.jpeg)
هاوڵاتی نووسینگەی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، دوای ئەوەی لە ئەنجامی ڕووداوێکی هاتووچۆ لە وڵاتی کرواتیا چوار پەنابەری کوردی ڕۆژئاوای کوردستان گیانیان لە دەستدا، سەرەخۆشی لەبنەماڵەکانیان دەکەن و لەسەر ئەرکی مەسرور بارزانی تەرمەکانیان دەگەڕێندرێتەوە رۆژئاوای کوردستان. نووسینگەی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان لەراگەیەنراوێکدا ئاماژەی بەوەشکردوە، "بە داخەوە لە ئەنجامی ڕووداوێکی هاتووچۆ لە وڵاتی کرواتیا ، چوار پەنابەری کوردی ڕۆژئاوای کوردستان ، گیانیان لە دەستدا و چەند پەنابەرێکی دیکەش برینداربوون". ئەوەش هاتوە، "وێڕای پرسە و سەرەخۆشیمان لە بنەماڵە و کەسوکاریان و هیوای چاکبوونەوەی خێراش بۆ بریندارەکان ، لە سەر ڕاسپاردە و ئەرکی ڕێزدار مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان ، تەرمی ئەو چوار پەنابەرە دەگەڕێنڕێتەوە هەرێمی کوردستان و دواتر دەنێردرێنەوە ڕۆژئاوای کوردستان و لە زێدی خۆیان بە خاک دەسپێردرێن".
هاوڵاتی سه‌رۆكی زانكۆی سلێمانی ڕایگه‌یاند به‌هۆی ئه‌وه‌ی كه دووباره په‌تای كۆرۆنا ته‌شه‌نه‌ی سه‌ندووه پشكنین بۆ سه‌رجه‌م مامۆستا و خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی ئه‌نجام ده‌دات. ڕه‌زا حه‌سه‌ن سه‌رۆكی زانكۆی سلێمانی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 29-3-2021 له كۆنفرانسێكی ڕۆژنامه‌وانیدا ڕایگه‌یاند: له‌سه‌ر پێشنیاری وه‌زیری خوێندنی باڵا و به هاوكاری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ته‌ندروستی سلێمانی پشكنین بۆ سه‌رجه‌م مامۆستا و خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی ده‌كرێت. وتیشی: به‌هۆی ده‌وام و هه‌روه‌ها بوونی ژماره‌یه‌كی زۆری خوێندكاران له به‌شه ناوخۆیی و هۆڵه‌كانی خوێندن، بڕیار درا پشكنین بۆ سه‌رجه‌م مامۆستا و خوێندكاران بكرێت. سه‌رۆكی زانكۆی سلێمانی سوپاسی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ته‌ندروستی سلێمانی كرد بۆ ناردنی چه‌ند تیمێكی پزیشكی بۆ پشكنینی مامۆستا و خوێندكاران.
هاوڵاتى دادگاى ده‌ستووریى تورکیا کاتى دانیشتنى دادگاکه‌ى بۆ بڕیاردان له‌داواکارییه‌که‌ى داواکارى گشتى تورکیا بۆ داخستنى پارتى دیموکراتى گه‌لان (هه‌ده‌په) دیاریکرد. ئه‌مڕۆ هه‌ینى 26ى ئازارى 2021، دادگاى ده‌ستووریى تورکیا بڕیاریدا ڕۆژى 31ى ئه‌م مانگه دانیشتنى دادگاکه به‌ڕێوه‌بچێت، به‌مه‌به‌ستى بڕیاردان له‌و داواکارییه‌ى داواکارى گشتى تورکیا پێشکه‌شى دادگاى ده‌ستووریى کردووه بۆ داخستنى پارتى دیموکراتى گه‌لان(هه‌ده‌په). هه‌روه‌ها له‌هه‌مان رۆژدا بڕیاره دادگاى ده‌ستووریى چاوده‌خشێنێته‌وه به سکاڵاکه‌ى عومه‌ر فاروق، په‌رله‌مانتارى هه‌ده‌په که داواى هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ى بڕیارى لێسه‌ندنه‌وه‌ى مافى په‌رله‌مانتاریى کردبوو. ڕۆژى 17ى ئه‌م مانگه داواکارى گشتى دادگاى ده‌ستووریى باڵاى تورکیا داواکارییه‌کى بۆ داخستنى هه‌ده‌په به‌تۆمه‌تى "کارى تیرۆرستی" پێشکه‌شى دادگاى ده‌ستووریى کرد، ئه‌و هه‌نگاوه‌ش کاردانه‌وه‌ى ئه‌وروپا و ئه‌مریکاى لێکه‌وتووه‌ته‌وه و داواده‌که‌ن، تورکیا بڕیارى داخستنى هه‌ده‌په نه‌دات. پارتى دیموکراتى گه‌لان(هه‌ده‌په) پارتێکى کوردى باکورى کوردستانه‌و 56 ئه‌ندامى له په‌رله‌مانى تورکیادا هه‌یه و زیاتر له 10 هه‌زار په‌رله‌مانتارو سه‌رۆک شاره‌وانى و به‌رپرس و ئه‌ندام و لایه‌نگرانیان له زیندانه‌کانى تورکیادان.
هاوڵاتى محه‌مه‌د ئۆجالان ڕایگه‌یاند: ڕێبه‌ر ئۆجالان له په‌یوه‌ندییه ته‌له‌فۆنییه‌که‌یدا وتوویه‌تی؛ ده‌وڵه‌ت یارییه‌کى هه‌ڵه ده‌کات، ئێوه‌ش هه‌ڵه‌ن، ئه‌مه بابه‌تێکى سیاسییه، نه یاساییه و نه ڕاسته، پێویسته پارێزه‌رانم بێنه ئێره و له‌گه‌ڵیان دانیشم و ده‌شڵێت عه‌بدوڵا ئۆجه‌لان پێى راگه‌یاندووه که " نامه‌وێت که‌س بۆ من له مانگرتن له خواردن و له زینداندا بمرێت". دوێنێ پێنجشه‌ممه 25ى ئازارى 2021، محه‌مه‌د ئۆجالان، بڕاى عه‌بدوڵا ئۆجالان ڕێبه‌رى پارتى کرێکارانى کوردستان له‌لایه‌ن داواکارى گشتیى ڕۆحاوه، بانگهێشت کرا بۆ ئه‌وه‌ى له‌ژێر چاودێریى داواکارى گشتیدا، به ته‌له‌فۆن قسه له‌گه‌ڵ ڕێبه‌ر ئۆجالان بکات، له‌سه‌ر ئه‌و بابه‌ته ئه‌مڕۆ له‌گه‌ڵ ئاژانسى میزۆپتامیا قسه‌یکردووه. محه‌مه‌د ئۆجالان ڕایگه‌یاند: کاتژمێر 06:00ى ئێواره‌ى ڕۆژى 24ى ئه‌م مانگه، له‌لایه‌ن که‌سێکه‌وه که خۆى وه‌ک به‌ڕێوه‌به‌رى زیندانى ئیمرالى ناساندبوو ته‌له‌فۆنى بۆ کراوه، پێى وتووه که پێویسته ڕۆژى 25ى ئه‌م مانگه کاتژمێر 01:45 خوله‌کى دویانیوه‌ڕۆ له بیناى داواکاریى گشتى ڕۆحا بێت تا له ڕێگه‌ى ته‌له‌فۆنه‌وه له‌گه‌ڵ براکه‌ى قسه بکات. محه‌مه‌د ئۆجلان ده‌ڵێت: به‌یانى خۆمم گه‌یانده دادگاى ڕۆحا، داوام لێکرا که بۆ ماوه‌ى 10 خوله‌ک له ژوورێکى قاتى ژێره‌وه‌ى بیناکه‌بم، له‌وێ کارمه‌ندێک هه‌یه که په‌یوه‌ندییه‌که‌ت له‌گه‌ڵ براکه‌ت ڕێکده‌خات، ده‌نگى ته‌له‌فۆنه‌که هات، وه‌ڵامم دایه‌وه و ڕێبه‌ر ئۆجالان یه‌کسه‌ر وتی:”چۆن هاتوویته ئێره؟ کێ تۆى هێناوه؟ ئه‌مه چۆنه؟ له کوێوه په‌یوه‌ندى ده‌که‌یت؟ محه‌مه‌د ئۆجالان ڕاشیگه‌یاند: براکه‌م وتی: “هه‌م تۆ هه‌ڵه‌ى هه‌میش ده‌وڵه‌ت، هۆکاره‌که‌شى ئه‌وه‌یه، ساڵێکه هیچ دیدارێک نه‌کراوه، ئه‌مه له یاساى ده‌وڵه‌ت و هیچ یاسایه‌کى دیکه‌ش جێگه ناگرێت، هاتنى تۆ هه‌ڵه‌یه و زۆر مه‌ترسیداره، ده‌وڵه‌تیش مه‌ترسیداره، ئه‌مه شتێکى ڕاست نییه، ئه‌گه‌ر دیدارێک بکرێت پێویسته له چوارچێوه‌ى یاسا بێت، نابێت به دڵى خۆیان و دواى ساڵێک دیدارێک به ته‌له‌فۆن درووست بکه‌ن، ئه‌وه‌ى ئێوه ده‌یکه‌ن زۆر هه‌ڵه‌یه، ده‌وڵه‌تیش یارییه‌کى هه‌ڵه ده‌کات، ئێوه‌ش، ئه‌مه یاسایى نییه، ڕاست نییه، هیچکات قبوڵ ناکرێت، هاوکات مه‌ترسیداره، ئاگاتان لێیه چى ده‌که‌ن؟، ده‌مه‌وێت پارێزه‌رانم بێنه ئێره و دیدارم له‌گه‌ڵدا بکه‌ن، ئه‌مه شتێکى یاساییه، 22 ساڵه لێره‌م، ئه‌گه‌ر کێشه‌یه‌ک بێته پێش چۆن ده‌بێت؟ ئه‌م کێشه‌یه ته‌نیا له ڕێگه‌ى یاساوه چاره‌سه‌ر ده‌کرێت، بۆ نایه‌نه ئێره؟، ئه‌گه‌ر چاوپێکه‌وتنێک بێت ده‌بێت له‌گه‌ڵ پارێزه‌ران بێت، چونکه ئه‌م دۆخه هه‌م سیاسییه هه‌میش یاساییه. له به‌رده‌وامیدا محه‌مه‌د ئۆجالان وتی، به سه‌رۆکم وت؛ یه‌کێک له هۆکاره‌کانى هاتنم بۆ ئێره چالاکییه‌کانى مانگرتن له خواردنه‌و و سه‌رۆکیش وتوویه‌تی:”نامه‌وێت که‌س بۆ من له مانگرتن له خواردن و له زینداندا بمرێت، پێشتریش ئه‌مه‌م وتبوو، ئێستاش ده‌یڵێمه‌وه، پێویست به‌مه ناکات، ئه‌مه شتێکى قورسه، پێویسته ئێوه ئه‌مه ببینن. هه‌روه‌ها محه‌مه‌د ئۆجالان له به‌رده‌وامیدا ده‌ڵێت: نزیکه‌ى چوار بۆ پێنج خوله‌ک قسه‌مان کرد، ده‌نگێک به لاوازى هات، به باوه‌ڕم ده‌نگى سه‌رۆک بوو، وتی: ئه‌م دیداره زۆر هه‌ڵه‌یه، ئه‌مه دیداریش نییه، به‌ڵام دواى ئه‌مه ته‌له‌فۆنه‌که پچڕا. محه‌مه‌د ئۆجالان ده‌شڵێت دواى پچڕانى ته‌له‌فۆنه‌که، دۆخه‌که‌م به‌و کاربه‌ده‌سته‌ى له‌وێ بوو گه‌یاند، ویستیان له‌وێ بمێنم، دواتر که‌سێکى دیکه ته‌له‌فۆنى کرد و وتى پێویسته له‌وێ بمێنیت، دواى ١٠ بۆ ١٥ خوله‌ک، وتم چیتر ته‌له‌فۆن ناکرێته‌وه، دوایى وتیان، دیدار ته‌واو بووه. له کۆتایى قسه‌کانیدا محه‌مه‌د ئۆجالان ڕوو له ده‌وڵه‌ت و که‌سانى خاوه‌ن ویژدان وتی: کرده‌وه‌یه‌کى به‌م شێوه‌یه قبوڵکراو نییه.
هاوڵاتى فه‌رمانده‌یى هه‌رێمى هه‌فتانین هۆشداریى به‌و که‌سانه ده‌دات، که خزمه‌تى داگیرکه‌ران ده‌که‌ن و داوا ده‌کات، ده‌ست له‌و کارانه هه‌ڵگرن که خزمه‌ت به داگیرکه‌ر ده‌کات و دووره له پێوانه‌کانى وڵاتپارێزیی. ده‌قى ڕاگه‌یه‌ندراوى فه‌رمانده‌ى هه‌رێمى هه‌فتانین: گه‌ریلاکانى ئازادیى کوردستان له هه‌ر ده‌ڤه‌رێکى کوردستان و هه‌ره دوایى له گاره و هه‌فتانین به‌رخۆدانێکى به‌هێزیان نیشاندا و سه‌رکه‌وتنێکى گه‌وره‌یان بۆ گه‌لى کورد تۆمار کرد. گه‌له‌که‌مان به‌و وره و هێزه‌ى که له گه‌ریلا وه‌رى ده‌گرێت، به وره و ڕۆحى گاره ڕژانه گۆڕه‌پانه‌کانى نه‌ورۆز و جارێکى تر نیشانیاندا که ئه‌وان گه‌لى سه‌رهه‌ڵدانن. له قۆناغێکى ئاوه‌هادا ده‌وڵه‌تى تورکى داگیرکه‌ر ده‌ست له پیلانى داگیرکاریى به‌رنادات و ده‌یه‌وێت زیاترى بکات. به‌تایبه‌تى ده‌خوازن هه‌ندێک که‌س له باشوورى کوردستان تێوه‌گلێنن و ئه‌وان بۆ ئامانجه گڵاوه‌کانیان به‌کار بهێنن. له‌ئه‌م چوارچێوه‌یه هه‌ندێک که‌س بۆ به‌رژه‌وه‌ندیى مادیى هاوکاریى داگیرکه‌ران ده‌که‌ن، له هه‌فتانین له کارى ڕێگه و له گاره کارى به‌ڕێوه‌بردن ده‌که‌ن. له کوردستان بۆ داگیرکاریى سه‌ربازیى ڕێگه دروست ده‌کرێت. کارکردن له دروستکردنى ڕێگه‌ى سه‌ربازیى به‌واتاى خزمه‌تى دووژمنه و ئه‌و کرده‌وه‌یه تاوانێکى گه‌وره‌یه له دژى گه‌ل. که‌سانێک، که بۆ خزمه‌تى داگیرکه‌ران کار ده‌که‌ن پێشتر له‌لایه‌ن فه‌رمانده‌یى ئێمه هۆشدارییان پێدراوه. گه‌لێک که‌س ڕووى ڕاسته‌قینه‌ى دوژمن-یان بینیوه و وازیان له خزمه‌تکردنى داگیرکه‌ر هێناوه. به‌ڵام هه‌ندێک که‌س هێشتا به به‌رده‌وامیى خزمه‌تى داگیرکه‌ر ده‌که‌ن و له داگیرکاریى باشوورى کوردستان ڕۆڵ ده‌گێڕن. ئێمه جارێکى تر داوایان لێده‌که‌ین که با ده‌ست له‌م کرده‌وه‌یه به‌رده‌ن و خزمه‌تى دووژمن نه‌که‌ن ئه‌م کاره‌یان دووره له پێوانه‌کانى وڵاتپارێزیی. فه‌رمانده‌یى هه‌رێمى هه‌فتانین
.jpg)
هاوڵاتى له‌باره‌ى نمایشه چه‌کداریه‌که‌ى ئه‌مڕۆى میلیشیاکانى ( ربع الله) له به‌غدا، مسته‌فا کازمى رایگه‌یاند: " ئامانج له‌و نمایشه سه‌ربازیه تێکدانى دۆخى ئه‌منیه و هیچ که‌سێک ناتوانێت به‌چه‌ک هه‌ڕه‌شه بکات". ئه‌مڕۆ پێنج شه‌ممه 25ى ئازارى 2021، له سه‌ندیکاى رۆژنامه‌نوسانى عێراق، مسته‌فا کازمى رایگه‌یاند: " که‌سانێک هه‌ن پێیانوایه به چه‌ک هه‌ڕه‌شه له ده‌وڵه‌ت ده‌که‌ن، ئه‌و نمایشه چه‌کداریه‌ى ئه‌مڕۆ کرا بۆ تێکدانى دۆخى ئاسایش و ئه‌منیه‌تى عێراق و دورخستنه‌وه‌یه‌تى له رۆڵى راسته‌قینه‌ى خۆی، به‌ڵام به‌هیچ جۆرێک رێگه ناده‌ین که‌سانێت به‌چه‌ک هه‌ڕه‌شه له ئاسایشى وڵات بکه‌ن". هه‌روه‌ها راشیگه‌یاند: "پێویسته راگه‌یاندنه‌کان ره‌خنه له هه‌ر بارودۆخێک بگرن که له‌وڵاتدا روده‌دات، ڕۆژنامه‌نوسان شه‌ڕى مه‌زهه‌به ناپه‌سه‌نده‌کانیان کردوه و ئازاانه ڕۆڵى خۆیان گێڕاوه". هاوکات، کازمى له‌باره‌ى هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى عێراقه‌وه جه‌ختى له‌سه‌ر ئه‌وه کرده‌وه که هه‌ڵبژاردن له‌واده‌ى دیاریکراوى خۆى و له تشرینى یه‌که‌میى ئه‌مساڵ ئه‌نجام ده‌درێت. ئه‌مڕۆ له به‌غداى پایته‌خت، میلیشیه‌کى شیعه‌ى چه‌کدارى له‌ژێر ناوى "ربع الله" نمایشێکى چه‌کداریان ئه‌نجامداو هه‌ڕه‌شه‌ى بنبڕکردنى سیخوڕه‌کانى ئه‌مریکا و سعودیه‌یان کرد و راشیانگه‌یاند، ئه‌گه‌ر پشکى هه‌رێمى کوردستان له‌پرۆژه‌یاساى بودجه تێپه‌ڕێندرێت، "هه‌ردو گوێى مسته‌فا کازمى سه‌رۆک وه‌زیرانى عێراق ده‌بڕن".
هاوڵاتى هاوپه‌یمانى نه‌سر که حه‌یده‌ر عه‌بادى سه‌رۆکایه‌تى ده‌کات ده‌ستپێشخه‌ریه‌کى ئاراسته‌ى لایه‌نه سیاسییه‌کان کرد بۆ یه‌کخستنى بۆچونه‌کانیان و راشیگه‌یاند:"هه‌ر کرده‌وه‌یه‌ک له ده‌ره‌وه‌ى چوارچێوه‌ى ده‌وڵه‌ت و دامه‌زراوه‌کان بکرێت جێگه‌ى قبوڵکردن نییه". ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 25ى ئازارى 2021، هاوپه‌یمانى نه‌سر له به‌یاننامه‌یه‌کدا رایگه‌یاند:" به‌رهه‌ڵستى و ناڕازیبون له ئه‌داى کارکردنى حکومه‌ت و ته‌نانه‌ت گۆڕینى حکومه‌تیش له سیستمێکى دیموکراسیدا ئاساییه، به‌ڵام له‌چوارچێوه‌ى ده‌ستور و یاساو دامه‌زراوه‌کان و به‌رژه‌وه‌ندى گشتیدا". هه‌روه‌ها راشیده‌گه‌یه‌نن:"هه‌ر کرده‌وه‌یه‌ک له ده‌ره‌وه‌ى چوارچێوه‌ى ده‌وڵه‌ت و دامه‌زراوه‌کان بکرێت جێگه‌ى قبوڵکردن نییه و ده‌بێته هۆى زیاتر دابه‌شبون و نه‌مانى شکۆى وڵات و زیان به به‌رژه‌وه‌ندیه‌کانى هاوڵاتیان ده‌گه‌یه‌نێت". هاوکات داوا ده‌که‌ن که ده‌ستپێشخه‌رییه‌کى نیشتمانیى جددى بێته‌ئاراوه و ڕێککه‌وتنێکى سیاسى بۆ یه‌کخستنه‌وه‌ى بۆچون و ناکۆکیه‌کان و دۆزینه‌وه‌ى چاره‌سه‌ر بۆ قه‌یرانه گه‌وره‌کانى ده‌وڵه‌ت بکرێت ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه له به‌غداى پایته‌خت، گروپێکى چه‌کدارى له‌ژێر ناوى "ربع الله" نمایشێکى چه‌کداریان ئه‌نجامدا و هه‌ڕه‌شه‌ى بنبڕکردنى سیخوڕه‌کانى ئه‌مریکا و سعودیه‌یان کرد و راشیانگه‌یاند:"ئه‌گه‌ر پشکى هه‌رێمى کوردستان له‌پرۆژه‌یاساى بودجه تێپه‌ڕێندرێت، "هه‌ردو گوێى مسته‌فا کازمى سه‌رۆک وه‌زیرانى عێراق ده‌بڕن". ئه‌و گروپه چه‌کداریه داواشیکرد، هێزه بیانییه‌کان له عێراق بکشێنه‌وه و ئاگربه‌ستى عێراقیش له‌گه‌ڵ ئه‌مه‌ریکا هه‌ڵبوه‌شێندرێته‌وه و نرخى 100 دۆلارى ئه‌مریکیش به‌رامبه‌ر بکرێت به 120 هه‌زار دینار.
هاوڵاتى ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان، بۆ جارى حه‌وته‌مین به سه‌رۆکى پارته‌که‌ى به‌بێ هیچ رکابه‌رێک هه‌ڵبژێردرایه‌وه، به‌ڵام به‌شێک له‌سه‌رکرده دیاره‌کانى ناو حزبه‌که‌ى جیابونه‌ته‌وه‌و پارتى سیاسى نوێیان دروست کردووه. ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 24ى ئازارى 2021، پارتى دادوگه‌شه‌پێدان(ئاکپارتى) حه‌وته‌مین کۆنگره‌ى خۆى ئه‌نجامداو تیایدا به کۆى ده‌نگى ئه‌ندامانى کۆنگره‌که به ئه‌ردۆغان سه‌رۆکى ئاکپارتى هه‌ڵبژێردرایه‌وه، به‌وه‌ش حه‌وت خوله سه‌رۆکایه‌تى ده‌کات. ئاکپارتى ساڵى 2001 له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ک له هاوڕێیه‌کانى پارتى دادو گه‌شه‌پێدانیان دامه‌زراندو له‌یه‌که‌م خولدا و به‌شێوه‌یه‌کى ته‌وافوقى ئه‌ردۆغان کرا به‌سه‌رۆکى پارته‌که، له‌و کاته‌شه ئه‌ردۆغان ده‌ستى به‌سه‌ر کورسى سه‌رۆکایه‌تى ئاکپارتیدا گرتووه و به‌و هۆیه‌وه به‌شێک له‌وانه‌ى له‌گه‌ڵیدا بوون جیابونه‌ته‌وه له‌وانه(عه‌بدوڵا گویل) و بوڵند ئه‌جه‌وید. هه‌روه‌ها ئه‌حمه‌د داود ئۆغلۆو عه‌لى باباجان له گرنگترین ئه‌و که‌سایه‌تیانه بوون که له‌گه‌ڵ ئه‌ردۆغان ئاکپارتیان دامه‌زراند، به‌ڵام له‌ساڵى رابردوودا دوو حزبى سیاسى نوێیان دامه‌زراند.
هاوڵاتى گیرخواردنى که‌شتییه بازرگانیه‌که‌ى نۆکه‌ندى سوێس و ڕێگه‌گرتنى سه‌دان که‌شتى بازرگانى دیکه، نرخى نه‌وتى له بازاڕه‌کانى جیهاندا به ڕێژه‌ى له‌سه‌دا سێ به‌رزکردووه‌ته‌وه. به‌هۆى گرتنى نۆکه‌ندى سوێسه‌وه له‌لایه‌ن که‌شتییه‌کى گه‌وره‌ى بازرگانییه‌وه که درێژییه‌که‌ى 400 مه‌تر ده‌بێت، نرخى نه‌وتى برێنت به ڕێژه‌ى له‌سه‌دا 19.3% به‌رزبوویه‌وه و گه‌یشته 62 دۆلارو 73 سه‌نت، پاش ئه‌وه‌ى ڕۆژى دواتر نرخه‌که‌ى 60 دۆلارو 50 سه‌نت بووه. نۆکه‌ندى سوێس له وڵاتى میسر به شا ڕێگاى نه‌وت و بازرگانى جیهان داده‌نرێت، له دوینێ کاتژمێر هه‌شتى ئێواره‌وه داخراوه و سه‌دان که‌شتى مۆڵیان خواردووه، له کاتێکدا ساڵانه 19 هه‌زار که‌شتى گه‌وره‌ى بازرگانى پیایدا تێده‌په‌ڕن و ساڵانه ئه‌م ئاسته‌نگیانه دووباره ده‌بنه‌وه. که‌شتییه گیرخواردووه‌که‌ى نۆکه‌ندى سوێس 220 هه‌زار تۆنه، درێژیه‌که‌ى 400 مه‌تره و پانیه‌که‌ى 59 مه‌تره، سه‌دان کۆنتێنه‌ر له چینه‌وه بۆ ڕۆتردامى هۆڵه‌ندا هه‌ڵده‌گرێت و خاوه‌ندارێتیه‌که‌ى بۆ کۆمپانیاى ئێڤه‌رگرینى تایوانى ده‌گه‌ڕێته‌وه که له په‌نه‌ماوه به‌ڕێکه‌وتبوو. ده‌سه‌ڵاتدارانى نۆکه‌ندى سوێس هۆکارى گیرخواردنى که‌شتیه‌که‌یان بۆ خۆڵ بارینێکى زۆر و ڕه‌شه‌بایه‌کى به‌هێز گه‌ڕانده‌وه که ڕێڕه‌وى که‌شتیه‌که‌ى گۆڕیوه و که‌شتیه‌که‌ى سوڕاندووه، له کاتێکدا پانى نۆکه‌نده‌که له‌و شوێنه‌دا که‌متر له 150 مه‌تره. سه‌ره‌ڕاى هه‌وڵه‌کان بۆ ڕزگارکردنى که‌شتییه‌که‌و ڕاستکردنه‌وه‌ى ئاڕاسته‌که‌ی، به‌ڵام شاره‌زایانى دۆخه‌که پێیانوایه هه‌وڵه‌کان چه‌ند ڕۆژێکیان پێده‌چێت تا ده‌توانرێت که‌شتیه‌که ڕێک بکرێته‌وه، به‌ڵام بۆ هاتووچۆى که‌شتییه بچووکه‌کان، نۆکه‌نده‌که نه‌گیراوه و جووڵه‌ى ئاسایى خۆیان به‌رده‌وامه.
هاوڵاتى ده‌وڵه‌تى تورک سزاى به‌ندکردنى هه‌تاهه‌تایى به‌سه‌ر چیچه‌ک کۆبانێ، کچه شه‌ڕڤانى رۆژئاڤاى کوردستان سه‌پاند که دووساڵ له‌مه‌وبه‌رکه‌وته به‌بریندارى که‌وته ده‌ست میلیشیاکانى هاوپه‌یمانى تورکیا. رۆژى سێشه‌ممه 23ى ئادارى 2021، له دانیشتنى دادگا له‌باره‌ى که‌یسى (دۆزگین ته‌مۆ )ناسراو به چیچه‌ک کۆبانێ، له پێنجه‌مین دادگاى سزا قورسه‌کانى رووهاى باکوورى کوردستان به‌ڕێوه‌چوو. چیچه‌ک کۆبانێ که نزیکه‌ى دوو ساڵه له تورکیا به‌ند کراوه و له گرتووخانه‌ى داخراوى جۆرى Tى روها دایه، له رێگه‌ى سیسته‌مى ده‌نگ و ره‌نگ به‌شدارى دانیشتنه‌که‌ى دادگاى کردووه. چیچه‌ک کۆبانێ، له رۆژى 21ى تشرینى یه‌که‌مى 2019 له گوندى مشێرفه له عه‌ین عیسا له کاتى ئۆپه‌ڕاسیۆنى سوپاى تورکیا بۆ سه‌ر رۆژئاڤاى کوردستان به بریندارى که‌وتووه‌ته ده‌ستى میلیشیاکانى هاوپه‌یمانى تورکیا.
هاوڵاتى به‌پێى ئه‌و ئه‌نجامه نافه‌رمییانه‌ى که‌ناڵه‌کانى ئیسرائیل بڵاویانکردوه‌ته‌وه، له هه‌ڵبژاردنه‌کانى وڵاته‌که‌دا پارتى لیکود، که پارتى بینیامین نه‌تانیاهو، سه‌رۆک وه‌زیرانى ئێستاى وڵاته‌که‌یه له پێشه‌وه‌یه و تا ئێستا 32 کورسى له‌کۆى 120 کورسى په‌رله‌مانى به‌ده‌ستهێناوه. به‌پێى هه‌واڵى که‌ناڵه فه‌رمیه‌کانى ئیسرائیل، له هه‌ڵبژاردنه‌کانى ئه‌و وڵاته‌دا که دوێنێ به‌ڕێوه‌چو پارتى لیکود که پارته‌که‌ى بینیامین نه‌تانیاهو سه‌رۆک وه‌زیرانه له‌و هه‌ڵبژاردنه‌دا له پێشه‌وه‌ى هه‌موو پارته‌کانى ئیسرائیله و تا ئێستا 32 کورسى په‌رله‌مانى به‌ده‌ستهێناوه. راستڕه‌وه‌کانى ئیسرائیل پشتیوانى له پارتى لیکود ده‌که‌ن، به‌وه‌ش ژماره‌ى کورسییه‌کانى لایه‌نگرانى نه‌تانیاهو ده‌کاته 53 کورسى، بۆ پێکهێنانى حکومه‌ت، نه‌تانیاهو پێویستى به به‌ده‌ستهێنانى 61 کورسى په‌رله‌مانییه. له‌کۆى 120 کورسى په‌رله‌مانى ئیسرائیل، نه‌تانیاهو پێویستى به به‌ده‌ستهێنانى 61 کورسى په‌رله‌مانییه، تا بتوانێت حکومه‌تى هاوپه‌یمانى پێکبهێنێت، بۆ به‌ده‌ستهێنانى ئه‌و ژماره‌یه له کورسى په‌رله‌مانی، پێویسته پارته راستڕه‌وه‌کان پشتیوانى بکات. بڕیاریشه کۆمسیۆنى باڵاى هه‌ڵبژاردنه‌کانى ئیسرائیل، سبه‌ینێ ئه‌نجامى فه‌رمى هه‌ڵبژاردنه‌کان رابگه‌یه‌نێت. دوێنێ سێشه‌ممه به به‌شدارى زیاتر له شه‌ش ملیۆن که‌س هه‌ڵبژاردنه‌کانى په‌رله‌مانى ئیسرائیل ده‌ستیپێکرد و له‌م هه‌ڵبژاردنه‌دا 39 لیست کێبڕکێ ده‌که‌ن بۆ بردنه‌وه‌ى زۆرترین کورسى په‌رله‌مانی.
هاوڵاتى وه‌زاره‌تى ده‌روه‌ى ئه‌مه‌ریکا بڵاویکرده‌وه، رزگارکردنى خاکى عێراق و سوریا له داعش وه‌رچه‌رخانێکى گرنگ بوو له شه‌ڕى روبه‌روبونه‌وه‌ى ئه‌و رێکخراوه‌دا که هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات و هێزه‌کانى پێشمه‌رگه و سوپاى عێراق رۆڵى به‌رچاویان تێیدا هه‌بووه. ئه‌مرۆ سێشه‌ممه 23ى ئازارى 2021، وه‌زاره‌تى ده‌ره‌وه‌ى ئه‌مریکا له به‌یاننامه‌یه‌کیدا له دووه‌مین ساڵیادى تێکشکاندنى داعش له عێراق و سوریا رایگه‌یاند:"رزگارکردنى خاکى عێراق و سوریا له رێکخراوى چه‌کدارى داعش وه‌رچه‌رخانێکى گرنگ بو له شه‌ڕى روبه‌روبونه‌وه‌ى ئه‌و رێکخراوه ، هاوپه‌یمانى نێوده‌وڵه‌تیش سوره له‌سه‌ر خاپور کردنى پێگه‌کانیان له عێراق و سوریا و هه‌وڵه‌کانى بۆ له‌ناوبردنى به‌رده‌وامه". هه‌روه‌ها ئاماژه به‌وه‌شکراوه که ئه‌مریکا به توندى پابه‌نده به هاوپه‌یمانى نێوده‌وڵه‌تى وهه‌وڵى شکستى هه‌میشه‌یى داعش ده‌دات. هاوکات، ستایشى هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده) و پێشمه‌رگه ده‌کات و تێیدا هاتووه: " واشنتن ستایشى ئازایه‌تى و قوربانیدانى هێزه ئه‌منییه‌کانى عێراق و هێزه‌کانى سوریاى دیموکرات و هێزه‌کانى پێشمه‌رگه‌دا ده‌کات".
هاوڵاتى هێزه‌کانى سووریاى دیموکرات(هه‌سه‌ده)، به فه‌رمانده‌یى جه‌نه‌ڕاڵ مه‌زڵوم کۆبانێ دوو ساڵ له‌مه‌وبه‌ر کۆتایان به‌ده‌سه‌ڵاتى داعش هێنا له خاکى سوریادا و به‌و بۆنه‌یه‌وه نمایشێکى سه‌ربازى گه‌وره‌یان ئه‌نجامدا. دوو ساڵ له‌مه‌وبه‌ر و له رۆژێکى وه‌ک ئه‌مڕۆدا هه‌سه‌ده، کۆنترۆڵکردنى شارۆچکه‌ى باغۆزى راگه‌یاند و کۆتایى به ده‌سه‌ڵاتى ئه‌و ده‌وڵه‌ته هێنا، که داعش له سه‌ر خاکى سووریا و عێراق درووستیکردبوو. رۆژى23ى ئازارى 2019، دواى چه‌ندین رۆژ له گه‌مارۆدانی، چه‌کدارانى داعش له شارۆچکه‌ى باغۆز خۆیان راده‌ستى هه‌سه‌ده کرد و ده‌یان هه‌زار چه‌کدار و که‌سوکارى چه‌کداره‌کان گواسترانه‌وه بۆ که‌مپى هۆل. له نزیک کێڵگه‌ى نه‌وتى ئه‌لعومه‌رى نه‌وتى له بیابانى دێرزوور، هه‌سه‌ده ئه‌مڕۆ به ئاماده‌بوونى نوێنه‌رانى وڵاتانى هاوپه‌یمانى نێوده‌وڵه‌تى دژى داعش، نمایشێکى سه‌ربازى رێکخست. له به‌یاننامه‌یه‌کدا، هه‌سه‌ده رایگه‌یاند:"کۆتایهێنان به ده‌سه‌ڵاتى داعش به‌سه‌ر دوا پێگه‌ى جوگرافیدا له خاکى سووریا به ماناى کۆتایهاتنى یه‌کجاره‌کى داعش نایه‌ت و هێشتا ئه‌و رێکخراوه مه‌ترسییه".
هاوڵاتى وه‌زاره‌تى دارایى و ئابوورى حکومه‌تى عیراق له‌باره‌ى دابه‌شکردنى مووچه‌ى مانگى ئازارى ئه‌مساڵ ئاماده‌یى خۆیى راگه‌یاند. ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 23ى ئازارى 2021، وه‌زاره‌تى دارایى و ئابوورى حکومه‌تى عێراق له ڕاگه‌یه‌ندراوێکدا بڵاویکرده‌وه، رێنمایى دراوه‌ته فه‌رمانگه‌ى ژمێریارى ده‌ستبکات به دابه‌شکردنى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌ران بۆ مانگى ئازارى ئه‌مساڵ. له ڕاگه‌یه‌ندراوه‌که‌دا دارایى عێراق باسى له‌وه‌شکردووه، ته‌واوى که‌رته‌کانى دابه‌شکردنى مووچه‌ى سه‌ربه وه‌زاره‌ت ئاگادارکراونه‌ته‌وه سه‌ردانى وه‌زاره‌ته‌که بکه‌ن، به‌مه‌به‌ستى ده‌ستپێکردنى ڕێوشوێنه‌کانى دابه‌شکردنى مووچه‌ى مووچه‌خۆران. بڕیاره حکومه‌تى هه‌رێم موچه‌ى مانگانه‌ى موچه‌خۆران له 25 هه‌موو مانگێک ده‌ستپێبکات، یه‌که‌م وه‌زاره‌تیش ته‌ندروستى ده‌بێت.
هاوڵاتى شانه‌ى راگه‌یاندنى ئه‌منى عێراق ئاشکراى ده‌کات خۆکوژێک ویستویه‌تى له‌رێگه‌ى ماتۆرسکیله‌که‌یه‌وه ته‌قینه‌وه‌یه‌ک له‌به‌رده‌م دوکانێکى "مه‌ى فرۆشى" بته‌قێنێته‌وه، به‌ڵام پێش ئه‌وه به‌خۆیدا ته‌قیوه‌ته‌وه. که‌مێک له‌مه‌وبه‌ر شانه‌ى ڕاگه‌یاندنى ئه‌منى عێراق به‌یاننامه‌یه‌کى سه‌باره‌ت به ته‌قینه‌وه‌ى ماتۆڕسکیلێک له ناوچه‌ى ئه‌لمه‌شته‌ل له ڕۆژهه‌ڵاتى به‌غدا بڵاوکرده‌وه و ئاماژه به‌وه کراوه که" بۆمبێک له نێو ماتۆڕسکیلێکدا له‌سه‌ر ڕێگاى قه‌نات به‌ره‌و ناوچه‌ى به‌غداى نوێ له ڕۆژهه‌ڵاتى شاره‌که ته‌قیوه‌ته‌وه‌و له ئه‌نجامدا ماتۆڕسواره‌که کوژراوه". هه‌روه‌ها "ماتۆڕسواره‌که ویستوویه‌تى ته‌قینه‌وه‌که له‌به‌رده‌م دوکانێکى مه‌ى خواردنه‌وه‌وه بنێته‌وه که بریتى بووه له دوو نارنجۆک، به‌ڵام به‌خۆیدا ته‌قیوه‌ته‌وه و ده‌ستبه‌جێ کوشتوویه‌تى و سێ هاوڵاتى دیکه‌شى بریندارکردووه". ڕۆژى 21ى کانوونى دووه‌مى ئه‌مساڵ به‌هه‌مانشێوه له گۆڕه‌پانى ته‌یه‌ران له ناوه‌ڕاستى به‌غدا دوو خۆکوژ به پشتوێنى بۆمبڕێژکراوه‌وه له بازاڕێکى میللیدا خۆیان ته‌قانده‌وه و له ئه‌نجامدا 32 که‌س کوژران و 110ى دیکه‌ش برینداربوون.
.png)
