هاوڵاتی ئەمڕۆ سێشەممە نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت لە بازاڕەکانی جیهاندا بە 66 دۆلار و 07 سەنتە، هاوكات نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی ئەمریکیش بە 62 دۆلار و 29 سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت. لە مانگی رابردوودا، نرخی نەوت بۆ سەروو 70 دۆلار بەرزبووەوە، کە یەکەمجاربوو لە دوای ئەوەی لە ساڵی رابردووەوە بەهۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و لەکارکەوتنی کارگە گەورەکانی جیهان و راگرتنی جموجوڵی ئامێر و ئۆتۆمبێلەکان، نرخی نەوت بۆ نزمترین ئاستی لە مێژوویدا دابەزی. ماوه‌ی چه‌ند مانگێكه نرخی نه‌وت له بازاڕه‌كانی جیهان به‌رزبوونه‌وه‌ی به‌خۆیه‌وه به‌جۆرێك چه‌ند رۆژێكه له سه‌رو 60 دۆلاره‌وه مامه‌ڵه‌ی پێوه ده‌كرێت.
هاوڵاتى بەرپرسی مافی مرۆڤی ئەڵمانیا رایگەیاند "دەبوو توركیا سەلاحەددین دەمیرتاش بەپێی بڕیاری دادگای مافەكانی مرۆڤی ئەوروپا ئازادبكردایە". باربێل كۆفلەر بەرپرسی مافی مرۆڤی ئەڵمانیا ئەمڕۆ سێ شەممە، 27نیسانی 2021لە ڕاگەیاندراوێكدا رایگەیاند "بەرپرسانی توركیا دەستیانكردووە بە گوشارخستنە سەر هەدەپە و ئەندامەكانی. ئێمە بە نیگەرانییەكی قووڵەوە سەیری پرۆسەی دادگاییكردنی زیاتر لە 100 سیاسەتمەداریان دەكەین بەهۆی دۆسیەی كۆبانێ كە لە ساڵی 2014 روویداوە". دووشەممە لەسەر پشتیوانی لە ڕۆژئاوای کوردستان ١٠٨ کەسایەتی سیاسی كه لە نێویاندا سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش و فیگه‌ن یۆكسه‌كداغ، هاوسەرۆکانی پێشووی هەدەپەی تێدایە هەر یەک لەو ١٠٨ بەرپرسە بەتۆمەتی هاوکاریکردنی ڕۆژئاوای کوردستان لە دادگای سنجان دادگایی دەکرێن. لەبارەی ئازادکردنی دەمیرتاش بە بڕیاری دادگای مافەكانی مرۆڤی ئەوروپا، باربێل دەڵێت، "دەبوو ئازاد بكرایە، كەچی نەكرا، ئێمە و لایەنە پەیوەندیدارەكانی ئەوروپا رەخنەی تووند ئاراستەی حكومەتی ئەنقەرە دەكەین." كۆفلەر پێی وایە، هەوڵدان بۆ كپكردنی دەنگ و هەڵوێستی سیاسیی، بنەما و پرەنسیبەكانی دیموكراسییەت لەبار دەبات. دەشڵێت، ئەڵمانیا لە نزیكەوە چاودێریی دۆخی یاسایی توركیا دەكات و "داوا لە ئەنقەرە دەكەین پابەندی ستاندەرد و پرەنسیپەكانی دەوڵەتی یاسا بكات. رێز لە بڕیارەكانی دادگەی مافەكانی مرۆڤی یەكێتیی ئەوروپا بگرێت و پێویستە هەرچی زووە سەلاحەددین دەمیرتاش ئازاد بكات." بەرپرسی مافی مرۆڤی ئەڵمانیا رەخنەی تووند ئاراستەی داواكاری گشتی كۆماریی لە ئەنقەرە دەكات و ئاماژە بەوە دەکات، لە تۆمەتنامەكەدا هەدەپە بەوە تۆمەتبار كراوە گوایە بانگهێشتی بۆ تووندوتیژی كردووە، بەڵام هەدەپە داوای لە لایەنگران و خەڵكی ناوچەكە كردووە هەڵوێستی سیاسیی روونیان لەبارەی رووداوەكانەوە دەرببڕن. دوای ئەوەی داعش لە هاوینی 2014 گەمارۆی خستە سەر کۆبانێ و هەوڵی کۆنترۆڵکردنیدا، هەدەپە و ژمارەیەک لە پارتە کوردەکانی باکوور داوایان لە حکومەتی ئەوسای تورکیا کرد، رێگە بەچوونی چەک و هاوکاریی سەربازیی لە تورکیاوە بۆ شەڕڤانانی یەپەگە بنێردرێت، بەڵام ئەنقەرە رەتیکردەوە. لە چەند شارێکی باکووری کوردستان لەسەر داوای هەدەپە خۆپێشاندان دەستیپێکرد، حکومەتیش بۆ هێورکردنەوەی گرژییەکان قەدەخەی هاتووچۆی راگەیاند، بەڵام گرژییەکان رووی لە هەڵکشان کرد، بەهۆیەوە 46 سڤیل و پۆلیس کوژران و 682 کەس لە خۆپێشاندەران و پۆلیس برینداربوون و 323 کەس دەستگیرکران و هەزار و 113 بینا و بارەگای هەردوو کەرتی گشتیی و تایبەتی سووتێندران.
هاوڵاتی رێككەوتنی ئەتۆمیی لەئێستای دۆخی ئێراندا بەگەورەترین گرەوی مێژوویی دەسەڵاتدارانی ئەو وڵاتە لەقەڵەمدەدرێت كەچارەنووسی ریفۆرمخوازو محافزكاری ناو كۆماری ئیسلامی ئێران یەكلایی دەكاتەوەو ململانێی ئەو دوو باڵەی برەوی جەنگێكی ساردی رانەگەیەنراوی نێوخۆیی بردووە. ریفۆرمخوازانی ئێران كە خۆیان بەخاوەنی سەرەكیی رێككەوتنی ئەتۆمیی دەزانن و لەئێستادا كە حكومەتی ئەو وڵاتەیان بەدەستەوەیەوە و وڵات و حكومەتەكەیان لە قەیرانی گەورەی ئابوریی و سیاسیدایە دەیانەوێت پێش ئەوەی تەمەنی (100) رۆژەی حكومەتەكەیان كۆتایی پێبێت بەهەر نرخێك بێت ئەو رێككەوتنە بەدانوستان لەگەڵ ئەوروپا و ئەمەریكا زیندوو بكەنەوە و بەمە ببنە هۆی بووژاندنەوەی پێگەی ریفۆرمخوازان لەهەڵبژاردنە گشتییەكانی ئێران و سەرۆك كۆماریی لەو وڵاتە. لەگەڵ دەستپێكردنی دانیشتنە ئەتۆمییەكانی رۆژی سێشەممە رێكەوتی (6/4/2021) لەڤیەننا لەنێوان ئێران و وڵاتانی( فەڕەنسا، بەریتانیا، ئەڵمانیا و نوێنەرانی روسیاو چین و ئەمەریكا)، عەلی خامنەیی، رێبەری كۆماری ئیسلامیی ئێران كە بەپێشەنگ و سەركردەی محافزكاران پێناسە دەكرێت، رایگەیاند؛ ئەگەرچی تیمی دانوستانكاری ئێران بەڕاستگۆ و متمانەپێكراو دەزانم، بەڵام ناكرێت متمانە بەلایەنەكانی زیندوكردنەوەی رێككەوتنی ئەتۆمیی ئێران و وڵاتانی (5+1) بكرێت بەتایبەت ئەمەریكا، بۆیە دەبێت بەهەستیارییەوە مامەڵە لەگەڵ دۆخەكەو بەڵێنی ئەو لایەنانە بكرێت. دوای لێدوانی خامنەیی میدیا فەرمییەكانی كۆماری ئیسلامی ئێران و راگەیاندنەكانی محافزكاران زۆربەی هەواڵ و بەرنامەكانیان تەرخان كرد بۆ رەتكردنەوەی رێككەوتنی ئەتۆمیی و دانیشتن و گفتۆگۆكانی ڤیەننایان بەهەوڵەكانی لایەنی ریفۆرمخوازان بۆ پڕوپاگەندە لەبەرژەوەندیی خۆیان لەهەڵبژاردنەكانی داهاتوی ئێران لەقەڵەمداو رێككەوتنەكەشیان بەبێ دەستكەوت و زیانبەخش بۆ ئێران ناوهێنا. لەبەرامبەردا حەسەن رۆحانی، كە لەئێستادا بەیەكێك لەپێشەنگ و سەركردەكانی ریفۆرمخوازان دەناسرێت، رایگەیاند:» مەبەستیان نییە ئەنجامی ئەو دانیشتنانە بۆ هەڵبژاردنەكان بەكاربهێنن، بەڵام لایەنێك لەناوخۆی كۆماری ئیسلامیدا بە رەتكردنەوەی رێككەوتنی ئەتۆمیی سەدان ملیار دۆلار زیانی بەئێران گەیاندووەو ئێمە دەمانەوێت بەزیندوكردنەوەی رێككەوتنی ئەتۆمیی و ئەنجامدانی دانوستانە نێودەوڵەتییەكان ئەو زیانانە قەرەبوو بكەینەوە». رێككەوتنی ئەتۆمیی كارتی ریفۆرمخوازان.. لەساڵی (2015) و دوای (20) مانگ لەدەستپێكردنی كۆبوونەوە ئەتۆمییەكانی نێوان وڵاتانی (چین، فەڕەنسا، روسیا، بەریتانیا، ئەمەریكا لەگەڵ ئەڵمانیا ) كە بەگروپی (5+1) دەناسرێت رێككەوتنی ئەتۆمیی ئێران و (5+1) لەڤیەننا-ی پایتەختی نەمسا واژۆكراو ئەمەش بووە گەورەترین دەستكەوت بۆ ریفۆرمخوازانی ئێران، چونكە حەسەن رۆحانی لەساڵی (2013) بە بەڵێنی رێككەوتنی ئەتۆمیی توانیی دەنگێكی بەرچاو بەپشتیوانیی ریفۆرمخوازان بەدەستبهێنێت و ببێتە سەرۆك كۆماری ئێران و تەنانەت لەساڵی (2017) هەمان بەڵێنی دووبارە كردەوەو جارێكی دیكە بووەوە بە سەرۆك كۆمار. لەلایەكی دیكەوە محەمەد جەواد زەریف، وەزیری دەرەوەی ئێران كە لە ریفۆرمخوازان ئەژمار دەكرێت جەختی لە كۆبوونەوەكانی ڤیەننا و جێبەجێكردنی رێككەوتنی ئەتۆمیی كردووەتەوە و رایگەیاند:»ئەگەرچی هەندێك لایەنی كۆماری ئیسلامی ئێران تۆمەتی پەیوەندیی ژێربەژێری لەگەڵ سەركردەكانی ئەمەریكا بۆ خودی ئەو هەڵبەستوە بۆ ئەوەی شكست بەدانوستان و كۆبوونەوەكانی ڤیەننا بهێنن، بەڵام ئێران هیچ رێگاچارەیەكی نییە جگە لە بەئەنجامگەیاندنی رێككەوتنی ئەتۆمیی و دانوستان لەگەڵ ئەمەریكا». ئەوەی جێگەی سەرنجە ریفۆرمخوازان بە بەردەوامیی بەرگرییان لە رێككەوتن و دانوستان لەگەڵ وڵاتانی رۆژئاوا بەتایبەت ئەمریكا كردووەو لەنوێترین رووداویشدا بەهزاد نەبەوی، سەرۆكی بەرەی چاكسازیی ئێران كە بەپارتیزانی پیر دەناسرێت و یەكێكە لەسەركردەكانی ریفۆرمخوازان نامەیەكی بۆ جۆو بایدن، سەرۆكی ئەمەریكا نووسیوە و لەنامەكەدا داوای لەبایدن كردووە «ئەو كە بەرگریی لەدیموكراسیی دەكات با وڵاتەكەی بۆ رێككەوتنی ئەتۆمیی بگەڕێنێتەوە». لەنامەكەدا جەخت لەوە كراوەتەوە كە ریفۆرمخوازانی ئێران پێداگریی لەدانوستان و گفتوگۆ لەگەڵ وڵاتانی رۆژئاواو ئەمەریكا دەكەنەوە. هەموو ئاماژەكان لەدەستپێكردنی رێككەوتنی ئەتۆمییەوە تا كشانەوەی ئەمەریكاو زیندوكردنەوەی ئێستای ئەو رێككەوتنە دەریدەخەن رێككەوتنی ئەتۆمیی كارتێكی گرنگە بۆ ریفۆرمخوازان تا سوود لەئەنجامەكانی وەرگرن و دەسەڵاتی خۆیان لەجومگەكانی كۆماری ئیسلامی ئێراندا بپارێزن. ریفۆرمخوازان دوای خومەینی پەنا بۆ خاتەمی و زەریف دەبەن.. دوای ئەوەی حەسەن خومەینی كوڕەزای روحەڵڵا خومەینی، دامەزرێنەری كۆماری ئیسلامی ئێران چاوی بە عەلی خامنەیی رێبەری كۆماری ئیسلامی ئێران كەوت لەخۆپاڵاوتنی بۆ هەڵبژاردنەكانی سەرۆك كۆماریی وەك كاندیدی ریفۆرمخوازان پاشگەز بووەوە و ئەمە بووە گورزێكی دیكەی خامنەیی کە بەدژی ریفۆرمخوازان دادەنرێت، چونكە ریفۆرمخوازان هیوای زۆریان لەسەر خومەینی هەڵچنیبوو، بەڵام خامنەیی ریسەكەی ریفۆرمخوازنی كردەوە بە خوری. هاوكات رۆژنامەی (ئارمانێ میللی) سەر بەحكومەت و نزیك لە ریفۆرمخوازان نووسیویەتی هەوڵی گەڕاندنەوەی خاتەمی بۆ هەڵبژاردنەكانی سەرۆك كۆماریی لەئێران دەدرێت چونكە گومانی تێدا نییە كە محەمەد خاتەمی، سەرۆك كۆماری رابردووی ئێران و پێشەنگی ریفۆرمخوازان دەتوانێت لەئێستادا رۆڵی بەرچاوی هەبێت و ئاستی بەشداریی خەڵك بۆ هەڵبژرادنەكانی داهاتووی وڵاتەكە بەشێوەیەكی بەرچاو بەرز بكاتەوە، چونكە ئەو خۆشەویستی خەڵك و لایەنە ریفۆرمخوازەكانەو توانای بەدەستهێنانی دەنگی زۆرەو پێویست دەكات دوای ئەوەی حەسەن خومەینی وەك لایەنگری ریفۆرمخوازان لەكاندیدبوون بۆ سەرۆك كۆماریی پاشگەزبووەتەوە، محەمەد خاتەمی كاندیدبوونی خۆی رابگەیەنێت. محەمەد جەواد زەریف چەندجارێك رایگەیاندوە ئەركی گرنگی ئەو بەڕێوەبردنی دەزگای دیپلۆماسیی ئێرانەو پسپۆڕیەتیەكەشی لەو بوارەدایە، بۆیە نایەوێت خۆی بۆ پۆستی سەرۆك كۆماریی بپاڵێوێت، بەڵام بەپێی هەواڵ و هەوڵی ریفۆرمخوازان زەریف لەئێستادا تاكە هیوای ئەو لایەنەی كۆماری ئیسلامی ئێرانە، چونكە توانای بەدەستهێنانی دەنگی زۆرەو دەكرێت ببێتە مایەی بەشداریی بەرچاوی خەڵك لەهەڵبژاردنەكاندا، لەبەرئەوەی محافزكاران گرەویان لەسەر بەشداریی كەمی خەڵكە لەو هەڵبژاردنانەداو ئەزمونی هەڵبژاردنەكانی ساڵی رابردووی پەرلەمانی ئێران ئەوەی دەرخستەوە لەئەگەری بەشداریی كەمی خەڵكدا محافزكاران دەبنە براوەی سەرەكیی هەڵبژاردنەكان. هێرشەكان دژی حكومەت و ریفۆرمخوازان چڕ دەكرێتەوە.. لەگەڵ دەركەوتنی ئاماژەكانی ئەرێنیی گفتوگۆو دانوستانی ناڕاستەوخۆی ئێران و ئەمەریكا لەڤیەننا تەلەفیزیۆنی تۆڕی هەواڵی كۆماری ئیسلامی ئێران (شەبەكەی خەبەر) بڵاویكردەوە كەكۆبوونەوەكانی ڤیەننا هیچ ئەنجامێكی نەبووە و ئەمەریكا هەوڵی كات كوشتن دەدات بۆ درێژەپێدانی سزاكانی سەر ئێران و بەرنامەیەكی دیكۆمینتاریی سەبارەت بەزیانەكانی رێككەوتنی ئەتۆمیی و دزەكردنی دەزگای هەواڵگریی ئەمەریكاو ئیسرائیل و بەریتانیای لەئێران بەهۆی ئەو رێككەوتنەوەو ئەندامانی تیمی دانوستانكاری ئەتۆمیی بڵاو كردەوەو ئەمەش تووڕەبونی حەسەن رۆحانی و محەمەد جەواد زەریف و بەیاننامەی وەزارەتی دەرەوەی ئێرانی لێكەوتەوە. حەسەن رۆحانی، سەرۆك كۆماری ئێران لەكۆبوونەوەی هەفتەی رابردووی لەگەڵ كابینەی حكومەت وەك وەڵامێك بەتۆمەتەكانی میدیا فەرمیی كۆماری ئیسلامی ئێران رایگەیاند حكومەت لەو تەمەنە (100) رۆژیەی ماویەتی سەرنجی لەسەر ئابوریی و كۆرۆناو رێككەوتنی ئەتۆمیی دەبێت. رۆحانی وتوویەتی: «ئەوانەی ئەمڕۆ فیلم و دیكۆمێنت لەسەر دژایەتی ئێمەو رێككەوتنی ئەتۆمیی پەخش دەكەن ناسنامەو ناوەڕۆكی خۆیان ئاشكرا دەكەن ئەوان دەزانن بۆ چارەسەری كێشەكانی وڵات هیچ رێگەیەك نییە جگە لە رێككەوتنی ئەتۆمیی و لەم چوار ساڵەدا بەهۆی كشانەوە لە رێككەوتنی ئەتۆمیی سەدان ملیار دۆلار زیان بەر ئێران كەوتووە». هەروەها سەرۆك كۆماری ئێران ئەوەی دووپاتكردووەتەوە بۆ زیندوكردنەوەی رێككەوتنی ئەتۆمیی سێ هەنگاو هەیە،كەیەكەمیان لابردنی تەواوی سزاكانی ئەمەریكایە لەدژی ئێران، دووەم تاقیكردنەوەی راستیی لابردنی سزاكانە لەلایەن ئێرانەوە، سێیەم گەڕانەوەی ئێران بۆ رێككەوتنەكەیە كە «بێگومان سەرجەم بەڵێن و پابەندییەكانی ناو رێككەوتنەكە بەوردیی جێبەجێ دەكەین». رۆژنامەی (ئیعتیماد) كە زمانحاڵی سەرەكیی ریفۆرمخوازانە بڵاویكردووەتەوە؛ تەلەفیزیۆنە فەرمییەكانی كۆماری ئیسلامی ئیران دژایەتیی رێككەوتنی ئەتۆمیی دەكەن، چونكە ناوەندی رەسمیی پەخش و بڵاوكردنەوەی كۆماری ئیسلامی ئێران (دەنگ و رەنگی كۆماری ئیسلامی ئێران) لە رێگەی پەخشنەكردنی لێدوانی سەرۆك كۆمارو بەرپرسان سەربارەت بە رێككەوتنی ئەتۆمیی و شیكردنەوەی دوور لە راستیی و نەگونجاو بۆ ئەو رێككەوتنە و تەنانەت پەخشكردنی فیلمێك بەناوی (كۆتایی گەمەكە) بە هەموو شێویەك دژی دانوستانەكان و گفتوگۆ ئەتۆمییەكان وەستاونەتەوەو هەمان كاری توندڕەوە كۆمارییەكانی كۆنگرێسی ئەمەریكاو لۆبییەكانی ئیسرائیل دژی ئێران دەكەن. «تەلەفیزیۆنە فەرمییەكانی كۆماری ئیسلامی ئێران بەتایبەت (شەبەكەی خەبەر) و (پرێس تیڤی) كە بەزمانی ئینگلیزی پەخشی خۆی دەكات بوونەتە سەكۆیەك بۆ دژایەتیی رێككەوتنی ئەتۆمیی و رێك لەكاتی بەڕێوەچونی گفتوگۆ ئەتۆمییەكانی ڤیەننا سەرجەم بەرنامەو هەواڵەكانیان لەسەر دژایەتیی ئەو گفتوگۆیانەو رێككەوتنی ئەتۆمیی و تۆمەت دروستكردن بۆ محەمەد جەواد زەریف، وەزیری دەرەوەی ئێران بوون، بۆیە ناوەندی دەنگ و رەنگی ئێران لەجیاتی گەیاندنی دەنگ و رەنگی خەڵك بووەتە ناوەندێك بۆ دژایەتیی دەنگ و رەنگی خەڵك». لەلایەكی دیكەوە وەزارەتی دەرەوەی ئێران بەیاننامەیەكی بەناونیشانی (ئەوان بەمشێوەیە یەكگرتوون و ئێمەش ئاوا پەرتەوازەین) بڵاوكردەوە كەتێیدا هاتووە « لەكاتی ئێستادا كە رۆڵەكانی ئەم نیشتیمانە هەوڵی هەڵوەشاندنەوەی سزا ستەمكارانەكانی ئەمەریكا دەدەن كەمینەیەكی بچووك، بەڵام بێ (هات و هەرا) بەبێ ئەوەی هەستی پێبكەن لەچەقێكی مێژوییدا دژی خواست و بەرژەوەندییەكانی خەڵك هەنگاو دەنێن، ئەوەی لەتوانایاندایە بۆ بەئامانجگرتنی نوێنەرانی ئێران لە رووبەڕووبوونەوەی دیپلۆماسیی لەڤیەننا لەم گۆڕەپانەدا بەكاری دەهێنن و لەڕێگەی دروستكردنی درامای تەلەفیزیۆنی دیكۆمینتاری و بڵاوكردنەوەی هەواڵی ناڕاست و زانیاریی دزەپێكراوو تۆمەت هەڵبەستن لەدژی ئەو تیمە دانوستانكارەی كە عەلی خامنەیی رێبەری كۆماری ئیسلامی ئێران بە (راستگۆو متمانەپێكراو) ناوی هێناون دەوەستنەوە». بەیاننامەكەی وەزارەتی دەرەوەی ئێران بە روون و ئاشكرا ئاماژەیە بە قوڵبوونەوەی ناكۆكییەكانی نێوان باڵی محافزكاران و ریفۆرمخوازن و پێدەچێت ئەو ململانێیانە شكست بە رێككەوتنی ئەتۆمیی بهێنێت و ریفۆرمخوزان بەتەواوەتی لەحكومەتی داهاتوودا دووربخرێنەوە. محافزكاران دەیانەوێت رێككەوتنی ئەتۆمیی تادوای تەواوبوونی تەمەنی حكومەتی ریفۆرمخوازان هیچ ئەنجامێكی نەبێت و ئەو رێككەوتنەو هەڵوەشاندنەوەی سزاكانی ئەمەریكا نەبێتە دەستكەوتێك بۆ ریفۆرمخوازان لەهەڵبژاردنەكانی داهاتووی ئێران. محافزكاران گومانیان لەدانوستانی ئێران‌و ئەمەریكا هەیە دوای لێدوانی خامنەیی بۆ دەستپێكردنی كۆبوونەوەكانی ڤیەننا موجتەبا زولنور سەرۆكی دەستەی ئاسایشی نیشتیمانیی لەپەرلەمانی ئێرانی وتی؛ محەمەد جەواد زەریف و عەباس عێراقچی، سەرۆكی تیمی دانوستانكاری ئەتۆمیی ئێران تەنها رایانگەیاندووە گفتوگۆ ئەتۆمییەكان لەگەڵ وڵاتانی بەشداربووی رێككەوتنی ئەتۆمیی دەستپێدەكەنەوە و تائێستا هیچ وردەكارییەكیان بۆ پەرلەمان رووننەكردووەتەوە لە كاتێكدا كۆماری ئیسلامی ئێران متمانەی بەبەڵێنی زۆربەی لایەنەكانی رێككەوتنی ئەتۆمیی نییەو بەگومانەوە دەڕوانێتە دانوستان لەگەڵ ئەمەریكا. پەرلەمانی ئێران كەزۆرینەی رەهای بەدەست محافزكارانەوەیە پێشتر حكومەتی ناچاركرد ئاستی پیتاندنی یۆرۆانیۆم بۆ (20%) بەرز بكاتەوە لەكاتێكدا لە رێككەوتنی ئەتۆمیدا رێگە بەپیتاندنی (3%) بۆ (5%) بەئێران دراوە، بەڵام پەرلەمان بەوەشەوە نەوەستایەوەو پرۆژە یاسایەكی بەپەلەی بۆ رێككەوتنی ئەتۆمیی پەسەند كرد كەحكومەتی ناچاركرد قۆناغ بەقۆناغ ئاستی پابەندییەكانی بە رێككەوتنی ئەتۆمییەوە كەمبكاتەوەو پیتاندنی یۆرانیۆم بۆ (60%) بەرزبكاتەوە كەئەمەش ناڕەزایەتیی حكومەت و ریفۆرمخوازانی لێكەوتەوە، بەڵام دواجار حەسەن رۆحانی رایگەیاند ملكەچی پەرلەمان دەبێت و وەزارەت و دامەزراوەكانی حكومەت بۆ جێبەجێكردنی ئەو بڕیارە رادەسپێرێت. هەڵبژاردن مەبەستی سەرەكیی باڵەكانە.. دۆخی ئابوریی و كۆمەڵایەتی و سیاسی ئێران بەهۆی سزا نێودەوڵەتییەكان و سزا تاكلایەنەكانی ئەمەریكا زۆر خراپە، چارەسەری یەكێك لەو سێ پێوەرە پێكەوە گرێدراوە رۆڵی سەرەكیی دەبێت لە بەرزبونەوەی ئاستی بەشداریی خەڵك لە هەڵبژاردنەكاندا بۆیە ریفۆرمخوازان دەیانەێت لە رێگەی دانوستانی ناڕاستەوخۆ لەگەڵ ئەمەریكا ببنە هۆی هەڵوەشاندنەوەی سزا ئابورییەكان و دۆخی وڵاتەكەیان لە رووی ئابورییەوە ببوژێننەوەو دڵی خەڵكی ئێران بەدەستبهێن بۆ ئەوەی لەهەڵبژارنەكانی داهاتوو كەزیاتر لە سێ مانگی ماوە پێگەی سیاسی خۆیان بەهێز بكەن و جارێكی دیكە حكومەت بكەوێتە دەستیان و لەبەرامبەردا محافزكاران كە جومگە سەرەكییەكانی دەسەڵاتی كۆماری ئیسلامی ئێرانیان بەدەستەوەیە نایانەوێت ئەو رێككەوتنە لەسەر دەستی ریفۆرمخوازان زیندو بكرێتەوەو رەنگە مەبەستیان بێت دوای ئەوەی لەهەڵبژاردنەكاندا سەركەوتنیان بەدەستهێناو حكومەتیشیان گرتە دەست، دانوستان لەگەڵ ئەمەریكا بكەن و خۆیان بكەنە پاڵەوانی رزگاركەری ئێران لەگەورەترین قەیرانی ئابوریی (40) ساڵی رابردوو. C
سازدانی: ئارا ئیبراهیم وتەبێژو ئەندامی سەركردایەتی پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە ئاماژە بەوە دەدات كەیەكێتی هەست بە بەرپرسیارێتی دۆخەكە دەكات و ناكشێتەوە لەحكومەتی هەرێم، دەشڵێت:» پارتی لەگەڵ لامەركەزیدایە ئەگەر نا نەیدەكردە كارنامەی حكومەتی هەرێم ئەوەش پێویستی بەڕێككەوتن و گفتوگۆیە». فارس نەورۆڵی وتەبێژو ئەندامی سەركردایەتی پارتی لەپارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە لەم چاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتی دەشڵێت:» سەرۆكایەتی هەرێم، بێكێشەترین دامەزراوەیە لەهەرێمی كوردستاندا... نێچیرڤان بارزانی جیهانبینیەكی باڵای هەیە بۆ كۆكردنەوەی لایەنە كوردستانییەكان، ئەمە باش دەزانێت كە هەنگاو دەنێت بۆ یەكخستنی وتاری سیاسی كوردی، ئەم هەنگاوە هەنگاوی نمایشیی نییە، هەنگاوی باوەڕە». ناوبراو جەختلەوەشدەكاتەوە كە ئاساییەو باشیشە كۆبوونەوە لەنێوان سەرۆكی هەرێم و لاهور شێخ جەنگی هاوسەرۆكی یەكێتی ئەنجامبدرێت »نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێمە واتا سەرۆكی هاوسەرۆكانی یەكێتی كاك بافڵ و كاك لاهوریشە، سەرۆكی عەلی باپیریشە». هاوڵاتی: كۆبوونەوەی نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێم لەگەڵ لایەنەكان تا چەند رۆڵی دەبێت بۆ تەبایی نێوان لایەنەكاندا؟ بەتایبەت جۆرێک بێمتمانەیی فارس نەورۆڵی: لەڕاستیدا ئەگەر سەیری هەنگاوەكان وتارەكان و پەیامەكانی سەرۆكی هەرێم بكەین جیهانبینیەكی باڵای هەیە بۆ كۆكردنەوەی لایەنە كوردستانییەكان لەسەر كۆی عێراق، جەنابیان خوێندنەوەیەكی مێژوویی بۆ سیاسەت و رۆڵی كورد هەیە، كە لەكاتی ناتەبایدا بووین بە ئەڵقەیەكی لاواز، كاك نێچیرڤانیش ئەمە باش دەزانێت كە هەنگاو دەنێت بۆ یەكخستنی وتاری سیاسی كوردی، ئەم هەنگاوە هەنگاوی نمایشیی نییە، هەنگاوی باوەڕە، باوەڕی بە سیاسەتی گرێبەستی هەیە واتا رێككەوتن لەناو هەموومانداو ئنجا ئاراستەی بكات، باوەڕم وایە ئەو بەنیەتێكی باوەڕەوە ئەوە دەكات، ئەوی دیكەی پەیوەندی بە لایەنە سیاسییەكانەوە هەیە كە دۆخێك لەناوچەكە هاتۆتە كایەوە كەدۆخێكی هەستیارە، ئەگەر لایەنە سیاسییەكان وەك ئەو باوەڕەی نێچیرڤان بارزانی لایەنەكانیش پێشوازی لێبكەن بۆ كورد دەستكەوتێكی باش دەبێت، ئەگەر نەشیكەن ئەوا دەمێنێتەوە بۆ مێژوو. هاوڵاتی: زۆرجار باسی ئەوە دەكرێت كە نێچیرڤان بارزانی مرونەت و نەرمی نواندنێكی هەیە بۆ تەبایی و چارەسەركردنی كێشەكان و پێكەوەیی، تاچەند ئەمە بووەتە هەوێنێك تا بەریەككەوتن كەمببێتەوە؟ فارس نەورۆڵی: دواجار كاك نێچیرڤان بارزانی جێگری سەرۆكی پارتییە، سەرۆكی هەرێمی كوردستانیشە، باوەڕێكی گرێبەستی بە كاركردنی پێكەوەیی هەیە باوەڕی بەوەیە كە بڕیار نەدات، بڕیاری هەمووی وەربگرێت و ئنجا ببێت بەبڕیارێك یان پەیامێكی كوردستانی. هاوڵاتی: ئایا پەیامی لایەنەكان لەڕێگەی نێچیرڤان بارزانی دەگاتە مەكتەبی سیاسی پارتی تا كاری لەسەر بكرێت؟ فارس نەورۆڵی: بەتەئكید كە كۆبوونەوەی لەگەڵ لایەنەكان كردبوو فازڵ میرانی، سكرتێری مەكتەبی سیاسی پارتی بەشداربوو، بەتەئكید پەیامەكان دەگاتەوە مەكتەبی سیاسی پارتی. هاوڵاتی: زۆرجار گلەیی دەكرێت لەلایەن یەكێتی و گۆڕانەوە، بۆ نموونە یەكێتی هەفتەی پێشوو سەركردایەتییەكیان لەچاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ هاوڵاتی وتی»فشارەكان گەیشتووەتە ئێسقانمان»، پارتی تۆمەتبار دەكات بەوەی پابەند نین بەڕێككەوتنەكانەوە؟ فارس نەورۆڵی: ئەم قسانەی یەكێتی تازە نین، هێزە سیاسییەكانی كوردستان بەكۆی گشتی بێ جیاوازی، هێشتا قسە كۆنەكان بەرانبەر یەكتری بەكاردەهێننەوە، ئەم حساب بۆ من ناكات ئەو گەندەڵ و خیانەتكارە، هێشتا ئەرگۆمێنتی تازەمان پێ نییە بۆ حزبی كوردی، پێویستە تەجاوزی ئەم جۆرە لەمامەڵەكردن و بیركردنەوەیە بكەین بەهەموو لایەنەكانی پارتی و یەكێتی و گۆڕان و لایەنەكانی دیكەشەوە. یەكێتی لەساڵی 1992ەوە لەگەڵ پارتی حكومەتی پێكهێناوەو تا ئێستا پێكەوە لەحوکمڕانی بەشدارن، یانی پارتی لە 1992ەوە حساب بۆ یەكێتی ناكات، ئەگەر دەمانەوێت هەرێمی كوردستان سەقامیر بێت لە گۆڕانكارییەكانی ناوچەكە بەسەلامەتی دەربچێت، دەبێت بگەڕێن بۆ پرسیارو بۆچوونی نوێ. هاوڵاتی: بەڵام گرێبەستێك لەنێوان پارتی و یەكێتی هەیە بۆ بەڕێوەبردن، ئەگەر لایەنێك كەمتەرخەمی هەبێت مافی گلەیی و رەخنەی نییە؟ فارس نەورۆڵی: رەخنەو گلەیی هەقی هەموو لایەنە سیاسییەكانە، بەڵام كۆبوونەوە لەنێوان هەردوولادا هەیە، كۆبوونەوەی ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێم هەیە، باوەڕم نییە هێشتا گەیشتبێتە ئەو دۆخەی یەكێتی باسی كردووە، هێشتا نەگەیشتووەتە ئەو ئاستەی كە نەتوانین لەیەكتری تێبگەین، كێشەكان ئەوەندە قوڵ نین كە نەتوانین چارەسەری بكەین و لەیەكتر تێنەگەین، لەنێوان هەموو لایەنەكاندا نەك پارتی و یەكێتی. هاوڵاتی: ئەوەتا یەكێتی داوای كردووە لامەركەزی كە بەرنامەی حكومەتە جێبەجێ بكرێت لەبەرنامەی كابینەی نۆیەم هەیەو دەڵێن پارتی سستەو كات بەفیڕۆ دەدات؟ فارس نەورۆڵی: كاك نێچیرڤان بارزانی لە چاوپێكەوتنەكەی لەگەڵ كەناڵی شەرقیە، پرسیاری لامەركەزییان لێكردو وتی ئەوە بەرنامەی حكومەتەو ئیشی لەسەر دەكەن. لەسیاسەتدا ئەوە گرنگە چۆن بەرنامەیەك رێكبخەن لەنێوان هەردوولادا كە ئەم بەرنامەیە لەكۆی بەرژەوەندی گشتی خەڵكدا بێت، لامەركەزی بۆ خزمەتگوزارییەكان و بۆ خەڵكە، پارتی باوەڕی بەلامەركەزی هەیە دەنا نەیدەكرد بەدروشم و بەرنامەی كابینەی نۆیەم، پارتی هەر شتێك ببێت بەخزمەتكردنی هاووڵاتیان و بۆ پرۆسەی سیاسی و ئیدارەدان گونجاو بێت لەگەڵیدایە، لامەركەزی بۆ بەرژەوەندی گشتییە و پارتی لاری لەسەری نییە. سیاسەت فەزایەكە بۆ گفتوگۆی عەقڵانی، دواجار ئەم هێزانە پێكەوە گفتوگۆ دەكەن و كۆدەبنەوە دەكرێت لەسەر مێزی گفتوگۆ ئەو بابەتانە باس بكەن نەك بیهێننە ناو میدیاكانەوە. هاوڵاتی: ئارێز عەبدوڵا ئەندامی سەركردایەتی یەكێتی لەچاوپێكەوتنەكەی لەگەڵ رۆژنامەی هاوڵاتی ئەوەی دووپاتكردەوە كە فشار لەسەر كادرو ئەندامانیان لەپارێزگای دهۆك و هەولێر هەیە؟ فارس نەورۆڵی: نازانم چی دەگوزەرێت لەدهۆك و هەولێر بەرانبەر كادرانی یەكێتی، خۆتان دەزانن ئەم وڵاتەی ئێمە لەمێژووی كۆنەوە تا ئێستا لەگەڵ سیاسەتدا رقمان بەرانبەر بە یەكتری بەرهەمهێناوە، هەندێجار رەنگە بەریەككەوتن دروست ببێت، بەڵام پێویستە هەموو لایەكمان بە راستی كار لەسەر هۆشیاری كادرو ئەندامان و راگەیاندنی خۆمان بكەین. چ لەهەولێرو دهۆك و چ لەسلێمانی دۆخی ئێستا لەسێ ساڵ پێش ئێستا باشترە، راستە لەمیدیاكان هەندێ هەڵا هەڵا هەیە، جاران پارتی و یەكێتییەك هاوڕێیەتی یەكتریان نەدەكرد، بەڵام ئێستا وانییە، بۆ خۆم دەیان هاوڕێم هەیە یەكێتی یا گۆڕانن یا سەر بەلایەنەكانی دیكەن، پارتیش پێم ناڵێت ئەو هاوڕێیانەت كە سەر بە لایەنەكانی دیكەن چی دەكەن لەگەڵ تۆدا، كەواتە هۆشیاریی حزبی گۆڕانكاری بەسەردا هاتووە. هاوڵاتی: داوای كشانەوەی گۆڕان دەكرێت، پێتانوایە گۆڕان دەكشێتەوە لە حكومەت؟ فارس نەورۆڵی: كشانەوەی گۆڕان لەحكومەت چ ئیزافەیەك دەخاتە بەرژەوەندی خەڵكەوە، ئەگەر ئەمە دەكات با بیكات، بە رای من ئەو فشارانە تەنها بۆ مەسەلەی ئەم هەڵبژاردنانەیە، دواجار بڕیار لای برادەرانی گۆڕان خۆیانە. باشتروایە لەبەر ئەم دۆخەی تێیداین، پارتی و یەكێتی و گۆڕان هەندێ قوربانی بەبەرژەوەندییەكانی خۆیان بدەن بۆ تێپەڕاندنی ئەم دۆخە. هاوڵاتی: پارتی قوربانی داوە بەبەرژەوەندییەكانی خۆی لەپێناو ئەو دۆخەی باسی دەكەیت؟ فارس نەورۆڵی: پارتی قوربانی داوە بەخۆی ئەگەر سەیری دەرئەنجامەكانی هەڵبژاردن و دابەشكردنی پۆستەكان بكەیت، بەڵێ پارتی قوربانی داوە. وەك كادرانی پارتی دۆخی داراییمان لەخەڵك زۆر خراپترە هاوڵاتی: یەكێتی لەگەڵ داوای لامەركەزیدا داوای هەڵبژاردنی پێشوەخت دەكەن، كە حكومەت نەیتوانیوە كێشەكان چارەسەر بكرێت، ئەوەتا دوێنێ كە موچە دابەشكراوە بەلێبڕینی لەسەدا (21) دابەشكراوە، سەرەڕای رێكکەوتن لەگەڵ بەغدا؟ فارس نەورۆڵی: ئێمەش وەكو خەڵك موچەخۆرین و هەموومان وەك كادرانی پارتی دۆخی داراییمان لەخەڵك زۆر خراپترە. بەڵام ئایا ئیزافاتی ئیجابی چییە بۆ ئەوە با نەكرێتە ململانێی هەڵبژاردن، چونكە یەكێتی تا ئێستا بەفەرمی بە پارتی رانەگەیاندووە كە لەگەڵ هەڵبژاردنی پێشوەختەداین. هاوڵاتی: بەڵام دەوترێت یەكێتی سێ مانگی دیاری كردووە بۆ چارەسەركردنی كێشەكان ئەگەرنا دەكشێنەوە لەحكومەت و داوای هەڵبژاردنی پێشوەخت دەكەن؟ فارس نەورۆڵی: زانیاریم لەسەری نییە، باوەڕم بەوە نییە یەكێتی لەحكومەتی هەرێم بكشێتەوە، چونكە هەست بەبەرپرسیارێتی دەكەن و دەزانن دۆخەكە لەعێراق و ململانێكان چۆنە، توركیاو ئێران مامەڵەیان چۆنە، بۆیە باوەڕم بەوە نییە یەكێتی خۆی بكاتە قومارەوە بۆ بەرژەوەندییەكی كاتی. هاوڵاتی: هەوڵێك هەبوو بۆ كۆبوونەوەی هاوسەرۆكانی یەكێتی و مەسعود بارزانی، پێتوایە كۆبوونەوە بكرێت باشترە؟ فارس نەورۆڵی: قسەم زۆر لەسەر ئەوە نییە، بەڵام لەگەڵ ئەوەدام كورد وتارێكی هاوبەشی هەبێت، حزبی حوكمڕان و دەرەوەی حوكمڕان دەزانین جیاوازییان هەیە نەگاتە ناكۆكی و كاریگەری لەسەر پرۆسەی سیاسیی بكات ئیتر هەر لایەنێك بێت. هاوڵاتی: دەوترێت هێشتا بەشێك لەپارتی دانی نەناوە بە هاوسەرۆكی یەكێتی (لاهور شێخ جەنگی)؟ فارس نەورۆڵی: پارتی حەقی یەكێتی نییەو ئەوە حزبی خۆیانە كێ و چی دەكەن بەسەرۆك، نازانم بۆ روون نییەو دیارە، بەڵام كورد لەم قۆناغەدا پێویستی بە تێگەیشتنی هاوبەش هەیە. هاوڵاتی: ئایا كۆنگرە دەكرێت لەمانگی شەشی ئەمساڵ؟ فارس نەورۆڵی: تا ئێستا هیچ شتێك بە ئێمە نەوتراوە خۆ دەبێت پێمان بڵێن خۆتان ئامادە بكەن. هاوڵاتی: بۆچی نوسینگەی سەرۆكایەتی هەرێم لەسلێمانی ناكرێتەوە، دەوترێت نێچیرڤان بارزانی نایاتە سلێمانی؟ فارس نەورۆڵی: پێگەی نێچیرڤان بارزانی هی پارتی نییەو هی هەموو كوردو لایەنەكانەو سەرۆكایەتی هەرێمەو ناكرێت ئێمە پێی بڵێن نوسینگە لە سلێمانی بكاتەوە، سەرۆكایەتی هەرێم لەناو دامەزراوەكانی هەرێمدا بێ كێشەترین دامەزراوەیە لەناو هەرێمی كوردستاندا. كۆرۆناو رووداوەكان وایكردووە، باوەڕم وایە نێچیرڤان بارزانی جیاوازی لەنێوان خانەقین و هەڵەبجەو سلێمانی و دهۆك و هەولێر ناكات، ئەو دۆخە وایكردووە هیچ غەرەزێك لەپشتییەوە نییە بۆ نەهاتنی بۆ سلێمانی. هاوڵاتی: تاچەند پێتانوایە ئەگەر پەیوەندی نێوان پارتی و یەكێتی تەندروست بێت، بازاڕو دۆخی ئابووری سەقامگیر دەبێت؟ فارس نەورۆڵی: دنیای سەرمایەداری وەكو چۆلەكە وایە كە رەشابایەك لەشوێنێك هەبوو لەوێ نانیشێتەوە، بە تەئكید ئەگەر دۆخی سیاسی سەقامگیر نەبێت جوڵەی بازاڕ نامێنێت. هاوڵاتی: كاتی ئەوە ناهاتووە نێچیرڤان بارزانی لەگەڵ لاهور شێخ جەنگی كۆببێتەوە لەسلێمانی؟ فارس نەورۆڵی: نێچیرڤان بارزانی دەكرێت لەگەڵ هەموو كەسێكدا كۆببێتەوەو شتێكی باش و ئاساییە، نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی كاك لاهور و كاك بافڵ و عەلی باپیرە، دەكرێت ئاساییەو نۆرماڵیشە دانیشتن و گفتوگۆ بكرێت.
هاوڵاتى هێزه‌کانى پارستنى گه‌ل (هه‌په‌گه) جه‌خت له‌وه ده‌که‌نه‌وه له کۆى ئه‌و هێرش و داگیرکارییه‌ى سوپاى تورک که به‌هێزى تایبه‌ت ئه‌نجامیانداوه له قۆناغى یه‌که‌مدا تێکشکێندراون و 38 که‌سیان لێ کوژراوه. ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 26ى نیسانى 2021، له‌نوێترین راگه‌یه‌ندراوى هه‌په‌گه‌دا ئاماژه به‌وه ده‌دات که له چالاکیى گه‌ریلاکاندا که له چوارچێوه‌ى قۆناغى (شۆڕشگێڕیى هه‌ڵۆکانى زاگرۆس) و (قۆناغى شۆڕشگێڕیى جه‌نگى خابوور) ئه‌نجامیاندا، لاى که‌مى 38 هێزى تایبه‌تى سوپاى داگیرکه‌رى تورک کوژران. ده‌قى راگه‌یه‌ندراوى هه‌په‌گه: ئه‌و هێرشه‌ى سوپاى داگیرکه‌رى تورک، ڕۆژى ٢٣ى نیسانى ٢٠٢١ له سه‌ر مه‌تینا، ئاڤاشین و زاپ-ى هه‌رێمه‌کانى پاراستنى مه‌دیا ده‌ستى پێکردوه، به‌رده‌وامه و گه‌ریلا له دژى داگیرکاریى سوپاى تورک، چالاکیى به‌رفراوان ئه‌نجام ده‌دات، گورزى سه‌خت له داگیرکه‌ران ده‌ده‌ن. دواى ئه‌وه‌ى له ده‌ڤه‌ر زاپ، (هه‌نگاوى شۆڕشگێڕیى هه‌ڵۆکانى زاگرۆس) ڕاگه‌یه‌نرا، هێزه‌کانمان له ده‌ڤه‌رى مه‌تیناش هه‌ڵمه‌تى ( شۆڕشگێڕیى جه‌نگى خابوور)یان ده‌ست پێکردوه. هێزه‌کانى ئێمه له چوارچێوه‌ى هه‌نگاوه شۆڕشگێڕییه‌کاندا، ئه‌نجامى چالاکییه‌کان بکه‌وێته به‌رده‌ستى ئێمه، به ڕاى گشتى ڕاده‌گه‌ێنین. له چوارچێوه‌ى (هه‌ڵمه‌تى شۆڕشگێڕیى هه‌ڵۆکانى زاگرۆسدا): ٢٥ى نیسان کاتژمێر ١٤:٢٠ هێزه‌کانى ئێمه گروپێک له داگیرکه‌رانى تورک که ده‌یانویست خۆیان له گردى شه‌هید سه‌ردارى ناوچه‌ى مه‌رڤانووس-ى ئاڤاشین جێگیر بکه‌ن، له نزیکه‌وه کرده ئامانج. له‌و چالاکییه‌دا ٦ داگیرکه‌ر کوژران و گه‌لێک داگیرکه‌رى تریش بریندار بوون. دواى چالاکییه‌که سه‌ربازانى تورک سه‌نگه‌ره‌کانى خۆیان به‌جێ هێشت و هه‌ڵهاتن. ٢٥ى نیسان له کاتژمێر ٠٩:٠٠ بۆ ١٠:٠٠ سوپاى تورک به گازى ژه‌هراوى به چڕى به‌ره‌و تونێله‌کانى شه‌ێ هاتن له گردى مامره‌شۆى هه‌رێمى ئاڤاشین، گه‌ریلا به‌چالاکى ته‌قینه‌وه داگیرکه‌رانیان کرده ئامانج. داگیرکه‌ران پاشه‌کشێیان کرد و ویستیان دووباره له کاتژمێر ١٢:٣٠ هێرش بکه‌نه‌وه، ئه‌مجاره‌ش گه‌ریلاکان به ِرێبازى ساپۆتاژ ٢جار داگیرکه‌رانیان کرده ئامانج، له‌و چالاکییه‌دا لاى که‌مى ٣ داگیرکه‌ر کوژران و ژماره‌یه‌کى زۆریش بریندار بوون. له‌هه‌مان ڕۆژدا و له کاتژێره‌کانى ١٠:٤٠ و ١١:٥٠ دا سوپاى تورک ٢ جار به به‌ردانى گازى ژه‌هراوى بۆ ناو تونێله‌کانى شه‌ێ له گردى شه‌هید سه‌ردارى هه‌رێمى ئاڤاشین ویستیان پێشڕه‌وى بکه‌ن، گه‌ریلاکان گورزى سه‌ختیان لێیان دان و به‌ده‌یان داگیرکه‌ر کوژران. ڕۆژى ٢٦ى نیسان له کاتژمێر ٠٧:٤٠دا داگیرکه‌ران به‌ره‌و تونێله‌کانى شه‌ێ هاتن، هێزه‌کانى ئێمه له نزیکه‌وه له‌وانیان دا و له‌و چالاکییه‌دا ٣ داگیرکه‌ر کوژران، چه‌ندین سه‌ربازیش بریندار بوون. له ڕۆژى ٢٦ى نیسان له کاتژمێر ٠٩:٣٠ هێزه‌کانى ئێمه له دژى داگیرکه‌ران که هه‌وڵیانده‌دا نزیکى گردى پرمێت له هه‌رێمى ئاڤاشین ببنه‌وه، چالاکییان ئه‌نجامدا. گه‌ریلا چوونه ناو سه‌نگه‌ره‌کانى داگیرکه‌ران و سه‌ربازه‌کانى تورکیان تاروومار کرد. گه‌ریلا چوونه سه‌ر جه‌نازه‌ى داگیرکه‌ران له ناو سه‌نگه‌ره‌کانیاندا و چه‌ندین پارچه چه‌کى ام پى تى ٥٥، نارنجۆک، بى که‌ى سی، کامێراى ته‌رماڵ، ئامێرى بێته‌ل و جبه‌خانه‌یان ده‌ست که‌وت و له‌و چالاکییه‌دا ٤ داگیرکه‌ر کوژران. ڕۆژى ٢٣ى نیسان هێزه‌کانى ئێمه له دژى داگیرکه‌ران له هه‌رێمى زاپ، چالاکییان ئه‌نجامدا، له‌و چالاکییه‌دا ٢ داگیرکه‌ر کوژران. سوپاى تورک دواى ئه‌و چالاکییه له شوێنه‌که هه‌ڵهاتن و چه‌ندین سه‌رباز له ناوچه‌که ون بوون. ڕۆژى ٢٥ى نیسان له کاتژمێر ١٢:١٠ هێزه‌کانى یه‌ژاستارله دژى داگیرکه‌ران که ناوچه‌ى قه‌ڵاى به‌ده‌وێ هه‌رێمى زاپ جێگیر بوونـ، ٢ چالاکییان ئه‌نجامدا. له‌و چالاکییانه‌دا ٢ داگیرکه‌ر کوژران. کاتژمێر ١٧:٢٠ بۆ جارى دوه‌م هێزه‌کانى ئێمه داگیرکه‌رانیان له قادى به‌ده‌وى کرده ئامانج و له‌و چالاکییه‌دا لانى که‌م ٢ داگیرکه‌ر کوژران و ٢ى تریش بریندار بوون. سوپاى تورک دواى ئه‌م چالاکییه به‌هێزانه‌ى گه‌ریلا، ناوچه‌ى جێلۆى بچووکى بۆردومان کرد. ٢٥ى نیسان کاتژمێر ١٣:٥٠ سوپاى تورک سه‌ربازى له گردى شه‌هید موونزۆرى زاپ دانا. ٢٥ى نیسان کاتژمێر ٢٢:٣٠ داگیرکه‌ران و هه‌لیکۆپته‌رى سه‌ربازى ئه‌وان که ویستیان بکه‌ونه ده‌ڤه‌رى تیپى ٧ى زاپ، کرانه ئامانج. دواى ده‌ستێوه‌ردانى هێزه‌کانمان هه‌لیکۆپته‌رى سوپاى تورک ناچاربوون پاشه‌کشێ بکه‌ن. ڕۆژى ٢٦ى نیسان هێزه‌کانى ئێمه داگیرکه‌رانیان له دۆڵى گردى شه‌هید سوورخوێن له هه‌رێمى زاپ، کرده ئامانج. له‌و چالاکییه‌دا لاى که‌مى ٨ داگیرکه‌ر کوژران و هاوکات ٢ دڕۆنى سوپاى تروکیاش، کرانه ئامانج. ئاگایى شه‌ێ و ئه‌نجامه‌کانى له چوارچێوه‌ى (هه‌ڵمه‌تى شۆرشگێڕیى جه‌نگى خابوور) : ٢٥ى نیسان له کاتژمێر ١٦:١٠ هێزه‌کانى ئێمه له دژى داگیرکه‌ران له گردى زه‌ندووراى مه‌تینا، ٢ چالاکییان ئه‌نجامدا. له‌و چالاکییه‌دا لانى که‌م سه‌ربازێک کوژرا. هه‌مان ڕۆژ و له دوانیوه‌ڕۆدا، هێزه‌کانى ئێمه به تاکتیکى ته‌قه‌مه‌نی، چالاکییان ئه‌نجامدا و داگیرکه‌رێک کوژرا. ٢٦ى نیسان له کاتژمێره‌کانى نێوان ٠٥:٠٠- ٠٦:٠٠ داگیرکه‌ران له ده‌ڤه‌رى بان ئه‌شکه‌وتى زه‌ندوورا، جێگیر بوون، هێزه‌کانى ئێمه داگیرکه‌رانیان خسته ژێر چاودێرى و له کاتژمێر ٠٨:٥٥ خوله‌کدا له نزیکه‌وه کرانه ئامانج. له‌و چالاکییه‌دا کوژرانى سه‌ربازێک پشتڕاستکراوه‌ته‌وه. هه‌ما ڕۆژ و له کاتژمێر ١٠:٤٥ له قادى زه‌ندوورا داگیرکه‌ران کرانه ئامانج و ٢ داگیرکه‌ر کوژران. ڕۆژى ٢٣ى نیسان، فڕۆکه جه‌نگییه‌کانى سوپاى تورک، ده‌ڤه‌ره‌کانى ده‌ورووبه‌رى مه‌تیناى بۆردومان کرد. کاتژمێر ٢٠:٠٠ هه‌تاکوو ٠١:٠٠ سه‌ربازیان له گردى زه‌ندوورا و بۆخازا کۆردینه دانا. له‌و ماوه‌دا هێزه‌کانى ئێمه ٤ جاران هه‌لیکۆپته‌رى سوپاى تورکیان کرده ئامانج، به‌ناچارى له شوێنه‌که دوور که‌وته‌وه. ڕۆژى ٢٤ى نیسان له کاتژمێره‌کانى نیوه‌ڕۆدا، سوپاى تورک هێزه‌کانى له گردى شه‌هید دیلبه‌رى مه‌تینا جێگیر کرد. ٢٥ى نیسان کاتژمێر ١٠:٠٠داگیرکه‌ران که خه‌ریکى که‌ندنى سه‌نگه‌ر بوون، له‌لایه‌ن هێزه‌کانى یه‌ژاستاره‌وه کرانه ئامانج، له‌و چالاکییه‌دا سه‌ربازێک کوژرا. له‌هه‌مان ڕۆژدا له کاتژمێر ١٢:٠٠ هه‌تاکوو شه‌و، هێزه‌کانى ئێمه له‌و ناوچه‌یه‌دا ٧ چالاکییان ئه‌نجامدا. له‌و چالاکییانه‌دا ژماره‌یه‌کى زۆر داگیرکه‌ر کوژران، سوپاى تورک به هه‌لیکۆپته‌ر کوژراوو برینداره‌کانى خۆى له ناوچه‌که دوور کرده‌وه.”
هاوڵاتی ١٠٨ بەرپرس و ئەندامی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) دادگایی دەکرێن كه لە نێویاندا سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش هاوسەرۆکانی پێشووی هەدەپەی تێدایە ئەمڕۆ دووشەممە ٢٦نیسانی ٢٠٢١ لەسەر پشتیوانی لە ڕۆژئاوای کوردستان ١٠٨ کەسایەتی سیاسی كه لە نێویاندا سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش و فیگه‌ن یۆكسه‌كداغ، هاوسەرۆکانی پێشووی هەدەپەی تێدایە". هەر یەک لەو ١٠٨ بەرپرسە بەتۆمەتی هاوکاریکردنی ڕۆژئاوای کوردستان لە دادگای سنجان دادگایی دەکرێن.
سازدانی: ئارا ئیبراهیم محەمەد ئەمین پێنجوێنی كەسایەتی سیاسەتمەدارو رووناكبیر داوا لەلایەنەكانی باشووری كوردستان دەكات دەنگ بەرزبكەنەوەو داوا لەوڵاتانی نێودەوڵەتی و عەرەبی بكەن رێگری لەداگیركاری سوپای تورك بكەن. محەمەد ئەمین پێنجوێنی رووناكبیرو سیاسەتمەدار لەم چاوپێكەوتنەیدا لەگەڵ هاوڵاتی ئاماژە بەوە دەدات كە گەریلا بەرخودان دەكات و شكست بەسوپای توركیا دەهێنێت، «گەریلا ناهێڵێت ئەو پلان و بەرنامەیەی سوپای تورك و ئەردۆغان هەیەتی بێتەدی مەگەر بەخەو بیبینن». توركیا بەرنامەو پلانی ئەوەیە بەقوڵایی (40) بۆ (50) كیلۆمەتر خاكی هەرێمی كوردستان داگیربكات كە ئەو ناوچانە غازو نەوتی تێدایە ناوبراو جەخت لەوەش دەكاتەوە كەتوركیا بەرنامەو پلانی ئەوەیە بەقوڵایی (40) بۆ (50) كیلۆمەتر خاكی هەرێمی كوردستان داگیربكات كە ئەو ناوچانە غازو نەوتی تێدایەو خەڵكی هەرێمی كوردستان نازانن،»بەناوی ناوچەی ئارامەوە دێت داگیری دەكات كە بەحساب رێگری لەپەكەكە بكەن بۆ چوونەوە باكوری كوردستان». هاوكات ئەوەش دووپاتدەكاتەوە كە كۆماجڤاكێن كوردستان زۆر بەزمانێكی دبلۆماسیانە دەڵێن كەپارتی و بەرپرسانی باشوور بێدەنگییان هەڵبژاردووە كە مانای رەزامەندیی ئەوانە، بۆیە داوای هەڵوێست لەلایەنەكانی باشور دەكەن. هاوڵاتی: توركیا ماوەی سێ بۆ چوار رۆژە هێرشێكی بەرفراوانی ئەنجامداوەو باس لەوە دەكرێت نۆ كیلۆمەتری دیكە خاكی هەرێمی بەزاندووە لەو ماوەیەدا؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: ئەم لەشكركێشیە بەڕاستی نامەیەكی زۆر ئاشكراو دیارە بۆ خەڵكی كوردستان كە لەو رۆژەی كۆنگرێسی ئەمریكا، دانینا بەئەوەی كە لەزەمانی عوسمانییەكاندا جینۆسایدی میللەتی ئەرمەن كراوە، لەو رۆژەدا بەو یادەوە توركیا نامەیەك بۆ میللەتی كورد دەنێرێت، دەڵێت ئێوەش لەبەردەم ئەو كۆمەڵكوژییەدان. ئەم هێرشە هێرشێكی زۆر گەورەیە بەبڕوای ئێمە، لەئامێدی تاوەكو زاخۆو گوندەكان و شارۆچكەكانی دەوروبەری عێراق بەدرێژایی (20) كیلۆمەترو بەقوڵایی زیاتر لە (40) كم دێتە ناو خاكی هەرێمەوە، گوایە سەدێكی عەسكەری (ناوچەی ئارام) دروستدەكات بۆ ئەوەی پەكەكە دزە نەكات بۆ ناو باكوری كوردستان ئەمە بەهانەكەیانە، بەڵام لەڕاستیدا وانیە، ئێستاش هەموو حزب و لایەنە سیاسییەكان عێراق و كەسە سیاسییەكان شعوریان كردووە كە ئەمە لەشكركێشییە بۆ داگیركردنی خاكی هەرێمی كوردستان، كەئێستا یەك لەسەر سێی هەرێمی كوردستان لەلایەن سوپای توركیاوە داگیركراوە، زۆر شوێنی ستراتیژی كە ژێر ئەرزەكەی پڕە لەغازو نەوت ئەوان دەیزانن كە خەڵكی كوردستان نایزانن، ئەمانە تەنیا بۆ داگیركردنە، وەك خۆیان دەڵێن گەڕانەوەی میساقی میللیە كەئەم جوگرافیایە دراوەو ئەمان ناڕازی بوون، كە گوایە ویلایەتی موسڵ كە ئەمان شارە گەورەكانیان وازلێهێناوەو هاتوون گوندەكان و چیا بەرزەكان و ئەو شوێنانەی غازو نەوتی لێیە داگیری دەكەن. هاوڵاتی: لەبەیاننامەكەی كۆماجڤاكێن كوردستاندا بەڕوونی دەڵێت ئەم لەشكركێشییە بەئاگاداری و رەزامەندی سەرۆك وەزیرانی هەرێم مەسرور بارزانییە؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: لەبەیاننامەی كەجەكەدا واهاتووە كە بێدەنگی هەرێمی كوردستان و پارتی مانای وایە رازییە، بۆیە منیش دەڵێم پێویستە هەموو هێزی سیاسی كوردستان، كەئەم هێرشە بۆ داگیركردنی خاكی هەرێمی كوردستانە، ئەمە دژی دۆزی كوردەو ئەم پرۆسەیە كەدەیانەوێت نەمێنێت و توركیا دەیەوێت تەحەكومی پێوە بكات. ئەگەر لەم كاتەدا دەنگێك هەڵنەبڕین، هاوارێك نەكەین، بەیانێك دەرنەكەین و داوا لەوڵاتانی جیهان بكەن، لەنەتەوەیەكگرتووەكان، لەكۆمەڵەی وڵاتانی عەرەبی، بڵێن ئەوە بەشێكی خاكی عێراق، خەریكە داگیردەكرێت، مەسەلەكە پەكەكە نییە توركیا بەرنامەو پلانی خۆی جێبەجێ دەكات. هاوڵاتی: بەڵام بەرپرسانی پارتی و بەتایبەت مەسرور بارزانی سەرۆكی حكومەت و سەرۆكی هەرێم دەڵێن پەكەكە بیانووە بۆ توركیا؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: ئەمانە بیانوون، چونكە خۆ لەبەعشیقەو لەو ناوە توركیا هێزی زۆرو بنكەیان هەیە، خۆ پەكەكەی تیانیە، راستە لەو لوتكە چیایانەی كوردستانی باشور لەقەندیل، لە زاگرۆس پەكەكە هەیە، خۆ پەكەكە لەناو شارەكاندا نەبووە، پەكەكە بیانوویەكە بۆ ئەوەی ئەوان پڕۆگرامەكەیان و پیلانەكەیان جێبەجێ بكەن. هاوڵاتی: چی بكرێت بۆ راگرتنی ئەم لەشكركێشیانەی توركیا لەهەرێمی كوردستاندا؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: هێزی كوردی تەوافقێكیان هەبێت، كەهێزی ئەمنی تەوافقێك وەربگرن، كەئەمە دژی گەلی كوردەو دژی قەزییەی كوردە بەگشتی، ئەمە جینۆسایدێكی ئاشكرایە بەرامبەر میللەتی كورد، كەپێویستە هێزەكانی كوردو عێراق مەوقیفێك وەربگرن، كە من ناڵێم بەئەمە هەموو سوپای توركی دەكشێتەوە، بەڵكو لەوانەیە دەوڵەتە ئەوروپییەكانیش بێنە سەر خەت، بڵێن كورد یەكهەڵوێستە لەسەر ئەم داگیركارییەی توركیاو پشتگیرییان بكەن. هاوڵاتی: بەڵام پێشتر ئەردۆغان باسی شەنگالی دەكرد، ئێستا ناوچەكانی بادینان داگیردەكات؟ محەمەد ئەمین پێنجوێنی: خۆی دەمێكە دەبوایە بەگوێرەی قسەی ئەردۆغان مانگێك لەمەوپێش وتی بەیانییەك ئێوە هەڵدەستن لەخەو ئێمە لەشنگالین، لەسەر ئەمە ئێران هاتە سەر خەت، حكومەتی مەركەزی هاتە سەر خەت، چونكە گرتنی شەنگال واتە سەیتەرەكردنی جەیشی توركی بەسەر بەشێكی سوریاو هەرێمی كوردستان و عێراقدا، واتە بەشێكی
هاوڵاتی سه‌رۆكی ژوری بازرگانی و پیشه‌سازی سلێمانی رایگەیاند ڕسومات له‌سه‌ر هاورده‌كردنی به‌نزین 10 هێنده زیادیكردوه، نرخی دۆلار و هاوكارینه‌كردنی حكومه‌تیش، بۆ به‌نزینخانه‌كان هۆكاری گرانبونی به‌نزینه. سیروان محه‌مه‌د، سه‌رۆكی ژوری بازرگانی و پیشه‌سازی سلێمانی له‌راگه‌یه‌ندراوێكدا ڕایگه‌یاند، "بازرگانانی هاورده‌كردنی سوته‌مه‌نی پێیان ڕاگه‌یاندون، نرخی سوته‌مه‌نی له‌سه‌ر ئاستی جیهان زیادیكردوه، دابه‌زینی دیناری عێراقی به‌رامبه‌ر دۆلار و زیادبونی ڕسومات هۆكارێكی دیكه‌ی به‌رزبونه‌وه‌ی نرخه‌یه‌تی". وتیشی، " پێویسته حكومه‌تی هه‌رێم په‌یوه‌ندیه‌كانی له‌گه‌ڵ حكومه‌تی ناوه‌ندی زیاد بكات بۆ وه‌رگرتنی ئه‌و بڕه به‌نزینه‌ی چۆن بۆ پارێزگاكانی خواروی عێراق دابینده‌كرێت به‌هه‌مانشێوه‌ش هه‌رێمی كوردستان بێبه‌ش نه‌بێت لێی كه هه‌ر لیترێك به‌نرخی 450 دینار دیاریكراوه". سه‌رۆكی ژوری بازرگانی و پیشه‌سازی سلێمانی ئه‌وه‌شی خسته‌ڕو، " پێشتر پێدانی مۆڵه‌تی هاورده‌كردنی به‌نزین له‌لای پارێزگاری سلێمانیه‌وه ده‌درایه بازرگانان بۆ هاورده‌كردنی سوته‌مه‌نی به‌ڵام ئێستا ئه‌و ده‌سه‌ڵات چوه‌ته‌وه لای به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی سامانه سروشتیه‌كان كه بۆ هه‌ر تۆنێك 15-25 دۆلار وه‌رده‌گرێت، رسوماتی باجی ده‌رامه‌تیش له 18 هه‌زار دیناره‌وه بۆ 180 هه‌زار دینار زیادكراوه، ئه‌مانه‌ش هه‌موی كاریگه‌ریان له‌سه‌ر به‌رزبونه‌وه‌ی نرخی به‌نزین دروستكردوه". له‌ئێستادا له به‌نزینخانه‌كانی هه‌رێمی كورستان بۆ هه‌ر لیترێك به‌نزینی جۆره‌كانی محه‌سه‌ن و نۆرماڵ، 75-100 دینار زیادی كردوه، ئه‌مه‌ش نیگه‌رانی هاوڵاتیانی لێكه‌وتوه‌ته‌وه.
هاوڵاتی فراكسیۆنی یه‌كگرتو له په‌رله‌مانی كوردستان داوای له ده‌سته‌ی سه‌رۆكایه‌تی په‌رله‌مان كرد پرسی لێبڕینی موچه بخاته به‌رنامه‌ی كاری كۆبونه‌وه‌ی رۆژی سێشه‌ممه‌ی په‌رله‌مانه‌وه. به‌گوێره‌ی نوسراوێكی فراكسیۆنی یه‌كگرتو، كه واژۆی شێركۆ جه‌وده‌ت سه‌رۆكی فراكسیۆنه‌كه‌ی له‌سه‌ره و ئاراسته‌ی سه‌رۆكایه‌تی په‌رله‌مان كراوه تێیدا هاتوه، له‌به‌ر گرنگی بابه‌ته‌كه بۆ بژێوی فه‌رمانبه‌ران و به‌پێی مادده‌ی 48 له بڕگه‌ی 4ی په‌یڕه‌وی ناوخۆ، داوا ده‌كه‌ین، بڕگه‌یه‌ك زیاد بكرێت بۆ كۆبونه‌وه‌ی په‌رله‌مان تایبه‌ت به لێبڕینی موچه‌ی فه‌رمانبه‌ران.بریاره سبه‌ی په‌رله‌مانی كوردستان له‌سه‌ر كێشه‌كانی منداڵان و هاوڵاتیانی خاوه‌ن پێداویستیی تایبه‌ت كۆببێته‌وه. پێشتریش ژماره‌یه‌ك له په‌رله‌مانتاران له‌ڕێگه‌ی كۆكردنه‌وه‌ی واژۆوه، داوایانكردبو سه‌رۆكایه‌تی حكومه‌ت تایبه‌ت به لێبڕینی موچه بانگهێشتی په‌رله‌مان بكرێن.
عەمار عەزیز. دهۆك ماوەی سێ رۆژە بەشەوو رۆژ توركیا لەڕێگەی فرۆكە سەربازییەكانیەوە بەردەوامە لەبۆردومان و لەشەڕێكی قورسدایە لەگەڵ گەریلاداو بەوتەی بەڕێوەبەری ناحیەی كانی ماسی لەسنوری قەزای ئامێدی و دەوروبەری نۆ كیلۆمەتری دیكە هاتۆتە پێشەوەو تا دێت مەترسییەكە زۆر گەورەتر دەبێت. لەسنوری ناحیەی كانێ ماسی سەر بەقەزای ئامێدی بەردەوامە، توركیا مەبەستی بوو زناری كێستە بگرێت، چونكە زیاتر لە (50) گوندی سنوری ناحیەكانی كانێ ماسێ بامەڕنێ و باتیڤا دەكەونە ژێر زناری كێستە، ئێستا لەسێ قۆڵەوە چووەتە زناری كێستەو بەدرێژایی (9)كم هاتووەتە ناو سنوری قەزاكەو سێ بنكەی سەربازیی لەبەرزاییەكان جێگیركردووەو كۆماندۆی تێدا دابەزاندوون. سدقی خەلیل، دانیشتووی ناحیەی كانێ ماسی بەهاوڵاتی وت: »دوو رۆژە لەبەر دەنگی تۆپ و فرۆكەكانی توركیا نەخەوتووین، ترس و دڵەڕاوكێیەكی زۆر لەناو دانیشتوانی سنوری ناحیەكە دروستبووە، دەترسین توركیا هێشتا بێتە پێشەوە ، رۆژ بەڕۆژ دۆخی ئێمە خراپتر دەبێت، هیچ كەسێكیش لەحاڵی ئێمە ناپرسێت». سدقی ئاماژەی بەوەشكرد دەیان ساڵە ئەوە حاڵیانە رۆژێك بەئیسراحەت دەربازنەبوون، «ناتوانین وەك پێویست بچینە ناو رەزو باخی خۆمان، لەكاتی پێگەیشتنی بەرهەمەكانیشمان زۆرینەی خراپ دەبن، ساڵانە زیانێكی زۆر بە ئێمە دەگات ، یەك دیناریش قەرەبوو ناكرێینەوە». بەڕێوەبەری ناحیەی كانی ماسی ئەوە ئاشكرا دەكات كە لەسنوری قەزای ئامێدی و دەوروبەری نۆ كیلۆمەتری دیكە توركیا هاتۆتە پێشەوەو تادێت مەترسییەكە زۆر گەورەتر دەبێت. سەربەست سەبری، بەڕێوەبەری ناحیەی كانی ماسی لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت:»سوپای توركیا لە 24ی نیسان بەدرێژایی (9)كم هاتووە ناو سنوری هەرێمی كوردستان، ئەگەر وابڕوات و عێراق هەر بێدەنگ بێت توركیا هێشتا دێتە پێشەوە ئەوكات مەترسییەكە زۆر گەورە دەبێت». ناوبراو ئاماژەی بەوەشكرد تائێستاو لەماوەی ئەم سێ رۆژەدا مەترسی گیانی خەڵكی سڤیل بوونی نییە، بەڵام ترس و دڵەڕاوكێ زۆری لەناو خەڵكدا دروستكردووەو زیان بەسروشتی ناوچەكە كەوتووە». زناری كێستە شوێنێكی ستراتیژیی بەرزەو دەكەوێتە سنوری ناحیەی كانی ماسی، زیاتر لەنۆ مانگە توركیا بەردەوام ئەو شوێنە بۆردوومان دەكات و چەند بنكەیەكی سەربازیی جێگیر كردووە. سەربەست سەبری ئاماژەی بەوەكرد، زناری كێستە كەچیای بەرزی لێیەو بەسەر (20) گوندی ناوچەكەدا دەڕوانێت لەشەوی رابردووەوە كەوتووەتە دەست سوپای توركیا، بەڵام بەدووری (15) كیلۆمەتر لەودیو گوندی هرورێ هێزی توركیا لەناوچەی دەڕاڕێ بڵاوكراوەتەوە، كە نۆ كیلۆمەتر لەسەر سنوورەوە دوورە. سەربەست سەبری وتیشی:»لەسنوری ناحیەی كانێ ماسی (76) گوند هەن تائێستا (12) گوند چوڵكراون، بەڵام ئەگەر توركیا هەر بەردەوام بێت لە بوردوومانكردن بێگومان هەندێك گوندی تریش چۆڵدەكرێن». بەڕێوەبەری ناحیەی كانی ماسی هۆكاری بۆردوومانەكەش دیارە لەبەر بوونی بارەگاو شوێنی پەكەكەیە. ئەندامێكی پەرلەمانی كوردستان دەڵێت:» توركیا گەورەترین داگیركاری بۆ سەر باشوری كوردستان دەستپێكردووەو هێرشەكەش بەمەترسی بۆ سەر هەموو هەرێمی كوردستان ناودەبات». عەلی حەمەساڵح، پەرلەمانتاری گۆڕان لە پەرلەمانی كوردستان رایگەیاند:»بەداخەوە سەرۆكایەتی و حزبە سیاسییەكانی هەرێم بێدەنگییان بەرامبەر بەو هێرشە هەڵبژاردووە.» عەلی حەمەساڵح، دەشڵێت:» لەدوێنێوە توركیا پرۆسەیەكی گەورەی داگیركاری بەناوی پڕۆسەی چنگی هەورە بروسكە دەستپێكردووە، ئەمە گەورەترین داگیركارییە لەمێژووی لەشكركێشییەكانی توركیادا. ئەو پەرلەمانتارە باس لەوەش دەكات كە بەپێی هەندێك سەرچاوە، ‹زناری كێستە›ی داگیركردووە كە بەرزییەكەی دوو هەزار مەترەو شوێنێكی ستراتیژییە. هاوكات عەلی حەمەساڵح ئەوە دووپاتدەكاتەوە كەھێرشی بەردەوام هەیە بۆ داگیركردنی ناوچەكانی زاپ و بۆتان و ئاڤاشین بەدرێژایی (100) كیلۆمەترو دەیەوێت بەڕووبەری (50) كیلۆمەتری دیكە بێتە قوڵایی هەرێمی كوردستانەوە. بەپێی قسەی ئەو پەرلەمانتارە «ئەم ناوچانەی كەتوركیا هێرشەكانی لێوە ئەنجامدەدات ناوچەی گرنگ و ستراتیژین و مەترسییە بۆ سەر هەموو هەرێمی كوردستان... ئەگەر بابەت گەریلاكانی پەكەكەیە با توركیا ئەو ناوچانە رادەستی پێشمەرگە بكات.» عەلی حەمەساڵح وتووشیەتی»بەداخەوە سەرۆكایەتی و حزبە سیاسییەكانی ھەرێم بێدەنگیان هەڵبژاردووە...خەڵكی كوردستان بەشتی لاوەكییەوە سەرقاڵەو نیشتیمان لەبەردەم داگیركارییەكی گەورەدایە.» لای خۆیانەوە كۆماجڤاكێن كوردستان (كەجەكە) دوێنێ یەكشەممە راگەیەندراوێكیان بڵاوكردەوەو داوای هەڵوێست لەلایەنە كوردستانییەكانی باشوور دەكەن. كەجەكە ئەوە دووپاتدەكاتەوە كە سوپای تورك زەربەی كوشندەی بەركەوتووەو دەیان داگیركەر بەسزا گەیەندراون و كوژراون. هاوكات ئەوەشیان ئاشكراكردووە كە سەرەڕای ئەوەی سوپای توركیا بەفرۆكەی سكۆری و ئێف 16و هەلیكۆپتەری سەربازی شەڕ دەكات، چەكی كیمیاییان لەدژی گەریلا بەكارهێناوەو سەرەڕای ئەوە نەیانتوانیوە سەرباز جێگیر بكەن
هاوڵاتى دانەگاز و نەوتی هیلال رایانگەیاند " تاوەکو ئێستا دوو ملیار دۆلار وەبەرهێنانیان کردووە لە کێڵگەی کۆرمۆر و "تاوەکو ئەمڕۆ 332 ملیۆن بەرمیل هاوتای نەوت بەرهەمهاتووە کە ئەمەش بودجەیەکی زۆری بۆ هەرێمی کوردستان پاشەکەوت کردووە". دانەگاز و نەوتی هیلال لە راگەیاندراوێکی هاوبەشیان بڵاوکردەوە و رایانگەیاند " تاوەکو ئێستا دوو ملیار دۆلار وەبەرهێنانیان کردووە لە کێڵگەی کۆرمۆر و "تاوەکو ئەمڕۆ 332 ملیۆن بەرمیل هاوتای نەوت بەرهەمهاتووە کە ئەمەش بودجەیەکی زۆری بۆ هەرێمی کوردستان پاشەکەوت کردووە، سەرەڕای چەندین سوودی ئابووریی گەورە". کارکردن لە پرۆژەکەدا بەهۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆناوە ماوەی یەک ساڵ بوو وەستابوو، بەڵام ئێستا پرۆژەکە بەکارخراوەتەوە بە ئامانجی گەیشتن بە ئامانجی پلان بۆ داڕێژراو لە نیسانی 2023، وەکو لە راگەیێندراوەکەدا دەڵێت، ئەمەش "دوای رێککەوتن بووە لەگەڵ هەریەکە لە حکومەتی هەرێمی کوردستان و بەڵێندەرەکە بۆ هەڵگرتنی هێزی زاڵ". بەپێی گرێبەستێکی فرۆشتنی گاز کە لە ئازاری 2019 مۆرکرا، لەگەڵ وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان، پێرڵ پترۆڵیۆم هەڵدەستێت بە دابینکردنی گازی زیاتر بۆ ئیشپێکردنی کارەبا بە سووتەمەنییەک کە نرخەکەی هەرزانە و لەڕووی ژینگەشەوە خاوێنترە، دەبێتە هۆی زیادکردنی ئاستی بەرهەمهێنانی کارەباش. لە راگەیێندراوە هاوبەشەکەی دانەگاز و نەوتی هیلالدا هاتووە "ئێستا زیاتر لە 80%ی کارەبای هەرێمی کوردستان بەو گازە کاردەکات کە لەلایەن ئەو کۆمپانیایانەوە بەرهەمدەهێنرێت". راگەیێندراوەکە تێیدا ئەوە خراوەتەڕوو، دوای پرۆژەی هێڵی KM250 پلان هەیە بۆ زیادکردنی هێڵێکی دیکەی KM500 و ئەمەش ئاستی بەرهەمهێنانی رۆژانە دەگەیێنێتە یەک ملیار پێ سێجا لە ساڵی 2024دا، ئاماژەی بەوەش کردووە "ئێستا ئاستی بەرهەمهێنانی گازی سرووشتی لە وێستگەی کۆرمۆر 440 ملیۆن پێ سێجایە لە رۆژێکدا، لەگەڵ 15 هەزار و 700 بەرمیل کۆندێسەیت لە رۆژێکدا، هەروەها رۆژانە هەزار و 20 تۆن گازی شل بەرهەمدەهێندرێت لەو وێستگەیە. بەگشتی رۆژانە 110 هەزار و 400 بەرمیل هاوتای نەوت بەرهەمدەهێندرێت، ئەمەش گەورەترین وەبەرهێنانی کەرتی تایبەتە لە پرۆژەی گاز لە عێراق". دانەگاز و نەوتی هیلال لەو راگەیێندراوەدا دەشڵێن، تاوەکو ئێستا دوو ملیار دۆلار وەبەرهێنانیان کردووە لە کێڵگەی کۆرمۆر و "تاوەکو ئەمڕۆ 332 ملیۆن بەرمیل هاوتای نەوت بەرهەمهاتووە کە ئەمەش بودجەیەکی زۆری بۆ هەرێمی کوردستان پاشەکەوت کردووە، سەرەڕای چەندین سوودی ئابووریی گەورە". لە راگەیێندراوەکەدا باس لەوە کراوە کە لە سایەی پرۆژەکەوە توانراوە رێگە لە بڵاوبوونەوەی 43 ملیۆن تۆن گازی دوانەئۆکسیدی کاربۆن بگیرێت لەڕێگەی گۆڕینی سووتەمەنیی شل بۆ گازی وشک، ئەوەش بە بەشداریکردنێکی کارا لە کەمکردنەوەی گۆڕانکاری لە کەشوهەوا و کەمکردنەوەی رێژەی پیسبوونی هەوا لە هەرێمی کوردستان ناودەبات. مەجید جەعفەر، سەرۆکی جێبەجێکاری نەوتی هیلال و سەرۆکی دەستەی کارگێڕیی دانەگاز دەڵێت "پاش تێپەڕبوونی ساڵێک بەسەر دواکەوتن بەهۆی ڤایرۆسی کۆرۆناوە، خۆشحاڵین بە دووبارە دەستپێکردنەوەی پرۆژەی فراوانکردنی KM250 بۆ وەبەرهێنانی 600 ملیۆن دۆلار و زیادکردنی بەرهەمهێنانی گاز بە رێژەی 60% لە دوو ساڵی داهاتوودا کە ئەمەش زیاتر پاڵپشتیی بەرهەمهێنانی کارەبا دەکات لە هەرێمی کوردستان". پاتریک ئەڵمان وارد، سەرۆکی جێبەجێکاری دانەگاز رایگەیاندووە، لەگەڵ هاوبەشەکانیان لە پێرڵ پترۆڵیۆم خۆشحاڵن بەوەی کە دەتوانن وەبەرهێنانی زیاتر بکەن لە کەرتی گازی هەرێمی کوردستان و دەستەبەرکردنی سووتەمەنییەکی پاکتر و متمانەپێکراو و پاڵپشتیکردنی گەشەسەندنی ئابووریی هەرێمی کوردستان، دەشڵێت "وەرگرتنی شایستە داراییەکانمان لە کاتی خۆیدا و بە شێوەیەکی بەردەوام، زیاتر متمانەمان پێدەبەخشێت بۆ بەردەوامیدان بە وەبەرهێنان کە ئێستا پێدەنێتە قۆناخی دووەمی فراوانکردنی کۆرمۆر، کە لەژێر پرۆتۆکۆلی تووندی تەندروستی جێبەجێ دەکرێت بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتیی کارمەندان و دابینکارانی خزمەتگوزاری". پرۆژەی گازی کوردستان لە ساڵی 2007 دامەزرا، کاتێک دانەگاز و نەوتی هیلال گرێبەستێکیان لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستان واژۆ کرد بۆ بەدەستهێنانی مافی تایبەت بە قەبڵاندن و پەرەپێدان و بەرهەمهێنان و بەبازاڕکردن و فرۆشتنی بەرهەمە نەوتییەکان لە هەردوو وێستگەی کۆرمۆر و چەمچەماڵ لە هەرێمی کوردستان. دوای تێپەڕبوونی 15 مانگ بەسەر پرۆژەکە و لە تشرینی یەکەمی 2008 بەرهەمهێنانی گاز لە کۆرمۆر دەستیپێکرد لە وێستگەیەک کە تازە دروستکرابوو، دانەگاز دەڵێت "ئەمە ریکۆردێکی پێوانەیی تۆمارکرد لە کەرتی پیشەسازیدا"، لە ساڵی 2009 کۆنسۆرتیۆمی پێرڵ پترۆڵیۆم پێکهێنرا لەلایەن هەریەکە لە دانەگاز و نەوتی هیلال وەکو خاوەن پشک و، هەریەک لە OMV، MOL و RWE بە رێژەی 10%. بەپێی ئەو راگەیێندراوە هاوبەشەی دانەگاز و نەوتی هیلال، ژمارەی ستافی هەمیشەیی کە بەردەوام لە پرۆژەکە کاردەکەن، لە 500 کەس زیاترە و "85%یان [لە ستافەکە] خۆماڵین و لەنێویاندا پۆستی باڵا هەیە".
هاوڵاتى حکومەتی هەرێمی کوردستان بودجەیەکی تایبەت بە کاریگەرییەکانی كە‌مبارانی و وشكەساڵی تەرخانکرا وراشیگەیاند "لەگەڵ وڵاتانی دراوسێش گفتوگۆ دەکرێت". ئەمڕۆ دوشەممە بەسەرپەرشتی قوباد تاڵە‌بانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران و ئامادەبونی بریکاری وەزارەتی کشتوکاڵ وسەرچاوەکانی ئاو و پارێزگارانی هەولێر، سلێمانی، دهۆك، هەڵەبجە و سەرپەرشتیارانی ئیدارەی راپەڕین و گەرمیان و نوێنەرانی وەزارەتەکانی شارەوانی و پلاندانان، کۆبونەوەیە‌كی تایبەت بەشێوازەکانی ڕوبەڕوبونەوەی وشکەساڵی لەهەرێمی کوردستان بەڕێوە‌چو. لەراگەیەنراوی کۆبونەوەکەدا هاتوە، بەوردی باس لەکاریگەرییەکانی كە‌مبارانی و وشكەساڵی لەسەر ناوچە جیاجیاکانی هەرێم کراوە و پلانی حكومەت و لایەنە پە‌یوە‌ندیدارە‌كان بۆ روبە‌روبونە‌وە‌ی ئەو دیاردەیە خرایەڕو. باس لەوەشکراوە، بەمەبەستی کەمکردنەوەى زیانە ئابورییەکانی وشکەساڵی لەسەر سێکتەرە جیاوازەکان، بودجەیەکی تایبەت تەرخانکرا و بڕیاردرا کە ئەولەویەت بدرێت بەزامنکردنی دابینکردنی ئاوی پاک بۆ هاوڵاتییان هەروەها گرنگی بدرێت بە پرۆژەکانی کەرتی کشتوکاڵی و پیشەسازی. لەدواى تاوتوێکردنی هەمەلایەنەی شێوازەکانی روبەروبونەوەى ئەم دیاردەیە لەسەر هەرێمی کوردستان، پێویستی دانانی پلانی گونجاو و تەرخانکردنی بودجەی پێویست دوپاتکرایەوە بۆ دروستکردنی بەنداوی بچوک لەپێناو گلدانەوەى ئاوی باراناو و دواتر سودلێوەرگرتنەوەى لەبوارى کشتوکاڵیدا. لەراگەیەنراوەکەدا ئاماژە بەوەشکراوە، بڕیاردراوە لەگەڵ حکومەتی فیدراڵ ئەم پرسە باس بکرێت بۆ ئەوەی هاوکاربن لەچارەسەرکردنی هەر گرفتێکدا کەروبەروى هەرێم ببێتەوە بەهۆى کاریگەرییەکانی وشکەساڵییەوە. ئەوەش خراوەتەڕو، جەخت لەوەکرایەوە کەدەبێ حکومەتی هەرێمی کوردستان لەرێى کەناڵە دیبلۆماتییەکانییەوە لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ هەماهەنگی بکات بۆ کۆنترۆڵکردنی شێوازەکانی بەردانەوەى ئاوی بەنداوەکان بەجۆرێک کە بەرژەوەندی هەرێمی کوردستان لە‌بە‌رچاو بگیریت و ئەو بارگرانییە کەمبکاتەوە کەبەهۆى وشکەساڵییەوە روبەروى ناوچەکە دەبێتەوە.
شاناز حەسەن لیستە هاوبەشی حزبە كوردستانیەكانی ناو كەركوك تا ئێستا نەگەیشتونە ڕێككەوتنی كۆتایی لەبارەی لیستێكی هاوپەیمانی و چاوەرێی دوا وەڵامی پارتی دەكەن بۆ بەشداری كردن یان نەكردن و دوا وادەش بۆ پێشكەشكردنی لیست یەكی ئایارە، بەڵام بەرپرسێكی یەكێتی لە كەركوك دەڵێت:» لیستێك بەناوی لیستی كەركوكی كوردستانی پێشكەش بە كۆمسیۆن كراوەو ئەوەی تا ئێستا یەكلابووەتەوە تەنها گۆران و كۆمەڵ كاندیدیان دەبێت لەگەڵ یەكێتی، ئەوانی دیكە تەنها پشتیوانی دەكەن». لەكۆبوونەوەكەی 9یشوباتی 2021 دا كەبارەگای مەڵبەندی كەركوكی كۆمەڵی دادگەری كوردستان بەڕێوەچوو، حزبەكان پێشنیاری ئەوەیان خستبووەڕوو كە لەبازنەی یەكەمدا تەنها پارتی و یەكێتی كاندیدیان هەبێت لایەنەكانی دیكە كاندیان نەبێت و لەبازنەی دووەم دا ئەو دووحزبە كاندیدیان نەبێت و كار بۆكاندیدانی حزبەكانی تر بكەن، و لەبازنەی سێیەمیشدا تەنها پارتی و یەكێتی كاندیدیان هەبێت، بەڵام یەكێتی و پارتی ئەو پێشنیارەیان ڕەتكردووەتەوە و بریارە ئەمڕۆ و سبەینێ یەكێتی و لایەنەكانی دیكە دوا كۆبونەوە ئەنجام بدەن، سەرەرای ئەوەی هەندێك زانیاری جەختلەوە دەكەنەوە كە پارتی لیستی خۆی پێشكەشی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق كردووە. لەهەڵبژاردنی پێشووی پەرلەمانی عێراقدا، لەكۆی 12 كورسی یەكێتی توانی شەش ئەندام بنێرێتە پەرلەمانی عێراق، بەڵام لەدوای رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەرو ریفراندۆم دۆخی كەركوك تێكچوو و كورد لەو شارە دەسەڵاتی نەماو پارێزگاریشیان لە كورد وەرگرتەوە. خەسرەو گۆران، بەرپرسی مەكتەبی هەڵبژاردنی پارتی لەدوو هەفتەی رابردوودا جەختی لەوەكردەوە كە پارتی لە كەركوك و ناوچە جێ ناكۆكەكان بە لیستی جیا بەشداری هەڵبژاردنەكان دەكات، بەڵام سەرەرای ئەو لێدوانانە یەكێتی و لایەنەكانی دیكە تا 48 كاتژمێری دیكە چاوەرێی كۆتا وەڵامی پارتی دەكەن. جێگری لێپرسراوی مەڵبەندی كەركوك و بەرپرسی پەیوەندییە نیشتمانییەكانی یەكێتی، دەڵێت:» لیستێكی كەركوكی كوردستانی پێشكەش بە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق كراوەو ئەگەر لەسەر میكانیزمەكە رێكبكەوین هەر ئەو لیستە دەروات بەبێ پارتی». جەنگی عیزەدین، جێگری لێپرسراوی مەڵبەندی كەركوك و بەرپرسی پەیوەندییە نیشتمانییەكانی یەكێتی، لە لێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت» تاكو ئێستا بە ڕەسمی لەهیچ لایەنێكەوە رانەگەیەندراوە و حزبە كوردستانیەكان و هاوپەیمانەتیەكە هەڵنەوەشاوەتەوە، بەڵكو ئێمە كاتمان ماوە و لە ئەمڕۆ یان بەیانی كۆبونەوەی كۆتایمان دەبێت». لیستێكی كەركوكی كوردستانی پێشكەش بە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق كراوەو ئەگەر لەسەر میكانیزمەكە رێكبكەوین هەر ئەو لیستە دەروات بەبێ پارتی جێگری لێپرسراوی مەڵبەندی كەركوك، وتیشی:» تەنیا پارتی نەبێت هەموو حزبە كوردستانیەكانی دیكەی ناو كەركوك كارمان بۆ ئەوە كردووە كە هاوپەیمانەتیەكە سەر بگرێت و هاوراش بوین بۆیە تەنیا ئەوە ماوە لە چەند رۆژی داهاتوودا هاوپەیمانێتیەكە كارا بكەینەوە». جەنگی عیزەدین ئەوەشی رونكردەوە:» پارتی تەنیا لە ئەوەدا ناكۆكە دەڵێن لەناوچە جێناكۆكەكان بەتەنیا دادەبەزن وتیشی:» لیستێكی كەركوكی كوردستانی پێشكەش بە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق كراوەو ئەگەر لەسەر میكانیزمەكە رێكبكەوین هەر ئەو لیستە دەروات بەبێ پارتی». هاوكات هێمای بۆ ئەوەش كرد كە میكانیزمەكە ئەوەیە كە بزانن چەند لایەن كاندیدیان دەبێت، چونكە تا ئێستا بزوتنەوەی گۆران و كۆمەڵی دادگەری یەكلابونەتەوە كە یەكی كاندیدێكیان دەبێت، لایەنەكانی وەك یەكگرتوو و حزبی شوعی و لایەنەكانی دیكە تەنها پشتیوانی لیستە كوردستانییەكە دەكەن. ناوبراو جەختی پێشیوابوو هاوپەیمانی وەك حزبە كوردستانیەكانی تری كەركوك بەدەر لە پارتی هەموو پەیوەست بوون پێوەیی و رەنگە لەم چەند رۆژەی داهاتوودا بگەینە كۆتایی و هاوپەیمانەتیەكە بچێتە بواری جێبەجیكردنەوەو رابگەیەندرێت. بەرپرسی لقی سێی پارتی لەكەركوك دەڵێت بڕیاری كۆتایی و قسەی حزب لای خەسرەو گۆران بەرپرسی مەكتەبی هەڵبژاردنە. محەمەد خورشید، بەرپرسی لقی سێی پارتی لە كەركوك لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت:» دەتوانن قسە لەگەڵ خەسرەو گۆران بكەن بەرپرسی مەكتەبی هەڵبژاردن، چونكە بریاری كۆتایی و قسەی حزب لای ئەوە». دەربارەی ئەوەی خەسرەو گۆران پێشتر ئەوەی دووپاتكردووەتەوە كە پارتی بە جیا بەشداری هەڵبژاردن دەكات، بەڵام لایەنەكان چاوەرێی وەڵامی پارتین، بەرپرسی لقی سێی پارتی وتی:» بریاری حزب لەوبارەیەوە لای خەسرەو گۆرانە. لەلایەكی دیكەوە كارگێڕی مەڵبەندی چواری كۆمەڵی دادگەری كوردستان دەڵێت:» پێكهێنانی لیستێكی هاوبەش لەكەروكك خواستی هەموو لایەنەكان بوو و تەنیا پارتی نەبێت كە دواتر ئەوانیش رای خۆیان دەربڕی و وتیان كە هاوراین و پێمان خۆشە بەڵام بە كرداری نەهاتنە ناو لیستەكە و كۆبونەوەكانەوە». محەممەد عەلی، كارگێری مەڵبەندی چواری كۆمەڵی دادگەری، لەكەركوك لە لێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت» ئێستاش گەشبینین بە لیستێكی هاوبەشی حزبە كوردستانیەكان لەناو كەركودا بۆ یەكریزی حزبە كوردستانەكان و بەهێزبنی پێگەی كورد لەناو كەركوك و بۆ پرسی یەهێزبونی خاك و پێگەی كورد لێرە». ئەم بەرپرسەی كۆمەڵی دادگەری كوردستان، ئەوەشی ڕونكردەوە یەكیك لە كێشەكانی كورد ئەوەیە لە دوا كاتدا دەكەونە گفتوگۆ و كۆبونەوە، ڕەنگە ئەمە هەندێكی بە مەبەست بێت یاخود رێككەوتنی ژێر بەژێر كرابێت، چونكە ئەوەی كە جێگەی داخە لە كەركوك هەموو جارێك لیست دروست كراوە و مژدە دراوە بە خەڵك و لە كۆتا كاتەكاندا تێكدراوە،وتی:» بۆیە هیوادارم ئەمە دوبارە نەبێتەوە». هاوكات ئەوەشی دووپاتكردەوە كە ئەوەیان دەكەوێتە سەر حزبە سیاسیەكان تا چەند حزبی سیاسین و دواكەوتەی لایەنی سیاسی دیكە نین و تاچەند خاوەنی بریاری خۆیانن، وتیشی:» ئێمە وەك كۆمەڵی دادگەری هەرگیز خۆمان بە هیچ لایەنێكەوە گرێ نەداوە بۆیە پارتی بەشداری بكات یان نا، ئێمە خۆمان حزبین و بەهیچ لایەنێكەوە نەبەستراوین كە بەداخەوە ئەوە هەیە و پارتی و یەكێتی هەر یەكەی هەندێك لایەنی بەستووە بە خۆیەوە كە ئەمە گەورەترین كێشەی حزبایەتیە لە كوردستان». هاوكات پێشیوابوو لە بەشداری نەكردنی هەر لایەنێكدا كەركوكیەكان و لایەنەكە خۆی زیان دەكات و دوبارە دەبێتە پەرت بونی دەنگەكانی كورد و چونكە هەمیشە سەركەوتنەكان لە پێكەوەیی لایەنەكاندا هاتووەتەدی.
هاوڵاتى محەمەد جواد زەریف رایده‌گه‌یه‌نێت، ئێمە لەم ناوچەیەدا دەمێنینەوە و ئەوە ئەوانن لێرە دەڕۆن و دەبێت پەیوەندییەکانمان لەسەر بنەمای دۆستایەتی رێکبخەین. محەمەد جواد زەریف وەزیری دەرەوەی ئێران لە كۆنگره‌یه‌كى رۆژنامەوانیدا لە بەغدا رایگەیاند، "هیوادارین عێراق لەم ناوچەیەدا بەهێزتربێت." وەزیری دەرەوەی ئێران ئەوەشی خستووەتەڕوو، "ئێمە لەم ناوچەیەدا دەمێنینەوە و ئەوە ئەوانن لێرە دەڕۆن و دەبێت پەیوەندییەکانمان لەسەر بنەمای دۆستایەتی رێکبخەین." باسی لەوەشکردووە، "ئەگەر ئەمریکا بگەڕێتەوە رێککەوتنی ئەتۆمی ئەوا ئێمەش دەگەڕێینەوە ناو رێککەوتنەکە." محەمەد جواد زەریف وەزیری دەرەوەی ئێرانئەمرۆ بە سەردانێك گەیشتە بەغدا و بریارە سبەینێ سەردانی هەرێمی كوردستان بكات.
هاوڵاتى كۆمه‌ڵێك له دادوه‌ران وو ئه‌ندامانى داواكارى گشتى له هه‌رێم یاداشتێكیان بڵاوكردۆته‌وه و تێیدا ئاماژه به‌وه ده‌كه‌ن، گەر پێشتر هەر بیانوویەك بۆ لێبڕینى مووچە هەبووبێت ئێستا بە بەرزبوونەوەى نرخى نەوت بۆ سەرووى ٦٥ $و زیادبوونى داهاتى ناوخۆو ڕێككەوتن لەگەڵ حكومەتى فیدڕاڵ ئەوا بوار بۆ ئەو بیانووانەى نەهێشتۆتەوه. ده‌قى یاداشتى کۆمەڵێك لە دادوەران و ئەندامانى داواکارى گشتى:- ئێمەى دادوەران و ئەندامانى داواكارى گشتى کە لە خوارەوه ناومان هاتووه،پشتگیرى لە هەڵوێستى جوامێرانەى هاوپیشەمان بەڕێز دادوەر،گۆران عبدالخالق بەرزنجى، دەکەین سەبارەت بە نایاسایی بوونى بەردەوامی لێبڕینى مووچەى فەرمانبەران و مامۆستایان و پێشمەرگە و پۆلیس وتەندروستكاران ودادوەران ولێکۆڵەرەوان و یاریدەدەرانى دادوەرى وخانەنشینانى ڕاستەقینەى هەرێمى كوردستان لەالیەن حكومەتەوه، وە ئەوبەتەنها نیە وئێمەش لەگەڵ هەڵوێستى ئەوین، وه داواكارین هەروەك چۆن لەیاداشتێكى پێشووترمان ئاماژەمان پێداوە لە ڕێكەوتى ٢٠/٨/٢٠٢٠ كە لە لە لایەن ٤٨ دادوەرو ئەندامى داواكارى گشتیەوه واژۆ كرابوو؛ حكومەتى هەرێمى كوردستان چاكسازى ڕاستەقینە ئەنجام بدات وە كۆتایی بەشێوازى نایاسایی دوومووچە و سێ مووچەو هەزاران بندیوار بهێنێت، نەك دەست بۆ شایستەیەكببرێت كە بە یاسا ڕیكخراوه وتەنها بە یاساش دەتوانرێت دەستكارى بكرێت كە ئەویش مووچەى فەرمانبەرانە. گەر پێشتر هەر بیانوویەك بۆ لێبڕینى مووچە هەبووبێت ئێستا بە بەرزبوونەوەى نرخى نەوت بۆ سەرووى ٦٥ $و زیادبوونى داهاتى ناوخۆو ڕێككەوتن لەگەڵ حكومەتى فیدڕاڵ ئەوا بوار بۆ ئەو بیانووانەى نەهێشتۆتەوه، وە لەهەمان کاتدا داواكارین کاری زیاتر بکرێت بۆ چەسپاندنى سەروەرى یاسا و وە ڕێزى تەواو لەسەربەخۆیی دامەزراوەى دەسەاڵتى دادوەرى بگیرێت؛ و دەستوەردانى حیزبی لەكاروبارى دادگاكان ڕێگەى لێ بگیرێت وە بە هەموو شێوەیەک قەدەغە بكرێت. وەهەروەها پشتگییرى خۆمان بۆ نووسراوى ئەنجومەنى دادوەرى بەڕێز ژمارە١/٦/٨٧٨ لە ١٩/٤/٢٠٢١ دەردەبڕین سەبارەت بە كۆتایی هێنان و نایاسایی بوونى بڕینى لە ٥٠ %مووچەى دادوەران و ئەندامانى داواكارى گشتى و لێبڕینى مووچەى فەرمانبەرانى دەسەاڵتى دادوەرى،وە ئێمە دووپاتى داواى كۆتایی هێنان بە لێبڕینى مووچەى سەرجەم فەرمانبەران دەكەین، چاوەڕوانیین بەڕێز حكومەتى هەرێمى كوردستان بەزووترین كات بەڵێنەكانى جێ بەجێ بكات لە ئەنجامدانى چاكسازی و كۆتایی هێنان بە لێبڕنى مووچە و گێڕانەوەى سەرجەم مافی فەرمانبەران لە مووچەو شایستە بڕاوەكانیان بە درووست كردنى ژمارەى بانكى بۆیان وەک چۆن لەیاساى چاکسازى لە مووچەو دەرماڵە ئاماژەى بۆ کراوە ، بەپێچەوانەوه تاوەكو كۆتایی مانگی٥ هەڵویستى ترى مەدەنیانەمان دەبێت. بەیاننامەیەك بۆ ڕای گشتى لەلایەن کۆمەڵێك لە دادوەران و ئەندامانى داواکارى گشتى کۆمەڵێک لەدادوەران و ئەندامانى داواکارى گشتى ٢٠٢١ نیسانى ٢٦ 1 .حاكم گۆران عبدالخالق بەرزنجى 2 .حاكم ابراهیم عبداهلل محمود 3 .حاكم اسماعیل عبدالرحمن مال رسول 4 .حاكم ئاراز حمە علی فیچ اهلل 5 .حاكم ئاالن احمد 6 .حاكم بختیار علی حمە امین 7 .حاكم بختیار محمد علی عارف 8 .حاكم بدرالدین كریم بەرزنجى 9 .حاكم بورهان احمد محمود 10 .حاكم بەهجەت حسن صالح 11 .حاکم پشتیوان هاشم ابراهیم 12 .حاكم توفیق نامق رچا 13 .حاكم جاسم محمد بابا 14 .حاكم جیمن عمر 15 .حاكم حبیب حمید علی 16 .حاكم حسن احمد عباس 17 .حاكم حسین احمد 18 .حاكم حیدر محمود محمد 19 .حاكم د. نرمین ابو بكر محمد 20 .حاكم دانا بكر رسو 21 .حاكم دانا كریم محمد 22 .حاكم دانا محمود حمە صالح 23 .حاكم دلێر نریمان سوبحان 24 .حاكم دیندار نعمان 25 .حاكم رزگار علی قادر 26 .حاكم رزگار محمدامین 27 .حاكم روخسار قادر عبداهلل 28 .حاكم روناك نورى ڕۆستەم 29 .حاكم رەوەند معصوم 30 .حاكم سالار محمد رشید 31 .حاكم سامى سلیمان فه‌قى 32 .حاكم سامی حمید سمین 3 .حاكم ستار سمایل 34 .حاكم سردار حسن كاوانی 35 .حاكم سلیمان مینە ابراهیم 36 .حاكم سۆزان شریف 37 .حاكم سیروان خچر مصگفى 38 .حاكم شكر قادر حمدامین 39 .حاكم شوان خوا كرم 40 .حاكم شیما‌و عزیز 41 .حاكم صباح احمد نادر 42 .حاكم صالح الدین لگیف 43 .حاكم گالب مجید 44 .حاكم عبدالباسگ مسعود كه‌ردى 45 .حاكم عبدالرحمن خچر 46 .حاكم عبدالعزیز احمد عزیز 47 .حاكم عبدالكریم حیدر / خانەنشین 48 .حاكم علی مهدی 49 .حاكم عماد فارس 50 .حاكم فائق حمە قادر یوسف 51 .حاکم کامران حمد أمین وەستا 52 .حاكم كریم حامد 53 .حاكم گۆران فرج محمد صالح 54 .حاكم لقمان صدیق خۆشناو 55 .حاكم محمد شفیق 56 .حاكم محمد علی ریكانى 57 .حاكم مراد محمد علی 58 .حاكم میهرەبان احمد حسن 59 .حاكم هیمن محمد حسن 60 .حاكم هیوا فاریق دزەیى 61 .حاكم یونس عپمان.
