاشتی" لە کەرتی غەززە دادەمەزرێندرێت. هەروەها رەشنووسەکە داوا دەکات بۆردی ئاشتیی غەززە، لانیکەم تاوەکو کۆتایی ساڵی 2027 لە ئەرکەکەی بەردەوام بێت و ئەگەریش پێویست بکات، وادەی کارکردنی درێژ بکرێتەوە. بەگوێرەی رەشنووسەکە، هێزە نێودەوڵەتییەکە، ئەرکی پاراستنی سنوورەکانی غەززە لەگەڵ ئیسرائیل و میسر، پاراستنی هاووڵاتیانی سڤیل و چاودێریکردن و پاراستنی رێڕۆی مرۆیی و مەشقپێکردنی هێزێکی نوێی پۆلیسی فەلەستینی پێ دەسپێردرێت.

سوپای پاسدارانی ئێران وردەکاریی نوێی لەبارەی چۆنیەتیی تیرۆرکردنی ئیسماعیل هەنییە، سەرۆکی پێشووی مەکتەبی سیاسیی حەماس، ئاشکرا کرد و ڕەتیکردەوە ڕووداوەکە لە ئەنجامی بۆمبێکی پێشوەختە لە ژوورەکەیدا بووبێت. بەگوێرەی ڕاگەیەندراوێکی سوپای پاسداران، هێرشەکە لە ڕێگەی مووشەکێکەوە ئەنجامدراوە لە دوورییەکی دیاریکراوەوە ئاراستە کراوە. مووشەکەکە سەرەتا بە وردی بەر پەنجەرەی ژوورەکە کەوتووە و دواتر بەر جەستەی هەنییە کەوتووە. سوپای پاسداران ڕوونیشیکردەوە لە کاتی هێرشەکەدا، هەنییە بە تەلەفۆن قسەی کردووە و ڕووی لەو ئاراستەیە بووە کە مووشەکەکەی لێوە هاتووە، ئەمەش "نیشانەی ئەو وردبینییە بووە، ئۆپەراسیۆنەکەی پێ ئەنجامدراوە." سوپای پاسداران ئاماژەی بەوەشدا دوای ڕووداوەکە، ئەنجوومەنی ئاسایشی نەتەوەیی ئێران کۆبووەتەوە و بە کۆی دەنگ بڕیاری تۆڵەسەندنەوەی داوە، بەڵام کات و شێوازی وەڵامدانەوەکەی بۆ هێزە چەکدارەکان جێهێشتووە.  ئیسماعیل هەنییە لە کۆتایی مانگی تەممووزی ئەمساڵدا، لە کاتی سەردانێکیدا بۆ تاران و دوای بەشداریکردنی لە ڕێوڕەسمی سوێندخواردنی مەسعوود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری نوێی ئێران، لە شوێنی نیشتەجێبوونی خۆیدا تیرۆرکرا. پێشتر یسرائیل کاتز، وەزیری بەرگریی ئیسرائیل، دانی بەوەدا نابوو وڵاتەکەی لە پشت تیرۆرکردنی هەنییەوەیە. لە بەرامبەردا، بزووتنەوەی حەماس ئەو بانگەشەی ئیسرائیلی ڕەتکردبووەوە کە گوایە هێرشەکە لە ڕێگەی بۆمبێکی پێشوەختە چێندراوەوە لە ژوورەکەیدا ئەنجامدراوە. بەرەبەیانی ڕۆژی چوارشەممە، 31ـی تەممووزی2024، ئیسماعیل هەنییە، سەرۆکی پێشووی مەکتەبی سیاسی حەماس لە تارانی پایتەختی ئێران کوژرا. هەنییە بۆ بەشداریکردن لە رێوڕەسمی سوێندخواردن و دەستبەکاربوونی مەسعود پزیشکیان، سەرۆککۆماری نوێی ئێران لە تاران بوو.