ترەمپ: پوتین لەبەردەم خەڵکدا قسەی باش دەکات، شەوانە خەڵک بۆردومان دەکات

ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆکی فەرەنسا، ڕایدەگەیەنێت، هیچ پاساوێک نییە بۆ لێدان لە ژێرخانی ئەتۆمیی مەدەنیی ئێران، دەبێت ئێرانیش ئامادەیی خۆی نیشان بدات بۆ گەڕانەوە بۆ دانوستان. بڕیارە پاشنیوەڕۆى ئەمڕۆ هەینى، لە جنێڤی سویسرا کۆبوونەوەی وڵاتانی یەکێتیی ئەورووپا و بەریتانیا لەگەڵ عەباس عێراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران بەڕێوەبچێت. ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆکی فەرەنسا، جەخت لەسەر گرنگی درێژەدان بە کارەکانی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی دەکاتەوە، وتى: ئاژانس دەبێت بتوانێت بەردەوام بێت لە چالاکییەکانی بۆ دڵنیابوون لەوەی ئێران پیتاندنی یۆرانیۆم نەکات. هاوکات باس لەوەشدەکات ئێمە هاوکات لەگەڵ بەریتانیا و ئەڵمانیا ئۆفەرێکی دانوستانی هەمەلایەنە پێشکەش بە ئێران دەکەین. ماکرۆن دەشڵێت: هیچ شتێک پاساو نادات بە ئامانجگرتنی ژێرخانی وزەو خەڵکی مەدەنی لە ڕووبەڕووبوونەوەی ئیسرائیل و ئێراندا. دەیڤد لامی، وەزیری دەرەوەی بەریتانیا لەگەڵ هاوتا ئەمریکییەکەی و نوێنەری ترەمپ بۆ رۆژهەڵاتی نێوەڕاست قسەی کردووە پێش ئەوەی بچێتە کۆبوونەوەکە. پەیامی ئەمریکا ئەوەیە، دەکرێت بە گفتوگۆ بگەنە رێککەوتن. چوونی وڵاتانی ئەورووپا بۆ کۆبوونەوەکە، دوای دەستپێشخەریی سەرۆککۆماری فەرەنسا هات. وڵاتانی ئەورووپا نیگەرانن لە ئەگەری بەشداریکردنی ئەمریکا لە جەنگەکە کە راستەوخۆ کاریگەریی لەسەر بەرژەوەندییەکانی ئەو وڵاتانە و ئاشتی لە ناوچەکە دەبێت.   لەم هەفتەیەدا، عەباس عێراقچی و ستیڤ ویتکۆف، نوێنەری ترەمپ بە تەلەفۆن قسەیان کردووە و پەیامیان گۆڕیوەتەوە، بەڵام چاوەڕوان ناکرێت لە کۆبوونەوەکەدا لایەنی ئەمریکی بە فیزیکی بەشداربن. 

  کرملین هۆشداریی دەداتە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا لە کاردانەوەکانی بەکار‌هێنانی چەکی تەکنیکی ئەتۆمیی لە ئێران، دەڵێت:"ئەوە پێشهاتێکی کارەساتبار دەبێت". دیمیتری پیسکۆڤ، گوتەبێژی کرملین ئەمڕۆ هەینی 20ـی حوزەیرانی 2025، ڕایگەیاند: بەکارهێنانی چەکی تەکنیکی ئەتۆمیی لەلایەن ئەمەریکاوە دژی ئێران، دەبێتە پێشهاتێکی کارەساتبار. ئەو لێدوانەی پیسکۆڤ وەک وەڵامێک بوو بۆ ئەو ڕاپۆرتە ڕۆژنامەوانییانەی باس لە ئەگەری بەشداریی ئەمەریکا لە جەنگی نێوان ئیسرائیل و ئێران دەکەن. ئاستی گرژیی و ئاڵۆزییەکانی نێوان ئەمەریکا و ویلایەتە یەکگرتووەکانی لەماوەی هەفتەی ڕابردووەوە زیادییان کردووە، پاش ئەوەی ڕووبەڕووبوونەوە سەربازییەکان لەنێوان ئیسرائیل و ئێران دەستییان پێکردووە و ڕۆژانە مووشەک و درۆنی بۆمبڕێژکراو ئاڕاستەی یەکتر لەنێوان تاران و تەلئەڤیڤ، دەکەن. بەشداریی ئەمەریکا لە جەنگی نێوان ئیسرائیل و ئێران بۆ هێرشکردنە سەر پرۆژە ئەتۆمییەکانی ئێران،  بووەتە جێی پرس و باسی گرنگیی میدیاکانی جیهان، ئەو میدیایانە پێیان وایە، بەشداریی ئەمەریکا لەو جەنگەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، پێشهاتێکی مەترسیدارە لەوەی، ئاگری جەنگەکە گەورە بێت و ناوچەکە بسووتێنێت.

  پێگەى گڵۆباڵ تایمزی چین، بڵاویکردەوە بەپێى ئامارەکان لە ساڵی 2001ەوە "جەنگی تیرۆر"ی ئەمریکا، زیاتر لە 800 هەزار کەسی کوشتووە و زیاتر لە 38 ملیۆن کەسی ئاوارە کردووە و زیاتر لە 8 تریلیۆن دۆلاری تێچووە. گڵۆباڵ تایمزی چین- سەربە پارتی کۆمۆنیستی چین ولە ڕوانگەیەکی دیاریکراوی چینییەوە شرۆڤە لەسەر کاروباری جیهانی دەکات. لەسەروتارى ئەمڕۆیدا ئەوەى خستوەتەڕوو، بارودۆخی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست تا دێت ئاڵۆزتر دەبێت. "ئایا ئەمریکا خۆی بۆ شەڕ ئامادە دەکات؟" - نیگەرانیی قووڵ سەرتاسەری ناوچەکە و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی گرتۆتەوە سەبارەت بە ئەگەری دەستێوەردانی سەربازی ئەمریکا لە ململانێی ئێران و ئیسرائیل، کە ڕەنگە ببێتە هۆی ئەوەی دۆخەکە لە ژێر کۆنتڕۆڵ دەربچێت. هەروەها ئەوەش دەخاتەڕوو بوونی سەربازی ئەمریکا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە ئێستاوە بەرچاوە و گرژییەکانی ناوچەکەش بە ڕادەیەکی پێویست بەرزە. تەنانەت ئەگەر واشنتۆن تەنیا بۆ "ترساندنی" ئێران بێت، ئەوا تاکتیکی "زۆرترین فشار" هەوڵەکان بۆ گەیشتن بە ئاشتی ناوچەکە تێکدەدات و پێچەوانەی دادپەروەری نێودەوڵەتییە. دەقى تەواوى وتارە.. بارودۆخی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست تا دێت ئاڵۆزتر دەبێت. "ئایا ئەمریکا خۆی بۆ شەڕ ئامادە دەکات؟" - نیگەرانیی قووڵ سەرتاسەری ناوچەکە و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی گرتۆتەوە سەبارەت بە ئەگەری دەستێوەردانی سەربازی ئەمریکا لە ململانێی ئێران و ئیسرائیل، کە ڕەنگە ببێتە هۆی ئەوەی دۆخەکە لە ژێر کۆنتڕۆڵ دەربچێت. لە کاردانەوە بە هەڕەشەکانی ئەمریکا بۆ شەڕ، ئایەتوڵڵا خامنەیی، ڕێبەری شۆڕشی ئیسلامیی ئێران ڕایگەیاند: ئێران "تەسلیم نابێت" و هۆشداریشی دا کە هەر دەستێوەردانێکی سەربازیی ئەمریکا "زیانێکی قەرەبوو نەکراو"ی لێدەکەوێتەوە. ئایا ئەمریکا تاقیکردنەوەیەکی توند ئەنجام دەدات یان ڕای گشتی بۆ شەڕ کۆدەکاتەوە؟ هەر دوو ڕێگاکە، تەنیا ئەوەی کە ئەمریکا بیر لە بەشداریکردن دەکاتەوە، خۆی ئاماژەیەکی زۆر مەترسیدارە،ئامرازە دیپلۆماسییەکان سەبارەت بە پرسی ئەتۆمی ئێران تەواو نەبوون و هێشتا چارەسەری ئاشتیانە ئەگەری هەیە. کۆدەنگی هاوبەش لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیدا ئەوەیە کە هێزی سەربازی ناتوانێت ئاشتی بۆ ناوچەکە بهێنێت - تەنها بە بەرزڕاگرتنی دیدگای ئاسایشی هاوبەش دەتوانرێت نیگەرانییە ڕەواکانی هەموو لایەنەکان بە تەواوی چارەسەر بکرێت. پێش ململانێی ئێستای ئێران و ئیسرائیل، پێشتریش ئەمریکا و ئێران پێنج خولی دانوستانیان لەسەر پرسی ئەتۆمی ئەنجامدابوو. لە کاتێکدا جیاوازییەکی بەرچاو مابووەوە و هیچ پێشکەوتنێکی بەرچاو بەدەست نەهات، دانوستانەکان بەردەوام بوون. ئەگەر هێرشە سەربازییە کتوپڕەکەی ئیسرائیل بۆ سەر ئێران نەبوایە، خولی شەشەمی دانوستانەکان ئەنجام دەدرا. دیارە ئەوەی کە ململانێی دەستپێکرد، داڕمانی دیپلۆماسی نەبوو، بەڵکو سەرگەرمییەکی سەربازی بوو،پرسی ئەتۆمی ئێران زیاتر لە 20 ساڵە درێژەی هەیە. گرنگترین وانەی فێربوو ئەوەیە کە هەوڵی سیاسی و دیپلۆماسی تاکە ڕێگای دروستە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکە بە شێوەیەکی دروست. قووڵترین وانەی مێژوویی ئەوەیە کە ڕووبەڕووبوونەوەی بێوچان و فشار و تێکدانی ڕێککەوتنە نێودەوڵەتییەکان تەنیا خزمەت بە ئاڵۆزکردنی زیاتری دۆخەکە دەکات. ئەمریکا بەرپرسیارێتی پرسی ئەتۆمی ئێران لە ئەستۆ دەگرێت. ئەگەر واشنتۆن بە شێوەیەکی تاکلایەنە لە پلانی کاری گشتگیری هاوبەش ، نەکشابایەوە و ئەگەر ڕێککەوتنەکە بە شێوەیەکی ڕێک و پێک و کاریگەر جێبەجێ بکرایە، بە ئەگەرێکی زۆرەوە پرسەکە بەرەو دۆخی ئێستای خراپ نەدەبوو، هەر جۆرە بەکارهێنانێکی بێباکانە لە هێز دژی ئێران جێگەی قبوڵکردن نییە و پێشێلکارییەکی ئاشکرای یاسا نێودەوڵەتییەکانە،لە ئەفغانستانەوە تا عێراق، مێژوو لە مێژە سەلماندوویەتی کە دەستێوەردانەکانی سەربازی ئەمریکا هەرگیز ئاشتیی نەهێناوەتە ئاراوە. بەڵکو وێرانکارییان بەجێهێشتووە و تۆوی ڕق و کینەیان چاندووە، تەنانەت زیانێکی قووڵیان بە کۆمەڵگەی ئەمریکی گەیاندووە. بەپێی پڕۆژەی تێچووی جەنگ لەلایەن زانکۆی براونەوە، لە ساڵی 2001ەوە بەناو "جەنگی تیرۆر"ی ئەمریکا، زیاتر لە 800 هەزار کەسی کوشتووە و زیاتر لە 38 ملیۆن کەسی ئاوارە کردووە و زیاتر لە 8 تریلیۆن دۆلاری تێچووە. سی ئێن ئێن هۆشداری داوە لەوەی "ڕەنگە ئەمریکا بەرەو شەڕێکی دیکەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بڕوات"، واشنتۆنی بە "لە لێواری قومارێکی گەورە" وەسف کردووە، هاوکات جەختی لەوە کردووەتەوە کە "ئێران لیبیا و عێراق و ئەفغانستان نییە" و "مەرج نییە مێژوو خۆی دووبارە بکاتەوە". ڕاپرسییەکی ئەم دواییەی ئیکۆنۆمیست دەریخستووە کە لەسەدا 60ی ئەمریکییەکان دژی تێوەگلانی سەربازی ئەمریکان لە ململانێکاندا و تەنها لەسەدا 16ی ئەمریکی پشتگیری لە کردەوەی سەربازی دەکەن. ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە تێوەگلانی قووڵتر لە ململانێی ئێران و ئیسرائیلدا ڕەنگدانەوەی ئیرادەی ڕاستەقینەی گەلی ئەمریکا نییە بوونی سەربازی ئەمریکا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە ئێستاوە بەرچاوە و گرژییەکانی ناوچەکەش بە ڕادەیەکی پێویست بەرزە. تەنانەت ئەگەر واشنتۆن تەنیا بۆ "ترساندنی" ئێران بێت، ئەوا تاکتیکی "زۆرترین فشار" هەوڵەکان بۆ گەیشتن بە ئاشتی ناوچەکە تێکدەدات و پێچەوانەی دادپەروەری نێودەوڵەتییە. ئەولەویەتی بەپەلەی ئێستا بەردەوامبوون نییە لە دووبارە تەرخانکردنی هێزەکان یان جێگیرکردنی فڕۆکە هەڵگر و فڕۆکە جەنگییەکانی زیاتر، بەڵکو پەرەپێدانی ئاشتی و وەستاندنی شەڕە. پێویستە ڕێوشوێنی کاریگەر بگیرێتەبەر بۆ ڕێگریکردن لە پەرەسەندنی ململانێکان و دوورکەوتنەوە لە گێژاوی زیاتر لە ناوچەکەدا. گەڕانەوە بۆ چارەسەری سیاسی دیالۆگ و دانوستان، چاوەڕوانییەکی هاوبەشی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتییە. پەرەسەندنی دۆخی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست خزمەت بە بەرژەوەندی هیچ لایەنێک ناکات ئەمریکا وەک وڵاتێک کە کاریگەری تایبەتی لەسەر ئیسرائیل هەیە، پێویستە بە تایبەتی هەڵوێستێکی بابەتیانە و بێلایەنانە بگرێتە ئەستۆ و بەرپرسیارێتی پێویست لە ئەستۆ بگرێت و ڕۆڵێکی ئەرێنی و بنیاتنەر بگێڕێت لە کەمکردنەوەی گرژییەکان و ڕێگریکردن لە فراوانبوونی زیاتری ململانێکان. هێشتا خوێن لە غەززە دەڕژێت و پەنابەرانی سوریاش بەردەوامن لە سەرگەردانی و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستیش بەرگەی "جەنگی سەپێنراو"ی تر ناگرێت. ئەگەر ئەمریکا بەڕاستی هەوڵی "چارەسەرکردنی ناکۆکییەکان بە شێوەیەکی ئاشتیانە" بدات، پێویستە ئاماژەیەکی ڕوونتر و چالاکتر بنێرێت سەبارەت بە پرسەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، واز لە سووتەمەنیکردنی ئامێری جەنگ بهێنن، و بەرپرسیارێتی بەرەوپێشبردنی ئاشتی و وەستاندنی شەڕ لە ئەستۆ بگرن، نەک کێشەکان زیاتر ئاڵۆز بکەن یان ببنە بەشێک لە کێشەکە و/ هەڵۆ حەسەن  سەرچاوە: https://www.globaltimes.cn/page/202506/1336473.shtml

دۆناڵد ترەمپ سەرۆکى ئەمریکا، جەختى لەسەر ئەوەکردەوە، پێموایە ئێران گفتوگۆی دەوێت ئێرانییەکان پەیوەندییان پێوە کردم و پێمگوتن کاتەکەی بەسەرچوو، زۆر درەنگ بووە بۆ ئەوەی قسە بکەم، جیاوازییەکی گەورە هەیە لە نێوان ئێستا و هەفتەیەک لەمەوبەر. ئێوارەى ئەمڕۆ سەرۆکى ئەمریکا وەڵامى چەند پرسیارێکى ڕۆژنامەوانى دایەوە، لەبارەى پرسیاری لێدان لە بنکە ئەتۆمییەکانی ئێران ناداتەوە، بەڵام وتی: ڕەنگە لە بنکە ئەتۆمییەکانی ئێران بدەین، ڕەنگە هێرشەکەش نەکەم.   لە بەشێکی دیکەی قسەکانی لە کۆنفرانسە رۆژنامەڤانییەکەی، سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند: کەس نازانێت لەبارەی ئێران چی دەکەم. ئێران داوای دانوستاندنی کردووە، بەڵام قسەی من لەبارەی ئێران خۆ بەدەستەوەدانی بێ مەرجە.   ترەمپ باسی هەڕەشەکانی ئێران دەکات و دەڵێت: ساڵانێکی زۆر هەڕەشەی لێدەکردین، هەفتەی داهاتوو یەکلاکەرەوەیە، رەنگە نەگاتە کۆتایی هەفتەش. دۆناڵد ترەمپ، جەختى لەسەر ئەوەکردەوە دەتوانم ئەمەتان پێ بڵێم، کە ئێران کێشەی زۆری هەبووە و دەیانەوێت دانوستان بکەن. منیش گوتم، بۆچی پێش ئەم هەموو مردن و وێرانکارییە دانوستانت لەگەڵ نەکردین. ترەمپ پەیامێکی پێشکەش بە ڕێبەری باڵای ئێران کرد کاتێک پرسیاری لەبارەی لێدوانەکانی ئەم دواییەی ئایەتوڵڵا عەلی خامنەیی کرد کە وڵاتەکەی "هەرگیز تەسلیم نابێت" لە ململانێ لەگەڵ ئیسرائیل. ترەمپ ئەمڕۆ لە کۆشکی سپی بە کەناڵی سی ئێن ئێن-ی وت: دەڵێم، بەختێکی باش. لە وەڵامی پرسیارێکدا کە سەبرەکەی لەگەڵ ئێران کەی تەواو دەبێت، ترەمپ وتی، “لە ئێستاوە تەواو بووە — هەر بۆیە ئێمە ئەو کارە دەکەین کە دەیکەین.”

  ڕابەرى باڵای ئێران، وەڵامی دۆناڵد ترەمپ دەداتەوە و هەڕەشەی توند لە ئەمەریکا دەکات دەڵێت: پێویستە ئەمریکییەکان بزانن کە نەتەوەی ئێران تەسلیم نابێت و هەر دەستێوەردانێکی سەربازی لە لایەن ئەوانەوە زیانێکی گەورەی دەبێت و بە ئاسانی بۆیان قەرەبوو ناکرێتەوە.  عەلی خامنەیی ڕابەرى باڵای ئێران لەوتارێکى ڤیدیۆییدا کە میدیا فەرمیەکان پەخشیانکرد لەسەر چەند بابەتێکى جیاواز قسەیکرد.  جەختی لەوە کردەوە: نەتەوەی ئێران بە توندی لە دژی شەڕێکی سەپێنراو دەوەستێتەوە، هەروەک چۆن لە بەرامبەر ئاشتییەکی سەپێنراودا بە توندی دەوەستێت و ئەم نەتەوەیە لە بەرامبەر سەپاندندا تەسلیمی کەس نابێت. ناوبراو زیادیکرد، وتى: ئەم ڕووداوە لە کاتێکدا ڕوویدا کە بەرپرسانی ئێمە خەریکی دانوستانی ناڕاستەوخۆ بوون لەگەڵ ئەمریکا و هیچ نیشانەیەکی کتوپڕ و سەربازی و توند لە لایەن ئێرانەوە نەبووە. خامنەیی هەروەها ئاماژەی بە لێدوانە هەڕەشە ئامێزەکانی سەرۆکی ئەمریکا کرد و ڕایگەیاند: ئەو کەسانەی بە حیکمەتەوە ئێران و نەتەوەی ئێران و مێژووەکەی دەناسن هەرگیز بە زمانی هەڕەشەئامێز لەگەڵ ئەم نەتەوەیە قسە ناکەن، چونکە نەتەوەی ئێران تەسلیم نابێت و پێویستە ئەمریکییەکان بزانن کە هەر دەستێوەردانێکی سەربازیی ئەمریکا بێ گومان زیانێکی قەرەبوو نەکراویان لێدەکەوێتەوە. سەبارەت بەئیسرائیلیش ڕابەرى باڵاى ئێران بە جەختکردنەوە لەسەر ئەوەی کە ئەوان هەڵە و تاوانێکی گەورەیان ئەنجامداوە، وتى: دوژمنی زایۆنی دەبێت سزا بدرێت و سزاش دەدرێت، هێزە چەکدارەکانمان پلانیان هەیە بۆ داهاتوو سزایەکی توندە.

  بەپێی وتەی بەرپرسێکی ئەمریکی، ئیسرائیل بەرەو ئەوەدەچێت مووشەکى بەرگرییەکانیا کەم ببێتەوە، ئەمەش نیگەرانییەکانی وڵاتەکەی بۆ بەرپەرچدانەوەی مووشەکی بالیستیکی دوور مەودا لە ئێرانەوە دروستکردووە ئەگەر بەم زووانە گرفتەکەى چارەسەر نەکرێن. ئەو بەرپرسە بەڕۆژنامەى  وۆڵ ستریت جۆرناڵى ئەمریکاى وت: ئەمریکا چەند مانگێکە ئاگاداری کێشەکانە، واشنتۆن توانا بەرگرییەکانى ئیسرائیل بە سیستەمەکانی سەر زەوی و دەریا و ئاسمان زیاد دەکات.  لەوەتەی ململانێکان لە مانگی حوزەیرانى ڕابردوەوە پەرەی سەندووە، پنتاگۆن چەک و هێزى جۆراوجۆرى بەرگری مووشەکی زیاتری ناردووە بۆ ناوچەکە و ئێستا نیگەرانی هەیە سەبارەت بە تەواوبوونى ئەو موشەکانەى ئەمریکا. تۆم کاراکۆ، بەڕێوەبەری پڕۆژەی بەرگری مووشەک لە سەنتەری لێکۆڵینەوە ستراتیژی و نێودەوڵەتییەکان دەڵێت: نە ئەمریکا و نە ئیسرائیلییەکان ناتوانن بەدرێژایی ڕۆژ بەردەوام بن لە دانیشتن و ڕێگریکردن لە مووشەکەکان".  ئەو ئاماژەی بەوەشکردووە، ئیسرائیلییەکان و هاوپەیمانەکانى پێویستە بە هەموو پەلەبکەن و بجوڵێن بۆ ئەوەی هەرچی پێویست لەوبارەیەوە بێت بیکەن. بەرپرسانى رۆژنامەکە دەڵێن کۆمپانیای ئیسرائیل ئایرۆسپەیس ئیندستریز، ئەو کۆمپانیایە کە ئامێری ڕێگریکردنی مووشەکەکان دروست دەکات، وەڵامی داواکارییەکانی بۆ لێدوان نەداوەتەوە.  هەروەها هێزەکانی بەرگری سوپاى ئیسرائیل لە بەیاننامەیەکدا ڕایگەیاند: "سوپاس ئامادەین بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ هەر سیناریۆیەک، بەداخەوە ناتوانین لێدوان لەسەر بابەتەکانی پەیوەست بە تەقەمەنی بدەین".

  رۆژنامەی "وۆڵ ستریت جۆرناڵ"ی ئەمریكی، لەزاری بەرپرسانی ئەمەریکاوە بڵاویكردووەتەوە: لە کۆبونەوەی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیی،  ترەمپ هیچ بڕیارێکی لەسەر ئێران نەداوە. رۆژنامەكە رایگەیاندووە: دۆناڵد ترەمپ، کۆبونەوەکەی لەگەڵ تیمی ئاسایشی نەتەوەیی بەبێ گەیشتن بە بڕیارێكی یەكلاكەرەوە، کۆتایی پێهێناوە، ئەوەش لەکاتێکدایە کە ململانێی نێوان ئیسرائیل و ئێران لە پەرەسەندنی بەردەوامدایە. پێشتر کۆشکی سپی رایگەیاندبوو، گفتوگۆکان لە ژووری ئۆپراسیۆنەكان، لە بارەگای حکومەت لە واشنتۆن، كە نزیکەی کاتژمێر و نیوێکی خایاندووە، كۆتایی هاتووە، بەبێ‌ ئەوەی هیچ وردەکارییەک بڵاوبكاتەوە. تاوەکو ئێستا روون نییە ئەمریکا چ رۆڵێک لە ململانێی بەردەوامی نێوان ئێران و ئیسرائیلدا دەگێڕێت. بەڵام دۆناڵد ترەمپ چەندێک دەسەڵاتی هەیە لە بژاردەی کە ئایا ئەمریکا بەشداریی شەڕەکەدا دەکات یان نا.   بەپێی یاسای ئەمریکا، سەرۆک بە تەنیا دەسەڵاتی راگەیاندنی فەرمیی جەنگی دژی وڵاتێکی دیکە نییە. تەنیا کۆنگرێس دەتوانێت ئەو بڕیارە بدات.   بەڵام یاساکە ئەوەش دەڵێت کە سەرۆک، فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکانە. ئەمەش واتای ئەوەیە کە دەتوانێت هێزەکانی ئەمریکا بنێرێت و ئۆپەراسیۆنی سەربازی بکات بەبێ ئەوەی بە فەرمیی رایبگەیێنێت کە وڵاتە لە جەنگدایە.   بۆ نموونە، بڕیارەکەی ترەمپ بۆ ئەنجامدانی هێرشی ئاسمانی لە سووریا لە ساڵی 2017 دژی حکومەتی بەشار ئەسەد، پێویستی بە رەزامەندیی کۆنگرێس نەبوو. لەبری ئەوە، ترەمپ بە شێوەیەکی تاکلایەنە کاری کرد و ئاماژەی بە هۆکاری ئاسایشی نیشتمانی و مرۆیی کرد.   هەندێک لە یاسادانەران لە هەردوو پارتی دیموکرات و کۆماری هەوڵ دەدەن توانای ترەمپ بۆ فەرمانکردن بە هێرشی ئەمریکا بۆ سەر ئێران سنووردار بکەن.

  وەزیری بەرگری ئیسرائیل هەڕەشەی ڕاستەوخۆی ئاراستەی عەلی خامنەیی ڕابەری باڵای ئێران کرد و هۆشداریشیدا لە "چارەنوسێکی هاوشێوە"ی سەدام حوسێن، سەرۆک کۆماری پێشووی عێراق دەبێت ئەگەر تاران بەردەوام بێت لە بەئامانجگرتنی هاوڵاتیانی مەدەنی ئیسرائیل. لە میانەی هەڵسەنگاندنێکی ئەمنیدا کە سەرلەبەیانی ئەمڕۆ سێشەممە لەگەڵ فەرماندە باڵاکانی سەربازی ئیسرائیل بەڕێوەچوو، ئیسرائیل کاتز، وەزیری بەرگریی ئیسرائیل لە بەیاننامەیەکدا کە لەلایەن نووسینگەکەیەوە بڵاوکرایەوە، وتی: دیکتاتۆری ئێران ئاگادار دەکەمەوە لە بەردەوامبوون لە ئەنجامدانی تاوانی جەنگ و هەڵدانی موشەک بۆ سەر هاوڵاتیانی مەدەنی لە ئیسرائیل. وەزیرى بەرگرى ئیسرائیل زیادی کرد: باشترە بۆی چارەنووسی دیکتاتۆر لە وڵاتی دراوسێی ئێران لەبیر بکات، کە هەمان ڕێگای لە دژی دەوڵەتی ئیسرائیل هەڵبژاردووە، بە ئاماژەدان بە سەدام حسێن کە لە کاتی لەشکرکێشی ئەمریکا بۆ سەر عێراق لە ساڵی ٢٠٠٣ ڕووخێنرا. ناوبراو ئەوەەشى خستەڕوو ئەمڕۆش بەردەوام دەبین لە لێدانی ئامانجەکانی سەر بە ڕێژیم و دامەزراوەی سەربازی لە تاران، هەروەک چۆن دوێنێ لە دژی دامەزراوەکانى  پەخش و تەلەفزیۆنى پڕوپاگەندە و هاندانی ڕێژیممان کرد. شەڕی ئێران و ئیسرائیل پێی ناوەتە رۆژی پێنجەمەوە و هەردوولا هێرش دەکەنە سەر یەکدی. لە شەوی چوارەمدا هەردوولا بە مووشەک و فڕۆکە هێرشیان کرد، بەڵام زیانەکانی دیار نین. لەلایەکى دیکەوە دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا جەخت دەکاتەوە کە هەوڵی وەستاندنی جەنگی نێوان ئیسرائیل و ئێران نادات، بەڵکو دەیەوێت بەرنامەی ئەتۆمیی ئێران "بە راستی کۆتایی پێ بێت"، ئەمە وەک میدیای ئەمریکی باسی دەکات.   لە کاتی گەڕانەوەی لە کەنەداوە بۆ واشنتن، ترەمپ لە نێو فڕۆکەی سەرۆکایەتییدا بە رۆژنامەڤانانی گوت: "نەمگوتووە ئاگربەستم دەوێت"؛ هەروەها ئاماژەی بەوە کرد کە دەیەوێت "کۆتاییهاتنێکی راستەقینە" بۆ بەرنامەی ئەتۆمی ئێران بەدەستبێت و تاران "بە تەواوی دەستبەرداری" چەکی ئەتۆمی بێت.  ئێران بەردەوام رەتیکردووەتەوە ئامانج لە بەرنامە ئەتۆمییەکەی دروستکردن بۆمب بێت.  ترەمپ هەروەها باسی لەوە کرد کە ئیسرائیل هێرشەکانی بۆ سەر ئێران کەم ناکاتەوە؛ گوتیشی: "دوو رۆژی دیکە دەزانن چی دەبێت. دەیبینن. تاوەکو ئێستا هیچ کەس [هێرشەکانی] خاونەکردوونەتەوە." بڕیارە ئەمڕۆ ترەمپ لە ژووری ئۆپەراسیۆنە هەستیارەکان لە کۆشکی سپی دۆخەکە تاوتوێ بکات، لە کاتێکدا باس لە ئەگەری بەشداربوونی ئەمریکا لە جەنگەکەدا دەکرێت، چونکە ئیسرائیل توانای سەربازیی پێویستی نییە بۆ لێدان لە بنکەی ئەتۆمیی فوردۆ لە نزیک شاری قوم کە لە ژێر زەویدایە. 

  دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا جەخت دەکاتەوە کە هەوڵی وەستاندنی جەنگی نێوان ئیسرائیل و ئێران نادات، بەڵکو دەیەوێت بەرنامەی ئەتۆمیی ئێران "بە راستی کۆتایی پێ بێت"، ئەمە وەک میدیای ئەمریکی باسی دەکات.    لە کاتی گەڕانەوەی لە کەنەداوە بۆ واشنتن، ترەمپ لە نێو فڕۆکەی سەرۆکایەتییدا بە رۆژنامەڤانانی گوت: "نەمگوتووە ئاگربەستم دەوێت"؛ هەروەها ئاماژەی بەوە کرد کە دەیەوێت "کۆتاییهاتنێکی راستەقینە" بۆ بەرنامەی ئەتۆمی ئێران بەدەستبێت و تاران "بە تەواوی دەستبەرداری" چەکی ئەتۆمی بێت.    ئێران بەردەوام رەتیکردووەتەوە ئامانج لە بەرنامە ئەتۆمییەکەی دروستکردن بۆمب بێت.    ترەمپ هەروەها باسی لەوە کرد کە ئیسرائیل هێرشەکانی بۆ سەر ئێران کەم ناکاتەوە؛ گوتیشی: "دوو رۆژی دیکە دەزانن چی دەبێت. دەیبینن. تاوەکو ئێستا هیچ کەس [هێرشەکانی] خاونەکردوونەتەوە."   سەرۆکى ئەمەریکا جارێکى دیکە جەخت دەکاتەوە کە نابێت ئێران ببێتە خاوەنى چەکى ئەتۆم و دەشڵێت: پێشتر بە ئێـرانم وت: کە پێوستە دانوستان بکەین و رێک بکەوین، ئەوان نەیانکرد و ئێستا شارەکانیان وێران بوە؛ ئێستاش ئەو حەزەى جارانم نەماوە لەسەر ئەو دانوستانە. دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکى ئەمەریکا رایگەیاند؛ پێدەچێت نوێنەرى ئەمەریکا بنێرێت بۆلاى ئێرانییەکان بۆ دانوستان، بەڵام ئەو کارەى دەگەڕێتەوە سەر ئەوەى لەکاتى گەڕانەوەى بۆ کۆشکى سپى چى رودەدات. ئاماژەى بۆ ئەوەشکردوە کە ئەگەر بێتو هێرش بکرێتەسەر بارەگاکانیان ئەوا زۆر بەهێزەوە وەڵامیان دەبێت و جەختیشى کردەوە کە ئەوان خاوەنى خەڵکانى زۆر مەزنن و دەزانن چۆن بەرگرى لەخۆیان بکەن و وتیشى: ئەفسەرەکانى خۆمان خۆش دەوێت و ئەوانیش دەزانن کە نابێت دەست لە هێزەکانمان بدەن. لەبارەى رێککەوتن لەگەڵ ئێران سەرۆکى ئەمەریکا رایگەیاند کە ئەو کۆتایی راستەقینەى دەوێت نەک ئاگربەست و ئێران دەبێت بە تەواوەتیی دەستبەردارى بەرنامە ئەتۆمییەکەى بێت. لەبارەى بەشداریکردنى راستەوخۆى ئەمەریکا لە تێکشکاندنى بەرنامە ئەتۆمییەکەى ئێران سەرۆکى ئەمەریکا وتى: گەرەنتى نییە راستەوخۆ لە ئێران نەدەین، لێکۆڵینەوە دەکەین و ئەوەى دەمانەوێت ئەوەیە کە نابێت ئێران چەکى ئەتۆمی هەبێت و لە دوو رۆژى داهاتو دەزانن چى رودەدات و ناشتوانم پێتان بڵێم چى دەبێت. لەبارەى کۆبونەوەى جى حەوتیش وتى: کۆبونەوەیەکى زۆر باشمان هەبو لە جى حەوت، لەگەڵ بەریتانیا رێککەوتنێکمان واژۆ کرد و لەسەر زۆر شت رێککەوتین، رێککەوتن نەما لەگەڵیان نەکەم.

  دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت، جێهشتنی پێشوەختەی لووتکەی G7 لە کەنەدا و گەڕانەوەی بۆ واشنتن، "هیچ پەیوەندییەکی بە ئاگربەستی نێوان ئیسرائیل و ئێرانەوە نییە."   دۆناڵد ترەمپ دەشڵێت، ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆکی فەرەنسا "هەڵەی کردووە" کە گوتوویەتی، ترەمپ بۆ کارکردن لەسەر ئاگربەست دەچێتەوە واشنتن.    ترەمپ لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی ترووس سۆشیاڵ نووسیویەتی: "سەرۆک ئیمانوێل ماکرۆنی فەرەنسا کە حەزی لە خۆدەرخستنە، بە هەڵە گوتی گوایە من لووتکەی گرووپی 7ـم لە کەنەدا جێهێشتووە بۆ ئەوەی بگەڕێمەوە واشنتن تاوەکو کار لەسەر 'ئاگربەستێک' لە نێوان ئیسرائیل و ئێران بکەم. وانییە!"   سەرۆکی ئەمریکا هێرشی زیاتر دەکاتە سەر ماکرۆن و دەڵێت: "ئەو بە هیچ شێوەیەک نازانێت بۆچی من دەگەڕێمەوە واشنتن، بەڵام گومانی تێدا نییە کە هیچ پەیوەندییەکی بە ئاگربەستەوە نییە. بابەتەکە زۆر لەوە گەورەترە. بەمەبەست بێت یان بێمەبەست، ئیمانوێل هەمیشە هەڵە دەکات."   سەرۆکی ئەمریکا داوا دەکات، چاودێری راگەیێندراوەکانی داهاتووی بکرێت. 

  دۆناڵد ترەمپ سەرۆکى ئەمریکا جەختى لەسەر ئەوەکردەوە، ئێران لەم شەڕەدا سەرناکەوێت و دەبێت پێش ئەوەی درەنگ بێت قسەمان لەگەڵ بکات و ڕێککەوتن بکات. لەدواى کۆبونەوەى  گروپی وڵاتانی G7 (ئەمریکا، کەنەدا، بەریتانیا، فەرەنسا، ئەڵمانیا، ئیتاڵیا، ژاپۆن و یەکێتی ئەوروپا) سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا قسەى بۆ ڕۆژنامەنوسان کرد وتی: ئیسرائیل کارەکانی زۆر باشە و ئێمە پشتیوانییەکی زۆرمان لێکردووەو بەردەوام دەبین. دۆناڵد ترەمپ لەبەشێکى دیکەى قسەکانیدا دەڵێت: ئێمە ماوەى ٦٠ ڕۆژمان دانا بۆ ئێران بەڵام لەو ماوەیە هیچ ڕێککەوتنێک نەکرا، پێویستە بگەڕێتەوە سەر مێزی دانوستانەکان. ترەمپ چەند جارێک جەختى لەسەر رێککەوتن کردەوەو وتی: پێویستە رێکبکەون، ئەمەش بۆ هەردوو لا ئازاربەخشە، دەبێت دەستبەجێ دانوستاندن بکەن، پێش ئەوەی زۆر درەنگ بێت. دوینێ یەکشەممە، 15ی حوزەیران، دۆناڵد ترەمپ، لە پەیامێکیدا لە تۆڕی کۆمەڵایەتی سۆشیاڵ ترووس رایگەیاندبوو: پێویستە ئێران و ئیسرائیل رێکبکەون و رێکیش دەکەون، هەروەک چۆن وام لە هیندستان و پاکستان کرد رێککەوتن بکەن. هەروەها ئەوەشى خستوەتەڕوو لە رێگەی بەکارهێنانی بازرگانی لەگەڵ ئەمریکا و پەنابردنەبەر ژیری و یەکگرتوویی و هۆشیاری بۆ نێو گفتوگۆکان لەگەڵ دوو سەرکردەی نایاب کە توانییان بەخێرایی بڕیار بدەن و شەڕ رابگرن.    ترەمپ لە درێژەی پەیامەکەیدا دەڵێت: "بەم زووانە ئاشتیمان لەنێوان ئیسرائیل و ئێران دەبێت. ئێستا چەندین پەیوەندی و کۆبوونەوە ئەنجام دەدرێن. من زۆر کار دەکەم، و هەرگیزیش ستایش ناکرێم، بەڵام کێشە نییە، خەڵکەکە تێدەگەن."    ئیدارەی ترەمپ لە مانگی نیسانەوە لەگەڵ ئێران لە گفتوگۆدایە تایبەت بە گەیشتن بە رێککەوتن لەبارەی بەرنامەی ئەتۆمیی ئێران و دوای پێنج گەڕ لە دانوستاندن، بڕیاربوو ئەمڕۆ یەکشەممە گەڕی شەشەم لە عومان بەڕێوەبچێت، بەڵام بەهۆی جەنگی نێوان ئیسرائیل و ئێران، ئەو گەڕە دواخرا و ئێران بڕیاریدا بەشداری نەکات. 

  چەند سەرچاوەیەک بە ماڵپەڕى بە میدڵ ئیست ئاییان ڕاگەیاندووە، واشنتۆن پێشوەختە ئاگاداری ئەنقەرەی کردوەتەوە کە ئیسرائیل بەنیازە هێرش بکاتە سەر ئێران. دوو سەرچاوەی ئاگادار لەو بابەتە بە "میدڵ ئیست ئای"یان ڕاگەیاندووە، ئەمریکا ڕۆژی هەینی تورکیای لە پلانەکانی ئیسرائیل بۆ هێرشکردنە سەر ئێران ئاگادار کردۆتەوە، ئەمەش چەند کاتژمێرێک پێش ئەنجامدانی هێرشەکانى ئیسرائیل بووە. ڕەنگە ئاگادارکردنەوەی ئەمریکا لە درەنگانی ڕۆژی پێنجشەممەدا یارمەتیدەر بووبێت بۆ ڕێگریکردن لە گرژییە ئەگەرییەکانی نێوان تورکیا و ئیسرائیل، کە لەم دواییانەدا خۆیان لە سوریا بینیوە کە بەهۆی زیادبوونی بوونی ئەنقەرە لەو وڵاتەدا ناکۆکییان لەسەرە. فڕۆکە ئیسرائیلییەکان ئاسمانی سوریا و عێراقیان بەکارهێناوە بۆ بە ئامانجگرتنی شوێنەکانی سەرتاسەر ئێران. لە مانگی کانوونی دووەمى ڕابردوو حکومەتەکەى بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل هەموو سیستەمێکی بەرگری ئاسمانی لە سوریا لەناوبرد و بە شێوەیەکی کاریگەر وڵاتەکەی بێ بەرگری کرد. ڕۆژی شەممە، وەزارەتی دەرەوەی عێراق سکاڵایەکی لە ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان تۆمارکرد سەبارەت بە بەکارهێنانی فڕۆکەکانی ئیسرائیل کە ئاسمانی ئەو وڵاتە بۆ هێرشکردنە سەر ئێران. ئاژانسی هەواڵی ڕۆیتەرز ڕۆژی هەینی بڵاویکردەوە، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا یاداشتێکی دیپلۆماسی بۆ چەند هاوپەیمانێکی ناوچەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەوان قەتەر ناردووە و لە هێرشەکانی ئیسرائیل بۆ سەر ئێران ئاگاداری کردوونەتەوە. گرژییەکانی نێوان تورکیا و ئیسرائیل پەرەی سەندووە لە کاتێکدا ئەنقەرە و دیمەشق دانوستانەکانیان بۆ دامەزراندنی چەند بنکەیەکی سەربازی لە سوریا دەستپێکردووە بۆ یارمەتیدانی مەشقپێکردنی سەربازی شکاوی ئەو وڵاتە.

  رۆژنامەی "الشرق الاوسط" لەژمارەى ئەمڕۆیدا بڵاویکردەوە، هێزەکانی ئەمریکا لە پارێزگای حەسەکە لە باکوری رۆژهەڵاتی سوریا، ژماریەك موشەکی ئێرانیان خستووە تەخوارەوە، كە  بنکەکانی لە ناوچەکە کردبوونە ئامانج.  سەرچاوە خۆجێیەکان و، چالاکانی میدیایی و شایەتحاڵەکان باسیان لەوەکردووە: هێزەکانی ئەمریکا و هاوپەیمانی نێودەوڵەتی شەوی شەممە- یەکشەممە، موشەکێکی ئێرانیان خستووەتە خوارەوە بەر لەوەی بنکەی "خەراب ئەلجیر" لە شاری رمێلان لە گوندەواری حەسەکە، بکاتە ئامانج.  لەكاتێكدا، لە بنکەی شەدادی لە گوندەواری باشوری حەسەکە،  هێزەكانی ئەمریكا كەوتونەتە ئەوپەڕی حاڵەتی ئامادە باشییەوە، دوای ئەوەی سێ موشەکی ئێرانی لە نزیک بنکەکە خرانە خوارەوە.  موشەکێک لە نزیک فولكەی مەرشۆ، لە ناوەڕاستی شاری حەسەکە، پێش ئەوەی بگاتە ئامانجەکەی، رێگری لێکراوەو لە گەڕەکی غوەیران کەوتووەتە خوارەوە. لای خۆیەوە، سەرچاوەیەکی سەربازی فەرمی لە هێزەکانی سوریای دیموکرات جەختیكردوە:  ئەو بنکانە پێش ئەوەی روبەڕوی موشەکی ئێران ببنەوە، فەرمانیان داوە بە چالاککردنی سیستەمی بەرگری ئاسمانی و سیستەمی رادار، وەك ئامادەكارییەك بۆ هێرشی موشەکیی. سەرچاوەكە راشیگەیاندووە: ئەو موشەکانەی لە نزیك بنكەكانی هاوپەیمانان كەوتوونەتە خوارەوە، له گوندەکانی خراب ئەلجیر و رمێلان و شەدادی، بە نیازی كردنە ئامانجی هێزەكانی ئەمریكا، كە لەباكورو رۆژهەڵاتی سوریا جێگرین هەڵدرابوون، چونکه رێڕەوی ئاسمانی هێرشەکانی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل دووره له ئاسمانی ئەو ناوچەیەی بۆردومانکراوه،  لە ماوەی دوو رۆژی رابردوودا.

  بەرپرسێکی باڵای ئەمریکی ئاشکرایکردوە لە کۆتایی هەفتەى ڕابروودا ئیسرائیل دەرفەتی ئەوەى هەبووە عەلی خامنەیی بکوژێت، بەڵام ترەمپ بە ڕوونی بۆ نەتانیاهۆى ڕاگەیاندووە کە دژی ئەو جۆرە کارە دەوەستێتەوە. ئاژانسی هەواڵی ڕۆیتەرز بڵاوی کردووەتەوە کە عەلی خامنەیی، ڕابەری ئێران ناوی لەناو ئەو لیستەدا بووە کە ئیسرائیل هەوڵی داوە لە هێرشەکەی رۆژی هەینی بۆ سەر ئێران بیکوژێت، بەڵام دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا ڕازی نەبووە ناوبراو بکوژرێت. هەرچەند هێشتا بە تەواوی دیار نییە کە ئیسرائیل بەر لە ئەنجامدانی هێرشەکەی 13ی حوزەیران بۆ سەر ئێران کە بە هۆیەوە چەندین فەرماندەی باڵای سەربازی و زانای ئەتۆمی ئێرانی کوژران، ئەمەریکای لێ ئاگادار کردووەتەوە یان نا؛ بەڵام ئاژانسێکی هەواڵی بەریتانی بانگەشەی ئەوە دەکات کە ترەمپ ڕازی نەبووە ئیسرائیل لەو هێرشەدا عەلی خامنەیی بکوژێت. دوو گەورە بەرپرسی ئەمەریکی کە نەیانویستووە ناویان ئاشکرا بکرێت لەبارەی بەشداریکردنی ئەمریکا لەو شەڕەدا بە ڕۆیتەرزیان ڕاگەیاندووە: "هێشتا ئێران هیچ ئەمەریکییەکی نەکوشتووە و تاوەکو ئەمەیش ڕوو نەدات تەنانەت هەر باسیش لە هێرشکردە سەر سەرکردە سیاسییەکانیان ناکەین". ئەو دوو گەورە بەرپرسە ئەمەریکییە ئاماژەیان بەوە داوە، زانیویانە ئیسرائیلییەکان دەتوانن باڵاترین سەرکردەی ئێرانیش بە ئامانج بگرن، بەڵام ترەمپ باوەڕی پێ هێناون ئەم کارە نەکەن.

دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکا، هۆشداریدا بە ئێران لە هێرشکردنە سەر بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست. دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا رایگەیاند، وڵاتەکەی هیچ پەیوەندییەکی بەو هێرشانەوە نەبووە کە کراونەتە سەر ئێران، بەڵام هاوکات هۆشدارییەکی تووندی ئاراستەی ئێران کرد کە هەڕەشە لە ئەمریکا بکات و جەختیشی کردەوە کە دەتوانێت بە ئاسانی کۆتایی بە ململانێی خوێناویی نێوان ئێران و ئیسرائیل بهێنێت. ترەمپ لە لێدوانە رۆژنامەوانیەکەیدا رایگەیاند: ئەگەر لەلایەن ئێرانەوە هێرشمان بکرێتە سەر، بەوپەڕی هێز و بە ئاستێکی بێ وێنە وەڵام دەدەینەوە.  ئاماژەی بەوەشکرد: ئەمریکا هیچ پەیوەندییەکی بە هێرشەکەی شەوی رابردووەوە نەبووە بۆ سەر ئێران، وتیشی: دەتوانین بە ئاسانی بگەینە رێککەوتن لەنێوان ئێران و ئیسرائیل و کۆتایی بەم ململانێیە بهێنین. ئەم لێدوانانە لە کاتێکدایە کە شەڕی راستەوخۆی نێوان ئێران و ئیسرائیل پێی ناوەتە سێیەم رۆژی خۆیەوە و تاوەکو دێت گرژییەکان زیاتر دەبن.