هاوڵاتى وه‌زیری به‌رگری عێراق رایگه‌یاند:" وه‌زاره‌ته‌كه‌ی چاوه‌ڕێی ده‌رخسته‌ی توركیا ده‌كات بۆ كڕینی فڕۆكه‌ی بێفڕۆكه‌وان و هەلیكۆپته‌ر و سیستمی به‌رگری. جومعه عیناد وه‌زیری به‌رگری عێراق لە چآوپێکەوتنێکیدا لەگەڵ کەناڵی عێراقیەی فەرمی ڕایگه‌یاند، فڕۆكه‌ی بێفڕۆكه‌وانی جۆری "به‌یره‌قدار"ی توركیا زۆر ورد و پێشكه‌وتون، له‌چه‌ندین وڵاتی وه‌ك سوریا و ئازه‌ربایجان و لیبیا سه‌ركه‌وتنی گه‌وره‌یان به‌ده‌ستهێناوه. عیناد وتی:"داوامان له توركیا كردوه ده‌رخسته‌ی تایبه‌ت به فڕۆكه‌ی جۆری (به‌یره‌قدار تی بی 2) له‌گه‌ڵ هەلیكۆپته‌ری جۆری (ئاتاك 1) و سیسته‌می دژه درۆنمان بۆ بنێرن و بڕیارە ڕۆژی سێ شەممە بگاتە دەستمان" ناوەڕاستی ئەم مانگە، وه‌زیری به‌رگری عێراق سه‌ردانی پێشانگای پیشه‌سازی به‌رگریی IDEF21ی له ئیستانبوڵ كرد. وه‌زیری به‌رگری باسی له ئەوه‌شكرد، له په‌راوێزی لوتكه‌ی پێشانگاكه‌دا و له‌میانه‌ی كۆبونه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ خڵوسی ئاكار وەزیری بەرگری تورکیادا ئەم پێی ڕایگه‌یاندوه:"توركیا پێویسته ده‌رخسته‌كانی ئاماده بكات بۆئه‌وه‌ی عێراق بتوانێت فڕۆكه‌كان بكڕێت".
هاوڵاتى سەرۆکى فەرەنسا ئاشکرایدەکات وڵاتەکەى کاردەکات بۆ ئاوەدانکردنەوەى موسڵ، لەو چوارچێوەیەشیدا کونسوڵخانە لەو شارە دەکەنەوە. ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆکى فەرەنسا لە میانى سەردانەکەیدا بۆ موسڵ و لە کۆبونەیەکیدا لەگەڵ ژمارەیەک کەسایەتى ئاینى مەسیحى لە کڵیساى ساعە رایگەیاند، کاردەکەین بۆ ئاوەدانکردنەوەى موسڵ لە ماوەیەکى کەمدا، بۆ ئەوەش کۆمەڵێک پرۆژەمان هەیەن یەکێک لەو پرۆژانەش کردنەوەى کونسوڵخانەى فەرەنسایە لەوشارە. راشیگەیاند، لەگەڵ دەسەڵاتدارانى عێراق کاردەکەن بۆ گەڕانەوەى ئاوارەکانى موسڵ بۆ ناوچەکانى خۆیان. سەرۆکى فەرەنسا جەختیکردەوە، کۆمەڵگەى نێودەوڵەتى لە نێویشیاندا فەرەنسا، پابەندن بە پاراستنى ئاسایش و سەقامگیرى عێراق.
هاوڵاتى سندوقی نەختی نێودەوڵەتی رایگەیاند:" پشکی عێراق لە راکێشانی پارە لە سندوقەکە بە ئامانجی سەقامگیری ئابوری و روبەڕووبوونەوەی کۆرۆنا و چارەسەکردنی گرفتە درێژخانەکانی، زیاتر لە دوو ملیار دۆلارە. سندوقی نەختی نێودەوڵەتی لە راپۆرتێکیدا ئاشکرایکرد، پشکی عێراق لە راکێشانی بڕی پارە لە سندوقەکە یەک ملیار و 594 ملیۆن و 700 هەزار یەکەیە و بەمەش دەکاتە دوو ملیار و 264 ملیۆن و 742 هەزار دۆلار. رونیشیكرده‌وه، پشکی عێراق بەڕێژەی 35% داهاتی سندوقەکە پێکدەهێنێت و ئەم پشکەش بە گوێرەی ئەو بڕە پارەیەیە کە لە ئێستادا لە سندوقەکەدا هەیە. راپۆرتەکە ئاماژەی بەوەشداوە، ئەم پشکانە سود بەسەرجەم ئەندامانی بەشداری سندوقەکە دەگەیەنێت لە چارەسەرکردنی کێشە درێژخایەنەکان و بەهێزکردنی نەرمی ئابوری و سەقامگیری ئابوری جیهانی و روبەڕووبوونەوەی پەتای کۆرۆنا. سندوقی نەختی نێودەوڵەتی دامەزراوەیەکی ئابوری نێودەڵەتییە و بەشێکە لە سیستمی برتۆن سەربە نەتەوەیەکگرتووەکان و بەپێی پەیماننامە نێودەوڵەتییەکان ساڵی 1944 بە ئامانجی بەهێزکردنی ئابوری جیهانی دامەزرا و ئۆفیسی سەرەکی لە واشنتۆنی پایتەختی ئەمریکایە و تیایدا 189 وڵات ئەندامن. بەپێی رێککەوتننامەی پێکهێنانی سندوقەکە، دەتوانێت پشکەکان بەسەر وڵاتانی ئەندامدا دابەشبکات.
.jpg)
هاوڵاتى ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆکی فەرەنسا پێش نیوەڕۆی ئەمڕۆ یەکشەممە لە هەولێرەوە بەرەو موسڵ بەڕێکەوت و گەیشتە کەنیسەی ساعە لەو شارە. سەرۆکی فەرەنسا لە سەردانەکەی بۆ موسڵ، چەند شوێنێک بەسەردەکاتەوە و لەگەڵ کەسایەتییە ئایینی و سیاسییەکانی ئەو شارە کۆدەبێتەوە. کەنیسەی ساعە و مزگەوتی نووری لە مووسڵ ئەو دوو شوێنە ئایینییەن کە ئەمڕۆ ئیمانوێل ماکرۆن سەردانیان دەکات، هاوکات سەردانی فڕۆکەخانە و زانکۆی مووسڵیش دەکات و لەگەڵ ژمارەیەک کەسایەتی و نوێنەری کریستیانەکانیش کۆدەبێتەوە. کەنیسەی ساعە، یەکێکە لە کەنیسە دێرینەکانی شاری مووسڵ، لەگەڵ هاتنی داعش بۆ مووسڵ، کەنیسەکە وێران بوو. مزگەوتی نووریش یەکێک بوو لە مزگەوتە دێرینەکانی ئەو شارە و لەلایەن داعشەوە تەقێندرایەوە، ئێستا کار لەسەر نۆژەنکردنەوەی مزگەوتەکە دەکرێت. بۆ نیوەڕۆ سەرۆکی فەڕەنسا دەگەڕێتەوە شاری هەولێر و بەشداری لە نیوەڕۆخوانێک دەکات کە لەلایەن نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستانەوە رێکدەخرێت و لە دوای نیوەڕۆخوانەکەش کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانی هاوبەشیان دەبێت. دواتریش سەرۆکی فەرەنسا لەگەڵ مەسعود بارزانی کۆدەبێتەوە.
.jpg)
هاوڵاتى بۆ پێنجەم جار درەنگانی ئەمشەو ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆککۆماری فەرەنسا دوای ئەوەی لە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی بەغداوە بەرەو هەولێر بەڕێکەوت، گەیشتە فرۆكەخانەی هەولێر و بە رێوڕەسمی سەربازی تایبەت و لەلایەن نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان پێشوازی لێكرا. دوای ئەوەی بەمەبەستی بەشداریکردن لە کۆنگرەی وڵاتانی دراوسێی عێراق سەرۆککۆماری فەرەنسا گەیشتە بەغدا و سەرکردە عێراقییەکانی بینی، لە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی بەغداوە بەرەو هەولێر بەڕێکەوت، لە فڕۆکەخانەی هەولێر پاسەوانانی شەرەف ئامادەبوون و بە رێوڕەسمی سەربازی پێشوازییان لە ئیمانوێل ماکرۆن کرد. هاوکات چەند کەسێکیش بە جلوبەرگی کولتووریی پێکهاتە جیاوازەکانەوە پێشوازییان لە سەرۆکی فەرەنسا کرد. هەر یەک لە قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان، مستەفا سەید قادر و جەعفەر شێخ مستەفا، جێگرانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان و کۆنسوڵی فەرەنسا لە هەولێر، پارێزگاری هەولێر و بەشێک لە وەزیرەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە فڕۆکەخانە بۆ پێشوازی لە سەرۆککۆماری فەرەنسا ئامادەبوون. بە هاتنی بۆ هەولێر و کۆبوونەوەی لەگەڵ سەرۆکی هەرێمی کوردستان، دەبێتە پێنجەم جار کە نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان و سەرۆکی فەرەنسا کۆببنەوە. ئیمانوێل ماکرۆن ئەیلولی ساڵی رابردوش سەردانی عێراقی کرد و خواستی ئەوەی هەیە پشتیوانی وڵاتەکەی بۆ "ئەو رۆڵە جەمسەرییەی عێراق دەیگێڕێت لەگەڵ بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر و گەشەپێدانی وڵات بۆ یارمەتیدانی کەمکردنەوەی گرژییەکان، نیشان بدات". فەرەنسا 14یەم هاوبەشی بازرگانیی عێراق و هەرێمی کوردستانە، کە ساڵانە زیاتر لە 800 ملیۆن دۆلار ئاڵوگۆڕی بازرگانی لەنێوان فەرەنسا و عێراقدا هەیە، 30٪ی ئەو قەبارەیەش لەنێوان فەرەنسا و هەرێمی کوردستانە.
هاوڵاتى وەزارەتی بەرگری بریتانیا رایگەیاند:" ئێوارەی رۆژی شەممە دوایین کاروانی هێزەکانیان کابوڵی پایتەختیان بەجێهێشت ئەوەش دوای 15 رۆژ لە دەستپێکردنی خێرای پڕۆسەی گواستنەوە و دەرچون لە ئەفغانستاندا. بریتانیا ڕۆژی هەینی ڕایگەیاند، کە ئەرکی چۆڵکردنەکەی ئەفغانستان لە ماوەی چەند کاتژمێرێکدا کۆتایی دێت و سوپاکەی دەتوانێت هەر "هاوڵاتییەکی ئەفغانێکی شیاو بگوازێتەوە" بۆ گەشتکردن جگە لەو کەسانەی کە توانیویانە بچنە ناو فڕۆکەخانەکەوە. هێزەکانی بریتانیا لە ساڵی 2001ەوە لەچوارچێوەی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بەشداری لە شەڕی دژ بە تاڵیان کردوە و لەو کاتەوە تا ئێستا زیاتر لە 450 سەربازی بریتانی لە ئەفغانستان کوژراون.
هاوڵاتى ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆککۆماری فەرەنسا دوای ئەوەی لە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی بەغداوە بەرەو هەولێر بەڕێکەوت، گەیشتە هەولێر و نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان بە باوەشێکی گەرم پێشوازیی لێکرد. هەر یەک لە قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان، مستەفا سەید قادر و جەعفەر شێخ مستەفا، جێگرانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان و کۆنسوڵی فەرەنسا لە هەولێر، پارێزگاری هەولێر و بەشێک لە وەزیرەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە فڕۆکەخانە بۆ پێشوازی لە سەرۆککۆماری فەرەنسا ئامادەبوون.
هاوڵاتى سەرۆکی هەرێمی کوردستان رایگەیاند،: " ئومێدەوارین ئەنجامی لووتکەکە خزمەتی سەقامگیریی عێراق بکات". سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە تویتەر پەیامەکەی بڵاوکردووەتەوە و نووسیویەتی "ئومێدەوارین ئەنجامی لووتکەکە خزمەتی سەقامگیریی عێراق بکات." لە بەشێکی دیکەی تویتەکەیدا، نێچیرڤان بارزانی دەڵێت، هیوادارە، "لووتکەکە رۆڵی پێشڕەوی بۆ عێراق بگەڕێنێتەوە و ماف و داخوازییەکانی پێکهاتەکانی عێراق بهێنێتەدی." لوتكه‌ی به‌غدا بۆ هاوكاری و هاوبه‌شی به به‌شداری 9 وڵات ئه‌مڕۆ به‌ڕێوه‌چو، له‌وتاری ده‌ستپێكدا مسته‌فا كازمی، سه‌رۆك وه‌زیرانی عێراق رایگه‌یاند، عێراق له قۆناغی رابردودا له‌سه‌ر ئاستی جیاواز روبه‌ڕوی ئاڵنگاریی گه‌وره بوه‌وه، به‌ڵام توانیی هه‌نگاوی فراوان بنێت بۆ تێپه‌ڕاندنی ئه‌و ئاڵنگارییانه بنێت.
هاوڵاتى وه‌زاره‌تی ته‌ندروستی و ژینگه‌ی عێراق رایگه‌یاند، له ماوه‌ى 24 كاتژمێرى رابردوودا 73 توشبوی كۆرۆنا گیانیان له‌ده‌ستداوه، 5 هه‌زار و369 توشبوی دیكه تۆماركراون. وه‌زاره‌تی ته‌ندروستی و ژینگه‌ی عێراق له‌راگه‌یه‌ندراوێكدا بڵاویكرده‌وه، له 24 كاتژمێری رابردودا 5 هه‌زار و 369 توشبوی نوێی كۆرۆنا تۆماركراون و كۆی گشتی توشبوان گه‌یشته ملیۆنێك و 867 هه‌زار و 352 توشبوو. ئاماژه‌ی به‌وه‌شكردوه، 8 هه‌زار و 153 توشبوی كۆرۆناش چاكبونه‌ته‌وه، هه‌روه‌ها 73 توشبوی كۆرۆنا گیانیان له‌ده‌ستداوه، 9 كه‌سیان له هه‌ولێر و 6 كه‌سیشیان له سلێمانی، 3 كه‌سیشیان له دهۆك بون، كۆی گشتی به‌كارهێنانی ڤاكسینیش گه‌یشتوه‌ته 3.274.154 (سێ ملیۆن و 274 هه‌زار و 154 ژه‌م.
.jpg)
هاوڵاتى وەزارەتی تەندروستی هەرێم نوێترین ئامارەکانی کۆرۆنای بڵاوکردەوە و بەگوێرەی ئامارەکان لە 24 کاتژمێری ڕابردوودا 704 توشبووی نوێ دەستنیشانکراون بەوەش ڕێژەی توشبووان بەراورد بە دوێنێ هەینی بۆ نیوە دابەزیوە. هاوکات هەر لە 24 کاتژمێری ڕابردوودا 18 توشبوو گیانیان لەدەستداوە، لەکاتێکدا دوێنێ هەینی 25 توشبوو گیانیان لەدەستدابوو.
هاوڵاتى وەزیری دەرەوەی تورکیا ڕایگەیاند: " ئێمە قبوڵ ناکەین پەکەکە لەم ناوچەیە هەبێت و ببێتە هەڕەشە بۆ تورکیا، ئێمە پاڵپشتی تەواوی خۆمان ئاڕاستەی عێراق دەکەین بۆ ئەوەی پەکەکە لە عێراق نەمێنێت". ئەمڕۆ شەممە 28ی ئاب 2021 مەولود چاوشئۆغلو، وەزیری دەرەوەی تورکیا لەمیانی وتارێکدا لە لوتکەی بەغدا بۆ هاریکاری و هاوبەشی رایگەیاند، "لە ساڵی 2003 ئێمە سەرۆکایەتی کۆبونەوەیەکی بەرفراوانمان کرد لەسەر ئاستێکی باڵا بۆ ئەوەی کە بتوانین سەقامگیری عێراق بپارێزین، وەکو لە چۆن هەوڵماندا پاڵپشتی لە عێراق بکەین بەهەمانشێوە ئەمڕۆش پشتیوانی دەکەین، عێراق برای ئێمەیە و هەمومان ئەمە باش دەزانین ئەگەر بێت و عێراق سەقامگیر نەبێت هیچ کەسێک ئاسودە نابێت لە ماڵی خۆی و بە ئاسودەیی لە ماڵی خۆی دانانیشێت و خۆشگوزەران نابێت". چاوشئۆغڵو ئاماژەی بەوەدا، کە حکومەتەکەی مستەفا کازمی ھەنگاوی باشی ناوە بۆ جێبەجێکردنی داواکارییەکانی گەلی عێراق و وتی، "ئامادەین بەشداری لە پڕۆژەکانی ژێرخان لە عێراقدا، بکەین". لە بەشێکی دیکەی وتارەکەیدا وەزیری دەرەوەی تورکیا باسی لە بوونی پەکەکە لە عێراق و هەڕەشەکانی بۆ سەر تورکیا ئەوەشی خستەڕو: "گەشەی ئابوری و بازرگانی ناکرێت جێبەجێ بکرێت، ئەگەر بێت و ئەو ئاڵنگاریانەی کە لەناو عێراقدا هەیە بمێنێتەوە بەتایبەتی ئاڵنگاری گروپە چەکدارەکان، کە کێشەیەکی زۆر دروست دەکەن بۆ عێراق و ناوچەکە، ئێمە باش دەزانین کە گروپەکان داعش و پەکەکە و گوللەن کێشەیەکی زۆریان دروستکردوە لەم ناوچەیە، ئێمە قبوڵ ناکەین پەکەکە لەم ناوچەیە هەبێت و ببێتە هەڕەشە بۆ تورکیا، ئێمە پاڵپشتی تەواوی خۆمان ئاڕاستەی عێراق دەکەین بۆ ئەوەی پەکەکە لە عێراق نەمێنێت". وتیشی، "ئومێد دەکەین ئەم لوتکەیە ببێتە مایەی زیادبوونی ھاریکارییەکانمان لەسەر ئاستی ھەرێمی". چاوشئۆغلو باسی لەوەشکرد، "ئێمە لە چوارچێوەی وڵاتێکی دراوسێ بەهەمو شێوەیەک پاڵپشتی براکانمان لە عێراق دەکەین، لە هەمان کاتدا تورکیا توانیویەتی لەم چوارچێوەیەدا لە ریزبەندی یەکەمی وڵاتان بێت کە هیچ کاتێک پشتی لە عێراق نەکردوە، تورکیا بە هەمو شێوەیەک هەوڵ دەدات بازرگانی و ئابوری خۆی لەگەڵ عێراق بەهێز بکات و دەیەوێت دەروازەی سنوری زیاتر بکاتەوە لە روی وشکان و هێڵی ئاسنین و دامەزراندنی ناوچەی پیشەسازی لە موسڵ و جێبەجێکردنی بەنداوی زۆر گەورە، ناکرێت هەموی بە یەکجار جێبەجێ بکرێت بەڵکو هەنگاو بە هەنگاو هەوڵی بۆ دەدرێت، بۆ ئەمەش زۆر پێویستمان بەوەیە سەقامگیری ئەم وڵاتە بپارێزرێت و پێکەوە دەست لەناو دەست بنێین". لە لوتکەی بەغدا بۆ ھاریکاری و ھاوبەشی بەغدا، ھەریەکە لە سەرکۆماری فەڕەنسا، ئیمانوێل ماکرۆن و سەرۆکوەزیرانی کوێت، سەباح خالید ئەحمەد سەباح، سەرکۆماری میسر،عەبدولفەتاح سیسی، میری قەتەر تەمیم بن حەمەد ئال سانی، شای ئوردن عەبدوڵڵای دووەم و جێنشینی ئەبوزەبی، محەمەد بن زاید ئال مەکتووم، ئەمینداری گشتیی کۆمکاری عەرەبی، ئەحمەد ئەبو غێت و وەزیرانی دەرەوەی تورکیا، ئێران و سعوودیە و نوێنەرانی یەکێتیی ئەورووپا، ئەمریکا، بەریتانیا بەشدارن.
هاوڵاتى سەرۆککۆماری فەرەنسا، رایگەیاند:" نێچیرڤان بارزانی هاوپەیمانی سەرەکی فەرەنسایە لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر". لە راگەیێندراوەکەی کۆشکی ئیلیزێدا ئاماژە بەوە کراوە کە ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆککۆماری فەرەنسا، لە رۆژانی شەممە و یەکشەممە سەردانی بەغدا، هەولێر و موسڵ دەکات. لەم سەردانەیدا وەزیری دەرەوەی فەرەنسا، ژان ئێف لۆدریان، یاوەریی ماکرۆن دەکات. راگەیێندراوەکەی کۆشکی ئیلیزێ، هاتووە ئیمانوێل ماکرۆن جیاواز لە سەرکردەکانی دیکەی عێراق باسی نێچیرڤان بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەکات و بە "هاوپەیمانیی سەرەکیی فەرەنسا لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر" ناوی دەبات. کۆشکی ئیلیزێ دەڵێت، لە کۆبوونەوەکانیدا لەگەڵ مستەفا کازمی سەرۆکوەزیرانی عێراق و بەرهەم ساڵح سەرۆککۆماری عێراق، ئیمانوێل ماکرۆن تیشک دەخاتە سەر بەردەوامی هاوئاهەنگی هاوبەش لەگەڵ هاوبەشە عێراقییەکان لە بواری بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر، لەگەڵ پێشکێشکردنی پاڵپشتی فەرەنسا بۆ دووبارە بونیادنانەوەی عێراق و پشتیوانیکردنی پرۆسەی سیاسیی ئێستا و پتەوکردنی پەیوەندییە دووقۆڵییەکان لەنێوان فەرەنسا و عێراق. دواتر ماکرۆن لەگەڵ محەممەد حەلبووسی، سەرۆکی پەرلەمانی عێراق و لیژنەکانی پەرلەمان و سەرۆکی گرووپی دۆستایەتیی عێراقی – فەڕەنسی کۆدەبێتەوە. لەبارەی کۆنگرەی بەغدا بۆ هاوئاهەنگی و هاوبەشی، لە راگەیێندراوێکەی کۆشکی ئیلیزێدا هاتووە: "ئامانجی ئەم کۆنگرەیە کە عێراق بە هاوئاهەنگی لەگەڵ فەرەنسا رێکیدەخات بۆ هەموو وڵاتانی دراوسێی عێراق، کارکردنە بۆ بەرژەوەندی ئاسایش و سەقامگیری و گەشەسەندنی وڵات. بەڕێوەچوونی ئەم کۆنگرە بێوێنەیە دەتوانێت رۆڵی هەبێت لە گفتوگۆی نێوان وڵاتان و گەیشتن بە تەواوکاریی هەرێمی". هەر لەو ماوەیەی ماکرۆن لە بەغدا دەمێنێتەوە، سەردانی ناوچەی کازمییەی شیعەنشین دەکات. دواتر لەگەڵ نادیە موراد، کچە کوردی ئێزدی و باڵیۆزی نیازپاکیی نەتەوە یەکگرتووەکان و براوەی خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی کۆدەبێتەوە. لە موسڵیش ئیمانوێل ماکرۆن چاویدەکەوێت بە نوێنەرانی کریستییانەکانی رۆژهەڵات لە کاتیدرالی ئەلساعە، سەردانی شوێنی مزگەوتی نووری گەورەش دەکات کە ئێستا نۆژەن دەکرێتەوە. سەردانی زانکۆی موسڵیش دەکات. راگەیێندراوەکەی کۆشکی ئیلیزێ، جیاواز لە سەرکردەکانی دیکەی عێراق باسی نێچیرڤان بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەکات و بە "هاوپەیمانیی سەرەکیی فەرەنسا لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر" ناوی دەبات. ئیلیزێ دەڵێت، ماکرۆن لە هەولێر "لەگەڵ بەڕێز نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان عێراق و هاوپەیمانی سەرەکی فەرەنسا لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر کۆدەبێتەوە". لە ساڵی 2-12-2017 نێچیرڤان بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان و ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆککۆماری فەرەنسا، یەکەم کۆبوونەوەیان ئەنجامدا، ئەو کاتە ماکرۆن نێچیرڤانی بارزانی بانگهێشتی کۆشکی ئیلیزێ کرد لە پاریس. کۆبوونەوەی دووەمیش هەر لە کۆشکی ئیلیزێ بوو لە 10-7-2019، کۆبوونەوەی سێیەمیش لە بەغدا بوو لە 2-9-2020، کۆبوونەوەی چوارەمیش لە کۆشکی ئیلیزێ بوو لە 30-3-2021. سەرۆککۆماری فەرەنسا هەر لە هەولێر لەگەڵ سەرۆک مەسعود بارزانیش کۆدەبێتەوە، هەروەها نوێنەرانی پێشمەرگە. ئاماژە بەوەشکراوە کە ئیمانوێل ماکرۆن لە هەولێر لەگەڵ خێزانی یەکێک لە قوربانییەکانی داعشیش کۆدەبێتەوە "ئەوەش وەکو رێزلێنان و بەرزنرخاندن بۆ شەرڤانانی کورد لە دژی تیرۆر"، ئیلیزێ دەڵێت. دەقی راگەیێندراوی کۆشکی ئیلیزێی فەرەنسا: سەرۆککۆمار، رۆژانی شەممە 28 و یەکشەممە 29ی مانگی ئاب، سەردانی کۆماری عێراق دەکات، لە بەغدا و هەولێر و موسڵ. لەم سەردانەدا وەزیری دەرەوە ژان ئێف لۆدریان یاوەریی دەکات. سەرۆککۆمار لەگەڵ بەڕێز مستەفا کازمی، سەرۆکوەزیرانی کۆماری عێراق، ئینجا بەڕێز بەرهەم ساڵح سەرۆککۆماری عێراق کۆدەبێتەوە. سەرۆککۆماری فەرەنسا تیشک دەخاتە سەر بەردەوامی هاوئاهەنگی هاوبەش لەگەڵ هاوبەشە عێراقییەکان لە بواری بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر، لەگەڵ پێشکێشکردنی پاڵپشتی فەرەنسا بۆ دووبارە بونیادنانەوەی وڵات و پشتیوانیکردنی پڕۆسەی سیاسی ئێستا و پتەوکردنی پەیوەندییە دووقۆڵییەکان لەنێوان فەرەنسا و عێراق. ئیمانوێل ماکرۆن جیاواز لە سەرکردەکانی دیکەی عێراق باسی نێچیرڤان بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەکات و بە "هاوپەیمانیی سەرەکیی فەرەنسا لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر" ناوی دەبات. هەروەها لەگەڵ بەڕێز محەممەد حەلبووسی سەرۆکی پەرلەمان و لیژنەکانی پەرلەمان و سەرۆکی گرووپی دۆستایەتی عێراقی – فەڕەنسی کۆدەبێتەوە. سەرۆکککۆمار ئامادەی کۆنگرەی بەغدا بۆ هاوئاهەنگی و هاوبەشی دەبێت. ئامانجی ئەم کۆنگرەیە کە عێراق بە هاوئاهەنگی لەگەڵ فەرەنسا رێکیدەخات بۆ هەموو وڵاتانی دراوسێی عێراق، کارکردنە بۆ بەرژەوەندی ئاسایش و سەقامگیری و گەشەسەندنی وڵات. بەڕێوەچوونی ئەم کۆنگرە بێوێنەیە دەتوانێت رۆڵی هەبێت لە گفتوگۆی نێوان وڵاتان و گەیشتن بە تەواوکاریی هەرێمیی. هەر لە بەغدا، سەرۆک سەردانی ناوچەی کازمییەی شیعە دەکات. لەگەڵ نادیە مورادیش کۆدەبێتەوە کە براوەی خەڵاتی 2018ی نۆبڵە بۆ ئاشتی، ئەوەش بۆ تاوتوێکردنی رەوشی پێکهاتەی ئێزدی و مافەکانی ژنان. لە موسڵ، سەرۆک چاویدەکەوێت بە نوێنەرانی کریستیانەکانی رۆژهەڵات لە کاتیدرالی ئەلساعە، سەردانی شوێنی مزگەوتی نووری گەورەش دەکات کە ئێستا نۆژەن دەکرێتەوە. سەردانی زانکۆی موسڵیش دەکات لەگەڵ گەنجە عێراقییەکان لە کچان و کوڕان، پیاوانی کار و قوتابییان. لە هەولێر، سەرۆککۆمار لەگەڵ بەڕێز نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان عێراق و هاوپەیمانی سەرەکی فەرەنسا لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر کۆدەبێتەوە. لەگەڵ سەرۆکی پێشووی هەرێمیش، بەڕێز مەسعوود بارزانی، کۆدەبێتەوە، هەروەها لەگەڵ نوێنەرانی پێشمەرگە. سەرۆک لەگەڵ خێزانی یەکێک لە قوربانییەکانی داعشیش کۆدەبێتەوە، ئەوەش وەکو رێزلێنان و بەرزنرخاندن بۆ شەرڤانانی کورد لە دژی تیرۆر.
هاوڵاتى وه‌زاره‌تى په‌روه‌رده‌ى حكومه‌تى هه‌رێمى كوردستان رایگەیاند: " لابردنی کتێبی پەروەردەی ئیسلامی لە قۆناغەکانی خوێندن، ئەو بابەتە هیچ بنەمایەکی نییە و دوورە لە ڕاستییەوە کتێبەکانی پەروەردەی ئیسلامی نە لابراوە و نە لاشدەبرێت و نەهیچ بەرنامەیەکیشمان بۆ ئەم بابەتە هەیە. وه‌زاره‌تى په‌روه‌رده‌ى حكومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ئه‌مڕۆ شه‌ممه 28ى ئابى 2021، له‌باره‌ى لابردنى كتێبى په‌روه‌رده‌ى ئیسلامى له راگه‌یه‌ندراوێكدا ئاماژه‌ى به‌وه‌كرد، سەبارەت بە ئەو دەنگۆیانەی بڵاو بۆتەوە دەربارەی لابردنی کتێبی پەروەردەی ئیسلامی لە قۆناغەکانی خوێندن، ئێمە وەکو وەزارەتی پەروەردە بە هەموولایەکی ڕادەگەیەنین کە ئەو بابەتە هیچ بنەمایەکی نییە و دوورە لە ڕاستییەوە کتێبەکانی پەروەردەی ئیسلامی نە لابراوە و نە لاشدەبرێت و نەهیچ بەرنامەیەکیشمان بۆ ئەم بابەتە هەیە. له راگه‌یه‌ندراوه‌كه‌شدا وه‌زاره‌تى په‌روه‌رده ئه‌وه‌شى خسته‌ڕوو، بەڵکو بایەخ و گرنگی زۆریشی پێدراوە، بەداخەوە هەندێک کەس ئەم بانگەشەیە دەکەن کە وەک کەرەستەیەکی سیاسی و بۆ مەرامی هەڵبژاردن بەکاری دەهێنن
.jpg)
هاوڵاتى قوباد تاڵەبانی رایگەیاند:" ئەم هاوپەیمانێتیەش دواین خەون و رۆئیای خوالێخۆشبوان مام جەلال و کاک نەوشیروانە، بۆیە دەبێت هەموان هەوڵی سەرخستنی بدەین و ئەو خەونە گەورەیەش بەدی بهێنین". نوسینگەی سەرۆکی هاوپەیمانی کوردستان لەرایەەندراوێکدا بڵاویکردەوە، ئەمڕۆ قوباد تاڵەبانی لەگەڵ بەرپرسانی یەکێتی و گۆڕان کۆبوەتەوە و داوای لێکردون پێکەوە کار بۆ سەرخستنی هاوپەیمانی کوردستان بکەن لەپێناو بەدیهێنانی خواست و مافەکانی گەلی کوردستان و خزمەتی ھاوڵاتییان بكە‌ن. قوباد تاڵەبانی لەکۆبونەوەیەکدا لەگەڵ بەرپرسانی حکومی یەکێتی و گۆڕان لە سلێمانی بە ئامادەبونی شاناز ئیبراهیم ئەحمەد، ئاسۆ رەحیم و هەڤاڵ ئەبوبەکر و کاندیدەکانی سلێمانی هاوپەیمانی کوردستان، باسی لە گرنگی هەڵبژاردنی داهاتوی پەرلەمانی عێراقی کرد و ئامادەکارییەکانی دەستپێکردنی بانگەشە و ئەرکی بەرپرسانی حکومی خستەڕو. لەکۆبوونەوەکەدا قوباد تاڵەبانی ئاماژەی بە گرنگی خزمەتکردنی هاوڵاتیان و پاراستنی ئارامی و سەقامگیری دا و جەختی کردەوە خواستەکانی هاوڵاتیان بە ئێمەی یەکێتی و گۆڕان دێنەدی، بۆیە دەبێت پێکەوە کار بکەین بۆ سەرخستنی هاوپەیمانی کوردستان و کاندیدەکانی. لە بەشێکیتری کۆبوونەوەکەدا داوای لە بەرپرسانی حکومی کرد، سەرەڕای ئەرکەکانیان لە کاری حکومی کە خزمەتکردنی هاوڵاتییانە، هاوکار بن لەگەڵ ئێمە و کاندیدەکان و کاربکەن بۆ جێبەجێکردنی بەرنامەی هاوپەیمانی کوردستان. وتیشی:" بەشێکی زۆری گرفت و کەموکوڕییەکانی هەرێمی کوردستان، چارەسەر کردنیان لە بەغدایە، بەتایبەت پرسی بودجە و شایستە داراییەکانی مووچەخۆران". قوباد تاڵەبانی راشیگەیاند، "ئێمە لەبەردەم تاقیکردنەوەیەکی گرنگداین و ئەم هاوپەیمانێتیەش دواین خەون و رۆئیای خوالێخۆشبوان مام جەلال و کاک نەوشیروانە، بۆیە دەبێت هەموان هەوڵی سەرخستنی بدەین و ئەو خەونە گەورەیەش بەدی بهێنین". قوباد تاڵەبانی جەختی کردەوە، "دەبێت کار بکەین لەسەر بەشداریکردنی زۆرترین دەنگدەر لەو هەڵبژاردنەدا، یەکگرتویی یەکێتی و گۆڕان لێرە و لە بەغدا کاریگەری دەبێت لەسەر باشتر خزمەتکردن و بەدەستهێنانی مافە ڕەواکانی گەلی کوردستان". هەروەها شاناز ئیبراهیم ئەحمەد، وێڕای پشتگیریکردن لە وتەکانی قوباد تاڵەبانی، جەختی کردەوە کە "دەبێت پێکەوە کار بۆ خزمەتکردنی هاوڵاتیان بکەین و ئەو ئەرکەش لەسەر گۆڕان و یەکێتییە و خواستی هاوڵاتیانیش بە کار و بەرنامەی هاوپەیمانی کوردستان بەدی دێت". شاناز ئیبراهیم ئەحمەد داوای کرد بەرپرسانی حکومی هەوڵ بدەن خزمەتێکی زیاتر بە دانیشتوانی ئەو گەڕەکانە بکەن کە هەژار نشینن، کە خزمەتکردنی خەڵک هەژار و کەم داهات ئامانجی هاوپەیمانی کوردستانە. ئاسۆ رەحیم، ئەندامی جڤانی نیشتیمانی گۆڕان ئاماژەی بە گرنگی هاوپەیمانی یەکێتی و گۆڕاندا لەم هەڵبژاردنەدا و رایگەیاند، "خەڵکی کوردستان داوای خزمەتکردنمان لێ دەکەن و ئێمە لەبەردەم ئەو تەحەدایە داین وەک هاوپەیمانی کوردستان، بۆیە هەروەک چۆن دەبێت بە یەکگرتوییمان لە بەغدا چارەسەری کێشە هەڵپەسێردراوەکان بکەین، ئاواش دەبێت لێرە لەڕێی نوێنەرانمان لە حکومەت خزمەتی زیاتر بە هاوڵاتیان بکەین". لایخۆیەوە هەڤاڵ ئەبوبەکر پارێزگاری سلێمانی بە وردی باسی لە گرنگی سەرخستنی هاوپەیمانی کوردستانی کرد و رایگەیاند، کە "دەبێت نوێنەرانی یەکێتی و گۆڕان لە حکومەت وێنە و ئاوێنەی ئەو دو حزبە بن لە بەردەم هاوڵاتییاندا و جێبەجێکاری پلان و بەرنامەی یەکێتی و گۆڕان بن بۆ خزمەتکردنی خەڵکی کوردستان". پارێزگاری سلێمانی وتیشی، "خەڵکی ئێمە خاوەن ئیرادەن و مافی خۆیانە داوای خزمەتمان لێ بکەن و ئەوەشیان لێ ڕادەبینین کە لەگەڵمان بن لەم هەڵبژاردنەدا".
هاوڵاتى سەرۆکی حكومەتی عێراق لە لووتکەی بەغدا رایگەیاند: "گرێدانی ئەو کۆنگرەیە لە بەغدا بەرجەستەی رۆڵی عێراق دەکات بۆ ئەوەی باشترین پەیوەندیی لەگەڵ وڵاتانی دونیا هەبێت کە لەسەر بنچینەی هاریکاری و تەواوکاری و دەستوەرنەدان لە کاروباری ناوخۆ و زاڵبوون بەسەر زمانی گفتوگۆ و هاوبەشی و رێزگرتنی بەرامبەر بونیادنرابێت". ئەمڕۆ شەممە 28-08-2021 کۆنگرەی بەغدا بۆ هاوکاری و هاوبەشی بە وتارێکی مستەفا کازمی، سەرۆکوەزیرانی عێراق دەستیپێکرد. سەرۆکوەزیرانی عێراق رایگەیاند: "عێراق لە قۆناغی رابردوودا لەسەر ئاستی جیاواز رووبەڕووی ئاڵنگاریی گەورە بووەوە، بەڵام توانیی هەنگاوی فراوان بنێت بۆ تێپەڕاندنی ئەو ئاڵنگارییانە بە ئیرادەی گەلەکەمان و پێداگری لەکارکردن و ژیان لە پێناو داهاتووێک کە شایستەی بێت، بە یارمەتی سەرجەم برایەکانی و دراوسێیەکانی."
.jpg)
